Leidse Courant | 1992 | 29 mei 1992 | pagina 12

Langste chrysant van 't land op Floriade

CeidócSou/UMit

LAND- EN TUINBOUW KERKDIENSTEN

Over maand wellicht toch
besluit over verhoging btw

Chrysanten op kleur geveili

Biologische teelt chrysanten nog onrendabel

TJ]

VRIJDAG 29 MEI 1992

Plant maakt plaats voor snijbloem op vierde binnenshow

Voorlopig is op Europees ni
veau een dreigende btw-verho-
,.ging voor siergewassen afge-

- wend, maar volgende maand
kan wellicht toch een besluit

^hierover vallen. Vooral Duits-

- land en Nederland zijn echter
fel tegen zo'n verhoging ge
kant. Bram van Marrwijk,
voorzitter van de Bloemenvei
ling Holland, is een van dege-

nen die wat dit betreft zich
daartegen heeft geweerd en nu
de vinger aan de pols houdt,
j Dat bleek in de vorige week ge-
houden voorjaarsveradering
waarin hij zich ook uitsprak
over de plannen voor de be
stuurlijke herindeling. Hij zei
niet tegen de aansluiting van
het Westland te zijn bij een
stadsgewest maar gaf wel toe
dat zijn voorkeur toch uitgng
naar een overlegorgaan met
een zakelijke commerciële in
stelling die aansluit bij onze
toekomstige belangen en dat
daarbij de tuinbouw een warm
hart toedraagt. Hij riep de

overheid op om intensief over
leg te plegen met het bedrijfs
leven voordat er beslissingen
genomen worden. Volgende
maand ondertekent bloemen
veiling Holland een milieube
leidsverklaring. Van Marre-
wijk riep de overheid op het
klimaat niet te bederven door
elkaar tegensprekende regels
of door een Commissie Toela
ting Bestrijdingsmiddelen die
niet functioneert of door een
Commissie Wolfson die heeft
bedacht dat een energiehef
fing voor de glastuinbouw wel
handig zou zijn om het begro
tingstekort in te dammen. Di
recteur J. P. Teelen stelde de
gang van zaken in het bedrijf
aan de orde en vroeg aandacht
voor het geïntegreerde elektro
nische veilsysteem en het
beeldveilen dat dit voorjaar
voor het eerst in de praktijk is
toegepast. Bij de snijbloemen
werd vorig jaar drie procent
meer bloemen verwerkt in elf
percent minder veiltijd. I

De chrysant is de laatste tijd
nogal vaak in positieve zin in
het nieuws. Want nog maar
nauwelijks heeft deze vorm
en kleurrijke bloem zich voor
het eerst van alle kanten laten
bekijken in het bollenimperi-
um Keukenhof in Lisse, of zij
manifesteert zich in al haar
pracht op de wereldexpositie
Floriade. Het ene kan onge
twijfeld ook gezien worden als
een geslaagd voorproefje van
het andere, maar bijten doen
de twee evenementen elkaar
ook al wat het tijdstip aan
gaat - geenszins. Op de Flori
ade steekt één chrysant zelfs
boven allen uit: de langste
chrysant van Nederland.

Oosterse sfeer

Die bloem dingt dan ook met
verve mee naar een vermel
ding in het Guinness Book of
Records, want het gaat werke
lijk om een recordlengte. Ver
bluffend resultaat van wat we
verdeling noemen. Bij een van
de met deze bekende en gewil
de snijbloem dagelijks in de
weer zijnde veredelings- en

worden gezocht. De titel 'Spe
len met Chrysanten' heeft hij
helemaal waargemaakt. Je ziet
er alle bekende typen troschry-
sant en geplozen chrysant op
speelse wijze gegroepeerd. Net
als ook de snij- en potchrysant.
Bijzonder materiaal komt uit
het chrysantenland bij uitstek
Japan, maar ook uit Frankrijk
en Engeland is er veel schoons
te zien. In die landen zijn jaar
lijks tentoonstellingen, waar
chrysanten in vele vormen
worden geshowd.

De wijze waarop alles is ge
rangschikt is mede te danken

aan de volledige medewe
van telers, hobbyisten en
bouwscholen. Er is te
kwistig gestrooid met pi
voor wel meer dan tie n
zend gulden - hetgeen o n
duidelijk bij de tentoong
de produkten is aangeg
De 'mooiste creatie met
moeilijkheidsfactor' kreej
vendien een Chinese vaas r0
sierd met chrysanten ter
de van 2500 gulden. Mooi i
gebruiken bij een volg
chrysantenexpositie. Dei
voorlopig tot en met ma"
8 juni te bezichtigen.

Feyenoordspeler John de Wolf nam voor een goed doel een cheque van 10.000 gulden in ontvangst.

stekbedrijven in ons land. Tal
van aan deze - vlak voor He
melvaartsdag nog gopende -
vierde binnentenfoonstelling
op de Floriade deelnemende
telers hebben zich dan ook
door hen laten begeleiden.

De vaste planten van de vorige
expositie waren zo 'vast' niet of
ze moesten begin deze week
toch het veld ruimen voor de
chrysanten. De bekende West-
landse hoofdarrangeur Koos
Zuidgeest uit De Lier zorgde

I FOTO: STEPHEN EVENHUIS

ervoor dat na het zeer druk be
zochte 'Tropica Exotica' er in
de tentoonstellingspaviljoens
nu eën oosterse, dus uit het
Verre Oosten, is gaan heersen,
aangezien de herkomst van de
chrysant in die richting moet

Bij de Bloemenveiling Aalsmeer (VBA) worden chrysanten i
kort op kleur ingedeeld en geveild. Binnen de groep jaari
chrysanten bestaan er drie hoofdkleuren, te weten: wit, ros
geel. Naast deze drie hoofdkleuren is er een groep 'aparte lc
ren'. De jaarrondchrysanten komen in een vaste veilgroejIVL
gorde voor de klok. Tot dan werden in de groep jaarrondchrj
ten (grote partijen) alle kleuren en soorten door elkaar heehi
veild. Door op vaste kleurgroepen in te delen en te veilen,
gen kopers een duidelijker inzicht in de breedte van het as«c
ment jaarrondchrysanten bij de VBA. Ook kunnen zij nu 1
inschatten, wanneer een kleur wordt geveild. Met deze ma j
gelen wordt naar een gelijkmatiger beeld in de prijsvormin, ij
groep gestreefd.

Doop alstroemeria

Een nieuwe blauwe alstroemeria
van het veredelingsbedrijf Agro-
plant. gevestigd in de Kwakel en
Roelofarendsveen, is zondag op
de Floriade gedoopt door Rajen-
dra K.Saboo, de internationale
president van de Rotaryclubs.
De fraaie bloem kreeg de naam
Saboosha, een samentrekking
van Saboo en de naam van zijn
echtgenote. De mooie groot-
bloemige Incalelie, zoals deze in
de volksmond heet, is hel resul
taat van zeker vijf jaar doelge
richte veredeling. Agroplant bv is
een modern, dynamisch en snel
groeiend veredelingsbedrijf. Een
van de directeuren is de Roelofa-
rendsveense kweker C.de Jong
van Agrofleur bv, die als hobby
met het veredelen van alstroe
meria begon, maar de laatste vijf
jaar de zaken professioneel aan
pakt. Op de Keukenhoftentoon
stelling sleepte hij 13 van de 17
prijzen sleepte in de wacht.

FOTO: PR

Het is in principe mogelijk om
op biologische wijze chrysan
ten te telen, maar de teelt is
nog met rendabel Dat heeft
het chrysanten-veredelings-
en vermeerderingsbedrijf Fi
des uit De Lier bekendge
maakt.

Het bedrijf is er als eerste in
geslaagd chrysanten te telen
zonder daarbij gebruik te ma
ken van chemische bestrij
dingsmiddelen en met behoud
van de door de markt gewenste
kwaliteit. De kwaliteit van de
chrysanten is volgens het be
drijf gelijkwaardig aan chry
santen die op de nu nog ge
bruikelijke wijze worden ge
teeld en waarbij wél chemi
sche bestrijdingsmiddelen
noodzakelijk zijn. Het resul
taat van de proef betekent ech
ter nog niet dat alle chrysan
tentelers op korte termijn op
dezelfde wijze hun bloemen
kunnen telen. Uit economisch

oogpunt is de rentabiliteit van
een dergelijke teeltwijze nega
tief.

Fides maakte bij de proef ge
bruik van één van de 13 proef-
kassen van haar Research
Breeding-afdeling. In deze
proefkas werden op 256 m2
verschillende chrysantenras
sen geteeld. In de kas bevin
den zich geen zogenaamde
luchtramen, die een 'normale'
kas nog wel nodig heeft voor
ventilatie en luchtcirculatie.
Daardoor konden bedreigende
insekten de kas niet binnen
dringen en hoefden deze der
halve ook niet bestreden te
worden. Fides zette als preven
tief bestrijdingsmiddel biolo
gische middelen (onder meer
roofmijten en sluipwespen) in
tegen plagen als trips, mineer-
vlieg en bladluis. Verder had
slechts een zeer beperkt aantal
medewerkers toegang tot de
kas. Het gewas moest regelma

tig op eventuele aantastingen
worden gecontroleerd.

Fides gebruikte voor de proef
rassen met zoveel mogelijk in
gebouwde resistenties tegen
ziekten en plagen. Verder wer
den de chrysanten in het expe
riment niet in de volle grond
geteeld maar in 'dunnelaag-
teelt' kleikorrels. Daardoor
konden de overtollige mest
stoffen die met het water wor
den meegegeven worden opge
vangen en opnieuw gebruikt.
Het grondwater is op deze ma
nier niet belast. Ondanks het
feit dat Fides er in geslaagd is
op biologische wijze gelijk
waardige chrysanten te telen,
stelt het bedrijf dat een derge
lijke werkwijze economisch
gezien nog niet rendabel is. Zo
moet meer arbeid in de teelt
worden gestoken (gewascon
trole) en is de keuze van resis
tente rassen tegen meerdere
ziekten en plagen nog beperkt.

Bovendien vond de teelt p
in een kas met speciale
zieningen met betrekkin
ventilatie en gesloten tee
temen. Verder is het inz
van biologische midt
duurder dan het gebruik
chemische. Dat komt
nog steeds gestreefd moet
den naar een zgn. overkill
atie en er dus relatief vee
logische bestrijders mi
worden ingezet.

Fides is één van "de gro
veredelings- en vermei"
ringsbedrijven in Neder
Van alle in Nederland gett
rassen is zo'n 40% door
ontwikkeld.

Het experiment met de
dig gecontroleerde teelt
chrysanten maakt onde
uit van een scala aan oi
zoeksprojecten dat het be
uitvoert om te "komen tol®
milieuvriendelijker teeltw

R.K. VIERINGEN

LEIDEN - O.L. VR HEMELVAART/ST.
JOZEF: za. 19.u„ zo. 11 u. Hoogmis.
H LEONARDUS za. 19 u. Euch. vie
ring; zo 10.30 u. Euch.viering
H. MIDDELARES: za. 19 u. Euch. vie-
ring; zo. 9.30 u. Hoogmis. (Elke eerste
zondag van de maand: euch.viering
11.00, de overige zondagen om 9.30

Lof.

H ANTONIUS VAN PADUA za 19 u;
zo 10.00U.

H PETRUS: za 19 u. Euch.viering; zo.
10u. Euch.viering.

L. VR. ONB ONTV za. 19 u„ zo.
10.30 u. Hoogmis, 12.15 uur.
OUD KATHOLIEKE KERK zo. 10 u. Eu
charistieviering

Elk weekend zondag 10 uur, behalve
i 2e weekend in de maand, dan zaterdag
19.00 uur en zondag geen dienst.

AARLANDERVEEN - HEILIGE PE-
TRUS EN PAULUS za 19 u.; zo. 10.30
u. Hoogmis.

TITUS BRANDSMAKAPEL: zo. 9 u.
Hoogmis, 12u.

ALPHEN AAN DEN RIJN - H. PIUS. za.

H BÓNIFATIUS za. 19 u.; zo. 9 45 u..
11.30 u

-DE HEILIGE GEEST KERK (De Bron)
za 19 u zo. 9.30 u. en 11 u. (Vanaf 5-7
-t/m 9-8 zondag één viering om 9.30

BOSKOOP - ST. JAN DE DOPER: za.
,17 30 u. (de Stek). 19 u (Kerk); zo
10 30 uur (Kerk). Zomertijd zo. 10 uur
—(25 maart).

HAZERSWOUDE - H.H. ENGELBE
WAARDERS: za. 19 u zo. 10 00 u,
11.30 u (Vanaf 11 -7 t/m 23-8 za. 19. u.
en zo. 10.00 uur).

'HAZERSWOUDE RIJNDIJK - BER-
NARDUSKERK zo. 9.00 uur.
HET ANKER. za. 19 u.; zo 10.30 u.
.-HILLEGOM - ST JOZEFPAROCHIE:
•?a 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u.
H. MARTINUS: za. 19.00 uur; zo. 10

'HOOGMADE - O.L. VR GEBOORTE
za 19u.;zo.9.15u.

KATWIJK AAN DEN RIJN - H JOHAN
NES DE DOPER. za. 19 u. Eucharistie
viering, zo. 09.30 u Eucharistieviering
met parochieel koor.

BUITENKAAG - JOHANNES EVAN
GELIST: za. 19 u.; zo. 10 00 u. LANGE-
RAAR - H.H ADRIANUS: za 19 U.. ZO.
9.30 en 11.30 u. (Zomertijd 9 30 uur)
LEIDERDORP - DE MENSWORDING
za 19u. Eucharistieviering; zo. 10u.en
11.30 u. Eucharistieviering
LEIMUIDEN - ST JAN DE DOPER- za.
19 u zo 10.00 u. Hoogmis
LISSE - ST AGATHA za 19 u. Euch
viering, zo. 10 u. Hoogmis (kinderne-
vendienst); 11.30 u. H. Mis
DEP POELPOLDER za. 19 u. Euch.
viering, zo. 10.30u. Euch. viering.
MARIAKERK: za. 19 u H. Mis, zo. 9 u.
Stille Mis, 10.15u. Hoogmis.
H.H ENGELBEWAARDERS (Beek
brug): za. 19u.,zo. 10.00U
NIEUWKOOP - O.L VR HEMEL
VAART za. 19u.;zo.9u., 10 45u
NIEUWVEEN - H. NICOLAAS: za. 19
u,;zo 9u., 11 u.

NIEUW VENNEP - MARIA ONB
ONTV.: za 19u.;zo. 10u.

NOORDEN - ST MARTINUS: za. 19 u.
Avondmis, zo. 9 u.. 10.30 u Gezongen
Mis.

NOORDWIJK BINNEN - ST JEROEN
za 19 u. H. Mis, zo. 9.30 u Hoogmis,
11.00 Eucharistieviering
NOORDWIJK AAN ZEE - MARIA TER
ZEE za 19 u. Euch.viering; zo. 10.30u.
Euch.viering

NOORDWIJKERHOUT - ST VICTOR:
za. 19 u zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u.
ST. JOZEF: za. 19u.,zo.9u., 10.30 u.
OEGSTGEEST - ST. WILLIBRORD:
za 19 u. Eucharistieviering, zo. 10.00
Hoogmis. OEGSTGEEST - ST WILLI
BRORD: za 19 u.; zo. 09 00 H. Mis en
10.30u. Hoogmis.

OUDE ADE - ST. BAVOKERK in Rijp-
wetering. za. 19 u. in Oude Ade; zo. 9 u.
in Oude Ade, Hoogmis; 10.30 u H. Mis
in Rijpwetering.

OUDE WETERING - JAC DE MEER
DERE: za 19 00 uur. zo. 10.30 uur.
ROELOFSARENDSVEEN ST PETRUS
BANDEN: za. 19 uur; zo 9.30 u. Hoog
mis MARIA PRESENTATIE: za. 19 u
zo. 11.00 u. Hoogmis.

RIJPWETERING - O.L. VR GEBOOR
TE: Avondmis in Oude Ade, zo. 9 uur.
Hoogmis in Oude Ade; 10.30 u H. Mis
in Rijpwetering.

SASSENHEIM - ST. PANCRATIUS:
za 19 u.; zo. 9.30 Hoogmis en 11 u.
STOMPWIJK - H LAURENTIUS: za.
19 30 u. Eucharistieviering (geen zo
mertijd). zo. 10.30u. H. Mis.
VOORHOUT. ST. BARTHOLOMEUS-
KERK: za 19 u zo. 9 30 en 11 u.
VOORSCHOTEN - H. LAURENTIUS:
za 19 u zo. 11.00 u (zomertijd). Win
tertijd: za. 19 u. en zo. 11 30u.
H. MOEDER GODS-19 u zo. 10 u. (Zo
mertijd 9 30 uur).

WARMOND - ST MATTHIASKERK:
za 19 u ;zo 9.00 en 10.30 u.
WASSENAAR - ST WILLIBRORD: za.
19 u; zo. 9 30 en 11 u.

DE GOEDE HERDER za 17 u zo
10 30u.

ST. JOZEF: za. 19 u.. zo 9.30 en 11 u.
WOUBRUGGE - GOEDE HERDER,
zo. 10.30u.

ZEVENHOVEN - HEILIGE JOHAN
NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo. 9
u Hoogmis, 10 45 u. Stille Mis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK - MEER
BURGPAROCHIE: za 19 u. Misviering;
zo. 10.30 u.

ZOETERWOUDE - ST. JAN'S ONT
HOOFDING za 19.30 uur Zo 9 30 u.
(Om de zaterdag in één van de kerken).
CHR. DIENAARKERK: za. 19.00. zo. 10

DIENSTVERLENING

ARTSEN - Leiden: Groep 1: Tan,
Janssen, Zwijnenburg, Meyer, Van
Leeuwen, Verhage, Maris, Groeneveld
en De Ruiter. Van Schie. Baars en Van
der Meer za dr. Visser, tel: 143916 en
zo. dr. Van Leeuwen, tel: 218661
Groep 2: Bergmeyer, Nering Bogel,
Van Gent, Taytelbaum, Pufkus, Van
Luyk, Klaassen, Rus. Kruis en De Lan
ge: za. dr Kruis, tel. 126371 en zo. dr.
Bergmeijer, tel 226201 Groep 3
Boels. Lely, W. de Bruijne, J de Bruijne,
Huibers, Jurgens. Delver. Fogelberg en
v.d Muysenbergh: za dr Jurgens, tel'
125820 en zo J de Bruyne, tel: 125245

Groep 4: Bénit, Horn, Lahr, Lodder,
Nieuwenhuis, Van Rijn, Van Winger
den, J Zaaijer en R Zaaijer, De Kanter
za. dr Lodder-Van Staverden, tel:
311414 en zo dr De Kanter, tel:
311414 Groep 5 De Lorm, Wiersma,
Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Rein-
ders, D. Hammerstein en A Hammer-
stein: za. dr Prince, tel: 761754 en zo.
318311 Oegstgeest: za. en zo. dr.
Swager, tel 156200 Leiderdorp: za.
dr Middendorp, tel: 130189 en zo. dr
Lesuis, tel: 894343 Voorschoten: za.
dr Tromp, tel 762159 en zo dr. Van
Eysden, tel: 612520 Warmond -
Voorhout: za en zo Huisartsenpraktijk
Oosthout, tel [phone] Noord-
wijk: za dr Barnhoorn, tel: 12405 en
zo dr. Immerzeel, tel: 12333 Katwijk -

Rijnsburg - Valkenburg: Groep 1:

Dijk, Henneman, Ten Hove, Lodder,
Meeuwisse, Pool, Schonenberg za en
zo. dr. Pool, tel: 22322 Groep 2: Berg
man, H. Van Duyn, L Van Duyn, Hue-
ting, Moolenburgh, Timmers: za. en zo.
dr. Hueting, tel: 29550 Groep 3: Van
Delft, Priester, Rietbroek, Verhage, Van
der Water za. en zo dr Van de Water,
tel: 21818 Kaag - Abbenes- Nieuw
Vennep: tel: [phone] Sassen-
heim: za. en zo. dr. Muller, tel: 13344
Alkemade - Hoogmade: Praktijken
Saeys, Van Mierlo, Beekhuis, Broc-
k/Roelen: za. en zo. dr Saeys, tel:

01713-12217 Alkemade - Leimuiden

- Rijnsaterwoude: Praktijken Glans
beek, Lardenoije en Van Blooijs za. en
zo dr. Glansbeek, tel; 01713-12511
Alphen: groep 1: za dr Hertzberger,
tel: 73264 en zo. dr Klein Haneveld, tel:
72170 groep 2: za. dr. Nijessen, tel:
06-52.705.741 en zo. dr. Visser, tel:
22088 groep 3: za. dr. Plag, tel: 43896
en zo. dr. Eysink Smeets, tel: 32059
groep 4: za. en zo. dr Overbeek, tel:
72858/76058 Hazerswoude-Koude-
kerk: za en zo. dr. Sprangers, tel:

01714-13700 Benthuizen - Boskoop:
za. en zo. dr Bom, tel: [phone]
Langeraar - Nieuwveen -Ter Aar -
Woubrugge: za en zo. Praktijk Nieuw
veen, tel: [phone] Nieuwkoop -
Noorden - Zevenhoven: za en zo dr
Waelen, tel: [phone] Hillegom ei
gen huisarts bellen

HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI
DEN Waarneemregeling voor Kos
ter, Juffermans, Hibbeln, Ruff-Medve-
dovsky: za. en zo. dr Ruff, via dokter-
stel: 071-122222

TANDARTSEN - Leiden - Leiderdorp

- Oegstgeest - Warmond: za en zo dr

Van Leeuwen, tel: 418724 Zoeter-
woude: dr Freeke, tel [phone]
Alkemade - Leimuiden: eigen tand
arts bellen voor 12.00 uur. Leid-
schendam: Voor spoedgevallen tel
3974491 Bollenstreek: za. en zo dr.
Van der Weerdt, tel: [phone]
APOTHEKEN - Leiden - Leiderdorp -
Oegstgeest - Voorschoten: za. en zo
Apotheek Zuider, Lammenschansweg
7 Leiden, tel: 123553; Apotheek Lin
naeus, Kempenaerstraat 31 Oegst
geest, tel: 173330; Apotheek Voorscho
ten, Leidseweg 66 Voorschoten, tel:
612525 Alkemade: Apotheek Alke
made 01713-19100 (Noordwijk) -
Katwijk - Rijnsburg: za. en zo. Apo
theek De Jong, Kon. Julianalaan 22
Katwijk a/d Rijn, tel: 14370 Leid-
schendam/Voorburg: Apotheek Huis
te Lande, Huis te Landelaan 476 Rijs
wijk, tel [phone] Noordwijkerhout:
Spoedrecepten tel: 73511 Sassen-
heim: 02522-10169

WIJKVERPLEGING - Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk - Voorhout

tel [phone]. Bollenstreek: Wijk
verpleging gezondheidscentrum, tel
02522-14147 Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel 02520-
16217 Leidschendam: Kruiswerk
Vlietstreek, tel: [phone] Oegstgeest:
kruisvereniging, tel: [phone]
DIERENARTSEN - Leiden: groep 1
Van der Wouw, Koster, Vestjens: za. en
zo. dr. Koster, tel: 613836 groep 2:
Muurling, Helder, Roest: za. en zo dr.
Muurling. tel: 125057 Leidschen
dam: eigen dierenarts bellen Bollen
streek: eigen dierenarts bellen Kat
wijk: Spreekuur van 11.00 - 12.00 uur
bij dr. Snel.

APOTHEKEN - De avond- en nacht
diensten van de apotheken in de regio
Leiden worden waargenomen door de
apotheken die ook weekenddienst heb-

STICHTING KRUISWERK LEIDEN -

Centraal kantoor: Schuttersveld 1Voor
informatie: tel [phone] tussen
08.30-17.00 uur Uitleencentrale ver-
pleegartikelen: Burggravenlaan 250,
telefoon 071-121894 Geopend dage
lijks 13 30-17.00 uur, donderdag 13.30-
19.00 uur.

ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI

ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke
dag Academisch Ziekenhuis behalve
van dinsdag 13.00 u. tot woensdag
13.00 u. (Diaconessenhuis poliklinie
ken tel 155543, afdeling S C U. tel
175639) en van vrijdag 13.00 u. tot za
terdag 13.00u. (Elisabeth-ziekenhuis)
De Geneeskundige Dienst Leiden is
verhuisd van de Roodenburgerstraat in
Leiden naar de Cronesteinkade 18a in
Leiden.

VERENIGING BESCHERMING ONGE
BOREN KIND - Hulpverlening bij on
gewenste zwangerschap voor moeder
en kind Bel tel. [phone], 071-
897762; 033-620244 (dit laatste 'num
mer is dag en nacht bereikbaar)
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN - Di
aconessenhuis: Bezoekuur dagelijks
van 14.30 tot 15 15 uur en van 19 00 tot
19 45 uur Kinderafdeling dagelijks van
10.30 tot 19.00. Niet meer dan twee be
zoekers per patiënt Op de afdeling
special care kan men terecht van 10 30
tot 11 00 uur en van 19 00 tot 19.30 uur
Voordat de laatste twee afdelingen be
zocht kunnen worden dient eerst te
worden overlegd met de dienstdoende
verpleegkundige Sint Elizabeth-zie-
kenhuis: Volwassenen dagelijks van
14 00-14 45 u. en van 18 30-19 30 u
klasse-afdelingen ook 11 15-12.00 u
Kraamafdeling Naast de normale be
zoektijden alleen voor „kraamvaders"
van 19.30-21 00 u Gynaecologie/ver
loskunde/urologie van 14.00-14 45 en
van 18.30-19 30 uur. Kinderafdeling
dag Ouders zijn de gehele dag wel
kom Eén van beiden kan, indien men
wil, bij zijn of haar kind blijven slapen
Voor broertjes, zusjes en andere be
zoekers. is de bezoektijd van 15.00 u
tot 19.00 u. CCU (hartbewaking) dag
van 14.00-14 30 u. en van 19 00-19.30
u Intensieve verpleging dag. van
14 00-14 45 u en van 19.00-19 30 u.
Sport-Medisch Adviescentrum: Spreek
uur ma 19 30-20.30 u. in het St Elisa
beth-ziekenhuis. Endegeest: Di. en
vr. 13.00-14.30 u zo. 11.00-12 00 u en
14.00-15 00 u., eerste klasse: de gehe
le dag. Jelgersmakliniek: Jongeren-
team za en zo. 14 00-17.00 u Opna
me. werkdagen 16.45-17.45 u.; za. zo
en feestdag. 10.00-11.30 en 14 00-
16.30u TeamA, C en D: dag. tot 21.00
u. met uitzondering van behandeltijden
en etenstijden. Academisch Zieken
huis: Voor alle patiënten (behalve kin
deren) zijn de bezoekuren als volgt: Da
gelijks 14 15-15.00 u en 18.30-19 30 u.
Avondbezoekuur afdeling verloskunde:
18.00-19.00 u De Praematurenafde-
ling: voor ouders en familie is na over
leg met patiënten doorlopend bezoek
mogelijk. Bezoek aan ernstige patiën
ten: wanneer aan ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hiervoor
speciale kaarten verstrekken. Kinderkli-
niek: zalen voor peuters, kleuters en
grote kinderen 15.15-17.00. babyzaal
en boxenafdeling: volgens afspraak
met het verpleegkundig hoofd Bezoek
tijden kinderafdelingen: voor ouders
van opgenomen kinderen na overleg
met verpleegkundig hoofd. Voor ande
re bezoekers van kinderen Keel-, neus-
en oorheelkunde en neurologie: 14.15-
15.00 en 18.30-19.30. Oogheelkunde
en heelkunde. 14.15-15.00 en 18 30-
19 00 Rijnoordziekenhuis: Dage
lijks 14.30-15 15 u. en 18.30-19 30 u.
Extra bezoek hartbewaking: 11.00-
11 30 u. Vaders, broertjes en zusjes zijn
de gehele dag welkom, in overleg met
het hoofd van de afdeling Kinderafde
ling 14.30-15.30 u In overleg met de
verpleging zijn hier ook andere bezoek
tijden mogelijk. De ouders zijn de gehe
le dag welkom (in overleg met het
hoofd van de afdeling)

CENTRALE REGISTRATIE KINDER
OPVANG (Koornbrugsteeg 2. 2311 EK
Leiden, tel 254810.) Informatie over en
aanmelden voor kinderopvang in Lei
den. Geopend: ma t/m vr dag 9-12.
ANTI-DISCRIMINATIE CENTRAAL
MELDPUNT LEIDEN. Ketelboeter-

steeg 10 Ma. t/m vr. telefonisch bereik
baar van 10.00 tot 16.00 via 071-
120903 Spreekuur ma. 13.00-15.00 en
do. 18.80-20.30.

LEIDSE RECHTSWINKEL - Juridisch
Adviesbureau. Ketelboeterssteeg 10,
tel 130775; afdeling belastingen: al
leen op afspraak, klachtenbureau: di.
en do. 18.30-20.30, afdeling vreemde
lingenrecht ma 13-15 en do. 18.30-
20 30, afdeling vrouw vr. 10-12.
SOS Telefonische Hulpdienst Leiden
é.o. - Voor een gesprek van mens tot
mens. Vertrouwelijk Dag en nacht be
reikbaar Telefoonnummer achterop de
telefoongids (071 -125202).

BUREAU VOOR RECHTSHULP - He
rengracht 50. Leiden tel. 123942;
01720-72611 Alphen aan den Rijn.
Spreekuren volgens afspraak
DIERENHULP- EN AMBULANCE
DIENST Hulpverlening in Leiden,
Leiderdorp. Oegstgeest, Rijnsburg,
Valkenburg, Voorschoten. Warmond
en Zoeterwoude Tel [phone]
BURGERRAADSLIEDEN - Koren
brugsteeg 2. tel. 143171 (kantooruren).
Spreekuren ma di en wo 11.00-12 00
u .do 18 30-20 00 u
GEZINSVERZORGING - Stichting ge
zinsverzorging Leiden Aanvragen hulp
voor bejaarden en langdurige zieken
en gezinsverzorging, Rembrandtstraat
17. tel 149441 (ma t/m vr 9.00-10 00
u. en 13 00-14 00 u)

KINDER- EN JONGERENTELEFOON
- Dagelijks geopend van 16.00 tot
20 00 uur Het nummer is 071 -120611
MAATSCHAPPELIJK WERK - Stich
ting Maatschappelijk Werk. Lange-
gracht 1b. spreekuur ma t/m vr 9 00-
10 00 en volgens afspraak, tel 142144
Gezondheidscentrum Merenwijk,
spreekuur ma. 11 00-12 00 en do.
14.00-15.00, tel 212195. Gezondheids
centrum Stevenshof, spreekuur do.
10.00-11.00. tel. 311506 Sector Noord:
Herensingel 53, spreekuur ma. t/m vr.
9 00-10.00, tel. 146041. Sector Zuid:
Morsweg 83, spreekuur ma. t/m vr.
9 00-10.00 en volgens afspraak, tel.
316167.

Algemeen Maatschappelijk Werk in ge
val van directe noodsituaties 's nachts
en in het weekeinde bereikbaar onder
nummer: 06-8212141.

MELDLIJN AGRESSIE EN DISCRIMI
NATIE HOMOSEXUALITEIT - 071-
221008. zo. 20-24.

RAAD VAN ARBEID - Hoge Rijndijk
306, Leiden, tel [phone]. Kantoor
geopend ma. t/m vr 9-12 u. 14-16 u.
Telefonische informatie over kinderbij
slag 8-12 u.

SOCIALE RAADSVROUW VOOR
SCHOTEN Spreekuren: ma. 19.00-
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u Leidse
weg 33, Voorschoten. Tel 3254.
SP HULP- EN INFORMATIEDIENST -
Groenesteeg 33, Leiden. Tel 071-
134640 of 071-144600. Hulp en infor
matie op medisch, juridisch en milieu
gebied. werk, sociale verzekering en
huurkwesties Spreekuur, elke donder
dag van 20.00-21 00 u.

STICHTING VRIJWILLIGERS CEN
TRALE - Pallasstraat 1, Alphen aan
den Rijn Tel. [phone] Begelei
ding en opvang van mensen, die om
welke reden dan ook, tijdelijk hulp no
dig hebben. Bovendien wordt informa
tie verstrekt over andere mogelijkheden
van hulpverlening en de. bereikbaar
heid daarvan

VRIJWILLIGERS CENTRALE - Lan-
gegracht 246a, Leiden Tel 149064
Dagelijks bereikbaar van 9.00-17 00 u.
voor informatie over vrijwilligerswerk en
cursussen of een persoonlijk gesprek
MEIDENTELEFOON - Tel 071-
141616. bereikbaar maandag 18.30-
20 00. donderdag 19.00-22 00.
WERKENDE JONGEREN - Klachten
en informatieuur Elke dinsdagavond
van 17 00 tot 20.00 u. KWJ-kantoor
Koppenhinksteeg 2, Leiden. Tel 071-
121139

Borstvoeding Begeleidingsgroep
Leiden. Telefonische hulpdienst (voor

PR0T. KERKDIENSTEN

Zondag 31 mei 1992
LEIDEN - Herv. Gemeenten: Hoog
landse Kerk: 10.15 u. in de Evangelisch
Luth. Kerk, ds. J. Mostert en ds. A Al-
blas, 11.45 u. Oec. studentendienst.
Oude Vestkerk: geen Marekerk: 10 u.
ds. K. W. van Mourik, Nieuwkoop; 17 u.
ds G. F Smaling Maranathakerk: 10 u.
ds. H. E. Schouten. Regenboog: 9.30
u ds. G H.vd Bom en past. Th. A M.
Scholtes; 11.15 u. ds. G. H. Bom Beth-
lehemkerk: 10 u. mevr. drs A. A. v.d.
Wel Bevrijdingskerk 10 u. ds. L. C.
Rietveld. Vredeskerk: 10 u. mevr. drs.
E. Scheenstra Haagse Schouwkerk:
11 u ds H. J. Dekker-Keiler, H A. Egli-
se Wallone: 10.30 u pasteur D Ribs.
Acad Ziekenhuis: 10 u ds. W M. van
Beinum. Diaconessenhuis: 10 30 u.
geen opgave Scheppingskerk L'dorp
(kapelzaal) Dienst voor Doven 10 u.
mevr C. Rip

LEIDEN - Gereformeerde en andere
Kerkgemeenschappen Vredeskerk: 10
u mevr. drs. E Scheenstra. Bethle-
hemkerk: 10 u. mevr. drs. A. A. v.d.
Wel. Hooglandse kerk 10.15 u. in
Evang. Luth. Kerk ds J. Mostert en ds.

A. Alblas, H A11 15 u Oec Studen
tendienst. Oude Vestkerk geen Mara
nathakerk: 10 u ds H. E. Schouten.
Bevrijdingskerk: 10 u. ds L. C Rietveld.
Groenhoven: 10 u. ds. P Roest. Chr.
Geref Kerk 9 30 en 17 u ds J H. Car-
lier, Hilversum. Geref. Kerk Vrijgem 10
en 17 u. ds. H Sj. Wiersma. Doopsgez./
Rem Kerk: 10 u. ds. C. M. Vos-Wie-
gand. Bapt. Gem. 10 u. samenkomst.
Evang. Luth. Kerk' 10 15 u. ds. A Alblas
en ds. J. Mostert, SOW dienst. Nieuw
Apost. Kerk- 9 30 en 17 u Evang Ge
meenschap: 9 u. Ev. A Piet; 10.30 u.
Ev. A. v.d. Sande Leger des Heils: 10
en 17 u. samenkomsten Zevende-Dag-
Adventisten: zaterdag 10 u. bijbelstu
die; 11 u. predikatie. Evangelie Cen
trum de Bethlehemkerk: 10 u. Evang.
J. P. H. Zijlstra. Zendingsgroep ,,Je-
ruel" 17 u. samenkomst. Pinksterge-'
meente Oude Vest: 10 u. dhr. J. Elker-

AARLANDERVEEN - Herv Gem 9.30
u. ds. J. M. v.d. Berg; 19 u. ds. M. W. de
Mik-v.d. Waal, Leimuiden Geref. Kerk:
9.30 u. ds. Hortensiüs, Oegstgeest;
18.30 u. drs. P Wilschut, Alphen. Chr.
Geref. Kerk' 9.30 u. ds. G. C. den Her
tog; 16.30u. idem.

TER AAR - Herv Gem.: 9 30 u dhr.
E. J Bergman, Katwijk; 18.30 u. ds.

B. A. Dubbeldam, Zwammerdam. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. dr. R Fernhout, Al
phen; 18.30 u. ds. J. C. de Moor, Wad-
dinxveen.

ABBENES - Herv Gem 9.30 u. ds.
L. M. Verseput, Oegstgeest.

ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv Ge
meente: Opstandingskerk: 9 30 u ds
H. Ommering; 18.30 u ds Z. Versluys
Adventskerk 9 30 u. ds H. C. van Itter-
zon, Gouda; 18.30 u. ds. G. J. Terlaak
Kruiskerk: 9.30 u. ds A. Jonkman Kerk
en Zanen: 9.30 u. drs. P. Baane, Nieuw
veen Geref. Kerk: Maranathakerk: 9 30
u mevr ds. T. H. Attema-Roosjen,
L'dorp; 18.30 u ds B. Terpstra (Rijns
burg) Salvatorikerk. 9.30 u. drs. P. Wil
schut; 18.30 u zie Opstandingskerk
Bapt. Gem.: 10 en 18.30 u. ds H. G.
Koekkoek. Leger des Heils: 10 en 19 u.
samenkomsten, behalve laatste zon
dag v.d maand, dan 10en 15 30u. Vol
le Evangelie Gem. 10 u dhr A. v.d.

ALPHEN NOORD - (Herv./Geref dien
sten) Goede Herder: 10 u ds. J. Huize
bosch, 18.30 u. geen dienst De Bron: 9
u. ds. R H Nieuwenhuis, 10.30 en
18 30 u. ds. F. Moll Ashramcollege: 10
u ds. G Mulder. Driehoorne: 19 u Herv
Gem. Sionskerk 9 30 u ds A Vos,
Den Bommel; 18.30 u ds S. W. Ver-
ploeg, Ermelo. Oudhoornseweg' 10 u.

ds. C. Hooijkaas, Hoogerheide.
BENTHUIZEN - S.O.W. Gem. „De
Hoeksteen": 10 u. dr. J. Haitsma, Bos
koop.

BODEGRAVEN Herv Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. prof dr. C. Graaf
land; 18.30 u. dr. W. Balke. Salvator-
kerk: 9 30 u. ds. G. Jonkers; 18.30 u.
ds. H. G. de Graaff. Bethlehemkerk:
9.30 u. ds. J. de Haan; 18.30 u dr C. de
Jong. Geref Kerk: 9.30 u. ds. D. H. El-
derman, Evang. toerustingsdienst;
18 30 u. ds. P. J. van Midden, Lisse.
BOSKOOP Herv. Gemeente: Dorps
kerk 9.30 u ds. E. M. Pannekoek,
Oegstgeest; 18.30 u. ds. K. J. Jansen.
De Stek (Herv./Geref): 9.30 u. ds.
J C. W van 't Hoff, afscheid. Geref.
Kerk: 9 30 u. ds. J. A. van Hooijdonk,
15 u. ds J. C. W. van 't Hoff, afscheid.
Chr. Geref Kerk: 9 30 en 17 u. ds. H.
v.d. Schaaf, Dordrecht-Zuid.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.: 9.30
en 18.30 u ds D Rodenburg. Heuke-
lum. Geref. Kerk: 9.30 ds. K. R. Smit; 17
u. ds. P Huisman

HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 u. ds.
J. Dok, Alphen.

DE KAAG - Herv Gem.: 10 u. ds. C.
Koldewijn

KATWIJK AAN DEN RIJN - Hen/. Ge
meente: Dorpskerk: 10 u. ds. Z. de
Graaf; 18 u. kand. D. van Duijvenbode,
Katwijk Ontmoetingskerk: 10 u ds.
A B. Sloof. 18.30 u. ds. Z. de Graaf. De
Rank 10 u kand. K. v.d. Broeke, Vlaar-
dingen

Geref. Open Hofkerk: 9.30 en 17.00 uur
ds. Heeneman.

KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente-
Oude Kerk: geen. Hen/. Kerkelijk Cen
trum: 9.30 u. ds. W. J. Gorissen. Nieu
we Kerk: 10 u ds. J. R. Volk; 16.30 u.
ds. W H. B ten Voorde; 18.30 u. ds.
J. R. Volk. Ichtuskerk: 10 u ds W. H. B.
ten VOorde; 18 u. ds W. Chr. Hovius.
Pnielkerk: 9.30 u. ds. J. Vroegindeweij;

18 u ds W J Gorissen Maranatha
Centrum: 10 u. ds. P. J. Stam; 18 u. ds
J. Vroegindeweij. Kapel Overduin
14 15 u. dhr. E. J. Bergman. Geref.
Kerk: Triumphator: 9.30 u. ds. G. J.
Mink, Evang. dienst; 17 u geen dienst.
Vredeskerk: 9.30 u. ds. P v.d. Horst,
jeugddienst; 17 u. ds. G. J. Mink, VLOK
(gem. dienst Ger. Kerk).

KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.' 10 u. ds. H. B. van 't Hof, Voor
hout; 19 u. ds. D. G van Noordenne,
R'dam. Geref. Kerk: 10 u. ds. G. de
Zeeuw, Leiden; 19 u. ds. D G. van
Noordenne, R'dam, SOW dienst Ger.
Kerk).

LEIDERDORP - (Herv/Geref. dien
sten) Dorpskerk: 10 u. ds. Tj. Does
burg; 18.30u ds. G. Stegeman. Schep
pingskerk: 10 u. ds. G. Stegeman,
doopdienst.

LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9 30 u. ds.
W. F v.d. Staat, Uithoorn. Geref. Kerk:
9.30 u. hr. J. van Wallinga, L'dorp; 19 u
ds. J C. Schouten.

LISSE - Herv. Gemeente: Grote Kerk:
10 u ds C Vermeulen, Valkenburg, 19
u ds. J. Verdijk, Zangdienst Paulus-
kerk: 10u. ds. J. Verdijk. Geref. Kerk: 10
u. drs. P J. van Midden Chr. Geref.
Kerk: 9 u. ds. K. Boersma; 16.30 u. ds.
E E. Slofstra. G_eref. Gem.: 10 en 16 u.
ds J. J Tanis. Ned. Geref Kerk' 10 u.
Leesdienst, br. J. Veltkamp; 19 u. ds. G.
Zwarts, A'dam.

NIEUWKOOP - Herv. Gem 9.30 u.
ds. J. K. Vlasblom, Ter Aar; 18.30u. ds.
J van 't Kruis, Hilversum. Geref. Kerk:
9.30 u. ds W v.d. Weg-Rullmann.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
A de Leeuw. Maarn; 18 30 u. ds. M. H.
Boogert, Voorburg.

NIEUW VENNEP - Herv. Gem.. 9.30 u.
ds. R. Holwerda, Pijnacker; 19 u. ds. J.
Neeleman. Geref. Kerk: 9.30 en 19 u.
geen opgave. Chr. Geref Kerk' 9.30 en
16.30 u. ds M. Drayer.

NOORDWIJK Herv. Gemeente: Gro
te Kerk: 10 u ds. A. Th. Rothfusz, Hille
gom, 17 u drs. K. Exalto, Benthuizen;

19 u ds. J. J. Kuiper. Kerk aan Zee: 10
u ds. R J. Bakker, A'dam. Buurtkerk:

Geref. Kerk' Hoofdstraat (Buu
10 u. ds. J. J. Kuiper; 19 u ds. G
tenburg. Vinkenlaan- 10 u. ds R
gersma Herv. kerk, Voorstraat
ds J. J. Kuiper. Stichtingskerk: lt
dhr J. Rus. Sole Mio: 9 u. ds.!
Schuurman, Katwijk a.d. Rijn.
Ontm.centrum 'De Ark'- 10 en 19
menkomsten.

NOORDWIJKERHOUT - Herv kj
10u. ds. H W Hemmes. f

OEGSTGEEST - (Herv/Geref f s
sten) Endegeest: 10 u. mw. S ftio
Mauritskerk: 10 u ds. H. R. R c
Groene Kerk: 10 u. mw. drs I. M L
gink-Hoog. Pauluskerk 10 u. I
Vegter. Gemeentecentrum. 10 3(t/"
D. C. van Houwelingen-Verdonk:
dinxveen. Acad. Ziekenhuis: 10pil
M. W. van Beinum. Genootschi
Vrienden (Quakers) alleen 1e z^jj
v.d. maand dienstom 10.30 u NeL
ref. Kerk: 8 45 u. br S. Attema, u
16 u ds J. Plantinga. St. Janskloj
OUDE EN NIEUWE WETERIffe
Herv Gem 9 30 u ds. P. H. v.tfrs
ven, R'woude. Geref Kerk 9 30ts,
u. ds. J. D Kraan. Nw Vennep Ri
strantse Gem 10 u. dr. E. P Mer"

RIJNSATERWOUDE - Herv.
9.30 u. kand. J. Henzen; 19
van Dolder i

RIJNSBURG - Herv Gemeente)!
Kerk: 9.30 u. ds. W C Hovius. Ni
17 u ds D Verboom Bethelkert
u. ds. D. Verboom. Geref Kerkll
kerken: 9 30 u. ds. Heule, Den HJJ
u. ds. Bras, Sassenheim, jeugdi
Immanuelkerk: 9 en 10.30 u ds-j
17 u. ds Ribberink. MaranatlH
9.30 u. ds. Ribberink; 17 u ds. /f*
Roosjen, L'dorp. Chr Geref. Keri
en17u.ds.T M Hofman. H.A.
SASSENHEIM - Herv. Gem
10.30 u. ds. D. Keuning, Noordw
u. ds. K. E. Bras. Geref. Kerk: 9 3(j_
R.W Biewinga, 19 u. ds. K. E. E
z.dienst Herv.kerk. Chr. Geref f
en 19 u. ds K. Boersma, Oudf
land. Ned. Prot. Bond Sassenhej1

VALKENBURG Z.H. - Herv Gd
u. ds H van Niel, Rijnsburg; li
dr C. Vermeulen, jeugdd. Gerefp£
9.30 u. drs. I. A Padmos; 18.30 u^i
v.d. Woude, Wassenaar.
VOORHOUT - Herv /Geref Kerlf
ds. H. J. Hemstede
VOORSCHOTEN - Herv. Gem jjij
ds. E de Boer-Hessel; 19 i
Schaap. Geref. Kerk 't Kruispuntl
ds. J. Schaap; 19 u. ds. Schaaocc
Herv. kerk. „Ontmoeting" (Hel
ref.)10 u. ds. B. Ledegang.
WARMOND - Herv Gem.: 10 u,
M. de Klerk.

WASSENAAR - Herv. Genf
Dorpskerk: 10 u. dr. Th. C. Fret»
Ermelo; 16.30 u. ds. G. A. Abmat
da. Kievietkerk 10 u. ds. M. J. Mjn
de Jonge, Samen-op-weg-diensl
siaskerk: 10 u. ds. J.
Scheveningen. Dorpscentrum:
ds. J. v.d. Velden, Woerden, f
Kerk: Zijllaankerk 10 u ds C
de; 19 u. drs. I. A. Padmos, Valkefc
Kievietkerk. Samen-op-weg di^elf
10 u ds. M. J M. Jansede Jongt
Prot. Bond 10.30 u. drs L. H. C.
rich, Oegstgeest
WOUBRUGGE - Herv. Gem
ds. J van Beek, 's-Gravenmoerl
u. ds. J. de Haan, Made Gerefier
9.30 en 18.30 u. ds. A. H. van i
len. Ned. Prot. Bond' 10.30 u

ZEVENHOVEN - Herv. Gem.:
ds. M. D. Geuze, Noorden; 19 u|!
v. Mourik, gez.d Geref kerk I
Kerk: 9.30 u. ds. A. C. DronkeraO\
ds R. v. Mourik, gez.d Geref. keit
ZWAMMERDAM - Herv Gem.:(ch
ds. B A. Dubbeldam, 18.30 u dL.
Vlasblom. Ter Aar Geref. Kerk: f
drs. A. Verdoorn, Waddinxveeni
u. ds. C.J. v.d. Heiden. Brielle.