tfk o .Schadevergoeding automobilist na aanrijding fietser Laagvliegen met F-16 na ongeluk verder onder druk ,Het ruikt net alsof je aan het barbecuen bent" Krant op Zondag wil op 7 juni weer verschijnen tSoiVUMlt BINNENLAND Genetisch verband tussen dementie en hersenbloeding Kamerleden op de bres voor Rutgers Stichting „Doven leren Nederlands en gebarentaal niet goed" Nabestaanden mogen leperkt bijverdienen DAGOPLEIDINGEN MARKETING- EN PR-MANAGER SPD ZATERDAG 30 MEI 1992 [wallen leggen lorssele lam ORSSELE - Een grote hoeveelheid kwal- n heeft donderdag de kernenergiecentrale Borssele tijdelijk buiten werking gesteld, aanhoudende oostenwind in combinatie et een lage waterstand zorgde er voor dat massaal aanwezige zeedieren de inlaat .1 het koelwatersysteem grotendeels blok- n, roerden. De Elektriciteits-Produktiemaat- happij Zuid-Nederland EPZ bestoot daar- I zowel de kolengestookte centrale als de >rnenergie-eenheid buiten bedrijf te stel- n. Dit heeft de maatschappij gisteravond eegedeeld. De koeling van de kernreactor volgens de EPZ op de normale wijze door n de >t koelwatersysteem gehandhaafd. De nu- veiligheidssystemen behoefden niet aard bedrijf te komen. Ui) arlij| ten ROTTERDAM - Onderzoekers van de Erasmus Universiteit in Rotterdam en de Universitaire Instelling Antwerpen heb ben een afwijking in een gen ontdekt die zowel de ziekte van Alzheimer (dementie) als hersenbloedingen kan veroorza ken. Zij maken hun bevindingen bekend in het gezagheb bend Amerikaanse wetenschappelijk tijdschrift Nature Ge netics dat maandag verschijnt. De Antwerpse genetici en Rotterdamse epidemiologen onderzochten uitvoerig de stamboom van een familie waarin hersenbloedingen ^n de mentie op jonge leeftijd voorkomen. Zij kwamen er achter dat de aandoeningen bepaald werden door een erfelijke fac tor die wordt overgedragen op het nageslacht. Wanneer een van beide partners drager is van dit gen, kunnen de ziekten zich ook bij hun nakomelingen ontwikkelen. CJP breder toepasbaar AMSTERDAM - Het Cultureel Jongerenpaspoort wordt breder toepasbaar. De kaart geeft straks ook recht op korting op de prijs van cd's, boeken, bio scoopbezoek en zelfs reizen. Het „CJP nieuwe stijl" is giste ren ingegaan met een sponso rovereenkomst met de SNS- bank. Volgens het CJP-bestuur wordt de kaart nu interessant voor een grotere groep jonge ren. Het hoopt dat het aantal kaarthouders binnen drie jaar verdubbelt tot 300.000. Om dat te bereiken komen er een wer- DEN HAAG - De preventie van ongewenste zwangerschappen j loopt danig gevaar als het kabinet druk blijft uitoefenen op de Rutgers Stichting om het mes te zetten in de activiteiten. Deze waarschuwing uitten de kamerleden Kohnstamm (D66), Acht- tienribbe (PvdA) en Beckers (Groen Links) aan minister d'Anco- na en haar staatssecretaris Simons (WVC). Een sanering van de financiële situatie zou de organisatie dwingen binnen een jaar het aantal vestigingen terug te brengen van 26 naar zeven. Ver der zou de Rutgers Stichting in opdracht van WVC de seksuele hulpverlening moeten overdragen aan de RIAGG's en aan huis artsen. De Kamerleden vinden dat een gevaarlijke ontwikkeling. Zij wijzen de bewindslieden er op onderzoek heeft uitgewezen dat circa 50 procent van de huisartsenpatiënten met seksuele problemen niet aanklopt bij de huisarts maar omwille van de anonieme en duskundige hulpverlening te rade gaat bij de Rut gers Stichting. Laatste trein Leo Dadziak bedient voor de laatste keer de seinen. Zodra de trein van Maastricht naar Aken zijn post in Simpelveld is gepasseerd, gaat Dadziak met vut. Dè NS heft de lijn vervolgens op Éénentwintig jaar lang heeft de Poolse Limburger de seinen, wissels en overwegbomen met de hand bediend. foto: anp EN HAAG Automobi- sten met een WA-verze- ering die een aanrijding esic rijgen met een voetgan- or{er of fietser, kunnen on- t bepaalde omstandig- /ert^den hun schade toch irgoed krijgen. Dat laakte het Nederlands erbond van Verzeke- lars gisteren bekend. ;ens artikel 31 van de We- in Verkeers Wet (WVW) zijn ;tsers en voetgangers kwets- het Verbond van Verzekeraars, waarbij zo'n 100 aansprakelijk heidsverzekeraars zijn aange sloten, moet er een einde ko men aan die „door de automo bilist als onbillijk ervaren situ atie". Het verbond stelt voor dat de aansprakelijkheidsver zekering van de fietser/voet ganger de schade van de auto mobilist volledig zal vergoe den als die aannemelijk kan maken dat de aanrijding ge heel te wijten valt aan het ge drag van de fietser/voetganger. Als de aanrijding in overwe gende mate te wijten is aan het ire verkeersdeelnemers die gedrag van de fietser/voetgan- serb ischermd moeten worden te- >(j :n de gevaren van het gemo- iseerde verkeer. Daarom is eigenaar van een motor- ger maar de automobilist toch enig verwijt te maken valt, wordt 50 procent van de scha de van de automobilist ver- 'Stel schi^rtuig in beginsel aanspra- iijjk bij een botsing met een Op het moment krijgen auto- ;tser of voetganger. Alleen anneer er sprake is van over- acht, geldt die bepaling niet. slgens een woordvoerder van Gifvaten Medewerkers van het opslagbedrijf Gantelhaven zetten een gifvat overeind op het terrein in de Rotterdamse Waalhaven, waar 237 vaten met gevaarlijke chemische inhoud waren opgeslagen. Zo'n 177 vaten met het licht ontvlambare allylalcohol en het uiterst giftige bestrijdingsmiddel malation zijn gisteren afgevoerd naar een veiliger opslag in Spijkenisse. Zestig vaten blijven nog tot na het weekeinde geïsoleerd opgeslagen en worden maandag overgepakt en afgevoerd. Het openbaar ministerie heeft een strafrechterlijk onderzoek ingesteld naar Gantelhaven bv. foto: anp UTRECHT - Dove kinde ren die horende ouders hebben en daardoor een ééntalige (Nederlands) op voeding krijgen, worden toch tweetalig. Zij leren zich Nederlands met on dersteunende gebaren aan én de Nederlandse ge barentaal. Maar deze kin deren leren beide talen gchter niet goed. Dat stelt leraar-linguist drs. H. Knoors in zijn proefschrift waarop hij 10 juni promoveert aan de Universiteit van Am sterdam. De Nederlandse Gebaren Taal is de taal van de dovenge- meenschap in Nederland. Het is een taal met een eigen gram matica die sterk afwijkt van het gesproken Nederlands. Slechts 5 procent van alle dove kinderen verwerft deze Geba ren Taal als moedertaal. Dat zijn dan de kinderen van dove ouders. De grote groep dove kinderen met horende ouders (95 procent van alle dove kin-; deren) groeit op in een omge ving met gesproken Neder-; lands als moedertaal. Knoors onderzocht de taalontr wikkeling van dove kinderen met horende ouders. Hij toont aan dat deze kinderen elemen ten van een gebarentaal aanle ren, hoewel zij opgroeien met alleen gesproken Nederlands, eventueel met wat ondersteu nende gebaren. Dit gebeur^ waarschijnlijk door incidente le contacten met dove volwas senen. Knoors bepleit systematische aandacht voor de Nederlandse Gebaren Taal in het dovenon- derwijs. Ook beveelt hij een tweetalige opvoeding aan en tweetalig dovenonderwijs, waarin naast het Nederland^ ook de Nederlandse Gebaren Taal een volwaardige plaats krijgt. mobilisten doorgaans alleen de schade vergoed als zij een cascoverzekering hebben afge sloten. gevii CVervolg van de voorpagina) jn *N HAAG - Nabestaanden mogen een beetje bijver dienen. Verdiensten tot vijftien procent van het wette- lreilk minimumloon worden niet op de maximale uitke- „eiejigen gekort. Ie verdiensten boven die vijftien procent, worden voor twee- jrde in mindering op de uitkering gebracht, tot de ondergrens Jn dertig procent van het minimumloon is bereikt. ^zln ruime kamermeerderheid van CDA en PvdA stemt in met de '"^■prstellen van Ter Veld. Slechts op één ondergeschikt punt ko- erin de coalitiepartners met een gezamenlijk wijzigingsvoorstel: ndJk halfwezen (met alleen nog een vader of moeder) moeten (tot zi^t 18de jaar) een zelfstandig recht krijgen op een uitkering van metr^'S procent van het minimumloon. Dit terwijl een weduwe of weduwnaar die hertrouwt de nabestaandenuitkering al na drie Janden verliest. De bedoeling van CDA en PvdA is dat de half- jzen niet volledig ten laste komen van hun nieuwe stiefvader )osMstiefmoeder. Volle wezen behouden in het voorstel van de re- gerjring hun uitkering tot het 21ste jaar. jor mensen die nu al een weduwen-, weduwnaars- of wezenuit- jring hebben, komt er een overgangsregeling. Daarbij wordt de tkering van thans 100 procent van het minimumloon door 'be- jezing' omlaag gebracht tot de nieuwe niveaus (90,70 of 30 pro nt van het minimumloon GOOSE BAY - Het neer storten van de vierde F-16 in het omstreden laag- vlieggebied in Canada, be gin deze week, vergroot het dilemma rond het laagvliegen in Nederland. Volgende week beslist de Tweede Kamer over het stopzetten van de twee laagvliegroutes in het noorden en oosten van het land, terwijl tegelijkertijd de Canadese regering de gevolgen van het laagvlie gen in Labrador onder zoekt. De Nederlandse luchtmacht staf is bepaald niet gerust op de resultaten van het Canade se onderzoek. Volgens het hoofd vliegoperaties van de luchtmacht, kolonel J. Godde- ry, is het niet uitgesloten dat op grond-van de milieu-effec trapportage het laagvliegen wordt beperkt. Ook de Neder landse defensie-attaché, A.C. Tjepkema, vreest dat de Cana dese regering met name de mi nimumhoogte van dertig me ter zal verhogen naar 75 tot 100 meter. Volgens de defensie-at taché is het dan nog maar de vraag of het laagvliegen in Ca nada dan nog aantrekkelijk blijft voor Nederland. Als CDA en PvdA bovendien volgende week voet bij stuk houden met het (tijdelijk) stopzetten van laagvliegen in Nederland, dan komt het laagvliegprogramma van Nederland in gevaar. Volgens Goddery zou daarmee de operationele inzetbaarheid van de Nederlandse luchtde- fensie afnemen. Zijns inziens is dat zelfs al het geval als het huidige aantal van 5600 laag vliegoefeningen gehandhaafd blijft. Van deze vluchten vin den ruim 2600 plaats in oost- Canada, in de provincies La brador en Quebec. Vanaf de in ternationale basis Goose Bay wordt met name in het jachtge bied van enkele Innu-stam- men gevlogen. De inheemse bevolking ontstak drie jaar te rug in grote woede en bezette de basis, maar de protesten hebben geen enkel resultaat gehad. De juridische proces sen werden verloren en hun cultuur is nagenoeg verwoest. Protest Maar naarmate het protest van de Innu's, ondersteund door de vredesbeweging Pax Chris- ti, afneemt, groeien de protes ten van natuurorganisaties. Volgens Goddery is reeds tien procent van het oefengebied in Canada gesloten voor laag vliegoefeningen. Het laag- vlieggebied in Canada is onge veer twee keer zo groot als Ne derland. Goddery: „Wij moeten er nu wel steeds meer tegenaan gaan. Naarmate het aantal mensen dat biologisch onderzoek doet groeit, neemt ook het aantal beperkingen toe. Zo verschijnen er steeds meer van die rotstipjes op de kaart waar we omheen moeten. Nog even en dan wordt het echt moeilijk het hele trainingsprogramma te volgen". De 'rotstipjes' waar Goddery over spreekt hebben meestal betrekking op de trek kende rendieren, kariboes en broedende vogels die met uit sterving worden bedreigd. Ook het neerstoren van de vierde Nederlandse F-16 kan het ima go van het laagvliegen negatief beïnvloeden. „Eigenlijk zou den we daar niet geducht voor hoeven te zijn, omdat het risico van 'crashes' altijd aanwezig is. Maar we zijn er inderdaad voor beducht". De kolonel is van mening dat de Nederland se ongelukken in het gebied weinig te maken hebben met laagvliegen. Zowel het onge luk met twee F-16's in 1990 als die gisteren, op de grens van Labrador en Quebec, gebeurde relatief op vrij grote hoogte. Bovendien zijn de toestellen neergestort in onbewoonde ge bieden op tientallen kilome ters afstand van de eerste kam pementen en dorpjes van de inheemse bevolking. Geheime besprekingen De gevolgen voor de Neder landse Defensie hebben niet alleen betrekking op het laag vliegen. Zojuist is de regering in het geheim begonnen met besprekingen over nieuwe oe fenruimte voor de luchtmobie le brigade in oost-Canada. Het gaat dan om een gebied waar ongeveer de helft van de Ne derlandse brigade kan oefe nen. Het betreft oefeningen voor enkele tientallen ge vechtshelikopters en transpor thelikopters. De opgewonden reacties van Canadese journa listen gisteren na het F-16-on- geluk doet vermoeden dat de publieke opinie nogal lijdt on der dergelijke indicenten. Staatssecretaris Van Voorst tot Voorst zal komende woensdag ongetwijfeld de druk op CDA en PvdA vergroten om geen steun te verlenen aan hun ei gen voorstel de laagvliegoefe ningen in Nederland tijdelijk te stoppen. De NAVO onder zoekt zelf de gevolgen van laagvliegen in Europa. In af wachting daarvan wil de be windsman de laagvliegoefe ningen niet stoppen. Een belangrijke reden is het 'internationale wisselgelds waarvoor de route wordt ge;- bruikt. De Nederlandse F-16's vliegen ongeveer 2000 maal per jaar de routes af en tevens mogens de Britten de route vliegen. In ruil daarvoor krijgt de luchtmacht de mogelijk heid in Schotland te oefenen;. De oefeningen zijn tevens van belang voor tussentijdse trai ningen. In Goose Bay kan bij voorbeeld 's winters niet geoe fend worden. Nu verplaatsing van die vluchten naar Canada ook steeds moeilijker wordt, zal Van Voorst tot Voorst nog eens extra benadrukken dat wie in Nederland geen F-16 over zijn achtertuin wil dat ook niet mag vergen van de Cana dese inheemse bevolking. 1 Proefkonijnen'biodiesel'zijn tevreden marja klip ÈSEN De geur is beter te pdragen dan diesel en de p trekt niet minder dan peger. De Groningse gede- (teerde J. van Dijk en land- juwvoorman M. Calon zijn de rste Nederlanders die sinds telopen maandag hun tank Jlen met biodiesel, een 5c^jndstof die is gemaakt uit olzaad. Hun eerste indruk is uiterst positief. Calon: „Het gaat echt prima. Ik merk geen enkel verschil". Het rijden op biodiesel is een initiatief van de koolzaadstu dieclub Noord-Groningen, ge steund door de provincie Gro ningen en de werkgroep ver werking oliehoudende zaden. Calon, voorzitter van de Gro ninger Maatschappij van Landbouw, was meteen en thousiast toen hij gevraagd werd om samen met gedepu teerde Van Dijk en G.J. Doorn bos van de CBTB, als proefko nijn te fungeren. „Ik had er alle vertrouwen in. Daarom heb ik het ook niet met mijn dealer overlegd. Dit spul is ge woon gegarandeerd goed". Van Dijk reageerde in eerste instantie iets voorzichtiger. „Ik heb wel bij mijn garage ge ïnformeerd. Ze dachten dat het geen kwaad zou kunnen, maar raadden me aan om de eerste dagen goed op de metertjes te letten. Dat heb ik dus x En ik heb tot dusver niets ver keerds kunnen ontdekken". Wat de proefrijders tijdens de eerste vier dagen het meest is opgevallen is de geur. Volgens Van Dijk is die veel beter te verdragen dan gewone diesel. Calon is nog specifieker: „Als je goed ruikt dan is het net als of je aan het barbecuen bent". De auto, zeggen beiden, trekt net als anders en ze hebben het idee dat de motor iets rusti ger loopt. Zelfs het tanken, dat alleen kan gebeuren bij de vei ling in Groningen, is nog niet problematisch geweest. De biodiesel-rijders hebben alle drie een sleutel zodat ze dag en nacht hun tank kunnen bijvul len. Van Dijk: „Toch denk ik dat dit nog wel wat problemen kan opleveren. Tot dusver heb ik alleen maar korte afstanden gereden. Maar stel dat ik naar Maastricht moet dan lukt me dat niet met één tank. Dan zal er toch gewone diesel in moeten". De landbouwvoormannen en Van Dijk zullen net zo lang op biodiesel rijden totdat de 5000- liter tank leeg is. Het zal daar na nog wel even duren voordat ze echt op dit plantaardige pro-' dukt kunnen overgaan. Bij de overheid en Europese Commissie liggen subsidie aanvragen voor de bouw van een proeffabriek in Dronten. ussische minister ezoekt Nederland IN HAAG De Russische nister van buitenlandse za- n Andrej Kozyrev brengt lensdag en donderdag een 11 zoek aan Nederland. Het be ek vindt plaats op uitnodi- ig van de Nederlandse rege- g, zo heeft het ministerie n buitenlandse zaken in Den .eemag bekendgemaakt. Op de staat onder meer de nferentie voor Veiligheid en n We menwerking in Europa. Ver spreken Kozyrev en zijn jderlandse ambtgenoot Van Broek over de ontwape- en de verdra- over chemische en nucle- wapens. AMSTERDAM - De Krant op Zondag wil op zondag 7 juni weer ver schijnen. De Amsterdam se advocaat mr. A. Voute, bewindvoerder in de sur séance van de Krant op Zondag, heeft samen met de directie een reddings plan opgesteld. In overleg met de bewindvoer der heeft Pieter Storms, uitge ver van de krant, zijn functie neergelegd. Hij wordt niet op gevolgd. Over de redenen van zijn vertrek zijn geen medede lingen gedaan. Storms zelfwas vrijdagmiddag onbereikbaar. Voute spreekt de verwachting uit dat de Krant op Zondag als een phoenix uit de as zal her rijzen. Het personeel van de salarissen weer voor eigen re kening. Tevens is een beroep gedaan op het Bedrijfsfonds voor de Pers om voor de ko mende zes weken een garantie te geven van maximaal 100.000 gulden per week om mogelijke tegenvallers te verzekeren. Daarnaast moet de adverten- Krant op Zondag ondersteunt tiemarkt haar sympathie met de plannen. De bedrijfsvereni- de enige zondagskrant in Ne ging neemt de salarissen voor een periode van zes weken over terwijl alle werknemers gewoon doorwerken. Daarna neemt de Krant op Zondag de derland betuigen. Inmiddels hebben al een aantal grote ad verteerders toezeggingen ge daan en volgens Voute „staat of valt het plan hiermee". .ASPER EN HOBBES door billwaterson NIMA-A/B en NGPR-A éénjarig met extra NIMA-A/MBA tweejarig Beide opleidingen worden gegeven in samenwerking met de HEAO van de Haagse Hogeschool (sector Economie Management) en starten in augustus- september 1992. Studiefinanciering is mogelijk. Informatieavond woensdag 3 juni, Houtrustweg 2, Den Haag, aanvang programma 19.00 uur. Bel voor informatie Truusje van Straaten 070 - 3602938, of 076 - 250666/215389 voor de brochure. 29 jaar kwaliteit in opleiden KORT HOGER BEROEPSONDERWIJS EXAMENS 1992 Goede antwoorden examenvragen DEN HAAG - Hieronder volgen de goede antwoorden van de meerkeuze-opgaven van de centrale schriftelijke eindexamens MAVO. De gegevens zijn verstrekt door het Centraal Instituut voot Toetsontwikkeling (CITO), verantwoordelijk voor de pro- duktie van de examens. MAVO (C) Muziek IC 2 B 3 B 4 C 5 A 6D 7C 8C 9 F 10 B 11 B 12 F 13 B 14 B 15 C 16 B 17 B 18 A 19 A 20 D 21 A 22 A 23 B 24 B 25 C 26 C 27 B 28 D 29 F 30 D 31 A 32 C 33 C 34 A 35 D 36 B 37 B 38 B 39 A 40 D 41 D 42 B 43 A 44 C 45 B 46 A 47 D 48 B 49 D 50 D MAVO (D) Muziek IC 2 B 3 B 4 C 5 A 6D 7C 8C 9 F 10 B 11 B 12 F 13. B 14 B 15 C 16 B 17 B 18 A 19 A 20 D 21 A 22 A 23 B 24 B 25 C 26 B 27 A 28 A 29 C 30 D 31 F 32 D 33 A 34 D 35 B 36 D 37 B 38 C 39 E 40 B 41 B 42 C 43 D 44 D 45 B 46 E 47 B 48 F 49 E 50 D MAVO (C) Tekenen I B 2 A 3 - 4 - 5 - 6 - 7C 8 - 9-10- 11 C 12 - 13 B 14 - 15 C 16 B 17 - 18 B 19 - 20 - 21 B 22 - 23 B 24 - 25 - 26 - 27 D 28 - 29 - 30 C 31 B 32 - 33 - 34 B 35 C 36 - 37 - 38 C 39 C 40 D 41 - 42 - 43 D 44 - 45 - 46 - MAVO (D) Tekenen IC 2 - 3 - 4 - 5 C 6 - 7 - 8 - 9C10- 11 D 12 - 13 D 14 - 15 B 16 - 17 C 18 - 19 C 20 B 21 - 22 - 23 A 24 - 25 - 26 - 27 C 28 - 29 - 30. - 31 D 32 - 33 - 34 A 35 C 36 - 37 D 38 C 39 D 40 - 41 - 42 B 43 - 44 - 45 - 46 C MAVO (C) Handenarbeid 1B 2 A 3 - 4 - 5 - 6 - 7C 8 - 9-10- II C 12 - 13 B 14 - 15 C 16 B 17 - 18 B 19 - 20 - 21 B 22 - 23 B 24 B 25 - 26 D 27 - 28 - 29 - 30.- 31 - 32 D 33 C 34 A 35 - 36 C 37 - 38 - 39 - 40 A 41 A 42 - 43 B 44 - 45 - 46 - 47 - 48 F MAVO (D) Handenarbeid IC 2 - 3- 4- 5 C 6 - 7 - 8 - 9C 10'- 11 D 12 - 13 D 14 - 15 B 16 - 17 C 18 - 19 C 20 B 21 - 22 - 23 A 24 - 25 - 26 - 27 - 28 D 29 - 30 31 - 32 - 33 D 34 A 35 C 36 - 37 C 38 - 39 - 40 A 41 A 42 - '43 B 44 - 45 - 46 - 47 - 48 F MAVO (C) Textiele werkvormen 1B 2 A 3 - 4 - 5 - 6 - 7C 8 - 9-10- 11 C 12 - 13 B 14 - 15 C 16 B 17 - 18 B 19 - 20 - 21 B 22 - 23 B 24 A 25 B 26 D 27 - 28 B 29 F 30 A 31 C 32 - 33 - 34 - 35 C 36 A 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 B 'MAVO (D) Textiele werkvormen IC 2 - 3 - 4 - 5 C 6 - 7 - 8 - 9C10- 11 D 12 - 13 D 14 - 15 B 16 - 17 C 18 - 19 C 20 B 21 - 22 - 23 A 24 - 25 - 26 C 27 B 28 D 29 - 30 B 31 F 32 A 33 - 34 - 35 - 36 - 37 C 38 A 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 B

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 3