Grote stroom migranten dreigt
West-Europa binnen te trekken
Nieuwe hal Jaarbeurs
Utrecht slaat alles
Succes ECN op de markt
ECONOMIE
Topfunctionarissen
Bank van Rusland
dienen ontslag in
Fusieproces
hapert bij
Brabant Pers
Eindhoven - De re-
Zwoele stem Meta de Vries
aan telefoon Nutsspaarbank
ioeidócQoivuvnt
DINSDAG 2 JUNI 1992
Fortis 'koopt'
eigen naam in VS
UTRECHT - Fortis, het samenwerkingsver
band van Amev/VSB en de Belgische AG-groep,
heeft in de Verenigde Staten om zijn naam te
kunnen blijven voeren een naamgenoot moeten
litkopen. Het gaat om Fortis Corporation, die
[zijn naam zal veranderen in CorVel Corpora
tion. Fortis Corp. verleent diensten in de medi-
Ische sector. Het gaat om diensten ter beperking
van de in Amerika hoge ziektekosten. Fortis
nev/VSB en AG) was als grotere marktpartij
klant van het bedrijf. Bij de fusie van
nev/VSB en AG was het concern dus al op de
hoogte van het bestaan van de Amerikaanse
idienstverlener. Binnen een groter contract met
en waarde van rond de vier miljoen dollar is
hans met Fortis Corp. overeengekomen dat
[deze haar naam zal wijzigen om verwarring in
de markt te voorkomen.
Fiat sluit fabriek
MILAAN - Het Italiaanse automobielconcern Fiat
heeft onder druk van de scherpe internationale
concurrentie besloten om de fabriek in Chivasso bij
Turijn in september te sluiten. Van de 5.600 men
sen die daardoor hun baan verliezen, krijgen er
3.600 werk in andere fabrieken in Noord-Italië. Dit
heeft de directeur personeelszaken van Fiat, Mau-
rizio Magnabosco, gisteren verklaard na afloop van
overleg met de vakbonden. Door de sluiting van
het bedrijf wordt de jaarlijkse produktiecapaciteit
van Fiat volgens deskundigen verminderd met on
geveer lO^OOOauto^s^^
LPG cent duurder
ROTTERDAM - Autogas (lpg) wordt morgen een
cent per liter duurder. De adviesprijs aan de zelf-
tank wordt 51,9 cent. Dit hebben marktleider BK
Gas en de Novok, de organisatie van zelfstandige
pomphouders, gisteren bekendgemaakt.
Wall Street voor
eerst boven de
3400-grens
NEW YORK - De koersen op Wall
Street in New York hebben voor de
tweeëntwintigste keer dit jaar een
record gevestigd. De Dow Jones-in-
dex van de dertig toonaangevende
fondsen sloot op de eerste dag van
'de week op 3413,22 punten, een stij
ging van 16,34. Daarmee werd het
vorige record van 3398,43 punten op
28 mei gebroken.
Het nieuwe hoogtepunt, waarbij
voor het eerst in de geschiedenis
van Wall Street boven de magische
3400-grens werd gesloten, werd be
reikt bij rustige handel. Er gingen
164 miljoen aandelen om.
MOSKOU De voorzitter van de Centrale Bank van
Rusland, Georgi Matjoechin en zijn eerste plaatsver
vanger, Vladimir Rasskazov, hebben gisteren hun
ontslag ingediend. Zij deden dat naar aanleiding van
de eis van de financiële commissie van het Russische
parlement dat de rente op kredieten omlaag moet.
De parlementscommissie heeft in reactie op klachten
van collectieve boerderijen en andere grote krediet
nemers verlangd dat de rente van de huidige 80 pro
cent wordt verlaagd naar 50 procent. Die rentetarie
ven zijn naar westerse maatstaven exorbitant, maar
zij liggen beduidend onder de inflatie, die tot nog toe
dit jaar jaar al meer dan 300 procent beloopt. Dit bete
kent dat de Centrale Bank bij ieder krediet in feite
geld weggeeft.
Koninklijke Papier in geweer
tegen heffing op grondwater
HILVERSUM - De voorgenomen heffing op grondwater gaat de
papierindustrie in ons land miljdënen kosten. Dat zei de topman
van de Koninklijke Nederlandse Papierfabrieken (KNP), F. de Wit,
vandaag in Hilversum bij de opening van het nieuwe hoofdkantoor
van KNP. Hij deed een beroep op de overheid om af te zien van deze
maatregel en de „Nederlandse industrie niet in een uitzonderings
positie te plaatsen ten opzicht van haar buitenlandse concurren
ten".
Vorige week besloot het kabinet om de heffing op brandstoffen vol
gend jaar niet te verhogen, maar wel komt er een nieuwe wet die
voorziet in een heffing op grondwater en afval. De opbrengst van de
grondwaterheffing wordt geschat op 245 miljoen gulden per jaar.
Volgens De Wit dreigt bij invoering van deze heffingen een lasten
verzwaring voor de papier- en kartonindustrie van 30 miljoen gul
den per jaar. KNP zal als belangrijkste producent het grootste deel
van dat bedrag voor zijn rekening moeten nemen. Voor een onder
neming die 80 procent van haar produkten exporteert is dat een „ui
terst gevaarlijke situatie", aldus De Wit.
dl GENÈVE - Massale
werkloosheid in Oost-Eu-
ii ropa en de voormalige
Sovjetunie is een „ramp
die op het punt staat te ge
beuren", zo valt te lezen in
een rapport van de Inter
nationale Arbeidsorgani
satie (ILO) dat vandaag is
gepresenteerd.
Volgens het rapport zal als ge
volg van de politieke verande
ringen en de slechte economi
sche situatie in het voormalige
Sovjet-blok een grote stroom
migranten West-Europa in
trekken. Miljoenen mensen
zijn al werkloos, en dit aantal
zal alleen maar stijgen.
Volgens een onderzoek zijn in
Tsjechoslowakije, Hongarije,
Polen en het gebied rond Mos
kou bijna twee miljoen men
sen vast van plan hun land te
verlaten. Nog eens tussen de 7
en 20 miljoen mensen denken
ernstig over migratie om zo
hun levensstandaard te kun
nen verbeteren.
Emigratie
In het ILO-rapport worden cij
fers aangehaald van het minis
terie van arbeid van de voor
malige Sovjetunie die aange
ven dat twee miljoen inwoners
willen emigreren. In de prak
tijk zal dit aantal minder zijn
vanwege de reiskosten en de
verschillende visabepalingen.
Als legaal emigreren onmoge
lijk is zou dit burgers uit de
voormalige Sovjetunie ertoe
kunnen bewegen illegaal de
reis te beginnen. Naar schat
ting leven al 80.000 illegalen in
Polen en 60.000 in Hongarije.
„Hetfcisico voor Polen is dat
mensen uit de voormalige Sov
jetunie niet verder komen dan
dit land", aldus het rapport.
Het rapport meldt verder dat
Noqj-d-Amerika voor Russen
en Polen de eerste keus is, ter
wijl de Hongaren Duitsland als
favoriete land kiezen.
Markteconomie
De industriële produktie is
dramatisch gekelderd in Oost-
Europa, dat probeert zijn cen
traal geleide planeconomie te
veranderen in een kapitalisti
sche markteconomie. Toch is
de werkloosheid niet evenre
dig toegenomen omdat de
staat nog steeds veel mensen
onnodig in dienst heeft.
Op de langere termijn voor
spelt het rapport dat 15 tot 20
procent van de bevolking
werkloos zal worden. Het ILO-
rapport citeert een onlangs ge
publiceerd onderzoek van de
Wereldbank dat uitwijst dat de
jaarlijkse kosten voor werk
loosheid en omscholing in de
voormalige Sovjetunie onge
veer 2.400 gulden per persoon
bedragen en in de rest van
Oost-Europa ongeveer 4.800
gulden. Als de voorspellingen
van de Wereldbank uitkomen
zullen er over vijf jaar 52 mil
joen werklozen zijn zodat de
totale jaarlijkse kosten tot on
geveer 140 miljard gulden zul
len oplopen.
Het Energieonderzoek Centrum Nederland in Petten.
Fins catamaran cruiseschip in Amsterdam
let gloednieuwe Finse cruiseschip Radisson Diamond is gisteren in de Amsterdamse haven afgemeerd. Het bijzondere aan dit schip is de
atamaranconstructie, waarbij de onderkant van het verbindende dek zich acht meter boven het wateroppervlak bevindt. De catamaran meet
JÏ29 bij 38 bij 8 meter, heeft een waterverplaatsing van 18 000 brutoton en kan een kruissnelheid bereiken van 12,5 knopen (bijna 23 kilometer
'tier uur). Voor de 354 passagiers zijn maar liefst 177 bemanningsleden beschikbaar. Plaatsen aan boord zijn niet te huur, want alleen de ge
hele boot kan worden geboekt. Inmiddels heeft het Olympisch Comité het schip gehuurd als hotelaccommodatie voor de komende Olympi-
:he Spelen. foto:ANP
t dactieraden van het Eind-
ïovens/Helmonds Dag-
)lad, het Brabants Dag-
)lad en Het Nieuwsblad
lebben het overleg met de
directie van de Brabant
3ers met onmiddellijke
ngang opgeschort.
)e reden daarvan is dat de di
rectie heeft aangekondigd dat
lij niet alle toezeggingen in het
cader van de Strategienota
Irabant Pers Dagbladen - ge-
6 itand kan doen. De redactiera
den van deze kranten hebben
reactie daarop gisteren in
tien gezamenlijke verklaring
laar buiten gebracht. De re-
lactieraden schrijven in hun
j rerklaring dat ze bezorgd zijn
iver de bezuinigingen die de
Dagbladengroep wil
loorvoeren. Ze zijn bang dat
lie de afspraken over het
roortbestaan van de Brabant-
'erskranten zullen raken. De
VNU-top maakte onlangs be
kend het personeelsbestand
van de Dagbladengroep met 5
procent (135 arbeidsplaatsen)
e willen inkrimpen. Gedwon-
[en ontslagen zouden daarbij
liet aan de orde zijn, meldde
leVNU.
De Nederlandse Vereniging
van. Journalisten (NVJ) liet
iesondanks meteen weten
verontrust te zijn door deze
lersoneelsinkrimping. De
IVJ voorzag al dat de uitvoe
ring van eerder ontwikkelde
ilannen op problemen zouden
stuiten.
L
gen over hun rekening en wel met de zwoele
30 stem van radiopresentatrice Meta de Vries.
Zo is binnen een minuut het actuele saldo op te
DEN HAAG Als eerste bank in Nederland vragen en bovendien een overzicht te krijgen
heeft de Nutsspaarbank gisteren onder de van de tien laatste financiële transacties. De in-
naam 'Privébank' een geheel nieuwe service formatie die de rekeninghouder opvraagt is on-
voor haar cliënten geïntroduceerd. Dezen kun- line, zodat altijd de meest actuele stand op de
nen nu via de telefoon directe informatie krij- rekening kan worden gegeven.
De Porceleyne
Fles verwacht
flink herstel na
verlies
DELFT Aardewerkfa
brikant De Porceleyne
Fles, een van de oudste
nog bestaande plateelbak
kerijen van Nederland,
heeft vorig jaar een verlies
geleden van 778.000 te
gen een winst van
214.000 in 1990. De zeer
vele activiteiten die vorig
jaar zijn ontplooid kun
nen in 1992 de resultaten
gunstig beinvloeden. Het
resultaat kan als alles
meezit dit jaar weer ruim
positief uitvallen, zo
schrijft de directie in het
jaarverslag over 1991.
De Golfcrisis bleek vorig jaar
toch een grotere invloed op de
resultaten te hebben dan aan
vankelijk werd verwacht. Het
toeristen- en zakenbezoek
stganeerde vele maanden lang
en de omzet verminderde van
ƒ12,3 miljoen tot ƒ11,6 mil-"
joen.
Omdat werd verwacht dat
1992, met vele Europese mani
festaties, een goed toeristen
jaar zou worden en Porceleyne
Fles bovendien en groot aantal
eigen detailhandelsverkoop
punten zou gaan exploiteren,
moesten de voorraden op een
hoog peil worden gebracht.
Dat leidde tot veel extra kos
ten. Aangezien het ook niet
verantwoord werd geacht een
prijsverhoging geheel ten gun
ste van de resultaten te bren
gen, kon een verlies niet wor
den voorkomen.
Floriade
De aanwezigheid van Porce
leyne Fles op de Floriade met
twee winkels, de eigen winkel
in Delft en de verwachting dat
het toeristenbezoek aan Ne
derland weer groeit zouden de
omzet dit jaar 20 procent kun
nen groeien. Als ook een ver
sterking van het eigen vermo
gen dit jaar echt plaatsvindt is
de directie voor het lopende
PETTEN Dankzij een
versterking van zijn
marktpositie en een blij
vende beheersing van de
kosten, heeft het Energie
onderzoek Centrum Ne
derland (ECN) in Petten
het afgelopen jaar een po
sitief bedrijfsresultaat van
5,6 miljoen gulden ge
boekt. Dit is vier keer zo
veel als de winst van 1,4
miljoen gulden die de on
derzoekinstelling in 1990
na een aantal jaren van
verlies wist te behalen.
Sinds het aantreden enkele ja
ren geleden van prof.dr.ir. H.
van den Kroonenberg als alge
meen directeur, is er bij ECN
veel veranderd. De nieuwe lei
der maakte van de vrij geslo
ten onderzoekinstelling een
open en op de gebruiker ge
richt instituut. Naast bezuini
ging op de kosten werkte hij
aan een vergroting van de slag
vaardigheid van het ECN in
het verwerven van nieuwe op
drachten van derden.
De inspanningen van Van den
Kroonenberg werpen nu hun
vruchten af. Het aantal op
drachten voor onderzoek op
het gebied van energie neemt
nog steeds toe. „Het bewijs is
geleverd dat de nieuwe organi
satie van ECN succes in de
markt heeft. ECN heeft aange
toond dat het zijn rol als het
centrale Nederlandse instituut
voor energieonderzoek met
succes kan combineren met
zijn positionering op de
markt", aldus drs. G. van Aar-
denne, voorzitter van het be
stuur in het jaarverslag.
Omzet
Het positieve bedrijfsresultaat
van ECN in 1991 is veel hoger
dan de algemeen directeur had
verwacht. In januari van dit
jaar zei Van den Kroonenberg
te rekenen op een positief sal
do van 3,5 miljoen gulden, ook
al hield hij er toen rekening
mee dat dit bedrag wel eens
hoger zou kunnen uitvallen.
De omzet van het instituut be
draagt ruim 150 miljoen gul
den. Een deel daarvan (onge
veer 60 miljoen gulden) be
staat uit basis- en doelsubsi
dies van de overheid. De rest
(90 miljoen gulden) verkreeg
het ECN uit opdrachten van de
ministeries van economische
zaken, VROM, onderwijs en
wetenschappen en sociale za
ken, de Europese Gemeen
schap en van het bedrijfsleven
of andere onafhankelijke in
stellingen. In de afgelopen
drie jaar is het bedrag dat de
onderzoekinstelling van de
overheid aan basis- en doel
subsidie krijgt, vrijwel gelijk-
gebleveii. De inkomsten uit
opdrachten steeg echter van 75
miljoen gulden in 1989 tot 90
miljoen vorig jaar.
Belangrijke 'eindprodukten'
voor ECN zijn de officiële pu-
blikaties. Ten opzichte van
1990 is het aantal contractrap
porten vorig jaar gestegen met
30 procent tot 183. Dezelfde
groei is zichtbaar in de overige
publikaties, zoals onderzoek
rapporten, tijdschriftartikelen
en conferentiebijdragen. Het
totaal aantal daarvan nam in
1991 toe tot 397 publikaties.
utrechtse1 Jaarbeurse^ Recordomzet Jaarbeurs in jubileumjaar
plex wordt volgend jaar UTRECHT De omzet van de Koninklijke Nederlandse Jaar-
uitgebreid met de grootste beurs heeft bij haar 75-jarig bestaan in 1991 een record van 135
evenementenhal in de Be
nelux. De hal wordt ex
treem functioneel: verga
deringen, popconcerten
en tenniswedstrijden zul
len er in gehouden kun
nen worden.
Toegangscode
De Privébank werkt op basis van het zogenoem
de voice response-systeem. Via de druktoetsen
of de draaischijf van de telefoon geeft de gebrui- jaar optimistisch gestemd,
ker zijn rekeningnummer en toegangscode Porceleyne Fles streeft al lan-
door. De computer vertelt hem dan wat er op dat
moment op zijn rekening staat en zo dit wordt
gewenst een overzicht van meerdere transac
ties. De cliënt wordt geholpen door Meta de
Vries, die hiervoor alle benodigde gegevens
heeft ingesproken.
Radiopresentatrice Meta de Vries helpt de clënten
van de Nutsspaarbank telefonisch binnen een mi
nuut aan informatie over hun rekening. foto sp
De Privébank is 24 uur per dag en zeven dagen
in de week bereikbaar via het telefoonnummer
346.36.36. Om telefonisch toegang tot de com
puter te krijgen moet de cliënt bij de bank wel
een geheime code aanvragen. Het gebruik van
deze dienstverlening is gratis. Alleen de tele
foonkosten komen volgens het reguliere PTT-
tarief voor rekening van de cliënt. Dit bedraagt
voor bijna alle klanten van de Nutsspaarbank
15 cent per vijf minuten en 's avonds en in het
weekeinde 15 cent per tien minuten.
gere tijd naar een versterking
van het eigen vermogen. In
1991 meende de directie eem
betrouwbare partner te heb
ben gevonden, die echter op
het laatste monment zonder
daarvoor duidelijke redenen
op te geven, afhaakte. Belang
rijk daarbij was ook dat dit een
groot bedrag aan advieskosten
met zich meebracht. De direc
tie zal ook in 1992 intensief aan
een vermogensversterking
werken.
Porceleyne Fles betaalt al ja
ren geen dividend meer. Voor
het laatst kregen aandeelhou
ders iets over 1973, en wel 2.
Prins van Oranje
hal wordt de negende loot aan
de Jaarbeurs-stam. De hal gaat
zich nadrukkelijk op de recre
atieve sector richten, vooral op
mega-concerten. Grootschali
ge muzikale manifestaties,
worden in Nederland vrijwel
alleen in Ahoy Rotterdam en
de Statenhal in Den Haag ge
houden. Leuke ruimten, maar
volgend jaar optrekjes, verge
leken bij wat in Utrecht wordt
gerealiseerd. De Prins van
Oranjehal wordt 160 bij 90 me
ter groot, wat een vloeropper
vlak oplevert van 15.000 vier
kante meter. Er kunnen 23.000
toeschouwers een zitplaats
krijgen. Dat is drie keer wat
Ahoy kan bieden en twee maal
de Statenhal-capaciteit.
Multifunctioneel
De Jaarbeurs wil de hal voor
alle mogelijke doeleinden in
zetten. En dat zijn er ongekend
miljoen gulden bereikt. Daarmee overschreed de omzet die van
1990 met 14 miljoen gulden of met 12 procent, aldus het gisteren
gepresenteerde jaarverslag. De Omzet van de Jaarbeurs wordt
doorgaans beïnvloed door wisselbeurzen, die niet jaarlijks, maar
om de twee of drie jaar plaatsvinden. Een aantal daarvan viel in
1991. In totaal trok de Jaarbeurs ongeveer drie miljoen bezoe
kers. Voor het lopende boëkjaar verwacht de Jaarbeurs niet dat
omzet en resultaat het peil van 1991 zullen bereiken,
veel, zoals woordvoerder Ben claim: in dat jaar willen De Ze
de Jong opnoemt. „Tennistoer- vende Dag Adventisten de hal
Mojo Concerts, het bekende constructie, waardoor één aan-
pop-impresariaat, heeft advie
zen voor de inrichting gege
ven. Theater-manifestaties
worden mogelijk, doordat aan
het plafond boven het podium
toneelverlichting, decorstuk
ken en voorzieningen voor ge
luid aangebracht kunnen wor
den.
gesloten ruimte ontstaat. De
hoogte varieert van tien tot
vijftien meter. Een ander tech
nisch hoogstandje is volgens
De Jong de koeling van ruim
te. Een gekoelde hal van der
gelijke afmetingen schijnt nog
niet voor te komen.
De Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs investeert 45 mil-
Volgens De Jong is de Jaar- joen gulden in de Prins van
beurs in onderhandeling met Oranjehal, die eind 1993 moet
verschillende theaterbureau's, worden opgeleverd. De hal
impresariaten en 'andere orga- kost de Jaarbeurs een deel van
nisaties'. Er zouden nu al het parkeerterrein. Dat wordt
reserveringen zijn geplaatst in de toekomst gecompen-
voor grootschalige evenemen- seerd door een parkeergarage
ten, terwijl de hal eind volgend achter het complex, die de be-
jaar pas is opgeleverd. Zelfs staande garage eens zo groot
voor 1995 ligt al een harde maakt.
Dollarkoers ruim cent hoger
Voorlopig geen leningen nieuw IMF-lid Rusland
WASHINGTON - Rusland is
AMSTERDAM - De koers van de Amerikaanse dollar was van- föïSjJ?
daag aan het begin van de handel op de Europese wisselmarkten
ruim een cent hoger. In Amsterdam stond de dollar om 10.00 uur
op 1,8225 na een slotkoers van 1,8100 gisteren.
Internationale Monetaire
Fonds (IMF), maar het zal nog
even duren voordat het finan
ciële steun krijgt van de orga
nisatie die Moskou ooit als ka-
De dollar begon gistermiddag te stijgen na de bekendmaking pitalistische instelling verfoei-
van de index van Amerikaanse inkoopdirecteuren. Deze bleek
flink te zijn gestegen, hetgeen duidt op een verbetering in de
de. De Russische ambassade
in Washington tekende de do-
teen krant ontvangen? Bel tussen
800 en 19.00 uur, zaterdags tussen
[4 00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-
I22248.en uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
economie van de VS. De stijging ging later in de VS en het Verre cumenten voor toetreding tij
dens een plechtigheid op het
Oosten door. In Japan verkocht de centrale bank dollars om een roc
verdere koersstijging tegen te gaan. De dollar hield daar dan ook Amerikaanse ministerie^ van
even de pas in, maar bij de opening van de markten in Europa buitenlandse zaken,
ging de koers weer wat omhoog. Volgens bronnen bij het IMF
zal Moskou nog een immense
hoeveelheid werk moeten ver
richten voordat het een econo
misch hervormingsprogram
ma uitvoert, dat voor het
Fonds bevredigend genoeg is
om financiële steun aan te ge
ven. De Verenigde Staten en
hun bondgenoten hebben 45
miljard hulp voor Rusland dit
jaar uitgetrokken, om het land
te helpen met de hervorming
van zijn centraal geleide eco
nomie tot een vrije markteco
nomie. Maar dit geld zal voor
een groot deel niet worden ver
strekt zolang het IMF de eco
nomische hervormingen in
Rusland niet heeft goedge- - LONDEN
keurd en geen kredieten ver
strekt. Moskou hoopte op een
lening van 7,5 miljard van het
IMF begin juli, maar dit lijkt
steeds onwaarschijnlijker.
Rusland is de zevende voorma
lige Sovjet-republiek die tot
het IMF toetreedt, na Armenië,
Estland, Letland, Litouwen,
Georgië en Kirgizstan.
Canary Wharf slechts 600
miljoen pond waard
Het failliet gegane Canary Wharf is slechts 600 mil
joen pond sterling (f 2 miljard) waard, nog geen vijfde van wat
het kostte om het te bouwen. Mocht het tot een bod komen op het
prestigieuze kantorencomplex bij Londen, dan zal dat bod daar
nog aanzienlijk onder liggen. Dit schrijft de Financial Times
vandaag, onder verwijzing naar de conclusies die de Britse con
cerns Hanson en P&O hebben getrokken. Deze twee ondernemin
gen zouden belangstelling hebben om het complex over te nemen.
Ook vanuit Singapore, Hongkong en Dubai is interesse gemeld.
Canary Wharf is eigendom van de Canadese onroerend-goedgi-
gant Olympia and York, die bijna is bezweken onder een schul
denlast vtin omgerekend 21 miljard.
