CeidóeSowiant
Kok komt Pronk te hulp
Nieuwe botsing dreigt tussen Ritzen en CDA
til'HWHl'll
Minister De Vries dreigt cao's 1993
niet algemeen bindend te verklaren
Uitvinders
Eeidae Sou/tont
Dossier Oswald
wordt vrijgegeven
Meespelen Bergkamp
nog onzeker
4
5
Eenzijdige
vuurpauze
Serviërs
in Bosnië
Ongerustheid over brand tv-toestellen
[~14 Dagen Gratis^ "1
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25338. Losse nummers 1,50.
Vannacht weinig bewolking. Mi
nimumtemperatuur omstreeks
12 graden. Overdag zonnig. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 26
graden. Wind zuid tot zuidoost,
zwak tot matig, rond kracht 3.
Zonnig en warm. Middagtempe-
ratuur ongeveer 26 graden. Tij
dens het weekeinde kans op een
enkele onweersbui.
Nederlanders
bereiken top
Mount Everest
DEN HAAG - Ronald
Naar (37) uit Den Haag en
Edmond Öfner (33) uit
Sassenheim hebben giste
ren samen met hun twee
Nepalese sherpa's de top
van de Mount Everest be-
Ronald Naar uit
Den Haag.
foto: anp
A Edmond Ofner uit
reikt. Zij waren niet de em- Sassenheim
gen: in totaal behaalden B foto anp
achttien mensen de top
van 's werelds hoogste berg (8488 meter), het hoogste aantal dat daar op
één dag in is geslaagd. Ronald Naar schreef met zijn prestatie geschiede
nis. Hij is de eerste Nederlander die de hoogste bergen van alle zeven
continenten heeft bedwongen. Begin dit jaar kondigden de Nepalese au
toriteiten een grote schoonmaakactie in het gebied rond de Mount Eve
rest aan. De bergbeklimmers hebben daar in de loop der jaren 50 ton af
val achtergelaten. De schoonmaakactie kost één miljoen gulden.
WASHINGTON De Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA zal het dossier over Lee Harvey Oswald
vrijgeven dat handelt over de periode van voor de
moordaanslag op John F. Kennedy. CIA-directeur
Robert Gates heeft dit gisteren voor een commissie
van de Senaat verklaard. Het 110 pagina's tellende
document gaat „met de minst mogelijke wegschrap
pingen" naar de Nationale Archieven. Het dossier
beschrijft het overlopen van Oswald naar de Sovjet
unie in 1959 en zijn activiteiten na zijn tèrugkeer in
de Verenigde Staten in 1961, aldus Gates. Hij deed
zijn uitspraken in een hoorzitting over een wet die
het vrijgeven van duizenden documenten over de
moord op Kennedy mogelijk zal maken. Volgens Ga
tes zal een maximale openheid de theorie zal ont
krachten dat „de CIA ook maar iets met de moord op
John F. Kennedy te maken had".
AMSTERDAM - Het is nog onzeker of Dennis Berg
kamp vanavond in actie komt in het duel van Ajax
tegen Torino. Bergkamp, die al lange tijd werd ge
hinderd door een knie-blessure, werd begin deze
week geveld door griep. Coach Louis van Gaal was
vanochtend evenwel optimistisch over het meespe
len van de spits in de return van de finale om de Eu
ropa Cup 3.
De Amsterdamse politie heeft overigens scherpe vei
ligheidsmaatregelen getroffen om incidenten, zoals
die zich in het afgelopen weekeinde in Rotterdam
voordeden, te voorkomen. „We tolereren niets", al
dus een woordvoerder. Ajax werd voorafgaande aan
de finale trouwens per fax succes gewenst door oud-
coach Leo Beenhakker, momenteel trainer van Real
Madrid. Zijn elftal werd door Torino uitgeschakeld.
Pag. 11: Gebrek erkenning irriteert Casagrande
FNV wil loon inleveren
voor werkgelegenheid
DEN HAAG - De FNV stelt ook voor de cao's
van volgend jaar werk boven inkomen. De
vakcentrale vindt dat één a twee procent van
de loonruimte moet worden ingeleverd voor
arbeidstijdverkorting.
Op die manier kunnen er meer mensen aan
werk worden geholpen. Dat houdt tevens in
dat de looneisen met eenzelfde percentage
omlaag gaan. FNV-bestuurder Draijer zegt dit
in het FNV Magazine van deze maand. Hij
vindt dat als het lukt op dit punt afspraken te
maken met de werkgevers de FNV-bonden
zich daaraan moeten houden. FNV-voorzitter
Stekelenburg heeft de afgelopen dagen regel
matig een pleidooi gehouden om volgend jaar
de looneisen te matigen. Hij vindt dat behoud-
van koopkracht voldoende is.
Landbouw bezorgd
over tanend Holland
imago
Veiligheidsraad:
Commissie naar
Nagorno-Karabach
Leidse burgemeester
moet minder joviaal
doen
DEN HAAG PvdA-lei-
der Kok is zijn partijge
noot Pronk te hulp geko
men. Als het CDA niet op
houdt de minister van ont
wikkelingssamenwerking
te tergen en uit te dagen,
dreigt er een crisis in de
coalitie, zo laat de vice-
premier doorschemeren
in een vandaag gepubli
ceerd interview met het
weekblad Elsevier.
CDA-politici als minister Van
den Broek van buitenlandse
zaken en fractieleider Brink
man willen de hulp van Neder
land aan Oost-Europa aanzien
lijk opvoeren. Volgend jaar zou
daarvoor een miljard guldeh
moeten worden uitgetrokken.
Maar het CDA wil die rekening
laten betalen door minister
Pronk. Die moet maar geld af
staan van zijn begroting voor
Ontwikkelingssamenwerking.
De PvdA-minister verzet zich
daar met hand en tand tegen.
Als Van den Broek zijn zin
krijgt, stapt Pronk op als mi
nister en ziet hij ook niets
meer in voortzetting van een
kabinet met het CDA. Dat ver
klaarde Pronk onlangs in het
openbaar. Een tijd lang zag het
ernaar uit dat Pronk alleen
stond. Maar nu heeft hij dan de
steun gekregen van zijn partij
leider annex vice-premier. In
het vraaggesprek met Elsevier
zegt Kok onder meer: „Ik sta
achter Pronk. Hij heeft geen
dingen gezegd waar ik het niet
mee eens ben. Pronk staat niet
voor een geïsoleerde kracht
proef. Als het CDA waarde
hecht aan het voortzetten van
de coalitie met de PvdA. zal het
de positie van collega Pronk
moeten respecteren. Dat doen
wij ook met de positie van Van
den Broek".
Kok gebruikt relatief vriende
lijke woorden en zegt erbij dat
hij en premier Lubbers het
conflict tussen de twee minis
ters graag zakelijk willen op
lossen. Maar de boodschap van
de PvdA-leider is er niet min
der duidelijk om: wie aan
Pronk komt, komt aan Kok en
wie aan Kok komt, komt aan
de coalitie.
geestelijk leven/opinie2
binnenland 3/4
buitenland 5/6
i beurs 6
economie 7
leiden/regio 9/10
dienstverlening 10
sport 11
kunst/rtv 12
rtv-programma s 13
weer/puzzel/menu 13
leven welzijn 15 t/m 20
Simon Smit brengt reuzenbeschuit
De legendarische ziekenvervoerder Simon Smit ding naar het huidige ziekenhuis te leggen werd
keerde gisteren weer even terug bij het Elisabeth door de moderne ziekenvervoerders, de gebroe-
Ziekenhuis, dat 100 jaar bestaat. Hij bracht met zijn ders De Jong, een reuzenbeschuit aangeboden
handkar, de voorloper van de ambulance, een. aan de jongste patient: Emile Drinkwaard, die gis-
reusachtige beschuit met aardbeien naar Leider- teren in het ziekenhuis werd geboren. De aanbie-
dorp Die werd aangeboden aan de ex-patiënt J ding betekende de start van het eeuwfeest. Gister-
Slijkhuis, die voorkomt op één van de oude foto's middag werd in de Leidse Pieterskerk een jubi-
van het ziekenhuis, toen dat nog aan de Leidse leumsymposium over het ziekenhuis in de 21e
Hooigracht was gevestigd. Simon Smit, al actief bij eeuw gehouden. Daarbij werden de eerste exem-
de oprichting in 1892 leeft natuurlijk niet meer, zijn plaren van het jubileumboek uitgereikt,
plaats was door een acteur ingenomen. De hand
kar was van een museum geleend. Om de verbin- foto: henk van den ende
DEN HAAG - Minister De
Vries van sociale zaken en
Werkgelegenheid dreigt de
's in 1993 niet algemeen
bindend te verklaren.
Aanleiding is het vrijwel ge
heel ontbreken van afspraken
over negatieve arbeidsvoor
waardelijke prikkels om ziek
teverzuim en arbeidsonge
schiktheid tegen te gaan in de
van dit jaar. Dit druist
:ompleet in tegen het kabi
netsbeleid. In het blad Bonds-
beeld van de Industrie- en Voe
dingsbond CNV, dat overmor
gen verschijnt, 'verwijt De
Vries de bonden dat zij invoe
ring van negatieve prikkels
„feitelijk onbespreekbaar"
hebben gemaakt. Ook spreekt
hij zijn twijfels uit over de
duurzaamheid van de resulta
ten van het beleid dat bonden
en werkgevers in hun cao's
hebben afgesproken. „Als het
met de huidige aanpak niet
lukt, krijgen we de discussie
over twee jaar opnieuw terug.
Ik vind dat verziekend voor de reert. „Laat ze het maar over-
samenleving", aldus de minis- nemen". Verder vindt De Vries
ter. Hij is er niet van onder de loonsverhogingen van „vier
indruk dat het ziekteverzuim procent en een beetje" te veel
al daalt. „Dat zie je altijd als van het goede. Het is slecht
het wat slechter gaat met de voor de werkgelegenheid, zegt
economie". Op de langere ter- hij. Als werk nog steeds boven
mijn zijn „gedragbeïnvloeden- inkomen gaat, moet ons inko-
de elementen" nodig. Hij wil men „ietsje langzamer" stij-
ook niet worden aangekeken gen dan in de ons omringende
op hoge premies en collectieve landen, zo vindt de bewinds-
lasten als het ziekteverzuim man. Hij geeft toe dat de over-
niet daalt. Daar heeft hij zo „de heid zelf een belangrijke me-
pest aan" dat hij zelfs privati- deveroorzaakster van de infla-
sering van de ziektewet sugge- tie is.
BELGRADO Het 'parle
ment' van de Serviërs in
de republiek Bosnië-Her-
cegovina heeft gisteren
een eigen regering be
noemd. Het kondigde gis
teren ook een eenzijdig
staakt-het-vuren van vijf
dagen af.
Het staakt-het-vuren ging van
morgen om zes uur in. Het is
mogelijk vooral bedoeld als
adempauze v.oor de Servische
milities en Joegoslavische
troepen om zich beter te orga
niseren en voorraden aan te
voeren.
Naar schatting 100.000 Kroa-
ten dienen onmiddellijk Ser
vië te verlaten om plaats te ma
ken voor Serviërs die de ge
vechten in Kroatië zijn ont
vlucht. Dat vindt de voorman
van de nationalistische opposi
tie in Servië, Vojislav Seselj.
„Anders kan Servië niet de ge
vluchte landgenoten huisves
ten. Het is een eenvoudige be
volkingsuitwisseling", aldus
Seselj.
Het 'parlement' heeft ook be
sloten wat de grenzen van de
Servische republiek zullen
worden en kondigde de oprich
ting van een eigen leger aan.
De Servische 'republiek' in
Bosnië zal de Joegoslavische
troepen „overnemen". Vlag en
volkslied zullen identiek zijn
aan die van Servië en Monte
negro, die samen op 27 april de
nieuwe federale republiek Joe
goslavië vormden.
De Serviërs deden een beroep
op de EG om haar bemiddeling
te hervatten en voegden er een
dreigement aan toe: als de be
middeling niet op 19 mei her
vat is. zal het Servische volk
een beroep doen op Serviërs in
de hele wereld om „zich aan te
sluiten bij de strijd om ons
overleven".
Pagina 3: Risico's voor VN-mi-
litairen in Sarajevo nog aan
vaardbaar
Pagina 5: Bemiddeling EG als
vuurpauze standhoudt
VOETBAL OP TV
Nederland 3 20.10 uur en BRT 2
20.00 uur: Ajax-Torino, tweede
finalewedstrijd UEFA Cup.
Uitval
Als een furie zwaait Lu Hsiu-yi, parlementslid in Taiwan van de oppositionele Democratische Progressie
ve Partij, met zijn paperassen. Zijn woede richtte zich gisteren tegen twee collega's van de regerende Na
tionalistische Partij. Aanleiding voor de emotionele uitval was een controversieel voorstel over de finan
ciering van Taiwans vierde kernenergiecentrale.
foto: ap
DEN HAAG - De Haagse
brandweer is ongerust over
het brandgevaar van
televisies die een wachtstand
kennen (stand by). Vanaf ja
nuari is het in Den Haag tien
keer voorgekomen dat mo
derne tv's in de wachtstand
in brand vlogen. De directe
oorzaak is nog niet duidelijk.
Het is mogelijk dat stof dat
zich in het toestel ophoopt,
vlam vat. De brandweer advi
seert de toestellen na gebruik
uit te zetten.
AH-belegging
populair
bij klant
Zodra een journalist iets over een uitvinder schrijft, haalt hij
ZAANDAM - De Nederlandse Willy Wortel erbij. Daar wil de onlangs opgerichte Nederlandse
u": Éfifi be- Orde Van Uitvinders (NOVU) nu wel eens van af. De orde stelt
zich immers niet voor niets ten doel de belangen van de
uitvinder veilig te stellen. Want uitvinder is volgens deze
organisatie een beroep. Alle bedrijven in Nederland hebben
behoefte aan verbetering van hun produktiesystemen. Niet
zelden is het een uitvinder die het voor ze maakt. Lees het
vandaag in de reportage van Hans Leber in de Leidse Courant.
De krant die, als hij nog niet bestond, nu beslist zou moeten
worden uitgevonden. Hieronder vindt u zelf wel uit hoe u hem in
huis krijgt.
huisvrouw en -man gaan
leggingen. Een actie van het
Ahold-concern om klanten van
Albert Heijnfilialen via zoge
heten 'spaarzegelboekjes' te
laten beleggen in Ahold, kan
als geslaagd .worden be
schouwd. Gisteren werd, nadat
de actie drie maanden liep, de
15.000-ste deelnemer inge
schreven. Door het inleveren
van drie volle zegelboekjes
kunnen de AH-klanten voor
156 gulden drie 'units' (deelne
mingen) in het bedrijf ontvan
gen. Op 11 mei stond de koers
van een deelneming op 53.45
gulden, wat betekent dat per
aandeel 1,45 gulden winst is
geboekt door de unit-houders.
Pagina 7: Omzetstijging
Ahold ook in Amerika hoger
Ik wil C3 de Leidse Courant 2 weken lang, gratis en
vrijblijvend, ontvangen.
O een proefabonnement van 5 weken. Ik hoef voor
slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 19,50.
direct een definitief abonnement.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
O maand f. 27,00 (met automatische betaling)
O kwartaal f. 82,80.
door
KOOS VAN WEES
noemde die wet gisteren
onaanvaardbaar en gaf
Ritzen in overweging hem
Kêrn van de discussie rond de
wet is de verplichting die
werkgevers (de scholen) heb
ben om wachtgelders aan te
den haag - Er dreigt in te trekken,
opnieuw een aanvaring
tussen minister Ritzen
van onderwijs en de Twee
de-Kamerfractie van het
CDA. Nadat enkele weken
geleden de emoties hoog
opliepen bij een debat
over de onderwijssalaris-
sen, dreigt nu hetzelfde te
gebeuren rond het wets
voorstel voor arbeidsbe
middeling in het onder
wijs. De CDA'er Tuinstra
der gebruik te maken, op straf
fe van vermindering van de
njksvergoeding. Een onthef
fing van die regel kan eigenlijk
alleen als geen van de wacht
gelders over de juiste papieren
beschikt, of niet voldoet aan de
eisén die bijvoorbeeld scholen
levensbeschouwelijke
aantal wachtgelders wordt ge
werkt. „Deze wet werkt ge
woon niet. Je moet het niet in
niet in een wet worden vastge
legd, aldus Tuinstra.
De CDA'er ziet wat dit betreft
Den Haag regelen, maar ge- een grotere rol weggelegd voor
woon aan de scholen en de ar- de cao-onderhandelingen die
beidsbureaus overlaten", zo vanaf 1993 voor het eerst ook
nemen. Doel van de wet is het grondslag aan hun leerkrachf-
grote aantal mensen met ten kunnen stellen,
wachtgeld omlaag te brengen. Woordvoerder Klaas Tuinstra
In de wet staat geregeld dat van het CDA meent dat het on
verstandig is het herplaat-
singsbeleid van wachtgelders
gelders die voor de functie in beter zijn als er op basis van af-
aanmerking komen. De school spraken met het onderwijsveld
hield hij minister Ritzen voor.
Tuinstra wil dat er wel een
meldingsplicht komt voor va
catures. maar meent dat een
voorrangsbehandeling van
wachtgelders volstaat, zonder
in het onderwijs plaats zullen
vinden. Nu met een wet ko
men zou de contractvrijheid
van de onderhandelingspart
ners volgens Tuinstra danig
inperken. De opvatting van de
baan weigert, en scholen die heeft als de wet van de minis-
wachtgelders weigeren ter. Er zijn eerder afspraken
moeten rekening houden met geprobeerd te maken met het
is verplicht van die wachtgel- aan een vermindering van het sancties, maar dit moet dus onderwijsveld over terugdrin
ging van de wachtgelders. Dat
is niet gelukt. Dan moet je op
een gegeven moment als over
heid zelf die verantwoordelijk
heid nemen. U maakt niet
waar dat uw methode ook
werkt", aldus Van Gelder.
Tuinstra hield vol dat zijn me
thode minstens zoveel wacht
gelders laat terugkeren in het
arbeidsproces. De christende
mocraat kondigde aan tegen
de wet te zullen stemmen als
de minister zijn voorstellen
niet overneemt. Omdat ook de
WD, zij het op andere gron
den, bezwaar maakt tegen de
wet, staat Ritzen weinig anders
open dan wat water bij de wijn
te doen.
Dhr/Mevr:
Voorl:
I
I Telefoon:
Postcode/Plaats:
Bel 071-313 677
I Of deze bon opsturen in een
I open envelop - zonder postzeg
naar Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
2501 VC Den Haag
(voor controle-op bezorging)
711848 003000
■FT