Waddenzee ook voor de mens
De andere kant
van Brinkman
OPINIE
Jeltsin geeft nieuwe generatie
Russische leiders een kans
CeidaeGomcmi
ZATERDAG 6 JUNI 1992
Visserij is een oerhollands
beroep. In het geheel van
de Nederlandse bedrijvig
heid is visserij op zichzelf
een relatief kleine sector.
Bovendien bestaat de vis
serij uit diverse eigensoor
tige onderdelen.
Zo hebben we de zeevisserij (in
Noordzee en Oceaan), de kust
visserij, de binnenvisserij en
de sportvisserij. In dat geheel
vormt de schelpdiercultuur
nog een verhaal apart, waarbij
onderscheid moet worden ge
maakt tussen mosselen, oes
ters en kokkels. Die schelp
diercultuur speelt zich sinds
medio vorige eeuw af in de
Oosterschelde met het dorp
Yerseke als middelpunt van
kweek en handel. Maar met
name sinds de jaren vijftig
(uitvoering Deltaplan) is de
mosselcultuur voor een niet
onbelangrijk deel overge
plaatst naar de Waddénzee.
Speciaal in het westelijk deel
van de Waddenzee wordt in de
vrije natuur mosselzaad opge
vist en overgebracht naar de
percelen die de veelal uit Zee
land afkomstige mosselkwe
kers elders in de Waddenzee
op huurbasis ter beschikking
staan. Op die percelen blijven
de mosselen liggen, totdat ze
consumptierijp zijn. Ze wor
den dan overgebracht naar de
mosselmijn in Yerseke en daar
verkocht aan handelaren, die
de aangekochte mosselen ver
volgens nog enige tijd in de
Oosterschelde laten 'opslaan'
om te verwateren. Vanwege
het tijverschil spoelt de mossel
in de Oosterschelde gemakke
lijker dan in de Waddenzee het
in zijn schelp aanwezige zand
uit. Met dat uitspoelen wordt
de consumptiewaarde bedui
dend vergroot. Sinds enige tijd
doen er zich met de mosselcul
tuur in de Waddenzee proble
men voor. Het is met name de
Waddenzeevereniging, daarbij
gesteund door de Zeeuwse Mi
lieufederatie, die erbij de over
heid op aandringt de Wadden
zee vóór alles een natuurge
bied te laten zijn, waarin vo
gels, vissen, zeehonden en wat
niet al zoveel als mogelijk met
rust worden gelaten. De aan
wezigheid van mosselvissers
wil men niet geheel uitbannén,
maar volgens de milieu-acti
visten moeten de dieren voor
rang hebben boven de vissers.
Het probleem wordt versterkt
nu na een overvloedige val van
mosselzaad in 1987 een aantal
magere tot zeer magere jaren
is gevolgd. De mosselkwekers
konden onvoldoende zaad vis
sen om voor de komende jaren
de door de overheid vastgestel
de miljoen mosseltonnen aan
te leveren en daarmee aan de
vraag te voldoen.
De geringe zaadval bracht niet
alleen de vissers in problemen,
maar ook de vele vogels die
zich tegoeddoen aan de schelp
dieren. Met name de eidereen-
den 'weten wel raad met de
mosselen. De eenden deden
zich voor zover mogelijk niet
alleen te goed aan mosselen op
de vrije banken, maar ook aan
de mosselen op de percelen
van de kwekers, die met lede
ogen moesten aanzien dat van
de toch al beperkte hoeveel
heid mosselen vele honderden
kilo's in de vogelmagen ver
dwenen. In een tijd van schaar
ste moet er worden gedeeld en
verdeeld. Op grond van rap
porten is vastgesteld dat de
zaadval in 1991 iets groter is
geweest dan de drie voorgaan
de jaren. In totaal is 280.000
ton aan zaad beschikbaar. De
mosselvissers hebben zich be
reid verklaard zich te beper
ken bij het opvissen van het fel
begeerde mosselzaad. Voorge
steld is om 50 procent van het
mosselzaad op te vissen - dat
is dus 140.000 ton en 50 pro
cent te laten liggen voor de vo
gels. Dat leek een alleszins re
delijk voorstel. Sterker, de
mosselkwekers zouden een
compliment hebben verdiend
nu ze vrijwillig bereid zijn een
niet onaanzienlijk deel van de
buit toch te laten liggen. Minis
ter Bukman heeft begin deze
week tot schrik van de mossel
kwekers echter laten weten,
dat ze niet meer dan 80.000 ton
mogen opvissen. Nog geen
derde deel van de totale voor
raad. Vanzelfsprekend protest.
Van de zijde van het Produkt-
schap voor Vis en Visproduk-
ten is ernstige kritiek gehoord,
waarbij de vraag is opgewor
pen of nog wel eerlijke wijze
rekening wordt gehouden met
de rechten van de vissers. An
ders gezegd, slaan de ecologi
sche belangen niet op oneven
redige wijze door ten nadele
van de economische belan
gen? Die vraag klemt temeer
nu in de onlangs verschenen
concept structuurnota 'Vissen
naar evenwicht' wordt voorge
steld delen van de Waddenzee
(Balgzand bij Den Oever) en
Terschellingerzand (ten zui
den van Terschelling) geheel
te sluiten voor de mosselvisse
rij en de mosselkwekerij. Het
is goed dat pogingen in het
werk worden gesteld om de
Waddenzee als natuurgebied
bijzondere bescherming te ge
ven, maar het gaat te ver als
langzamerhand de mens en de
menselijke activiteiten in het
eco-systeem van de Wadden
zee geen plaats meer worden
gegund. Dan is van vissen naar
evenwicht, zoals de minister
voorstaat, geen sprake meer
en wordt het algemeen belang
niet gediend.
(Meindert Leerling is Tweede-
Kamerlid voor de RPF.
De Waddenzee trekt bij laag water veel lopers.
Idoor
WIM MATEMA'N
Van althans één CDA-lid
is bekend dat hij de huidi
ge CDA-fractievoorzitter
Brinkman ziet als de toe
komstige lijsttrekker (en
als minister-president).
Dat is het Rotterdamse
CDA-lid R.F.M. Lubbers
uit Kralingen. Vandaag
wil ik, ook als CDA-lid,
maar dan van een Gelder
se afdeling, mij bij die me-
'ning aansluiten.
Op een gegeven ogenblik zul
len alle CDA-leden zich over
deze vraag buigen. Lijstaan
voerders worden in dit land na
melijk via een democratische
procedure in hun partijen ge
kozen. En niet per decreet door
een secretaris-generaal, via
een communiqué van het par
tijbestuur of via een medede
ling in het televisiejournaal.
Wie over kandidaatstellingen
en persoonskeuzes, nog los
van het het zeker zo interes
sante proces van opstelling
van programma's en discus
sies over actuele thema's,
rechtstreeks wil meespreken
doet er dan ook goed aan lid te
worden van een politieke par
tij-
Natuurlijk is er daarnaast alge
meen kiesrecht in Nederland.
Zo werkt dat in een volwassen
democratie. Maar die democra
tie kan onmogelijk functione
ren als er geen levendige en le
vende politieke partijen be
staan. Relatief zijn veel te wei
nig Nederlanders lid van een
partij. Ook daarom worden in
ons land geregeld oude koeien
als frisse kalfjes gepresen
teerd, om het nadeel van dat
gebrek aan partijleden te be
perken. Het referendum is bij
voorbeeld zo'n idee. De geko
zen burgemeester ook. Zo zou
je ook de politiecommissaris
sen kunnen doen verkiezen.
En de officieren van justitie.
De gemeentelijke ombuds
man/vrouw. Ga zo maar door.
In Amerika doen ze dat. Met
nog lagere opkomstpercenta
ges dan bij ons, overigens. Dus
dat helpt niet echt. Toch is het
een belangrijk thema van D66.
Daar heeft D66 ook wel enige
reden toe. Is bij bijvoorbeeld
het CDA de verhouding tussen
het aantal kiezers en het aantal
leden al onrustbarend laag,
uitgerekend bij D66 is .die ver
houding veel slechter dan bij
welke andere partij dan ook.
Daarom moeten wij ook zo zui
nig zijn op onze politieke jon
gerenorganisaties. Ze zijn de
kraamkamers van onze demo
cratie. Zij proberen tegen de
klippen op om de jeugd bij het
functioneren van onze demo
cratie te betrekken. Dat is hun
waarde. Dat blijf ik zeggen ter
verdediging van de JOVD te
gen boze liberalen, die hen het
idee om de constitutionele mo
narchie af te schaffen euvel
duiden. Of tegen boze sociaal
democraten die de Jonge Soci
alisten het idee van een basis
inkomen niet in dank afne
men. Of tegen boze partijgeno
ten die het CDJA aanzien voor
een clubje autootje-pesters. 't
Komt allemaal goed: over eni
gejaren ziet u de dan ex-leden
in een milieuvriendelijke mo
biel met viervoudige katalysa
tor voorbij zoeven, terwijl U
ongeduldig staat te wachten,
omdat uw trein vertraging
heeft.
Nu terug naar het begin. Waar
om zie ik in Brinkman een goe
de lijsttrekker? Omdat hij de
enig mogelijke keuze zou zijn,
zoals ik hier en daar lees?
Neen - er zijn meer kandida
ten denkbaar. Of omdat hij
zelfs foutloos zou zijn ('t stond
er echt!)? Foutloze mensen be
staan niet. Of omdat hij zijn
carrière zo perfect gepland zou
hebben? Wie denkt dat in de
politiek een carrière über
haupt te plannen is, weet wel
licht veel, maar niet veel van
politiek. Bovendien is Brink
man voor alle banen die hij tot
dusver had door anderen,
soms zelfs tot zijn eigen verba
zing, uitgekozen en uitverko
zen. Nu ik hem enige jaren van
zeer nabij heb meegemaakt,
begrijp ik nog beter waarom.
Bij hem gaat het niet primair
om zijn image (om een recla
meterm te gebruiken) maar
om de inhoud. Hij laat ruimte
voor andere meningen, heeft
een uitgesproken collegiale
stijl van leiding geven, maar
handelt zelf vanuit een duide
lijk eigen waardenpatroon. Hij
wil niet te koop lopen met zijn
emoties en komt daardoor wel
licht wat afstandelijk over. Hij
wil immers op zijn woorden,
argumenten en daden en
niet op wat in zijn ogen bijza
ken zijn - beoordeeld wor
den. Spektakel is niet zijn stijl.
In nogal wat beschouwingen
over hem lees ik dat hij' 'men
selijke warmte zou ontberen'.
Misschien mag ik nu even eni
ge emotie tonen. Toen ons ge
zin werd geconfronteerd met
Idoor
ALAN C00PERMAN
CDA-
fractievoorzitter
Brinkman.
het verlies van onze zoon, zijn
wij van veel kanten opgevan
gen. Ja, ook in de harde Haag
se politieke wereld, door colle
ga's uit alle partijen. Ze waren
er toen ik hun menselijke
steun nodig had. Ook de drie
fractievoorzitters die ik heb
meegemaakt: Ruud Lubbers,
Bert de Vries en Elco Brink
man. Om mij tot de laatste te
beperken: ons langdurig ge
sprek blijft onuitwisbaar. Als u
voortaan weer iets leest over
een 'gebrek aan menselijjke
warmte' bij Brinkman weet
dan één ding: de schrijver kent
hem zeker niet persoonlijk. Hij
oordeelt buitenkantig. Neem
dat de schrijver niet kwalijk,
warrt Brinkman maakt het de
waarnemer ook niet makke
lijk. Hij wil echter niet op zijn
emoties, maar op zijn inzet en
inhoud beoordeeld worden.
Door zijn aankondiging
dat hij in 1996 geen kandi
daat zal zijn voor het pre
sidentschap, geeft de Rus
sische president Boris
Jeltsin een nieuwe gene
ratie leiders een kans om
voor het voetlicht te tre
den.
Jeltsin, die heeft gezegd een
nationaal referendum te zullen
houden om gedurende de res
terende vier jaar van zijn re
geerperiode meer macht te
krijgen, benadrukte dat de
voormalige president Michail
Gorbatsjov niet welkom is in
de nationale politiek.
Jeltsin wil door middel van het
referendum de macht van de
president uitbreiden en het
door ex-communisten gedomi
neerde Volkscongres laten
ontbinden. Dat plan werd door
de gezaghebbende krant Ne-
vismaja Gazeta „een oorlogs
verklaring aan het parlement"
genoemd.
„Ik kan u absoluut verzekeren
dat bij een volgende verkie
zing, als mijn termijn afloopt,
ik niet aan de race zal mee
doen", zo verklaarde Jeltsin
woensdag in een interview met
de Komsomolskaja Pravda.
Die aankondiging was bedoeld
als teken aan de Russische be
volking dat hij het president
schap niet in een dictatuur zal
veranderen.
Hij verklaarde dat het zijn taak
is om een nieuwe generatie
van Russische politici op te lei
den en hij zei in het interview
ook dat Gorbatsjov hem had
beloofd zich niet meer met de
actieve politiek te bemoeien.
„Wij zaten hier aan deze tafel
en hij beloofde het mij. Zover
ik weet moeten beloftes wor
den nagekomen", aldus Jelt
sin.
Gorbatsjov heeft vrijdag in de
zelfde krant furieus gerea
geerd op de uitspraken van
zijn oude rivaal Jeltsin. „Luis
ter eens, Jeltsin is niet Jezus
Christus. Hij is niet het soort
persoon tegenover wie ik mij
moet verantwoorden". Gorba
tsjov zei dat hij vorig jaar de
cember, tijdens een gesprek
over de oprichting van zijn
Gorbatsjov Stichting, de poli
tieke denktank van de ex-pre
sident, alleen heeft gezegd dat
de stichting geen platform
voor een oppositiepartij zou
worden.
Diskrediet
Ook beschuldigde de voorma
lige secretaris-generaal van de
communistische partij Jeltsin
ervan de Russische media on
der druk te hebben gezet om
zijn bezoek aan de VS te nege
ren. „Zowel de rechtse als de
democratische pers zijn sim
pelweg over mij heen gevallen
en pogen de ex-president in
diskrediet te brengen en haat
en gif te verspreiden".
Sinds zijn aftreden op 25 de
cember heeft Gorbatsjov ge
zwegen over de mogelij kil')
van een politieke come- bf]
Net als Jeltsin zegt hij geii fc
resseerd te zijn in de train g
van jonge politici.
Gorbatsjov bekritiseerde Ijs
economische beleid en de{\
geermethoden van de Rujd
sche regering, maar benadiE
te geen verandering in de n k
ring te willen omdat je nu
maal „niet midden in de r
van paard kunt verwisselen
Volgens de ex-president
de nieuwe regering wel vei a
tigen, maar „hebben zij
niet bewezen te kunnen I
wen". „Zij zijn er aan gew jb
alles in het geheim te
en ze gaan daar
door", aldus Gorbatsjov.
Er is geen duidelijke fav
om Jeltsin op te volgen.
president Alexander Roet:
een Afghanistan-vetei
heeft de steun van conserv
ven, maar hij verloor aan
zien toen hij begin dit jaai
economische programma
Jeltsin aanviel.
De burgemeesters van St.
tersburg en Moskou, An
Sobtsjak en Gavriil Po
hebben buiten hun eigen
den weinig aanhang en p
mentsvoorzitter Roeslan C
boelatov verspeelde zijn
sen toen hij het parlemen
gen zich in het harnas
door de adviseurs van Je
„wormen" en „kinderen
noemen.
(Alan Cooperman is redac
van het persbureau Associ
Press).
BRIEVEN VAN LEZERS
De redactie behoudt zich het
recht voor ingezonden brieven
en bijdragen (maximaal 250
woorden) eventueel in te kor
ten dan wel te weigeren. Ano
nieme inzendingen verdwijnen
in de prullenbak. Brieven die
nen te worden ondertekend en
voorzien van naam, adres en
telefoonnummer. Ze dienen ge
adresseerd te worden aan de
hoofdredactie van deze krant,
postbus 9,2501 CA Den Haag.
Vrouwen
Uit een onderzoek van de KRO
blijkt dat 66 procent van de on
dervraagden voorstander is
Van de vrouw in het priester
ambt en 84 procent voorstan
der is van de gehuwde priester.
Deze percentages komen on
geveer overeen met het aantal
'naam-katholieken' die in de
praktijk aan geen godsdienst
meer doen en in feite het ook
niet kan schelen wat er in de
kerk nog gebeurt. De vrouw is
van het begin af in de kerk
voortreffelijk aanwezig ge
weest; ze staan niet voor niets
in de evangeliën opgetekend.
Door Christus zijn echter geen
vrouwen tot apostel geroepen.
Gaat men vrouwen tot het prie
sterambt toelaten dan kan
,men over 200 jaar zeker niet
meer spreken over de kerk zo
als Christus ze gesticht heeft
en wie heeft er dan nog bood
schap aan de kerk? De gehuw-
de priester in de kerk is denk
baar. Gaat men in de kerk
daartoe over dan wordt de
priesterstand wereldwijd een
.samenleving op zichzelf. Daar
zit de kerk niet op te wachten.
Daar is in vroeger eeuwen vol
doende ervaring mee opge
daan om nu te weten dat dat
^nergens toe leidt.
Q. J. van der Horst,
RIJSWIJK
Dire Straits
Waar heeft 'muziekcriticus'
Hans Piët gezeten op 29 mei?
Met een slecht humeur achter
een kapotte cd-speler, of heeft
hij gewoon een hekel aan Dire
Straits? In elk geval, na het ar
tikel gelezen te hebben, togen
wij zondagavond naar de Kuip
waar wij een concert voorge
schoteld kregen dat in de ver
ste verte niet leek op wat in het
artikel beschreven stond. Het
was een grandioos concert, dat
zullen zeer velen met mij eens
zijn. Dus niks 'doodvervelend'
en ook geen 'rumoerig publiek
dat zijn onvrede uitte in een
massaal olé-groep'. Bovendien
duurde het geen anderhalf
uur, maar bijna twee uur en
twintig minuten. Nee, de enige
redding voor Hans Piët lijkt
een pen zonder inkt om ons in
de toekomst voor dit soort wal
gelijke artikelen te behoeden.
A. Weterings,
NOORDWIJK
(Naschrift Hans Piët: „Volgens
mij moeten concerten aan een
aantal voorwaarden voldoen
om ze interessant te maken
voor de man of vrouw die rond
de 45 gulden neertelt om een fa
voriete artiest aan het werk te
zien. Belangrijkste is dat je
wordt opgezogen door een dosis
muzikale krachtpatserij. Daar
bij is het extra aardig als die
muziek ook nog in een leuk de
cor wordt gezet. Een podiumge-
beuren moet namelijk zowel
het oog als het oor strelen, an
ders kun je net zo goed een cd
opzettentoch? Dire Straits
voldeed niet aan die eisen: het
was het vervelendste optreden
van de 32 concerten die ik dit
jaar heb gezien. Hoewel er niets
valt af te dingen aan Mark
Knopfler als gitarist en compo
nist, weet hij niet hoe hij op het
podium met zijn muziek moet
spelen. Hierdoor klinkt het, zij
het wat uitgerekt, als op de
plaat en daar kom ik niet voor.
Van een visuele compensatie is
al helemaal geen sprake. Hij
doet zelfs alleen zijn mond
open als er gezongen moet wor
den. Dat is dus triest, omdat je
dan het stemming maken ge
heel aan het publiek overlaat.
Ze moeten er zélf een aardige
In Engeland besloot de synode van de Kerk van Engeland in 1987 na een lang debat over de toelating
van vrouwelijke priesters een begin te maken met de kerkelijke beëdigingswetgeving inzake vrouwen.
FOTO: ANP
avond van maken, want of het
publiek nu wel of niet enthou
siast reageert, Dire Straits
draait avond na avond eenzelf
de soortig programma af. Hoe
wel ik mij er van bewust was
dat ik 160.000 mensen recht te
gen de haren zou instrijken,
ben ik niet ingehuurd om mij
als fan te gedragen.-Bovendien
heb ook ik recht op een eigen
mening al deel ik die misschien
met weinigen. De enige opmer
kingen die ik nog wil maken
zijn, dat lezen een vak is en dat
mijn pen allang is opgedroogd.
Wij doen het tegenwoordig met
de computer".
Ziektepercentage
In het artikel van Paul Rosen-
möller in de krant van 23 mei
over prikkels bij ziekte en de
overlegeconomie moet men
zich het volgende realiseren.
De vakbeweging bestaat uit
werknemers en de actieve vak- senmöller blind. Neem het
bondsleden vormen tien pro- Westland en Den Haag. Op een
cent van die twintig procent, afstand van minder dan tien
Dus een heel klein deel (circa km verschilt het percentage
twee procent) van de werkende werklozen dertien procent (2,3
mensen drukt een heel zwaar en 15). Wat is er gebeurd met
stempel op het beleid van diede negenhonderd nieuwe me-
vakbond. dewerkers in de tuinbouw? Er
Ik vraag mij af wie onevenre- zijn er. n°g een Paar honderd
dig veel bijdraagt tot dat hoge over die het wel redelijk von-
ziektepercentage van ca. ne
gen procent? Vakbonden ko
men toch alleen uit eigen be
lang op de barricades! Eigen
belang is wel degelijk in het
geding voor werknemers bij
den om een prestatie te leve
ren voor hun levensonder
houd. De rest kennelijk niet;
die zal wel een uitkering genie
ten.
Van elke honderd Hagenaars
verlaging van het ziektever- I zitten er vijftien te kijken hoe
•7nim RH opn vorminHorino ^ze de dag door moeten komen.
zuim. Bij een vermindering
van vijf procent zou iedereen
er in loon vijf procent op voor
uit kunnen gaan omdat de pro-
duktie evenredig zal stijgen.
Bij adviesbureaus is het ver
zuim ca. drie procent terwijl bij
ambtenaren, wat toch verge
lijkbaar werk is, dit ca. tien
procent is.
Of hebben ze een andere 'zin
volle' tijdsoesteding op kosten
van de brave medeburgers.
W. Kester,
NAALDWIJK
Scharreldieren
circa twintig procent van alle Voor werkgelegenheid is Ro- Enkele weken geleden kon u
in deze rubriek een paar stuk
jes lezen die direct of indirect
opriepen tot het kopen van
scharreleieren. Omdat die af
komstig zijn van kippen die
nog een enigszins dierwaardig
bestaan leiden. In elk geval be
ter dan de leghennen die een
paar vierkante decimeter in
een gazen kooi ter beschik
king hebben. In het verlengde
daarvan mijn bijdrage. Al een
paar jaren deden wij onze vlee
sinkopen bij een scharrelsla
ger in Leiden. Wij kochten
daar vlees van dieren die op
normale wijze waren grootge
bracht: dieren die nog buiten
lucht hebben gevoeld, die nog
in het stro hebben gewoeld en
waarvan de staart niet is geam
puteerd, en dieren die nog in
de wei hebben mogen lopen.
Daarom vonden we het een
verdrietige zaak bij ons laatste
bezoek te moeten lezen dat
'onze' slagerij wegens geringe
belangstelling voor haar pro-
dukten helaas genoodzaakt
was ermee te stoppen. Nu wil
ik meteen toegeven dat schar-
relprodukten meestal duurder
zijn dan die van de bioindus-
trie. Scharreldieren vragen
een ruimere behuizing en de
verzorging is minder geauto
matiseerd en dus duurder.
Maar hebben wij er echt
wel wat voor over om onze me
deschepsels een goed bestaan
te geven? Of gaat het respect
voor het dier toch via onze por
temonnee? Want de meeste
mensen hebben wèl geld voor
allerhande zaken die voor ons
welzijn niet per se noodzake
lijk zijn. Dingen die ons door
de reclame worden aange
praat; als je dit of dat niet
koopt, tel je eigenlijk niet mee!
En daarom vraag ik u een klein
stukje van onze welvaart te be
steden ten gunste van het wel
zijn van de consumptiedieren.
M. Verboon,
OUDE WETERING.
Luxemburgse vorst
Middels de krant van 26 mei
werden wij op de hoogte ge
bracht van het staatsbezoek
dat groothertog Jean en zijn
echtgenote Jftsephine van Lu
xemburg aan Nederland
brachten. In het bijschrift bij
de foto stonden echter enige
onjuistheden.
Ik maak u erop attent dat noch
onze koningin noch de groot
hertog tot de familie Nassau
behoren daar dit geslacht in
mannelijke en vrouwelijke lijn
is uitgestorven. Beide regeren
de vorstenhuizen voeren de
naam Van Nassau echter wel
verder. In Nederland was ko
ningin Wilhelmina de laatste
van haar tak, terwijl in Luxem
burg de moeder van groother
tog Jean, Charlotte, de laatste
telg van haar, een andere, tak
was. In Nederland werd de
naamvoering als Prins/Prinses
van Oranje-Nassau bij het KB
van 26 oktober 1937 geregeld,
terwijl de titel in Luxemburg
luidt: groothertog van Luxem
burg, hertog van Nassau, prins
van Bourbon Parma.
Luxemburg is nooit een pro
vincie van Nederland geweest
maar werd bij het Wener Con
gres van 1815 in personele-
unie met Nederland verbon
den, wat zeggen wil dat de ko
ningen der Nederlanden te
vens groothertog van Luxem
burg waren. Deze unie hield op
te bestaan toen koning Willem
III slechts een dochter, Wilhel
mina, naliet. Daar in Luxem
burg in die tijd geen vrouw op
kon volgen, trad het geldende
familie verdrag dat dateerde
van 1255 dat de opvolging en
vererving regelde in werking.
Luxemburg had dus reeds
sinds 1815 en niet sedert 1839
een eigen bestuur. Na afloop
van de strijd tussen België en
Nederland, waarbij België zelf
standig werd, kwam een deel
van Luxemburg bij België.
In 1890 volgde niet graaf Adolf,
maar hertog Adolf van Nassau-
Weilburg op als groothertog
van Luxemburg. Het was met
zijn kleindochter Charlotte dat
er ook een eind aan zijn tak
kwam.
Hertog Adolf was geen neef
van koning Willem III, i
een zeer ver familielid,
stamden uit zoals gez
verschillende takken. Ik w
hierbij tevens nog op
dat de eerste koning van
derland ook koning van B<
was. Onder zijn bestuur
stond er dus reeds een B
lux. Groothertog Jean is
volle neef van prins Cha
Hugo van Bourbon Parm;
ex-echtgenoot van prinses
ne. Een andere neef is
hertog Otto van Habsbur)
Oostenrijkse troonpreteni
Otto's moeder was de zeei
geworden ex-keizerin
zuster van zijn vader. Gi
hertog Josephine Charlott
een zuster van koning Boi
wijn van België.
P. Douglas,
DEN HAAG.
Scheepswerf
Hierbij wil ik reageren op
artikel in de krant van z<
dag 23 mei over Scheepsi
Gerardus Majélla te Lai
raar. Op de bovenste foto s
links de heer J. Pieterse (i
Pietersen). Genoemde Pil
se is begin jaren twintig
de scheepswerf uitgeleend
Machine- en Klinknag
briek Gebr. Tensen aan
Westkanaalweg te Ter
(thans Van Vliet Autobed
Pieterse is bij de firma Tei
gebleven tot aan zijn pensi
ring in 1965. Bij deze f)
heeft Pieterse als allround
steklas vakman (wat zijn
zagen, maakten zijn har
meegeholpen aan het mi
van plusminus duizend bi
molens en circa driehon
heimachines voor het h
met valblok van houten ei
tonnen palen plus een
derdtal andere apparatei
machines. De heer Pieter
geboren in 1899 als oudste
een gezin van zestien kind
plus een aangenomen
(Jan Alkoof). J. Pieterse
nog en woont in de Aarhoe
Langeraar.
K. Tenten,
Nieuwkoop.
