Lsjechoslowakije stevent af op ften tweedeling Standpunten milieuconferentie liggen mijlenver uit elkaar 'Europese integratie verloopt veel te snel' BUITENLAND Wie de schoen past... Tsjernobyl-sarcofaag wordt gerepareerd Bijdrage aan Bush weegt zwaarder dan NSB-verleden Ltdóc SotiAont VRIJDAG 12 JUNI 1992 1 uitse gijzelaars logelijk gauw vrij DE JANEIRO - Duitsland heeft de hoop dat de twee Duitse gijze- ac rs, die al drie jaar in Libanon vastzit- zbinnenkort vrij komen. Dat heeft de >t irdvoerder van de Duitse bondskan- ,g er Helmut Kohl gisteren in Rio de Ja- Wro gezegd. De Duitse kanselarijmi- 5a er Berndt Schmidtbauer, vertrekt i (niddellijk na de VN-milieuconferen- ninaar de Syrische hoofdstad Damas- •V( om de laatste details van de vrijla- e van Thomas Kemptner en Heinrich m jbig te regelen. Schmidtbauer was ele weken geleden ook al in Tehe- isc dat algemeen bekend staat als be- 0( >rmer van de pro-Iraanse Hezbollah- ivi eging. De ontvoerders komen uit bollah-kringen. Thatcher mag Buenos Aires niet meer in BUENOS AIRES De gemeenteraad van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires heeft gisteren de voormalige Brit se premier Margaret Thatcher tot perso- na non grata verklaard. De resolutie werd op voorstel van het socialistische raadslid Norberto Laporte in stemming gebracht en unaniem aanvaard. Aanlei ding voor de veroordeling van Thatcher is dat de politici van de Argentijnse hoofdstad haar bezoek aan de Falkland- eilanden, komende zondag, afwijzen. Volgens de gemeenteraad van Buenos Aires is Thatcher verantwoordelijk voor de vernietiging van de Argentijnse krui ser Belgrano, waardoor 300 Argentijnse soldaten om het leven kwamen. De Ar gentijnse politici menen dat de Britse aanval buiten de oorlogszone plaats had. Nederland in race voor zetel Europol LISSABON Minister Hirsch Ballin van justitie heeft gisteren in Lissabon een pleidooi gehouden voor Den Haag als standplaats van Europol, de Europe se variant van de Criminele Recherche Informatiedienst (CRI). Volgens de be windsman is Nederland wegens zijn be reikbaarheid, uitstekende communica tie-mogelijkheden, huisvesting en kwa liteit één van de beste opties die de EG zich kan wensen. Behalve Nederland hebben ook Frankrijk (Straatsburg), Duitsland (Wiesbaden, het centrum van het Bundeskriminalambt) en Italië (Rome) zich kandidaat gesteld. Over de zetel wordt waarschijnlijk pas op de ko mende Europese top eind juni in Lissa bon beslist. Veiligheidsraad neemt mogelijk maatregelen tegen Rode Khmer NEW YORK De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties neemt mogelijk maatregelen om de Cambodjaanse guerrillabeweging Rode Khmer te ver plichten haar strijders onder toezicht van de VN-vredesmacht te plaatsen en medewerking te verlenen aan het VN- vredesplan. Dat is vernomen uit diplo matieke bronnen bij de Verenigde Na ties. De weigering van de Rode Khmer haar strijders te ontwapenen brengt volgens Yasushi Akashi, het Japanse hoofd van het VN-bestuur in Cambod ja (UNTAC) het vredesproces in ge vaar. Diplomaten achten het daarom heel goed mogelijk dat de Veiligheids raad zich met de kwestie Cambodja gaat bemoeien. Wapenoverleg Baker en Kozyrev LONDEN - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken James Baker voert vandaag met zijn Russische colle ga Andrej Kozyrev in Londen overleg over de vermindering van kernwapens. Beide ministers spraken elkaar maan dag en dinsdag al in Washington, maar slaagden er toen niet in een akkoord te sluiten. Hun besprekingen vormen de voorbereiding van de top tussen presi dent George Bush en zijn Russische ambtgenoot Boris Jeltsin volgende week dinsdag. Een hoge functionaris van het Russische ministerie van bui tenlandse zaken zei in Moskou dat „wij reden hebben om te hopen dat de be staande problemen nog voor het bezoek van Jeltsin opgelost kunnen worden". GLENDALE Tientallen vrouwen in Califor- nië hebben niets meer aan hun voeten nadat zij er door een oplichter toe waren gebracht hun oude schoenen kapot te maken. Eén van de ge dupeerden zei dat de man haar belde met de mededeling dat hij een onderzoek deed voor een schoenfabriek. Hij vroeg haar leeftijd, schoenmaat en favoriete modellen en merken. De oplichter beloofde de vrouw 40 paar nieuwe schoenen als zij haar oude schoenen zou vernie tigen. Terwijl de beller luisterde, sneed de vrouw een paar schoenen van 70 dollar in stuk ken. Omdat er geen nieuwe schoenen kwamen, belde de vrouw het nummer dat de pseudo- schoenverkoper haar had gegeven. Zij kreeg de vliegtuigfabriek Hughes Aircraft Co. aan de lijn, die volgens de politie in een week al door zo'n 40 gedupeerde vrouwen was gebeld. KAG Tsjechoslowa- lijkt af te stevenen op tweedeling nu de be- skingen over de toe- ïst van het land tussen winnaars van de ver ingen in Tsjechië en vakije, de federale mi er van financiën Vak- iClaus en Vladimir Me- zijn vastgelopen. eerder toonde de door pre- Vaklav Ha vel tot kabi- formateur benoemde zich zo pessimistisch het voortbestaan van de ïhoslowaakse federatie, van de grote strijdpunten en Klaus en Meciar is een de termijn voor president av Havel. Klaus zei dat de IS, de Beweging voor een atisch Slowakije zich blijft keren tegen Havel's her verkiezing. De Slowaakse par tij kan de herverkiezing op parlementaire wijze blokke ren. Klaus wil dat Havel in juli opnieuw tot president wordt gekozen en voor zijn Democra tische Burgerpartij (ODSj is een tweede termijn van de suc cesvolle toneelschrijver en voormalige dissident een kernpunt. Havel heeft echter zelf aange kondigd niet opnieuw presi dent te willen worden als Tsjechoslowakije uiteenvalt. Havel heeft overigens nog niet alle moed op een overeen komst opgegeven. Referendum Wel zijn beide partijen het ero ver eens geworden om in beide delen van Tsjechoslowakije een referendum te organise ren. Dit zal gaan over de keus tussen een federatie, een vrije unie of twee onafhankelijke staten Slowakije en Tsjechië (dat bestaat uit Bohemen en Moravië). Meciar's HZDS is voorstander van een losse unie, terwijl Klaus' ODS pleit voor een sterke federatie. Een losse unie staat voor hem ge lijk aan chaos. Klaus verklaar de op zijn beurt dat het niet ze ker is dat de republiek Tsje chië het resultaat van zo'n re ferendum (in Slowakije, red) afwacht. De ODS-voorman wil dat het referendum zo snel mo gelijk gehouden wordt. In de republiek Tsjechië is het wet telijk mogelijk een volksraad pleging te organiseren. In Slo wakije, waar zo'n wet niet be staat, zal pas eind dit jaar of in de eerste maanden van 1993 een referendum gehouden kunnen worden. v lSA ontdekt to "(gelijk nieuw t inetenstelsel r ADENA Sterren- t ïigen menen te kun- aantonen dat moge- zeven sterren in ons omcirkeld Joelen door planeten. J heeft het lucht- en "a)itevaartlaboratorium ikbA gisteren bekend Jaakt. ■r1fg< fgelopen tien jaar heb- wetenschappers al ir beweerd planeten sterren te hebben ont- maar nog nooit werd "bestaan van een plane- elsel buiten ons eigen ;r estelsel vastgesteld. at de bestaande telesco- h, niet sterk genoeg zijn >1 kleine ruimtelichamen, planeten, buiten ons estelsel te registreren, en Kenneth Marsh en ael Mahoney van NASA nfrarode licht dat door sn de ruimte in gezon- wordt geanalyseerd, en 1981 en 1983 onder- ien zij tientallen steiTen in infrarode afscheiding ïtdekten negen zonach- iterren, die omringd le- worden door andere Twee van sterren bleken omcir- te worden door andere en, maar de andere ze- w zouden weieens omcir- kunnen worden door ïten, aldus Mahoney. Beambten van de Verenigde Naties proberen demonstranten tegen de wereldtop in Rio van hun demonstratie af te houden. Een VS jeugd- afgevaardigde gaf even daarvoor een persconferentie over zijn ongenoegen over de gang van zaken. foto: epa cel andere ruimtedes- ligen enthousiast zijn de door Marsh en Maho- [ebruikte methode, zijn esbehalve overtuigd dat sterrenkundigen ook werkelijk een nieuw itenstelsel ontdekt heb- Lady Di in tranen Bij het verlaten van een ziekenhuis voor kankerpatiënten in South- port, een stadje in het noorden van Engeland, barstte prinses Diana gisteren in tranen uit toen ze een hartelijke ontvangst kreeg van een wachtende menigte en een bord zag met de tekst „Diana, we hou den van je". Het was Diana's eerste publieke optreden sinds de pu- blikatie van verhalen over haar vijf vermeende pogingen tot zelf moord. In het ziekenhuis had Diana een plaquette onthuld en met pa tiënten gesproken. foto: ap TSJERNOBYL De Oekraïnse regering heeft gisteren be kendgemaakt een internationale aanbesteding uit te schrij ven voor het repareren van de „sarcofaag", het betonnen om hulsel van de kernreactor in Tsjernobyl die'in 1986 ontplofte. Dit meldde het persbureau ITAR-TASS. De kwaliteit van de tonnen beton, die in de reactor zijn gegoten en waarvan het omhulsel is gemaakt, begint slechter te worden, aldus de Oekraïnse regering. RIO DE JANEIRO - De bossenverklaring, de fi nanciën en het atmosfeer artikel, onderdeel van Agenda 21, blijven de on opgeloste vraagstukken op de VN-conferentie voor milieu en ontwikkeling in Rio. Dagen van loven en bieden ten spijt hebben de ministers uit alle uithoe ken van de wereld geen stap dichter bij elkaar ge bracht. In het paviljoen van de Neder landse delegatie spreekt men openlijk van een chaos. Vooral het overleg over de bossenver klaring is vastgeraakt in het vergaderweb. Maleisië en In donesië zijn als de dood dat de verklaring uitdraait op een dic taat van wat zij wel en niet mo gen doen met hun maagdelijke bossen. Beide landen zijn voor hun inkomsten afhankelijk van de export van tropisch hardhout. Brazilië, bezitter van 's werelds grootste oer woud, stelt zich als voorzittend gastland flexibel op, omdat het geen gezichtsverlies wil lijden. Heet hangijzer Maar ondanks deze milde hou ding blijven de standpunten mijlenver uit elkaar liggen. Nederland heeft inmiddels verklaard dat het unilateraal tot een importbeperking van hardhout zou kunnen beslui ten. Dat zou ingesteld moeten worden in het alleruiterste ge val, wanneer praten absoluut geen zin meer heeft. Oosten rijk denkt hier ook aan. Maar zo ver is het nog lang niet. De problemen omtrent techno logie-overdracht en biotechno logie zijn de wereld uit. Om Afrika tegemoet te komen zal later een aparte woestijncon ventie worden opgesteld. Een heet hangijzer blijft echter het onderwerp financiën. Agenda 21, het milieu-actieprogramma voor de komende eeuw, be paalt dat de westerse indus trielanden in het jaar 2000 0,7 procent van het bruto natio naal produkt (BNP) dienen te reserveren voor milieuprojec ten in de Derde Wereld. Nu ge ven de rijken landen nog maar de helft van dit percentage. Volgens de Unced is jaarlijks zeshonderd miljard dollar no dig voor een mondiaal milieu vriendelijk beleid voor duurza me ontwikkeling. Een kwart daarvan zou het westen voor zijn rekening moeten nemen, middels de 0,7 procent-bij dra - ge. Het mooie streven ten spijt lijken veel rijke landen daar voorlopig nog niet aan te wil len. De VS onderschrijft het belang van een dergelijke maatregel, maar vertikt het om zich aan bindende afspraken te onderwerpen. „De Amerika nen zijn wars van belastingen en neigen meer naar regula ties. Dat ligt nu eenmaal in hun cultuur opgesloten. Nu be steedt het land nog maar 0,19 procent van het BNP aan ont wikkelingssamenwerking, en Agenda 21 schrijft voor dat dit vier keer moet toenemen. In een verkiezingsjaar zijn derge lijke maatregelen moeilijk ver koopbaar", legt minister van staat Jonkheer E. van Lennëp uit. De Nederlander is de spe ciale adviseur van de Canade se Unced-organisator Maurice Strong op het gebied van fi nanciën. Kostenverslindend De oorzaak dat de rijke landen zich zo terughoudend opstel len moet volgens van Lennep gezocht worden in de kosten- verslindende operatie om het voormalige Oostblok op de been' te helpen. Toch noemt Van Lennep de eis van de Der de Wereld om meer financiële steun zonder meer gerechtigd. Zonder een massale financiële injectie in de ontwikkelings landen zal het wereldmilieu volgens hem de komende ja ren een flinke knauw krijgen. Van Lennep is tot nu toe bij zonder teleurgesteld in de op stelling van Japan. In zijn ogen weigert dit land zich leidingge vend te manifesteren op mi lieugebied, terwijl het toch een economische grootmacht is. De opstelling van de VS, Japan en in mindere mate van de Eu ropese Gemeenschap heeft bij de Derde Wereld tot nu toe ge voelens van teleurstelling los gemaakt. Zij vinden de toezeg gingen van de rijken bijzonder schamel. Discussie De VS en Japan draaiden giste ren om de hete brij van de 0.7- procentmaatregel heen. Bin nen de EG loopt de discussie rond de vraag wanneer die van kracht moet worden. Neder land opteert voor het jaar 2000, terwijl een aantal landen, zoals Engeland en Duitsland, vast houdt aan 'het jaar 2000 of zo spoedig mogelijk daarna'. Tus senvoorstel is nu om een be drag van drie miljard ecu ter beschikking te stellen, maar minister Pronk is bang dat sommige EG-landen dit inter preteren als een afkoopsom. Ook de kwestie van welke fi nanciële instellingen de mi- lieupot moeten gaan beheren is nog onduidelijk. De Derde Wereld is bovendien bang dat zij te weinig zeggenschap krijgt over de bestedingen. Een ander punt dat tot heftige discussies leidt is het Agenda 21-punt 'atmosfeer'. Daarin wordt gepleit voor de aanzet tot het gebruik van schonere energievormen. Extra heffin gen op olie en andere fossiele brandstoffen worden door de OPEC als bedreigend ervaren. De Arabieren willen op de val reep nog enkele passages uit Agenda 21 schrappen, die schone energie propageren. Het spel van geven en nemen is sinds gisteren voorbij. De punten waarop geen overeen stemming is bereikt blijven liggen voor de regeringslei ders en presidenten. Zij zullen de knopen moeten doorhak ken. Men is het ook nog niet met elkaar eens of de Rio-con- ferentie nu al als een gedeelte lijke mislukking mag worden beschouwd. Sommigen, en daartoe behoort Jonkheer van Lennep, onderstrepen het be lang dat in Rio de eerste aanzet is gegeven tot een mondiaal milieubeleid, en dat de invoe ring van een globaal actieplan een lange-termijnpolitiek is. Anderen hebben de hoop opge geven dat de presidenten en de eerste ministers nog voor een ommezwaai kunnen zorgen. Morgen, wanneer de Earth Summit (topconferentie van de aarde) beëindigd is, kan de balans pas definitief worden opgemaakt. (Vervolg van de voorpagina) WASHINGTON - De Senaats commissie voor buitenlandse zaken in Washington bleek zich gisteren vooralsnog neu traal op te stellen in de vraag of het NSB-verleden van de fami lie van Don Alexander van in vloed moet zijn op de goedkeu ring van de benoeming van de Amerikaanse ambassadeur in Nederland. Een zegsman van de commis sie zei dat bij het uiteindelijke standpunt reacties in Neder land een rol kunnen spelen, zo als redactionele commentaren in de pers en andere uitingen van de publieke opinie. Het is volgens de zegsman denkbaar dat men in Nederland het NSB-verleden van zijn familie niet relevant vindt. Aan de an dere kant is het ook voorstel baar dat er weerstand is, omdat Don Alexander, toen Donald Buitenhuis, als jongetje in de oorlog een bevoorrechte posi tie had terwijl andere Neder landers leden. De Senaatscommissie vindt het op dit moment niet nodig om zich uit te spreken omdat er twee andere bezwaren tegen de benoeming van Alexander zijn die voor de Verenigde Sta ten zwaarder wegen. Dat zijn de vraag of Alexander een bij drage in de kas van de Repu blikeinse Partij heeft gestort van 100.000 dollar teneinde de benoeming te krijgen en ver der de vraag of er een belan genconflict bestaat, omdat Alexander momenteel hono rair consul voor Nederland in Kansas City is. Het is mogelijk, maar niet waarschijnlijk, dat de Republi keinse senatoren een debat zullen willen voeren over de benoeming van Alexander. In dat geval zal de commissie zich niet langer op de vlakte kun nen houden. Maar het lijkt op het moment piet waarschijn lijk dat de Republikeinen een openbare discussie willen voe ren over de connectie tussen campagnebijdragen en baan tjes, zeker niet gezien de af keer van het Amerikaanse kie zersvolk jegens de politici in Washington. Syrië bereid tot interim-regeling JERUZALEM Syrië is be reid zijn troepen rond de Go- lan-hoogvlakte terug te trek ken als ook Israël dat doet. De interimregeling, die uiteinde lijk zou moeten leiden tot de teruggave van het gebied aan Syrië, is voorgesteld door een Syrische vredesonderhande- laar. Israël zegt niets nieuws in het plan te zien. De Syriër, die slechts werd aangeduid als een veiligheidsdeskundige bij het Midden-Oosten-overleg. werd gisteren geciteerd door de Is raëlische krant Yedioth Ahro- noth en het in Washington ver schijnende Jewish Weekly. De onderhandelaar stelde voor de Syrische en Israëlische legers rond de hoogvlakte 10 kilome ter terug te trekken en de buf ferzone te vullen met VN-troe- pen. Bloedbad in Sri Lanka COLOMBO Het Srilankaanse leger heeft gisteren een nieuwe luchtaanval uitgevoerd op kampementen van de Bevrijdingtij gers van Tamil-Eelam in het noorden van het land, Volgens een militaire woordvoerder zijn hierbij negen soldaten gedood en 50 guerrillastrijders om het leven gekomen. Kolonel Sarath Muna- singhe verklaarde dat een brigade van circa 2.000 soldaten de aanval uitvoerde op het schiereiland Jaffna, het bastion van de Tamiltijgers. PITEINROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI I- Rob brengt Skip de grot binnen en bevrijdt zijn viervoetige meteen van de kopantenne. Maar hij heeft nu geen tijd om te Roeken of de hond hem nu weer herkent, want op hetzelfde blik hoort hij het gieren van de jachtvliegtuigen, die in duikvlucht janval doen op de grot, waar de slaven van Lupardi hun waarne- fen verrichten. Maar bijna onmiddellijk komt een molman in ak- p op zijn beurt de jachtvliegtuigen onder vuur neemt. En niet met een gewone mitrailleur doch met een wapen, waarmee dezelfde verzengende straal wordt uitgezonden, die de dikke rotswanden doet smelten. Eén der vliegtuigen wordt geraakt en stort brandend neer. Dikke rookkolommen stijgen op uit het wrak en de mannen van Lupardi moeten zich snel uit de voeten maken. Rob ziet van zijn schuilhoek uit toe, wat er nu zal gebeuren. Politieke crisis treft Venezuela CARACAS - De Venezolaanse president Andres Perez zal niet deelnemen aan de milieutop in Rio, nu de op één na grootste partij uit de regering is gestapt, waardoor een politieke crisis is ontstaan. In zeker vier steden vochten studenten gisteren met veiligheidstroepen en de druk op Perez om af te treden leek te worden opgevoerd. Pe rez heeft gezworen dat hij niet zal aftreden. Eduardo Fernan dez, de leider van de uit de re gering gestapte Copei, zei dat zijn partij nu weer de rol had van grootste oppositiepartij. Hij zei dat minister van buiten landse zaken Humberto Calde- ron en Jose Ignacio Moreno Leon, president van het mach tige Venezolaanse Investe ringsfonds, beiden lid van Co pei, hun functie zouden neer leggen. (Vervolg van de voorpagina) BONN - De Europese integra tie gaat veel te snel. Er is geen stevige basis, geen duidelijk heid bijvoorbeeld over inhoud en betekenis van het belangrij ke begrip 'prijsstabiliteit'. Zestig gezaghebbende Duitse economen en hoogleraren heb ben in twee gezaghebbende Duitse kranten een elf punten tellend manifest laten afdruk ken, waarin zij wijzen op de ge varen van de akkoorden van Maastricht. Tot de onderteke naars van het opzienbarende manifest behoren onder ande ren Karl Schiller, voormalig minister van economische za ken en nog steeds zeer gezag hebbend in de Bondsrepu bliek, en Herbert Giersch, voormalig hoofd van het insti tuut voor wereldeconomie in Kiel. Volgens de wetenschap pers zijn de invoering van een Europese munt en de instelling van een centrale Europese bank onvoldoende middelen om nog voor het einde van deze eeuw een volwaardige Europe se Monetaire en Economische Unie (EMU) te realiseren. Zij menen dat de haastige, ultima tieve introduktie van een mo netaire unie zal in West-Europa grote economische spanningen oproepen. Die zullen leiden tot politieke spanningen tussen de ongelijkwaardige partners, waardoor een soepele en gelijk matige Europese integratie ernstig in gevaar komt. De we tenschappers keuren het af dat de regeringsleiders een ultima tum hebben gesteld: eind 1999. De lidstaten moeten dan on geacht het toeval aan een aantal financieel-economische voorwaarden voldoen. Beter zou het zijn als die voorwaar den inzake inflatie, begrotings tekorten en buitenlandse schuld over een reeks van ja ren bereikt worden. Ultimata houden in, dat alleen de econo misch allersterksten er aan kunnen voldoen en dat de zwakke broeders op dat ene cruciale moment uit de boot vallen, of er uit geduwd wor den. Hun kritiek op een centra le Europese bank was al eerder te horen binnen het bestuur van de Deutsche Bundesbank. Ook in de regeringen van een aantal Duitse deelstaten groeit de weerstand tegen 'Maas tricht'. Na een bijeenkomst van deelstaatministers voor Euro- pesé aangelegenheden heeft de socialistische minister van Rijnland-Palts Gerster gezegd dat de deelstaten nadrukkelijk hun recht op medezeggen schap over een aantal terreinen van Europese samenwerking, zoals opleiding en cultuur, wil len behouden. Als de centrale regering in Bonn daar niet se rieuzer rekening mee houdt, is het niet uitgesloten, dat de deelstaten het Verdrag van Maastricht in de Bondsraad af wijzen. Minister-president Lafontaine van Saarland heeft al eerder zijn kritiek op 'Maastricht' ge uit en aangekondigd dat zijn deelstaat in de Bondsraad te gen het Verdrag van Maas tricht zal gaan stemmen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 5