Fiscale fraudeurs
gaan vaak vrijuit
BINNENLAND
Als hij Oranje wil
en zij niet.
WRR schetst somber beeld van Nationaal Milieubeleidsplan
Kamer wil wettelijke
maatregelen tegen aids-
tests door werkgevers
£otdóe(3omant
DINSDAG 2 JUNI 1992
Kwallen probleem
voor Borssele
BORSSELE - De kernenergie- en kolen
centrale in Borssele worden nog steeds ge
teisterd door kwallen. Afgelopen weekein
de moest de kernenergie-eenheid op
nieuw uit bedrijf genomen worden nadat
dit eind vorige week ook al gebeurde in
verband met een grote hoeveelheid van de
zeedieren in de koelwaterinlaat. De kolen-
gestookte eenheid is sinds eind vorige
week om dezelfde reden nog steeds niet in
gebruik. De EPZ heeft besloten beide cen
trales pas weer in bedrijf te stellen als de
weeromstandigheden zich wijzigen. Het
gaat daarbij met name om een verande
ring van windrichting. De inname van
koelwater wordt door de vele aanwezige
kwallen beperkt. De bedrijfsstoring is niet
van invloed op de nucleaire veiligheid.
Europese basisschool Paarden terug naar Mongolië
AMSTERDAM - Het komende schooljaar
gaat in Amsterdam de Europa-school, een
algemeen bijzondere basisschool, van
start. De school onderscheidt zich van an
dere basisscholen door onderwijs te geven
vanuit Europees perspectief. De school
wordt voor een belangrijk deel gefinan
cierd door het ministerie van onderwijs.
De school, een non-profit-instelling, stelt
zich tot doel kinderen vanaf vier jaar on
derwijs te bieden dat voorbereidt op de na
derende eenwording van Europa en in
zicht verschaft in taal, cultuur en geschie
denis van de lidstaten van de Europese
Gemeenschap. Een belangrijke plaats in
het onderwijs aan de Europa-school wordt
dan ook ingenomen door lessen in met
name de Romaanse talen waarvan de kin
deren er vanaf hun vierde jaar één zullen
moeten kiezen.
DEN HAAG - Op de uitgestrekte steppen
van Mongolië zullen deze week voor het eerst
sinds vijfentwintig jaar weer Przewalskipaar-
den lopen. Het gaat om negen in Nederland
gefokte paarden die donderdag per vliegtuig
naar hun oorspronkelijke leefgebied zullen
worden gebracht.
De in Natuurpark Lelystad opgegroeide
Przewalskipaarden worden iri Mongolië uit
gezet in een veertigduizend hectare groot re
servaat. Om een levensvatbare populatie te
creëren zullen nog meer paarden naar Mong
olië worden gebracht. Samen kunnen de die
ren helpen het bedreigde ecologische even
wicht in het zuidwesten van het land te her
stellen. Behalve in het Natuurpark Lelystad
zijn in Nederland Przewalskipaarden uitge
zet op de heide bij Vierhouten, in de ooypol-
der bij Nijmegen en op de Goudplaat bij het
Veerse Meer.
Veteranendagen
Indiëgangers
DEN HAAG - Defensie verzorgt volgen
de maand twee veteranendagen voor oud
militairen die in Nederlands-Indië zijn
geweest. Op beide dagen zal de band tus
sen deze groep en de huidige krijgsmacht
centraal staan. Op donderdag 2 juli orga
niseert de Koninklijke Marine een dag
voor oudgedienden van de zeemacht op
het Nieuwe Haventerrein in Den Helder.
De Koninklijke Landmacht ontvangt
haar veteranen op vrijdag 17 juli in de Jo
hannes Postkazerne in Havelte. De gas
ten krijgen onder meer demonstraties
van de verschillende onderdelen van de
krijgsmacht te zien. Vervoer naar de da-
gen per NS, toegang en lunches zijn alle
maal gratis. Defensie zal nog adverteren
met nadere informatie.
FNV: baan vinden steeds moeilijker
UTRECHT - De problemen op de ar
beidsmarkt worden steeds groter. Het
aantal vacatures groeit niet snel genoeg
om het groeiend aantal mensen dat een
baan zoekt aan werk te helpen. Bovendien
kunnen werkzoekenden steeds moelijker
aan betaald werk komen door verdrin
ging, waarbij hoger gekwalificeerde men
sen op functies gaan zitten die benéden
hun opleidingsniveau liggen. Door die
verdringing op alle niveaus kunnen onge
schoolden ..onderaan de arbeidsmarkt"
nauwelijks meer aan de slag komen. On
geschoolde functies worden momenteel
voor driekwart vervuld door mensen met
een lagere of middelbare beroepsoplei
ding (lbo/mbo) en slechts voor een kwart
door ongeschoolden. Dat stelt de FNV in
een gisteren gepresenteerde nota waarin
de vakcentrale een reeks maatregelen be
pleit om de arbeidsmarkt meer in even
wicht te krijgen. De FNV hamert niet al
leen op bekende zaken als verdere herver
deling van arbeid (via verdere arbeidstijd
verkorting, deeltijdbanen, scholingsver
lof, vut etcetera). Ook bepleit de vakcen
trale om de laagste loonschalen beter te
benutten. Op die manier zouden banen ih
de onderste regionen van de arbeids
markt beschikbaar kunnen komen die nu
nog onbezet blijven of worden ingenomen
door goedkope krachten uit het zogehë.-
ten „additonele circuit' (bijvoorbeeld ge-
subsiëerde banenpools). Zo kan goedko
pere en nieuwe werkgelegenheid worden
gecreëerd aan de onderkant van de ar
beidsmarkt. Daarmee krijgt de gróte
groep ongeschoold langdurig werkzoe
kenden op de reguliere arbeidsmarkt
weer een kans. De „verstopte" arbeids
markt kan dan weer „doorstromen", rede?
neert de FNV.
Portable kleurentelevisie, 37 cm beeldbuis, infrarood afstandbe;
diening, 32 voorkeuzezenders, onscreen display ^QQ
en sleeptimer, 1 jaar Hema-garantie499T- jyy.-
H E M A De normaalste zaak van de wereld..
Twijfels over
schrappen datum
onafhankelijkheid
van Aruba
DEN HAAG - Het is nog larjg
niet zeker of een meerderheid
binnen het Nederlandse parle
ment akkoord gaat met het
schrappen van de datum voor
onafhankelijkheid van Aruba
uit het Statuut van het Ko
ninkrijk.
Dat bleek gisteren in Den
Haag tijdens een bijeenkomst
van delegaties uit de Staten
van de Nederlandse Antillen,
de Staten van Aruba en de vgs-
te kamercommissies voor Ne-
derlands-Antilliaanse en Aru
baanse zaken. Minister Hirsch
Ballin van Antilliaanse zaken
diende begin mei op verzoek
van Aruba bij de Tweede Ka
mer een voorstel in voor het
schrappen van de onafhanke
lijkheidsdatum uit het Sta
tuut. Daarin staat nu dat Aruba
op 1 januari 1996 onafhanke
lijk wordt. In het voorstel van
de minister houdt Aruba dé
status aparte en blijft het Hd
van het Koninkrijk, maar de
regering van Aruba houdt te
gelijkertijd de mogelijkheid
om in een later stadium de
band met Nederland volledig
door te snijden.
Diverse fracties in het Neder
landse parlement betwijfelen
of het plan van Hirsch Ballin
de oplossing is, omdat ook en-
kele andere Antilliaanse eilan
den. met Curasao voorop, der
zelfde status als Aruba willen
hebben. Dat zou een opdeling
van de Nederlandse Antillen
betekenen, terwijl Hirsch Bal
lin juist met het schrappen van
de onafhankelijkheidsdatum -
Aruba blijft dan binnen het
Koninkrijk - dat probeert te
voorkomen.
Zwartboek Amnesty
Premier Nelson Oduber van
Aruba betreurt het dat zijn
land is opgenomen in het
zwartboek van de mensen
rechtenorganisatie Amnesty
International dat binnenkort
zal verschijnen. Amnesty nam
Aruba op naar aanleiding van
zeven gevallen van mishande
ling van verdachten en het niet
reageren van Aruba op de be
schuldigingen van de organi
satie. Volgens Oduber is een
verzoek om opheldering aan
minister van justitie Hendrik
Croes maandenlang op het by-
reau van een politie-inspec-
teur blijven liggen. „Aruba
heeft daardoor de gelegenheid
gemist zich te verweren", al
dus Oduber.
Politieman
terecht
HEESWIJK-DINTHER - De
28-jarige politieman Vincent
Willems uit Heeswijk-Dinther
die sinds 14 mei werd vermist,
is terecht. Nadat hij gister
avond met huis contact had op
genomen, is hij vannacht weer
thuis gekomen. Het is nog niet
precies duidelijk waarom de
man er vandoor is gegaan. He.t
gaat vermoedelijk om een pri-
vé-kwestie. Hij is in ieder geval
niet bij strafbare feiten betrok
ken.
Bedrijfsleven
verzwijgt vijf
miljard aan winsten
DEN HAAG Het ministerie
van financiën loopt per jaar
circa anderhalf miljard gulden
aan vennootschapsbelasting
mis doordat vele bedrijven een
deel van hun winst voor de fis-
j cus verzwijgen. Volgens een
rapport van het ministerie, dat
gisteravond via de NCRV-tele-
j visie openbaar werd gemaakt,
I heeft het bedrijfsleven in 1990
vijf miljard gulden aan winst
niet bij de belastingdienst ge
meld. Het ministerie is tot
j deze schatting gekomen na
I een onderzoek dat op initiatief
van de Tweede Kamer is ge
houden. Mr. J. van Lunteren,
1 plaatsvervangend directeur
i van de belastingdienst, kon-
digde via de televisie aan dat
voortaan elk jaar 1 op de 6 be
drijven intensief zal worden
gecontroleerd. Tot nu toe is dat
j 1 op de 8.
Bo Gyi
Medewerkers van het Noorder Dierenpark in Emmen proberen de moeder van het gisteren geboren olifantje Bo Gyi tot bedaren te brengen.
De moeder wil het jong naar zich toe trekken, maar de verzorgers vrezen dat het diertje verpletterd zal worden.
FOTO:ANP
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG - Uit het rapport
van de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid
blijkt dat tal van doelstellingen
uit het Nationaal Milieubeleids
plan niet gehaald zullen wor
den. Volgens onderzoek van
het RIVM (Rijksinstituut voor
j Volksgezondheid en Milieuhy
giëne) geldt dat voor de uitstoot
van veel schadelijke stoffen.
Uit berekeningen van het Cen
traal Planbureau blijkt dat veel
minder energie bespaard zal
worden dan voorzien in de nota
Energiebesparing.
Bovendien heeft het Centraal
Bureau voor de Statistiek de
prognose voor de groei van de
bevolking onlangs naar boven
bijgesteld. Er zijn weinig teke
nen die erop wijzen dat het stre
ven naar meer welv&art ver
mindert door toenemend mi
lieubesef. Bovendien werkt ook
de tendens van de toenemende
individualisering (meer woon
ruimte en meer auto's) nadelig
voor het milieu.
Om het mestprobleem op te los
sen kan statiegeld worden inge
voerd bij aankoop i
bij fabrikant of importeur. Dat
statiegeld moet gebaseerd zijn
op het gehalte aan stikstof om
dat die stof een belangrijke
bron van verzuring is. Het sta
tiegeld wordt geheel of gedeel
telijk teruggegeven als de vee
houder aantoont dat hij zich op
verantwoorde wijze van de
mest heeft ontdaan, dat wil zeg
gen door beperkte bemesting
van eigen grond of inleveren bij
mestfabriek of mestbank.Zo'n
statiegeldsysteem werkt in fei
te hetzelfde als een heffing op
alleen dat deel van de mest dat
overtollig is. Nadere afspraken
met de bedrijfstakken, de con-
venanten om vervuiling terug
te dringen, kunnen een goede
aanvulling zijn op dergelijke
heffingen, vindt de WRR. In het
autoverkeer is volgens de Raad
aanvullend beleid nodig. Uit
verkenningen van de Rijkspla
nologische Dienst is op te ma
ken dat de groei van het autobe
zit groter zal zijn dan is aange
nomen in het Tweede Struc
tuurschema Verkeer en Ver
voer van de regering. De WRR
ziet goede redenen niet alleen
het gebruik, maar ook het bezit
van een auto terug te dringen.
Theoretisch zou het gebruik
kunnen worden teruggebracht
door de benzine flink duurder
te maken, maar dan gaat de au
tomobilist over de grens tanken
of stelt de EG grenzen aan de
accijnzen. Binnen de EG zou
moeten worden geprobeerd te
komen tot nieuwe afspraken
hierover. In eigen land kan het
woon-werk-verkeer per auto
aan banden worden gelegd
door het reiskostenforfait in de
inkomstenbelasting af te schaf
fen, het parkeren duurder te
maken en het onvolledige ver
haalsrecht voor schade aan per
sonen bij verkeersongelukken
te verbeteren. De WRR pleit
ook voor het politiek omstre
den invoeren van een zogehe
ten regulerende heffing op
energie. In feite bepleit de
Raad ook hier een heffing op al
leen dat deel van het verbuik
dat algemeen als overtollig
wordt beschouwd onder het
motto „verbeter de wereld, be
gin bij je zelf'.
DEN HAAG - De Tweede Ka
mer wil dat het kabinet op kor
te termijn wettelijke maatrege
len treft om HIV-tests bij aan
stellingskeuringen te voorko
men. Een ruime meerderheid
voelt niets voor het kabinets
voorstel om nog eens geduren
de twee jaar te bekijken of art
sen bereid zijn die richtlijn
vrijwillig na te leven. Dit bleek
gisteren tijdens een debat over
het aidsbeleid.
Gedragscode
Uit onderzoek in 1989 is geble
ken dat 23 procent van de art
sen in het kader van aanstel
lingskeuringen wel eens test
op de aanwezigheid van het
HIV-virus, dat kan leiden tot
de ziekte Aids. De regerings
partijen CDA en PvdA gaan
voorlopig akkoord met de in
voering van een gedragscode
voor HIV-tests door verzeke
raars bij mensen die een le
vens- of arbeidsongeschikt
heidsverzekering willen afslui
ten voor minder dan 200.000
gulden. Ze zien af van een wet
telijk verbod, hoewel de PvdA
een dergelijk verbod voor de
toekomst niet uitsluit. Het ka
binet moet de mogelijkheden
hiertoe nader onderzoeken.
PvdA-kamerlid mevrouw Swil-
dens noemde een gedragscode
na een wettelijke regeling
voorlopig de beste oplossing.
Voor verzekeringen boven de
200.000 gulden mogen verze
keraars wel een HIV-test eisen.
De oppositiepartijen WD, D66
en Groen Links zien niet veel
in de gedragscode, die het ka
binet in september in overleg
met de verzekeraars definitief
wil vaststellen. WD-kamerlid
Franssen meent dat voor een
dergelijke afspraak vooralsnog
geen aanleiding is omdat de
verzekeraars zich in de pi-ak-
tijk al voldoende terughou
dend opstellen.
Verbod
D66 en Groen Links vihden
echter dat er een wettelijk ver
bod moet komen. Een Kamer
meerderheid wil verder dat het
opgerichte garantiefonds voor
financiële steun aan hemofilie-
patiënten, die door bloedtrans-*
fusie zijn besmet met het HIV-
virus ruimer van opzet wordt.
De PvdA wil ook hulp voor he-
mofiliepatiënten die al Aids
hebben. Staatssecretaris Si
mons zegde toe de mogelijkhe
den hiertoe serieus na te gaan.
De suggestie van WD en D66
om hulp uit dit fonds niet be
perken tot hemofiliepatiënten
acht Simons praktisch nauwe
lijks uitvoerbaar.
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG - AJs gevolg
van personele tekorten bij
justitie en een gebrek aan
celruimte gaan elk jaar
enkele honderden fiscale
fraudeurs vrijuit. De frau
dezaken, altijd boven de
50.000 gulden, worden wel
aangemeld maar slechts
in enkele tientallen geval-
len kan tot vervolging
worden overgaan.
I Deze klacht uitte directeur-ge-
I neraal van de belastingdienst
C. Boersma, gisteren bij de
presentatie van het jaarverslag
1 van de belastingdienst.
De dienst is met het ministerie
van justitie en het openbaar
ministerie in onderhandeling
over een nieuwe gedragslijn
voor de aanmelding van fiscale
fraudezaken. Volgens Boers-
j ma is de grens van 50.000 gul-
den, die al sinds enkele jaren
wordt gehanteerd ongenuan-
j ceerd. De topambtenaar: „Mis-
schien moet je voor particulie-
1 ren en kleine bedrijven de
grens lager stellen en voor gro
tere ondernemingen hoger.
Punt van zorg blijft dat justitie
onvoldoende mankracht ter
beschikking kan stellen. Ik be-
treur dat".
IBij de beslissing om van straf
vervolging af te zien speelt vol
gens Boersma behalve de per
sonele problemen bij justitie
ook de bewijslast een rol. Hele
maal vrijuit gaan de ruim 1200
fraudeurs die justitieel- niet
aangepakt kunnen worden
overigens niet. De belasting
dienst heeft zelf de bevoegd
heid een boete van maximaal
100 procent op te leggen.
Boersma: „Voor sommige frau
deurs komt zo'n straf harder
Vrijwilligersbestand thuiszorg vergrijst
DEN HAAG Het vrijwilligersbestand voor de thuiszorg ver
grijst. Er komen te weinig jonge mensen bij. Aan de toegenomen
vraag kan dus niet worden voldaan. De nieuwkomers kiezen ver
der voor specifieke taken als stervensbegeleiding en buddy-
werk voor aidspatiënten. Voor de gewone zorg voor thuiswonen
de mensen hebben zij minder belangstelling. Bovendien hebben
weinig mensen zin in het organisatorische werk, zodat er moei
lijk kader is te krijgen. Dat blijkt uit een onderzoek dat het Ne
derlands Instituut voor Maatschappelijk Werk in opdracht van
het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur heeft ge
daan. In Nederland zijn ongeveer 150.000 mensen actief in de
hulpverlening.
Eenmans
milieu-actie
Amsterdammer Eddie
de Roos heeft gisteren
een unieke
eenmansactie
gehouden. Na een
kleine
onderhoudsbeurt in
zijn huurwoning aan
de Govert Flinckstraat
ontdekte Roos dat
tegen zijn
uitdrukkelijke wens
tropisch hardhout was
gebruikt. Het
woningbedrijf had
beloofd dat dat niet
zou gebeuren. Roos
weigerde de
oplevering en bracht
gistermiddag het hout
uit protest per bakfiets
terug naar de
woningbouw
vereniging,
FOTO: ANP
CASPER EN HOBBES
Minister wil studentenstop
voor tien studierichtingen
ZOETERMEER - Minister Ritzen van onderwijs heeft voor tien
universitaire studies een studentenstop aangekondigd. Een
maximum aantal studenten geldt voor onder andere (dierge
neeskunde, bedrijfskunde, Japankunde, algemene natuurwe
tenschappen en lucht- en ruimtevaarttechniek. De vereniging
van universiteiten had bij twaalf studies om zo'n numerus fixus
gevraagd, maar Ritzen heeft voor twee technische studies, name
lijk civiele technologie en management en technische bestuurs
kunde de aanvraag afgewezen. Volgens Ritzen zijn dat vrije stu
dierichtingen, dat wil zeggen zonder nauw omschreven pro
gramma. Voor de meeste van de studies geldt dat de universitei
ten een studentenstop willen, omdat ze geen ruimte en perso
neel hebben om alle belangstellenden op te vangen. In de toe
komst zal goedkeuring van een studentenstop echter afhangen
van de vraag, of er genoeg werk is voor de betrokken afgestu
deerden.
Directeur-generaal der Belastin
gen C. Boersma tijdens de pre
sentatie van het jaarverslag van
de belastingdienst over 1991.
FOTO:ANP
aan dan een paar weken on
voorwaardelijke hechtenis".
De komende jaren wil de be
lastingdienst de controle op
fraude en ontduiking verder
opvoeren. Volgens Boersma
kan het midden- en kleinbe
drijf straks gemiddeld één
keer in de vijfjaar een serieuze
controle van de fiscus tege-
moetzien. Momenteel is dat
eens in de 7,7 jaar. Verder
wordt de verplichte -doorgifte
van rente-uitkeringen door de
banken uitgebreid tot in Ne
derland verblijvende buiten
landers. De banken zijn nog
niet akkoord met het doorge
ven van rentebetalingen aan
zogeheten 'niet natuurlijke
personen', zoals stichtingen en
ondernemersverenigingen.
De komende jafen zal de belas-,
tingdienst ook steeds meer ge-
avanceerde computertechnie
ken gaan gebruiken omzijn
Reorganisatie
Over de reorganisatie van de
belastingdienst, die onlangs
formeel is afgerond, toonde
Boersma zich gisteren zeer te
vreden. Hoewel het project pas
in het najaar wordt geëva
lueerd, zei hij dat de belasting
opbrengst dankzij de hogere
controledichtheid en meer ef-
ficiëncy van het apparaat
waarschijnlijk honderden mil
joenen guldens hoger is ko
men te liggen. Het ministerie
van financiën heeft in zijn
meerjarenramingen van de be
lastingopbrengst in elk geval
al een structurele meevaller
van een kleine'miljard gulden
verdisconteerd. Door de reor
ganisatie is de belastingdienst
er in geslaagd met minder
mensen meer aanslagen te
controleren. Vorig jaar werden
de boeken van gemiddeld één
op de 7,7 bedrijven gecontro
leerd, in 1990 was de controle
kans nog 1:8. De totale perso
neelssterkte van de belasting
dienst is vorig jaar sterk inge
krompen. Waren er in 1987 nog
32.215 arbeidsplaatsen, in 1991
werkten nog 30.415 mensen
voor de fiscus. De totale belas
tingopbrengst was vorig jaar
met 151,6 miljard gulden ruim
11 procent hoger dan in 1990.
De opbrengst van de belasting
op winst, inkomen en vermo
gen bedroeg fl 88,1 miljard, 11,
5 miljard meer dan in 1990. De
loonbelasting bracht 57,4 mil
jard op, 8,4 miljard meer.
-m
greep op de belastingplichti
gen te versterken. Zo is in de
districtskantoren Apeldoorn
en Eindhoven op proef een
nieuw automatiseringssys
teem met de naam 'KASSA' in
bedrijf genomen, dat de aan
slagen van ondernemingen die
extra aandacht verdienen au
tomatisch selecteert.
VAAZZ\T KJIKS AkJPtZS
0F,W Hf fVlNPUÉ NIET?
FIJK1 ZO
mi FIJN
PIT KAN UK£N
PURFN