Harde confrontatie dreigt in
Eerste Kamer rond basisvorming
Ceütae Souocmt
BINNENLAND
Zoekactie
zeiler mislukt
Complete veldslag na
omgestoten glas bier
Ter Veld wil toch
verzachting wao-
Twee mensen
verdronken
in strandbad
Milieu-organisaties willen bezinning over luchtvaart
Meindert Leerling
niet herkiesbaar
als lijsttrekker RPF
Ambassadeur Veling overleden
Voorzitter politieberaad wil geen superburgemeester
MAANDAG 18 MEI 1992
ZANDVOORT Vijf reddingsboten,
een schip van de rijkspolitie te water
en een helikopter van de Koninklijke
Marine hebben eergisteren voor de
kust van Zandvoort urenlang gezocht
naar een vermiste catamaran-zeiler.
De vermiste man voer met een colle
ga op een catamaran. Beiden kwa
men in het water terecht toen het
vaartuig rond vieer uur kapseisde.
Een van de zeilers werd met onder-
koelings verschijnselen opgepikt
door een boot van de rijkspolitie te
water. De vermiste 40-jarige man is
vermoedelijk vrij snel weggedreven
en kon niet meer worden opgespoord.
ROERMOND Een door een cafébezoeker om
gestoten glas bier heeft zaterdagnacht in de Veld-
straat te Roermond geleid tot een massale vecht
partij. De man kreeg het na drie uur 's nachts aan
de stok met de kelner van het café, waarop vrijwel
iedereen zich ermee bemoeide. De kastelein
werkte de vechtenden naar buiten, waar een ware
veldslag ontstond. Tientallen personen, ook uit
andere café's, gingen elkaar te lijf met stokken,
messen, flessen en glazen. Twee mensen werden
ernstig gewond. De EHBO-post van het St. Lau-
rentius ziekenhuis kon de vele lichtgewonden
niet aan. Een moest uitwijken naar de EHBO-af-
deling van het Venlose ziekenhuis. Twintig man
politie slaagde er met moeite in de vechtenden te
scheiden. In totaal werden negen mannen uit
Roermond en Weert aangehouden, variërend in
de leeftijd van 20 tot 30 jaar.
DEN HAAG - De Eerste
Kamer neemt morgen een
besluit over de wet op de
basisvorming. Grote
vraag daarbij is of staats
secretaris Wallage inder
daad keihard vasthoudt
aan zijn voorstellen, of de
wet onder druk van een te
genstribbelende Kamer
alsnog op een aantal pun
ten aanmerkelijk bijstelt.
Zowel CDA. WD als D66 heb
ben de hakken in het zand ge
zet en ook Wallage lijkt voor
alsnog niet bereid tot enige
concessie. Daarmee ligt een
harde confrontatie in het ver
schiet. Het feit dat de Eerste
Kamer zelf niet het recht heeft
de wet te wijzigen maar er al
leen ja of nee tegen kan zeg
gen, maakt de discussies nog
een stuk gecompliceerder.
Want als Wallage de voorstel
len uit de Kamer niet over
neemt is de kans groot dat die
zich gedwongen voelt het 'on
aanvaardbaar' over de wet uit
te spreken. Met alle vergaande
politieke gevolgen voor de coa
litieverhoudingen vandien.
Uiteraard is er ook nog de mo
gelijkheid dat Wallage water
bij de wijn doet om de teloor
gang van de hele wet te voor
komen. Afgaande op de gerin
ge flexibiliteit die hij tot nu toe
heeft getoond lijkt die kans ui
terst klein. Wallage heeft een
ander middel, wat in dergelij
ke gevallen nog wel eens won
deren wil doen: dreigen met af
treden als de Kamer de wet
niet aanvaardt zoals hij hem
wil. Ook dat is niet best voor de
coalitieverhoudingen. maar
minder nadelig dan als de Ka
mer de wet afblaast. De basis
vorming wordt er vrijwel zeker
door gered omdat het CDA het
niet zal aandurven de PvdA-
staatssecretaris naar huis te
sturen. Vraag is of het inder
daad zo ver komt. De ervaring
leert dat het compromis in het
politiek debat een veelge
bruikte vluchtweg is.
Opheffing
Het politiek belangrijkste dis
cussiepunt rond de basisvor
ming vormt de al veel bespro
ken opheffingsnorm. De drie
hiervoor genoemde partijen
vinden dat een school niet
eerder moet worden opgehe
ven dan nadat het aantal leer
lingen is gedaald tot onder de
180, terwijl staatssecretaris
Wallage vasthoudt aan een mi
nimum van 240 leerlingen.
Wallage streeft naar bredA
scholengemeenschappen,
waarin zowel het voorberei
dend beroepsonderwijs als de
algemeen vormende scholen
en het vwo zijn ondergebracht.
Alleen daarin komt het doel
van de basisvorming, een zo
breed mogelijke leerweg voor
alle leerlingen in het middel
baar onderwijs, volgens Walla
ge het best tot zijn recht. Zo'n
gemeenschap heeft minimaal
240 leerlingen nodig. De klei
nere scholen, en die zijn er
vooral onder het lager beroeps
onderwijs en de mavo, kunnen
als nevenvestiging van zo'n
brede scholengemeenschap
verder. Voorwaarde is dus wel
dat die kleine scholen fuseren
met andere kleine scholen om
zo'n scholengemeenschap mo
gelijk te maken en eventueel
als nevenvestiging verder
gaan. Concreet komt het er dus
op neer dat scholen met min
der dan 240 leerlingen moeten
fuseren op straffe van ophef
fing.
CDA, WD en D66 hebben hier
nogal wat problemen mee. Bij
deze partijen is het vooral de
zorg om het lager beroepson
derwijs die dat verzet ver
klaart. Onder de lbo-scholen
bevinden zich er 141 die onder
de norm zitten. De praktijk
leert dat het voor deze schoten
vaak heel moeilijk is een fusie
partner te vinden. Het imago
van het lager beroepsonder
wijs is zodanig, dat directies
van bestaande scholenge
meenschappen er weinig voor
voelen ook deze vorm binnen
hun poorten te halen. Uit on
derzoek is gebleken dat twee
op de drie fusiepogingen mis
lukt.
De consequentie daarvan is
dat deze scholen domweg op
geheven dreigen te worden.
Het CDA vreest dat in een
groot aantal gebieden scholen
voor het lager beroepsonder
wijs zullen verdwijnen. Leer
lingen die daar tot nu toe voor
kozen zouden daar minder mo
gelijkheden toe hebben. De
fractie wil daarom de norm
omlaag hebben naar een mini
mum van 180 leerlingen, waar
mee het voortbestaan van die
scholen in gebieden waar kaal
slag dreigt nog even gegaran
deerd is.
Wallage heeft wel toegezegd
dat scholen die in de proble
men komen eventueel aan
spraak kunnen maken op een
uitzonderingspositie, maar erg
ruim wil hij met dat onthef-
fingsbeleid niet omgaan. Hij
houdt gewoon vast aan de 240-
norm, als middel te komen tot
scholengemeenschappen.
Kleinere scholen hebben de
leerlingen minder te bieden,
zo zegt hij. Grotere scholen
bieden meer keus, meer lera
ren, meer basisvorming. En
bovendien, aldus Wallage, je
moet toch ergens de grens
trekken.
Steun
De staatssecretaris kreeg voor
zijn opvattingen vorige week
steun van de confessionele on
derwijs vakbonden PCO en
KOV en van het CNV. Verla
ging van de opheffingsnorm
biedt slechts op de korte ter
mijn soelaas, zo stelden ze. Uit
onderzoek was gebleken dat
slechts dertig van de 141 LBO-
scholen die nu bedreigd wor
den gered werden. Maar het is
een tijdelijke redding, want, zo
onderschreven de bonden Wal-
lages visie, met dat veel kleine
re onderwijsaanbod van die
scholen en de veel lagere be
kostiging zijn ze toch ten dode
opgeschreven. Voor deze scho
len zou een voortbestaan als
nevenvestiging een oplossing
kunnen zijn, aldus de bonden.
Onderwijsspecialisten uit Gro
ningen, Friesland, Drente en
Noord-Overijssel kwamen
deze week met soortgelijke ge
luiden. Bijna alle scholen in
hun gebied hebben nu of bin
nenkort, na fusie, meer dan
240 leerlingen en de met op
heffing bedreigde scholen
hebben er veel minder ,dan de
door CDA, WD en D66 voorge
stelde 180.
De bonden deden nog de sug
gestie om bij de vorming van
brede scholengemeenschap
pen desnoods maar dwang toe
te passen. Want het is niet zo
zeer die norm van 240 die de
lbo-scholen bedreigt, maar de
onmogelijkheid om aanslui
ting te vinden bij andere scho
len. Bestaande scholenge
meenschappen die het be
roepsonderwijs liever aan zich
voorbij laten gaan zouden ge
dwongen moeten worden de
deuren wijd open te zetten.
Daarnaast verdient het hele
beroepsonderwijs meer aan
dacht, onder meer door in het
tweede jaar van de basisvor
ming al beroepsgerichte vak
ken aan te bieden, in plaats
van (pas) in het derde jaar. al
dus de bonden.
Met dat al komt de hardnek
kigheid waarmee de Eerste
Kamer zelf yasthoudt aan de
norm van 180 leerlingen in een
enigszins vreemd daglicht te
staan. „We hebben de indruk
dat politiek-strategisphe mo
tieven momenteel een belang
rijker rol spelen in de Eerste
Kamer dan de onderwijskun
dige", zo luidde vorige week de
kritiek van PCO en KOV. Mor
gen wordt duidelijk of ook die
kritiek in de Kamer gehoord is.
Dode bij ongeluk met sportvliegtuig
Reddingswerkers staan bij het wrak van het vier-persoons
tuig, een Cessna 172, dat zaterdagmiddag vlak voor de
vliegveld Midden-Zeeland bij Arnemuiden neerstortte en op
in een sloot belandde. Eén van de drie gewonden, de 23-jarigi j
hanna Maljaars uit Arnemuiden, overleed later op de
verwondingen. De 54-jarige piloot uit
liggen in het ziekenhuis. Hun toesta
dooreen plotselinge sterke zijwind in de problemen. Hettoesteli
te vermoedelijk door de te geringde snelheid 'overtrokken' (de'
gels verliezen hun draagkracht, red en stortte neer.
foto
•ROTTERDAM - In het
strandbad van het Kr^lingse
Bos in Rotterdam zijn eergis-
termiddag een 8-jarig jongetje
en een 32-jarige man verdron
ken. Het jongetje was samen
met een vriendje en diens
moeder naar het strandje ge
gaan. De Rotterdammer, die in
de nabijheid van het drietal
verkeerde, nam het jongetje op
zijn schouders en liep spelend
met hem het water in. De
vrouw zag na verloop van tijd
de twee verwikkeld in een
spartelpartij maar zag geen
aanleiding om in te grijpen.
Toen zij even later de man en
het jongetje onder water zag
verdwijnen ging ze alsnog het
strandbad in. Zij kon de man
niet meer vinden. Het vriendje
van haar zoontje kreeg ze nog
wel in het oog, maar ze was te
laat om hem nog te kunnen
redden. De politie vermoedt
dat de 32-jarige Rotterdammer
plotseling onwel is geworden.
Jongen (9) verongelukt
ZIJLDIJK - De negenarige
Arnoud Pool is eergisteren in
zijn woonplaats Zijldijk op een
stuk bouwland verongelukt.
Het jongetje werd tijdens aard-
appelpootwerkzaamheden
overreden door een heftruck,
die werd bestuurd door zijn
dertienjarige broer. Het slacht
offer is vermoedelijk gestrui
keld.
AMSTERDAM - De milieube
weging is niet per definitie te
gen de luchtvaart, maar wil be
zinning over de vraag of de 500
miljard luchtpassagierskilo-
meters in Europa niet anders
kunnen worden ingevuld. Dat
zei de directeur van de Stich
ting Natuur en Milieu, A. van
den Biggelaar gisteren tijdens
de Nationale Luchtvaartactie
'Vluchten kan njet meer'.
In zijn toespraak vroeg Van
den Biggelaar zich af of het
heen en weer vliegen van ro
zen uit Israël en chrysanten uit
Tokio wel zo'n zinvolle bezig
heid is.
De manifestatie, die was geor
ganiseerd door de Stichting
Natuur en Milieu, de Vereni
ging Milieudefensie, het Plat
form Leefmilieu Regio Schip
hol en vijftig andere regionale
luchtvaartactiegroepen vond
plaats in natuurgebied De
Oeverlanden aan het Nieuwe
Meer bij Amsterdam. Die loca
tie was gekozen omdat het ge
bied volgens de organisatie
door de voorgenomen uitbrei
ding van Schiphol recht
streeks wordt bedreigd. De or
ganisaties vinden het een
schande dat vliegverkeer niet
onder het milieubeleid valt.
„Al de NMP-plussen en -min
nen ten spijt mag het vliegver
keer gewoon doorgroeien", zo
stellen ze. Ze bepleiten de slui
ting van de regionale vliegvel
den Zestienhoven en Beek.
Schiphol zal volgens de actie
voerders niet mogen uitbrei
den.-Door slechts de noodzake
lijke 'vliegreizen te laten
plaatsvinden, kan de uitstoot
van C02 - de veroorzaker van
het broeikaseffect - met 20
procent dalen. Het aantal men
sen dat ernstige geluidshinder
ondervindt van het vliegver
keer zou rond het jaar 2000 ten
minste moeten halveren. Nu
hebben bijna twee miljoen
mensen in Nederland daar last
van. De manifestatie, die de
hele dag plaatsvond, trok vol
gens de politie rond de zeshon
derd bezoekers. De organisa
ties zelf spreken van rond de
duizend belangstellenden.
DEN HAAG Staatsse
cretaris Elske ter Veld van
Sociale Zaken is toch be
reid te bekijken of de
nieuwe wao-wet, die 1 ja
nuari 1993 moet ingaan,
verder verzacht kan wor
den voor de bestaande ge
vallen. Naarmate de groei
van het aantal arbeidson
geschikten sneller afremt,
komt er meer financiële
ruimte voor het gedeelte
lijk ontzien van huidige
wao'ers, aldus Ter Veld.
De staatssecretaris deed deze
suggestie zaterdag voor de
Tros-radio. Zij nam afstand
van haar oude standpunt dat
niet aan de wao-plannen van
het kabinet getornd mag wor
den, een opvatting die haar in
conflict bracht met de eigen
PvdA-fractie in de
mer. De PvdA-fractie wil
de uitkeringsrechten
huidige wao'ers
Ter Veld: „Ik sta open
dere maatregelen,
het beroep op de wao
afneemt, ontstaat er natuu i
ook meer ruimte om tot
overgangsmaatregelen
huidige wao'ers te besluit n
Wel zei Ter Veld vast te
houden aan een overganj 1
gime voor de huidige
onder de 50 jaar. Hun uitki i
gen zouden volgens de
kabinetsplannen
worden tot zij het (lagere)!
keringsniveau onder het i
we systeem bereikt heb
De staatssecretaris wil
veertig jaar lang óndersc
houden tussen huidige wat r
en nieuwe. Er is een
wao'ers onder de 25 met
uitkering van vijftigduiz
gulden bruto en die men
kan ze nooit de garantie
veertig jaar bescherming
ven.
PUTTEN - Meindert Leerling
stelt zich bij de eerstvolgende
verkiezingen voor de Tweede
Kamer niet meer beschikbaar
als lijsttrekker van de Refor
matorische Politieke Federatie
(RPF). Hij heeft dit eergisteren
meegedeeld tijdens de Federa
tieraadsvergadering van de
RPF in Putten. Overigens
waarschuwde Leerling voor
het ontstaan van een 'doods-
cultuur' in Nederland. De 'wet
telijke regeling van euthana
sie, waarbij de arts die zich
keurig aan de regels houdt
normaliter geen strafvervol
ging hoeft te vrezen, is voor
Leerling een dieptepunt uit
onze parlementaire geschiede
nis. „Onze cultuur dreigt een
doodscultuur te worden, waar
bij in bepaalde omstandighe
den op grond van criteria als
kwaliteit en zinvolheid derden
beslissen over het laten voort
bestaan van iemands leven",
vatte hij samen. Omdat de
RPF een eenmansfractie
vormt in de Tweede Kamer
staat er volgens de RPF niet
zonder meer een ingewerkte
opvolger voor Leerling gereed.
Om die reden heeft Leerling
zijn vertrek bijtijds willen aan
kondigen.
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
Metaalmoeheid
Een oud brugdeel uit 1907 hangt in de takels boven het water van het Saarne bij Haarlem. De brug werd in de nacht van zaterdag op zondag
vervangen wegens metaalmoeheid.
FOTO:ANP
PMV wil nieu
sociaal zeker
heidsstelsel
DEN HAAG - De voi
maand opgerichte P;
voor Maatschappel
Vernieuwing (PMV) hi J
gisteren een plan ge{
senteerd voor de mode
sering van het sociale
kerheidsstelsel.
De kern daarvan is het in
ren van twee uitkering
veau's: een basisniveau en
verhoogd niveau. Uitkerii
gerechtigden mogen zelf bi
len of zij voor de hogere ui
ring in aanmerking willen
men. Voorwaarde is dat i
dan twintig uur per w
maatschappelijk dienstve
nende arbeid verricht. Hel
veau van de uitkering kal
dit geval zeker tien procent
ger liggen dan het niveau
de minimumuitkering in
huidige stelsel. Het plan
taalt zichzelf, stelt de Pi
omdat een deel van de arl
die verricht wordt voor i
culieren, stichtingen, ver
gingen en mogelijk voor (s<
)overheidsinstantie verg
wordt. Als voorwaarde aan
werk wordt gesteld dat het
vol en welzijnsverhogend
niet door de overheid l
wordt en niet concurrei
vervalsend is voor het bedi
leven.
Migranten hebben
kritiek op politie
HILVERSUM De migranten in
derland verliezen het vertrouwe ii
de overheid, omdat die te weinig f
om de daders van aanslagen tege i
lamitische instellingen op te pak
Dat zei woordvoerder Ilhan Akel f
het Nederlands Centrum Buiten e
ders (NCB) gisteren voor de IKOU
dio. Volgens het NCB is er in mig 3
tenkringen vooral kritiek op de 3
van de politie. „Er is ongeloof, on
de overheid in staat is om illeg
waar dan ook op te pakken, maar
in staat is om de daders van de aai
gen op te pakken", aldus Akel.
gens hem bagatteliseert de over: a
de reeks aanslagen op instelling® i
bedrijven van migranten.
Standaard
Drs. J.F.R'M. Veling
DEN HAAG - De Neder
landse ambassadeur in de
Syrische hoofdstad Da
mascus, drs. Veling, is in
de nacht van donderdag
op vrijdag op 54-jarige
leeftijd in Damascus over
leden. Hij was al enige tijd
ernstig ziek.
Dit heeft een woordvoerder
van het ministerie van buiten
landse zaken zaterdag beves
tigd. Veling was ambassadeur
I FOTO: ANP in Kuwayt toen dat land in au
gustus 1990 door Irak werd
binnengevallen. Veling werd
op 23 juni 1937 in Amsterdam
geboren. Na zijn doctoraal exa
men niet-westerse sociologie
aan de Rijksuniversiteit Lei
den begon hij zijn ambtelijke
carrière in het toenmalige
Nieuw-Guinea. Van 1968 tot
1970 werkte hij op de Neder
landse ambassade in Kinshasa
(Zaïre). Van 1979 tot 1973 was
hij tweede secretaris op de am
bassade in de Roemeense
hoofdstad Boekarest. Daarna
vertrok hij naar Indonesië,
waar hij tot 1977 eerste secreta
ris was op de ambassade in Ja
karta.
Van 1977 tot 1982 werkte Ve
ling op het ministerie van bui
tenlandse zaken in Den Haag,
op het bureau Centraal en Zui
delijk Afrika, als hoofd bureau
Midden-Oosten en als hoofd
van het bureau EG-aangele-
genheden van de directie Ont
wikkelingssamenwerking
Azië. Van 1982 tot 1986 was Ve
ling ambassaderaad in Bang
kok en van 1986 tot 1991 was
hij ambassadeur in Kuwayt.
Veling was Officier in de Orde
van Oranje-Nassau.
Uitgeverij/Wavery Productions
HILVERSUM De voorzitter
van het zogeheten Coördine
rend Politieberaad en tevens
de hoofdcommissaris van En
schede P. IJzerman voelt wei
nig voor extra bevoegdheden
voor de 25 burgemeesters, die
in de toekomst optreden als
korpsbeheerder v&n de politie
in hun regio.
IJzerman neemt daarmee af
stand van de opvattingen van
de Amsterdamse hoofdcom
missaris E. Nordholt. Hij rea
geerde gisteren voor de AVRO-
radio op de uitlatingen van
Nordholt en de Utrechtse bur
gemeester Vos in NRC Han
delsblad. Die willen meer arm
slag voor de burgemeesters die
voorzitter zijn van de nieuwe
regionale colleges van burge
meesters. Een dergelijke su
perburgemeester zou volgens
IJzerman haaks staan op de
bestuurlijke verhoudingen in
Nederland. Hij zei te vrezen
dat in de discussie over de re
organisatie van de politie te
veel gekeken wordt naar het
vraagstuk van het beheer.
„Het is een kwestie van even
wicht zoeken", aldus de voor
zitter van het Coördinerend
Politieberaad, waarin de korp
schefs vertegenwoordigd zijn.
Hij meent dat de te vormen re
gionale colleges van burge
meesters een paar keer per
jaar bijeen moeten komen om
essentiële zaken te bespre
en de uitvoering ve
moeten overlaten aan
korpsbeheerder. Als die e
bevoegdheden zou
dreigt volgens hem een 8
verzelfstandiging van de fl
tie. En die is daar niet op [bi
aldus IJzerman.