Marco van Basten
heeft rust gevonden
Frank Rijkaard en
Ruud Guilit gretig
CotdócSoivumt
ZATERDAG 6 JUNI 1992
Al sinds enige jaren worden de Nederlandse spelers van de Italiaanse kampioen aangeduid als de
Milanezen. Bij het vorige EK startte Ruud Guilit als de vedette en bevonden Frank Rijkaard en Marco van
Basten zich nog in een betrekkelijke anonimiteit. Nu is Van Basten de ster van het trio van AC Milan en
kunnen Rijkaard en Guilit zich enigszins in de schaduw koesteren. Op deze pagina de schijnwerper extra
op Italie's topscorer en - wat minder - op zijn ploegmaats.
Zo maar een willekeurige dag tij
dens de voorbereiding op een inter
land in de aanloop naar het EK
voetbal. Het officiële gedeelte van
de gebruikelijke persconferentie is
ten einde en de spelers druppelen
de ruimte binnen.
De debutant treedt wat aarzelend binnen,
nog niet goed overweg kunnend met de
nieuwe entourage zoekt hij een relatief
veilig plekje op. Om vervolgens toch als
gevolg van zijn status zo links en rechts
wat vraagjes te beantwoorden. Nee dan,
de entree van de vedetten. Opvallend
daarbij is dat er zelfs in die categorie spra
ke is van een verschillende ambiance.
Een Richard Witschge kan zich ook nog
een tamelijk onopvallende binnenkomst
veroorloven. Permitteert het zich zelfs
meer dan geregeld om ergens onder te
duiken in de doorgaans royale hotel-on
derkomens waar Oranje pleegt te vertoe
ven. Ronald Koeman', al wat meer gelou
terd, stapt meestal met een vorsende,
maar wel steevast vriendelijke blik op het
volle-maansgezicht de ontmoetingszaal
binnen. Waar overigens Frank Rijkaard
bijna nooit verschijnt. De meest introver
te speler van AC Milan heeft op z'n Am
sterdams gezegd een schurft aan ontmoe
tingen met de media. Is heel anders dan
Ruud Guilit, die door zijn uiterlijk al een
opvallende verschijning is.
De mooiste en meest betekenende entree
maakt echter altijd Marco van Basten.
Koel, een taxerende blik in de ogen, zeke
re bewegingen en vooral afstandelijk. Be
halve die ene keer als hij zich na enige
tijd weer eens in het Oranje-gezelschap
vertoont. Kennelijk heeft een aantal bij
dehante persjongens al een soort voor
contact met de vedette van AC Milan ge
had, want hij stevent direct op een bepaal
de tafel af. Onderweg gedane verzoeken
afwimpelend met een vage mededeling
dat hij al een afspraak heeft. Als de be
trokken reporter ook nog wat uitspraken
wil optekenen moet hij zich maar in het
groepje vervoegen, dat even later rond
Van Basten samenklontert. De sterspeler
uit Italië is deze dag in een goede bui.
Rustig luistert hij ook naar de meest obli
gate vragen om er vervolgens een alles
zins redelijk antwoord op te geven. Om
zonder na een paar minuten al op het
dure polshorloge te hebben gekeken na
de ontmoeting met de schrijvende pers
zelfs nog wat minuten uit te trekken voor
een verslaggever van de Wereld-omroep,
die deels dezelfde vragen stelt en dito ant
woorden op de band kan opnemen.
Op praatstoel
Marco van Basten zit die dag eigenlijk be
hoorlijk op zijn praatstoel. Uiteraard
wordt er gesproken over het directe Oran
je-belang, maar veel aardiger zijn z'n uit-
praken over zijn persoonlijke beleving
van dit moment en zijn verwachtingen
van de toekomst. Een vooruitblik, die er
behoorlijk positief uitziet. Immers, Van
Basten heeft zijn contract met AC Milan
al vrijwel met een jaar verlengd en is nu
normaal gesproken nog drie jaar in Itali
aanse dienst. Een situatie die hem uitste
kend bevalt.
„Ik speelde dit seizoen beter en constan
ter dan al die jaren er voor", stelt Van Bas
ten tevreden vast in een interview in een
VI-special, die onlangs verscheen. „Heeft
misschien ook wel wat te maken met de
nieuwe technische leiding bij Milan. On
der Sacchi heb ik weliswaar veel geleerd
van tactiek, die tijdens de trainingen ein
deloos er in werd gehamerd. Maar onder
zijn opvolger Fabio Capello gaat het alle
maal wat rustiger. Het effect van Sacchi
was uitgewerkt, onder Capello is er een
nieuwe wind gaan waaien. Waarbij dit sei
zoen gunstig heeft uitgepakt dat Capello
meer dan Sacchi bereid was om in bepaal
de moeilijke duels gewoon genoegen te
nemen met een gelijkspel en niet onver
antwoord te blijven jagen op de winst. Dat
geeft rust en zekerheid".
De benadering van Capello heeft AC Mi
lan geen windeieren gelegd. En in het
spoor van het collectieve presteren ook
Van Basten zelf niet geschaad. De oud-
Utrechter werd het voorbije seizoen top
scorer met 25 doelpunten en AC Milan af
getekend en ongeslagen landskampioen.
Voor het eerst sinds 1988, het jaar dat Van
Basten zelf via een opvallend optreden bij
het succesvol afgesloten EK een contract
in Milaan afdwong. De oud-Ajacied is na
vier jaar noord-Italië veranderd. Zelfs in
eigen land was hij iemand, die respect af
dwong met zijn parades op de velden en
afstand schiep er buiten. Maar hij was in
elk geval nog niet de vedette die hij nu
wel degelijk is. Een rol die hij moeiteloos
speelt, zie bovenstaande beschrijving van
zijn optreden bij een willekeurige persbij
eenkomst.
Niet vlekkeloos
Toch verliep zijn entree in de Serie A niet
bepaald vlekkeloos. Na zijn eerste, rede
lijk verlopen seizoen begon Van Basten te
tobben mét de rechter enkel en moest
zelfs uiteindelijk onder het mes. Maar hij
overwon de problemen en maakte zich
vervolgens bijna-onmisbaar in ploeg en
concept van AC Milan, dat mede dank zij
zijn inbreng meervoudig Europees beker
houder werd. Nu, na een met de titel afge
sloten maar zonder Europees optreden af
gewerkt seizoen, kan de ster-aanvaller te
vreden vaststellen dat deze jaargang hem
meer heeft gebracht dan waarop gere
kend. Immers, in een openhartige bui
verklaart Van Basten dat hij eindelijk vol
ledig zijn draai heeft gevonden in Milaan.
„Ik heb, denk ik, eindelijk de innerlijke
rust gevonden om van alles te genieten
dat daarvoor maar in aanmerking komt,
Zowel sportief als privé. Dat geeft een
goed gevoel".
Mede op basis van deze innerlijke rust
kon Marco van Basten het voorbije sei
zoen als één van zijn betere, zo niet het
beste uit zijn Italiaanse periode beschou
wen. „Ik heb dit seizoen constanter ge
speeld dan voorheen", herhaalt hij.
„Mede op basis van het feit dat ik nu mijn
draai in Milaan heb gevonden. Ik voel me
er nu helemaal thuis. Ik kan me daar ook
betrekkelijk ongestoord op straat bege
ven. Zonder direct hinderlijk achtervolgd
of aangeklampt te worden. Dat ervaar ik
als prettig.
Pantser
Marco van Basten heeft even een blik in
zijn innerlijk gegund, een opstelling die
van hem toch betrekkelijk zelden kan
worden waargenomen. Vaak verbergt hij
zich achter een pantser van gespeelde on
verschilligheid en onbenaderbaarheid.
Een pose die hij bij onderhavig gesprek
niet aanneemt, omdat hij er ook net een
rustig weekje heeft opzitten. Hij heeft
zich voor een competitieduel van AC Mi
lan kunnen afmelden met een lichte en
kelblessure, dezelfde kwaal die hem ove
rigens later in die week weerhoudt van
een optreden in het Oranje-team, dat ta
melijk eenvoudig afrekent met Joegosla
vië. In het duel dat debutant Peter van
Vossen in zijn plaats in de etalage aan
biedt, waarvan de Zeeuw parmantig ge
bruik maakt om zich zelf in Oranje-ge
daante en de belangstelling van Ander-
lecht te plaatsen. Hetgeen ook Van Bas
ten zelf met genoegen heeft kunnen vast
stellen. Om daarna te constateren dat hij
het ook met zijn enkelblessure, die hij
nog een keer extra in Amstrdam laat on
derzoeken, danig meevalt. Hetgeen zijn
EK-perspectieven niet in gevaar brengt.
„Ik heb er zin in", laat hij weten. „Het EK
is een groot toernooi en ik speel graag op
zo'n podium''.
Geen doekjes
Waar Marco van Basten geen doekjes om
heen windt is het feit dat hij graag nog
een keer met Johan Cruijff wil samenwer
ken. De man die aan het begin van zijn
loopbaan stond, hem vormde en ook later
fungeerde als zijn geestelijke leidsman.
„Ja", zegt de aanvaller met een in zijn
stem doorklinkend enthousiasme, „dat
zou ik nog wel eens wilen meemaken.
Maar of het er ooit nog van komt? Onze
werkterreinen liggen nu nog op verschil
lende plaatsen. Mijn toekomst ligt hier en
die van Johan in Spanje. Je weet natuur
lijk nooit hoe alles loopt in een tijdsbe
stek van enkele jaren. Maar normaal ge
sproken dien ik mijn tijd in Italië uit. Als
ik dus nog een keer met Johan zou willen
werken moet hij naar Milaan komen. Wel
iswaar trekt de zon me, maar ik zie me
zelf niet zo gauw meer in Spanje terecht
komen".
In al zijn waardering voor Johan Cruijff
gaat Marco van Basten kritiek toch ook
niet uit de weg. Zoals hij jaren geleden
ook niet schroomde om Michels eens pu
bliekelijk de oren te wassen na een in zijn
ogen verkeerde beslissing. De Milanees
maakt er geen geheim van dat hij de con
structie dat Cruijff in 1994 aantreedt als
part-time bondscoach als Oranje de WK-
kwalifikatiereeks haalt afkeurt. „Je moet
zo'n proces van begin tot eind doen", stelt
Van Basten. „Hoe zeer ik het ook toejuich
bij het WK van '94 met Johan te kunnen
samenwerken, dit had hij zo niet moeten
doen. Hij brengt er bovendien Dick Advo
caat mee in de problemen".
Vier ogen
Marco van Basten heeft zijn visie op deze
gang van zaken inmiddels ook al onder
vier ogen aan zijn bevriende leermeester
laten weten. De ster-voetballer is immers
ook een verwoed golfer en maakt regel
matig een uitstapje naar Catalonië om
met Ronald Koeman en Johan Cruijff een
balletje te slaan. Een bezigheid die Van
Basten naar verluidt ook redelijk onder
de knie heeft. Overigens relativeert Van
Basten zijn status als speler. „Pele,
Cruijff en Maradona waren voetballers
die er op hun achttiende al stonden. Ik
ben een goede speler, die zich goed heeft
ontwikkeld op basis van een redelijke
portie talent. Pele, Cruijff en Maradona
waren wereldvoetballers. Ik beschouw
me zelf als een goede Europese speler".
Hetgeen Marco van Basten straks bij het
EK weer hoopt te gaan bewijzen. „Het vo
rige EK", zegt hij, „was leuk en bood aan
trekkelijk spel-Op het WK heerste weer
de behoudzucht. Ik hoop dat in Zweden
de draad van '88 weer wordt opgepakt. Ik
verwacht van bijna alle deelnemers rede
lijk attractief spel. Alleen de Duitsers zul
len weer, net als twee jaar geleden in Ita
lië, voorzichtig spelen".
Frank Rijkaard en Ruud Guilit ma
ken een bijna uitgeruste indruk in
de aanloop naar wat voor Oranje op
zijn minst een herkansing betekent
tijdens het EK voetbal in Zweden.
Niet zo vreemd, want net als Marco van
Basten beleefde het Milanese duo een bij
na 'ontspannen' seizoen in Italië. De Ne
derlanders bleven verschoond van Euro
pese verplichtingen vanwege de UEFA-
schorsing na de 'Marseille-connection'. En
waartoe AC Milan in staat is zonder op alle
fronten acte de présence behoeven te ge
ven bleek aan het eind van de rit. Ongesla
gen kampioen van het Appenijnse Schier
eiland, met Van Basten als topscorer van
de Liga A.
Rijkaard en Guilit droegen ieder op eigen
wijze een steen(tje) bij aan het succes van
de voetbaltak van de multi-onderneming
van Silvio Berlusconi. Rijkaard in de rol
van veredelde waterdrager op het midden
veld, Guilit als zo nu en dan tobbende top
per; als de vedette die zich na weer een
reeks van blessures toch opnieuw bewon
derenswaardig terugknokte. En samen
met de 'altijd fitte' Rijkaard in Zweden
voor een 'gezotide' inbreng in de Oranje
selectie kan zorgen.
Rimram
Frank Rijkaard is zoals altijd in de publici
teitsgolf rond AC Milan wat op de achter
grond gebleven. Een rol die hem ligt, want
alle openlijke rimram hoeft voor de meest
introverte van het Nederlandse trio uit Mi
laan niet zo nodig. Net zo min trouwens als
terugkijken naar het verleden. Rijkaard
blikt liever vooruit. Niet uit zelfbescher
ming, zoals je misschien zou kunnen ver
onderstellen. Immers, rond de bescheiden
Amsterdammer heeft zich in het verleden
nogal eens een relletje afgespeeld. Zoals
het door hem ooit getekende voorcontract
bij PSV, terwijl hij óók bij Ajax nog een
verbintenis had. Of zijn controverse met
Cruijff, wgardoor hij De Meer de rug toe
keerde, zelfs korte tijd op non-actief stond
en uiteindelijk tijdelijk bij Sporting Lisa-
bon belandde. Hetgeen de springplank be
tekende naar het San Siro-stadion. Maar
het meest in het oog springende incident
was, zoals iedere voetballiefhebber zich
kan herinneren, de botsing met Rudi Vól
ler tijdens de achtste finale-partij van het
WK in nota bene zijn eigen stadion in Mi
laan. Een klodder speeksel tegen het toch
al niet zo fraaie hoofd van de Duitser bete
kende een rode kaart en een treurige af
mars voor Rijkaard. Aan al dat soort zaken
wil Frank' Rijkaard eigenlijk niet meer
worden herinnerd. „Het heeft geen zin om
het daar weer over te hebben", stelt de
oud-Amsterdammer, overigens zonder
stemverheffing. „Dat is gebeurd, behoort
tot het verleden"..
Typerend
De manier waarop de Milanese midden
velder het onderwerp afwijst is een beetje
typerend voor de manier waarop Rijkaard
door het leven stapt: gelijkmoedig, rustig,
bescheiden. Vandaar ook dat WK-rel,
waarvan de oorzaak nooit helemaal werd
opgehelder, nogal wat opzien baarde.
Maar wat de voetballer betreft is het zand
er over, 'Schluss' ook wat betreft Vóller,
met wie hij kort na het dramatische voor
val ook weer vrede sloot. En die hij bin
nenkort in Gothenburg waarschijnlijk
weer tegen het lijf loopt. Maar ook daarop
wil Rijkaard niet vooruitblikken. Hoeft
ook nauwelijks, want sinds het WK heb
ben beiden elkaar in de Italiaanse compe
titie ook al weer een aantal keren ontmoet.
Zonder incidenten. Frank Rijkaard kijkt
met grote tevredenheid wél terug op het
recente Italiaanse voetbalseizoen. „Het is
een winstgevend jaar geweest", zegt hij.
„Milan veroverde voor de eerste keer
sinds ik daar speel de titel en dat stemt tot
voldoening. Want het kampioenschap was
het enige dat ik met Milan nog niet had
meegemaakt".
Geen rol
Wat Rijkaard wel, en met hem heel Oran
je, beleefde was dus het teleurstellende
WK van 1990. Maar de gang van zaken
toen speelt geen enkele rol in de benade
ring van de naderende Europese titel
strijd. „Dat was dat en dit is weer heel wat
anders. Een nieuwe tijd, met nieuwe kan
sen", karakteriseert hij wat obligaat. „Ik
zie het EK in elk geval niet als een moge
lijkheid voor een revanche. We gaan naar
Zweden om zo goed mogelijk te presteren
in dat toernooi. Natuurlijk het liefst om de
Europese titel te prolongeren. Maar niet
met revanche-gedachten, wat mij betreft.
We hebben een goed team, met veel spe
lers die het spel kunnen maken. Wat dat
betreft lijken onze kansen er redelijk uit te
zien".
Deze moeilijk bewijsbare stelling kan in
elk geval door één element worden onder
bouwd: het feit dat de Italiaanse interna
tionals minder aan fysieke inspanningen
hebben blootgestaan dan bijvoorbeeld
vlak voor het WK. Toen begon een aantal
Oranje-spelers, onder wie vooral Guilit,
verre van fit aan het karwei, hetgeen zich
later in combinatie met interne spannin
gen vertaalde in een teleurstellend optre
den. Frank Rijkaard was het slachtoffer
van de 'machtsstrijd' over de vraag op wel
ke positie hij moest spelen: die van
stopper of op het middenveld. Voor
antwoord op die.kwestie was gevor
had Oranje de koffers al weer kunnen;
ken.
Niet opportuun
Merkwaardigerwijs was de problee
ling voor Frank Rijkaard zelf het min
portuun. De dynamische waterdrage
zich vorig jaar pas na een pauze van
een jaar weer beschikbaar stelde vooi
Nederlands team, legt andere accei
„Het gaat mij er om dat er niets is
merken op je instelling, op je inze
moet goed zijn", stelt hij zich ook ii
bescheiden op. „Je kunt goed spei
kunt slecht spelen, winnen of verin
maar op je inzet moet niets zijn ar
ken. Als je in de spiegel kijkt, moet
gen je zelf kunnen zeggen: dat was g
Op dat punt valt er inderdaad doorg
niets aan te merken op Rijkaards
den, dat echter sinds zijn rentree in
niet allerwege bewondering afdwong
leek er zelfs meermalen op dat de U
keer van de Milanees het evenwicht;
verstoorde in plaats van vergrootte;
heb van kritiek in dat opzicht eige
nooit iets gemerkt", reageert Rij kaai
die voorzet. Ach, ik zat steeds bij de s
tie en de coach bepaalt de groep tens!
Dus er zal aan mijn rol en inbreng v
ge waarde worden toegekend. I
slecht gaat het kennelijk niet".
„Net zo min als het juist is dat ik
veel plezier meer zou hebben in het
voor het Nederlands elftal. Daar is
sprake van. Natuurlijk hebben w
aantal wedstrijden afgewerkt waarii
helemaal niet zo lekker liep. Maar da'
vóór het EK van '88 ook het geval. Du
zegt dat?"
Onbewust terug
Zo blikt Rijkaard, onbewust, toch]
even terug. Zoals hij over zijn besli!
om na het WK voor een Oranje-loos j:
kiezen obk liog slechts dit kwijt wilf
dingen géan zoals ze gaan en je doer
gen waar je dan later gewoon achter)
blijven staan", zegt hij wat filosofisch
schiet er niets mee op te denken:
maar dit of zou ik maar dat. Als je
men hebt moetje die zelf zien op te
Dingen die fout zijn proberen te ver
ren. En als er dan iets is gebeurd mot
ook maar niet meer op terugkomen
ver kijkt Frank Rijkaard, zoals g
vooruit. „Ik heb zin in het EK, net
meeste anderen", zegt hij. „Je begint
aan een groot toernooi met de hoop
zo goed mogelijk figuur te slaan".
Wat zijn toekomst bij AC Milan
kijkt Frank Rijkaard ook met optin
vooruit. „Mijn contract loopt nog ee:
door, maar er ligt al een aanbieding
met nog twee jaar te verlengen. Get<
heb ik nog niet, maar er is geen haa
Het is niet zo dat ik met dat contract
tot na het EK. Om eventueel via
optreden in Zweden betere
af te dwingen. Daar gaat het helema:
om. Ik kan met tekenen gewoon noj
wachten. Eén ding is zeker: het bevi
uitstekend in Milaan. Ik heb me daa
af het begin goed thuis gevoeld, zc
me trouwens overal snel aanpas. AC
is een perfecte club met een voortn
ke organisatie. Daar wil ik nog w<
paar jaar vooruit".
Relatief licht
Dat geldt ook voor Ruud Guilit, die
relatief 'lichte' knieproblemen v
voorbije maanden ook weer geheel
lijkt. Hij draaide de laatste wedstrijc
AC Milan in de competitie weer bij
vanouds mee. Waardoor er ook tijde
EK waarschijnlijk weer het nodigt
worden verwacht van de oud-Ha:
mer, die in het verleden Oranje zo v;
sleeptouw nam en meermalen dooi
momenten heensleepte. Die ditma
ders dan vlak voor het WK lichame
vooral geestelijk fit lijkt om de r
krachtproef aan te gaan.
„Ik ben in balans", zegt Ruud
„Vroeger was ik alleen maar aar
rechter knie geopereerd. Nu ook
linker. Beide benen zijn weer even
Ik kan weer normaal voetballen,
zonder gekheid. Ik heb het gevoel
weer honderd procent ben. Bovf
denk ik dat de vorm er is. Ik ben oj
tisch". Guilit verwacht geen last te
van gebrek aan ritme na de recente
tie. „Ik ben niet zó lang weg gewë
feite heb ik maar vier wedstrijden
Twee weken na de ingreep ben il
gaan trainen. Eigenlijk heb ik niet
tijd gehad om uitte rusten".
Anders spélen
Ruud Guilit is echter het voorbije s
wel anders gaan spelen. -
noemt hij dat. „Minder met krachte
ten, gewoon effectiever proberen
len. Vergde aanpassing van me zelf
van het team. Maar de manier waa
Milan en ik de laatste wedstrijden r
seizoen speelden stemde me tot i
ning".
Frank Rijkaard en en Ruud Gulli
kapiteins temidden van alle soldat
Oranje. Het legioen verwacht de ko
weken van hen en ploegmaat Mar
Basten weer het nodige. Het Milani
is inmiddels zo gelouterd dat dit bi
hun schouders rauwelijks meer
druk legt.
