Kloof tussen imams en tweede generatie-jongeren Waar blijven Indiaanse priesters Thema verzoening beheerst bezoek van paus aan Angola GEESTELIJK LEVEN OPINIE Derde-Wereldfestival in Gemert beleeft opnieuw een groot succes Parochie verliest slag met Ter Schure fieidaeSoivumt CckUcSoivumt Bewind Haiti arresteert Franse priester PORT-AU-PRINCE Het militaire bewind op Haiti heeft zater dag de Franse priester Gilles Danroc gearresteerd, een domini caan die nauwe banden heeft met de afgezette president Jean- Bertrand Aristide. Danroc werd aangehouden terwijl hij katechismus gaf in zijn pa rochie in La Chapelle, een stadje in de centrale Artïbonite-vallei. Hij is de vierde priester binnen een week die door het leger is ge arresteerd. Danroc is coordinator van de katholieke Commissie voor Ge rechtigheid en Vrede, die zich beijvert voor de mensenrechten. Hij woont al meer dan tien jaar op Haiti. Bijbel redt blanke Zuidafrikaan het leven JOHANNESBURG Een bijbel heeft waarschijnlijk een blanke Zuidafrikaan het leven gered toen drie misdadigers hem met een brandende autoband wilden doden. Lionel Botha was reeds met benzine overgoten en de autoband stond al in brand, toen een van de overvallers een bijbel in Botha's wagen zag liggen. „U bent okay, man," zei hij en liet hem vrij. DINSDAG 9 JUNI 1992 De heetste plaats in de hel is bestemd voor hen die in een tijd van morele crisis neutraal blijven BOXMEER Ruim drie duizend jongeren hebben in het Pinksterweekeinde in Gemert deelgenomen aan het Derde Wereld-fes tival. Het was de vijfde keer dat dit festival werd gehouden. Maandenlang had een groep van zo'n 175 vrijwilligers gewerkt aan de voorbereiding van het festival. Belangrijkste opzet van dit ge beuren is Nederlandse jonge ren in contact te brengen met mensen uit de Derde Wereld. Daarnaast konden de jongeren kennis nemen van de missio naire inzet van Nederlandse congregaties en ordes in lan den van de Derde Wereld. Het festival wordt jaarlijks ge organiseerd door Missie en Jongeren, een samenwer kingsverband van een groot aantal orden en congregaties die actief zijn in de missionaire beweging. Vragen die op het festival in de vorm van work shops aan de orde kwamen wa ren: wat houdt mensen in de Derde Wereld bezig, hoe staat het met recht en onrecht in die landen, hoe kan samenwer king versterkt worden. De organisatoren hopen de deelnemers te stimuleren tot solidariteit met mensen uit de Derde Wereld. Muziek en dans waren eveneens belangrijke elementen van het, festival. Het is de bedoeling dat het fes tival dit jaar wordt herhaald. VOORBURG Er gaapt een levensgrote kloof tus sen de oudere imams en de tweede generatiejonge ren uit de moslimwereld. De belevingswereld van de jongeren hier op straat is een heel andere dan die van de huidige imams die nog in de landen van her komst zijn opgeleid. Met deze uitroep gaf een isla mitische jongerenwerker maandag in Voorburg een cen traal probleem van de Neder landse moslimgemeenschap weer. Tijdens een conferentie over .de betekenis van de imamfunctie in de Nederland se samenleving werd herhaal delijk gesproken over de nood zaak van een eigen imamoplei ding. „Ik ben blij met die plan nen, maar krijgen we dan weer niet het gedonder dat Marok kanen, Turken, Pakistani en Surinamers hun eigen stempel erop willen zetten," zo zei de jongerenwerker. Gewaarschuwd werd tegen de illusie dat een imam alle pro blemen kan oplossen. Er moet een taakverdeling komen tus sen zijn geestelijke functie vijfmaal daags voorgaan in gebed en andere werkvor men, zoals sociaal-culturele, pedagogische en psychologi sche taken. Een ambtenaar van WVC zei op een vraag dat het ministerie best wel naden ken over samenwerking tus sen moskeeën en burthuizen, maar zij waarschuwde ervoor dat men alles van het rijk moet verwachten. „De mensen moeten het zelf willen en zelf doen. Het ministerie kan slechts bepaalde ontwikkelin gen stimuleren." In het vrouwenprogramma be pleitte Omaima Korz openstel ling van de imamopleiding voor vrouwen. De geestelijke verzorging van vrouwen moet door vrouwelijke imams wor den gedaan. Eerder had de Utrechtse imam Hamza Zeid erop gewezen dat in de Islam de rol van imam die van de man is. „Dat moeten wij accep teren." In Nederland zijn twee vrouwelijke Turkse imams werkzaam. Zij doen vooral pas toraal en voorlichtend werk. ;v De Indiaanse cultuur is door de blanken voortdurend Des te opmerkelijker is het dat in Rio de Janeiro, op de wereldconfe rentie over het milieu, juist Indianen worden gehoord over hun opvat tingen over de relatie mens en aarde. Op de foto: enkele Indiaanse deelnemers aan de conferentie in Rio. FOTO: AFP Bisschap Wilderink: De paus bracht gisteren een bezoekje aan een Angolese familie, thuis. FOTO: AFP LUANDA - Het thema verzoening beheerst het bezoek van paus Johan nes Paulus II aan Angola, waar vorig jaar een eind kwam aan een zestien jaar durende burgeroorlog. De wederopbouw kan niet zonder vrede, zei de paus Pinkstermaandag tijdens zijn eendaags oponthoud in de enclave Cabinda. Cabinda, ingeklemd tussen Congo en Zaïre, levert 60 van de olieproduktie van An gola. Dit gebied wordt de laat ste maanden geteisterd door het geweld van onafhanke- lijksbewegingen. De bevrijdingsbeweging FLEC heeft reeds laten weten dat ze met alle middelen de verkie zingen in september zal tegen werken zolang de centrale re gering in Lunada het volk van Cabinda geen zelfbeschikking toestaat. De Rooms-Katholieke Kerk moet een voorbeeld van ver zoening en vrede zijn, zei de paus tot de Angolese bisschop pen. Spanningen in eigen gele deren moeten daartoe worden overwonnen. De Kerk moet ook het geestelijk vacuum vul len dat het atheïsme en andere ideologieën heeft achtergela ten. Verder heeft de paus deze reis gebruikt om te waarschuwen tegen egoïsme, hedonisme en erotisme. Tijdens zijn bezoek aan het eiland Sao Tome riep hij de bevolking op het huwe lijk te beleven zoals God dat heeft ingesteld: „monogaam, onontbindbaar, vruchtbaar en met eerbied voor het gezinsle ven". Het eiland telt veel meer vrouwen dan mannen. De mannen wisselen regelmatig van echtgenote. „Hier trouwt niemand," zei de Italiaanse ontwikkelingshelper Maurizio Maldini in een reactie op de preek van de paus. Sao Tome was indertijd een belangrijke doorvoerhaven voor slaven uit Angola en Con go naar Brazilië. De paus sprak in dit verband van „de onbe kende holocaust". Een eucharistieviering in de open lucht, zondag in de hoofdstad Luanda, werd ge zien als een verzoening tussen de eertijds marxistische partij MPLA en de Rooms-Katholie- ke kerk. President José Eduar- do dos Santos woonde de dienst, die door de staatstelevi sie rechtstreeks werd uitge zonden, bij. Jonas Savimbi, lei der van de rechtse Unita, was niet aanwezig. Dë regering en Unita moeten hun ideologi sche en stammentegenstellin gen overwinnen om het land weer op te bouwen, zo hield de paus zijn gehoor voor. Op 29 en 30 september zijn er vrije verkiezingen onder toe zicht van de Verenigde Naties. Unita beschuldigt de RK Kerk ervan de MPLA indirekt té steunen door slechts enkele maanden voor de verkiezingen de paus te ontvangen. „Eerst is de RK Kerk onder de rok van de Portugese bezetter gekro pen, nu doet zij hetzelfde bij de MPLA," aldus een gefrusteer- de Unita-woordvoerder. BREDA Indianen in La- tijns-Amerika moeten daadwerkelijk kunnen deelnemen aan de op bouw van hun toekomst, ook in de kerk. Deze bood schap bracht bisschop Vi tal J.G. Wilderink van het Braziliaanse Itaguai afge lopen week in het Turf schip te Breda. „Waarom bestaan er na 500 jaar praktisch geen indiaanse priesters", zo vroeg de Neder landse bisschop in buitenland se dienst zich af tegenover on geveer 250 (ex-) missionaris sen in Latijns-Amerika* die naar een speciale ontmoe tingsdag gekomen waren. Hun ontmoeting stond in het teken van 500 jaar evangelisatie in Latijns-Amerika. „Binnen de kerk moet de pas toraal voor Indianen plaats maken voor de pastoraal van Indianen", zei Wilderink. „Maar de moeilijkheid komt van onze westerse mentaliteit, ook niet vreemd in kerkelijke kringen, die allerlei inheemse elementen als overtollige bal last over boord gooit." Niet al leen indianen, ook de zwarte bevolking is hiervan het slachtoffer. Net als andere critici vindt Wil derink triomfalisme over de rol van de RK Kerk in Latijns- Amerika ongepast. Maar tege lijk relativeerde hij het „met de vinger wijzen naar de voor ons al te duidelijke fiasco's. Het evangelie heeft niet de po litieke en politionele macht om volksmoorden te vermijden. Indien het zich deze macht zou toeëigenen, zou het terugge bracht worden naar een ander ideologisch dwangbuis Niet begrepen De evangelisatie van Latijns- Amerika heeft „aan dit conti nent een culturele en gods dienstige identiteit gegeven die, met al haar beperkingen, een vaak niet begrepen dyna miek bezit. Een identiteit die later ook te voorschijn zal ko men in de bevrijdingstheolo gie. Een dynamiek die door blijft werken in het eeuwen lang verzet van indianen, sla ven en armen", aldus de bis schop, in wiens bisdom con flicten over landbezetting „als een rode draad door de pasto rale activiteiten lopen". Ondanks deze positieve effec ten mag om geen enkele reden „de waarheid van de feiten ver bloemd worden. In 1492 kwam in Latijns-Amerika ook de dood aan. Dood van menselij ke wezens, dood van de geest, dood van de cultuur en de godsdienst van de indianen." De kerk heeft dus allerminst reden om van het vijfde eeuw feest „een overwinningsfeest" te maken. „Wel is er reden voor een boeteviering, voor een vra gen van vergiffenis", zei Wil derink, die onder meer nog wees op „het verdwijnen van rijke culturen, waaraan ook de kerk haar deel heeft gehad"." Zijn Nederlandse collega J.W.M. Bluyssen, oud-bis schop van Den Bosch, maakte reclame voor de Week van de Nederlandse missionaris. De financiële actie leverde vorig jaar 3,3 miljoen gulden op, aan zienlijk minder dan het jaar daarvoor. De uitgaven bedroe gen echter bijna 5 miljoen. Het geld komt onder meer ten goede aan lectuurvoorziening en bijscholingscursussen voor Nederlandse missionarissen. Ook worden hun verzekerings kosten en verblijfkosten in Ne derland ervan betaald. In to taal zijn er 3201 Nederlandse missionarissen uitgezonden; van hen werken er ruim 1100 in Latijns-Amerika. Wereldraad wil amnestie voor dienstweigeraars Joegoslavië GENEVE - De Wereldraad van Kerken wil amnestie voor de dienstweigeraars en deserteurs in het voormalige Joegoslavië. Talrijke jonge mannen zijn gevlucht of ondergedoken omdat ze niet tegen landgenoten wilden vechten. In een verklaring die mede is ondertekend door de Lutherse We reldfederatie, de Wereldbond van Hervormde en Gereformeerde Kerken en de Konferentie van Europese Kerken, toont de We reldraad zich zeer bezorgd over het lot van deze mensen. Hun huizen zijn vaak verwoest of bezet. Velen durven uit angst voor vervolging niet naar hun woonplaats terug te keren. Behalve am nestie wil de Wereldraad ook dat deze mensen een veilige terug keer wordt gegarandeerd. De sancties tegen Servië hebben de instemming van de kerkelij ke organisaties. De kerken in Joegoslavië moeten de in januari te Sankt Gallen begonnen dialoog voortzetten om op deze manier aan vrede en verzoening in het verscheurde land bij te dragen. BEROEPINGEN Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Harkema D.D Lucas te Enter. Bedankt voor Haatten (toez.) G. Wassinkmaat te Oene; voorOostwold c.a. A.N. Langhout te Putten. Aangenomen naar Hedel H. Penning te Nieuw-Lekkerland. Gereformeerde Kerken Beroepen te Hoogeveen R. Pluim te Drach ten; te Oude Pekela R.F.H. Praamsma, kand. te Kampen die dit beroep heeft aangenomen. Beroepbaarstelling R.F.H. Praamsma, kand. te Kampen. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt angenomen naar Terneuzen P.L Storm te Broek op Langedijk die bedankte voor Has selt en voor Zeewolde. Beroepen te Zeven bergen A. Souman, kandidaat te,Ens. Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te 's-Gravenhage-Rijswijk D Quant te Hoogeveen Aangenomen naar Gouda P. van Dolderen te 's-Gravendeel. Beroepbaar stelling G.M. Bijkerk, Luxemburglaan 156, WARC doet beroep op president van Malawi ERMELO - De Wereldfederatie van Hervorm de en Gereformeerde Kerken WARC heeft pre sident Hastings Banda vam Malawi gevraagd op korte termijn de democratie in het land in te voeren. Een delegatie van de WARC, met onder anderen dr. Bas de Gaay Fortman, heeft deze boodschap persoonlijk aan de bejaarde presi dent overhandigd. Het rechtssysteem moet worden herzien, zodat mensen niet meer zonder proces gevangen kun nen worden gehouden. Verder vroeg de delega tie aan de president de politieke gevangenen di rect vrij te laten. Tenslotte moeten de vrijheid van meningsuiting en van vergadering in ere worden hersteld zodat de bevolking openlijk over de toekomst van het land kan discussiëren. Banda heeft toegezegd de brief spoedig te zul len beantwoorden. De Presbyteriaanse Kerk in Malawi omvat on geveer 25 van de bevolking, onder wie de pre sident zelf. Enkele maanden geleden liet Banda alle rooms-katholieke bisschoppen van het land voor verhoor oppakken nadat zij in een vasten brief felle kritiek op Banda hadden geuit. DEN BOSCH/EINDHO VEN Het bestuur van de Petrus en Paulusparo- chie in Tilburg is uit pro test tegen het beleid van bisschop J. ter Schure op gestapt. De bisschop van Den Bosch heeft in de pa rochie een pastoor be noemd met wie het paro chiebestuur absoluut niet kan samenwerken. Ter Schure heeft al een nieuw bestuur gevormd en tegelijk de werkzaamheden van de pa rochievergadering opgeschort, zo meldt zijn persdienst. Vori ge maand deed hij nog een dringend beroep op het be stuur loyaal samen te werken met pastoor C. Mennen. Het bestuur had hem gevraagd Mennen te ontslaan. „Zo wordt een bloeiende paro chie de nek omgedraaid", zegt secretaris C. Langenhoff van de Vereniging van Pastoraal Werkenden (VPW) in het bis dom Den Bosch. Mennen is „zonder enige vorm van over leg en inspraak gedropt in Til burg", protesteerde de VPW vorig jaar juni bij de benoe ming van de conservatieve pastoor. Twee pastoraal werkers zijn in middels de parochie ontvlucht en een groeiend aantal gelovi gen mijdt de kerk, aldus Lan genhoff. „Terwijl de sfeer er heel goed was. Het was een moderne parochie, met veel le ven erin. Dat wordt allemaal op nul gezet. Nu blijven alleen de mensen over die in het straatje van de bisschop lopen." Het kwalijke is, aldus de VPW- secretaris, dat dergelijke om streden benoemingen steeds meer gemeengoed worden in het bisdom. „Dit is een school voorbeeld. Het vindt ook el ders plaats. Waar vind je in ons bisdom een bedrijf dat op zo'n manier met zijn personeel om- COMMENTAAR Tweedeling Op 28 oktober 1918 werd de Republiek van Tsjechoslowakiji uitgeroepen. Voor het eerst sedert duizend jaar waren Tsji chen en Slowaken weer verenigd in een staat. Gedurende dij duizend jaar hadden Bohemen en Moravië (Tsjechië) ondt de directe invloed gestaan van Duitsland of Oostenrijk. Sic wakije van zijn kant was een deel van het Hongaarse koninl rijk. Praag was op Wenen gericht, Bratislava was lange tij| een Hongaarse stad. Duizend jaar gescheiden geschiedeni kunnen niet zo maar worden uitgeveegd, ook niet na zevej decennia van samen leven in één staat. DAT blijkt duidelijk uit de uitslag van de parlementsverkii zingen die vorige week vrijdag en zaterdag gehouden weifoe den. Tsjechië en Slowakije stemden totaal anders. Tsjechil stemde volgens de klassieke links-rechts-opdeling: liberaler tegen socialisten. De liberalen zijn daar de grote overwiqj naars. SLOWAKIJE stemde nationalistisch. Ze konden bijna anders, want bijna alle partijen hielden een nationalistisc] lijn aan. Ook de oud-communisten en de christen-democrl ten betokkelden de nationalistische snaren. De grote ovej winnaar, Vladimir Meciar, is de verkiezingen ingegaan mi de duidelijke belofte Slowakije geheel onafhankelijk te m ken of in elk geval de banden met Praag door te kappen. Vo gens zijn verkiezingsbelofte moet hij nu een eigen grondwi jj voor Slowakije opstellen en een referendum houden over c vraag of Slowakije zich moet afscheiden van Tsjechië. v HET staat buiten kijf dat de Slowaken de banden met Pra< wat losser willen maken. Maar het is nog zeer de vraag of z inderdaad de stap naar volledige onafhankelijkheid durvc wagen. De Slowaken hebben heel wat rancunes tegenover c Tsjechen, maar ook omgekeerd weten de Tsjechen niet ve goeds te vertellen van de Slowaken. De Slowaken voelen zie a uit de hoogte behandeld en gediscrimineerd. De Tsjeche31 vinden dat de morsige broertjes uit het oosten wat veel note op hun zang hebben, dat ze hoe dan ook toch al te vefe moeten betalen om de Slowaken te onderhouden en dat Slowaken, als ze per se op eigen benen willen staan, dat voo t al moeten doen en liever vandaag dan morgen. n e ONDER invloed van de liberale-minister van financiën Ve clav Klaus heeft Tsjechië resoluut de weg ingeslagen naar 'j westerse markteconomie. Praag bruist weer van leven. I 'f men kan verwachten dat Tsjechië opnieuw de draad opneer waar de communisten hem na de oorlog hebben laten valleis voor de oorlog behoorde Tsjechoslowakije immers tot de be i< geïndustrialiseerde landen van Europa. g o HET agrarische Slowakije is daarentegen altijd wat achtC op gebleven. Om Slowakije toe te laten de achterstand wat 'r te halen, hebben de communisten het merendeel van de ei>i ge industrietak die zij goed hebben ontwikkeld, de wapenie dustrie, vooral in Slowakije ingeplant. Slowakije zit nu mla die loodzware erfenis. P1 HET is dus best mogelijk dat Europa er binnen afzienbaf" tijd een nieuwe staat bij krijgt. De vraag is dan: hoe gaat ET ropa reageren? Gaat men de gedragslijn volgen die men genover Joegoslavië heeft aangehouden, in een wanhopi! poging de cónstructies van Versailles intact te houden, gaat men zich neerleggen bij de democratisch geuite wil de Slowaakse bevolking en Slowakije opnemen in de rij soevereine Europese volkeren. De Luxemburgse minisj van buitenlandse zaken, Jacques Poos, verklaarde naar a leiding van de pogingen van Slovenië en Kroatië om interi tionaal te worden erkend, wel dat het tijdperk van de kleif staatjes voorbij is, maar met Willy Brandt zou men kunn"; zeggen dat samengaat, wat samen hoort; maar ook dat uit j_ kaar valt, wat niet bij elkaar wil blijven. a Noordierse bisschop sprak met Sinn Fein over geweld BELFAST De rooms- katholieke bisschop van Derry (Londonderry) in Noord-Ierland heeft in een gesprek met Sinn Fein, de politieke arm van de IRA, aangedrongen op beëindiging van het ge weld door deze organisa tie. „Ik heb geprobeerd Sinn Fein ervan te overtuigen om druk op de IRA uit te oefenen zodat er een einde aan het geweld komt. Alle politieke oplossin gen worden geblokkeerd door het geweld," aldus Edward Daly voor de BBC-radio. Het is de eerste maal dat een bisschop met Sinn Fein over het geweld van de IRA heeft gesproken. Bisschop Daly zei de gesprekken te willen voort zetten. Uitgave: Westerpers bv (maakt deel u Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden. Kantoor advertentie- en abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden. Telefoon: Telefax: Postadres: Hoofdkantoor: Telefoon: Telefax: Postadres: 071 -122 244. 071 -134 941 Postbus 112300 AA Leiden. Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk. 070-3190 933. 070-3906 717. Postbus 9, 2501 CA Den Haag Alle kantoren zijn op maandag tot en met vrijdag geopend van 08.30 tot 17.00 uur. Directeur/hoofdredacteur: J. Leune. Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers. Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot! Leiden en omgeving (tel. 071 - 144 046/047/48/49): G- J. Onvlee (chef-redacteui F. Buurman, K. van Kesteren, R. Kleijn, drs. R. Koldenhof, M. Kroft, T Pieters M Roso. Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815): A. van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. R. Edens, drs. Chr. van der Hoff, A v£ Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H Piet. Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis. Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A. J Hofmeester, C. de Kier, H. Nieuwmans, H. Scf Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors. De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van: - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied; - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs K. Swien M van de Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hou (chef), H. Bijleveld, D Hofland, P. Koopman, D van Rietschoten en K. van We - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; - de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D J van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm (Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B. van Huêt (Londen), M. de Koninc (Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Voorde (Londen), drs. R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G. van Wijla (Belgrado), F Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel). De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: M. de Cocq. Nabezorging Telefoon: 071 -122 248 op ma 15.00 uur. Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling: per maand per kwartaal per jaar Bij betaling per acceptgirokaart: per maand per kwartaal per jaar t 18.00 tot 19.00 u 28,20 82,80 318,65 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905. Voor uitsluitend het c geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680 Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2