„Humanisering is hoogste doel"
„Kleinere wereldbevolking
geen oplossing milievraagstuk"
CeidócSotruMit
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
i
Orthodoxe Kerk eist aftreden Milosevic
COMMENTAAR
Ierse bisschoppen willen
referendum over abortus
Filaret laat zich niet afzetten
Mgr. Ratzinger: kerk mag geen partij worden
zaterdag 30 mei 1992
VATICAANSTAD Kardinaal
Ratzinger heeft ervoor gewaar
schuwd de Rooms-Katholieke
Kerk als een partij te zien die
een oud programma door een
nieuw vervangt.
Pij een feestrede ter gelegen
heid van het 20-jarig jubileum
van het internationale rk theolo
gisch tijdschrift Communio zei
Ratzinger dat de Kerk alleen de
mogelijkheid heeft haar traditie
„zonder die te vervalsen" in een
ryeuwe context kan uiteenzet
ten.
Het hoofd van de Vaticaanse
congregatie voor de geloofsleer
keerde zich met nadruk tegen
een bepaalde interpretatie van
de term 'volk Gods'. De progres
sieve theologie gebruikt deze
term van het Tweede Vaticaans
Concilie om de souvereiniteit
van de leken en van de demo
cratie in de kerk te rechtvaardi
gen.
Mgr. Ratzinger had veel lof voor
het tijdschrift, dat volgens hem
ten doel heeft de zin en de sa
menhang tussen alle delen van
de kerkelijke 'communio' (ge
meenschap) uiteen te zetten.
De Zwitserse theoloog Hans Urs
von Balthasar (1905-1988) nam
indertijd het initiatief voor dit
tijdschrift. Communio telt
twaalf edities (Arabisch, Brazili
aans, Chileens, Duits, Engels,
Frans, Italiaans, Kroatisch,
Pools, Portugees, Spaans en Ne
derlands) met in totaal 25.000
abonnees. De Nederlands-
Vlaamse editie telt ongeveer
1.200 abonnees.
Het tijdschrift wil niet m opposi
tie tegen het leergezag zijn, zei
de hoofdredacteur van de Ne
derlandse editie, prof. dr.
J.H.Th.G. Ambaum (Rolduc en
MEDO) eind 1990 bij het 15-jarig
bestaan van de Nederlandse edi
tie. Dit maakt de doorstroming
naar hogere kerkelijke functies
mogelijk: de vroegere redactie
leden dr. J.F. Lescrauwaet en dr.
J. de kok zijn hulpbisschop in
Haarlem en Utrecht geworden.
Tot de huidige redactie behoren
vicaris-generaal drs. J.B.F.
Schroder van het bisdom Den
Bosch en dr. G.Th.A. Wilkens sj,
docent aan Rolduc.
Niets is dwazer dan
wijs te zijn op het
verkeerde moment.
Methodisten: God als vader en als moeder
LONDEN Christenen moeten worden aangemoedigd God
moeder te noemen. Dat staat in een rapport van de Methodis-
tenkerk in Engeland, waarin een patriarchale, op de man ge
richte samenleving als een grove zonde wordt veroordeeld.
Het rapport beveelt de kerk aan God zo te omschrijven dat
zowel mannelijke als vrouwelijke beelden op hem van toe
passing zijn. „Als we het beeld van God als vader met al zijn
problemen en onvolkomenheden mogen gebruiken om uit
te drukken dat God een ideale ouder is, is het ook juist om
van God als moeder te spreken."
De Methodistenkerk heeft ongeveer 500.000 leden in Groot-
Brittannië. Als de algemene vergadering van de kerk volgen
de maand met het rapport akkoord gaat, zullen in het debat
over de positie van vrouwen in de kerk de Methodisten een
grote voorsprong nemen op de veel grotere Anglicaanse
Kerk.
Het rapport vergelijkt het bijbelse scheppingsverhaal met
het ter wereld brengen van een kind. Voor God is de schep
ping „niet de mannelijke, in een keer afgedane handeling.
Ze lijkt meer op handelingen die we met het vrouwelijke as
sociëren zoals zwanger zijn, een kind ter wereld brengen en
het voeden, verzorgen en onderhouden."
Kind
vriendelijk
Kardinaal Danneels bij P^x Christi:
door MARINUS V.D BERG
„Ik kan haast niet voor mezelf vechten.
Het lijkt voor mij te laat te zijn.
Maar niet voor tere kinderrechten.
Voor kinderen die er nog niet eens zijn".
Dit zijn wborden van Ingrid Blom. Ze werd maar 29
jaar. Toen maakte ze een eind aan haar leven.
Vijftien jaar lang heeft ze te kampen gehad met
zware, chronische psychiese problemen. Toen ik
vijftien was", schrijft zij, „ik zat in 4-havo
begonnen de problemen eigenlijk pas echt vorm te
krijgen. Op school en in de klas voelde ik me heel
eenzaam en ik had geen vriendinnen".
Ingrid is meerdere keren opgenomen geweest in een
psychiatrische kliniek. Zij heeft daar
verschrikkelijke dingen meegemaakt. Met name in
de isoleercellen. Ze geeft de schuld niet aan de
psychiaters en de verpleging maar aan de overheid
die alleen geld geeft aan dure nieuwbouwprojecten.
Ingrid Blom heeft een kleine, tere bundel gedichten
nagelaten. Ik zou ze willen beschrijven als het
kostbare roepen van een kwetsbaar mens. Denkend
aan de woorden van Okke Jager: „Hoe kostbaar is
een kwetsbaar mens". Ingrid spreekt tot ons mensen
in een samenleving die nauwelijks nog de stilte en
de rust kent om het zachte huilen en roepen te horen
van de kwetsbaren. Ingrid ziet een verband tussen
psychische problemen en problemen met betrekking
tot milieu, scholing, moraal, economische
ontwikkelingen, de invloed van tv en reclame en
dergelijke. Ze vertelt in haar levensbeschrijving: „Ik
denk: waar zijn de rechten van het kind? Ik denk
dat het recht van een kind om te bestaan en om oud
te worden zonder angst en pijnen, groter is dan het
recht van de ouders om een kind te nemen".
Ingrid duidt niet op een leven zonder pijn en zonder
angst. Zo een leven bestaat niet. Maar sommige
mensen lijden zo een geestelijke pijn en worden
getart door zulke beklemmende innerlijke angsten,
omdat ze geen liefde, geen waardering, geen
bevestiging ontmoeten. Ze ontvangen geen
vertrouwen en kunnen zo geen vertrouwen in het
leven krijgen.
Het appel van Ingrid Blom sluit nauw aan bij het
appèl dat ik voel in de brief van de Nederlandse
bisschoppen. In hun brief 'een kindvriendelijke
samenleving' signaleren zij dat kinderen en
jongeren opgroeien avondlucht aanwezig was,
onzichtbaar maar wel voelbaar. Ik ervaarde het ook
als een mysterie: het leven van een kostbaar mens is
niet zomaar voorbij. De pijn van het afscheid
verandert in een nieuwe verbondenheid. Je moet
eerst loslaten om weer te weten hoe warm en rijk
leven kan worden.
In de dagen dat je de zon met kunt verdragen en je
verlangen machteloos teneer ligt, is het goed dat er
mensen zijn die weinig zeggen, maar wel verstaan.
De trouw van geduldige en lieve mensen. Zij maken
contact met je machteloze verlangen, zodat je
verlangen weer vrij wordt en op kan stijgen. In die
mensen werkt de Geest, de Liefdesvogel, die aan je
verlangen nieuwe kracht geeft.
FATIMA Een baaierd
van onderwerpen domi
neert de tweejaarlijkse in
ternationale vergadering,
steevast de 'conseil' ge
naamd, van de rooms-ka-
tholieke vredesbeweging
Pax Christi, die deze week
vergadert in het hypermo
derne Portugese bede
vaart- en vakantieoord Fa-
tima.
Geen wonder, want het thema
van de bijeenkomst is niet wei
nig pretentieus: Ontmoeting
van vijf continenten, die hun
verschillen willen overbrug
gen en hun rijkdommen willen
delen. Onderwerpen als ecolo
gie, de rol van de Verenigde
Naties, nationalisme en plura
lisme, 500 jaar Amerika en dan
ook nog eens de theologische
fundamenten van de vredesbe
weging, het uitgangspunt
waarop alle andere activiteiten
kunnen worden gebaseerd,
kwamen ter sprake. Het is al
met al erg veel. Pax Christi se
cretaris Jan ter Laak, al sinds
1968 actief in de vredesbewe
ging, geeft toe dat deze in een
periode van heroriëntatie ver
keert. „De koers voor de ko
mende tijd is niét zo helder,
maar dat geldt in feite net zo
goed voor de politiek".
De activiteiten van Pax Christi
vormen in feite een getrouwe
afspiegeling van wat de politici
bezighoudt, alleen probeert de
vredesbeweging de vele losse
eindjes op te rapen waar de po
litici zich niet om lijken te be
kommeren. „Wat je hier ziet
kun je ook een markt noe
men", zegt een andere deelne
mer, Victor Scheffers, „de wer
kelijk belangrijke rapporten
zijn vaak al in het internatio
nale secretariaat doorgespro
ken of afgehandeld. Landen-
secties hebben allemaal hun
eigen benadering, ze verschil
len in kennisniveau over de
onderwerpen die in zo'n inter
nationale vergadering samen
komen. Er is in het verleden
wel geprobeerd wat meer
structuur in het interesseveld
aan te brengen, maar dat valt
gewoon niet op te brengen",
meent Scheffers.
Opgeruimdheid
Het is ook niet iets waar de
deelnemers echt over inzitten.
De conseil is niet op de laatste
plaats ook een sociale aangele
genheid, waarop de militanten
elkaar treffen en kunnen bij
praten. Over de hele bijeen
komst hangt een sfeer van
Roomse opgeruimdheid en ie
dereen aanvaardt en verwel
komt elkaar als gelijke.
In één opzicht wordt de preten
tie van het gekozen thema in
ieder geval bewaarheid: de
deelnemers komen inderdaad
uit de vijf continenten. Nog
maar twee jaar geleden heeft
Pax Christi, van oorsprong een
Europese vredesbeweging,
zijn vleugels weten uit te slaan
naar Azië en Australië. Welis
waar is het aantal deelnemers
daar vandaan op de vingers
van één hand te tellen,
niettemin beschouwt ze zich
nu als mondiale beweging. Met
Amerika en Afrika waren er al
veel eerder contacten. Het zijn
vooral de problemen van die
contintenten waar in feite de
meeste aandacht naar uitgaat.
Haïti is vertegenwoordigd in
de persoon van de ex-minister
Claudette Werleigh, medestan
der van de verdreven priester
president Jean-Marie Aristide
en uit Sudan is aanwezig Hen
ri Akolawin, vertegenwoordi
ger van het christelijke zuiden
in Sudan, dat in een jarenlange
burgeroorlog is gewikkeld met
het Islamitische noorden.
Vooral zijn getuigenis wordt
aangrijpend gevonden, temeer
daar er zo weinig aandacht is
in de media voor de slachting
in Sudan die die van Joegosla
vië verre in de schaduw stelt.
Verzoenend
Er is één man op de conferen
tie die al deze onderwerpen in
een interessant betoog en een
welluidende synthese aaneen
weet te smeden, de Belgische
kardinaal G. Danneels. In een
gesprek vooraf ontkent hij dat
hij een figuur van het midden
zou zijn, „maar ik ben inder
daad verzoenend van aard".
Zondereer omheen te draaien
wist hij in zijn openingsspeech
de vinger op de zere plek te
leggen. Over Spanje en 1492
merkt hij op, dat de verdrij
ving van joden en Moren uit
dat land tevens het einde bete
kende van een eeuwenoude
multi-culturele en multi-reli-
gieuze samenleving. „Dit was
geen triomf van het christen
dom, maar het gedwongen op
leggen van het geloof van de
sterkste zonder respect voor
andere overtuigingen".
Daarom wijst hij met een zeke
re trots op initiatieven van Pax
Christi om nu te komen tot in
terreligieuze dialoog, zoals vo
rig jaar in Straatsburg tussen
christenen en moslims. Over
racisme, nationalisme en
vreemdelingenhaat spreekt hij
eindelijk met de zo gewenste
duidelijkheid. Ook is racisme
volgens hem uitdrukking van
het groeiend individualisme,
dat samengaat met het erop na
houden van een eigen moraal
los van de samenleving. In dat
zelfde kader noemt hij huma
nisering van de mensheid
„niet iets eenvoudigs, maar
het moet het uiteindelijke doel
zijn voor ons".
Hij meent verder dat kerken in
de etnische conflicten belang
rijk kunnen bijdragen aan to
lerantie, dialogen en oecume
nische gezindheid. De kerken
moeten volgens hem laten zien
dat religie ook een positieve
rol kan spelen bij natievor
ming en bij het ontwikkelen
van tolerantie. Hij toont zich
tenslotte in vragen gelukkig
dat het 'monolitische denken',
het denken vanuit een enkele
groep of vanuit een enjcel be
ginsel, na de Franse Revolutie
overwonnen is. Iets is niet
noodzakelijk goed omdat dit
het etiket katholiek of christe
lijk draagt, zo legt hij omstan
dig uit. Moslims hebben hier
recht op een goede behandej
ling, maar christenen hebben
er net zo goed recht op door de
moslims goed behandeld te
worden, aldus Danneels in ver
wijzing naar de situatie in Su
dan.
Het Servische volk mag echter
niet als schuldige voor het
bloedvergieten in Bosnië wor
den aangewezen, aldus de bis
schoppen. De wreedheden
worden begaan op bevel van de
generaals aan beide zijden van
het front en van de vroegere
ideologen van Tito. „Zij zijn
een oorlog begonnen tussen
volkeren die pas kortgeleden
van het communisme werden
bevrijd."
Radeloosheid in Kaukasu:
na Joegoslavië is de Kaukasus momenteel de gevaarlij
plek van Europa. De stafchef van de GOS-strijdkrachten
geni Sjaposnkov heeft al gewaarschuwd voor het 'begin
een Derde Wereldoorlog'. Zo'n vaart zal het niet lopen, r
de ontwikkelingen beginnen daar een bijzonder gevaar!
wending te nemen.
De Russen zijn ten zeerste verontrust over wat er allei
roert aan hun woelige zuiderflank. President Boris Je!
stuurde vice-president Boerboelis en zijn minister van de
sie generaal Gratsjev naar de Armeene hoofdstad Jerevai
te trachten olie op de golven te gieten. Gratsjev verklaart
Jerevan dat Rusland Armenië niet in de steek zal laten ii
val de republiek wordt aangevallen.
BEIDE Russen hadden overigens geen andere keuze dai
revan. In Bakoe, de hoofdstad van Azerbajdzjan, zijn ze
meer welkom. Volgens de nieuwe nationalistische leidir
Bakoe zal de republiek zich zelfs terugtrekken uit het GO
OVERIGENS hebben de Russen de gevaarlijke toestar
in de Kaukasus voor een groot deel aan zichzelf te wijten
wel het probleem Azerbajdzjan als dat van Nagorno-K
bach is een erfenis van de Russische imperialistische
tiek.
AZERBAJDZJAN was voor de voormalige Sovjet-presic
Gorbat^jov het oefenterrein voor de strijd tegen het oj
mende nationalisme. In januari 1990 smoorde Gorbatsjov
nationalistische opstand in het bloed en zette zijn vert
wensman Moetalibov aan het hoofd van de republiek.
de strijd tegen Moetalibov ondermijnde anderzijds de
vechtskracht van het Azeri-leger, zodat het uiteindelijl
strijd voor Nagorno-Karabach verloor. De nationalises
opvolgers van Moetalibov slaan tegenover Moskou een
andere toon aan. Zij verdenken er de Russen van de zijde
Armenië gekozen te hebben.
NAGORNO-Karabach waarover Armenië en Azerfc
zjan nu al vier jaar vechten is een erfenis van de verc
en-heerspolitiek van Stalin. Hij voegde het door Christel
Armeniërs bewoonde gebied bij de Turkse en islamitisch
publiek van de Azeri. Gezien de ingewortelde eeuwenc
vijandschap tussen die twee volkeren zou Mpskou in g
van nood altijd als scheidsrechter kunnen optreden.
DAT werkte inderdaad zolang Moskou een grootmacht
en zolang het Sovjet-leger de politieke orde desnoods mei
weid kon handhaven. Na de val van het communisme ei
ineenstorting van het Sovjet-rijk bleef er van de Sot
macht in de Kaukasus niet veel meer over. Tijdens de re
vier jaar aanslepende oorlog is Moskou niet in staat gewi
ook maar enig gewicht in de schaal te leggen.
een politiek vacuüm wordt noodzakelijkerwijze opgev
Kandidaten om de plaats van Rusland in te nemen zijn r.
kije, dat aansluiting zoekt bij de volkeren in de Kaukasu:
Centraal-Azië waarmee de Turken een etnische, cultureli
religieuze affiniteit hebben, en Iran, dat zijn traditionele
van regionale grootmacht opnieuw wil opnemen.
MET de steeds dreigender wordende situatie, veroorza
door de militaire overwinning van Armenië, de verbittei
van Azerbajdzjan tegenover de Russen en de openlijke en
dekte dreigementen van Ankara, zijn de Russen eindfj
wakker geschoten uit hun lethargie. Maar kunnen zij
bressen dichten? Hun totaal irrealistisch voorstel om meï
hulp van Europese, VN- en GOS-troepen de toestand te st
liseren wijst eerder op radeloosheid. Anderzijds onderstre
de crisis in de Kaukasus andermaal de totale machteloosl
van de CVSE, een organisatie die nochtans werd opger
ten behoeve van de veiligheid en de vrede in Europa.
BELGRADO De Servisch-
Orthodoxe Kerk heeft het af
treden geëist van de Servische
premier Slobodan Milosevic
wegens zijn aandeel in de bur
geroorlog. De servisch-ortho-
doxe bisschoppen eisen in
plaats van de huidige leiding
een regering van nationale
redding. Het is voor het eerst
dat de kerk zich openlijk tegen
de Servische nationalisten
keert. Het Servische volk is
slachtoffer van communisti
sche tirannie, aldus een ver
klaring van de Kerk. De Ser-
visch-Orthodoxe Kerk distan
tieert zich van de huidige lei
ding. die niet bereid is mee te
werken aan nationale verzoe
ning. „Niemands politieke rol
is belangrijker dan het lot en
de vrijheid van het hele volk."
De bisschoppen distantiëren
zich verder van de „niet door
het volk vastgestelde" grond
wet en van de verkiezingen
van dit weekeinde. Alleen de
socialistische partij (de vroege
re communisten) en de daar
mee verbonden partijen ne
men aan de verkiezingen deel.
Bisschop Christiphor zei in
een toelichting dat de verkla
ring is uitgebracht ter onder
steuning van de internationale
druk op Milosevic om een eind
te maken aan het Servische ge
weld.
'VATICAANSTAD - Ver
mindering van de wereld
bevolking is volgens het
Vaticaan geen bijdrage
aan een oplossing van het
milieuvraagstuk.
Dit staat in een vertrouwelijk
document dat de Rooms-Ka
tholieke Kerk ter voorberei
ding van de VN-conferentie
,over milieu en ontwikkeling
UNCED onder diplomaten in
Rome heeft verspreid.
De bevolkingsgroei is zelden
de belangrijkste oorzaak van
het milieuvraagstuk, aldus het
document. Meestal is er geen
direct verband tussen de groot
te van de bevolking en de ver
nietiging van het milieu.
„In feite dragen de landen in
het Noorden, waar de bevol
king niet spectaculair groeit,
meer verantwoordelijkheid
voor het milieuvraagstuk dan
de ontwikkelingslanden. De
oplossing ligt in een verant
woorde economische planning
en technologie en in een recht
vaardige verdeling van de rijk
dommen door het rijke noor
den met het arme zuiden."
De woordvoerder van het Vati
caan heeft in dit verband sug
gesties ontkend als zou de RK
Kerk proberen het vraagstuk
van de geboortenbeperking
buiten de besprekingen op de
UNCED te houden. De Vati
caanse delegatie heeft niet ge
probeerd dit onderwerp uit de
voorberadende documenten
te halen, maar om de passages
daarover te verbeteren. Vorige
week zei het hoofd van de Ang
licaanse Kerk, aartsbisschop
George Carey van Canterbury,
dat het Vaticaans verbod van
voorbehoedmiddelen een
blokkade voor de besaprekin-
gen op UNCED kan unnen
zijn.
CHARKOW - De afgezet
te oekraïns-orthodoxe me
tropoliet Filaret heeft de
verkiezing van een opvol
ger als „onreglementair"
van de hand gewezen. In
een brief aan patriarch
Aleksej, het hoofd van de
Russisch-Orthodoxe
Kerk, heeft Filaret laten
.weten dat hij zich niet
door dit besluit van de
Oekraïnse bisschoppen
gebonden acht.
De Heilige Synode van de Rus
sisch-Orthodoxe Kerk heeft de
afzetting van het hoofd van de
Oekraïns-Orthodoxe Kerk,
metropoliet Filaret, echter be
krachtigd en de verkiezing van
zijn opvolger, metropoliet Vla
dimir, erkend.
Filaret was woensdag door de
bisschoppenconferentie van
zijn kerk van zijn functie ont
heven. Verder werd hem ver
boden in kerkdiensten voor te
gaan. Met de stemmen van zes
tien van de achttien bisschop
pen werd in zijn plaats de rus-
sisch-orthodoxe metropoliet
Metropoliet Filaret
Vladimir van Rostov gekozen.
Filaret, die twee jaar geleden
werd benoemd, was niet op de
vergadering aanwezig.
Op de bisschoppenconferentie
van begin april in Moskou had
Filaret ervoor gepleit de Oek
raïnse Kerk gheel los te maken
van de Russisch-Orthodoxe
Kerk. De meeste Oekraïnse
geestelijken steunden dit on-
afhankelijksstreven echter
niet. Verder werd hem verwe
ten onjuist tegenover de met
Rome verbonden Oekraïns-
Katholieke Kerk te zijn opge
treden.
Daarop kondigde hij zijn aftre
den aan. Dit herriep hij later
met de verklaring dat hij in
Moskou onder druk was gezet.
De Russisch-Orthodoxe Kerk
stelde hem een ultimatum, dat
op 15 mei afliep. Filaret, die in
middels met hartklachten in
een ziekenhuis is opgenomen,
reageerde hier niet op.
DUBLIN - De Ierse bisschop
pen hebben voor een referen
dum over abortus gepleit, dat
tot een definitief verbod van
abortus moet leiden. Daarmee
zou de recente uitspraak van
de Hoge Raad ongedaan wor
den gemaakt waarbij onder be
paalde voorwaarden abortus
werd toegestaan. Dit zou vol
gens hen een van de belang
rijkste bijdragen van Ierland
aan Europa zijn.
Het referendum over het ver
drag van Maastricht dat op 18
juni wordt gehouden, vormt
een dillemma, aldus de bis
schoppen. Door het verdrag te
verwerpen, wordt ook het in
een aparte clausule gegaran
deerde recht van Ierland op
een verbod van abortus ver
worpen. Aanvaarden van het
verdrag vormt een bedreiging
voor het recht op leven van het
ongeboren kind. De bisschop
pen geven geen stemadvies.
„Noch een ja noch een neen
geven vormt een afcfbende ant
woord op de vraag of het onge
boren leven wordt be
schermd." Dat is volgens de
bisschoppen alleen mogelijk
door een positieve uitslag van
het door hen voorgestelde refe
rendum. Dit zou moeten wor
den gevolgd door een 'pro-life'
amendement op de Ierse
grondwet.
'Hervormde provincies' uiten
zorgen over structuur SoW-kerk
LEEUWARDEN - De provin
ciale kerkvergaderingen in de
Nederlandse Hervormde Kerk
(PKVs) noemen het een „ern
stig tekort" dat in het rapport
over de structuur van de toe
komstige Samen op Weg-kerk
het 'tussenniveau' niet nader
is omschreven. De bestaande
praktijk met vier bestuursla
gen (gemeente, classis, provin
ciale en generale synode) moet
kennelijk wijken voor een the-
aretisch bestuursmodel.
Dit schrijven de PKVs aan de
commissie structuurvragen
van de drie SoW-kerken in een
reactie op het vorige maand
gepubliceerde tussenrapport
over de fusie van bovenplaat
selijke organisaties in de nieu
we kerk. Daarin is het nog on
duidelijk hoe het tussenniveau
wordt ingevuld. Wel wordt de
classis het scharnierpunt ge
noemd waarom de kerk draait.
Of dit voor de provinciale orga
nen onheilspellende gevolgen
heeft, „weten we echt nog
niet," aldus voorzitter J. Traas
van bovengenoemde commis
sie bij de presentatie van het
rapport. Het opheffen van de
classis of van de Provinciale
Kerkvergadering zal volgens
hem tot geweldige commotie
leiden.
De PKVs vinden het verder
onaanvaardbaar dat de profes
sionele organisatie wordt los
gekoppeld van de kerkordelij -
ke structuur. Daarmee wordt
een belangrijk principe uit de
kerkorde losgelaten. Functio
narissen behoren onder een
ambtelijke vergadering te wer
ken. Het zijn de ambten die
het beleid van de kerk bepa
len. In het voorstel dreigt de
ambtelijke vergadering te wor
den gereduceerd tot een vrij-
willigerscollege dat zich met
wat kerkelijke huishoudelijke
aangelegenheden bezig houdt.
mST CetdócSouAotit
Uitgave' Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Per;
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34. Leiden
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37. Leiden
071 -122 244
071 -134 941
Postbus 112300 AA Leiden
Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk
070 - 3190 933
070-3906 717
Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Telefoon
Postadres:
Hoofdkantoor
Telefoon
Telefax:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08 30 tot 17.00 uur
Directeur/hoofdredacteur J Leune
Adjunct-hoofdredacteur J. Timmers
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815)
A van Rijn (chef). W. Bunschoten, drs. R. Edens, drs. Chr van der Hoff, A
Holstein, E Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo.
Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834) G Ansems (coordinator), B Jansma, H. Piét.
Geestelijk leven (tel. *070 - 3190 835) L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis.
Opmaak (tel 070 - 3190 831) Ch. Bels (chef), A.
J. Hofmeester, C. de Kier, H. Nieuwmans, H. Sch
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819)' T Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K Swien
M van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hou
(chef), H Bijleveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wa
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Konind
(Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel), W Voorda
(Londen), drs. R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G van Wijla
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel)
n 08.30 tot 17 00 U
t/m vr. van 18 00 tot 19.00 u
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248 op rr
15 00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart-
per maand 28,20
per kwartaal 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 141 905 Voor uitsluitend h
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
