„Criminaliteit beïnvloedt
gevoel onveiligheid niet"
Slachtofferhulp door
succes in geldnood
Simons dringt aan op bundeling
beroepsgroepen verpieegseetor
Columbus hekkesluiter van eindexamens 1992
BINNENLAND
EXAMENS 1992
CcidacGouocmt
DINSDAG 2 JUNI 1992
Anti-militaristen
vernielen hekken
EINDHOVEN Een groep anti-militaris
ten, behorend tot de „onthekkingsbewe-
ging" heeft het afgelopen weekend bij
veertien militaire objecten in totaal 250
meter hek verwijderd. Een woordvoerster
van de actievoerders heeft dit gisteroch
tend gemeld. Volgens een woordvoerder
van Defensie is slechts circa 150 meter
vernield. Het gaat om militaire com
plexen in Eindhoven, Veldhoven, Oir-
schot, 't Harde, Nunspeet, Stroe, Ermelo,
Soestduinen, Soesterberg en Harderwijk.
De actievoerders vinden dat alle militaire
hekwerken en het daarachter opgeslagen
oorlogstuig uit Nederland moeten wor
den verwijderd. Ook eisen de actievoer
ders dat antimilitarist Kees Koning en
drie totaalweigeraars worden vrijgelaten.
Bezoekers computerbeurs
krijgen besmette diskettes
AMSTERDAM - Het technisch advies
bureau W. de Groot uit Lelystad heeft tij
dens de Benelux Computer Exchange-
beurs (BCE) die op zaterdag 30 mei werd
gehouden in de Rai in Amsterdam, per
abuis 200 met het Cascade-virus besmette
demo-diskettes uitgedeeld. De Groot
heeft zijn ontdekking inmiddels gemeld
bij de Centrale Recherche en Informatie
dienst (CRI) en de pilotteams computer
criminaliteit van de Haagse en Amster
damse politie.
De Groot heeft in totaal tijdens de beurs
1000 floppies uitgedeeld. Een deel daar
van heeft hij zelf aangemaakt, een deel is
uitbesteed aan particulieren. Op zondag
31 mei ontdekte hij dat een deel van de
partij besmet was geraakt.
Eerste windpark in
Noord-Brabant open
HALSTEREN - Het eerste wind-
park van de Provinciale Noordbra
bantse Energie Maatschappij
(PNEM) is gisteren in het Brabantse
Halsteren geopend. Het bestaat uit
zeven windturbines van 500 kilo
watt en een experimentele molen
van 750 kilowatt. Het windpark is
aangelegd langs het Schelde-Rijn-
kanaal in West-Brabant. Het wind
park is gebouwd in het kader van
het milieu-actieplan van de PNEM.
Daarin staat dat er in 1994 in Noord-
Brabant in totaal 20 megawatt elek
triciteit moet worden opgewekt met
behulp van windenergie. Bij de Vol-
keraksluizen in Willemstad is in
middels een tweede windpark in
aanbouw.
Verzekering tegen 'wao-gat'
AMERSFOORT - De Amersfoortse Ver
zekeringen biedt, nog voor de Tweede Ka
mer ingestemd heeft met de wao-plannen
van het kabinet, mensen de mogelijkheid
zich te verzekeren tegen wat genoemd
wordt het wao-gat.
Als een jonge werknemer met een hoog
inkomen arbeidsongeschikt raakt loopt
hij of zij het risico terug te vallen naar het
niveau van het wettelijk minimumloon.
Daarom wordt nu een polis op de markt
gebracht die voorziet in een aanvulling op
de wao. Daarvoor hoeft men geen nieuwe
medische keuring te ondergaan. De ver
zekeringsmaatschappij maakt het voor
behoud dat het wetsvoorstel Terugdrin
ging beroep op arbeidsongeschiktheids
regelingen binnen twee jaar na het afslui
ten van de verzekering van kracht wordt.
Actie tegen roken
groot succes
UTRECHT - In het eer-
ste kwartaal van 1991 zijn
drie keer zoveel mensen
met roken gestopt als in
dezelfde periode in voor
gaande jaren. In die
maanden werd de cam
pagne „Samen stoppen"
van de Stichting Volks
gezondheid en Roken ge
houden.
Het jaarverslag-1991 van
£e stichting meldt dat
ruim een miljoen rokers
er in het vooijaar van
1991 mee probeerden op
te houden. Een kwart van
hen slaagde daar ook in.
Helft jongeren verlaat
leerlingwezen ongediplomeerd
ZOETERMEER De helft van de jongeren in het leerlingwezen
verlaat de opleiding zonder diploma. Sommigen staken de oplei
ding als ze een baan hebben gevonden, anderen haken af omdat
ze gezakt zijn voor het examen. Minister Ritzen (onderwijs) wil
van de bij het leerlingwezen betrokken organisaties weten welke
oplossingen zij voor dit probleem kunnen aandragen. In 1990 wa
ren het er 127.000 deelnemers aan het leerlingwezen. Er wordt
een praktijkopleiding in een bedrijf gevolgd en men gaat een
dag in de week naar school. Speciale streekscholen verzorgen
het theoretisch deel. Uit het rapport van minister Ritzen blijkt,
dat een deel van de leerlingen alleen het theoretisch deel volgt.
Zo'n onvolledige opleiding leidt vanzelfsprekend niet tot een di
ploma. Dit probleem blijkt vooral bij allochtonen te bestaan, die
kennelijk niet gemakkelijk een leerovereenkomst met een be
drijf kunnen sluiten. Maar ook voor de andere leerlingen blijkt
dat maar weinigen het diploma halen. In zijn brief aan de Kamer
schrijft Ritzen. dat hij geen idee heeft wat de oorzaken van de
hoge uitval zijn.
nmbuf h01t2hh ou 01
smme neenLEöóen en
is m een eunn stuk vnn
oe om oensmenen en
ome i/n/enoen nesiunen
non eensTe none au oe
ojnonee op te sim tot
out ju oen oen Tnennen.
AMSTERDAM - Het
heeft nauwelijks zin om te
proberen gevoelens van
onveiligheid bij mensen
weg te nemen door middel
van voorlichting en het
voorkomen van criminali
teit.
Die gevoelens hebben name
lijk niet rechtstreeks te maken
met criminaliteit of slachtof
ferschap, stelt de Amsterdam
mer A. van der Wurff in het
proefschrift „Aard en achter
gronden van onveiligheidsge
voelens in de woonomgeving",
waarop hij vrijdag promoveert
aan de Universiteit van Am
sterdam.
Volgens Van der Wurff wordt
tot nu toe de angst van mensen
tezeer in verband gebracht
met criminaliteit. In werkelijk
heid zijn niet alle mensen die
zich onveilig voelen daadwer
kelijk bang om te worden be
roofd of verkracht. De echte
oorzaak is veel diffuser. Daar
om getuigt de opvatting dat je
met de oprichting van een di
rectoraat criminaliteitsbestrij
ding de gevoelens van onvei
ligheid bij mensen kunt weg
nemen, van een „technocrati
sche houding ten opzichte van
de maatschappij", vindt Van
der Wurff.
Hun gevoel komt eerder voort
uit psychologische kenmerken
- zoals het al dan niet vertrou
wen hebben in de medemens -
of maatschappelijke kenmer
ken. Als voorbeeld noemt de
promovendus de omgeving
waarin iemand woont. „Als je
in een buurt leeft, waar altijd
iets aan de hand is, constant
conflicten zijn met de gemeen
te - en dan heb ik het niet over
criminaliteit - dan krijgen be
woners al snel het gevoel dat
ze in het verdomhoekje zitten.
Dat leidt tot gevoelens van
maatschappelijke onzekerheid
die een prima voedingsbodem
vormen voor persoonlijke on
zekerheid".
De overheid doet er volgens
Van der Wurff verstandig aan
zich niet eenzijdig te richten
op criminaliteitspreventie,
maar ook op andere factoren
die gevoelens van onveiligheid
veroorzaken. Afgezien daar
van zijn onveiligheidsgevoe
lens volgens de promovendus
nu eenmaal een uitvloeisel van
de manier waarop de maat
schappij en de mens in elkaar
steken en moet men accepte
ren dat die nooit helemaal
overgaan.
DEN HAAG De Lande
lijke Organisatie Slachtof
ferhulp (LOS) raakt door
haar eigen succes in fi
nanciële nood. Het afgelo
pen jaar is het aantal hulp
vragen aan de LOS ver
dubbeld tot 49.000.
De subsidie voor de vereniging
is echter afgestemd op de ver
wachting dat de LOS in 1994
ongeveer 40.000 slachtoffers
zal helpen. De subsidie schiet
op dit moment al tekort.
Dat blijkt uit het jaarverslag
van de vereniging Landelijke
Organisatie Slachtofferhulp
dat gisteren in Den Haag aan
voorzitter Swindens-Rozen-
daal van de vaste kamercom
missie voor justitie werd aan
geboden.
Voorzitter prof. mr. M. Groen-
huijzen van de LOS verwacht
dat naast de normale groei het
aantal hulpvragen ook door de
invoering van de wet Terwee
zal stijgen. Volgens deze nieu
we wet kan de dader worden
opgelegd een schadevergoe
ding te betalen aan het slacht
offer. Het Openbaar Ministerie
zal de boete voor het slachtof
fer innen. De wet zal vanaf sep
tember in fases worden inge
voerd. Groenhuijsen voorziet
dat veel slachtoffers informa
tie en begeleiding van de LOS
zullen vragen. Door het finan
ciële tekort is de LOS gedwon
gen om de betaalde deeltijd
coördinatoren ieder jaar min
der contracturen aan te bie
den. Het subsidiebedrag blijft
volgens Groenhuijzen immers
gelijk en de salarissen stijgen,
maar er moeten meer coördi
natoren komen om de beno
digde vrijwilligers op te leiden
en te begeleiden.
De LOS voelt zich bij haar
noodkreet om meer subsidie
gesteund door het onderzoeks
bureau McKinsey, dat de te
kortschietende financiële mid
delen signaleerde.
Massale TBC-test
Mensen staan in de rij om een TBC-test te ondergaan. De test werd gisteren in Hoorn georganiseerd door
het bureau Tuberculosebestrijding van de GGD in Westfriesland. Aanleiding was de TBC-explosie, ver
oorzaakt door een café-bezoeker die aan open TBC lijdt. Tientallen oudere bezoekers van de twee cafés
waar mogelijk besmetting heeft plaatsgevonden moeten een longfoto laten maken, evenals degenen die
donderdag een positieve reactie op de test tonen. In totaal onderwierpen 616 mensen zich aan de test.
foto:anp
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
DEN HAAG Columbus'
ontdekking van Amerika
heeft het eindsignaal ge
geven van de eindexa
men-marathon van dit
jaar. Op deze allerlaatste
examendag stond het exa
men Spaans voor vwo in
dit teken. Alle zes de tek
sten gingen over Colum
bus en sommige leerlin
gen vonden dat wat aan de
saaie kant.
De eerste was een flaptekst
van een boek van de Venezo
laanse schrijver Arturo Uslar
Pietri. Daarin wordt een nieu
we visie gegeven op de ge
schiedenis van Latijns-Ameri-
ka. In een tweede tekst kwam
een fragment uit het boek zelf
aan de orde. Daarin gaat het
over de paradijselijke maat
schappij, waarover Columbus
schrijft naar zijn thuisland
Spanje. Ook Utopia van Tho
mas More komt er in voor. In
de derde tekst ging het over
het cultureel inpassen van de
Indianen door de Spaanse
overheid. Maar daarvan is wei
nig terecht gekomen. Het was
de bedoeling geweest om de
Indianen op te nemen in een
nieuw te stichten samenleving
maar dat is onder andere door
een gebrekkige communicatie
mislukt. Het ging al snel meer
om exploitatie en economische
belangen dan om het lot van de
Indianen. De vierde tekst
kwam uit de krant El Pais en
ging over de geschiedenis van
Latijns-Amerika gezien vanuit
een Europese gezichtshoek.
Muziek
Bij het examen muziek voor
vwo was er een goede afwisse
ling in de opgaven. Er hoefden
niet zoveel nootjes te worden
geschreven: in andere jaren
was dat wel eens anders. De ge
luidsfragmenten waren aardig.
Ze begonnen met een motet
van de Engelse Renaissance-
componist Gibbons, gevolgd
door een symfonie van Mozart.
Met name over deze symfonie
werden veel vragen gesteld.
Bij het onderwerp popmuziek
was het nummer 'Mad man
moon' van de groep Genesis
aan de orde.
Bij vwo stond op de laatste exa
mendag ook filosofie op het
programma. Het thema was
eros - liefde - door de ogen
van Plato. Centraal stonden
enkele dialogen van Plato en
het boek 'Eros bij Plato' van
Ridderbos. Naast het christe
lijke liefdesbegrip (agapè) ging
het over het libido-begrip bij
Freud.
Vwo'ers die Russisch in hun
pakket hadden kregen onder
meer teksten uit de Literatoer-
naja Gazeta. Er was er een over
de leugenachtigheid van de
Sovjet-maatschappij. Daarin
zegt een man dat in Rusland
optimisme tot religie was ver
heven en dat de ogen werden
dicht geknepen voor wat er
niet deugde. Daarom zit men
er nu met de gebakken peren.
In een filosofisch getint ver
haal werd gesteld dat als er in
het meest ver afgelegen dorpje
in Rusland niets verandert, er
in heel Rusland niets zal ver
anderen.
Havo
Spaans voor havo was een stuk
gevarieerder dan dat bij vwo.
Het begon met een interview
met de ontwerper van de mas
cotte van de expo in Sevilla,
Heinz Edelmann.
Een tweede tekst betrof het op
zetten van alternatief toerisme
in verlaten streken van Span
je. En een derde ging over het
opzetten van een treinen net
van kust tot kust in Latijns-
Amerika. Net als vwo had havo
- naast twee korte teksten - de
tekst over El Dorado.
In de middaguren had havo
net als vwo Russisch. Het wa
ren in ieder geval leuke onder
werpen. Drie van de vijf tek
sten kwamen uit de Literatoer-
naja Gazeta en vier van de vijf
waren van na de perestroika.
Daarin kwam nogal wat kritiek
tot uiting. Zo werd de draak ge
stoken met het feit dat er wel
veel geld wordt uitgegeven aan
(waardeloze) sculpturen, maar
dat er geen cent beschikbaar is
voor de oude stadskern van
Wladiwostok.
Mavo/lbo
Mavo/lbo heeft het examen
gisteren afgesloten met in de
ochtenduren een Fries opstel
en in de middag Friese tekst.
Bij het opstel kon maar liefst
uit veertien titels worden ge
kozen. Titels die het wel deden
waren: 'It moaiste wykein fan
myn libben' (Het mooiste
weekend van mijn leven) en
'Jierdei fiere' (het vieren van
verjaardagen).
Bij tekst ging het om twee kor
te teksten uit het weekblad
'Frysk en Frij' (Fries en Vrij).
Deze handelden over het mi
lieu. De ene betrof milieu
vriendelijke bedrijfjes, de
tweede het volwassen worden
van de biologische landbouw.
In dienst nemen
gehandicapten
zou moeten worden
afgedwongen
VALKENBURG - Werkge-
vers moeten op straffe van boe
tes verplicht worden een be
paald aantal gehandicapten in
dienst te nemen. Dit zei voor
zitter mr. A.G. Friethoff van de
Gehandicaptenraad eergiste
ren tijdens het Europees jon-
gerencongres van gehandicap
ten in Valkenburg.
Sinds 1986 geeft de overheid
nog altijd werkgevers- en
werknemersorganisaties de
kans deze zaak onderling te re
gelen, maar het is duidelijk dat
alle partijen gefaald hebben.
Daarom is invoering van een
verplicht quotum op zeer korte
termijn dringend nodig. Frie
thoff leverde ook kritiek op de
sociale werkplaatsen omdat
daar de positie van de gehandi
capten steeds zwakker wordt.
Daar moet namelijk meer en
meer geproduceerd worden en
er wordt al gedacht om terwille
van dit doel langdurig werklo
zen en migranten in te zetten.
„De sociale werkplaatsen ver
geten echter dat de echt lang
durig werklozen nog altijd de
gehandicapten zijn", aldus
Friethoff.
Iedereen, zo besloot de voorzit
ter, vindt integratie van gehan
dicapten zeer belangrijk maar
het is wel heel moeilijk om te
integreren zonder baan. Zelfs
bij onbetaalde arbeid moeten
gehandicapten het doorgaans
afleggen tegen validen.
'VN moeten ook mijnen
ruimen in Afghanistan'
DEN HAAG - Nederland
moet volgens de WD binnen
de Verenigde Naties pleiten
voor een VN-actie om de vele
mijnen in Afghanistan op te
ruimen. Het Nederlandse leger
zou voor zo'n operatie oplei
dingsdeskundigen ter be
schikking moeten stellen, net
als in Cambodja. De WD-ka-
merlèden. Weisglas en Van
Heemskerck verwijzen in
schriftelijke vragen aan het
kabinet naar berichten waarin
het aantal mijnen in Afghanis
tan wordt geschat tussen 20 en
50 miljoen. Het merendeel
daarvan zou van een type zijn
dat moeilijk is op te sporen.
Geluk bij ongeluk
Twee schilders die gisteren met een steiger bezig waren aan de Rotterdamse Bergweg hadden het geluk aan hun zijde. De steiger viel ineens
om, maar er stonden geen personen op en er liepen op dat moment geen mensen in de buurt. Er was vrijwel geen verkeer, een tram was
zojuist gepasseerd en de bovenleiding werd gemist. foto: anp
Staatssecretaris Simons wil dat de vele beroepsorganisaties van ver
plegend en verzorgend personeel gaan samenwerken in één zoge
naamd verpleegberaad. foto:anp
DEN HAAG Staatsse
cretaris Simons van volks
gezondheid vindt dat de
vele beroepsorganisaties
van verplegend en verzor
gend personeel moeten
gaan samenwerken in een
zogeheten Verpleegbe
raad.
„Dit beraad moet een gezag
hebbend orgaan worden bin
nen de zorgsector, een forum
waarin alle' groepen die in de
verpleging en verzorging
werkzaam zijn elkaar kunnen
treffen", zei hij gisteravond in
de Tweede Kamer.
Volgens Simons biedt een Ver
pleegberaad enkele belangrij
ke voordelen. „Het kan een
krachtige gesprekspartner
voor de overheid en andere in
stanties zijn en bovendien
heeft zo'n bundeling van
krachten ongetwijfeld een sti
mulerende werking op het
zelfvertrouwen en het aanzien
van verplegend en verzorgend
personeel", aldus de bewinds-
Vaag
De Kamer stond overigens niet
te juichen bij het idee een Ver
pleegberaad in het leven te
roepen. Vertegenwoordigers
van alle fracties spraken er
hun twijfels over uit. Allerwe
gen werd het plan als vaag aan
geduid en men vroeg zich on
der meer af of de bestaande
bonden van verplegend en ver
zorgend personeel niet mans
genoeg zijn om de belangen
van de beroepsgroepen te be
hartigen. Verder waren velen
van mening dat de overheid de
totstandkoming van zo'n Ver
pleegberaad niet dwingend
mag opleggen.
In zijn verweer betoogde Si
mons echter dat het onderhan
delen over de salarissen uiter
aard een taak van de bonden
blijft. In het Verpleegberaad
zouden juist andere aspecten
van belangenbehartiging aan
de orde moeten komen, vooral
gericht op de inhoud van de
verplegende en verzorgende
beroepen en op de verschillen
de opleidingen daarvoor. Ver
der moet het beraad zorgen
voor een goede cummunicatie
tussen alle individuele wer
kers in de verpleeg-en verzor
gingssector, bijvoorbeeld door
gedegen voorlichting over
nieuwe ontwikkelingen in de
gezondheidszorg. Simons er
kende dat hij de oprichting
van het beraad niet kan af
dwingen. „Het initiatief daar
toe moet vanuit de organisa
ties zelf komen, maar ik zou
het wel toejuichen als dat zou
gebeuren".
De Kamer debatteerde met de
staatssecretaris over het vorig
jaar gepubliceerde rapport van
de commissie-Werner, waarin
wordt gepleit voor een opwaar
dering van verplegende en
verzorgende beroepen. Met Si
mons was de Kamer het er
unaniem over eens dat alle zei
len moeten worden bijgezet
om deze beroepen aantrekke
lijker te maken zodat er meer
personeel geworven kan wor
den en de werkdruk kan ver
minderen. De Kamer hamerde
er echter op dat daarbij niet al
leen secundaire arbeidsvoor
waarden van belang zijn (zoals
een functiewaarderingssys
teem, mogelijkheden voor kin
deropvang en verbetering van
de kwaliteit van de opleidin
gen), maar dat het salaris ook
een belangrijke rol speelt. Van
uit de Kamer werden daarbij
met name de sectoren bejaar
denzorg, kruiswerk en thuis
hulp genoemd. Simons wilde
echter de salariskwesties en
het nu al bijna zes weken du
rende CAO-conflict nadrukke
lijk buiten de discussie* hou
den. Hij sprak wel de hoop uit
dat er spoedig een doorbraak
in de onderhandelingen komt.
Het kabinet zal daartoe zo snel
mogelijk initiatieven nemen,
zo beloofde hij.
