Kamer zet vissers
sterk onder druk
„Dienstplicht
geen garantie
voor stabiliteit'
Sou/ui/nt
BINNENLAND
Ledenaantal PvdA
niet verder terug
Mogelijk nieuw leven
voor witkar Schiphol
Ter Veld: geen besluit
over Emancipatieraad
Auto's moeten weg
van Museumplein 'r
li
Kamerlid De Kok:
Onzekerheid over hogere salarissen in onderwijs
DONDERDAG 25 JUNI 199}
Geen verband EZ-krediet
en drugssmokkel Bosio
DEN HAAG Tussen het krediet van 650.000
gulden dat de ondernemer M. Bosio in 1982
van Economische Zaken heeft gekregen en
de drugssmokkel waarin deze Fransman in'
1985 verwikkeld raakte, bestaat geen relatie.
Tot deze conclusie is de commissie uit de
Tweede Kamer gekomen die de affaire heeft
onderzocht.
De vertegenwoordigers van PvdA en Groen
Links in de Bosio-commissie willen dat de
Tweede Kamer desondanks het onderzoek
voortzet en uitbreidt. Zij hebben sterke aan
wijzingen dat de Fransman het slachtoffer is
geworden van een netwerk van drugs- en wa
penhandel, waarbij de Nederlandse overheid
betrokken is geweest.
Het CDA wil van geen verder onderzoek we
ten. D66 voelt er evenmin voor. De WD twij
felde nog.
ZUTPHEN Het ledenverlies in de Partij van
de Arbeid is tot staan gebracht. Het ledenaan
tal bedraagt momenteel 76.000. Vooral de laat
ste weken hebben veel mensen zich aangemeld
als lid. Dat heeft Ruud Vreeman, vice-voorzit-
ter van de PvdA, gisteren meegedeeld in Zut-
phen. Hij was daar om het eerste exemplaar
van de brochure 'Tussen burgemeester en Par
tij' in ontvangst te nemen uit handen van de
schrijver Henk Hellegers. In Zutphen werd de
eerste studiebijeenkomst gehouden van het
'Overleg van PvdA-burgemeesters'. Eén derde
van het totaal aantal sociaal-democratische
burgervaders (65) was aanwezig, 25 hadden la
ten weten „helaas verhinderd" te zijn. In Zut
phen werd vooral gesproken over de afkalving
van de belangstelling voor de politiek en de
kloof tussen politiek en burger.
SCHIPHOL De witkar, ooit door provo Luud
Schimmelpenninck bedacht als een openbaar ver
voerssysteem dat individueel vervoer biedt, heeft zijn
aantrekkingskracht nog niet verloren. Tussen de kan
toren bij Schiphol moeten kleine elektrisch voortbe
wogen personencabines over monorail gaan rijden als
alternatief voor de auto, vindt de beleggingsmaat
schappij Chipshol Forward. Het systeem 'Taxi 2000'
lijkt een beetje op de 'peoplemover' die de luchthaven
Schiphol gaat aanleggen tussen het nieuwe gedeelte
van het stationsgebouw en de verafgelegen platforms.
Maar daarbij gaat het nog om een elektrisch treintje
over monorail, zonder bestuurder, dat slechts tussen
twee punten heen en weer rijdt. De witkar van des
tijds moest nog eigenhandig worden bestuurd en reed
over de openbare weg. Chipshol Forward wil juist van
al het asfalt af.
DEN HAAG - Staatssecretaris Ter Veld (sociale za
ken en werkgelegenheid) meent dat de Emancipatie-
raad in zijn huidige vorm alleen kan verdwijnen als de
advisering over emancipatiezaken even goed door an
dere, bestaande adviesstructuren kan worden overge
nomen. De staatssecretaris zei dit gisteren in Den
Haag bij de uitreiking van de Joke Smit-prijs, de
emancipatieprijs van de regering. Zij ontkende dat al
besloten is tot opheffing van de Emancipatieraad. Er
is volgens haar slechts sprake van een ambtelijke ver
kenning waarin wordt gesuggereerd de Emancipatie
raad op termijn op te heffen en onder te brengen in de
Sociaal Economische Raad. De staatssecretaris over
handigde de Joke Smit-prijs (15.000 gulden en een
kunstwerk) aan Leontien Bijleveld, coördinatrice van
het Breed Platform Vrouwen voor Economische Zelf
standigheid.
AMSTERDAM Het Museumplein in Amstl
- het grootste plein van de hoofdstad - wordk
vrij en verkeersluw gemaakt. De stadsdeelraad^
heeft gisteren het besluit genomen daar een plas
uit te werken. Het is de bedoeling het plein zovel
gelijk tot zijn recht te laten komen als groteu
ruimte. Het huidige stratenplan rondom heti j
dient zoveel mogelijk onaangetast te blijveaL
verwachting keurt de Amsterdamse gemeenC
het plan en de financiering eind volgend jaarL
Eerst moeten nog de noodzakelijke procedure^
den doorlopen. Volgens de nota van uitgangspj
die de stadsdeelraad heeft vastgesteld, komt J
grote parkeergarage met ten minste 500 plaatsaU
der het plein. Ook zou er een halte moeten komeL
de van noord naar zuid onder de stad doorlopend^
trolijn die daar na de eeuwwisseling komt te lopejjr;
Minister Bukman
Bukman houdt
vertrouwen
in top eigen
ministerie
DEN HAAG - Minister Buk
man van landbouw heeft het
volste vertrouwen uitgespro
ken in de ambtelijke top van
zijn departement. Hij ver
wacht dat de hoogste ambtena
ren in staat zijn de noodzake
lijk autoritaire cultuur op het
ministerie te veranderen.
Hijzelf vindt die verandering
van essentieel belang en wil
zich daar volledig voor inzet
ten. Dit bleek gisteren in de
Tweede Kamer bij de behande
ling van het kritische rapport
van de commissie-Kroes. Buk
man meent dat een speciale
evaluatie van het rapport van
de commissie-Kroes dan ook
onnodig is. Het verzoek van de
oppositie voor een dergelijke
evaluatie werd niet gehono
reerd. Bukman zal alleen bij de
landbouwbegroting eind dit
jaar een paragraaf weiden aan
de ontwikkeling op zijn depar
tement.
De bewindsman sprak zijn vol
le vertrouwen uit in de ambte
lijke top van het ministerie,
onder wie secretaris-generaal
Joustra. Volgens Bukman is de
groep van zeven topambtena
ren bereid zich van harte in te
zetten voor de cultuurverande
ring. De bewindsman schaarde
zich niet achter de uitlatingen
in het onderzoeksrapport over
het gebrek aan vertrouwen dat
bestaat in de ambtelijke top bij
de eigen medewerkers op het
ministerie. Zijns inziens is een
verandering van de ambtelijke
top niet nodig. De overgrote
i meerderheid in de Kamer sloot
zich gisteren bij zijn mening
aan.
Het feit dat dezelfde leiding
die jarenlang verantwoordelijk
is geweest voor de scheve ver-
houdingen op het ministerie
nu ook de reorganisatie moet
j bewerkstelligen bergt volgens
Bukman inderdaad risico's in
J zich. Maar volgens Bukman is
beslist niet gezegd dat bij een
personele verandering in de
j top betere resultaten worden
geboekt.
i 1
DEN HAAG De vissers
worden sterk onder druk
gezet om de vangstover
schrijdingen eigener be
weging terug te dringen.
Daarvoor moeten zij op
korte termijn al visgroe-
pen vormen met onderlin
ge controle en straffen.
Als minder dan driekwart
van de vissers eind vol
gend jaar namelijk niet
aan die visgroepen mee
doet, zal het toegestane
motorvermogen van alle
viskotters worden ver
minderd.
Een grote meerderheid van de
Tweede Kamer van CDA,
PvdA en D66 zal vandaag een
motie van deze strekking steu
nen die is ingediend door
PvdA-kamerlid Van Zijl. Mi
nister Bukman is niet blij met
de motie, omdat hij vreest dat
de meerderheid van de vissers
zich binnen anderhalf jaar niet
in visgroepen kunnen organi
seren. „Het plan is buitenge
woon ingrijpend en ik denk
echt dat ruim een jaar te kort is
voor hen", aldus Bukman die
echter een meerderheid tegen
zich vindt.
De eis van de Kamer is vooral
ingegeven door een grote scep
sis ten aanzien van de uitvoe
ring van het plan-Biesheuvel.
Dat voorziet in de vorming van
visgroepen waarbij tien tot
twintig vissers de individuele
vangstrechten bijelkaar leg
gen. Op basis van een visplan
wordt zo economisch mogelijk
gevist. Door onderlinge contro
le met administratieve sanc
ties zoals een verbod op uitva
ren moet de vangstoverschrij
ding definitief teruggedron
gen worden.
Met name het PvdA-kamerlid
Van Zijl toont weinig vertrou
wen in de uitvoering van de
plannen. Hij vindt dat de mi
nister veel sterker moet drei
gen met een harde sanering
van de overtollige vangstcapa
citeit (teveel pk's). Die sane
ring is juridisch mogelijk ge
worden na een advies van de
commissie-Mok. Op zich wil
minister Bukman van Visserij
deze harde sanering ook uit
voeren als het plan-Biesheuvel
niet lukt. Maar de bewinds
man denkt dan aan 1996 als sa
neringsdatum.
De scepsis van de Tweede Ka
mer ten opzichte van plan-
Biesheuvel betreft vooral de
vrijwilligheid van de vissers en
het gebrek aan nadelen om
niet aan het plan mee te doen.
Vissers die bijvoorbeeld niet
aan een visgroep deelnemen,
zijn niet gebonden aan de veil
plicht en krijgen niet de afge
sproken sancties opgelegd bij
overtreding van de regels. Vol
gens Van Zijl, gesteund door
nagenoeg alle fracties, moeten
degenen die niet meedoen aan
het plan, strenger gestraft wor
den door het toekennen van
minder individuele zeedagen
(aantal visdagen op zee). Bo
vendien moeten zij strenger
gecontroleerd worden. Het
PvdA-kamerlid meent dat het
plan-Biesheuvel alleen een
kans maakt, als de sancties te
gen de degenen die niet mee
doen kraakhelder zijn voor de
vissers.
Minister Bukman gaf gisteren
tegenover de Kamer toe dat
het plan-Biesheuvel een laat
ste kans voor de visserijsector
is om aan de harde sanering
van pk's onderuit te komen.
Het gaat dan om sanering van
ongeveer twintig procent van
het motorvermogen. Neder
land telt ongeveer 550 viskot
ters, waarvan ruim vierhon
derd getroffen worden door
een eventuele sanering.
Voorzitter Langstraat van het
Produktschap voor Vis en Vis-
produkten toonde zich giste
ren bepaald niet blij met de
grote druk vanuit de Kamer.
Hij verwacht vooralsnog niet
dat de Kamer de harde sane
ring daadwerkelijk zal door
voeren. „Als puntje bij paaltje
komt, zullen ze toch het plan-
Biesheuvel een verdere kans
geven, zo verwacht ik". Lang
straat vreest wel dat de dreige
menten het animo bij de vis
sers weghaalt om vrijwillig
mee te werken aan het plan.
Ook het feit dat Bukman giste
ren opnieuw verklaarde voor
een Europese zeedagenrege
ling te zijn, maakt zijns inziens
het draagvlak ban het plan-
Biesheuvel niet groter. Deze
zeedagenregeling betekent dat
vissers niet langer een eigen
vangsthoeveelheid (qoutum)
krijgen toegewezen, maar een
maximaal aantal dagen dat ze
mogen vissen. Het plan-Bies
heuvel is juist gebaseerd op
het bij elkaar leggen van indi
viduele quota.
Eerste centrum voor Marokkaanse jongeren
Door een luikje in het trappenhuis volgen twee jongeren de opening door burgemeester Ed van Thijn van een nieuw Marokkaans Jongtu
centrum in de Amsterdamse Blankenstraat. Het is het eerste centrum op dit gebied dat is gesticht met het doel de achterstandspositie vaw
jongeren te verbeteren. Het initiatief voor het centrum komt van de Marokkaanse gemeenschap.
FOTofc
Tegen afbraak flats
„Wij zijn tegen afbraak". Dat riepen de bewoners van Geinwijk en Gerenstein gisteren in Amsterdam te
gen de leden van de commissie deelraad Bijlmermeer.
Begin juli moet de beslissing worden genomen over de sloop van flats in het kader van omstreden ver
nieuwingsplannen in de Bijlmer.
FOTO:ANP
ROTTERDAM - Ze wor
den beschouwd als het eli
tekorps van de Neder
landse krijgmacht. Er
vindt een strenge selectie
plaats. De leden steken fy
siek en mentaal uit boven
het gemiddelde van de
Nederlandse bevolking.
En dan doet zich toch een
actie voor als dat bij het
Centraal Station in Rot
terdam waar honderd ma
riniers junks te lijf wilden
gaan.
CDA-Tweede-Kamerlid drs.
A.C.H.M. de Kok, zelf ooit der
tien jaar lid van het korps ma
riniers, spreekt er zijn be
vreemding over uit, dat juist
het korps mariniers in op
spraak is geraakt. Het elite
korps blijkt de wapenspreuk
'Qua Patet Orbis' ('zo wijd de
wereld strekt') wat al te vlot
buiten de kazerne te willen
waarmaken. „We moeten ech
ter niet doen alsof de Neder
landse samenleving daarmee
bedreigd wordt", meent De
Kok. „Het gaat om gewone jon
gens die een afspiegeling vor
men van de Nederlandse sa
menleving. De relschoppers
waren bovendien nog maar 14
weken in opleiding. Het waren
allemaal dienstplichtige mili
tairen. Beroepsmilitairen kun
nen zich zoiets niet eens per
mitteren, want dan vliegen ze
er direct uit. Op grond van
deze gebeurtenis kunnen
hoogstens de mensen die zo
nodig de dienstplicht willen
handhaven omdat het de stabi
liteit van het leger zou bevor
deren zich afvragen of deze ge
beurtenis voor hun argumen
ten pleit".
WDM
Hoewel het korps mariniers uit
3000 man bestaat, verdeeld
over Doorn, Rotterdam en
Texel, heeft de WDM er geen
leden. Een dergelijk lidmaat
schap is 'not done' onder de
elitetroepen. „De officieren
zien ons liever gaan dan ko
men", zegt woordvoerder O.
Baltussen van de WDM. „Er
heerst een eigen sfeer onder de
mariniers. Het zijn allemaal
sportieve jongens. Ze mogen
geen lichamelijke afwijking
hebben. Als je bij voorbeeld
een bril draagt of contactlen
zen hebt, kom je niet voor het
korps in aanmerking".
Het gevoel van eigenwaarde
bij het korps mariniers is
groot. „Dat komt natuurlijk
ook door de strenge selectie",
vermoedt Baltussen. „De jon
gens moeten voor een meer
daagse keuring naar Amster
dam waar ze lichamelijke tes
ten en intelligentietesten on
dergaan. Ze hebben alle selec
ties succesvol doorlopen en on-
Kamerlid De Kok: „Het gaat om gewone jongens die een afspf
ling vormen van de Nederlandse samenleving".
FOTO: DIJKf
derscheiden zich daardoor ook
van andere onderdelen binnen
de krijgsmacht. Ze voelen zich
een elitekorps". De mariniers
krijgen een zwaardere oplei
ding dan de andere krijgs-
machtonderdelen. „Het indivi
du wordt afgebroken en men
probeert een speciale groeps
sfeer op te bouwen. Dat heb
ben ze in hun oorlogsfunctie
ook nodig".
Aanmeldingen
Kapitein H. P. van der Lelie,
waarnemend stafofficier van
de voorlichtingsdienst, weet
dat van de honderd aanmel
dingen, er uiteindelijk veer
tien worden toegelaten. Ne
gentig procent valt af om psy
chologische redenen. In de op
leiding zelf viel er tot voor an
derhalf jaar ongeveer 40 pro
cent af. Maar omdat men dat
zelfs bij de marine wel iets te
gortig vond, is het fysieke on
derdeel meer verdeeld over de
hele opleiding, zodat het aan
tal afvallers tijdens de ojj
ding nu ligt op ongeveer ri
procent. Ze krijgen hun oj.
ding in kaartlezen, kompa
bruik, algemene vorming'
wat al niet meer in Rotterfe
in de bewuste Van Gendfe
zerne. c
„Misschien zouden de ro:
niers zich meer maatschaf
lijk moeten oriënteren", v
Baltussen van de WDM
zou hen eens een voor!
tingsfilm van Christians
kunnen laten zien. Dan f
den ze het wel nalaten zo.
makkelijk junkies in elkaar
slaan. Je zou ook kunnen <r
wegen om net zoals in de "Vf
nigde Staten en in de vooir
lige Sovjetunie speciale
eieren aan te stellen, di^
compagnie in de gaten mo<
houden. Ze fungeren alsi
soort mentor. Je krijgt dan'
een beetje KGB- en CIAf
tige praktijken, maar alsl'
niet anders kan, moet het n[
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
Idoor
DICK HOFLAND
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
DEN HAAG - Het is zeer de
vraag of het kabinet extra geld
wil vrijmaken voor verhoging
van de salarissen, van begin
nende leraren. De fractie van
de PvdA in de Tweede Kamer
heeft hier gisteren om ge
vraagd in het debat over de
Voorjaarsnota.
Het verzoek werd niet ge
steund door andere fracties.
Woordvoerder Melkert was
echter toch tevreden met de
toezegging van minister Kok
van financiën, dat hij het voor
stel „gewetensvol" aan de orde
zal stellen in het kabinet.
De PvdA stelt dat een belang
rijk deel van het geld voor de
salarisverhogingen betaald
kan worden door bezuinigin
gen die zijn gerealiseerd op de
begroting van minister Ritzen.
Melkert schat dat dit bedrag
ligt tussen de 100 en 300 mil
joen gulden. Hoe groot het be
drag werkelijk is, moet nog
worden uitgezocht. Melkert
wil voorkomen dat de bespa
ring terugvloeit in de staats
kas, wat gebruikelijk is als mi
nisters geld overhouden.
Het wegwerken van de achter
standen in beloning kost jaar
lijks ongeveer 500 miljoen, zo
bleek enige tijd geleden uit
een onderzoek. De oppositie
was overigens zeer ontevreden
dat er voor volgend jaar van de
begroting van Ontwikkelings
samenwerking 100 miljoen
gulden is overgeheveld naar
Onderwijs om een deel van de
salarissen te bekostigen. „We
moeten de schijn voorkomen
dat in ons land de leekrachten
worden betaald met geld van
de armste landen", vatte
GPVer Schutte de kritiek sa
men. In de fractie van het CDA
wordt weliswaar verschillend
gedacht over deze beslissing
van het kabinet, maar de partij
zal het plan vermoedelijk wel
steunen.
De oppositiepartijen waren
sceptisch over de voorgeno
men btw-verlaging van 1 pro
cent per 1 oktober. Zolang niet
duidelijk is waar de daarvoor
benodigde 1,7 miljard gulden
vandaan moet komen, wil men
het voorstel niet steunen. De
CDA-fractie maakte bij monde
van specialist Terpstra indi
rect duidelijk waarmee de ver
laging wordt betaald: uit de
economische groei. Het CDA
had altijd gezegd dat het geld
moest worden gevonden door
extra bezuinigingen. De partij
stapte gisteren van die lijn af.
Als het kabinet kan aantonen
dat de groei volgend jaar aan
zienlijk meevalt, mag daaruit
de verlaging naar 17,5 procent
wel worden bekostigd. De ver
laging van de btw is volgens
het kabinet en de coalitiepart
ners CDA en PvdA de enige
goede manier om de inflatie te
beperken.
Splijtzwam
Minister Kok is niet bereid de
verhoging van de brandstof
prijzen (WABM-hefflng) van 1
juli met een halfjaar uit te stel
len, zoals het CDA had ver
zocht. Kok wees er echter op,
dat al besloten is de btw te ver
lagen, zodat de lasten afne
men. Door uitstel van de hef
fing, waardoor de benzine een
halve cent duurder wordt, zou
volgens Kok het financierings
tekort oplopen. Dat tekort is
momenteel 4,5 procent, terwijl
het streven een kwart procent
lager ligt. Kok kondigde aan
dat dit bedrag weer gehaald zal
worden in de begroting voor
'93. CDA en PvdA vertrouwden
hem in deze volledig.
Hetzelfde gold voor de (collec
tieve) lastendruk. In het re
geerakkoord is afgesproken
dat die niet boven de 53,6 pro
cent mag uitkomen. Momen
teel is die een fractie hoger,
53,7 procent. Ook hier lieten de
coalitiepartners horen alle ver
trouwen in Kok te hebben, die
door meer fracties, met uitzon
dering van de VVD, als een
goede bewaarder van de schat
kist werd aangeduid. CDA en
PvdA zouden wel graag zien,
dat de collectieve uitgaven
voortaan anders worden bere-
c
■1
kend. Bovenwettelijke uit'
ringen zouden niet meer f
gen worden meegereke?
Kok zei er weinig voor te \f
len: „Het probleem wordt'
wellicht duidelijker door, m[
geenszins opgelost".
In het debat, een voorspel
de Miljoenennota van sept(
ber, werden de grote prol
men van het kabinet niet a
geroerd. Daardoor werd
nauwelijks gesproken over
inkomensbeleid, één van
splijtzwammen tussen CDA
PvdA, zoals de komende
ken tijdens kabinetsbesj
kingen over de begroting v
'93 zal blijken.
Slechts Groen Links wees
op, dat de minima er in 1
0,75 procent in koopkracht
achteruit gaan. Woordvoer
Brouwer vroeg het kabinet
een motie voorstellen te d<
waarmee die achteruitgang
veel mogelijk wordt weggei
men. Ze wees er op dat het i
binet die verplichting op zi
heeft genomen tegelijk met
belofte de btw te verlagen.
