Leve het
eferendum!
OPINIE
oor een solide zorgverzekering
Un een adempauze geen kwaad
Sprookjes
BRIEVEN VAN LEZERS
ZATERDAG 13 JUNI 1992
IK IN 'T HOUT
ons land bestaat alge
ten kiesrecht. Iedereen
boven de achttien is en
}t Nederlandse nationali-
(t heeft, wordt geregeld
oar de stembus geroe-
<h. Dat is niet altijd zo
veest. Vóór 1917 was er
j bepaling dat iemand
aan verkiezingen
tcht deelnemen als hij
e /en een bepaalde inko
nsgrens zat en als hij
211 het mannelijk ge
klit was.
1;
komt nu heel raar op ons
r. Waarom zou een vrouw of
t uitkeringsgerechtigde of
ns een vrouwelijke uitke-
jsgerechtigde niet mogen
jnmen? Zijn zij dan geen
ïsen? Natuurlijk wel, vond
i ook in die tijd. Maar als
ging om mensen, zo rede
men toen verder, die
p in het eigen levensonder-
jjd konden voorzien, moest
t en uitzondering gemaakt
len. Zulke eenvoudige
ionen waren immers vast
in staat zich een goed oor-
r te vormen over de inge-
celde zaken waar de politi-
ch mee bezighouden. Al-
a de heren der schepping
len geacht daar wel iets
jite kunnen begrijpen. Mits
latuurlijk échte heren wa-
;n dus in het bezit van een
ei; kapitaal.
e genoeg bestaat die in onze
2i achterlijke situatie nog
ds, ook in het verder zo de-
en progressieve
uerland. Als puntje bij paal-
omt hebben onze politici
a »k anno 1992 een broertje
dood door gewone burgers
rrigeerd te kunnen wor-
eb het over het feit dat Ne-
ind geen referendum
v althans: geen correctief
j endum. Elk openbaar be-
r mag wel een zogeheten
z ;erende volksraadpleging
i houden, zoals in Leiden
beurd over de sluitingstij-
van de Horeca en in Am-
1 lam over het al dan niet
L >vrijmaken van de bin-
tad. Maar een beslissing
regering en parlement
ruien' is er in ons land
Premier Lubbers was vorige
week op zijn persconferentie
zo vriendelijk nog eens uit te
leggen waarom. Zou hij er voor
zijn, werd hem gevraagd, ook
in Nederland een referendum
te doen houden over de goed
keuring van het Verdrag van
Maastricht?
Nee, daar zou hij helemaal niet
voor zijn, haastte Lubbers zich
te antwoorden. De voors en te-
gens van de verdere integratie
van de landen van de Europese
Gemeenschap waren 'veel te
ingewikkeld' voor de gewone
burger om te kunnen overzien,
vond hij.
Geldt dat dan niet voor de 150
leden van de Tweede en de 75
leden van de Eerste Kamer?,
wilde een doorzettende journa
list weten. Dat zijn toch ook
niet allemaal experts op EG-
gebied? „Nee, maar zij nemen
er ruim de tijd voor om zich
erin te verdiepen", kaatste
Lubbers terug. Hij doelde erop
dat zijn kabinet net de voor
stellen had ingediend voor de
ratificatie van 'Maastricht' en
dat de Tweede Kamer daar
over pas na de zomervakantie
gaat debatteren.
Maar daarmee is natuurlijk
niet gezegd dat alle 150 volks
vertegenwoordigers op dat mo
ment alles van het Verdrag zul
len afweten. Integendeel. Zo
als in bijna alle kamerdebatten
zullen alleen de woordvoer
ders (de deskundigen) en wel
licht nog enkele geïnteresseer
de kamerleden zich in de stuk
ken verdiept hebben. De rest
heeft het veel te druk met het
'bijhouden' van de onderwer
pen in de eigen portefeuille.
Deze parlementariërs zullen
zich zoals gewoonlijk laten lei
den door de fractiediscipline.
Dat wil zeggen: als de fractie
woordvoerder, gedekt door de
fractievoorzitter, zegt dat er
vóór gestemd moet worden,
dan wordt er vóór gestemd.
Met andere woorden: slechts
een heel klein clubje mensen
gaat straks uitmaken of Neder
land al dan niet wordt opgehe
ven.
Beatrix
Draaf ik nu niet een beetje
door? Nederland blijft toch
ook na 1 januari 1993 bestaan?
Dat is maar hoe je 't bekijkt.
Als je je alleen maar afvraagt
of Beatrix staatshoofd blijft en
haar eigen ministers houdt,
hoef je je niet ongerust te ma
ken. Dat zal nog heel lang zo
blijven. Als je je echter ook af
vraagt hoeveel Beatrix en haar
ministers straks nog te vertel
len hebben, komt de zaak an
ders te liggen. Als je tenslotte
ook wilt weten wat het Neder
landse parlement straks nog
vermag, staat je een doods
chrik te wachten.
Want is het nu nog zo dat
'Brussel' alleen maar maatre
gelen dwingend kan opleggen
als die te maken hebben met
landbouw, visserij of economi
sche zaken, na 1 januari zal dat
op een veel groter aantal terrei
nen het geval zijn. Na die da
tum zullen zelfs nog maar heel
weinig zaken van landsbelang
't zonder Europees stempel
van goedkeuring kunnen stel
len. Op d,e langere termijn mo
gen we niet eens meer met gul
dens betalen, hoewel onze
Grondwet het gebruik van
deze betaalmiddelen voor
schrijft!
Maar er is toch ook nog zoiets
als het Europees Parlement?
Dat houdt toch toezicht op het
gedoe en geritsel van die
twaalfduizend 'Brusselse' re
genten en ambtenaren? Jaze
ker. maar het EP heeft weinig
middelen om die heren en en
kele dames tot de orde te roe
pen. Het kan bijvoorbeeld de
Europese Commissie, die het
dagelijks bestuur vormt van de
Gemeenschap, wel dwingen
tot aftreden, maar het kan niet
verhinderen dat dit lichaam
vervolgens in dezelfde samen
stelling terugkeert.
Europese Raad
Dat komt doordat niet de Euro
pese Commissie, maar de Eu
ropese Raad de dienst uit
maakt. Het scheelt slechts één
woord en maakt toch alle ver
schil van de wereld. De Euro
pese Raad bestaat namelijk uit
de regeringsleiders van de
twaalf lidstaten. Zij en zij al
leen bepalen welke kant de EG
opgaat, zonder dat enig parle
ment, ook niet het Europese,
er iets aan kan doen.
Tot een aantal jaren geleden
was de Raad nog enigszins ge
handicapt, doordat het alleen
bij unanimiteit besluiten kon
nemen. Daardoor was het voor
een minister-president nog
weieens moeilijk in te stem
men met een voorstel dat hij
zelf wel goed vond, maar waar
van hij wist dat het thuis heel
moeilijk lag. In 1986 kwam
daarin verandering. Beslissin
gen die te maken hebben met
de gemeenschappelijke bin
nenmarkt kunnen sindsdien
met meerderheid van stem
men worden genomen.
Toch gebeurt dat relatief zel
den. Waarom? Omdat de pre
miers, als zij hebben inge
stemd met een 'vervelend' be
sluit, nu thuis kunnen zeggen
dat zij geen keus hadden. Im
mers: als ze tegen hadden ge
stemd, zouden ze toch door de
anderen 'overruled' zijn. Geen
parlement dat het waarheids
gehalte varf dit argument van
'n premier kan beoordelen,
ook niet het Europese Parle
ment. Stel dat minister-presi
dent Lubbers in Maastricht te
gen de zin van het Nederland
se volk de gulden had 'ver
kwanseld', dan zou de Tweede
Kamer daar niets aan hebben
kunnen doen, evenmin als die
paar Nederlandsë Europarle
mentariërs in Straatsburg.
Althans niet op dat moment.
De gulden zou alleen gered
kunnen worden als de Kamer
later dit jaar 'neen' zegt tegen
het gehéle Verdrag van Maas
tricht. Dat gebeurt natuurlijk
niet, want geen enkel kamerlid
van een regeringsfractie zal
het in zijn hoofd halen in een
dergelijke belangrijke kwestie
tegen de minister-president op
te staan. Dat zou gelijk staan
aan politieke zelfmoord.
Dat is in Denemarken niet an
ders en in Ierland evenmin.
Maar in die landen dwingt de
grondwet de politici tot het uit
schrijven van een referendum.
Vandaar dat Lubbers en de an
dere EG-regeringsleiders die
slechts met een parlement te
maken hebben, diep veront
waardigd, ja zelfs geshockeerd
waren toen de gewone Deense
burger het waagde 'nej' te zeg
gen tegen het Verdrag van
Maastricht.
Anders gezegd: democratie is
een schone zaak zolang de bur
gers precies doen wat hun is
aangeraden. Zouden onze poli
tici zich nog tijdig de absurdi
teit van die redenering realise
ren? Ik denk het niet.
plan-Simons is door
kabinet op een laag
gezet. De zorgverze-
ars en zorgaanbieders
in bij de modernise-
van de zorgsector
len ingeschakeld. In-
els niet ongewoon,
begin dit jaar kwam
onderzoek naar de
issend lage daling
de ziektekostenpre-
tot stand.
het kabinet een onver-
lage daling, niet echter
iet Centraal Bureau voor
atistiek (CBS) en de ver
aars. Over enkele weken
de Rekenkamer van het
zoek verslag. Overigens
maanden later dan ge-
maar nog voor het zo-
ces van de Tweede Ka-
Een grote verrassing zal
iderzoek niet opleveren.
Idels heeft staatssecreta-
nons gas teruggenomen,
en premieverlaging van
vart van de premie, bere-
door WVC, is geen sprake
Wel is van belang wie de
liële gevolgen van de mo-
.ering in de zorgsector
heeft doordacht, het mi-
ie van WVC of de particu-
ziektekostenverzeke-
ilitieke vraag die na dit
zoek moet worden beant-
is: waren de plannen
modernisering in 1992
inde doordacht? Draagt
Klernisering bij aan kos-
eersing? Geen overbo-
vraag als de groeiende
i van ouderen en gehan-
j en veilig moeten worden
Kostenbeheersing
namelijk niet vanzelf en
iven moeizaam als in de
zekerheid. - Hoelang
£n keuzen nog worden
iteld, wanneer volgend
pnieuw de ziektekosten-
I es zullen stijgen? Komt
iog bovenop een miljard
tosten, die dit jaar zijn
Zo'n schuifopera-
staat uit nieuwe verplich-
i, zonder de zekerheid
i oude uitgaven omlaag
'Bgaan.
Draagt de modernisering wel
bij aan zorgvernieuwing en
zorg op maat? Kan de verze
kerde straks aanspraak maken
op verschillende pakketten,
met of zonder eigen risico's en
meer of minder premie? Kan
iemand rekening houden met
de persoonlijke omstandighe
den en wensen?
Confectiewerk
Tot nu toe gaat de modernise
ring in het plan-Simons op de
manier van het ziekenfonds
pakket. Dit betekent dat alles
als confectiewerk is voorge
schreven, terwijl maatwerk de
bedoeling is. Dit jaar zijn dé
kosten van geneesmiddelen in
de AWBZ verzekerd, zoals bij
het ziekenfonds. Hierdoor is
het onderscheid tussen zie
kenfonds- en particulier verze
kerde verdwenen. Maar zo ver
dwijnt ook het overzicht van-
het gebruik van medicijnen
tussen beide groepen verze
kerden. Volgens de laatste ge
gevens waren de kosten van
geneesmiddelen van particu
lier verzekerden aanzienlijk
geringer. Dit 'voordeel' valt
voor een deel toe te schrijven
aan het zogenaamde verzeke
ringseffect: niet alles is verze
kerd, de verzekerde betaalt
zelf de rekening en heeft een
eigen risico.
Zorgvernieuwing is ook ver
plicht verzekerd zijn, tegen
een premie naar draagkracht.
Daarom is de grondslag van de
nieuwe zorgverzekering in het
plan-Simons een sociale verze
kering.
Maar houdt modernisering
ook in dat de premie naar
draagkracht is afgerekend, dat
een vergoeding uit de verzeke
ring afhankelijk van het inko
men en vermogen moet wor
den gesteld? Moeten de kosten
van huishoudelijke hulp van
enkele uren per week naar
draagkracht worden vergoed?
Moet de vergoeding uit de mo
derne zorgverzekering voor
bewoners van bejaardenoor
den en verpleeghuizen afhan
kelijk zijn van het inkomen en
vermogen? Is dit een dubbele
draagkracht die de de burgers
elke verantwoordelijkheid ont
neemt, of juist een toonbeeld
van solidariteit?
Voor een solide zorgverzeke
ring kan een adempauze geen
kwaad. Een goed plan staat of
valt met een gedegen voorbe
reiding. Het draagvlak voor de
modernisering van de zorgsec
tor is door het loonstrookje-ef-
fect van januari en het ontbre
ken van maatregelen die lei
den tot kostenbeheersing gaan
wankelen. De zorgvernieu
wing, waar het uiteindelijk om
gaat, is naar de achtergrond
verdwenen. Vernieuwing is
maatwerk en herstel van keu
zemogelijkheden. In deze
adempauze zal daarom de uit
voering van de plannen van de
zorgvernieuwing op alle aspec
ten opnieuw moeten worden
doordacht.
(Klaas Tuinstra is Tweede-Ka
merlid voor het CDA).
Staatssecretaris Simons heeft inmiddels gas teruggenomen.
FOTO: DIJKSTRA
door PAUL KOOPMAN
Een van de mooiste uitspraken is, wat mij betreft,
afkomstig van Churchill. Hij riep ooitin een van
zijn emotionele maar heldere momenten: There
are lies, damned.lies and statistics!". Daarmee
maakte de Britse politicus meteen duidelijk hoe
serieus de mensheid statistieken moet nemen. Niet
dus.
Maar de wereld telt meer zegeningen dan
statistici. Er bestaat ook een nijver gilde dat zich
niet tevrèden stelt met het in kaart brengen van
wat reeds is geschied. Nee: het is juist de tóekomst
die dit bonte gezelschap van zieners, piskijkers,
mediamieke mystici en sf-auteurs 's nachts uit de
slaap houdt.
Is de toekomst dan voorspelbaarNou, niet dus.
En daarom is het verstandig ook deze laatste
beroepsgroep met enige reserve te benaderen. Er
zijn immers de woorden van Churchill
indachtig sprookjes, vervloekte sprookjes en
rapporten van het Centraal Planbureau.
Centraal PlanbureauMaar dat is toch een
bloedserieuze instelling, het koele rekencentrum
van de rijksoverheid?, zie ik u al denken. Nou,
daar moet ik toch een kleine kanttekening bij
plaatsen. Deze week baarde het instituut aan de
Haagse Plesmanweg namelijk twee rapporten
waarbij de voorspellingen van Mozes over de
plagen in Egypte, de werken van Nostradamus en
het oeuvre van Jules Verne geheel verbleken.
Scanning the future' en 'Nederland in Drievoud'
heeft CPB-directeur Gerrit Zalm zijn rapporten
gedoopt, waarin de toestand van Nederland en
Moeder Aarde tot in het jaar 2015 wordt
beschreven. Wie de nota's doorleest slaat de schrik
om het hart. Want het staat er toch echt, alsof de
toekomst zich reeds aan Zalm en de zijnen
geopenbaard heeft. Zoals in het scenario 'Global
Crisis': de Europese eenwording wordt een
mislukking, in Afrika sterven vijftig miljoen
mensen aan de ziekte aids, de werkloosheid loopt
in de EG op tot in de dubbele cijfers, de
economische hervormingen in Midden- en Oost-
Europa mislukken en er ontstaat een wereldwijde
crisis.
Maar wat nu als dit allemaal niet bewaarheid
wordt? Dan maakt het CPB zich toch onsterfelijk
belachelijk, zou je denken. Nou, dat valt wel mee.
Het CPB heeft ook een aantal alternatieve
scenario's uitgewerkt waarin de wereld zich
geheel anders ontwikkelt. Er wordt een medicijn
tegen aids gevonden, de economische eenwording
wordt wel een succes, de wereldvrijhandel rukt op
en de voormalige Sovjetrepublieken kruipen uit
het dal.
Welk scenario is nu het meest realistisch, zult u
vragen. Nou, dat moet ruim worden gezien. Bij de
presentatie van de rapporten zei Planbureau
directeur Zalm dat alle vier de scenario's even
waarschijnlijk zijn. Daarmee deed hij mij
onwillekeurig wat denken aan een waarzegger
die bezoek krijgt van een vrouw met de klassieke
vraag: zal ik trouwen en kinderen krijgen? En de
waarzegger antwoordt: „Ukunt trouwen, maar
ook alleen blijven. Ukunt kinderen krijgen, maar
ook kinderloos blijven. Tenslotte kunt u ook
trouwen en snel weer scheiden. Samenwonen
behoort eveneens tot de mogelijkheden. Dit alles
kan u overkomen".
Wie geeft, er een cent vooreen waarzegger met zo'n
multiple-choice-toekomst? En toch is in Den Haag
enige opwinding ontstaan naar aanleiding van
de CPB-rapporten. Dat komt vooral doordat het
Planbureau wèl zeker meent te weten dat in alle
scenario's vroeg of laat besloten zal worden tot een
drastische ingreep in de sociale zekerheid. De
politieke discussie rondom dit gevoelige
onderwerp krijgt daardoor iets onwezenlijks. Wat-
de heren en dames beleidsmakers ook zullen doen:
vroeg of laat gaat volgens het CPB toch opnieuw
het mes in de uitkeringen.
Ik zou me van deze CP B-voorspelling echter niet
al te veel aantrekken. Wie een zonnige kijk op de
toekomst heeft, zoals ik, kan ook wel een scenario
verzinnen waarin de werkloosheid wordt
opgelost, de uitkeringen worden verdubbeld en de
burgers reeds met hun vijftigste van een riant
pensioen kunnen genieten. En omdat ik helemaal
een rasoptimist ben, gooi ik er nog de volgende
profetie overheen. In het jaar 2015 wordt het
Centraal Planbureau opgeheven en wendt de heer
Zalm zich in wanhoop tot een waarzegster met de
vraag: „Zal ik ooit nog een voorspelling mogen
doen?'*.
De redactie behoudt zich het
recht voor ingezonden brieven
en bijdragen (maximaal 250
woorden) eventueel in te kor
ten dan wel te weigeren. Ano
nieme inzendingen verdwijnen
in de prullenbak. Brieven die
nen te worden ondertekend en
voorzien van naam, adres en
telefoonnummer. Ze dienen ge
adresseerd te worden aan de
hoofdredactie van deze krant,
postbus 9, 2501 CA Den Haag.
Compostfabriek
Naar aanleiding van de artike
len in uw krant over de drei
gende komst van een compost
fabriek in Roelofarendsveen,
wil ik graag mijn mening over
de politiek in Alkemade kwijt.
Om hier een composteringsin-
stallatie te realiseren neemt
het gemeentebestuur de vrij
heid normen te laten vervagen
en tovertrucs uit te halen.
Zelfs de rijksmilieu-inspec
teur werkt mee door de hinder-
categorie voor de compostfa
briek te verlagen van 5 naar 3.
Denken de „heren" politici,
uitgezonderd het CDA, nu wer
kelijk dat de bewoners van de
woonwijken bij en de werken
den op bedrijfsterrein De Las
so zich laten bedotten met
trucs? Kennelijk trekken de
politici geen consequenties uit
het gegeven dat veruit het
grootste deel van de bevolking
tegen de komst van de vieze fa
briek is. Waarom een compos-
teringsinstallatie op een be
drijfsterrein met representa
tieve kantoren in de nabijheid
van woonwijken? Op papier
ziet het er allemaal goed uit.
Maar wat wordt de praktijk?
Het moet toch mogelijk zijn de
compostfabriek op een lokatie
te zetten, waar niemand er, in
geval van calamiteiten, over
last van heeft? Volgens mij
schat het gemeentebestuur de
argumenten van Proav hoger
in dan die van de plaatselijke
bevolking. Alleen het CDA
komt op voor de bewoners van
Roelofarendsveen. Jammer
dat er nu geen verkiezingen
zijn. Hoe zouden WD, PvdA
en GL er in de verkiezingstijd
over hebben gedacht? Laten
de politieke partijen het nu
eens unaniem opnemen voor
de bevolking van Roelof
arendsveen.
Rita Schouten-Kolle,
ROELOFARENDSVEEN.
Koningin
Misschien is het velen met mij
in ons 'luisterend landje' ook
wel eens opgevallen: onze mi
nister-president kan absoluut
het woord 'koningin' niet cor
rect uitspreken. Hij zegt zoiets
als 'kojingjin'. Althans, zo
klinkt het. En dat terwijl het
toch zo simpel is. Men spreke
eerst de nodige keren de
woorden 'koning' en 'in' los
van elkaar (met rustpauze dus)
langzaam uit, om ze vervol
gens als sneller en sneller
sprekend als één woord te for
muleren. Gewoon, 'koning'
met 'in' erachter, waarbij dan
Premier Lubbers: „Kojingjin"
natuurlijk wel de klemtoon op
'in' moet vallen. Gewoon even
op attent maken (een taak voor
mevrouw Lubbers?) en een
kwestie van oefenen. Het irri
teert me niet echt, maar het
staat zo slordig.
Eerste H. Communie
Samen breken en delen leer je
thuis en op school ook en dat
heeft niets te maken met de H.
Communie, die wil verwezen
lijken een innige gemeen
schap met Christus in Zijn
waarachtige aanwezigheid in
de geconsacreerde Hostie door
de Transsubstantiatie. En dan
door Hem met de anderen. Zo
is het tweeduizend jaar lang
geweest en nu nog. De kinde
ren worden met zachte hand
van God afgevoerd. Als dit ver
zwegen wordt is er geen geloof
nodig, geen Katholieke Kerk
en zijn er geen priesters nodig.
Het gaat er niet om wat de een
of ander vindt, het gaat om de
Waarheid uit de bijbel en die is
één: „Ik ben het levend Brood,
dat uit de hemel is neerge
daald; zo iemand eet van dit
Brood zal hij in eeuwigheid le
ven. En het Woord dat Ik zal
geven is Mijn Vlees voor het le
ven van de wereld" (Joh. 6,51
e.v.). Kinderen moeten leren
geloven en niet bedrogen wor
den. „Laat de kinderen tot Mij
komen" (Mare. 10,14; Luc.
18,16). Nooit van gehoord?
Mevr. A.M. van Dijk,
DEN HAAG.
