jTelefoon roodgloeiend voor weggeefkunst' BKR-collectie jichtig kijkje in eigen provincies KUNST/RTV 13 L Suikerzoete Diana Ross van Ika Huber in het Gemeentemuseum lïcidóe Sou/iout nkomstenmaatregel podiumkunsten wordt verzacht Kamermeerderheid wil meer subsidie NNO en NNT EN HAAG - Minister D'Ancona (cultuur) is ireid de zogenoemde 20-procentsmaatregel, e inhoudt dat orkesten en toneelgezelschap- n twintig procent van hun inkomsten zelf jeten verdienen, af te zwakken als die gezel- iesi lappen daardoor in onoverkomelijke proble- >r ;n komen. Zij schrijft dat in een.brief aan de ;eede Kamer, naar aanleiding van het debat h- er haar Kunstenplan, dat komende maandag 1 houden wordt. jdens hoorzittingen onlangs in de Tweede Ka- r werd duidelijk dat een groot aantal gezei lappen in de problemen komt als het zo'n e s og percentage van de exploitatie via hogere zoekcijfers en meer entreegelden moet bin- nhalen. Onder meer het Concertgebouwor- st en het Nederlands Dans Theater betoog- n dat ze wat bezoekcijfers en de hoogte van d| toegangsprijzen al aan de top zitten. Meer ZATERDAG 13 JUNI 1992 geld zelf verdienen is dan vrijwel onmogelijk, aldus beide gezelschappen. De minister zegt in de brief de eis nog steeds niet onredelijk te vinden, maar meent dat waar deze tot problemen leidt deze „genuanceerd en gedifferentieerd" moet worden. Ze wil dat de Raad voor de Kunst een onderzoek instelt naar de mogelijkheden om voor bepaalde sectoren een uitzondering te maken. Tot dat onderzoek bekend is wil ze het eerste jaar van het Kun stenplan, 1993, het zogenoemde 'afnamefonds' schrappen en de drie miljoen gulden die daar in zitten gebruiken om de nood te lenigen bij ge zelschappen die door de 20-procentsmaatregel in de problemen komen. Dit afnamefonds was bedoeld om vooral de schouwburgen en con certzalen in het noorden, oosten en zuiden van het land een aantrekkelijk programma te kun nen laten bieden, dat zou leiden tot hogere be zoekcijfers. Het Noorden kreeg daarvoor ander half miljoen gulden, het Oosten en het Zuiden ieder 750.000 gulden. DEN HAAG - CDA en PvdA in de Tweede Kamer willen dat minister D'Ancona minder bezuinigt op het Noord Neder lands Toneel (NNT) en het Noord Nederlands Orkest (NNO) dan zij in haar Kun stenplan aangeeft. Beide par tijen houden een motie achter de hand voor als de minister niet aan die wehs tegemoet komt. In het Kunstenplan, dat maan dag in de Tweede Kamer wordt behandeld, stelt de minister voor de subsidie aan het NNO te verminderen van 10,5 miljoen naar 7,1 miljoen gulden. Dat gaat beide coalitiefracties te ver. Volgens CDA-woordvoerder Beinema is een bezuiniging van een miljoen gulden wel aan vaardbaar. Beinema vindt dat voor het NNO. door zijn geïso leerde positie en minder moge lijkheden tot samenwerking met andere orkesten, andere normen gelden dan voor andere regionale orkesten. Hij meent dat met de 9,4 miljoen gulden subsidie die het NNO volgens het CDA-PvdA-voor stel krijgt een orkest van 89 musici in stand kan worden gehouden. Ook het NNT moet meer geld krijgen dan de een miljoen gul den die de minister wil geven. Het gezelschap, dat een nieuw speelplan heeft ingediend voor 2,4 miljoen gulden, zou de kans moeten krijgen dat ook voor dat bedrag uit te voeren, menen bei de fracties. Het NNT, opvolger van De Voorziening, bestaat nog maar een jaar en kreeg in dat jaar veel kritiek. De minister wilde daarom de subsidie van vier miljoen naar een miljoen brengen. Overigens stellen CDA en PvdA ook de 'eigeD-inkomstenregel' ter discussie. Minister D'Anco na vindt dat gezelschappen 20 procent van hun inkomsten zelf moeten verdienen. CDA en PvdA willen niet verder gaan dan 17,5 procent. [OOS VAN WEES W :N HAAG - Vele hon- tfden mensen hebben afgelopen dagen de na jksdienst Beeldende nst en het ministerie WVC gebeld met het zoek een of meer nstwerken uit de BKR- lectie te mogen kopen '"krijgen. De telefonade ni! ien gevolg van het deze ek bekend gemaakte 1< n van minister D'Anco- om de 213.000 werken diende BKR-collectie te doen. woordvoerster van WVC nog nooit zoveel telefoon- te hebben gehad als naar leiding van dit plan. Het t daarbij vooral om buurt- >ejaardenhuizen. bedrijven larticulieren. die allemaal ïen dat het BKR-werk gra- s af te halen uit de depots de Rijksdienst Beeldende ist. Daarvan is overigens f; sprake. De schilderijen ibjecten die de rijksdienst el deur uitdoet zijn in eerste z€ antie bestemd voor musea, irt- en clubhuizen en kunst- 'a eencentra. Werk dat over- ;trft gaat terug naar de ma- de kunstenaars. Pas als er geen prijs meer op stel- bestaat de mogelijkheid particulieren zich aan te den. Erg beschadigd werk dt mogelijk vernietigd. Ier de vele telefoontjes zijn ook van zakenlieden die débieden het werk te veilen, in een klap de collectie Een van de depots van de Rijksdienst Beeldende Kunst waar werken uit de BKR-collectie zijn opgeslagen. willen kopen voor een luttel bedrag. Óok kunstenaars zelf bellen, met de vraag of ze hun werk nu al terug kunnen heb ben. Ook dat mag nog niet. De werken, door de beeldende kunstenaarsregeling bezit van het Rijk, gaan pas terug als de minister D'Ancona (cultuur) instellingen die eerste keus gisteren om uitstel van de hebben geen prijs stellen op maatregel gewaagd. De bond het werk. wil nieuw overleg over wel aan- Uitstel vaardbare oplossingen, want de schenkingsactie „is markt- De Kunstenbond FNV heeft de verstorend en nadelig voor de FOTO: MILAN KONVALINKA beroepsgroep van beeldend kunstenaars". De minister zou verder ten on rechte de indruk hebben ge wekt dat er afspraken zijn met de Kunstenbond, aldus laatst genoemde. |koninkrijk in 12 delen. Serie over erlandse provincies. VPRO-tele- j. Nederland 2 om 10.00 uur. Zon- IRSUM - Bij de VPRO ^jen ze heel goed in de ga- *poe je kinderen op een aan- manier wat informatie de strot kunt duwen. Te- c^kertijd blijft de omroep uitgangspunten trouw Mieren te confronteren met cultuur en amuse- 1 jt. 'Ons koninkrijk in 12 de- een mooi voorbeeld. Het Ofn serie die op een luchtige lier een kijkje biedt in onze provincies. :rste provincie in de reeks laatste die er is bijgeko men: Flevoland. Niet geheel gespeend van humor neemt de fietsende presentator de kijker mee naar wat interessante plekken. Dit toeristische tin tje, het is tenslotte bijna zo mervakantie, wordt gecom penseerd met informatie (en beelden) over de bouw van het VOC-schip Batavia en de jeugdbouwplaats in Almere bij voorbeeld. Aardig is dat ook het commentaar van (sommi ge) in beeld verschijnende mensen volledig op het kind is gesneden. Herre Wynia, leer ling archeoloog, laat op de vraag waarom hij voor dit beroep heeft gekozen weten: „Ik vind het hartstikke leilk om te graven". Volgens ken ners liggen er nog zo'n 350 schepen in de bodem van Fle voland. Wynia: „Elk schip is spannend, voor mij kunnen er niet genoeg vergaan. En ik hoop natuurlijk een grote schat te vinden, maar daar hoopt iedereen op volgens mij". Postbode Ook de eerste bewoners van Lelystad, het echtpaar Sytsma, komt aan het woord en vertelt over de eerste jaren. „De post bode had zes klanten". Michiel van Erp. met Hansje van Etten en Katinka de Maar verantwoordelijk voor 'Ons ko ninkrijk in 12 delen': „We wil den iets van de cultuur laten zien en hebben tegelijkertijd plekken uitgezocht waar je naar toe kunt gaan. Eerste voorwaarde was natuurlijk dat kinderen interessant moest zijn, hoewel we ook steeds hebben gekeken of we het zelf leuk vonden. De be doeling was met al die onder delen uiteindelijk iets over de provincie te zeggen. Het is geen diepgravend verhaal, ik noem het liever een eerste in druk. Het programma is ten slotte maar 15 minuten". „En pretparken! Tja, die ken nen de kinderen wel, het is dan leuker om zo'n jeugdbouw plaats te laten zien, waarvan er ook in Lelystad twee zijn. Die beelden vertellen gelijk iets over de kinderen die opgroei en in de nieuwbouw". Begrijpelijk „Om het voor de kijker begrij pelijk te houden, hebben we met alle geïnterviewden voor gesprekken gehad, gevraagd moeilijke woorden te vermij den en het voor kinderen be grijpelijk te houden. Dat lukt natuurlijk niet altijd. Voor de tweede aflevering over Noord- Holland bezoeken we een vee markt in Purmerend. Dan moet je improviseren en de ge sprekken bijsturen als het te moeilijk wordt". „Elke provincie vroeg om een andere opname-tijd. Soms wa ren we redelijk snel klaar, an dere keren duurden het einde loos lang. Het verhaal over Fle voland was een ramp. Daar hebben we vrij lang over ge daan. De bedoeling was het oude en nieuwe Flevoland te genover elkaar te zetten, maai de mensen wilden niet mee werken. Nou ja, dan houdt het op". Zomerorgel- concert staat als een kerk Ben van Oosten (orgel): werken van Bach, Scarlatti, Krebs en anderen. Gehoord op vrijdagavond in de Lei den Pieterskerk. Volgende zomeror- gelconcerten: 26/6, 10/7, 24/7, 7/8 en 21/8. K&O heeft voor deze zomer een aantal 'zomerorgelconcer- ten' geprogrammeerd, drie in de Pieterskerk en drie in de Hooglandse Kerk. Er wordt die zes concerten een gevarieerde greep uit de orgelliteratuur ge daan: van Sweelinck tot Mes- siaen. Organist Ben van Oos ten hield het vrijdagavond overzichtelijk en beperkte zich tot de barok. Sweelinck, Böhm, Krebs en Scarlatti, en uiteraard veel Bach. Het is met het orgel wonderlijk gesteld. Wie niet aandachtig luistert ervaart de zee van klanken al snel als een verplet terende muur van geluid; maar wie zich concentreert en componist en organist volgt, ontwaart een schitterende ar chitectuur. Orgelmuziek is als een kathedraal: lange bogen en pilaren, en vage, verre ge welven. Althans, zo kan het zijn. De 'Echofantasie' van Sweelinck heeft zoveel preten tie niet, maar het naïeve vraag- en-antwoordspel heeft iets ont- wapenends en nodigt er toe uit: er eens goed voor te gaan zit ten. Met de Suite in e kleine terts van Scarlatti begon Van Oosten pas goed met de bouw van zijn muzikale monument. De grote lijn stond daarbij voorop, wat Van Oosten nog eens benadrukte door alles vrij langzaam te spelen. Allegro en vivace hadden wat mij betreft zelfs wel wat kwieker gemo gen, maar wellicht bood het or gel daarvoor te veel weerwerk. Van Oostens vingers glibber den soms toch al vervaarlijk over de manualen. Het kalme tempo gaf Scarlatti echter iets religieus - meer nog dan de ko raalbewerkingen van Bach. Die zijn zozeer op hun plaats in een omgeving als de Pieters kerk, dat ze - ondanks hun schoonheid - de verbeelding maar weinig prikkelen. Met Krebs' Toccata in a kleine terts van Krebs en de beroemdfe Passacaglia in c kleine terts van Bach illustreerde Van Oos ten daarentegen treffend de twee extremen van barokke genialiteit. De speelse tocca ta's, ook die van Krebs, zijn uit barstingen van levenslust en talent - de componist bruist zo van ideeën dat hij ze op zijn in strument maar nauwelijk kwijt kan. Met Bachs Passaca glia is het precies omgekeerd: beheerst toont de meester zijn vaardigheid, zonder ook maar één moment buiten de omka dering van zijn compositie te treden. Van Oosten speelde beide stukken indrukwek kend, en overschreed daarmee ruim de grenzen van de nogal saaie serietitel 'zomerorgel- concerten'. Diana Ross ...het liefst een dansje met haar maken. FOTO. FREDERIKCOENRAAD waar alle modefotografen smachtend op zitten te wach ten. Daarna wiegde ze tijdens 'Chain Reaction' met haar heu pen op een manier dat je het liefst een dansje met haar zou maken. Helaas, Diana hield ie dereen op een arm afstand, daarbij bijgestaan door een veiligheidsbeambte die de hele avond op zijn hurken ach ter haar aan heeft gerend om al te opdringerige fans af te bluf fen. Ze zoende veel, maar al leen de mensen die extra veel geld hadden neergeteld voor hun toegangskaartjes... en bloemen hadden meege bracht. Soms is het niet eerlijk verdeeld in deze wereld! Wat tijdens deze eenmalige 'toegift' duidelijk werd ze stond eerder in november vo rig jaar twee keer in de Ahoy - was dat Diana Ross een doorgewinterde vakvrouw is, die haar liefde voor Neder land vertaalt in een opgetogen muzikaal gala. dat wat onecht aandoet omdat ze als een Bar- bie-pop praat. Maar ze meende het echt, deelde nog een snier uit naar Amerika waar een van haar nummers nooit was uitge bracht en gloeide als een aan geblazen kolenvuur waaraan iedereen zich graag warmde. Het was al snel Nederland in luilekkerland terwijl Diana Ross zich op zo'n heerlijke Amerikaanse wijze spiegelde aan het gloedvolle enthousias me van het publiek. Muzikaal lag de show in het verlengde van de laatste keer. Er was de gouwe ouwe-medley met 'Baby Love', de 'Lady Sings The Blues'-terugblik en het hitmateriaal dat zo heerlijk wegbijt. Diana had er zin in en pronkte op een hartverwar mende manier met haar muzi kale veren. Over een half jaar maar weer Diana? Als Diana Ross een lolly zou zijn, dan was ze sui kerzoet en zou ze heerlijk smaken. Dat bleek gister avond in een volgepakt Ahoy' toen de Amerikaan se zangeres eigenlijk al na de eerste tonen de con certganger luilekkerland binnenvoerde. Het werd uiteindelijk een sprookje in rose, maar wel een met het motto kijken mag, maar aanraken niet. Diana Ross is gewoon een heerlijk mens, dat de onschul dige concertganger door een paradijselijke wereld voert, waarin zij de sprookjesprinses is die bovendien heel goed kan zingen. Met een uiterst verlei delijke stem betoverde ze de uitgelaten menigte en kon haar feestje ongestoord zijn hoogtepunt bereiken... Nou ja, hoogtepunten eigenlijk want toen het publiek na de eerste klanken in de ban van La Ross was gekomen, was het zingen en olé-roepen geblazen. En oh, wat reageerde ze charmant! Maar laten we niet te hard van stapel lopen. In eerste instan tie leek het er op dat Michael Jackson het podium zou betre den. zo fel en gekopieerd klonk de gitaarpartij die de uit verkochte hal vulde. Eenmaal midden in de zaal. het was een 'in the round'-concert. toonde ze haar publiek een figuurtje waar alle waitwatchers stin kend jaloers op zullen zijn en Centrale rol NOS op Radio 5 HILVERSUM - De programmering van Radio 5 wordt in het nieuwe seizoen ingrijpend gewijzigd. De zender zal meer pro gramma's bieden voor een breed publiek. De NOS vervult op werkdagen een centrale rol in de nieuwe programmering. De centrale positie van de NOS komt van maandag tot en met vrij dag tot uiting in drie horizontaal geprogrammeerde uitzendin gen. Van zeven tot negen uur 's ochtends, van vijf tot zes uur 's middags en van kwart over zeven tot negen uur 's avonds wordt veel aandacht geschonken aan service-informatie en on derwerpen, „die de levenssfeer van de luisteraar direct raken". Ij js Gemeentemuseum, Stadhou- -^an 72. Ika Huber (schilderijen ikeningen) en Martin Rous (re- schilderijen). Geopend van lag tot en met zondag van 'uur tot 17.00 uur. Tot en met 28 jNS_0ERLEMANS aags Gemeentemuseum sinds het aantreden van Fuchs aan een recon- n het gebouw zoals :ect Berlage dat indertijd enspraak met bouwheer 'Gelder heeft ontworpen, it verleden werd het nogal met te weinig respect be- n eld. Door veranderingen inpassingen werd het oor- ïkelijke ontwerp geweld jedaan. Nu wordt getracht rerminkingen zoveel mo- c ongedaan te maken, de binnentuin, die door de vleugels van het gebouw t t omsloten, had klaarblij- c in de loop der tijd een r karakter gekregen dan ntge voor ogen stond. On- i werd daar de weelderige oeiing van planten en ken rigoreus weggehaald. errein ügt er voorlopig als kale vlakte bij. De grote heeft tot gevolg 1e bezoeker nu een beter :11 krijgt van de structuur iet prachtige gebouw. De begroeiing onttrok Berlage's schepping voor een deel aan het zicht. Het ligt in de bedoe ling op de binnenplaats in de toekomst beelden te expose ren. Het groen krijgt nog slechts een bescheiden rol. De natuur in de binnentuin is nu weliswaar verdwenen, maar opmerkelijk genoeg is in de zaal die het mooiste uitzicht op de tuin biedt, de natuur over dadiger dan ooit aanwezig. Maar dan wel een natuur die is gecultiveerd in kunst, dat spreekt voor zich. Croquis In de Werkmanzaal zijn zeven grote schilderijen en zeven te keningen te zien van de Duitse kunstenares Ika Huber. De ex positie draagt de verzameltitel 'Croquis', wat in het Frans schets of ontwerp betekent. In het werk van Ika Huber doet veel aan de natuur denken. De vormen, lijnen en kleuren lij ken ontleend aan landschap pen of parken. Rechte lijnen, scjierpe hoeken, cirkels of an dere statische vormen ontbre ken geheel. De penseelstreken maken gracieuze, golvende be wegingen over het doek en kleurvelden vloeien rafelig in elkaar over. De kleuren zijn zacht, maar helder en intens, wat mooi harmonieert met het zomerse licht dat de zaal bin nendringt. De schilderijen hebben suggestieve titels als 'Forêt', 'Sentiers' en 'Arabes que'. Ika Huber werd in 1953 in Freiburg geboren. Ze studeer de aan de kunstacademie van Karlsruhe waar Georg Baselitz een van haar docenten was. Tot nu toe heeft ze bijna uit sluitend in Duitsland geëxpo seerd. De werken die in het Ge meentemuseum hangen, wa ren in het najaar van 1991 te zien in de Kasseier Kunstver- ein in Kassei. De zeven grote schilderijen met een staand formaat (260 bij 150 centime ter) zijn nadrukkelijk aanwe zig, maar ademen allemaal een zeer harmonieuze en ontspan nen sfeer. Het zijn weliswaar expressieve werken, maar op een beheerste manier ge maakt. Geen dikke verflagen en wilde schildersgebaren. De verf is rustig en gedoseerd op gebracht. De verfstreken zijn krachtig, maar zonder enige overdaad of agressie neerge zet. Balans Ika Huber streeft naar harmo nie en evenwicht in haar werk. Kleuren, vormen en lijnen zijn zo gegroepeerd dat ze elkaar in balans houden. Er is niets wat detoneert. Aan de rand van de doeken gebruikt ze donkere kleuren, terwijl meer naar het midden lichte kleuren domi neren. Hierdoor ontstaat diep te en krijgen de lichte kleuren een extra accentuering. De schilderijen en tekeningen van Ika Huber zijn plezierig om naar te kijken door het fijn zinnige samenspel van kleu ren en vormen. Maar meer dan dat valt er aan deze doeken niet te beleven. Er is niets wat de kijker verontrust of voor vragen stelt. De wereld lijkt volmaakt harmonieus: voor dissonanten is geen plaats. Ika Huber is een schilderes met gevoel voor kleuren en sfeer. De schilderijen zijn met veel vakmanschap gemaakt, maar of ze daarom ook een plaats verdienen in een museum is de vraag. Martin Rous Onder Haagse kunstenaars wordt veel geklaagd over het beleid van het Gemeentemu seum. Kunst van Haagse bo dem krijgt sinds Rudi Fuchs directeur is geen enkele kans meer, zo vindt men. Alleen al het feit dat een kunstenaar in Den Haag woont, zou voldoen de reden zijn om de deur voor hem gesloten te houden. Zo extreem ligt het nu ook weer niet, maar duidelijk is wel dat Rudi Fuchs de Haagse kunst anders benadert en beoordeelt dan zijn voorganger. Midden jaren tachtig waren kunste naars uit Den Haag nog fre quent aanwezig in het mu seum. Hoogtepunt was de ten toonstelling 'Het oog op Den Haag' in 1986 met werk van ruim 20 Haagse kunstenaars. Op een prominente plaats in het museum valt deze maand toch weer recent werk te zien van een Hagenaar. In de cen trale hal hangen schilderijen van Martin Rous (1939). Hij heeft overigens al vaker in het Gemeentemuseum geëxpo seerd. Vijf jaar geleden was er een expositie met tekeningen (viltstiftop karton) uit de jaren 1964-1984. Het vroege werk van Martin Rous vertoonde verwantschap met de koele kunst van de minimal art. Met een zwarte of grijze viltstift trok hij evenwijdig aan elkaar reeksen dunne lijntjes op het papier. Ze kwamen soms on der een bepaalde hoek bij el kaar waardoor een vervlochten patroon van lijnen ontstond. Scherpe contouren Het waren sobere en sterk for malistische werken waar het persoonlijke handschrift nage noeg uit verdwenen was. Ook in zijn recente schilderijen ge bruikt Martin Rous weer scherpe contouren en maakt hij gebruik van symmetrie. Het zijn composities opge bouwd uit lijnen, cirkels, vier kanten en rechthoeken. Vaak zijn de cirkels en andere vor men niet helemaal afgemaakt; de kijker wordt als het ware ge dwongen de vormen af te ron den. Er wordt meer gesugge reerd dan er te zien valt. Het formele karakter van de schil derij èn wordt gerelativeerd door kronkelige lijnen en amorfe vlakken die een tegen wicht bieden aan de strakke patronen. De kleuren lopen uiteen van wit op de "achter grond tot zwart en alle mogelij ke tinten grijs daar tussenin. Martin Rous is nog altijd op zoek naar de volmaakte syn these van vrije expressie en ra tio binnen één werk. Dat heeft al tot heel verschillende ver schijningsvormen geleid, maar de visie van waaruit het werk ontstaan, is nog altijd de zelfde. Op de recente schilde rijen slaagt hij er opnieuw in die twee houdingen het ratio nele en het expressieve schil deren te vervlechten. De bijna volledige uitsluiting van kleur zorgt ervoor dat de aandacht helemaal uitgaat naar de op bouw van het werk en de con frontatie van statische en vrije vormen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 13