ieuwe golven van
eweld in Bosnië
IG-milieucommissaris niet naar conferentie Rio
11 Het kan."
BUITENLAND
it/omu si om
iafsanjani belooft
ionomische ommekeer
Duitsland beducht voor acties
van buitenlandse terroristen
VS proberen kernexperts uit
GOS met projecten te lijmen
ïSomant
VRIJDAG 29 MEI 1992
»ls kabinet wijkt
k voor Walesa
jSCHAU De Poolse regering
pemier Jan Olszewski lijkt voorlo-
iet te bezwijken aan de druk van
bent Lech Walesa. Walesa zegde
Ideze week zijn vertrouwen in het
iet op. Olszewski zei woensdag
b regering door moet gaan met de
filing van haar plichten. Oud-pre-
ITadeusz Mazowiecki liet weten
j volgende week een motie van
touwen tegen Olszewski zal indie-
[Mazowiecki. die met zijn Demo-
jch Unie de-alliantie van de oppo-
[leidt, zal waarschijnlijk op de
i Walesa kunnen rekenen als
[aat om de opvolging van Olszews-
Cubanen geëvacueerd na aardbeving
HAVANA - Ongeveer 6.000 Cubanen, die langs de bergachtige
zuidelijke kust wonen, zijn geëvacueerd in verband met de aard
beving afgelopen maandag. Het was de zwaarste aardbeving op
het Caribische eiland sinds 1932. Er zijn bijna zeshonderd na
schokken geregistreerd. Minstens vijftig mensen werden ge
wond. Het epicentrum van de eerste schok lag bij de kleine zui
delijke kustplaats Pilon. Volgens de regering werden 760 huizen
en meer dan 60 kantoren en winkels beschadigd.
Nederlander dood bij vliegtuigongeluk Aruba
ORANJESTAD - Op Aruba zijn donderdag een Nederlander en
een Arubaan om het leven gekomen toen het sportvliegtuigje
waarin zij vlogen neerstortte aan de noordkant van het eiland.
Het toestel, een Ultralite, werd gebruikt als lesvliegtuig waarin
de 52-jarige Nederlander Lambertus Michel les gaf aan de Aru
baanse student Erik Koch (24). Michel, werkzaam bij Rijkswater
staat, verbleef tijdelijk op Aruba. De toedracht van het ongeluk is
nog niet bekend.
Grafrovers dood door 'Rusland roept spionnen
kolendampvergiftiging uit buitenland terug'
PEKING - Vier Chinezen die hadden ge
hoopt een fortuin te maken met kunstvoor
werpen uit een 185 jaar oud graf, zijn tij
dens de graafwerkzaamheden door kolen
dampvergiftiging om het leven gekomen.
De roof was op touw gezet door vijf mannen
die zich toegang tot het graf verschaften
door gebruik van explosieven. Terwijl een
van de mannen buiten de wacht hield,
drongen de andere vier het graf binnen en
begonnen met graafwerkzaamheden. Toen
de uitkijk na verloop van tijd niets meer
hoorde, nam hij een kijkje in het graf en
ontdekte dat zijn medeplichtigen de dood
hadden gevonden. Bij lijkschouwing bleek
dat zij waren omgekomen door het inade
men van koolmonoxide.
MOSKOU - Rusland heeft dertig procent van
zijn spionnen uit het buitenland teruggeroe
pen en tientallen spionageposten opgedoekt
sinds de mislukte staatsgreep van augustus
1991.
Dit heeft luitenant-generaal Vjatsjeslav Troeb-
nikov, eerste sous-chef van de Russische bui
tenlandse inlichtingendienst gisteren bekend
gemaakt.
Troebnikov weersprak hiermee Amerikaanse
beweringen dat Rusland zijn spionageactivitei-
ten naar westerse wapentechnologie de afgelo
pen maanden zou hebben opgevoerd.
Hij zei dat zijn inlichtingendienst, die na de
staatsgreep in het leven werd geroepen, zich
concentreert op de bescherming van de econo
mische belangen van Rusland.
ISSEL In de bur-
orlog in Bosnië-Her-
vina zijn weer vele
n gevallen. De Bosni-
hoofdstad Sarajevo
vannacht het doelwit
ongekend zware artil-
beschietingen. Geen
e ïle wijk van de stad
;efo wam aan de beschie-
doe >]-)_
imbardementen door Ser-
e troepen richtten grote
1c aan en er braken tien-
branden uit. Ook het
Ikwartier van de VN-vre-
lacht werd getroffen,
bij twee blauwhelmen
ondingen opliepen,
zover bekend zijn de af-
1 >en dagen meer dan zestig
;en om het leven geko-
Gevechten tussen Ser-
Moslems en Kroaten om
kazernes in Sarajevo en
het vliegveld van de stad laai
den in alle hevigheid op nadat
woensdag bij een mortieraan
val op een rij onschuldige bur
gers voor een bakkerswinkel-
in het centrum van de stad 18
doden en 160 gewonden vie-
Van dit regelrechte bloedbad
gaven Serviërs en Moslims el
kaar over en weer de schuld.
De televisie toonde beelden
van bloed en uiteengereten li
chamen van mensen die in de
rij stonden toen de granaten
insloegen. De projectielen wer
den volgens Moslims afge
vuurd vanaf een heuvel die in
handen is van Servische mili
ties.
Het door Serviërs overheerste
Joegoslavische leger verliet in
de nacht van woensdag op gis
teren weer één van de drie res
terende kazernes in Sarajevo.
Volgens Servische berichten
werd de kolonne van 156 voer
tuigen aangevallen door Mos
lems, vond een soldaat de dood
en kaapten de Moslems de
helft van de voertuigen. Gis
termiddag werden nieuwe
zware gevechten in voorsteden
van Sarajevo en om de plaat
sen Tuzla, Bosanska Krupa,
Bihac, Kupres en Gorazde ge
meld, terwijl de Serviërs met
aanvallen op de plaatsen Jajce
en Kladanj twee nieuwe fron
ten openden.
De Servisch-orthodoxe kerk
heeft gisteren felle kritiek ge
uit op de Servische regering
wegens haar rol in de oorlog in
Bosnie-Herzegovina. Het Rode
Kruis maakte bekend dat het
zich terugtrekt uit Bosnië-Her-
zegovina, omdat het toene
mende geweld de verlening
van humanitaire hulp onmo
gelijk maakt. De Bosnische re
gering drong aan op buiten
landse interventie en schortte
het overleg op dat onder lei
ding van de EG plaatsvond in
Lissabon.
Een meisje, gevlucht uit Bosnië-Hercegovina. houdt een bord omhoog waarop staat 'Ik wil naar huis te-
eten
I >r
val WIJNEN
dr Ji
rSSEL Carlo Ripa
l Jeana, EG-commissa-
oor milieuzaken, gaat
?nde week niet naar'
'rote VN-milieuconfe-
iie in Rio de Janeiro.'
zijn 'grote baas', com-
;ievoorzitter Jacques
3rs, zal zich in Rio niet
n zien.
1 kondigde zijn beslissing
eergisteren aan. Hij is gefrus
treerd over een EG-milieube-,
leid dat hij als ondermijnd be
schouwt.
De Italiaan vindt dat hij niet
met lege handen naar een con
ferentie kan gaan waar over de
toekomst van het milieu en -
zeer in het bijzonder - over de
bestrijding van het broeikasef
fect wordt gepraat. Volgens
Ripa vallen in Rio geen beslui
ten van betekenis te verwach
ten. De VS binden zich immers
niet aan de verplichting de
C02-uitstoten - de belangrijk
ste veroorzakers van het broei
kaseffect - in het jaar 2000 op
het niveau van 1990 te bren
gen. Erger nog vindt Ripa dat
ook de EG-landen verdeeld
zijn over bindende maatrege
len. Overigens heeft het be
sluit van de getergde Italiaan
niet veel om het lijf. De EG-
landen gaan immers allemaal
naar Rio. Bovendien is de EG
daar feitelijk vertegenwoor
digd door voorzitter Portugal.
Dinsdag besloten de EG-mi-
lieuministers hun handteke
ning te zetten onder de Kli
maatsveranderingsconventie
die in Rio wordt voorgelegd.
Maar dat is voor Ripa een ei
met een lege dop. Want de mi
nisters konden het niet eens
worden over een EG-plan voor
het heffen van een energiebe
lasting, de zogenaamde eco-
tax. Volgens dat plan moet in
alle EG-landen een belasting
worden geheven op fossiele
brandstoffen die het broeika
seffect veroorzaken. In 1993
zou dat al moeten leiden tot
een belasting van drie dollar
per vat olie. Dat zou, in het jaar
2000, moeten zijn opgelopen
tot tien dollar per vat. Ripa de
Meana vindt dat de EG met dat
plan naar Rio had moeten
gaan. Al eerder hadden de EG-
ministers voor energiezaken
forse gaten in het even ambi
tieuze als omstreden plan ge
schoten. Weliswaar wezen ze
Ripa's K"^adering niet af,
maar ze vonden wel dat de VS
en Japan dezelfde maatrege
len moesten nemen. Pas dan
kon het EG-plan van kracht
worden. De EG-landen zijn
verantwoordelijk voor 13 pro
cent van alle C02 uitstoten, de
VS voor 23 procent en Japan
voor 5 procent. Ook de Europe
se industrie voerde de afgelo
pen maanden de oppositie te
gen Ripa's plannen aan. Want
niet alleen de olie, maar ook
het aardgas, de kernenergie en
de kolen zouden fors worden
belast. In het jaar 2000 zou de
steenkool aldus 58 procent en
het aardgas 34 procent duur
der worden. Dat was een prijs
die niet alleen de industrie,
maar ook een aantal EG-lan
den niet wensten te betalen uit
vrees voor hun afnemende
concurrentiepositie. Pas als Ja
pan en de VS mee zouden
doen, viel er met de industrie
over de ecotax te praten.
ime!OSIA De Iraanse
;ident Hashemi Rafs-
tweini heeft gisteren een
mijiber beeld geschetst
lacl de Iraanse economie,
va ir beloofd deze uit het
va te trekken en de arme
1 va liers te helpen.
(resident sprak bij de ope-
van het nieuwe parle-
t, waaruit sinds recente
ipg; iezingen veel anti-wester-
'o e mdamentalisten zijn ver-
trekren en vervangen door be
ven geschoolde pragmatici,
r Rafsanjani, die volgend
voor herverkiezing moet
pmen, wordt deze parle-
10 dtsperiode van doorslagge-
£0 die betekenis. Hij zal, zon-
10 feich langer te kunnen be-
10 ien op tegenwerking van
i C. flamentalisten in het parle-
|t, zijn verkiezingswinst
[ten zien om te zetten in
lomische hervormingen
.'gelijk vermijden dat het
leger van arme Iraniers
'oor de tol moet betalen.
10 Sproblemen van ons econo-
A. ph leven zijn enorm", ci-
radio Teheran *Üe presi-
,We doorlopen de moei-
;e fase van ons leven, de
van de economische aan-
ing". Rafsanjani zei dat de
10 {inkomsten van Iran wer
den „opgevreten" door de rij
ken, terwijl de armen bijna
niets kregen. Daarmee gaf hij
impliciet toe dat de islamiti
sche revolutie van 1979 had ge
faald in haar belofte de „armen
en vertrapten" te hulp te ko
men. „Wij gaan dat chapiter
helemaal omdraaien", zei de
president.
De economische malaise, voor
een deel veroorzaakt door de
kostbare oorlog tegen Irak van
1980-88, is al aanleiding ge
weest voor verschillende vols-
ksoproeren, onder meer in de
steden Shiraz en Arak. De jaar
lijkse inflatie bedraagt vijftig
procent en de produktiviteit is
zo laag dat bijna alle basispro-
dukten gerantsoeneerd zijn.
Slechts 267 parlementszetels
werden gisteren bezet. Voor
drie nog onbesliste zetels wor
den later dit jaar verkiezingen
gehouden. Over dé samenstel
ling van het nieuwe parlement
zijn geen cijfers bekendge
maakt. Het persbeureau Ima
zei gisteren dat 154 parle
mentsleden middelbare school
of een hogere opleiding had
den genoten, elf meer dan in
het vorige parlement. Slechts
49 leden hebben een theologi
sche opleiding, vergeleken
met 113 in de oude volksverte
genwoordiging.
Overdracht doodkisten
Noord-Korea heeft gisteren bij de bestandslijn tussen Noord- en
Zuid-Korea in Panmunjon de doodkisten met de stoffelijke resten van
vijftien Amerikanen overgedragen aan soldaten van de Verenigde
Naties. De mannen zouden zijn omgekomen tijdens de Koreaanse
oorlog van 1950-1953. Op 13 mei droeg Pyongyang ook al vijftien lij
ken over van Amerikanen omgekomen in de Koreaanse oorlog. De
stoffelijke resten zullen worden overgebracht naar Hawaii voor on
derzoek. Noord-Korea viel in 1950 het zuiden binnen in een poging
het Koreaanse schiereiland te herenigen onder communistisch
bewind De Noordkoreanen werden uiteindelijk teruggedreven door
een strijdmacht van de VN. Honderdduizenden mensen kwamen in
de bloedige oorlog om.
FOTO: AP
De schaamte
voorbij
door BERT VAN VELZEN
De één gaat gemakkei ijker uit de kleren dan de
ander. Ik ken mensen die met argeloze
onverschilligheid in de zoom van het naaktstrand
met hun blote kont op het zuigende kunstleer van
een barkruk gaan zitten. Met de allure van Zarah
Leander in groot gala. Ik ben wat terughoudender
van aard. Dat zal wel iets te maken hebben met de
geërfde opdruk van de genen, die in mijn geval in
witte koorhemdjes gekleed gaan, hooggesloten
aan de hals en tot voorbij de knie.
Als kind, zo herinner ik me droef, heb ik moord en
brand geschreeuwd toen ik temidden van drie of
vier koffiedrinkende vrouwen in bad moest. Ze
drongen er allemaal zo hevig op aan, dat ik
daaruit alleen maar kon afleiden dat ze iets
gemeens van plan waren, iets duisters, waar-van
de verschrikkelijke details me nog niet duidelijk
waren. Ze probeerden me met allerlei listen en
beloften van suikergoed uit mijn broek en in de
wasteil te pleitendie in het midden van de
keuken stond. Ik gilde dus als de heilige TaYcisius
toen deze tienjarige doorzijn eigen vader, een
Romeins soldaat, aan het kruis werd genageld. De
vrouwen deden ten slotte bestraffend en nors.
maar ik had mijn kuisheid met verve verdedigd,
zoals dat een jongetje dat net z'n eerste communie
gedaan heeft, betaamt. Ik kon op dat moment
dooreen voortrazende auto worden gegrepen of
door de bliksem worden getroffen en rechtstreeks
naar de hemel gaan.
Ik ben dus geen blootloper van nature. Het viel me
dan ook zwaar toen ik met - naar later bleek -
een blinde fistel in de bilspleet naar de dokter
moest.
Ik zou het euvel, gevestigd in het noordelijk
kwartier van de linkerbil, moeten tonen. Ik
wachtte lange tijd en bad dat de vloek zich
vanzelf van mij zou onthechten, maar dat-
gebeurde niet en naarmate de tijd verstreek nam
mijn vrees voor bilkanker toe. Een carcinoom aan
de gluteus maximus; ik had er nog nooit van
gehoord, maar onwetendheid is de vader van de
vrees en de moeder van de paniek. Veel
Amenkaanse soldaten bleken het euvel in de
Tweede Wereldoorlog te hebben opgelopen door
lange hobbelende Jeep-reizen. Men spreekt dan
ook wel van de Jeep disease. Ik was er tevreden
mee en had het gevoel iets aan de bevrijding van
West-Europa te hebben bijgedragen.
Het kwaad moest gefotografeerd worden ten
behoeve van de chirurg. Bij de röntgenafdeling
vroeg een kordate vrouw in het wit wat ik kwam
doen. Ik kom vooreen fistologram, zei ik. Waar zit
die fistel, vroeg ze, terwijl een groep mensen
belangstellend opkeek. In de bilnaad, zei ik hees.
In de wat? In de BILNAAD, riep ik met luider
stem. Juist, daar zitten ze meestal, verklaarde ze.
De vrouwen die zich met de fotografie bezig
hielden, vroegen sardonisch of ik vooral niet wilde
vergeten te lachen, want anders zou de foto
moeten worden overgemaakt. Ik sloop weg,
mentaal gehavend, zonder nazorg.
Het bloedig werk der chirurgen heb ik overleefd
door zeer geconcentreerd te denken aan een
negentiende-eeuwse Britse chirurg, een os van een
man, die binnen twee minuten een been kon
amputeren en die in de ban van zijn snelle werk
ooit drie vinger van een assistent en de testikels
van de patiënt meenam.
Er zijn dus ergere dingen dan een blinde fistel in
de bilnaad. Ik ben aan het tonen van de naakte
gluteus maximus gewend geraakt. Ten minste
zeven personen van medisch allooi hebben er naar
gekeken en eraan gesleuteld, terwijl ik een air van
bevallige argeloosheid probeerde uit te stralen, als
een naaktloper op een kunstleren barkruk. Wie
vaak genoeg met de billen bloot moet, verwerft
zich, op den duur, de onschuld van het paard dat.
in majestueuze blootheid, vredig voortgraast in de
wei, onbewust van de massaliteit van zijn
bilpartij en de slechtheid van de mensheid.
BERLIJN De hoogste Duit
se federale aanklager, Alexan
der von Stahl, verwacht dat
buitenlandse terroristen
steeds actiever zullen worden
in Duitsland.
Ondanks de verklaringen van
de Rote Armee Fraktion, die
heeft gezegd voortaan van ge
weld af te zien, zal het terroris
me waarschijnlijk niet afne
men omdat etnische en andere
conflicten uit het buitenland
steeds meer in Duitsland uit
gevochten zullen worden, al
dus Von Stahl. In een inter
view met de Berliner Zeitung
zei hij dat het gevaar voor bui
tenlands terrorisme door de
toename van buitenlandse
minderheden in de Bondsre
publiek groter wordt. Aanval
len op Turkse en Iraanse am
bassades maken volgens de
aanklager duidelijk dat con
flicten in andere delen van de
wereld ook in de Bondsrepu
bliek uitgevochten worden.
Bijzonder gevaarlijk zijn vol
gens de federale aanklager
Kurdische terreurgroepen.
..Wij weten ondertussen dat de
Kurdische Arbeiderspartij
(PKK) de Bondsrepubliek niet
alleen gebruikt om uit te rus
ten. maar van daaruit ook haar
militante activiteiten, vooral
tegen concurrerende organisa
ties en overlopers uit eigen ge
lederen. voor geheel Europa
organiseert". De Duitse fede
rale recherche zou rekenen op
verdere aanslagen van het Ier
se Republikeinse Leger (IRA).
Bovendien zijn aanslagen van
Servische terroristen te ver
wachten die zich verzetten te
gen de Duitse Joegoslavie-po-
litiek. Er zijn al anonieme be
dreigingen geuit tegen Duitse
politici.
PITEIN ROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI
- Machteloos moet Rob aanzien, hoe Taaie Toon en ook Skip
jden overrompeld. Een paar mannen, die ook kopantennes dra-
Ij Y komen naderbij en op een draagbaar word Toon weggedragen.
0 x net ziet Rob even de magere gestalte van Lupardi. Dan klapt de
q #r dicht en is Rob alleen. Hij weet nu met welke schurken hij te ma-
q J heeft en hij moet bijzonder op zijn hoede zijn. Maar waar zal hij
D 1 verbergen? Rob opent één der deuren, die op de gang uitkomen
Idoor
BERT SCHAMPERS
en komt in een kamer, waar drie mannen aan een tafel zitten. Ze kij
ken Rob nieuwsgierig aan, maar doen niets en zeggen ook niets
Zouden dit de mannen van het eiland zijn, die op zo n geheimzinnige
wijze zijn verdwenen? Rob staart hen enkele ogenblikken aan. Ze
hebben alle drie een kroesbaard en ze hebben èen soort uniform
aan. Dan rijpt een plan in Rob's hoofd. Hij gaat naar een diepe kast
achter in de kamer, waar de mannen hun uniformen ophangen.
BRUSSEL - De Amerikaanse
minister van defensie Dick
Cheney lijkt meer verontrust
over technologen en wapenex
perts uit de ex-Sovjetunie die
met hun militaire kennis te
koop lopen, dan over het nako
men van de belofte van het
GOS om de tactische kernwa
pens onder controle te bren
gen van Rusland. Om deze zo
genoemde 'braindrain' te voor
komen. zijn tal van Ameri
kaanse bedrijven met geld en
projecten op de proppen geko
men. Dat de Russische weten
schappers daarbij slechts een
fractie verdienen van hun uit
de VS overgekomen Ameri
kaanse collega's, houdt op den
duur toch het gevaar in dat de
Russen een afzetmarkt zoeken
die beter betaalt.
De Oekraïne, Wit-Rusland en
Kazachstan hebben Cheney
inmiddels verzekerd dat ze
hun tactische kernwapens
naar het grondgebied van Rus
land hebben overgebracht.
Hierdoor is voor deze drie sta
ten de weg vrij voor onderteke
ning van het non-proliferatie-
vedrag, dat alle kernwapen-
vrije staten bindt. Cheney en.
zijn NAVO-collega's hopen nu
ook op een spoedige ratificatie
van het verdrag over beper
king van de strategische wa
pens, zoals dat eerder met de
ex-Sovjetunie was gesloten. De
Amerikanen hebben hoe dan
ook 400 miljoen dollar uitge
trokken om Rusland te helpen
bij de vernietiging van de tacti
sche kernwapens.
"Nee? Echt? Heus?
Kunnen we dat beta...?
Meen je dat?"
Deze maand 1 miljoen gulden netto als extra prijs
in Tie Staatsloterij.
MEER KANS, MEER GELD,
IN DE STAATSLOTERIJ.