jTelefoon roodgloeiend voor
weggeefkunst' BKR-collectie
jichtig kijkje in eigen provincies
KUNST/RTV
13
L
Suikerzoete Diana Ross
van Ika Huber in het Gemeentemuseum
lïcidóe Sou/iout
nkomstenmaatregel podiumkunsten wordt verzacht Kamermeerderheid wil meer subsidie NNO en NNT
EN HAAG - Minister D'Ancona (cultuur) is
ireid de zogenoemde 20-procentsmaatregel,
e inhoudt dat orkesten en toneelgezelschap-
n twintig procent van hun inkomsten zelf
jeten verdienen, af te zwakken als die gezel-
iesi lappen daardoor in onoverkomelijke proble-
>r ;n komen. Zij schrijft dat in een.brief aan de
;eede Kamer, naar aanleiding van het debat
h- er haar Kunstenplan, dat komende maandag
1 houden wordt.
jdens hoorzittingen onlangs in de Tweede Ka-
r werd duidelijk dat een groot aantal gezei
lappen in de problemen komt als het zo'n
e s og percentage van de exploitatie via hogere
zoekcijfers en meer entreegelden moet bin-
nhalen. Onder meer het Concertgebouwor-
st en het Nederlands Dans Theater betoog-
n dat ze wat bezoekcijfers en de hoogte van
d| toegangsprijzen al aan de top zitten. Meer
ZATERDAG 13 JUNI 1992
geld zelf verdienen is dan vrijwel onmogelijk,
aldus beide gezelschappen.
De minister zegt in de brief de eis nog steeds
niet onredelijk te vinden, maar meent dat waar
deze tot problemen leidt deze „genuanceerd en
gedifferentieerd" moet worden. Ze wil dat de
Raad voor de Kunst een onderzoek instelt naar
de mogelijkheden om voor bepaalde sectoren
een uitzondering te maken. Tot dat onderzoek
bekend is wil ze het eerste jaar van het Kun
stenplan, 1993, het zogenoemde 'afnamefonds'
schrappen en de drie miljoen gulden die daar in
zitten gebruiken om de nood te lenigen bij ge
zelschappen die door de 20-procentsmaatregel
in de problemen komen. Dit afnamefonds was
bedoeld om vooral de schouwburgen en con
certzalen in het noorden, oosten en zuiden van
het land een aantrekkelijk programma te kun
nen laten bieden, dat zou leiden tot hogere be
zoekcijfers. Het Noorden kreeg daarvoor ander
half miljoen gulden, het Oosten en het Zuiden
ieder 750.000 gulden.
DEN HAAG - CDA en PvdA
in de Tweede Kamer willen
dat minister D'Ancona minder
bezuinigt op het Noord Neder
lands Toneel (NNT) en het
Noord Nederlands Orkest
(NNO) dan zij in haar Kun
stenplan aangeeft. Beide par
tijen houden een motie achter
de hand voor als de minister
niet aan die wehs tegemoet
komt.
In het Kunstenplan, dat maan
dag in de Tweede Kamer wordt
behandeld, stelt de minister
voor de subsidie aan het NNO te
verminderen van 10,5 miljoen
naar 7,1 miljoen gulden. Dat
gaat beide coalitiefracties te ver.
Volgens CDA-woordvoerder
Beinema is een bezuiniging van
een miljoen gulden wel aan
vaardbaar. Beinema vindt dat
voor het NNO. door zijn geïso
leerde positie en minder moge
lijkheden tot samenwerking
met andere orkesten, andere
normen gelden dan voor andere
regionale orkesten. Hij meent
dat met de 9,4 miljoen gulden
subsidie die het NNO volgens
het CDA-PvdA-voor stel krijgt
een orkest van 89 musici in
stand kan worden gehouden.
Ook het NNT moet meer geld
krijgen dan de een miljoen gul
den die de minister wil geven.
Het gezelschap, dat een nieuw
speelplan heeft ingediend voor
2,4 miljoen gulden, zou de kans
moeten krijgen dat ook voor dat
bedrag uit te voeren, menen bei
de fracties. Het NNT, opvolger
van De Voorziening, bestaat nog
maar een jaar en kreeg in dat
jaar veel kritiek. De minister
wilde daarom de subsidie van
vier miljoen naar een miljoen
brengen.
Overigens stellen CDA en PvdA
ook de 'eigeD-inkomstenregel'
ter discussie. Minister D'Anco
na vindt dat gezelschappen 20
procent van hun inkomsten zelf
moeten verdienen. CDA en
PvdA willen niet verder gaan
dan 17,5 procent.
[OOS VAN WEES
W :N HAAG - Vele hon-
tfden mensen hebben
afgelopen dagen de
na jksdienst Beeldende
nst en het ministerie
WVC gebeld met het
zoek een of meer
nstwerken uit de BKR-
lectie te mogen kopen
'"krijgen. De telefonade
ni! ien gevolg van het deze
ek bekend gemaakte
1< n van minister D'Anco-
om de 213.000 werken
diende BKR-collectie
te doen.
woordvoerster van WVC
nog nooit zoveel telefoon-
te hebben gehad als naar
leiding van dit plan. Het
t daarbij vooral om buurt-
>ejaardenhuizen. bedrijven
larticulieren. die allemaal
ïen dat het BKR-werk gra-
s af te halen uit de depots
de Rijksdienst Beeldende
ist. Daarvan is overigens
f; sprake. De schilderijen
ibjecten die de rijksdienst
el deur uitdoet zijn in eerste
z€ antie bestemd voor musea,
irt- en clubhuizen en kunst-
'a eencentra. Werk dat over-
;trft gaat terug naar de ma-
de kunstenaars. Pas als
er geen prijs meer op stel-
bestaat de mogelijkheid
particulieren zich aan te
den. Erg beschadigd werk
dt mogelijk vernietigd.
Ier de vele telefoontjes zijn
ook van zakenlieden die
débieden het werk te veilen,
in een klap de collectie
Een van de depots van de Rijksdienst Beeldende Kunst waar werken uit de BKR-collectie zijn opgeslagen.
willen kopen voor een luttel
bedrag. Óok kunstenaars zelf
bellen, met de vraag of ze hun
werk nu al terug kunnen heb
ben. Ook dat mag nog niet. De
werken, door de beeldende
kunstenaarsregeling bezit van
het Rijk, gaan pas terug als de minister D'Ancona (cultuur)
instellingen die eerste keus gisteren om uitstel van de
hebben geen prijs stellen op maatregel gewaagd. De bond
het werk. wil nieuw overleg over wel aan-
Uitstel vaardbare oplossingen, want
de schenkingsactie „is markt-
De Kunstenbond FNV heeft de verstorend en nadelig voor de
FOTO: MILAN KONVALINKA
beroepsgroep van beeldend
kunstenaars".
De minister zou verder ten on
rechte de indruk hebben ge
wekt dat er afspraken zijn met
de Kunstenbond, aldus laatst
genoemde.
|koninkrijk in 12 delen. Serie over
erlandse provincies. VPRO-tele-
j. Nederland 2 om 10.00 uur. Zon-
IRSUM - Bij de VPRO
^jen ze heel goed in de ga-
*poe je kinderen op een aan-
manier wat informatie
de strot kunt duwen. Te-
c^kertijd blijft de omroep
uitgangspunten trouw
Mieren te confronteren met
cultuur en amuse-
1 jt. 'Ons koninkrijk in 12 de-
een mooi voorbeeld. Het
Ofn serie die op een luchtige
lier een kijkje biedt in onze
provincies.
:rste provincie in de reeks
laatste die er is bijgeko
men: Flevoland. Niet geheel
gespeend van humor neemt de
fietsende presentator de kijker
mee naar wat interessante
plekken. Dit toeristische tin
tje, het is tenslotte bijna zo
mervakantie, wordt gecom
penseerd met informatie (en
beelden) over de bouw van het
VOC-schip Batavia en de
jeugdbouwplaats in Almere bij
voorbeeld. Aardig is dat ook
het commentaar van (sommi
ge) in beeld verschijnende
mensen volledig op het kind is
gesneden. Herre Wynia, leer
ling archeoloog, laat op de
vraag waarom hij voor dit
beroep heeft gekozen weten:
„Ik vind het hartstikke leilk
om te graven". Volgens ken
ners liggen er nog zo'n 350
schepen in de bodem van Fle
voland. Wynia: „Elk schip is
spannend, voor mij kunnen er
niet genoeg vergaan. En ik
hoop natuurlijk een grote
schat te vinden, maar daar
hoopt iedereen op volgens
mij".
Postbode
Ook de eerste bewoners van
Lelystad, het echtpaar Sytsma,
komt aan het woord en vertelt
over de eerste jaren. „De post
bode had zes klanten".
Michiel van Erp. met Hansje
van Etten en Katinka de Maar
verantwoordelijk voor 'Ons ko
ninkrijk in 12 delen': „We wil
den iets van de cultuur laten
zien en hebben tegelijkertijd
plekken uitgezocht waar je
naar toe kunt gaan. Eerste
voorwaarde was natuurlijk dat
kinderen interessant
moest zijn, hoewel we ook
steeds hebben gekeken of we
het zelf leuk vonden. De be
doeling was met al die onder
delen uiteindelijk iets over de
provincie te zeggen. Het is
geen diepgravend verhaal, ik
noem het liever een eerste in
druk. Het programma is ten
slotte maar 15 minuten".
„En pretparken! Tja, die ken
nen de kinderen wel, het is dan
leuker om zo'n jeugdbouw
plaats te laten zien, waarvan er
ook in Lelystad twee zijn. Die
beelden vertellen gelijk iets
over de kinderen die opgroei
en in de nieuwbouw".
Begrijpelijk
„Om het voor de kijker begrij
pelijk te houden, hebben we
met alle geïnterviewden voor
gesprekken gehad, gevraagd
moeilijke woorden te vermij
den en het voor kinderen be
grijpelijk te houden. Dat lukt
natuurlijk niet altijd. Voor de
tweede aflevering over Noord-
Holland bezoeken we een vee
markt in Purmerend. Dan
moet je improviseren en de ge
sprekken bijsturen als het te
moeilijk wordt".
„Elke provincie vroeg om een
andere opname-tijd. Soms wa
ren we redelijk snel klaar, an
dere keren duurden het einde
loos lang. Het verhaal over Fle
voland was een ramp. Daar
hebben we vrij lang over ge
daan. De bedoeling was het
oude en nieuwe Flevoland te
genover elkaar te zetten, maai
de mensen wilden niet mee
werken. Nou ja, dan houdt het
op".
Zomerorgel-
concert staat
als een kerk
Ben van Oosten (orgel): werken van
Bach, Scarlatti, Krebs en anderen.
Gehoord op vrijdagavond in de Lei
den Pieterskerk. Volgende zomeror-
gelconcerten: 26/6, 10/7, 24/7, 7/8 en
21/8.
K&O heeft voor deze zomer
een aantal 'zomerorgelconcer-
ten' geprogrammeerd, drie in
de Pieterskerk en drie in de
Hooglandse Kerk. Er wordt die
zes concerten een gevarieerde
greep uit de orgelliteratuur ge
daan: van Sweelinck tot Mes-
siaen. Organist Ben van Oos
ten hield het vrijdagavond
overzichtelijk en beperkte zich
tot de barok. Sweelinck,
Böhm, Krebs en Scarlatti, en
uiteraard veel Bach.
Het is met het orgel wonderlijk
gesteld. Wie niet aandachtig
luistert ervaart de zee van
klanken al snel als een verplet
terende muur van geluid;
maar wie zich concentreert en
componist en organist volgt,
ontwaart een schitterende ar
chitectuur. Orgelmuziek is als
een kathedraal: lange bogen
en pilaren, en vage, verre ge
welven. Althans, zo kan het
zijn. De 'Echofantasie' van
Sweelinck heeft zoveel preten
tie niet, maar het naïeve vraag-
en-antwoordspel heeft iets ont-
wapenends en nodigt er toe uit:
er eens goed voor te gaan zit
ten. Met de Suite in e kleine
terts van Scarlatti begon Van
Oosten pas goed met de bouw
van zijn muzikale monument.
De grote lijn stond daarbij
voorop, wat Van Oosten nog
eens benadrukte door alles vrij
langzaam te spelen. Allegro en
vivace hadden wat mij betreft
zelfs wel wat kwieker gemo
gen, maar wellicht bood het or
gel daarvoor te veel weerwerk.
Van Oostens vingers glibber
den soms toch al vervaarlijk
over de manualen. Het kalme
tempo gaf Scarlatti echter iets
religieus - meer nog dan de ko
raalbewerkingen van Bach.
Die zijn zozeer op hun plaats in
een omgeving als de Pieters
kerk, dat ze - ondanks hun
schoonheid - de verbeelding
maar weinig prikkelen. Met
Krebs' Toccata in a kleine terts
van Krebs en de beroemdfe
Passacaglia in c kleine terts
van Bach illustreerde Van Oos
ten daarentegen treffend de
twee extremen van barokke
genialiteit. De speelse tocca
ta's, ook die van Krebs, zijn uit
barstingen van levenslust en
talent - de componist bruist zo
van ideeën dat hij ze op zijn in
strument maar nauwelijk
kwijt kan. Met Bachs Passaca
glia is het precies omgekeerd:
beheerst toont de meester zijn
vaardigheid, zonder ook maar
één moment buiten de omka
dering van zijn compositie te
treden. Van Oosten speelde
beide stukken indrukwek
kend, en overschreed daarmee
ruim de grenzen van de nogal
saaie serietitel 'zomerorgel-
concerten'.
Diana Ross ...het liefst een dansje met haar maken.
FOTO. FREDERIKCOENRAAD
waar alle modefotografen
smachtend op zitten te wach
ten. Daarna wiegde ze tijdens
'Chain Reaction' met haar heu
pen op een manier dat je het
liefst een dansje met haar zou
maken. Helaas, Diana hield ie
dereen op een arm afstand,
daarbij bijgestaan door een
veiligheidsbeambte die de
hele avond op zijn hurken ach
ter haar aan heeft gerend om al
te opdringerige fans af te bluf
fen. Ze zoende veel, maar al
leen de mensen die extra veel
geld hadden neergeteld voor
hun toegangskaartjes... en
bloemen hadden meege
bracht. Soms is het niet eerlijk
verdeeld in deze wereld!
Wat tijdens deze eenmalige
'toegift' duidelijk werd ze
stond eerder in november vo
rig jaar twee keer in de
Ahoy - was dat Diana Ross
een doorgewinterde vakvrouw
is, die haar liefde voor Neder
land vertaalt in een opgetogen
muzikaal gala. dat wat onecht
aandoet omdat ze als een Bar-
bie-pop praat. Maar ze meende
het echt, deelde nog een snier
uit naar Amerika waar een van
haar nummers nooit was uitge
bracht en gloeide als een aan
geblazen kolenvuur waaraan
iedereen zich graag warmde.
Het was al snel Nederland in
luilekkerland terwijl Diana
Ross zich op zo'n heerlijke
Amerikaanse wijze spiegelde
aan het gloedvolle enthousias
me van het publiek. Muzikaal
lag de show in het verlengde
van de laatste keer. Er was de
gouwe ouwe-medley met
'Baby Love', de 'Lady Sings
The Blues'-terugblik en het
hitmateriaal dat zo heerlijk
wegbijt. Diana had er zin in en
pronkte op een hartverwar
mende manier met haar muzi
kale veren. Over een half jaar
maar weer Diana?
Als Diana Ross een lolly
zou zijn, dan was ze sui
kerzoet en zou ze heerlijk
smaken. Dat bleek gister
avond in een volgepakt
Ahoy' toen de Amerikaan
se zangeres eigenlijk al na
de eerste tonen de con
certganger luilekkerland
binnenvoerde. Het werd
uiteindelijk een sprookje
in rose, maar wel een met
het motto kijken mag,
maar aanraken niet.
Diana Ross is gewoon een
heerlijk mens, dat de onschul
dige concertganger door een
paradijselijke wereld voert,
waarin zij de sprookjesprinses
is die bovendien heel goed kan
zingen. Met een uiterst verlei
delijke stem betoverde ze de
uitgelaten menigte en kon
haar feestje ongestoord zijn
hoogtepunt bereiken... Nou ja,
hoogtepunten eigenlijk want
toen het publiek na de eerste
klanken in de ban van La Ross
was gekomen, was het zingen
en olé-roepen geblazen. En oh,
wat reageerde ze charmant!
Maar laten we niet te hard van
stapel lopen. In eerste instan
tie leek het er op dat Michael
Jackson het podium zou betre
den. zo fel en gekopieerd
klonk de gitaarpartij die de uit
verkochte hal vulde. Eenmaal
midden in de zaal. het was een
'in the round'-concert. toonde
ze haar publiek een figuurtje
waar alle waitwatchers stin
kend jaloers op zullen zijn en
Centrale rol NOS op Radio 5
HILVERSUM - De programmering van Radio 5 wordt in het
nieuwe seizoen ingrijpend gewijzigd. De zender zal meer pro
gramma's bieden voor een breed publiek. De NOS vervult op
werkdagen een centrale rol in de nieuwe programmering. De
centrale positie van de NOS komt van maandag tot en met vrij
dag tot uiting in drie horizontaal geprogrammeerde uitzendin
gen. Van zeven tot negen uur 's ochtends, van vijf tot zes uur
's middags en van kwart over zeven tot negen uur 's avonds
wordt veel aandacht geschonken aan service-informatie en on
derwerpen, „die de levenssfeer van de luisteraar direct raken".
Ij
js Gemeentemuseum, Stadhou-
-^an 72. Ika Huber (schilderijen
ikeningen) en Martin Rous (re-
schilderijen). Geopend van
lag tot en met zondag van
'uur tot 17.00 uur. Tot en met 28
jNS_0ERLEMANS
aags Gemeentemuseum
sinds het aantreden van
Fuchs aan een recon-
n het gebouw zoals
:ect Berlage dat indertijd
enspraak met bouwheer
'Gelder heeft ontworpen,
it verleden werd het nogal
met te weinig respect be-
n eld. Door veranderingen
inpassingen werd het oor-
ïkelijke ontwerp geweld
jedaan. Nu wordt getracht
rerminkingen zoveel mo-
c ongedaan te maken,
de binnentuin, die door de
vleugels van het gebouw
t t omsloten, had klaarblij-
c in de loop der tijd een
r karakter gekregen dan
ntge voor ogen stond. On-
i werd daar de weelderige
oeiing van planten en
ken rigoreus weggehaald.
errein ügt er voorlopig als
kale vlakte bij. De grote
heeft tot gevolg
1e bezoeker nu een beter
:11 krijgt van de structuur
iet prachtige gebouw. De
begroeiing onttrok Berlage's
schepping voor een deel aan
het zicht. Het ligt in de bedoe
ling op de binnenplaats in de
toekomst beelden te expose
ren. Het groen krijgt nog
slechts een bescheiden rol. De
natuur in de binnentuin is nu
weliswaar verdwenen, maar
opmerkelijk genoeg is in de
zaal die het mooiste uitzicht op
de tuin biedt, de natuur over
dadiger dan ooit aanwezig.
Maar dan wel een natuur die is
gecultiveerd in kunst, dat
spreekt voor zich.
Croquis
In de Werkmanzaal zijn zeven
grote schilderijen en zeven te
keningen te zien van de Duitse
kunstenares Ika Huber. De ex
positie draagt de verzameltitel
'Croquis', wat in het Frans
schets of ontwerp betekent. In
het werk van Ika Huber doet
veel aan de natuur denken. De
vormen, lijnen en kleuren lij
ken ontleend aan landschap
pen of parken. Rechte lijnen,
scjierpe hoeken, cirkels of an
dere statische vormen ontbre
ken geheel. De penseelstreken
maken gracieuze, golvende be
wegingen over het doek en
kleurvelden vloeien rafelig in
elkaar over. De kleuren zijn
zacht, maar helder en intens,
wat mooi harmonieert met het
zomerse licht dat de zaal bin
nendringt. De schilderijen
hebben suggestieve titels als
'Forêt', 'Sentiers' en 'Arabes
que'. Ika Huber werd in 1953 in
Freiburg geboren. Ze studeer
de aan de kunstacademie van
Karlsruhe waar Georg Baselitz
een van haar docenten was.
Tot nu toe heeft ze bijna uit
sluitend in Duitsland geëxpo
seerd. De werken die in het Ge
meentemuseum hangen, wa
ren in het najaar van 1991 te
zien in de Kasseier Kunstver-
ein in Kassei. De zeven grote
schilderijen met een staand
formaat (260 bij 150 centime
ter) zijn nadrukkelijk aanwe
zig, maar ademen allemaal een
zeer harmonieuze en ontspan
nen sfeer. Het zijn weliswaar
expressieve werken, maar op
een beheerste manier ge
maakt. Geen dikke verflagen
en wilde schildersgebaren. De
verf is rustig en gedoseerd op
gebracht. De verfstreken zijn
krachtig, maar zonder enige
overdaad of agressie neerge
zet.
Balans
Ika Huber streeft naar harmo
nie en evenwicht in haar werk.
Kleuren, vormen en lijnen zijn
zo gegroepeerd dat ze elkaar in
balans houden. Er is niets wat
detoneert. Aan de rand van de
doeken gebruikt ze donkere
kleuren, terwijl meer naar het
midden lichte kleuren domi
neren. Hierdoor ontstaat diep
te en krijgen de lichte kleuren
een extra accentuering. De
schilderijen en tekeningen
van Ika Huber zijn plezierig
om naar te kijken door het fijn
zinnige samenspel van kleu
ren en vormen. Maar meer dan
dat valt er aan deze doeken
niet te beleven. Er is niets wat
de kijker verontrust of voor
vragen stelt. De wereld lijkt
volmaakt harmonieus: voor
dissonanten is geen plaats. Ika
Huber is een schilderes met
gevoel voor kleuren en sfeer.
De schilderijen zijn met veel
vakmanschap gemaakt, maar
of ze daarom ook een plaats
verdienen in een museum is
de vraag.
Martin Rous
Onder Haagse kunstenaars
wordt veel geklaagd over het
beleid van het Gemeentemu
seum. Kunst van Haagse bo
dem krijgt sinds Rudi Fuchs
directeur is geen enkele kans
meer, zo vindt men. Alleen al
het feit dat een kunstenaar in
Den Haag woont, zou voldoen
de reden zijn om de deur voor
hem gesloten te houden. Zo
extreem ligt het nu ook weer
niet, maar duidelijk is wel dat
Rudi Fuchs de Haagse kunst
anders benadert en beoordeelt
dan zijn voorganger. Midden
jaren tachtig waren kunste
naars uit Den Haag nog fre
quent aanwezig in het mu
seum. Hoogtepunt was de ten
toonstelling 'Het oog op Den
Haag' in 1986 met werk van
ruim 20 Haagse kunstenaars.
Op een prominente plaats in
het museum valt deze maand
toch weer recent werk te zien
van een Hagenaar. In de cen
trale hal hangen schilderijen
van Martin Rous (1939). Hij
heeft overigens al vaker in het
Gemeentemuseum geëxpo
seerd. Vijf jaar geleden was er
een expositie met tekeningen
(viltstiftop karton) uit de jaren
1964-1984. Het vroege werk
van Martin Rous vertoonde
verwantschap met de koele
kunst van de minimal art. Met
een zwarte of grijze viltstift
trok hij evenwijdig aan elkaar
reeksen dunne lijntjes op het
papier. Ze kwamen soms on
der een bepaalde hoek bij el
kaar waardoor een vervlochten
patroon van lijnen ontstond.
Scherpe contouren
Het waren sobere en sterk for
malistische werken waar het
persoonlijke handschrift nage
noeg uit verdwenen was. Ook
in zijn recente schilderijen ge
bruikt Martin Rous weer
scherpe contouren en maakt
hij gebruik van symmetrie.
Het zijn composities opge
bouwd uit lijnen, cirkels, vier
kanten en rechthoeken. Vaak
zijn de cirkels en andere vor
men niet helemaal afgemaakt;
de kijker wordt als het ware ge
dwongen de vormen af te ron
den. Er wordt meer gesugge
reerd dan er te zien valt. Het
formele karakter van de schil
derij èn wordt gerelativeerd
door kronkelige lijnen en
amorfe vlakken die een tegen
wicht bieden aan de strakke
patronen. De kleuren lopen
uiteen van wit op de "achter
grond tot zwart en alle mogelij
ke tinten grijs daar tussenin.
Martin Rous is nog altijd op
zoek naar de volmaakte syn
these van vrije expressie en ra
tio binnen één werk. Dat heeft
al tot heel verschillende ver
schijningsvormen geleid,
maar de visie van waaruit het
werk ontstaan, is nog altijd de
zelfde. Op de recente schilde
rijen slaagt hij er opnieuw in
die twee houdingen het ratio
nele en het expressieve schil
deren te vervlechten. De bijna
volledige uitsluiting van kleur
zorgt ervoor dat de aandacht
helemaal uitgaat naar de op
bouw van het werk en de con
frontatie van statische en vrije
vormen.