Regen en onweer mogen de
pret niet drukken op Pinkpop
Kunstinstellingen willen praten met D'Ancona
Een
gepolijste
Don
Giovanni
KUNST/RTV
Toch geld voor
moderne dans
Van Inkel
slaat toe
inAmerïka-
verslag
Poetry Park trekt 80.000 bezoekers
£eidóc Somont
Premiere van Mozarts 'Don Giovanni'
door de Nederlandse opera met l^t
Koninklijk Concertgebouworkest om-
der leiding van Nikolaus Harnon-
court. Muziektheater Amsteram, gis
teravond, 8 voorstellingen in juni.
Idoor
ERIK BESIER
In 1988 werd door de Neder
landse opera met Harnoncourt
als dirigent van het Concert
gebouworkest een zeer ge
slaagde serie Don Giovanni-
voorstellingen gegeven. Die
zelfde produktie met alleen
nog twee zangers van de oor
spronkelijke cast William
Shimell als Don Giovanni en
Hans Peter Blochwitz als Don
Ottavio - beleefde gister
avond in het Amsterdamse
Muziektheater de eerste van
een serje van 9 heruitvoerin
gen. Wederom was het een
groot succes, getuige de luide
bijval achteraf, die zowel de so
listen als de dirigent en de re
gisseur betrof. Toch was het to
neelbeeld van Götz Loepel-
mann nog^ steeds even sober
en werd gedomineerd door
vier enorme driehoekige
woontorens die als dominoste
nen per scène een andere^op
stelling en belichting kregen
en verder nauwelijks door ex
tra requisieten werden omge
ven. Ook de regie van Alfred
Kirchner bracht weinig verras
singen, maar had het voordeel
duidelijk te zijn en zelden in
extremen te vervallen.
Het team zangers was homo
geen zonder grote uitschieters
naar boven of beneden. Willi
am Shimell is stemtechnisch
en als acteur een ideale Don
Giovanni. Zijn knecht Leporel
lo werd niet minder kundig ge
acteerd en gezongen, alleen
bleek Gilles Cachemaille slor
dig als het om inzetten en tem
pi in het algemeen ging. De
meeste lof kreeg terecht de
jonge Italiaanse Eva Mei die
een waardige Donna Anna
neerzette. .De Tsjechische Eva
Jenis die Charlotte Margiono
die als enige Nederlander had
zullen meezingen maar daar
door ziekte van af moest zien,
verving deed dat goed zij het
dat zij niet tot de meest over
tuigende zangers behoorde.
En daarmee komt het voor
naamste punt van kritiek van
deze eerste heruitvoering naar
voren. Het was een gladde ge
polijste uitvoering met veel
aandacht voor de in uiterst
langzame tempi geschilderde
romantiek. Echt meegesleept
werd men echter nergens, laat
staan dat de grafstem van de
Commendatore tot koude ril
lingen leidde. Het nobele
stemgeluid van Johann Tilli
werd niet extra versterkt en
werkte niet als de wrekende
rechtvaardigheid maar veeleer
als een morele veroordeling
van Don Giovanni aan het ein
de van diens rebelse leven.
Ook de grote ensembles, met
name de gezongen sextetten,
misten glans hetgeen gedeel
telijk werd veroorzaakt door.
het op die momenten vrij fors
uitpakkende orkest. Ondanks
deze kritiek blijft er genoeg
over voor de Mozartliefhebber
om te proberen of er misschien
nog een kaartje te bemachti
gen valt, al was het op de
avond zelf want dan vallen er
altijd weer bestelde plaatsen
uit.
Russen geven gestolen omzet KunstRai
DINSDAG 9 JUNI 1992
boeken terug
2,4 miljoen
AMSTERDAM - Rusland geeft 500 boeken terug
die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duit
sers uit ons land zijn ontvreemd en uiteindelijk als
oorlogsbuit in Minsk zijn beland. Dat heeft bemid
delaar Bibliotheca Philosophica Hermetica in Am
sterdam zaterdag meegedeeld. De organisatie zegt
de teruggave bereikt te hebben in samenwerking
met de Nederlandse ambassade in Moskou. Het
gaat om boeken van onder meer de Literaire Socië
teit De Witte, het Internationale Instituut voor So
ciale Geschiedenis, de Theosophische Vereniging
en de Joodse HBS. Er moet nog heel wat gestolen
cultuur in het GOS zijn, waaronder een grote col
lectie beeldende kunst. Er lijkt steeds meer bereid
heid in de Gemenebest te komen om dingen terug
te geven. Onlangs werden ook al toezeggingen ge
daan omtrent teruggave van Nederlandse archief
stukken.
AMSTERDAM - Tijdens
de gisteren afgesloten
KunstRAI in Amsterdam
is in totaal voor een bedrag
aan 2,4 miljoen gulden aan
kunst verkocht. Dat heb
ben de organisatoren van
de KunstRAI meegedeeld.
De beurs is bezocht door
ruim 16.000 mensen. De
organisatoren zijn tevre
den met deze cijfers omdat
die aantonen dat de reces
sie in de kunsthandel aan
de KunstRAI is voorbijge
gaan: de omzet van deze
beurs bleef stabiel ten op
zichte van vorig jaar.
DEN HAAG Drie dansinstellingen krij
gen, als het aan de Raad voor de Kunst ligt,
toch subsidie. Het zijn Dansers Studio, Kor-
zo en Stichting van de Toekomst. Dat staat
in een zaterdag verschenen advies van de
Raad voor de Kunst. Er was door de Raad
geld gereserveerd voor reorganisatie van de
moderne dans, maar de samenwerking die
het adviesorgaan zich voorstelt is nog een
utopie. Minister D'Ancona (cultuur) volgens
haar Kunstenplan ook geld reserveren voor
de moderne en jonge dansers. Er is dus nog
het één en ander te vergeven. De Raad wil
daarom dat de Dansers Studio vier ton Kor-
zo twee ton en de Stichting voor de Toe
komst 175.000 gulden subsidie krijgt.
Expositie in
Kasteel
Amerongen
AMERONGEN - Tot 14 septem
ber zijn er in Kasteel Amerongen
aquarellen te zien van Elisabeth
von Ilsemann gravin van Alden-
burg Bentinck. Deze expositie is
bedoeld als hommage ter gele
genheid van de honderdste ge
boortedag van deze voormalige
slotvrouw van Kasteel Ameron
gen. De tentoonstelling bestaat
behalve uit aquarellen van de tui
nen en het landschap rondom het
kasteel, uit een aantal dierenport-
retten.
Gebeurtenis: Pinkpop. Met Hallo Ven-
ray, Buffalo Tom, PJ Harvey, Family
Stand, Rowwen Hèze, Soundgarden,
David Byrne, Pearl Jam, Lou Reed en
The Cult. Tijd en plaats: Gisteren,
Draf- en Renbaan Limburg In Land-
,,We would like to thank
God for the lightshow".
Over special effects had
zanger Chris Cornell van
de Amerikaanse metal-
groep Soundgarden wei
nig te klagen. Lichtflitsen,
gevolgd door harde knal
len' en stromende regen
gaven een extra dimensie
aan het optreden van de
band uit Seatlle, momen
teel de hipste stad van de
Verenigde Staten. De ver
wachting dat Soundgar
den na Pinkpop op net
zo'n grote schaal gaat
doorbreken als stadsgeno
ten Nirvana en Pearl Jam
lijkt echter niet reëel.
Daarvoor is de muziek te
ontoegankelijk. Slechts
een klein gedeelte van het
publiek kon de verrichtin
gen op het podium dan
ook waarderen.
De weergoden waren de Pink-
pop-gangers al vroeg op de dag
ongunstig gestemd. AI na de
eerste groep (Hallo Venray)
kwamen de druppels op het
gras en zand terecht. Zo'n
55.000 paar schuifelende voe
ten zorgden binnen een mum
van tijd dat het festivalterrein
veranderde in een grote mod
derpoel. Waarschijnlijk tartte
Hallo Venray het noodlot, want
wie met 'The Summer Is Gone'
begint, vraagt om moeilijkhe
den. Meligheid was troef tij
dens de set van de Haagse
groep. Zanger Henk Koorn
kan dan volgens sommigen de
vergelijking met Neil Young
doorstaan, op het podium
kwam echter toch even te vaak
de typische Hollandse kneute
righeid naar boven drijven. De
verkleedpartij van Koorn, die
zich ontdeed van zijn knalgele
pak, was kenmerkend voor het
optreden: uitermate flauw.
Het publiek kon in het Limburgse Landgraaf twaalf uur achtereen genieten van popmuziek. Ondanks on
weer en regenbuien lieten vele duizenden fans van verschillende popgroepen hun trommelvliezen mas
seren met de voor hen favoriete muziek.
FOTO:ANP
gaat de groep uit Boston mo
menteel uitstekend. In zowel
Europa als de Verenigde Sta
ten slaat de derde ceedee 'Let
Me Come Over' onverwacht
goed aan. Terecht, want getui
ge het optreden op Pinkpop
heeft Buffalo Tom de juiste ba
lans gevonden tussen energie
ke gitaarrock en melancholi
sche luisterliedjes.
De 23ste uitvoering van Pink
pop kende een avontuurlijker
programmering dan ooit. Een
groep als PJ Harvey is daar het
bewijs van. Nog niet zo lang
geleden debuteerden ze met
de ceedee 'Dry' en nu al treden
ze voor een massapubliek aan.
Zangeres Polly Harvey veroor
zaakte in het preutse Groot-
Brittannië de nodige opschud
ding door topless te poseren
voor een foto ten behoeve van
de achterkant van de ceedee.
Ook in haar teksten neemt ze
geen blad voor de mond. The
ma's als seks en haat komen
regelmatig om de hoek kijken.
Op het podium is ze echter de
onschuld zelve, de brutaliteit
maakt plaats voor schuchtere
bedankjes na afloop van de
nummers.
Rowwen Hèze
De trots van Lirpburg, Row
wen Hèze, bereikte als eerste
groep ook de achterste linies
van het festivalterrein. Met
hun aanstekelijke mix van The
Pogues en Los Lobos (niet voor
niets draagt de groep de geu
zennaam Los Limbos) kreeg
Rowwen Hèze na de talrijke
dorpsfeesten in Limburg ook
het Pinkpop-publiek plat. Het
bier in plastic glazen ging tij
dens nummers als 'Bestel Mar'
dan ook massaal de lucht in.
Ook de afsluiter 'Fiesta', een
cover van The Pogues, vond bij
het publiek gretig aftrek.
De verrassing van Pinkpop
was het optreden van Family
Stand. Op hun laatste ceedee
'Moon In Scorpio' klinkt de
muziek al als een klok, live
kwam het geheel nog beter uit
de verf. Overrompelende fun-
krock, waarbij vooral zangeres
Sandra Victor opviel. Victor is
gezegend met dezelfde krach
tige stem als Chaka Khan (niet
voor niets zong ze enkele jaren
bij haar in het achtergrond
koortje). Met deze stem wisselt
ze moeiteloos snelle nummers
als 'Shades Of Blue' af met
hartverscheurende ballads als
'The Education Of Jamie'.
Pech
David Byrne, de voormalige
zanger van Talking Heads, had
als openingsnummer een co
ver van Captain Beefheart uit
gekozen. Hij vervolgde daarna
zijn set op exact dezelfde ma
nier zoals te zien is tijdens Psy
cho Killer in de concertfilm
'Stop Making Sense'. Begeleid
door slechts een ritmebox en
een gitaar bracht hij het num
mer 'Road To Nowhere', een
van de oude songs van Talking
Heads die Byrne gisteren
speelde. Hij 'had de pech dat
zijn tropisch klinkende mu
ziek werd beluisterd door een
publiek dat zich onder grote
lappen landbouwplastic en pa
raplu's bevond. Desondanks
was de respons op de met salsa
en samba doorspekte muziek
groot.
Pearl Jam moet de afgelopen
idagen zijn geschrokken van de
populariteit in Nederland. Al
bij de eerste tonen gingen de
meeste bezoekers overstag. De
krachtige stem van Eddie Ved-
der in combinatie met de mee
slepende muziek kwam vooral
goed tot uitdrukking tijdens
de grote hit 'Alive'De in de
toegift gespeelde Neil Young-
cover 'Rockin' In The Free
World, werd luidkeels door het
doorweekte publiek meege
zongen.
Sobere uitvoering
Lou Reed deed wat van hem
verwacht mocht worden. Tij
dens zijn optreden wisselde hij
nieuwe songs van de laatste
ceedee 'Magic And Loss' af
met klassiekers als 'Sweet
Jane en Walk On The Wild
Side". Van de recente num
mers vielen door hun sobere
uitvoering vooral 'What's good'
en 'Dirty Bvd' op.
The Cult mocht Pinkpop af
sluiten. Een wat vreemde keu
ze van organisator Jan Smeets,
gezien het feit dat hun laatste
ceedee meer dan een jaar gele
den uitkwam en bovendien
niet boven de middelmaat uit
stak. De gebruikelijke brand
jes op het veld ontbraken en
terend op oude roem besloot
The Cult Pinkpop op een iet
wat plichtmatige manier.
Gelouterd als we zijn door vele jaren
treitertelevisie, barsten we niet meer zo snel in
woede uit bij het kijken. Maar de start van de
serie 'Veronica goes America' maakte het ons toch
wel héél moeilijk onze zelfbeheersing te bewaren
en niet in een ongecontroleerde scheldpartij los te
barsten.
Wat wil het geval? Veronica kreeg het niet
onaardige idee de zomer een Amerikaans tintje te
geven, schafte zich een grote 'camper' aan en trekt
daarmee in drie maanden van kust tot kust door
de Verenigde Staten, uiteraard met een
cameraploeg aan boord. Niet om de toeristische
aspecten van het land vast te leggen maar om de
werkelijkheid daarachter te laten zien.
Tot zover niks aan de hand, leuk idee, goed plan,
kan boeiende teleyisie opleveren. Tot iemand op
de onzalige gedachte kwam de afleveringen van
het reisverslag te laten presenteren door
wisselende Veronica-coryfeeèn, en men na het
bewonderende gejuich in de redactiekamer
besloot voor de eerste twee Jeroen van Inkel aan te
wijzen.
Toen ging het mis. Jeroen de Verschrikkelijke trok
naar Ne w York, stelde zich op voor (let op: vóór) de
camera en grolde op zijn onnavolgbare wijze twee
maal een half uur vol over zichzelf en met zjchzelf
Hij was niet uit beeld te krijgen: lopend door New
York, instappend in de rondntbus, uitstappend
uit de camper, zogenaamd monterend aan de
montagetafel („kijk mij eens dynamisch bij de
televisie werken").
Amerika in het algemeen en New York in het
bijzonder ten dienste van het gruwelijke ego van
Jeroen van Inkel, dus, en dat alles op onze kosteft.
Net zoals we hem onlangs doende zagen in een
reisverslag uit Egypte, waar hij vrijwel
voortdurend buisvullend de beelden van het
Egyptische leven en het Egyptische land
afschermde. En niet te vergeten: onstuitbaar
kakelend over niks (zichzelf dus) op die
gekmakende deejay toon.
En dan moeten wij gewoon nuchter blijven zitten
kijken zeker, en alles maar mooi vinden. Hopelijk
gedragen de andere Veronica-toppers zich wat
ingetogener tijdens de campertrip door de States,
maar we houden ons hart vast.
Medische zaken, daar kijken we graag naar. Niet
speciaal naar Medisch Centrum West, dat gaat
meer over relaties. Nee: naar programma's waar
we een kijkje krijgen en liefst nog: een inzicht) in
het functioneren van de gezondheidszorg. Zoals
het senetje 'Ingang Oost' van de TROS, waarvan
de titel niet ongeestig is gekozen, in
onuitgesproken tegenstelling tot de genoemde
dramareeks van dezelfde omroep.
Hier kijken we mee naar het échte leven in de
afdeling Eerste Hulp van het Utrechtse
ziekenhuis. Naar pijn, verdriet, onzekerheid,
ontreddering aan de kant van de binnenkomende
patiënten en slachtoffers. En anderzijds naar de
onnadrukkelijke professionaliteit, de beheerste
alertheid, het chaotisch overkomende maar bij
nadere beschouwing peifect geregisseerde
samenspel van de medische-hulpverleners.
Fascinerend, zoals we vorige week het geval
kregen te zien van een man die over de benen was
gereden door een vrachtwagen. We luisterden mee
met het klinische commentaar van de dokters over
wat er aan de hand was, wat ze zouden gaan doen
en hoe. We keken mee hoe het mes in die benen
gezet werd, hoe een 'bypass' werd gezet waar een
stuk slagader was vernietigd, hoe een arts
demonstreerde (met z'n hand rondgraaiend in het
been) hoe groot het stuk huid was dat was
losgeraakt van het weefsel, hoe een gezond stuk
huid werd getransplanteerd.
Onwillekeurig ontwikkel je enprme bewondering
voor de mensen die daar werken. Voor de energie
die ze steken in elk nieuw 'geval' dat door de deur
naar binnen wordt gereden, en waarvan ze
helemaal vanaf het begin moeten uitzoeken wat
er aan de hand is, wat er moet worden gedaan; en
dat dóen ze dan ook, zonder gezeur, zonder
bureaucratie, met mededogen en vakmanschap.
Prima serie (maarje'moet als kijker wel tegen
bloed kunnen).
AMSTERDAM - De in de be
weging 'Kunsten '92' verenig
de kunstinstellingen zien een
basis om verder te praten met
minister D'Ancona (cultuur)
na de toezegging van de minis
ter om de inkomstenverhogen-
de maatregel bij de kunstin
stellingen „getemporiseerd en
genuanceerd" in te voeren.
Dit heeft een van de initiatief
nemers van Kunsten '92, direc
teur Martijn Sanders van het
Amsterdamse Concertgebouw,
gisteren meegedeeld na een
gesprek dat Kunsten '92 tij
dens het Pinksterweekeinde
heeft gehad met de minister.
Het zonder onderscheid in één
klap invoeren van de ministe
riële eis dat de kunstinstellin -
gen hun inkomsten met twin
tig procent moeten verhogen
zou tal van instellingen in gro
te problemen hebben ge
bracht. In die zin beschouwt
Kunsten '92 de bereidheid van
de minister om van geval tot
geval te bekijken wanneer en
of de maatregel stapsgewijs
kan worden ingevoerd, als een
tegemoetkoming. „Het schept
een basis om verder te praten,
maar er is nog geen overeen
stemming", aldus Sanders.
Daarnaast zal Kunsten '92 ui
terlijk morgen een petitie aan
de Tweede Kamer aanbieden
waarin de bezwaren tegen de
ministeriële nota 'Investeren
in Cultuur' uiteen worden ge
zet en duidelijk wordt gemaakt
wat en wie Kunsten '92 verte
genwoordigt. Dat zijn niet al
leen de inmiddels 105 aange
sloten instellingen (waaronder
het Concertgebouw, de Neder
landse Opera, het Nationale
Ballet en het Koninklijk Con
servatorium), maar ook de vele
honderdduizenden gebruikers
van die instellingen, aldus
Sanders.
Publiek Joan Rivers
eist geld terug
LONDEN - Omdat de voor
stelling korter was dan aange
kondigd, hebben in het pink-
sterweekeinde honderden the-
atergangers in Londen het lo
ket bestormd en hun geld te
rug geëist.
Na afloop van het programma
van de actrice Joan Rivers om
zondagavond acht uur weiger
den zo'n 500 mensen het
Queen's Theatre te verlaten.
Uit drie politiebureaus in het
centrum moesten agenten uit
rukken om de bezoekers tot
kalmte te manen.
De theatergangers hadden 20
pond (65 guldén) entree
moeten betalen voor een voor
stelling die twee uur zou du
ren, maar al na drie kwartier
eindigde omdat er sprake was
van een televisieregistratie.
„Mensen klaagden dat de tv-
lampen in hun ogen schenen
en dat de voorstelling omdat
het voor de televisie was ken
nelijk tammer was", zei een
kassier. De theatergangers en
loketmedewerkers waren vol
gens hem niet op de hoogte ge-
Joan Rivers voldeed niet aan de
verwachtingen van het publiek.
FOTO: UPI
steld dat de voorstelling voor
televisie zou worden opgeno
men. De tweede voorstelling
om half elf, waar geen came
ra's bij aanwezig waren, begon
later omdat het publiek in de
weg werd gezeten door de te
leurgestelde voorgangers. Vol
gens de politie hebben de onte
vredenen hun geld terug ge
kregen.
ROTTERDAM - Poetry
Park, een wereld aan cul
turen voor het 15e achter
eenvolgende jaar in het
park bij de Euromast in
Rotterdam, heeft zondag
80.000 bezoekers getrok
ken.
Een keur van dichters, muzi
kanten, dansers en theater
groepen lieten hun kunsten
zien aan het kleurrijke pu
bliek. Ter gelegenheid van het
jubileum brachten kinderen
samen met het 'Groot Niet Te
Vermijden Dans- en Show Or
kest' een popconcert op één
van de twee grote podia.
Het door de Rotterdamse
Kunststichting georganiseer
de festival'heeft in de afgelo
pen jaren steeds weer de be
doeling gerealiseerd om zoveel
mogelijk culturen in Rotter
dam een plaats te geven. In de
eerste jaren lag de nadruk op
dichters die zich voor het be
gin van het dichtersfestijn
'Poetry Internatinal' aan een
groot publiek presenteerden.
Inmiddels is er veel muziek
bijgekomen, zijn er hapjes en
drankjes uit alle windstreken
te koop maar ook handel als
kleding en ceedees. Overal zijn
kruidige etensgeuren, er wor
den kokosnoten gekliefd, flar
den wereldmuziek komen jé
tegemoet en het hele gezin,
Kaapverdiaans, Turks,
Spaans, Nederlands, Marok
kaans of Surinaams flaneert
langs de parkpaden.
Behalve twee grote podia en
een poëzie-tent waren er dit
jaar ook een Antilliaans-Aru-
baans dorp, een Spaans, een
Indisch en een Latijns-Ameri-
kaans dorp, ieder met eigen
eettenten, kledingverkoop en
veel kleinere optredens buiten
het programma om.
Onder de bomen speelde een
groepje in traditionele kleding
Turkse doedelzakmuziek,.iets
verderop zag je Mexicanen
met enorme zwarte met zilver
bestikte hoeden de gitaar en
harp bespelen, in een ander
hoekje een Peruaans ensem
ble met panfluit dat in de pau
zes kleurige lappen, hoeden en
hemden sleet, ginds klonk fla-
mengo-muziek van drie gita
risten die werden begeleid
door het klakkend voetenwerk
van piepjonge flamengo-dan-
seresjes en tussendoor swing
de Caribische muziek uit een
gettoblaster.
Ook dit jaar waren de dichters
niet vergeten: de Turkse dich
ter Nevzat Celik, de 'perfor
ming poet' Benjamin Zephani-
ah, de dichter Frank Martinus
Arion en ook Astrid Roemer.
Vrolijk geschminkte kinderen
applaudiseerden luid voor elke
nieuwe attractie. Veel bijval
was er ook voor de Qolombi-
aanse band Mos Tupamaros,
de Superrailband uit Mali,
East meets West uit Rotterdam
en Nass Marakech uit Marok
ko.
De politie concludeerde na af
loop dat ook dit jaar Poetry
Park weer zonder wanklank is
verlopen.
Freek de Jonge weig
Nationale Cabaretpi
SCHEVENINGEN
Freek de Jonge zal d
deze week toege
Nationale Scheven
Cabaretprijs 1992 n
ontvangst nemen.1
gens de cabaretier
hij zich al genoeg j
zen door het publie
daar hoeven voor m
niet eens prijzen bij'
De Jonge zou de prijs
voor zijn nieuwste t
show 'Losse Nummer
gens het juryrapport
Jonge de lachdwang 1
Hij staat absoluut aan
fascinerend, fabuleus
bliem, juist omdat hij
teit, stilte en tederhe:
durft en beheerst. Het
belevenis Freek de Jor
het werk te zien in h
gramma 'Losse Numme
De Cabaretprijs wordt j
toegekend aan een per
groep voor de meest op
lijke prestatie, geleverc
baretgebied in Nederlai
dere winnaars van de p
ren onder anderen I
van Veen, Adèle Bloem
Youp van 't Hek en 1}
LeeuXv.
De Stichting Bevorder
baretkunst kende de 1
dersprijs 1992 deze wj
aan de begeleiders va
van Vliet. Volgens de jJ
Cees van der Laarse, J
kes, Klaas van Dijk en
Hoekstra „geen begelel
de geijkte betekenis j
woord. Zij bepalen rij
sfeer van de show.
