KUNSTRTV
Marlowe: „De grotere waarheid van fictie"
Geen politiek
in liedjes
songfestival
17
Filmdiva Mariene Dietrich wordt in haar geboortestad Berlijn begraven
CcidócSomorit
VRIJDAG 8 MEI 1992
BERLIJN - Mariene Die
trich, die woensdag op 90-ja-
rige leeftijd in Parijs over
leed, wordt volgende week
zaterdag in haar geboortestad
Berlijn begraven, zo hebben
vrienden van de legendari
sche zangeres en actrice ge
zegd. Volgens haar kleinzoon
Pierre Riva wordt de filmdiva
begraven naast haar moeder.
Inmiddels is Berlijn op zoek
gegaan naar een straat die
naar Dietrich kan worden
vernoemd. Volgens een
woordvoerderder zoekt Ber
lijn naar een geschikte straat
tussen het stadscentrum en
de voormalige Ufa-filmstu-
dio's in Babelsbèrg. De film
ster begon daar eind jaren
twintig jaar haar loopbaan,
waar zij gestalte gaf aan de
nachtclubzangeres Lola-Lola
in de film 'De blauwe engel'
(1930). Met die film werd ze in
een klap wereldberoemd.
Tijdens en na het Nazi-tijd
perk meed Dietrich decennia
lang haar geboorteland. Na
de machtsovername had ze
het Amerikaanse staatsbur
gerschap gekregen en zong
ze voor geallieerde troepen.
Duitsland was donderdag ge
dompeld in rouw. De linkse
Tageszeiting schreef: „Ons
geweten op twee lange benen
- Mariene Dietrich is dood."
In Frankrijk en elders werd
gisteren Mariene Dietrich
eveneens herdacht. Droef
heid heerste vooral bij het
filmfestival in Cannes, dat
gisteren werd geopend. Juist
dit jaar is het festival aan Die
trich gewijd en de affiches to
nen 'De blauwe engel' in een
scène uit de film 'Shanghai
Express'. „De dood van Mar
iene Dietrich legt een rouws
luier over dit festival", ver
klaarde de directeur van- het
festival, Gilles Jacob. Zij
blijft voor hem „een van de
grote mythes van het witte
doek" met een „buitengewo
ne poëtische en erotische la
ding. Moeder, keizerin van
Rusland, nachtclubzangeres,
steeds verleidelijk, vaak ver
liefd, deze vrouw zal met haar
elegance en schoonheid altijd
een legende blijven". De in
Cannes aanwezige Neder
landse regisseur Paul Ver
hoeven zei Mariene Dietrich
graag in zijn nieuwe film 'Ba
sic Instinct' als hoofdrol
speelster te hebben gehad.
„Zij straalde net als mijn hel
din een parfum van biseksua
liteit uit", meende hij
Franse vlag
Het stoffelijk overschot van
de in Duitsland geboren ac
trice werd woensdagavond,
gewikkeld in de Franse vlag,
weggebracht uit haai- flat aan
de Avenue Montaigne bij de
Champs Elysees. Dietrich ligt
nu opgebaard in een doden-
kapel in een buitenwijk van
Parijs en zal over enkele da
gen met een Duits militair
vliegtuig naar haar vaderland
worden overgebracht. In Pa
rijs wordt een herdenkings
plechtigheid gehouden.
De Franse minister van cul
tuur, Jack Lang, bracht giste
ren Dietrich een hommage
als „vrouw van overtuiging
en eer, die in haar tijd zeer
geëngageerd" was. „Zeer ver
ontwaardigd over de verbrei
ding van het nazisme in haar
land zette zij zich met alle
kracht in om dat te bekritise
ren en bestrijden". Politicus
Jacques Chirac noemde Die
trich als eerbetoon „het af-
chetype van de femme fata
le". De artieste was echter
ook een „op de vrijheid ver
liefde patriot, die Duitsland
zo lief had dat zij het nazisme
met al haar kracht bestreed".
Doek valt voor
Les Misérables
DEN HAAG - Na meer
dan 400 voorstellingen in
Amsterdam en Schevenin-
gen samen valt op 24 mei
eindelijk het doek voor
Joop van den Ende's kas
succes 'Les Misérables'.
Ongeveer 650.000 mensen
hebben de voorstelling
dan gezien, aldus Van den
Ende. Daaronder is ook
een man uit Oss, die maar
liefst 50 keer ging kijken.
Op 16 en 23 mei zijn nog
extra voorstellingen in het
Scheveningse Circusthea
ter ingelast-
Uitgelaten
publiek
overdonderd
Patrick Bruel
Concert Patrick Bruel. Met Patrick
Bruel (zang, gitaar, toetsen), Thierry
Chauvet (drums), Gerard Gambus (gi
taar, piano), Jean-Louis Hennequin
(toetsen, percussie), John Woolloff
(gitaar), Alain Lepas (gitaar), Domini
que Bertram (bas) en Trio Esperanca
(zang). Vredenburg, Utrecht. Gister-
l
undig danser
Fantastische roman over schepper van Don Quijote
IPatrick Bruel was gisteravond
door het dolle heen. Onlogisch
was dat niet, want de ont
vangst die hij van een bomvol
Vredenburg in Utrecht kreeg,
lag dicht tegen de taferelen
aan die The Beatles ontmoet
ten tijdens hun eerste Europe
se tournee; een gillende, uitge
laten menigte. En dat had de
Franse zanger in zijn wildste
dromen niet kunnen vermoe
den.
Achteraf bekeken, had hij zich
dus helemaal geen zorgen hoe
ven maken of zijn concert wel
litverkocht zou raken. Het
noet zelfs wel heel raar lopen,
vil hij in september of oktober
liet terugkomen voor een op
reden in het grotere Ahoy' in
{otterdam. Met een inzet van
'~(f honderdvijftig procent en in-
liddels de routine van een
rgewinterde entertainer
id hij Vredenburg tegemoet,
laar al bij de eerste tonen van
Regarde' vormde het
ibliek een koor, dat, tot ver-
:ing van Bruel, uit volle
irst meezong. En daar zou tij-
s de rest van het concert
iwelijks verandering in ko-
Ji-
n nadeel had die superster-
Intvangst wel. In zijn poging
lat heerlijke gevoel van al die
loratie zo lang mogelijk vast
houden, wist Patrick niet
an ophouden, waardoor het
ubliek na vijf toegiften en bij-
tweeëneenhalf uur muziek
iets meer te wensen over had.
e honger naar een volgend
ptreden was verdwenen. Pa-
rick kun je het nauwelijks
wal ijk nemen. Het was zijn
erste concert in een niet
'ranssprekend land en hoewel
ruel was ingefluisterd dat
lederland hem een warm hart
ledraagt, had hij zoiets van;
?rst zien, dan geloven.'
lat Patrick Bruel, in navol-
ing van bij voorbeeld de Fran-
rockgroep Telephone gister-
vond vooral heeft bewezen is,
at als het om goede muziek
)at, de concertbezoeker de
lalbarrière graag neemt. Zijn
imposities liggen goed in het
ihoor, zijn soms zelfs bloed-
immercieel, en als het op het
imponeren van ballades aan-
omt, is hij een meester. Het is
vijmelmuziek van de boven-
e plank. Samen met zijn aan-
ekkelijke uiterlijk verklaart
at zijn grote populariteit bij
nge vrouwen, die in Vreden-
ïrg massaal uit hun dak gin-
;n en van wie de ouders na af-
op buiten de deur stonden te
achten. In een begeleiding
>n zes uiterst competente
uzikanten en drie oogstre-
w* nde dames, die vooral heel
ied konden zingen, leverde
ruel vuurwerk, zichzelf soms
igeleidend op gitaar dan
ier op piano.
AMSTERDAM - „Als je
in deze eeuw leeft, kun je
beter over een andere
eeuw schrijven" zegt
Stephen Marlowe. Het
klinkt in een Amster
damse hotelkamer
dóódsimpel. Het resultaat
is ietwat gecompliceerder:
drie boeken schreef Mar
lowe inmiddels over figu
ren uit een ander tijdsge
wricht. Boeken van
pak weg vijfhon
derd pagina's over be
roemdheden als de schil
der Goya, de ontdekker
Columbus, en Marlo
we's meest recente
over de schrijver Miguel
de Cervantes, schepper
van de fameuze dolende
ridder Don Quijote.
Schrijft Marlowe goed gedocu
menteerde studie's? Nee. Bra
ve historische romans? Nee.
Het terrein van de Amerikaan
se auteur is fictie. Hij speelt
een spel met de historie,
mengt de feiten die hij via re
search vond met de bedenk
sels van zijn eigen fantasie en
speelt tegelijkertijd een spelle
tje met de lezer. Als een alche
mist mengt hij elementen die
je niet samen verwacht, laat ze
bruisen, gisten, overkoken en
uiteindelijk stollen tot een
complete literaire show. Hij
vult de gaten in de biografie
van die arme Cervantes die
een leven lang sappelde,
streed om erkenning, door te
genstrever Lope de Vega voor
een onbenul werd uitgemaakt,
maar aan het eind van zijn le
ven wél het beroemdste boek
uit de complete Spaanse litera
tuur publiceerde: de Don
Quijote. Cervantes' dood en le
ven' a la Marlowe is een rijk ge
weven tapijt van heldendaden,
actie, spionage, fantastische
gebeurtenissen, zeerovers,
edelen en schrijvers. „Never a
dull moment", zoals de Britten
het zo mooi zeggen. Wanneer
je je plekje in Marlowe's boek
gevonden hebt, wil je er niet
meer uit.
Betovering
De oorspronkelijk uit de staat
New York afkomstige Marlowe
leeft al zo'n vijfentwintig jaar
buiten zijn geboorteland.
Stephen Marlowe: ,,lk voel me erg thuis in de Europese renaissance. In een tijd waarin je
had, bijna alles kon weten wat er te weten was.
Hoofdzakelijk in Europa. Hij
woonde zelfs tweemaal in Ne
derland (o.a. in Coevorden),
maar het langste in Spanje
waar hij het meest thuis is in
de cultuur en van welk land hij
inmiddels de taal machtig is.
„Ik denk dat ik voor m'n vol
gende boek geen Spanjaard
meer voor de hoofdrol neem",
zegt Stephen Marlowe. „Want
wie is er over? Ik heb alle gro
ten gehad. Cervantes is een
van de allergrootste schrijvers
die ooit geleefd hebben. Met
wie zou ik hem kunnen over
treffen?" Voor zijn volgende
boek gaat hij terug naar de
veertiende eeuw. De tijd van
de pest, de Zwarte Dood. „Ik
praat er liever niet over, anders
bederf ik mijn zin in het schrij
ven". Er zijn de laatste jaren
nogal wat boeken gepubli
ceerd die een bestaand stuk
historie vrijelijk als onderwerp
benaderden, die historische
feiten met fictie mengden. Een
trend? En waarom? „Goeie
vraag", vindt Marlowe. „Ik. „Ik voel me erg thuis in de Eu-
denk haast dat het aan de mo- ropese renaissance. In een tijd
derne historici zelf ligt. Ze waarin je als je verstand en een
staan sterk oridër de invloed?1goede opleiding gekregen had,
van de Fransman Mare Bloch. bijna alles kon weten wat er te
En die stond een vorm van ge
schiedschrijving voor vanuit
de gewone man, vanuit gewo
ne dagelijkse dingen. De grote
gebeurtenissen, figuren van
groter formaat worden daar
vaak bij verwaarloosd. Dat
neemt de betovering uit de ge
schiedschrijving weg. Ik denk
dat die nu elders gezocht
DWEMS
Elders is een belangrijk woord
voor Stephen Marlowe. Hij
woont niet meer in Amerika.
Hij woont eigenlijk voortdu
rend elders. En zijn boeken
spelen evenmin aan het Ame
rikaanse thuisfront. Ze behan
delen. zelfs onderwerpen die
daar impopulair zijn. Marlowe:
weten was. Jullie Erasmus was
een mooi voorbeeld. Da Vinei
vooral, die geen gebied van de
wetenschap heeft overgesla
gen. De studie van dat soort fi
guren is niet erg gewild in
Amerika. DWEMS, worden ze
genoemd, Dead White Europe
an Males. Dode Blanke Euro
pese Mannen. In Amerika
wordt de geschiedenis nu her
schreven. Misschien is het
waar dat elke generatie dat
moet doen. maar ik vind dat 't
helaas te bevooroordeeld is en.
te ver gaat". En wat zijn liefde
voorzie Renaissance Mens, de
homo universalis betreft, ver
wijst hij naar dezelfde moder
ne universiteit thuis: „Wij heb
ben een vriend die professor in
de geschiedenis is. Hij vertel
de ons dat-ie nauwelijk met z'n
collega's kan praten. Ze heb
ben allemaal één specialisatie
en buiten dat terrein vallen ze
als gesprekspartner droog".
Shakespeare
„Mijn onderwerpen zoeken
mij vaak, in plaats van anders
om", zegt Marlowe. Het onder
werp Columbus diende zich
lang aan voordat er sprake was
van een Columbusjaar, al is
zijn 'De memoires van Colum
bus' nu herdrukt. „Ik schreef
op een ochtend vijf pagina's,
liet ze aan mijn vrouw Anne le
zen en die zei: daar moet je
mee doorgaan. Voordat 'ik aan
Cervantes toekwam, was ik be
zig aan een ander boek: Hon
derd pagina's had ik klaar, ik
liet ze weer lezen aan mijn
vrouw en die zei niets. Pas toen
we later over straat liepen, zei
ik: Ik geloof dat het niks is.
Pfff, zei zij opgelucht, geluk
kig, dat vond ik ook. Cervantes
is eigenlijk overgebleven van
het boek dat ik wilde maken
over de Britse toneelschrijver
Christopher Marlowe, een
naamgenoot van me. Hoe meer
ik van Marlowe las, hoe beter
ik zijn taal vond, maar hoe
minder zijn toneelwerk zelf me
interesseerde. En om twee jaar
van je leven te besteden aan ie
mand wiens werkje niets zegt.
Ik heb het laten vallen". In dat
boek had Cervantes, zijn tijd
genoot, een klein plaatsje. Nu
heeft Marlowe een plaatsje in
'Dood en leven van C-ervantes'.
Evenals Shakespeare trou
wens, want Cervantes en de
grote William stierven op de
zelfde datum. Al werd in Span
je al de moderne jaartelling ge
bruikt en in Engeland nog de
oude. „Te mooi en te toevallig
om te laten schieten", lacht
Marlowe. „Er zijn een aantal
jaren waarin helemaal niets
bekend is uit het leven van
Cervantes. Die heb ik inge
vuld. Hij gaat nu naar Neder
land en naar Engeland".
El Manco
Marlowe's boek staat zo bol
van de avonturen dat zelfs wie
iets van Cervantes' merkwaar
dige leven weet, al gauw de
weg kwijt is tussen feit en fic
tie. Cervantes hééft meege
streden in de zeeslag van Le-
panto, hij hield er een mis
maakte hand aan over ('el
manco de Lepanto' was zijn
bijnaam), hij werd als slaaf ge
vangen gehouden door de Bar-
barijse zeerovers van Noord-
Afrika, maar of zijn broer Juan
de Onduidelijke nu een spion
was, of hij te maken had met
de komst van de tulp naar Ne
derland en of hij de 'échte Don
Juan' ontmoet heeft, moet de
lezer zelf maar uitmaken. Wat
dat betreft heeft Marlowe's
Cervantes-roman iets van Cer
vantes' hoofdwerk Don Quijo
te: een confrontatie van literai
re fictie en de werkelijkheid
van zijn tijd. Wanneer Cervan
tes vertelt hoe hij de Italiaanse
dichter Torquato Tasso ont
moet, laat Marlowe hem een
kernzin zeggen: „Hier, moet ik
opmerken is de geschiedenis
voor één keer geheel in over
eenstemming met de grotere
waarheid van de fictie". Een
essentiële omdraaiing.
Dey van Algiers
Marlowe werkte aan dat grote
literaire tapijt zonder voorop
gezet schema of plan. „Mijn
boek werkt voor mij pas als er
onverwachte dingen gebeu
ren. De personages en de ge
beurtenissen moeten 't van me
overnemen, net zoals 't in het
leven gaat. Ik wil ook niet dat
mijn research de vertelling in
de weg zit. Als ik dinsdag over
de Dey van Algiers wil schrij
ven, zoek ik maandag nog iets
op in de bibliotheek. Het moet
spontaan blijven. Ik heb een
paar keer duidelijk té veel re
search gedaan en toen ging
m'n boek in de verkeerde rich
ting. Het moet ook voor mijzelf
'fun' blijven. Ik heb het verwijt
gekregen dat ik de personages
moderne taal laat praten. On
zin natuurlijk. De taal die er
toen gesproken werd, was voor
iedereen De Moderne Taal".
Hoe zou hij als hij een boekver
koper was zijn boek aanprij
zen? Marlowe lacht. „Ik zou
zeggen dat het een boek is
waarvan je kunt genieten als je
met de schrijver mee wil wer
ken. Het is niet als televisie,
waarbij je passief moet wach
ten wat er op je af komt. Werk
je samen, dan denk ik datje er
ontzettend veel plezier mee
kunt beleven. Misschien lach
je, misschien huil je. Charles
Dickens heeft zo mooi gezegd
wat een goeie romanschrijver
moet doen: hij moet zijn pu
bliek laten lachen, laten huilen
en laten wachten. Dat laatste is
vooral prachtig. Laten wach
ten. Je lezers op het puntje van
hun stoel laten zitten."
Parodie
„Mijn boek is deels een paro
die op spionageboeken en
deels een parodie op histori
sche romans. Parodieën wer
ken alleen maar als je houdt
van wat je op de hak neemt. En
dat doe ik. Ik ben gek op spio
nageboeken en heb er zelfs
een paar geschreven. En mijn
vijftiende eeuw en Cervantes
zijn op een gekke manier een
spiegel van onze tijd. Want de
commentator tussen de regels
door, dat ben ik". En leert de
lezer Cervantes kennen? „Ja"
zegt Marlowe/ met een grijns,
„misschien wel beter dan uit
een reguliere biografie." Is dat
de waarheid? Hij lacht nog
eens: „Het zou voor honderd
procent waar kunnen zijn". Je
hóórt het hem denken: de Gro
tere Waarheid van de Fictie.
Stephen Marlowe: Dood en
leven van Miguel de Cervan
tes, vertaald door Paula
Moody, uitgeverij De Kern,
fl.44,90. Eveneens van Marlo
we verkrijgbaar: De memoi
res van Columbus, De Kern, fl.
29,90.
pauzes niet, dat gebeurde
es tegen het einde van de
low. Tot die tijd hoorde hij de
ireekkoren met 'Patrick' met
te n brede glimlach aan en con-
ntreerde hij zich op het mu-
kale gebeuren dat een men-
üng bleek te bevatten van
tfE ck, reggae, samba en blues.
Fransman ontpopte zich als
n kundig danser en wist het
ibliek met zijn composities
»te zwepen, dan weer ingeto-
n te laten luisteren. Bij de
rde toegift vroeg Patrick
pi af of het publiek niet
>est gaan slapen. De menig-
was echter te veel in de ban
n Bruel om als makke scha-
af te druipen. Dus kroop
i maar weer achter de piano
or 'Je t'aime', een duet dat
555 i ten bate van het aids-onder-
ek schreef, en speelde hij
en later 'Amsterdam' van
cques Brei. Vanaf dat mo-
mt wist hij nauwelijks van
houden. Hij plakte er nog
ns twintig minuten toegiften
n vast om uiteindelijk het
dium te verlaten in de we
ischap dat Nederland van
^uel houdt.
MALMÖ - Diggy loo dig-
'gy lei. Ding dinge dong.
Boom bange bang. A-ba-
ni-bi. En ze doen het nog
steeds: dit jaar ontmoeten
we de tekst 'Yamma yam-
ma', de slagregel waarmee
Finland de internationale
taalgrenzen probeert te
omzeilen in het Eurovisie
Songfestival.
In het verleden heeft dat (zie
de succestitels in de aanhef)
ook een paar keer goed ge
werkt. Of het de Finnen dit
jaar ook gaat lukken valt te be
zien. Ze hebben om hun inven
tieve tekst (het woord 'yamma'
komt zo'n tachtig keer langs in
drie minuten) een strak roek-
nummertje gemonteerd met
wat pittige latin-accenten, dus
het zou kunneh. Het zou met
een een primeur zijn: Finland
is een traditionele verliezer,
met veel klasseringen in de
naamloze achterhoede.
Over wie er echt gaat winnen
zijn de meningen zeer ver
deeld. De bookmakers in En
geland mikken natuurlijk op
de Engelstalige inzendingen,
van het Verenigd Koninkrijk,
Malta en Ierland, die ook om
argumenten van kwaliteit en
presentatie zeker niet kans
loos lijken. Van de Mediterra
ne bijdragen worden die van
Griekenland, Joegoslavië (alle
bei met een snufje folklore),
Cyprus (op de sensuele toer)
en Italië (een hartverscheu
rend levenslied) in de wandel
gangen hoog ingeschat.
Bij de 'outsiders' worden Oos
tenrijk, Spanje, Frankrijk en
Zweden genoemd. Nederland
komt in deze speculaties ei-
genlijk niet voor, evenmin als
België.
Indruk
Zanger Humphrey Campbell
maakte gistermiddag overi
gens wel enigè indruk met een
akoestisch optreden op de Ne
derlandse receptie. Met Edwin
Schimscheimer aan de piano
vertolkte hij enkele ever
greens, met zijn broers erbij
het Eurovisieliedje (in het En
gels, en dan heet 'Wijs me de
weg' ineens 'Close your eyes'
en een swingende gospel.
Mooi, vond iedereen: laat za
terdagavond ook maar het or
kest weg, dan kun je tenminste
horen dat die jongens goed
kunnen zingen.
Praten over de uitslag blijft
speculatief natuurlijk: nie
mand weet waar de jury's dit
jaar op gaan vallen. Vorig jaar
vonden ze de gezellige opge
wektheid van Carola en de
meeslepende etnische bijdra
ge van Amina het mooist, an
dere jaren waren een vrolijke
niemendalletje of een patheti
sche hartekreet ineens favo
riet.
Politiek
Politieke keuzen' komen dit
jaar niet aan de orde. Het weg
vallen van grenzen en muren,
het samenkomen van lang ver
deelde Duitslanden, de ont
spanning tussen oost en west,
thema's die twee jaar lang de
helft van de ingezonden lied
jes beheersten, zijn achter
haald. Al was het maar omdat
al die ontwikkelingen evenzo
veel nieuwe problemen blijken
te hebben meegebracht. De
nieuwe politieke trend is trou
wens het uiteenvallen van lan
den- en volkenfederaties, bij
voorkeur met veel wapenge
weld. En dat schrijft lang niet
zo lekker weg als songfestival-
liedje. Vandaar dat de meer
derheid van de auteurs het dit
jaar gewoon zoekt in het ver
trouwde, veilige, onschadelij
ke liefdesliedje. Of in zoiets als
'Yamma yamma'.
Miljoenen
Minstens 44 landen, verdeeld
over de hele wereld, besteden
televisiezendtijd aan het Euro
visie Songfestival. En maar
liefst 35 daarvan zenden het
rechtstreeks uit. Uiteraard zijn
dat de deelnemende landen
(behalve Italië, waar zo'n festi
val met maar één Italiaans
De Joegoslavische deelneemster aan het songfestival, Extra Nena (tweede van links) kon het tijdens een fi
de gebroeders Campbell.
liedje natuurlijk niet in de weg
mag staan van de normale
spelletjes en daarom wordt bp-
genomen en 's nachts ver
toond. Of het festival ook in
Slovenië en Kroatië te zien zal
zijn is onbekend: de Eurovisie
bemoeit zich zo weinig moge
lijk met politiek. De 'oude' Joe
goslavische televisie zit in Bel
grado, en die is lid van de Eu
rovisie en doet dus ook mee,
met een Servische inzending.
Misschien zendt Zagreb het
wel uit maar dan met het liedje
van 'Extra Nena' weggedraaid:
zo deden de vijandige buren
van Israël het vroeger ook.
Toekomst
Dit soort politieke verwikke
lingen raken Eurovisie natuur
lijk wel degelijk. Al was het
maar vanwege het feit dat al
lerlei voormalige Oostbloklan
den staan te popelen om ook
lid van de club te worden en
dan ook mee te doen aan het
Songfestival. Coördinator (en
bewaker van de puntentelling)
Frank Naeff (die na vijftien
festivals dit jaar met vut gaat)
laat weten dat over dit soort za
ken hard wordt nagedacht
(vergaderd dus). Volgend jaar
blijft alles in elk geval nog bij
het oude. Pas in 1994 zullen de
politieke verschuivingenook
hun weerslag hebben op het
songfestival. In wat voor
vorm? Dat weet Naeff nog niet.
Op dit moment schijnen er
drie opties op tafel te liggen:
een rotatiestelsel (dan kun je
om de twee of drié jaar mee
doen), een voorselectie waarbij
de jury's de dag voor het festi
val uit de inzendingen zoiets
van twintig finalisten aanwij
zen, en een over meer avonden
verdeeld festival met halve fi
nales en een slotavond.
Toerisme
De Zuidzweedse stad Malmö,
die als gastheer fungeert,
grijpt de gelegenheid om zich
internationaal te profileren als
leuk reisdoel met beide han
den aan. De aanwezige pers
wordt overstelpt met werven-i
de informatie en met uitnodi
gingen voor het bijwonen van
presentaties en evenementen.
Jammer voor Malmö: de grote
meerderheid is vrijwel uitslui
tend in het eigen feestje geïn
teresseerd, en niet in de toeris
tische en culturele verworven
heden die buiten het Ijssta
dion te zien zijn.
