habitat
Eisen tot veertien jaar
in Rhedense incestzaak
Fraude met uitkeringen
loopt spuigaten uit
BVD op zoek naar maffia
praktijken bij overheid
deÖHlENE
EeidU&Qowuvnt
BINNENLAND
Gestolen fiets na
acht jaar terug
0j>=Of>Vef(l<pof>/
Hohfcrhtf GPfse
$MkenJ0ll°fel/, Y*z%
Peperdure kinderen
w
Hlf
DONDERDAG 4 JUNI 1992 4
HAREN - Als fietsen konden praten... Acht
jaar geleden stalde Gerard Hendriks uit Ha
ren zijn nieuwe sportkarretje in het centrum
van Groningen. Toen hij terugkwam, stond
hij perplex, want zijn stalen ros was gesto
len. Weg fiets, weg spaargeld. Wie schetst de
verbazing van de familie Hendriks, toen zij
gisteren een telefoontje kreeg van een man
uit Roosenburg, onder de rook van Rotter
dam. Zijn nieuwsgierigheid was gewekt
door een fiets die al een week aan een boom
geketend stond. Via de ingegraveerde post
code ontdekte hij de wettige eigenaar. De in
middels in Amsterdam woonachtige Gerard
beloofde zijn eigendom direct af te komen
halen, want de afstand Amsterdam-Rotter
dam is makkelijk fietsend af te leggen.
ARNHEM - Vanwege jaren
lange stelselmatige intimidatie
en vernederingen tegen vier
jonge meisjes zijn tegen negen
verdachten in de zogenoemde
Rhedense incestzaak in hoger
beroep voor het gerechtshof in
Arnhem gevangenisstraffen
geëist van één tot en met veer
tien jaar.
Volgens procureur-generaal
mevrouw mr. H. W. Samson
hebben de vier slachtoffers ge
leden onder de ergste vorm van
incest. De rechtbank in Arn
hem had de negen vorig jaar
veroordeeld tot gevangenis
straffen variërend van één tot
en met zeven jaar.
De gewelddadige verkrachtin
gen door vier ooms en andere
familieleden zou bij een van de
slachtoffers al op haar twaalfde
jaar tot een zwangerschap heb
ben geleid, maar door geweld
dadig ingrijpen van een van de
ooms zou een miskraam zijn
gevolgd.
Al op zeer jeugdige leeftijd zou
den de vier meisjes regelmatig
zijn verkracht door vier ooms
en andere familieleden. De
moeder zou afspraken met haar
broers hebben gearrangeerd en
daarbij zelfs menstruatiedata
van haar dochters hebben door
gegeven. Soms zouden de te
genstribbelende dochters zelfs
zijn vastgebonden door hun ei
gen moeder.
Tegen de moeder werd een cel
straf van elf jaar geëist. Mr.
Samson hield rekening met het
feit dat de moeder afkomstig is
uit een multi-problem gezin".
Tegen twee van de vier ooms
(32 en 34 jaar) was de hoogste
eis: veertien jaar celstraf.
Kamer achter financiële
aanpak zware criminelen
DEN HAAG - De Tweede Kamer stemt in met
een wetsvoorstel van minister Hirsch Ballin
(justitie) dat Justitie meer mogelijkheden biedt
om zware criminelen hun financiële voordelen
te ontnemen. Zo kan bijvoorbeeld tijdens een
onderzoek naar de inkomens van een crimi
neel alvast een conservatoir beslag op diens
vermogen en goederen worden gelegd om te
voorkomen dat de buit verdonkeremaand
wordt. Zodra iemand verdacht wordt van feiten
waarvoor een boete van minimaal 100.000 gul
den kan worden opgelegd, kan een strafrechte
lijk financieel onderzoek gestart worden. In
dien bij het onderzoek vermogensbestandde
len worden aangetroffen waarvan het aanne
melijk is dat die op misdadige wijze zijn ver
worven, dan kunnen die door Justitie worden
afgeroomd, zo wil Hirsch Ballin.
I DICK HOFLAND
DEN HAAG - De fraude
met uitkeringen loopt de
spuigaten uit. Daarover
zijn de meeste sociale
diensten het wel eens.
Maar tevens verwachten
ze dat de fraude de ko
mende jaren zal afnemen.
De controle op misbruik
wordt steeds beter, zodat
de pakkans groter wordt.
Momenteel is het nog niet zo
ver, waardoor bijvoorbeeld de
gemeente Amsterdam in de ja
ren 1988 tot 1990 honderd mil
joen gulden ten onrechte heeft
uitbetaald aan in totaal zo'n
80.000 mensen. De Amster
damse wethouder Wildekamp
heeft daarover gisteren een
brandbrief geschreven aan
staatssecretaris Ter Veld van
sociale zaken. De gemeente
kan vermoedelijk het grootste
deel van het fraudebedrag over
1988 niet terugvorderen, om
dat dan nog niet elke fraudeur
is opgespoord en het misbruik
volgend jaar is verjaard. Bo
vendien maken diverse over
heidsregels de controle extra
moeilijk.
Wildekamp vindt dat de rijks
overheid een deel van de gele
den schade moet betalen. Ze
wil ook dat er meer controleurs
komen om fraudegevallen op
te sporen. Het ministerie van
justitie heeft inmiddels al toe
gezegd te onderzoeken of er op
korte termijn andere richtlij
nen moeten komen voor op
sporing en vervolging.
Strafvervolging
Wethouder Wildekamp
spreekt van een „gigantisch
probleem", ook al wijst ze er op
dat niet alle mensen die naast
hun uitkering hebben gewerkt
ook daadwerkelijk fraudeurs -
zijn. „Het is best mogelijk dat
er veel mensen tussen zitten
die keurig hebben gemeld dat
ze hebben bijverdiend. Dat
wordt nu onderzocht", zegt ze.
Het college van B en W van
Amsterdam heeft inmiddels
ingestemd met een Plan van
Aanpak van de sociale dienst.
Mensen die meer dan 15.000
gulden ten onrechte hebben
ontvangen worden bij het
openbaar ministerie voorge
dragen voor strafvervolging.
Bovendien moeten deze cliën
ten het geld terugbetalen. Met
cliënten die tussen de 5000 en
15.000 gulden te veel hebben
ontvangen probeert de Sociale
dienst een betalingsregeling te
treffen. Degenen die een be
drag van minder dan 5000 gul
den hebben gekregen komen
er - afgezien van de terugbeta
ling - met een lichte sanctie
vanaf.
Sinds 1990 kan de belasting
dienst gegevens over persoon
lijke inkomsten verstrekken
aan de sociale dienst. Zo kan
worden gecontroleerd of uitke
ringsgerechtigden naast hun
uitkering andere inkomsten
hadden. Bij de Sociale Dienst
in Rotterdam wijst men er op,
dat de achterstanden geleide
lijk worden ingehaald, zodat
men wellicht al vanaf 1993
steeds over het voorafgaande
jaar kan zien wie er heeft ge
fraudeerd. „Vanaf dat moment
wordt het veel minder aantrek
kelijk om misbruik van een
uitkering te maken. Je wordt
immers sneller opgespoord, en
je weet zeker dat je het uitke
ringsbedrag moet terugbeta
len", zegt een woordvoerster.
Rotterdam heeft over 1988 een
totaal van 26.000 mensen die
werkten en een uitkering had
den, van wie er vermoedelijk
zo'n 1300 daadwerkelijk heb
ben gefraudeerd. Voor de jaren
'89 en '90 zijn het er 30.000, die
nog allemaal moeten worden
onderzocht. Het gaat daarbij
om een schadepost van naar
schatting 17 miljoen per jaar.
In tegenstelling tot de Amster
damse GSD. bestaat in Rotter
dam niet de indruk dat staats
secretaris Ter Veld het fraude
probleem niet serieus neemt.
Noodbrug
Restanten ontdekt
van Enkelgrafcultuur
WIERINGEN - Onder een ak
kerland aan de rand van de
Wieringermeer bij Niedorp
heeft een internationale groep
van enkele tientallen archeolo
gen de restanten van circa 4,5
duizend jaar oude bewoning
gevonden. Volgens coördina
tor J. Hogestijn van de Rijks
dienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB) is er
sprake van „een zeer bijzonde
re vondst" en „een enorme
hoeveelheid archeologisch ma
teriaal". De onderzoeksgroep
heeft inmiddels kunnen vast
stellen dat het gaat om restan
ten van de zogeheten Enkel
grafcultuur. Dat was een van
de eerste stammen die elke
dode in een apart graf ter aarde
bestelde. De opgraving omvat
waarschijnlijk één of meer ne
derzettingen aan weerszijde
van een kreek. Het is de twee
de belangwekkende archeolo
gische vondst in het gebied. In
augustus vorig jaar werden op
een bouwland in Slootdorp de
restanten opgegraven van een
nederzetting uit circa 3100
voor Christus.
Koningin Beatrix bracht gisteren een werkbezoek aan de Prinses Margriet Kazerne in Wezep. De vorstin
nam ter plekke het werk van de 11 e Compagnie Genie in ogenschouw, zoals het bouwen van een nood
brug over een droge rivierbedding.
FOTO:ANP
Davidsterren en vlammen
Op een oppervlakte van 46 bij 66 meter liggen op het voormalig
kamp Westerbork 102,000 stenen, voorzien van davidsterren en
vlammen. De davidsterren symboliseren de omgekomen joden, de
vlammen de omgekomen zigeuners. Op 16 juni opent prinses Mar
griet het gereconstrueerde kampterrein.
FOTO.ANP
APELDOORN - De Bin
nenlandse Veiligheids
dienst (BVD) gaat een
oriënterend onderzoek
verrichten om een beeld
te krijgen welke over
heidssectoren het meest
gevoelig zijn voor infiltra
tie. Dat kondigde minister
Dales van binnenlandse
zaken gisteren aan tijdens
haar toespraak op het
jaarcongres van de Vere
niging van Nederlandse
Gemeenten.
Volgens Dales moet geen af
wachtende houding worden in
genomen ten aanzien van infil
tratie en corruptie. De BVD
moet ingrijpen, vindt zij. zoals
ook is gebeurd bij de Suri
naamse infiltratie in politie
diensten. Corruptie in Neder
land vindt volgens Dales door
gaans plaats door omkoping of
het plaatsen of recruteren van
handlangers in sleutelfuncties
bij overheid en bedrijfsleven.
„De maffia-achtige praktijken
zoals die zich in een aantal an
dere landen hebben kunnen
ontwikkelen, nopen ons tot
waakzaamheid", stelde Dales.
Het zou volgens de minister
naïef zijn te veronderstellen
dat Nederland geheel zou kun
nen ontkomen aan de import
van negatieve randverschijn
selen, die een veiligheidsrisico
voor de democratische rechts
orde inhouden.
De aanwijzingen dat zich in
Nederland dergelijke praktij
ken voordoen zijn volgens Da-
les echter spaarzaam. „Maar
het gevaar dient zich in een
éénwordend Europa met meer
nadruk aan", zo stelde zij. De
ene dienst zal volgens haar ook
gevoeliger zijn voor corruptie
dan de andere. De sectoren
waar het onderzoek zich op zal
richten zijn onder meer de po
litie, sociale dienst, bouw- en
woningtoezicht, vreemdelin
genzaken en publieke werken.
IK KOOS HEAO BESTUURSKUNDE AAN DE HAAGSE HOGESCHOOL
OMDAT BESTUREN' IN MIJN BEROEP HEEL WAT MEER VRAAGT DAN
ALLEEN EEN RIJBEWIJS.
ie HEAO Bestuurskunde van de Haagse Hoge- t
chool Een HBO-opleiding die is gericht op het
Hogeschool biedt interessante dag-
„Justitie treft geen blaam bij onderzoek Belgische moorden"
DEN HAAG - Het parket in
Breda heeft „adequaat" en met
gepaste spoed gereageerd op
een Belgisch verzoek om
rechtshulp bij het onderzoek
naar de moord op twee meis
jes, waarvan een Nederlander
wordt verdacht. Of er van Bel
gische zijde fouten zijn ge
maakt valt op grond van de be
schikbare gegevens niet te be
oordelen.
Minister Hirsch Ballin van jus
titie heeft dat gisteren geant
woord aan de Tweede-Kamer
leden Stoffelen en Swildens
(beiden PvdA). Zij hadden zich
in schriftelijke vragen bezorgd
getoond over het trage optre
den van het openbaar ministe
rie in Breda en de gebrekkige
samenwerking met de Belgen
in het onderzoek.
Het ging om de arrestatie van
een man uit Woensdrecht die
eind april heeft bekend twee
Belgische meisjes te hebben
ontvoerd en vermoord. De poli
tie in Antwerpen verdacht de
man al langer en had een week
vóór zijn aanhouding gevraagd
hem te mogen horen in ver
band met het lastig vallen van
minderjarigen. Tussen de ont
vangst van het Belgische ver
zoek en zijn arrestatie pleegde
de man nog een moord.
Volgens Hirsch Ballin kwam
het bewuste verzoek „per ge
wone post" en „zonder nadere
aandachtsvestiging per tele
foon of fax" in Breda binnen.
een week nadat het blijkens de
datering was verzonden. Het is
daarom „routinematig" ver
werkt, aldus de minister. Op 27
april ontving de officier van
justitie in Breda, dit maal per
fax, een dringend verzoek uit
België om de inwoner van
Woensdrecht te mogen horen
en huiszoeking bij hem te mo
gen verrichten. Hierop werd
de verdachte onmiddellijk
aangehouden.
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
L/idr moei ik mei de pillen
Den Haag, Wagenstraat 11-15. Ook in Amsterdam en Utrecht.
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
UIT DE WEEKBLADEN
UI
Waar Vrij Nederland niet
veel verder komt dan het be
schrijven van een hambur-
ger-in-wordingmaakt HP/
De Tijd gebruik van de slap
pe tijden door toe te slaan
met een themanummer over
de natuur in Nederland. De
Groene bijt zich eveneens
vast in één onderwerp: het
verscheurde Berlijn. Bij Else
vier lijkt de wereld momen
teel vooral te draaien om het
aanstaande EK-voetbal in
Zweden. Hoewel! De centen
zijn ook belangrijk. „Wie nu
besluit geen kinderen te ne
menspaart tot 2010 een ton
uit".
Hoe goed gaat het in Spanje,
na tien jaar regeren door de
socialistische partij? Pre
mier Felipe Gonzalez bouwt
een dynastie, ontdekte
Vrij Nederland. „Onze de
mocratie beleeft nu de jaren
van adolescentie", zegt een
parlementslid. „De regering
wordt voortdurend arrogan
ter en de partij volgt slaafs",
moppert de vakbondsleider.
„Over een paar jaar is dit
land zo corrupt als Italië,
waarschuwt de hoofdredac
teur. VN maakte kortom een
rondgang langs critici, maar
ook langs loyalisten.
De hamburger is een succes
nummer, maar wie er het fij
ne van weet, hoeft misschien
niet meer zo nodig. De Ame
rikaanse koe heeft, om het
eufemistisch te zeggen, geen
prettig leven voor hij in een
hamburger verandert. Vrij
Nederland weidt uit over een
stuk vlees en wenst de lezer
onsmakelijk eten.
Minister Jan Pronk heeft
een overwinning behaald op
collega Van den Broek: Bui
tenlandse Zaken moet met
z'n tengels van zijn begro
ting afblijven. Intussen
wordt door Economische Za
ken veel harder aan zijn im
perium (Ontwikkelingssa
menwerking) geknabbeld.
EZ eist voor de goede relatie
met Jakarta geld van Pronks
departement. Maar Pronk
slaat wederom terug: hij wil
af van de gebonden hulp.
HI>DETIJD
Een nummer lang onder
werpt HP/De Tijd de natuur
in Nederland aan een gron
dige beschouwing. Kleine
bombardeerver, goudple
vier, bokjessteenbreek, zo-
meradonis en nog veel meer
planten en dieren zijn Ne
derland de afgelopen eeuw
ontvallen. De lijst is vrijwel
eindeloos. Het noemen van
alle overledenen zou te veel
papier kosten. Vandaar dat
HP/De Tijd een beperkt in
memoriam schreef.
Moet alles wat dreigt uit te
sterven gered worden,
vraagt het blad zich in een
volgend artikel af. Neder
land is namelijk een vreemd
land, qua natuur. Veel soor
ten zouden verdwijnen als
de oorspronkelijke, echt na
tuurlijke situatie hersteld
zou worden. Neem het zink-
viooltje. Het groeisel is be
schermd. maar kan alleen le
ven bij de gratie van milieu
vervuiling. Bijvoorbeeld op
een weitje dat een oude berg
mijnafval afdekt.
HP/De Tijd vroeg een aantal
schrijvers iets over hun „re
latie met de natuur" op pa
pier te zetten, ter verluchti
ging van het dikke natuur-
nummer. Remco Campert:
„Hoe het nu gesteld is tus
sen de natuur en mij? Zo di
rect afwijzend als vroeger sta
ik er niet meer tegenover; er
zijn tekenen van toenade
ring, hoewel ik waakzaam
blijf. Want iets waar je geen
boek of krant kunt kopen,
waar je niet naar de schouw
burg kunt gaan, waar geen
trams vol mensen doorheen
rijden, kan niet echt mijn
liefde hebben". Hermine de
Graaf beweert het tegendeel.
Vogelkenner Jac. P. Thijsse
was een van de weinigen die
eind vorige eeuw in een on
ontgonnen gebied iets meer
zagen dan een potentieel
weiland of bouwkavel. Na
tuurlijk had het selecte
groepje natuurvrienden
waartoe de onderwijzer be
hoorde geen notie van zure
regen, milieu of ozonlagen.
Maar dat de natuur werd be
dreigd, was hem duidelijk.
Thijsse richtte de Vereni
ging tot Behoud van Natuur
monumenten op. HP/De Tijd
beschrijft de geschiedenis
van de club.
plc
Het redden van de planeet
Aarde kost een slordige 6000
miljard dollar. Daarvan zul
len de industriële landen 100
tot 150 miljard dollar per jaar
moeten opbrengen. „Die re
kening krijgen ze in Rio in
elk geval voor hun kiezen",
zegt Maurice Strong, organi
sator van de milieutop in Rio
de Janeiro. Maar dat bete
kent nog niet dat de rijke
landen die bedragen ook zul
len slikken. Wat dat betreft
wordt het nog spannend, de fci-r
komende dagen in Rio.
Frits Wester, de man achter
Brinkman. Hij is voorlichter
van de CDA-fractie in de Ka
mer en heeft samen met
Brinkman „de grootste lol".
„Brinkman saai? Een kille
manager? Onzin. Vooral om
de gewichtigdoenerij bij
talkshows en actualiteiten
rubrieken kunnen we flink Lp
lachen". Elco is ook absoluut fC
geen yuppie. „Als hij zo be-
krompen was, had ik het niet tl
zo lang bij hem uitgehou-
den". [O
Joodse Amsterdammers
krijgen géregeld post van j j-
holocaust-ontkenner Robert [n-
Faurissen. Gie van den Berg- jra
he, een Gentse specialist op >n€
dat gebied, wijst erop dat jer
geen enkele hooggeplaatste Lg
nazi het bestaan van gaska-
mers heeft ontkend. fen
Niettemin waarschuwt hij f
dat de duizenden ooggetui- La.
geverslagen vaak eenzijdig i,rr
en tegenstrijdig zijn, vol gro-
te en kleine fouten. Zodoen
de is het voor de handige
ontkenner niet moeilijk een
ongeïnformeerde lezer van
de waarheid van zijn betoog
te overtuigen.
Hemeltergend duur zijn ze, k
Elsevier heeft het uitgere- sni
kend. „Tot hun zesde kosten lel
karig grootgebrachte kinde- t
ren 450 gulden per maand, en
Maar de klap komt op de la
middelbare school; ze wor- bi
den echte veelvraten, heb- v
ben meer zakgeld, kleren en i c
boeken nodig. Ook de oppas pp
en het inleveren van geld i
door parttime werken spelen ft
een rol in de kosten van een pc
kind. Wie nu besluit er geen d
te nemenspaart tot 2010 een di
ton uit". a
In Zweden is het Nederlands oi
elftal opnieuw favoriet voor /a
de titel, meldt Elsevier blij
moedig. Aan de vooravond ei
van het balletjetrap een por- J;
tret van Marco van Basten, fa]
„de God van het internatio-;e
nale voetbal, maar ook het
prototype van een etterbak". kt
„Zijn spel is doordesemd pe
van minachting voor de te- [g<
genstander. Ondoorgronde- n
lijk is hij, arrogant, begiftigd
met een genadeloze eer- b
zucht". U'
Maar het zijn vooral ook de hi
gekleurde spelers die het n,
spel van Oranje sprankelend ei
en dynamisch maken. De d(
nieuwe generatie kleurrijke
voetballers wordt door Else- Is
vier tegen het licht gehou-,n
den. I
De voetbalvelden zal het niet
overkomen, maar behoren f
de velden met wuivend 'e
goudgeel graan in Neder-e'
land straks wel tot het verle- F
den? Wie de EG-landbouw- 01
ministers beluisterde na het r
bereiken van hun 'histori- ja
sche akkoord' zou het den- r
ken. Vijftien procent van heti
graanland moet straks braak 16
komen te liggen. De prijzen P'
worden verlaagd. Nóg meer
boeren zullen vroegtijdig
stoppen. „Op de vraag 'Opa,
wat deed u vroeger voor de
kost', zal de boer moeten ant->c
woorden: jongen, ik lag^
braak". jH
De Groene gaat in zijn ge-?1'
heel, tot de eetrubriek aan F
toe, over Berlijn. Kroniek
van een schizofrene stad, de11
meest dramatische metro-'1
pool ter wereld. In geen stad*
is het conflict tussen Oost enP
West zo aanschouwelijk ge-P
maakt. De blijdschap over dep
val van de Muur is allang)*
verdwenen. Beloften van re-?
geringszijde worden niet of!1
te traag waargemaakt. Vol-a
gens De Groene is er bijna-'
sprake van heimwee naar6
vroeger, „toen je als Oost-P
duitser in elk geval werk en!1
iets van zelfrespect had". Zo'
kon het onwaarschijnlijke-
gebeuren: eenderde van del
Oostberlijners stemde re-[
cent op de partij van de voor-j
malige onderdrukkers. De
Groene duikt in het liefdes-^
leven van de gespleten stad,'
beschrijft het lot van de
asielzoekers ter plaatsei
sprak met dominee Bé Buya
(van de Nederlandse Oecu-I
menische Gemeente in Ber-I
lijn) die vasthoudt aan de di-f
aloog tussen christenen eri
marxisten, maakte een pro-j
fïel van de recalcitrante filj
mer Rosa von Praunheimj
drentelde van straatbord
naar straatbord, die alle herj
inneren aan een of andera
grootse historische gebeurj
tenis en beschrijft de handej
en wandel van dichters die
lid bleken te zijn van de Sta
si. Conclusie van het geheel
in Oost en West zijn de Ber
lijners nog sterker van el
kaar vervreemd dan in de ja
ren dat de Muur hen scheid
de.
