Minister De Vries
waarschuwt voor
kille samenleving
BINNENLAND
Particuliere school eist
nieuwe correctie examens
Steeds meer jongeren door
gokverslaving voor rechter
Dodelijke
teksten
Toch schadevergoeding voor gevangenbewaarder
ZATERDAG 20 JUNI 1992
Plannen voor Indisch monument in Amstelveen
AMSTELVEEN - Ook in Am
stelveen moet een Indisch mo
nument komen dat herinnert
aan de oorlog met Japan. Er is
in Noord-Holland een sterke
behoefte aan een regionaal
monument, naast het nationa
le in Den Haag. Dat zegt initia-
Ruiterpad voor
gehandicapten
YSSELSTEIN - Staatsbosbe-
heer heeft vandaag in het Lim
burgse Ysselstein het eerste
Nederlandse ruiterpad vóór
gehandicapte ruiters geopend.
Het pad is zodanig aangepast
dat zij zonder gevaar kunnen
genieten van de natuurlijke
omgeving. Voor gehandicap
ten is het niet altijd eenvoudig
om van de natuur te genieten,
aldus Staatsbosbeheer.
tiefnemer H. Schild uit Am
stelveen. Hij weet inmiddels
de gemeente Amstelveen ach
ter zich. Er is ook al een ont
werp, van de kunstenares Ella
van der Ven. Verwezenlijking
van het monument kost zo'n
twee ton. Schild hoopt het geld
binnen te krijgen via donaties
van particulieren en bedrijven.
Verder heeft Ella van der Ven
ook een bronzen legpenning
vervaardigd, die voor 150 gul
den kan worden verworven.
Blankert wil vier jaar NCW-voorzitter blijven
DEN HAAG - De kersverse nieuwe NCW-voorzitter Blankert
wil de komende vier jaar de christelijke werkgevers leiden. „Ik
denk ook dat het NCW dit nodig heeft", aldus Blankert gisteren
in het blad „De Werkgever" van zijn organisatie. Hij vindt „zo
vaak wisselen aan de top" geen goede zaak. Het NCW zag de af
gelopen jaren zijn „zware" voorzitters Andriessen (naar het mi
nisterie van economische zaken) en Ruding (naar de Citicorp-
bank) tussentijds de organisatie verlaten. „Zo vaak wisselen aan
de top is geen goede zaak. Andere werkgeversorganisaties bui
ten dat publicitair uit", aldus Blankert die vindt dat het NCW in
de toekomst meer aandacht moet besteden aan het eigen profiel.
Hij weerspreekt verder („wat sommigen denken") door het VNO
naar voren geschoven te zijn om een fusie tussen beide werk
geversorganisaties voor te bereiden.
Gevonden skelet
blijkt 3300 jaar oud
ROTTERDAM - Resten van
een menselijk skelet dat in juli
1990 werd ontdekt in de bodem
bij de aanleg van een surfplas
aan de westelijke kant van
Vlaardingen, dateert uit onge
veer 1300 voor Christus. Radio
actief onderzoek van de Rijks
universiteit in Groningen
heeft dat aangetoond. Totnu-
toe was in de periode 2.000 tot
600 voor Christus geen spoor
van bewoning bekend in het
gehele Westnederlandse veen
gebied. Een woordvoerder van
de Vlaardingse politie zei gis
teren dat zoekwerk indertijd
een bijna compleet beender-
stelsel opleverde: schedel, rib-
l^n, armen en een deel van de
benen. De politie deed dat toen
zelf nadat spelende jongetjes
de beenderen als eersten ont
dekten.
inder klachten over
luidhinder Schiphol
jTERDAM - Het aantal klachten over geluid-
Ier door vliegverkeer rond de luchthaven
iphol is in 1991 fors gedaald. In totaal dienden
0 personen 35.376 klachten in. Dat zijn er 20.000
der dan in het jaar ervoor. Die daling wordt
- de Commissie Geluidhinder Schiphol in het
verslag over 1991 gerelativeerd; 40.000 van de
hten in 1990 waren afkomstig uit Bennebroek
lit Rijsenhout, als gevolg van veranderingen in
litvliegprocedures van de Kaagbaan. Nadat
waren aangepast, verminderde het aantal
hten. Zonder de meldingen uit deze plaatsen
eren er voor 1990 15.000. Vanaf dit jaar maakt
ommissie onderscheid tussen afzonderlijk en
uent ingediende klachten. Dat is noodzakelijk
dat in bepaalde woonplaatsen grote aantallen
hten worden ingediend door een verhoudings-
sklein aantal personen.
Kabinet verkort procedure
bouw afvalinrichting
DEN HAAG Gemeenten kunnen er in de
toekomst toe worden gedwongen afval- of
mestverwerkingsinrichtingen te laten bou
wen. Het kabinet is gisteren akkoord gegaan
met het wetsvoorstel Not In My Back Yard
(niet in m'n achtertuin) van minister Alders
van milieu. Het gaat hierbij vooral om pro
jecten die van boven-gemeentelijk belang
zijn, een spoedeisend karakter hebben en
die vertraging kunnen oplopen door plaatse
lijke bezwaren of omstandigheden. Met
name inrichtingen voor de verwerking, stort
of verbranding van afval en mestverwer
kingsfabrieken zijn in veel gemeenten niet
welkom. Met de huidige Wet op de ruimtelij
ke ordening kan het jaren duren voordat een
gemeente kan worden gedwongen een be
stemmingsplan te wijzigen.
UTRECHT De particuliere school Blankestijn in Utrecht eist
dat de examens economie van 58 eindexamenkandidaten op
nieuw worden nagekeken, omdat het examenreglement hierbij
niet zou zijn nagekomen. Dat bleek gisteren tijdens de behande
ling van een kort geding voor de Utrechtse rechtbank. Blanke
stijn had het kort geding aangespannen tegen de Staat en colle
ge De Heemlanden, de school die verantwoordelijk is voor de
eindexamens van de leerlingen van Blankestijn. De leerlingen
van Blankestijn behaalden een „desastreus" resultaat voor het
vak economie 1, meende advocaat L. van Kippersluis namens de
school. Het gemiddelde lag nog niet eens op een 4. Lerares N. En
gelen van De Heemlanden kon zich niet vinden in het nakij-
kwerk van de twee economiedocenten van Blankestijn. Zij vond
dat er te hoge cijfers waren uitgedeeld. Na overleg met de twee
gecommiteerden, die de examens in tweede instantie moesten
beoordelen, daalde het gemiddelde cijfer dan ook met 2,5 punt.
De rechtbank doet op woensdag 24 juni uitspraak.
Burgemeester Utrecht
lid Raad van State
DEN HAAG - De burgemees
ter van Utrecht, mevrouw Vos-
van Gortel (VVD), wordt lid
van de Raad van State. Het ka
binet heeft hiertoe gisteren be
sloten. Verder zijn voorgedra
gen mr. R. Cleton, hoofd Staf
afdeling Wetgeving Nieuw
Burgerlijk Wetboek van het
ministerie van justitie en mr.
Bol, advocaat te Amsterdam.
Bij de Hoge Raad zijn twee
nieuwe raadsheren voorgedra
gen. Het zijn mr. A.E.M. van
der Putt-Lauwers (48), raads
heer bij het gerechtshof Den
Bosch, en mr. J.B. Fleers (48),
raadsheer bij het gerechtshof
te Amsterdam.
Idoor
SUZANNE VAN DEDEM
DEN HAAG - Het aantal
jongeren dat in aanraking
komt met justitie als ge
volg van gokverslaving
neemt nog steeds toe. Zij
kunnen hun verslaving
niet meer bekostigen en
nemen daarom hun toe
vlucht tot diefstal. Dat zei
staatssecretaris Kosto van
justitie gisteren tijdens
een vergadering van de
Raad voor de Casinospe
len.
Kosto, die zijn rede door een
topambtenaar liet uitspreken,
vraagt zich af of de overheid
het kansspelbeleid moet libe
raliseren of juist verscherpen.
Er spelen namelijk tegenstrij
dige belangen. Enerzijds le
vert het gokken de overheid
veel geld op, en daar is ook de
maatschappij mee gediend.
Aan de andere kant draait de
overheid ook op voor het oplos
sen van de negatieve gevolgen
van het gokken, zoals versla
ving en daarmee samenhan
gende criminaliteit. Het beleid
moet daarom het midden hou
den tussen soepel en streng.
„Het moet gebaseerd zijn op
de realiteit, zonder dat we een
oordeel vellen over de ethische
kant van het kansspel", vindt
Kosto.
De afgelopen vijftig jaar voer
de de overheid een overwe
gend liberaal beleid. Sinds de
jaren veertig is het legale aan
bod van kansspelen sterk uit
gebreid, zodat mensen die een
gokje willen wagen hun heil
niet meer in de illegaliteit hoe
ven zoeken. Hoewel in veel
EG-landen, waaronder Neder
land, die tendens nog doorzet,
is er ook een beweging naar de
andere kant waar te nemen.
Ook in de Tweede Kamer gaan
stemmen op voor een terug
houdender kansspelbeleid.
Hoe de balans zal doorslaan -
meer of minder kansspelen - is
volgens Kosto nog niet duide
lijk.
Record-kijkcijfer bij Nederland-Duitsland
HILVERSUM De EK-wedstrijd Nederland-Duitsland heeft
donderdagavond tien miljoen Nederlanders aan de buis gekluis
terd gehouden. Omgerekend komt dat neer op 74 procent van de
Nederlandse bevolking boven de zes jaar. „Een absoluut record
in de dienst van het kijk- en luisteronderzoek", aldus een woord-
voerder van deze NOS-dienst. Het vorige kijkrecord werd ge
haald tijdens de wedstrijd Nederland-Sovjetunie tijdens de fina
le van het EK in 1988. „Zelfs de vermaarde actie Open het Dorp
heeft niet dit aantal kijkers getrokken, destijds beschikten niet
meer dan 8 miljoen Nederlanders over een tv-toestel", aldus de
NOS-woordvoerder. De kijk- en luisteronderzoeken worden
sinds 1965 uitgevoerd.
ROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI
5 - Enkele uren vóór de wagens op het eiland zullen aankomen,
kt Lupardi, dat het inderdaad met wagen 2 volkomen mis is. De
h?en reageren nu helemaal niet meer op zijn aanwijzingen. Wat kan
ebeurd zijn? Ja, als Lupardi even een kijkje zou kunnen nemen in
e wagen, dan zou hij heel wat wijzer zijn. Want Rob heeft voor-
'tig de mannen beslopen en rukt hen de kopantennes af. Ze rea-
en net als Skip deed: versuft kijken ze rond en ze zijn volkomen
de kluts kwijt. Ze begrijpen er niets van wat Rob tegen hen zegt en
zijn voorlopig tot niets in staat. Ondertussen ronkt de wagen maar
verder en één man moet Rob nog overweldigen: de machinedrijver.
Maar deze verweert zich heftig en Rob ziet geen kans ook hem van
de antenne te ontdoen. Err de man doet na enige tijd weer precies
wat Lupardi hem beveelt.
door BERT JANSMA
Ik heb iets met begraafplaatsen. Zonder dollen. Goed,
bezoeken die niet uit vrije wil geschiedden, waren
pijnlijk genoeg. Maar zelfs daar gaf een laatste
rustplaats, hoe modern ook, je toch het gevoel datje
even deel uitmaakte van een eeuwigheid die ons
allemaal wacht. Troostrijk ondanks alles. In m'n
schooljaren moest ik geweldig lachen om die ronkende
romantiek van dichters als Rhijnvis Feith die
geliefden bij voorkeur liet zuchten op grafzerken.
Later liep ik niettemin, stenen lezend, even romantisch
over vele begraafplaatsen op deze wereld. Een kwestie
van leeftijdZe gaven me een merkwaardig
dubbelgevoel: een besef van eindigheid en een
vertedering voor al die rare tekens die we oprichten
voor de onzen.
De mooiste begraafplaatds die ik ken blijft de oude
joodse begraafplaats in de Praagse wijk Josefov,
inmiddels een toeristentrekpleiser van jewelste. De
graven liggen er schots en scheef, historie op historie,
mooi en tragisch. Ik heb er volgens goed gebruik m'n
steentje bijgedragen op de grafsteen van rabbi Löw (de
bedenker van de Golem). Ik herinner me die riante
begraafplaats bij Bloemendaal waar ik me achter de
stoet schaarde die Godfried Bomans ten grave droeg.
Ik zie weer de uitzinnige monumenten voor de
filmsterren en tycoons in het Hollywood Memorial
Park. Ik denk aan de vroeg-middeleeuwse graven
waar ik overheen banjerde achter het kleine kerkje
van Johannes de Doper in Stokesay in Shropshire. Die
necrologische neigingen bekruipen me omdat ik een
artikel lees in de Frankfurter Allgemeine over
grafschriften. Het gaat overeen museum in Kramsach,
in het Tiroolse dal van de Inn, waar de familie
Guggenberger al enkele generaties lang stenen met
grafschriften van oude, opgedoekte begraafplaatsen
redt. Ze zijn prachtig in hun poging in een paar
woorden een mensenleven samen te vatten. Ze komen
vaak van de monumentjes op plekken waar mensen
gedood of verongelukt zijn, 'Marterln' genaamd. Ze
zijn haarscherp, onbedoeld komisch en vaak
ontroerend onhandig. Van een man die onderweg van
een bergweggetje in een ravijn stortte luidt het: ,.De
eeuwigheid is niet ver. Hij vertrok om zeven uur, om
tien uur was hij er". Voor de plaatselijke organist die
een stevige aanslag gehad moet hebben, staat er: Hier
ligt Martin Krug, die vrouw, kinderen en het orgel
sloeg". Niets om te lachen. Tekenen van primitieve
volkskunst eerder. Zoals die tekst op een oude
grafsteen uit München: „Jij staat nog hier, ik ben al
weg. Straks ben jij ook, waar ik nu leg". Maar het
allermooiste grafschrift ter wereld komt toch uit
Nederland. Een dodelijke tekst dóór hemzelf vóór
zichzelf gedicht door de Westlandse poëet Hubert
Cornelisz Poot: „Hier ligt Poot, hij is dood". Wie dat
van zichzelf kan schrijven, verdient de eeuwigheid.
Beatrix is aanwezig bij
„Trauma and Trage-
RAI-Congrescentrum
Roos
voor
jarige
Koningin Beatrix
geeft de 13-jarige
Ingeborg Schul uit
Oudenbosch een
roos uit haar boeket.
Het meisje had naar
de koningin
geroepen dat zij jarig
was. De koningin
reageerde met een
felicitatie en de roos.
Oudenbosch was
een van de plaatsen
die de koningin
gisteren bezocht
tijdens haar bezoek
aan Noord-Brabant.
Zij werd daarbij
begeleid door mr. F.
Houben, de
Brabantse
commissaris van de
koningin.
FOTO: ANP
AMSTERDAM - De Haagse
gevangenbewaarder R.B. heeft
toch recht op een schadever
goeding van de TROS en uit
geverij De Vrijbuiter, die het
blad Aktueel op de markt
brengt. Het gerechtshof in Am
sterdam vindt dat B. schade
heeft geleden door reportages
in het tv-programma Crime
Time en Aktueel.
De reportages gingen over con
tacten van de bewaarder met
een voortvluchtige crimineel.
Eerder wees de rechtbank de
eis tot een voorschot op een
schadevergoeding af.
Het gerechtshof in Amsterdam
heeft in hoger beroep het von
nis van de rechtbank vernie
tigd en bepaald dat de TROS
als voorschot 5000 gulden en
De Vrijbuiter 3000 gulden
moeten betalen. De hoogte van
de uiteindelijke schadevergoe
ding wordt in een aparte ge
rechtelijke procedure vastge
steld. De raadsman van B., mr.
E.J.P. Nolet, kondigde giste
ren aan ten minste 100.000 gul
den schadevergoeding te ei
sen. In het kort geding voor de
rechtbank in december vorig
jaar sprak Nolet nog over een
vergoeding van twee miljoen
gulden. De nieuwe eis is vol
gens hem wat reëler.
De bewaarder van het Peniten
tiair Selectie Centrum (PSC) in
Den Haag figureerde eind vo
rig jaar in Crime Time en Ak
tueel, toen hij een ontmoeting
had met de toen voortvluchti
ge crimineel Rob Z. Die had hij
in het PSC leren kennen. In de
reportages is te zien dat de be-
waarder, die gedeeltelijk on
herkenbaar is gemaakt, een pi
stool levert aan Z. De crimineel
had zelf contact gezocht met
Aktueel en de TROS. De be
waarder wist niet dat hij ge
filmd en gefotografeerd werd.
Hij gaf zich uiteindelijk zelf
aan na alle publiciteit.
Het onderzoek van de rijksre
cherche naar B. is inmiddels
afgerond. Volgens de Haagse
persofficier van justitie A. Wel-
schen neemt justitie binnen
kort een besluit over vervol
ging van de gevangenbewaar
der.
ïbbers:
;rkgevers en
kbonden
jhtzinnig
jN HAAG Premier
c ibers heeft gisteren
jtoegenomen irritatie
haald dat hij de loonaf-
n iken tussen vakbon-
en werkgevers van dit
veel te duur vindt
a r de Nederlandse eco-
(nie. „Het is onbegrijpe-
hoe lichtzinnig zij er-
omspringen", aldus
n ninister-president.
jers haalde nog eens uit
de sociale partners in het
r van de werkloosheid die
ens hem weer een stijgen-
indens vertoont. Verhalen
1 werkgevers dat hun lasten
lag moeten om de werkge-
u iheid te kunnen uitbrei-
n vindt Lubbers pnzin.
li de premier staat het vast
v le inflatie en de werkloos-
a gevaarlijk gaan toenemen
rerkgevers volgend jaar en
na ook looneisen van 4
;nt en meer honoreren.
gaat een keer gebeuren
|e wal het schip keert",
ïikabinet wil evenwel niet
rijpen in de onderhandelin-
wvan de sociale partners,
Jemtoonde Lubbers. Hij
aiet tornen aan hun eigen
ptwoordelijkheid op dat
«r
-verklaring voor het „licht-
Jge" gedrag van werkge-
'en bonden gaf de premier
fette jaren die het bedrijfs-
Ti achter zich heeft. Lub-
pj denkt dat veel onderne-
Lk nog een beetje in de roes
het succes verkeren en
*door nu bereid zijn om for-
ponsverhogingen te beta-
ij„Maar zij (bazen en bon-
ii| overschatten de financië-
Mimte voortdurend".
Jjers vindt bijvoorbeeld de
[•wit afgesloten cao in de ge-
Jheidszorg (4,5 procent)
-lelijk te duur. „Ik vind het
Sl wat, maar. okay, het is
verantwoordelijkheid".
1 bbers niet
Ier indruk van
latingen Luns
ZWOLLE De toekom
stige sociaal-economische
orde in Nederland moet
een „mix" zijn van overleg
en coördinatie enerzijds
en marktwerking ander
zijds. Een te eenzijdige
nadruk op de vrije markt
leidt tot „het gevaar van
veramerikanisering" van
de samenleving; „een si
tuatie waarin ik nooit mi
nister van sociale zaken
en werkgelegenheid zou
willen zijn".
Dat zei minister De Vries van
sociale zaken en werkgelegen
heid vandaag op de bijeen
komst van de vakcentrale CNV
in Zwolle ter gelegenheid van
het vertrek van CNV-voorzitter
Hofstede en het aantreden van
zijn opvolger Westerlaken.
Hofstede, reeds officier in de
Orde van Oranje-Nassau, ont
ving van de bewindsman de
versierselen van de Orde van
de Nederlandse Leeuw.
Het schrikbeeld van De Vries
is een „killere samenleving
zonder menselijk gezicht. Op
termijn wellicht met schrij
nende ongelijkheden, grote so
ciale spanningen en arbeids
onrust".
Om dat te voorkomen is het es
sentieel dat de overheid en de
sociale partners hun doelstel
lingen coördineren en overleg
gen over wezenlijke sociaal-
economische onderwerpen, al
dus de minister.
Dat moet echter niet leiden tot
concrete, gedetailleerde af
spraken op centraal niveau,
vindt De Vries. Intentie-ver
klaringen alleen zullen echter
niet altijd voldoende zijn. De
bewindsman zei te denken aan
overeenstemming op hoofdlij
nen, gedragen door de achter
bannen van werkgevers- en
werknemersorganisaties
Ook de vertrekkend CNV-
voorzitter waarschuwde voor
.Amerikaanse toestanden".
„Zo'n maatschappij drijft op
tegenstellingen", zei hij. „Een
schrikbeeld", aldus Hofstede.
„Zo'n beeld komt dichterbij
als we onze overleg-economie
verkwanselen. En daar zijn we
mee bezig. Vakbonden ervaren
het gemak van de rol van al
leen maar belangenbeharti
ger".
De nieuwe voorzitter van de
christelijke vakcentrale, Wes
terlaken, pleitte nogmaals
voor vergroting van de taken
en bevoegdheden van het
maatschappelijk middenveld,
waarvan de vakbeweging in
zijn ogen een belangrijke re
presentant is. Die vakbewe
ging moet dan wel een brede
zijn, vindt Westerlaken. Zij
dient zich met meer bezig te
houden dan alleen de directe
loonbelangen van werkne
mers. Categoraal denken is
Westerlaken een gruwel. „Dat
betreft bloedzuigers met een
vampiersmentaliteit", zei hij.
Na eerder een pleidooi te heb
ben gehouden voor een nieuw
type cao op decentraal niveau,
opperde Westerlaken vandaag
het afsluiten van „landelijke
super cao's". Die overeenkom
sten tussen werkgevers en
werknemers in de Stichting
van de Arbeid, zouden de basis
moeten leggen voor preventie,
voor inkomensverzekering,
voor reïntegratie en voor me
dezeggenschap, aldus de nieu
we CNV-voorzitter.
LAAG De beweringen
van buiten
zaken Luns, als zou hij
tot een coup van Ne-
hebben
worden door"
niet serieus
ïen. Luns vertelt zijn
in het donderdag ver-
n boek „De wereld vol-
van J.G. Kikkert,
vraag wat de premier
uitspraak vindt zei
„Ik laat het niet op
Ik vind dat je er
van -moet vinden".
Lubbers was het ver-
s\ eerder bekend ge-
als het enige relevan-
„Wat moet ik er-
aldus Lubbers. Het is
ook maar de vraag of
het boek ooit zal le-
bleek uit zijn woorden.
Catering KLM
Medewerkers van de KLM Catering Services maken voorgerechten
aan de lopende band. Gisteren werd het nieuwe complex officieel
geopend. Het bedrijf is in staat om jaarlijks een miljoen maaltijden te
bereiden. Er werken in totaal twaalfhonderd man.
FOTO"ANP
