Overleg over
vast tarief
ziekenhuis
verrichtingen
„Ook ambulance!
en brandweer in
politieregio's"
BINNENLAND
Krant op Zondag onderhandelt
met buitenlandse investeerders
„Vietnamezen desnoods
met dwang het land uit"
Bestrijding tbc
bij asielzoekers door
geldgebrek onder druk
Kwart vracht- en bus-
verkeer rijdt te hard
CcidócGoivumt
MAANDAG 11 MEI 1992
Explosieve groei
HIV Vereniging
UTRECHT - Het ledenaantal van de HIV Vereni
ging Nederland heeft zich vorig jaar verdubbeld tot
ruim zeshonderd. De belangenorganisatie, die gro
tendeels op vrijwilligers draaide, gaat dit jaar wer
ken met acht betaalde medewerkers. Van april af
wordt gewerkt aan een betere informatieverstrek
king aan HIV-positieven en aan de meer juridische
belangenbehartiging. Uit het jaarverslag over 1991
blijkt verder dat de vereniging behalve op inkom
sten uit lidmaatschappen, abonnementen op HIV-
Nieuws, giften en donaties draait op op subsidies
van het ministerie van WVC, het Aids Fonds ien de
gemeente Amsterdam. De telefonische informatie
lijn werd veel gebeld: het aantal gesprekken in 1991
lag met 413 bijna 100 procent boven het niveau van
1990. De bereikbaarheid werd verhoogd van vijf naar
vijftien uur per week. Wekelijks komen er tien tot
dertig mensen op de informatiemiddagen af.
Risico besmetting HIV kleiner
dan voordelen borstvoeding
UTRECHT Jonge moeders moet overal ter wereld worden aan
geraden borstvoeding te geven, ook als zij besmet zijn met het
aidsvirus HIV. Weliswaar bestaat er dan een kleine kans op be
smetting via de moedermelk, maar de Wereldgezondheidsor
ganisatie (WHO) vindt dat risico niet opwegen tegen de bescher
ming van moedermelk tegen allerlei infectieziekten. Borstvoe
ding kan de wereldwijde enorme kindersterfte door infecties als
diarree en longontsteking voorkomen. De meeste van de drie
miljoen kindersterftes per jaar door diarree worden veroorzaakt
door kunstmatige of slechte voeding. Ongeveer eenderde van de
baby's die worden geboren uit HIV-geïnfecteerde moeders raakt
zelf ook besmet. De meeste besmettingen treden op tijdens dé
zwangerschap en geboorte. Maar de meerderheid van zuigelin
gen die borstvoeding krijgen raakt niet besmet door die borst
voeding. De WHO heeft overlegd met internationale aidsdeskun-
digen en adviseert nu toch borstvoeding voor iedereen, ook voor
HIV-geinfecteerde moeders. Die moeten dan wel contact opne
men met hulpverleners om dat zo veilig mogelijk te doen.
Reistijd en aansluitingen
busvervoer scoren laag
UTRECHT Pakweg de helft van de Nederlanders kent de
slogan 'de bus is aardig op weg' en vier van de tien zijn het
daar ook mee eens. Maar vooral de reistijd, de aansluitingen
en de bereikbaarheid scoren niet al te best, zo blijkt uit een
NIPO-enquête onder 12.000 Nederlanders over kwaliteit en
imago van het stads- en streekvervoer. Bijna zestig procent is
het oneens met de algemene uitspraak dat de bus niet duur is.
Meer waardering is er voor de stiptheid, de klantvriendelijk
heid en het comfort. Reizigers blijken ook behoefte te hebben
aan actuele reisinformatie, dus ook onderweg. Ongeïnfor
meerd wachten lijkt wel twee keer zo lang te duren, vinden ze.
Sinds gebruikers van de Amstelveenlijn op de halten via dis
plays op de hoogte blijven van de aankomsttijden, duurt het
wachten veel korter en rijden de trams altijd op tijd. „Denken
veel reizigers", voegt Centraal Nederland daaraan toe. In het
streekvervoer nam het aantal reizigers vorig jaar toe met vijf
tien procent. Maar het autogebruik groeit ook gestaag: met
vier tot zes procent per jaar.
Waarschuwing voor tandarts na kaakbreuk
UTRECHT - De klacht van een pa
tiënte die na het trekken van een kies
door haar tandarts een gebroken kaak
opliep, is gegrond verklaard door de
betrokken afdelingsraad van de tan
dartsenorganisatie NMT. De tandarts
heeft dan ook een waarschuwing ge
kregen. De vrouw wilde ook schadever
goeding omdat zij er een zichtbaar en
blijvend litteken van tien centimeter
aan heeft overgehouden, maar dat is
door de afdelingsraad afgewezen. De
•vrouw had in april 1991 last van de
kies, maar geen ondraaglijke pijn. De
tandarts besloot te trekken zonder een
röntgenfoto van de kies te maken. Zo'n
foto had wel gemoeten, vindt de afde
lingsraad, te meer omdat de vrouw
eerder chemotherapie had ondergaan,
die misschien gevolgen voor de bot-
structuur had gehad. Het trekken
duurde ongeveer twintig minuten en
de vrouw voelde veel pijn. Ook h
zij gekraak in haar mond. In de
erna bleven een deel van kaak en
gevoelloos. De tandarts gaf daarna A
verwij skaart voor een kaakchirurgF
weer een dag later een breuk in der
derkaak en een flinke ontzetting J
de kaak vaststelde. De vrouw werdif
dagen opgenomen en geopere
waarbij twee platen in haar kaakJ
gezet.
De raad vermoedt dat de tandarts^1
het trekken „onevenredige krac
heeft gebruikt. Verder vindt de r,
het onjuist dat de tandarts volsttj
met het geven van een verwij sk;
Hij had meteen zelf moeten behanl
len of ervoor moeten zorgen datr
vrouw nog diezelfde dag naar een s|
cialist kon. Dan zou de kaakbreuk nj
schien minder erge gevolgen hebl[
gehad dan nu het geval was.
Geen kostenstijging voor de
gezondheidszorg
UTRECHT - De verrich
tingen in ziekenhuizen
moeten een vast prijs
kaartje krijgen, gebaseerd
op de werkelijke kosten
van die ingreep. Zo on-
staat een eerlijke concur
rentiepositie en krijgt de
patiënt duidelijkheid. Dat
is het uiteindelijke doel
van intensief overleg tus
sen de organisaties van
zorgverzekeraars en zie
kenhuizen, zo heeft een
woordvoerder van de Ver
eniging van Nederlandse
Zorgverzekeraars (VNZ)
zaterdag bevestigd.
Een en ander kan betekenen
dat de ene verrichting duurder
wordt maar de andere weer
goedkoper. In ieder geval
moeten de tarieven meer be
drijfseconomisch worden on
derbouwd. Tot nu toe kan de
prijs van een verrichting in
een ziekenhuis sterk verschil
len van de eigenlijke kostprijs.
Een ziekenhuis, dat moet wer
ken met een vast budget, ba
seert die uiteindelijke prijs
ook op zijn kosten voor andere
dure ingrepen.
De woordvoerder geeft een
voorbeeld. Zo kan het voorko
men dat het ziekenfonds in
Amsterdam, met twee acade
mische ziekenhuizen in zijn
regio, relatief veel blindedar
moperaties moet vergoeden en
dus duur uit is. Een zieken
fonds wat noordelijker in
Noord-Holland is niet in staat
tot gecompliceerde verrichtin
gen en verrekent die dus ook
niet in de prijs van zijn goed
kopere blindedarmoperaties.
Dat fonds laat zijn gecompli
ceerde, dure ingrepen ook uit
voeren in Amsterdam zodat
het ziekenfonds daar uiteinde-
concurreren.
Tot voor kort kregen de fond
sen dat wel 'na-gecompen
seerd' uit een centrale kas,
maar dat gaat met de stelsel
wijziging allemaal veranderen.
Zorgverzekeraars zijn nu ook
al deels gebonden aan- vaste
budgetten. Een verzekeraar
betaalt het ziekenhuis dus lie
ver voor wat er werkelijk is ge
daan. Vooral nu zorgverzeke
raars met elkaar moeten gaan
concurreren. En heldere tarie
ven zijn ook nodig om te kun
nen concurreren met het toe
nemende aantal privéklinie-
ken, die nu al veelal een lagere
prijs voor een verpleegdag re
kenen. Als een specialist ver
trekt naar een privékliniek,
dan kunnen er van een ver
richting bij voorbeeld geen
tien, maar nog maar negen in
het ziekenhuis gebeuren. Die
negen stijgen dan weer in prijs
om het verlies van die ene te
compenseren, zolang nog niet
met kostprijzen wordt ge
werkt.
De VNZ-woordvoerder bena
drukt dat dit nieuwe systeem
geen kostenstijging voor de
gezondheidszorg hoeft te bete
kenen. Het zal overigens een
heel karwei zijn om van alle
verrichtingen („misschien wel
tweeduizend") de kostprijs te
berekenen. Zaken die bij zo'n
berekening horen zijn onder
meer de kosten van het ge
bouw, inrichting, arbeidskos
ten en laboratoriumonder
zoek. Te denken valt ook aan
het indenken in clusters van
verrichtingen die op elkaar lij
ken, of het alvast bepalen van
de kostprijs van een beperkt
aantal verrichtingen. Maar de
zorgverzekeraars en de zieken
huizen hebben nog geen con
crete uitwerking van hun plan
nen op tafel liggen.
Nog 96 gemeenten zonder rampenplan
Goederen naar Zagreb
Treinwagons met hulpgoederen die voor vluchtelingen uit Bosnië in Kroatië werden ingezameld door de Stichting Mensen in Nood, werden
zaterdag in Tiel ingeladen. Dit tot nu toe grootste transport ter waarde van 150.000 gulden vertrekt morgen naar Zagreb. foto anp
HILVERSUM Minister
Dales van binnenlandse
zaken wil de politieregio's
en die van de brandweer
ert ambulances zo snel
mogelijk gelijktrekken.
Het woud van bestuurlij
ke organisaties die de
kaart van Nederland op
dit moment bedekt, is een
situatie van „ultieme gek
te".
Dat stelde zij zaterdag in het
radioprogramma TROS Ka
merbreed. De vorming van de
25 politieregio's zal volgens
Dales volgend jaar beslag krij
gen. Niets wijst erop dat 1 april
1993 niet gehaald zal worden,
aldus de minister. De kritiek
dat er met de nieuwe politiere-
giogrenzen wéér een nieuwe
indeling van Nederland ont
staat, wees zij van de hand met
de redenering dat grenzen die
ooit zijn gekozen, die van de
politieregio's niet mogen hin-
Wel vindt Dales het noodzake
lijk dat de parate dienstent,
de brandweer en ambula
wat betreft regiogrenzen iil
toekomst met die van de a
tie gaan samenvallen. Ten»
zien van de indeling van a
dissementen en regio-insJ
ties zoals van landbouw,]
Dales graag eenzelfde ontij
keling zien, maar zij geefll
dat de uitvoering daarvan!
korte termijn te ambitieus^
zijn.
Twijfel
Dat de datum waarop alle F
derlandse gemeenten een iT
penplan moeten hebben, l|c
vember dit jaar, wordt gehaf
lijdt volgens Dales even]
twijfel. Nadat vorig jaar r
bleek dat tweehonderd I
meenten (van de zeshondf
nog geen rampenplan had]
liggen, is volgens Dales
druk vanuit het ministeriA
het beschikbaar stellen
een mobiel hulpteam berl
dat op dit moment „slechts!,
gemeenten zonder ramij
plan zitten.
AMSTERDAM - De
Krant op Zondag is met
buitenlandse uitgevers in
onderhandeling over een
forse financieringsinjec
tie. De huidige betaalde
oplage van 100.000 is lager
dan verwacht.
Uitgever Pieter Storms ver
klaarde zaterdag dat „het lan
ger duurt en er meer geld no
dig is" om het Nederlandse pu
bliek te laten wennen aan zijn
blad. Sinds de verschijning an
derhalf jaar geleden is er 35
miljoen gulden ingepompt.
Volgens chef van de redactie,
Jos van Wersch, zijn er nu
„vele miljoenen" nodig. De po
tentiële financiers waarmee
wordt overlegd, zitten in de
ons omringende landen. Bij de
Nederlandse uitgevers bestaat
geen belangstelling. De huidi
ge geldschieters als onder
meer Joep van den Nieuwen-
huysen van de Begemann-
groep en een Britse belegger
hebben al zulke „grote inspan
ningen" verricht dat de krant
nu zijn heil zoekt in het buiten
land. Binnen zes weken wor
den de resultaten bekend, zo
verwacht Storms.
De Nederlandse uitgevers be
weren dat er voor een zondag
krant geen markt is. Uitgever
Storms meent echter dat er
iets anders achter zit: „Het
kost hen meer geld dan het zou
opbrengen als de verschij
ningsfrequentie van zes naar
zeven keer per week wordt ver
hoogd".
Storms is nog steeds overtuigd
van het bestaansrecht van zijn
krant. Hij voelt zich gesteund
door een recent lezersonder
zoek waaruit blijkt dat er een
markt voor is van anderhalf tot
twee rpiljoen lezers. De Krant
op Zondag had tot voor kort
nog de hoop gevestigd op een
marketingplan waarbij het me-
depubliceren van een uitge
breide radio en tv-gids een be
langrijke rol speelde. De presi
dent van de Amsterdamse
rechtbank stak daar echter een
stokje voor omdat dit naar zijn
oordeel ten koste zou gaan van
de omroepen die het mono
polie op de programmagege
vens hebben.
(ADVERTENTIE)
Idoor
KOOS VAN WEES
Na de mooiste dag van uw leven zorgt Palthe Fashion Cleaners
dat uw waardevolle bruidsjurk er weer perfect uitziet We verzor
gen een vakkundige reiniging en opmaak. En tijdens de speciale
aktieperiode t/m 30 mei éls. krijgt u maar liefst 20% korting!
Snel naar Palthe Fashion Cleaners dus.
pH PALTHE
IS ER GOED VOOR
Hippolytusbuurt 17A, Delft. Theresiastraat 101, Het Kleine Loo 280, Laan van Meerdervoort 437,
Javastraat 104, W. Royaardspleln 23, Leyweg 577, Den Haag. W.C. Leldschenhage, Leidschendam.
Loosd. Hoofdstraat 90, Loosduinen. Steenvoordelaan P27, Rijswijk (ZH). Kon. Julianalaan 233, Voorburg.
Stadhoudersplein 18, Wassenaar. Depóts: Den Haag, Maasdijk, Monster, Rijswijk, Voorschoten.
DEN HAAG - Staatssecreta
ris Kosto van justitie sluit niet
uit dat de komende tijd Vietna
mese asielzoekers opnieuw
van hun bed worden gelicht en
met dwang het land worden
uitgezet. Volgens Kosto is er
geen enkele reden meer voor
deze mensen asiel in ons land
te zoeken, nu de Vietnamese
overheid schriftelijke garan
ties heeft gegeven voor niet-
vervolging bij terugkeer.
Kosto noemt de betreffende
groep Vietnamezen „geen ech
te asielzoekers". De acties van
Inlia, een steungroep die zich
onder meer richt op kerkasiel
voor zich tegen uitwijzing ver
zettende Vietnamezen, keurt
hij ten zeerste af. „Kerkasiel
hoort bij een dictatuur, niet bij
een land waar alles volgens de
democratische regels verloopt.
De Inlia kiest voor een actie
model waar ik weinig begrip
voor heb".
Volgens de staatssecretaris zal
de uitwijzing „de toets der hu
maniteit ruimschoots kunnen
doorstaan". Hij wijst er wel op
dat Vietnamezen die onderdui
ken of zich verzetten er reke
ning mee moeten houden van
hun bed gelicht te worden en
onder politiebegeleiding te
worden afgevoerd. „In zo'n ge
val word ik daar gewoon toe ge
dwongen", aldus Kosto giste
ren voor de NCRV-radio.
Protest van Macedoniërs
Een voorbijkomende fietser kreeg zaterdag een toelichting van een van de ongeveer zestig Macedor
die bij het Vredespaleis In Den Haag demonstreerden tegen een naamsverandering van de republiek
cedonië, een voormalige deelrepubliek van Joegoslavië. De Europese Gemeenschap wil Macedonië
erkennen als het zijn naam wijzigt. Dit komt door de opstelling van Griekenland, dat naamswijziging
uit vrees dat de nieuwe staat op den duur gebiedsaanspraken zal maken op de gelijknamige provinc
het noorden van Griekenland. foto:
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
UTRECHT Het tuberculose-onderzoek in de negen
opvangcentra voor asielzoekers staat enorm onder
druk vanwege de explosieve toename van het aantal
asielzoekers. Er moet snel meer geld komen, anders
kan de gunstige tuberculose-situatie in Nederland
weer eens verslechteren. Dat schrijft de Eindhovense
GG&GD-arts H. Daemen in het blad van de Vereniging
van Directeuren Basisgezondheidsdiensten.
Alle binnenkomende asielzoekers krijgen een medisch onder
zoek waarin ook wordt gekeken naar tuberculose. Zij zijn name
lijk vaak afkomstig uit landen waar tbc, in tegenstelling tot Ne
derland, nog veel voorkomt. In 1990 werden onder 11.000 asiel
zoekers 45 gevallen van longtuberculose gevonden, en dat is vijf
tig maal meer dan alle vormen van tuberculose in de Nederland
se bevolking. Bij een verwacht aantal van 20.000 asielzoekers in
1992 zijn dat ruim 80 nieuwe gevallen van longtuberculose.
De tbc-bestrijding wordt betaald uit het gemeentefonds. De over
heid stort voor tbc-bestrijding 1,44 gulden per inwoner in dit
fonds. Er zijn slechts negen gemeenten met een asielzoekersop
vangcentrum binnen hun grens die op termijn die belasting niet
meer aankunnen, vreest Daemen. Hij wijst erop dat de bacteriën
deze grenzen „beslist niet respecteren".
Opheffing AABN wordt overwogen
AMSTERDAM - Het bestuur van de Anti-Apartheids Beweging
Nederland (AABN) overweegt de organisatie op te heffen. De
achterban moet hierover nog worden geïnformeerd. Volgens
woordvoerder F. van Aurich wordt nog gediscussieerd over het
precieze moment waarop de AABN zou moeten stoppen. Volgens
Van Aurich is het beste moment mogelijk de dag waarop de nieu-'
we grondwet in Zuidafrika in werking treedt. Daarin worden
apartheid en racisme verboden. De situatie in Zuidafrika is dan
in een nieuw stadium, aldus Van Aurich. Hij sluit niet uit dat de
Anti-Apartheids Beweging Nederland wel in een andere vorm
wordt voortgezet.
■e
DRIEBERGEN - Bij een
verkeerscontrole zaterdag
van de Algemene Verkeers
dienst van de rijkspolitie
(AVD) gericht op het vracht
en bus verkeer is een kwart
van de gecontroleerde voer
tuigen geverbaliseerd we
gens te hard rijden.
De actie werd gehouden op de
rijkswegen Al (Holten-Deven-
ter), de Al2 (Bergh-Arnhem)
en het verkeersknooppunt
Valburg. De controle werd uit
gevoerd door 65 politiemensen
en leden van de Rijksverkeers
inspectie. In totaal passeerden
199 bussen en vrachtwagens
de controleposten. Tegen 54
bestuurders werd proces ver
baal opgemaakt omdat ze te
hard reden. De hoogst geme
ten snelheid betrof een vracht
auto die met 115 kilometer per
uur langskwam, in plaats van
de toegestane 80.
Verder werden 51 overtredin
gen van de rijtijdenwet gecon
stateerd. Hiervan kregen 23
bestuurders een rijverbod op
gelegd. Eén chauffeur zat ze
ven uur onafgebroken achter
het stuur. Ook werd een be
stuurder betrapt die in plaats
van officiële rusttijd van 8 uur
tussen twee diensten, slechts 4
uur had gerust. Hij reed met
een bus vol passagiers 110 kilo
meter per uur. De man was al
drie dagen onderweg. Een
Poolse vrachtwagenchauffeur
werd met zijn wagen van de
weg gehaald waarna bleek dat
de rem van enkele wielen niet
meer werkte, het chassis was
gescheurd en de stuurinrich
ting was niet in orde. De Pool
kreeg een boete van 1.500 gul
den die hij ter plekke moest
voldoen.
Volgens de AVD was deze actie
de eerste in zijn soort. Gezien
de resultaten worden meer van
deze controles gehouden.
Record aantal
kilometers
Centraal
Nederland
UTRECHT - Vervi
maatschappij Cent
Nederland (CN) behaa
in 1991 een nog
eerder bereikt' aantal
zigerskilometers: bi
550 miljoen.
CN boekte verder een wi
van 2,6 miljoen gulden bij
omzet die met zeven proa.
steeg tot 202 miljoen. Dat sA
in het zaterdag verschel"
personeel jaarverslag over
rig jaar.
Net als de landelijke tr
daalde het ziektevuivi
vooral in de tweede helft
het jaar. In 1990 lag het
zuim nog op dertien proc
terwijl het vorig jaar op oi
veer tien lag. De wagen was
waren het meest ziek, oj
voet gevolgd door chaufft
CN zegt de daling te dan
aan de extra aandacht val
recte chefs voor zieke m
werkers, het goede contact
het GAK en het vrijwel o
heven personeelstekort enE
daardoor afgenomen vi|
druk.
Het wagenpark bestond c
december uit 629 bussenl
5 ruim 95 procent!
