„Cao tot
grondwet
van arbeid
uitbreiden"
Uitverkocht
Oranje onder hoogspanning
15
EZ loert op creditcard-organisaties '0vertreden Warenwet zwaarder straffen'
CNV-voorzitter Westerlaken:
Bestand
Sarajevo
lijkt
te houden
Van Agt steunt restauratie woonhuis George Marshall
uitse gijzelaars vrij
supporters
j 14 Dagen Gratis
Ceidóc Sou/tont
DINSDAG
16 JUNI 1992
16 PAGINA'S
in twee katernen
70.000 bezoekers
verwacht op Duitse
Katholiekendag
Kan Jeltsin vaart in
hervormingen
houden?
LEIDEN OMGEVING
Pleidooi voor
compostfabriek
Roelofarendsveen
D'Ancona past
Kunstenplan
aan wensen CDA en
PvdA aan
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE 2
BINNENLAND 3/4
BUITENLAND 5/6
BEURS 6
ECONOMIE 7
LEIDEN/REGIO9/10/11
DIENSTVERLENING10
SPORT 12/13
GESLAAGDEN14
KUNST/RTV .15
RTV-PROGRAMMA'S16
WEER/PUZZEUMENU16
foidóe 6oti4a/rtt
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit vari Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25365. Losse nummers 1,50
Vannacht vrij veel bewolking
en vrijwel overal droog. Mini
mumtemperatuur omstreeks
13 graden. Morgen overdag
perioden met zon en middag-
temperatuur van 18 graden in
het noorden, tot 22 plaatselijk
in het zuiden. Wind noordoost,
matig, kracht 3 a 4, aan de kust
af en toe krachtig, 6.
Britten versoepelen
import van huisdieren
4 LONDEN - Groot-Brittannië zal in de toekomst
de binnenkomst van huisdieren toestaan, wan
neer kan worden bewezen dat de dieren zijn in
geënt tegen hondsdolheid. Voorlopig stemt het
Verenigd Koninkrijk onder die conditie alleen in
met de import van huisdieren voor de handel, zo
heeft een hoge ambtenaar van het Britse minis
terie van landbouw gisteren meegedeeld. Hij
ziet in de Britse stap een belangrijke doorbraak
om ook in het geval van toeristen die een huis
dier willen meenemen, in de toekomst af te zien
van de strenge quarantaineregels die de Britten
hanteren. Honden, katten en andere huisdieren
mogen Groot-Brittannië pas in, nadat ze zes
maanden in quarantaine zijn geweest. De Brit
ten en trouwens ook de Ieren zijn als de dood
voor hondsdolheid.
Idoor
DICK HOFLAND
DEN HAAG Het ministerie
van economische zaken bestu
deert of het zinvol is organisa
ties van creditcards aan te pak
ken. Winkeliers moeten hoge
provisies betalen aan deze or
ganisaties, maar mogen die
kosten niet doorberekenen
aan de klant die met het plastic
geld betaalt. Bij het ministerie
zijn daarover diverse klachten
van middenstanders en consu
mentenorganisaties binnenge
komen.
Het gebruik van creditcards is
de laatste jaren sterk toegeno
men. Dat komt vooral, omdat
banken het gebruik ervan heb
ben gestimuleerd. Winkeliers
die dit plastic geld accepteren,
moeten echter vijf a acht pro
cent van het aankoopbedrag
afdragen aan de creditcard-or
ganisaties. Die kosten mogen
ze niet doorberekenen aan de
klant, die daardoor niet weet
dat de winkelier kosten maakt.
Maar naarmate het aantal be
talingen met een creditcard
toeneemt, zullen winkeliers de
prijzen van hun artikelen ver
hogen.
De overheid wil het betalings
verkeer goedkoper en door
zichtiger maken. Eén van de
mogelijkheden om dat te be
reiken is de bepaling te verbie
den die het winkeliers onmo
gelijk maakt provisies door te
berekenen. Als staatssecreta
ris Van Rooy daartoe zou be
sluiten, betekent dit dat consu
menten die met een creditcard
betalen duurder uit zijn, om
dat zij dan provisie moeten
betalen. De overige klanten
zijn echter beter af, omdat win
keliers de provisies niet meer
zullen doorberekenen in hun
artikelen.
ROTTERDAM - Overtredingen van de
Warenwet worden dikwijls afgedaan
met boetes die te laag zijn ten opzichte
van het economisch voordeel dat de
overtreder ermee behaalt. De Keurings
dienst van Waren in Rotterdam komt
tot die conclusie in het jaarverslag 1991.
De dienst bepleit daarom dat de rechter
in de hoogte van de boetes voortaan het
behaalde voordeel van de overtreder
betrekt. De Rotterdamse Keurings
dienst oppert deze maatregel naar aan
leiding Yari de uitkomsten van - on
dermeer - microbiologisch onderzoek
van voedsel dat in 1991 te koop werd
aangeboden. Ongeveer 16 procent van
de genomen voedselmonsters hadden
volgens de Warenwet niet verkocht mo
gen worden. Zo stelden de keurmees
ters vast dat de regels voor brood- en
banketbakkerijen (hygiënecode) in
1991 niet tot het gewenste resultaat
hebben geleid. In 1991 stelden de keur
meesters ook vast dat 43 procent van
het onderzochte speelgoed, afkomstig
uit Rotterdamse winkels, niet deugde.
Van de 134 steekproeven onder geim
porteerd vuurwerk bleek dit in 61 ge
vallen niet aan de voorschriften te vol
doen, vooral doordat de ontsteking niet
goed werkte. De dienst bepleit in dit
verband overigens een snelle harmoni
satie van de wetgeving tussen de EG-
lidstaten. In ons omringende landen is
bij ons verboden vuurwerk vaak ge
woon te koop. In toenemende mate wor
den inspecteurs van de Rotterdamse
keuringsdienst agressief benaderd.
AMSTERDAM - De col
lectieve arbeidsovereen
komst (cao) moet worden
uitgebreid tot „een werke
lijke grondwet van de ar
beid".
Dat betoogde de nieuwe voor
zitter van de christelijke vak
centrale CNV, A. Westerlaken,
vandaag tijdens de studiecon
ferentie 'Participatie en vak
bondsdemocratie' van zijn
centrale in het Amsterdamse
Vakbondsmuseum.
De nieuwe cao die Westerlaken
in gedachten heeft, bestaat uit
twee delen. Het eerste deel,
waarover elk jaar of eens per
twee jaar wordt onderhandeld,
behoort de primaire arbeids
voorwaarden (onder meer de
lonen) te regelen. Deel twee
zou een „flexibel ontwikke-
lingsdeel" moeten zijn met af
spraken over voorkoming van
ziekte en arbeidsongeschikt
heid, herintegratie, medezeg
genschap en kwaliteit van de
arbeid. Die afspraken moeten
een langere periode omvatten
dan die van de traditionele
cao's.
Westerlaken heeft met zijn
nieuwe cao twee doelen voor
ogen. In de eerste plaats wil hij
de vakbeweging meer laten
zijn dan een „loonmachine
met enige franje". „We hebben
ons de laatste jaren te veel ge
fixeerd op de materiële kant
van het verhaal", zei hij! De
vakbeweging, en zeker de
christelijke, moet de maat
schappij volgens hem meer
bieden dan alleen de directe
belangen behartiging
Het tweede doel van de chris
telijke vakcentrale om de wer
kingssfeer van de cao's te ver
groten is om de overheid de
wind uit de zeilen te nemen.
Westerlaken vindt in weerwil
van pleidooien van politici _u,_
voor herstel van het primaat KljK©n PlSSf GlK33r
van de politiek, dat de rol van 'Kijken naar elkaar', zou het motto van dit tafereeltje kunnen zijn. Terwijl fotografen de zanger Bono van U2 op de gevoelige plaat vastleggen,
de overheid veel te groot is ge- maakt Bono video-opnamen van hen voor 'zoo tv' tijdens het concert van de Ierse popgroep in Ahoy' in Rotterdam
worden. Die rol zou terugge
bracht moeten worden tot een
aantal „authentieke taken":
een beschermende taak (hand
having openbare orde, buiten
lands beleid en defensie), een
regelende taak (onder meer
wetgeving inzake het econo
misch verkeer) en een bou
wende taak
I FOTO: JET BELGRAVER
Pagina 15: UZ: overrompelende schoonheid.
SARAJEVO In de Bos
nische hoofdstad Sarajevo
is het 24 uur nadat een
nieuw bestand is inge
gaan, redelijk rustig.
Vannacht waren sporadisch
schotenwisselingen te horen.
„Het bestand houdt echt. Dit
was de rustigste nacht sinds de
r -log is begonnen", aldus Zo-
lan Pirolic van Radio Sarajevo.
Gisteren ging het laatste be
stand tussen de Serviërs aan
de ene kant en de moslims en
Kroaten aan de andere kant in.
Radio Sarajevo berichtte dat er
sinds het bestand van kracht
werd twee mensen zijn gedood
en ten minste tien gewond zijn
geraakt bij schotenwisselin
gen tussen scherpschutters.
De Canadese generaal Lewis
MacKenzie van de VN-vredes-
macht voert nog steeds onder
handelingen met de strijdende
partijen over de heropening
van het vliegveld, zodat er
hulp geboden kan worden aan
de naar schatting 300.000 in
woners van Sarajevo. De Bos
nische minister van buiten
landse zaken riep de wereld op
tot militaire interventie om
zijn land te redden van „deze
door de mens geschapen hel".
Pagina 5: Trendy Servisch
echtpaar noemt oorlog Bps-
nië onvermijdelijk
Vice-president Quayle kan niet spellen
TRENTON - De Amerikaanse vice-president Dan Quayle weet
niet hoe je in het Engels het woord aardappel spelt. Tijdens een
spellingwedstrijdje op een lagere school deed hij op dit punt on
der voor een kind. Quayle las een woord voor en een leerling moest
dit op het schoolbord schrijven. Met het eerste woord ging het nog
goed: president. Dat wisten leerling en vice-president uitstekend
te spellen. Daarna riep Quayle „aardappel" de klas in. Een jonge
tje kwam naar voren en schreef 'potato' op het bord, zoals het
hoort. Quayle wilde dit door er een 'e' aan te plakken verbeteren
tot 'potatoe', maar die 'e' mag er alleen in de meervoudsvorm in:
potatoes. Quayle kon zich tegenover de leerlingen en de meege
reisde verslaggevers verdedigen door erop te wijzen dat het woord
verkeerd gespeld stond op het kaartje waarvan hij het voorlas. De
verbijstering bleef?
Id
J
LEESBURG/WASHINGTON
- Een initiatief van vooraan
staande bewoners van Lees-
burg om Dodona Manor, het
woonhuis van generaal George
C. Marshall in het historische
plaatsje, in oude luister te her
stellen, het in te richten als
museum en in gebruik te ne
men als internationaal confe
rentieoord voor besprekingen
op hoog politiek en zakelijk ni
veau, heeft de warme steun ge
kregen van Dries van Agt en
Hans Meesman, respectieve
lijk de ambassadeur van de EG
en Nederland in Washington.
Marshall heeft zoveel voor Eu
ropa en ons land gedaan, dat
zowel de EG als Nederland nu
wel een steentje kan bijdragen
aan de restauratie van het
huis, „Als eerbetoon aan een
groot staatsman, aan wie we
zoveel te danken hebben".
George C. Marshall was tijdens
de Tweede Wereldoorlog chef
staf van het Amerikaanse leger
en daarna achtereenvolgens
minister van buitenlandse za
ken en van defensie. Op zijn
initiatief pompten de Verenig
de Staten na de oorlog vele
miljarden guldens in de herop
bouw van negentien Westeuro-
pese landen. Zijn uitgangs
punt was dat economische sta
biliteit essentieel is voor de we
reldvrede. Hij kreeg daarvoor
in 1953 de Nobelprijs voor de
vrede. Zijn naam wordt van
daag de dag weer vaak ge
noemd in verband met de
steun aan de voormalige Oost
bloklanden. Marshall woonde
van 1941 tot zijn dood in 1959
in Dodona Manor. Hij ontving
daar vele beroemdheden.
Met de aankoop van het huis,
de restauratie en de inrichting
als museum en conferen
tieoord is een bedrag gemoeid
van tien miljoen dollar (17 mil
joen gulden). Het is de bedoe
ling dat het dezelfde status
krijgt als twee andere toeristi
sche trekpleisters in de staat
Virginia: Mount Vernon en
Monticello, de woonhuizen
van de vroegere Amerikaanse
presidenten Washington en
Jefferson. Onlangs is er een tv-
documentaire gemaakt over
het leven van Marshall. Deze
zal in het najaar in de Verenig
de Staten worden uitgezon
den. De steun van Van Agt
houdt onder meer in dat hij
zich ervoor gaat inzetten dat
deze documentaire ook in de
EG-landen wordt uitgezonden.
Van Agt: „Ik hoop dat veel
landgenoten hierop zullen rea
geren". Bea McPherson-van
Wijk, na de oorlog in Utrecht
geboren en thans een van de
vrijwilligers in Leesburg die
zich voor het herstel van Dodo
na Manor inzetten, heeft roet
het oog daarop inmiddels een
rekening geopend bij de AM-
RO/ABN in Amsterdam. Zij
zegt: „Nederland was destijds
het eerste land dat de Verenig
de Staten terugbetaalde. Nu
gaat het veel Nederlanders be
ter af dan menig Amerikaan.
Ik hoop dat zij nu een bijdrage,
groot of klein, willen leveren
aan dit monument".
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
3AYRUT De twee Duitse gijzelaars Strübig en
(emptner, de laatste westerlingen die werden vastge
houden in Libanon, zijn gisteravond vrijgelaten.
)e formele overdracht aan de Duitse minister voor de kanselarij
;1 lernd Schmidbauer zou vandaag in de residentie van de Libane-
a e president Elias Hrawi plaatsvinden. Aangezien het vliegveld
a 'an Bayrut is heropend zouden de gijzelaars Strübig en Kemp-
1 ner met Schmidbauer daarvandaan de terugreis naar hun land
sunnen beginnen. Kemptner en Strübig werden op 16 mei 1989
c intvoerd in het zuiden van Libanon, waar zij werkten voor de
■i )uitse hulporganisatie Asme-Humanitas. De ontvoerders, een
ndergrondse groep die zich „Strijders voor de vrijheid" noe-
ïen, eisten van Duitsland de vrijlating van de Libanese broers
x lamadi, waar zij nauwe banden mee hebben. De broers Hamadi
ijn in Duitsland veroordeeld wegens terroristische acties. Duits-
Is ind zegt geen concessies te hebben gedaan om de vrijlating van
e gijzelaars te verkrijgen.
Het nogal geruchtmakende boek over het huwelijk van prins
Charles en prinses Diana is al uitverkocht nog voor het goed en
wel verschenen is. Dat was al zo in Groot-Brittaonië en de
Verenigde Staten, het is niet anders in Nederland. Van de
Nederlandse versie van „Haar eigen verhaal", waar geen woord
van haar zelfbij schijnt te zijn, heeft men 12.000 exemplaren op
de markt gebracht en volgt nog een herdruk van 10.000
exemplaren. Over een paar jaar ligt het bij De Slegte. Want
»vvi J. vllvll weinigen zullen zoiets in hun boekenkast willen hebben. Om die
j j reden kiezen velen ook voor de Leidse Courant, bekend om zijn
met iSritSC informatie zonder sensatie.
i
Venetiaan iets later
)EN HAAG - President Ve-
ïetiaan van Suriname is van-
laag enkele uren later dan ge-
)land aangekomen voor zijn
>ezoek aan Nederland. De re-
dam naar Paramaribo vertrok
ken. President Venetiaan zou
vanmiddag delegatiebespre
kingen voeren op het Catshuis
en daarna gesprekken hebben
met leden van de Tweede-Ka
mercommissies voor buiten
landse zaken en ontwikke-
h jen was van technische aard, hngTsametwërklng. 0^^.
- - regeringsdiner.
n Het toestel waarmee de presi- Ook is nog een kort bezoek ge
lent naar ons land vloog, was pland aan de Surinaamse am-
iter dan gepland uit Amster- bassade.
Door heel Nederland heen heeft menige uitspanning zich voor de periode van het toernooi om het Euro
pees kampioenschap voetbal in Zweden een Oranje-gedaante aangemeten. Dat trekt voetbalminnende
klandizie, waarvan de uitbaters van de horeca-gelegenheden hopen dat die na winst van het Nederlands
elftal alcoholisch uit de band springt. In het Noordhollandse Huizen heeft men zich al helemaal voorbe
reid op de confrontatie met Duitsland van komende donderdag.
FOTO: ANP
leuter en Buchwald
c liet tegen Nederland
:i 1TVIDABERG - Duitsland
\.zal in de beslissende groeps-
i: Wedstrijd tegen Nederland
GOTEBORG - Het Neder
landse voetbalelftal staat voor
dagen van extreme spanning.
Donderdag moet zeer waar
schijnlijk worden gewonnen
van Duitsland, om door te
dringen tot de halve finales
donderdag geen beroep kun- van de strijd om de Europese
nen doen op Buchwald en Reu- titel. Met minder kan de titel-
ter. Het is zeer twijfelachtig of verdediger na het gelijke spel
Riedle, die maandag ook ge- (0-0) van gisteravond tegen het
blesseerd raakte in de wed- GOS vooralsnog geen genoe-
strijd tegen Schotland, inzet- gen nemen,
baar zal zijn. De Duitsers, met een blessure-
lijst van hier tot ginder, kun
nen het zich gezien de stand
van zaken niet eens veroorlo
ven de punten aan de aartsri
vaal cadeau te doen. Voor zo
ver ze dat in een ander geval al
van plan waren geweest. Duits
land zegevierde gisteren met
2-0 over Schotland.
Oranje was tegen de goede
voetballers uit het 'verloren
land' bepaald de betere ploeg.
De overtuiging en de kracht
om een overwinning af te
dwingen was echter niet aan
wezig. Het geluk, zoals eerder
met de min of meer toevallige
treffer tegen de Schotten, ont;
brak dit keer. Verder dan een
wegens buitenspel afgekeurd
doelpunt van Van Basten
kwam Oranje niet. Uit televi
siebeelden bleek het ongelijk
van arbiter Mikkelsen die floot
op advies van zijn grensrech
ter.
Pagina 13: Michels doet aan
natte vingerwerk
STOCKHOLM - Engelse sup
porters hebben vannacht bij de
Europese titelstrijd voetbal
voor de derde achtereenvol
gende dag voor grote onrust
gezorgd. Na tot tweemaal toe
in Malmö een spoor van ver
nieling te hebben achtergela
ten was het strijdtoneel nu het
centrum van Stockholm, waar
Engeland morgen zijn laatste
groepswedstrijd speelt tegen
Zweden.
De rellen concentreerden zich
in een gigantische biertent in
Gardet Park, waar 5.000 men
sen een plaats konden vinden.
Circa vijftig Engelse hooligans
en een groep locale skinheads
sloegen op elkaar in en verniel
den en passant alles wat op
hun weg kwam. Twee mensen,
bij wie een politieman, raakten
licht gewond. Er werden vijf
arrestaties verricht.
De afgelopen week heeft de
Zweedse politie circa honderd
Engelse vandalen gearres
teerd wegens crimineel gedrag
of .dronkenschap. In Malmö
worden nog steeds 24 hooli
gans vastgehouden, bij wie
ook een Noor.
Ik wil O de Leidse Courant 2 weken lang, gratis en
vrijblijvend, ontvangen.
D een proefabonnement van 5 weken. Ik hoef voor
slechts 3 weken te'betalen, t.w. f. 19,50.
T direct een definitief abonnement.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
O maand f. 27,00 (met automatische betaling)
O kwartaal f. 82,80.
Dhr/Mevr:
Voorl:
I Telefoon:
I (Indien daartoe aanleiding beslaat, kon een veri
sei 071-313 677
I Of deze bon opsturen in een
I open envelop - zonder postzegel -
naar Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
^J>501 VC Den Haag
(voor controle op bezorging)
■n proefabonnement worden geweigerd^
711848 003000
MUMHW.M.IldlIHmH