G gaat prijsverschillen
ieuwe auto's aanpakken
Omzet Air Holland groeit als kool
ECONOMIE
'Vissers dwingen tot groepsvorming'
DUID
rijzenslag drukt
sultaat Philips
Nieuwe trucks Daf
'immens belangrijk'
Stakers supermarkten weer aan de slag
'Parkeerbeleid Schiphol is een schande'
Dasa komt
Fokker
tegemoet
DONDERDAG 7 MEI 1992
dernemers: missie
driessen succesvol
HAAG - De Nederlandse ondernemers die
maand met Andriessen meereisden naar
zijn zeer tevreden over de resulaten en
ptreden van de minister. In een brief aan
essen schrijft Stork-topman dr. J. Hovers
de ondernemers: „Wij willen nogmaals
kelijk onze erkentelijkheid uitspreken
energieke wijze waarop U aan onze zeer
volle missie leiding heeft gegeven". An-
en heeft de brief, samen met een verslag
reis en het memorandum van understan-
dat met de Chinezen is overeengekomen,
naar de Kamer gestuurd. In de Kamer
direct na de reis forse kritiek geuit op de
kamerleden teleurstellende resultaten
handelsmissie van Andriessen naar Chi-
zouden te weinig concrete resultaten ge-
zijn.
EG gaat omscholing
douaniers betalen
BRUSSEL - De Europese Commissie draagt dit
en volgend jaar ruim 920 miljoen gulden bij aan de
omscholings- en overplaatsingskosten van particu
liere douaniers en expediteurs die door het wegval
len van de EG-binnengrenzen eind dit jaar hun
baan verliezen. Dat komt neer op twintig procent
van de totale kosten, zo zei EG-commissaris Chris-
tane Scrivener. Het gaat om bijna 16.000 bedrijven
waarbij 293.000 mensen werken, waarvan zeker
63.000 banen verloren gaan. Zij sprak wel enkele
lidstaten en de sector zelf aan op het feit dat zij het
probleem onvoldoende en niet tijdig hebben onder
kend. Het is de bedoeling dat de lidstaten dan ook
zelf haast maken met het indienen van projecten.
Voor omscholing is geld beschikbaar gesteld door
het Sociaal Fonds (ongeveer 690 miljoen gulden) en
het Interreg-fonds dat sinds 1990 bestaat voor de
grensregio's.
RIJSWIJK - Nederlandse vis
sers moeten worden gedwon
gen regionale groepen te vor
men. Daarin kunnen de vang
strechten worden verdeeld en
beheerd. Vissers die weigeren
toe te treden tot een dergelijke
groep, krijgen allerlei belem
meringen opgelegd. Degenen
die toetreden, krijgen de voor
waardelijke toezegging dat ze
het hele jaar mogen doorvis-
sen.
Dat stelt de commissie Bies
heuvel in een concept-rapport
over de aanpak van de voort
durende vangstoverschrijdin
gen. Minister Bukman zei en
kele weken geleden dat de vis
sers meer verantwoordelijk
heid moeten overnemen van
de overheid. De voorstellen
van de stuurgroep Biesheuvel
geven daar verder vorm aan.
Het bestuur van de regionale
groepen krijgt het beheer over
de visquota in handen en
wordt verantwoordelijk ge
steld voor de naleving van de
overeenkomsten. Het kan
daarop ook worden aangespro
ken.
Het belangrijkste effect dat de
commissie wil bewerkstelligen
is dat de aanvoer van met
name tong en schol beter over
het hele jaar wordt gespreid.
Momenteel verkeren de vis
sers in een zogeheten priso-
ners-di lemma, stelt de stuur
groep. Uit angst dat het natio
nale quotum door collega-con
currenten wordt volgevist, pro
beren de vissers hun persoon
lijk quotum zo snel mogelijk
vol te vissen. Het gevolg is dat
in de eerste helft van het jaar
de aanvoer hoog is en de prij
zen laag zijn.
Volgens secretaris Van der
Bend kan met het nieuwe sy
steem ook worden ingespeeld
op het voornemen van minis
ter Bukman het aantal zeeda
gen per visser drastisch te be
perken. Bovendien bevat het
elementen van sociale contro
le, aldus Van der Bend.
Vissers die weigeren deel te
nemen aan de groepsvorming
moeten worden geïsoleerd, zo
stelt de stuurgroep. Zij moeten
een verbod krijgen op het hu
ren en verhuren van vangst
quota en scherper in de gaten
moeten worden gehouden
door de Algemene Inspectie
dienst. Vissers die wel deelne
men aan een regionale groep
maar toch te veel vis vangen,
moeten boetes opgelegd krij
gen.
Hoogovens bouwt
afvalverwerker
IJMUIDEN - Hoogovens
IJmuiden hoopt tussen
1993 en 1995 in fasen een
eigen centraal afvalver
werkingsbedrijf in ge
bruik te nemen. Het staal
concern investeert in de
installatie twintig miljoen
gulden. Hoogovens heeft
tot de bouw van de groot
ste reiniger van met olie
vermengd afval besloten,
omdat geen enkele Neder
landse installatie de pro-
duktie van Hoogovens
aankan en verwerking in
eigen beheer goedkoper
zou zijn dan uitbesteding.
SSEL De Europe-
mmissie gaat stren-
ptreden tegen auto
anten die gebruik
van exclusieve de-
etwerken.
iding zijn de grote prijs-
illen tussen auto's van
fde type binnen de lid
van de EG. De Commis-
de laatste twee onder-
ar de prijzen en consta-
verschillen die opliepen
procent voor eenzelfde
[auto. Het onderzoek dat
gisteren door de Britse com
missaris, Leon Brittan, werd
gepresenteerd, biedt volgens
hem echter onvoldoende hou
vast om het gebruik van exclu
sieve dealerschappen te ver
bieden of aan te passen. De
richtlijn die deze afwijking van
het normale zakendoen bin
nen de Gemeenschap regelt,
loopt eind juni 1995 af. Een
verlenging tot eind 1999 het
moment waarop er sprake
moet zijn van een volledig
vrije markt in de auto-sec
tor - is echter mogelijk. Vol
gens Brittan moet de auto-in
dustrie er dan wel voor ge
zorgd hebben dat prijsver
schillen binnen de door de EG
aanvaarde grenzen liggen.
De overkoepelende organisa
tie voor consumentenbelan
gen binnen de EG, de BEUC.
had zich twee jaar geleden bij
de Commissie beklaagd over
de grote prijsverschillen. De
organisatie was ervan over
tuigd dat het exclusieve dea
lerschap de hoofdoorzaak van
deze prijsverschillen vormde.
Uit het onderzoek kwam naar
voren dat bij Ford, Honda,
Mazda, Peugeot en VW voor
tenminste een type prijsver
schillen optraden van rond 40
procent. Bij BMW en General
Motors (Opel) kon dat verschil
oplopen tot 30 procent. Alleen
Mercedes Benz bleef met prijs
verschillen van 17 procent bin
nen de toegestane marge van
18 procent, gerekend over een
langere periode. Uit het onder
zoek bleek voorts dat de auto's
in België en Nederland - na
aftrek van belastingen het
goedkoopst zijn. Spanje en En
geland zijn voor de aankoop
van een nieuwe auto het
duurst.
Originele k)jk op keuken-kleuren?
inbouwkeukens zijn er in talloze,
minder gewaagde kleuren.
'OP, bijvoorbeeld, is een echte
noviteit. Nog veel méér kleurrijk
staat u te wachten als u bij de
Select Dealer binnenstapt.
)HOVEN - Olympi- Centurion
Spelen of niet, de
22' iop van tv's en vide-
jjiidt dit jaar niet tot
3 erende resultaten.
Jiinste, dat denkt be
islid H. Appelo van
(te.
iere divisies van Philips
37 in het eerste kwartaal
f ede resultaten zien. „Dat
18; 'namelijk het gevolg van
ingen in het kader van
293nturion operatie", aldus
Wereldklasse die u toekomt
VOGELS
licht negatief bedrijfsresul
taat, maar dat komt wel goed".
J il Europa is een slagveld
de fabrikanten elkaar
7'ige prijzen beconcurre-
fe hopen dat de prijzen-
ïel stopt, maar meer dan
kunnen we niet". Euro-
grootste markt voor de
mentenprodukten bij
s. Werd er op de verkoop
5 DEI con sumentenelektronica
video's, camcorders en
ijke in het eerste
al van 1991 nog ruim
triljoen gulden verdiend,
rd het een verlies van 90
n gulden. Omdat Poly-
huishoudelijke appa-
het goed bleven doen,
biedi er saldo nog een positief
fsresultaat van 106 mil-
gulden worden geno-
o waarschuwde dat de
e produkten, cd-i en de
2Jle cassette, dit jaar nau-
i s aan de resultaten zul-
jdragen. „De nieuwe ap-
2i ïn worden dit jaar groot-
i ps geïntroduceerd, maar
1 tl jaren duren voor deze
1 kten een behoorlijke bij-
aan de winst gaan leve-
u Appelo bevestigde dat de
2 luctie van cd-i in Ameri-
111 groter succes is dan ver
maar weigerde aantal-
2 'erkochte apparaten te
3 en. „Laat de concurren-
ioi tar zelf maar achter ko-
7 de nieuwste aanwinst
5j Consumentenprodukten,
75^club, was Appelo weinig
10 deelzaam. „We beraden
2 'er de hoogte van het bod
2i e aandeelhouders. Wat ik
9 an zeggen is dat de schul-
4 st van Superclub af-
't. We hebben nog een
De stakingsshirts werden gisteren uit gedaan.
HANNOVER De twee nieu
we trucks die vrachtautofabri
kant Daf uit Eindhoven deze
week introduceert op de groot
ste Europese bedrijfswagen-
beurs in Hannover, zijn „van
immens belang" voor de on
derneming.
De scheidende voorzitter van
de raad van bestuur ing. A. van
der Padt zei dat gisteren in
Hannover. Daf heeft ondanks
de verliezen van de afgelopen
jaren nadrukkelijk besloten de
ontwikkeling van de nieuwe
types Daf 75 en Daf 85 voort te
zetten. De ontwikkeling van de
nieuwe modellen vergde de af
gelopen vier jaren een investe
ring van 550 miljoen gulden.
Het beleid om door te gaan met
de ontwikkeling van de nieu
we modellen was volgens Van
der Padt een moeilijke beslis
sing. Een vrachtwagenfabri
kant van de omvang van Daf
kan volgens hem echter alleen
blijven bestaan als de produk
ten beter zijn dan die van de
concurrenten. Van der Padt
benadrukte dat Daf alle moge
lijkheden heeft om zelfstandig
te blijven voortbestaan. Voor
waarde daarbij is wel dat het
eigen vermogen van de onder
neming verbetert.
De nieuwe 75- en 85-serie zijn
speciaal bedoeld voor het zwa
re distributievervoer op de
korte en middellange afstand.
Jaarlijks worden in West-Euro
pa een kleine 120.000 trucks
met een totaal gewicht vanaf
17 ton verkocht. Dat is ruim
eenderde van de hele truck-
markt. Daf heeft in dit seg
ment nu al een marktaandeel
van ongeveer acht procent.
Van der padt verwacht dat dit
percentage dankzij de twee
nieuwe trucks de komende ja
ren kan toenemen. Een per
centage waarop Daf denkt uit
te komen wilde hij echter niet
noemen.
AMSTERDAM De acties bij
de supermarkten zijn gisteren
afgeblazen. Op een bijeen
komst in Amsterdam besloten
circa 350 werknemers uit de
supermarktsector in grote
meerderheid met onmiddellij
ke ingang weer aan de slag te
gaan nu de cao-onderhandelin
gen volgende week maandag
worden hervat. Afhankelijk
van het onderhandelingsresul
taat beslissen de vakbondsle
den op 18 mei over de vraag
wat er verder moet gebeuren.
De Dienstenbonden van FNV
en CNV willen maandag een
tweejarig contract afsluiten
waarin de loonachterstand die
er volgens hen in de super
marktsector is vergegeleken
met bedrijven als KBB althans
gedeeltelijk wordt wegge
werkt. In de supermarktsector
werd sinds vijf weken op be
scheiden schaal gestaakt. De
staking zette echter niet veel
zoden aan de dijk omdat de
werkgevers met werkwilligen
de zaak draaiend konden hou
den.
ENSCHEDE De vakantie
ganger is de dupe van de dras
tische verhoging van het tarief
voor langparkeren op Schip
hol. Voorzitter F. Fransen van
reisorganisatie Arke zei dit gis
teren tijdens de presentatie
van de jaarscijfers. Hij vindt
het parkeerbeleid „een regel
rechte schande". Schiphol wil
door de tariefsverhoging voor
het langparkeren passagiers
bewegen meer gebruik te ma
ken van het openbaar vervoer.
Fransen kan zich vinden in
deze theorie, maar volgens
hem vergeet Schiphol dat het
openbaar vervoer geen alter
natief is voor de vakantiegan
gers uit het oosten, noorden en
zuiden van het land. 's Och
tends vroeg rijden er vanuit
die regio's geen treinen. A'ke
heeft bij de NS aangedrongen
op nachtverbindingen met
Schiphol.
De strategie van Schiphol
heeft er volgens Fransen toe
geleid dat de regionale lucht
havens Eindhoven, Maastricht
en Twente steeds meer aan po
pulariteit winnen. Daar doen
zich geen parkeerproblemen
voor. Vorig jaar was het aantal
klanten dat met Arke vanaf
deze luchthavens vloog circa
10.000. Dit jaar rekent het be
drijf op een stijging tot zo'n
20.000.
Behalve over consumenten
produkten liet Philips gisteren
positieve geleiden horen over
het eerste kwartaal. Vooral de
divisie Licht liet een mooie
vooruitgang zien. Het bedrijfs
resultaat ging 135 miljoen gul
den omhoog tot 235 miljoen
gulden. „De omzetstijging
komt geheel voor rekening
van de verkopers, die zich
flink ingespannen hebben.
Daarnaast heeft Centurion zijn
vruchten afgeworpen in de
kosten- en efficiëncysfeer. Ook
bij de overige divisies zien we
een duidelijke verbetering in
de resultaten als gevolg van
Centurion".
De operatie is blijkbaar zo
goed aangeslagen dat massa
ontslagen nu tot het yerleden
behoren. Vorig jaar verloren
27.000 mensen hun baan, in
het eerste kwartaal van 1992
slechts 400. „Er zullen overal
en altijd kleine reorganisaties
blijven, maar de grote klap
hebben we gehad. Hoeveel
mensen er dit jaar hun baan
gaan verliezen kan ik niet zeg
gen, daarvoor is het nog te
vroeg in het jaar", aldus Appe
lo. Om zijn woorden kracht bij
te zetten verwees hij naar Con
sumentenprodukten. „Hoewel
de gang van zaken daar veel
slechter was dan vorig jaar,
zijn er nog geen 100 mensen
ontslagen bij deze divisie".
Met de massa-ontslagen be
spaarde Philips zich vorig jaar
450 miljoen gulden. De helft
van die besparingen werd dit
jaar al weer ingeleverd aan stij
gende lonen en salarissen. De
financieringslasten gingen
verder omlaag. Het saldo van
de financiële baten en lasten
verbeterde met 65 miljoen gul
den tot 323 miljoen gulden ne
gatief. Aflossing van de schul
den, die 74 procent van het to
tale vermogen uitmaken blijft
echter geboden. Philips wil
daarom nog praten over een di
videnduitkering. „Hoewel ik
me realiseer dat we onze aan
deelhouders zwaar teleurstel
len als we voor het derde
opeenvolgende jaar geen divi
dend uitkeren". Pas na de cij
fers over het derde kwartaal
wil Philips over het dividend
gaan nadenken.
BADHOEVEDORP - De
toekomst ziet er zonnig
uit voor Air Holland. Di
recteur P. Langendijk ver
wacht voor het lopende
boekjaar een omzet van 50
miljoen gulden en een be
scheiden winstje.
-„Het jaar daarna verwachten
we een omzet van 100 miljoen
gulden een winst van 10 mil
joen. Mogelijk hebben we dan
al 5 vliegtuigen in de lucht,
waaronder minstens een voor
de lange afstand". Ook voor de
oud-Air Holland medewerkers
is dit goed nieuws. Het afgelo
pen halfjaar kregen 83 mensen
hun baan terug en de groei zal
tot nog meer werkgelegenheid
leiden. Ar Holland -lijkt uit
haar as herrezen. Vorig jaar
was de vliegmaatschappij
maandenlang goed voor vette
krantekoppen over een faillis
sement en ging het personeel
massaal de straat op om het be
drijf te redden. .Hoewel de fi
nanciële wereld het bedrijf al
had afgeschreven kwam Lan
gendijk op het laatste moment
opdagen als reddende engel.
De reiswereld reageerde voor
alsnog sceptisch. De grote con
currenten Martinair en Trans-
avia kaapten de chartercon
tracten voor de neus van Air
Holland weg en de grote tour
operators wilden geen zaken
meer doen met een vliegmaat
schappij die niet zeker was van
overleving. „Het nieuwe Ar
Holland is een doodgeboren
kindje", was de algemene
overtuiging.
Nauwelijks een half jaar later
kan Langendijk al lachen om
de verhalen. „De zaken gaan
uitstekend", verzekert hij. „In
het originele reddingsplan gin
gen we uit van één toestel waar
mee gevlogen zou worden en
een tweede toestel in de loop
van 1992. Nu hebben we al
twee toestellen volbezet tot no
vember 1992 en komt er een
derde toestel bij. We zijn nu al
bezig met een vierde en vijfde
Sinds op 20 december 1991 de eerste vlucht van het afgeslankte Air Holland werd gemaakt, is de maat
schappij flink gegroeid. B foto ANP
toestel voor 1993 en 1994".
Nieuw elan
Voor de personele bezetting
heeft dit ook consequenties.
„We begonnen met 117 werk
nemers en nu zitten we al op
200 mensen. As de groei door
gaat moeten er aan het eind
van dit jaar opnieuw mensen
aangenomen worden. Daarbij
hebben de oud-werknemers
voorrang. Het gaat dan niet al
leen om cabinepersoneel,
maar ook om kantoormensen.
We zitten nu aan onze maxi
mumcapaciteit. As u 's avonds
om negen uur langs het kan
toor rijdt zult u overal nog licht
zien branden, omdat de men
sen nog aan het werk zijn".
De motivatie van het personeel
is het duidelijkste bewijs voor
het nieuwe elan van Air Hol
land. Toen het bedrijf vorig
jaar in moeilijkheden kwam
trok het personeel de beerput
open. De oprichter en direc
teur John Block werd min of
meer als een dictator afgeschil
derd en het personeel dat de
kans kreeg vertrok. Een van de
eerste dingen die Langendijk
daarom deed bij zijn aantreden
was de organisatie veranderen.
„Vliegen is een dynamische
bezigheid en daarom moet je
organisatie flexibel zijn. We
hebben nu korte communica
tielijnen en mijn deur staat al
tijd open. We werken nu sa
men in een klein en hecht
team, waardoor er snel beslis
singen genomen kunnen wor
den".
De niet voorziene snelle groei
is het gevolg van een gewijzig
de strategie. „Het oude Ar
Holland was voor 80 procent
afhankelijk van chartervluch
ten naar zonbestemmingen en
dergelijke. In de nieuwe opzet
mag dat hoogstens 30 procent
zijn. De nieuwe markten waar
we op zitten zijn wet lease en
subcharters. Bij wet lease ver
huurt een maatschappij vlieg
tuig en personeel voor langere
tijd aan een andere maat
schappij. Subchartering is op
korte termijn jezelf verhuren.
Je moet hierbij denken aan ex
tra vluchten naar Barcelona in
verband met de Olympische
Spelen of voetbalreizen naar
het EK in Zweden. We ver
wachten ongeveer 30 procent
van die markt te kunnen pak
ken. We streven nu naar een
omzetverdeling van ongeveer
eenderde per deelmarkt. Daar
mee worden we minder kwets
baar, omdat we minder afhan
kelijk worden van een bepaald
segment van de markt. Het
derde vliegtuig zit nu al rede
lijk vol op de markt voor sub
charters".
Spreiding
Ook op de chartermarkt, tradi
tioneel het terrein waar Air
Holland zich op begeeft, moet
meer spreiding komen. „We
moeten minder afhankelijk
worden van de zogenaamde
zonbestemmingen, Spanje,
Griekenland en de Canarische
Eilanden. De trend is dat con
sumenten steeds verdere en
exotischere bestemmingen
kiezen. Daarom zijn we nu be
zig met het verkrijgen van ver
gunningen voor vluchten naar
Noord-Amerika en het Cari-
bisch gebied. Waarschijnlijk
komt die toestemming nog dit
jaar". Voor de komende winter
houdt Ar Holland het nog wat
dichter bij huis. „We hopen on
geveer 70.000 stoelen te kun
nen verkopen voor het.winter-
programma. Er zijn al contac
ten met touroperators en de
bedoeling is er langlopende
contracten mee af te sluiten.
De onderhandelingen over de
zomer van 1993 moeten nog
beginnen, dus daar kan ik nog
niets over zeggen".
De groei ziet er op papier dus
goed uit, maar de yraag is of
Ar Holland het allemaal finan
cieel rond kan breien. Enige
tijd geleden verschenen er be
richten in de pers over een
strop van 10 miljoen gulden
doordat de motoren van een
geleasde Boeing vastgeroest
waren. Die 10 miljoen extra
uitgaven op een eigen vermo
gen van 25 miljoen gulden zou
den het bedrijf direct weer in
de gevarenzone brengen. „Vol
strekte onzin", reageert Lan
gendijk. „De motoren waren
gewoon aan revisie toe. De 10
miljoen gulden zijn ook hele
maal geen kosten. Door de re
visie kunnen de motoren weer
langer mee. De waarde van de
motoren is dus ook met 10 mil
joen gulden verhoogd, zodat er
op de balans geen veranderin
gen zijn gekomen".
Langendijk benadrukt dat de
vermogenspositie van Ar Hol
land kerngezond is. „We zijn
begonnen met 25 miljoen gul
den risicodragend vermogen.
Nu is het aandelenkapitaal uit
gebreid tot 30 miljoen gulden
en hebben we een achterge
stelde lening van 10 miljoen
gulden. Het balanstotaal be
draagt 120 miljoen gulden. Dat
zijn voor luchtvaartbegrippen
zeer solide vermogensverhou
dingen".
'Overheid traag
met verwerken
EG-richtlijnen'
BRUSSEL - Het VNO wil na
gaan of het bedrijfsleven de
schade kan verhalen die zij op
loopt indien Nederland begin
januari door eigen schuld nog
niet klaar is voor de interne
markt.
Volgens voorzitter Rinnooy
Kan „is het gênant te moeten
constateren dat Nederland bij
de uitvoering van de richtlij
nen van de EG nog steeds met
de rode lantaren zwaait".
De VNO-voorzitter wijst de mi
nisteries van landbouw, wvc,
justitie en financiën als hoofd
schuldigen aan voor de trage
verwerking van de EG-richtlij
nen. De meeste pijn zit volgens
hem op het terrein van de ac
cijnzen en technische handels
belemmeringen.
MÜNCHEN De Duitse vlieg
tuigbouwer Deutsche Aerospa
ce (DASA) overweegt vlieg
tuigprojecten uit te stellen ter
behoeve van nauwere samen
werking met Fokker.
Uitstel is waarschijnlijk de eni
ge manier om uit de patstelling
te komen die de vergaande sa
menwerking tussen Dasa en
Fokker blokkeert. Fokker stelt
als voorwaarde aan Neder
lands-Duitse samenwerking
- binnen het spoedig te star
ten project voor een verkorte
Fokker 100, de Fokker 70
dat Dasa niet tegelijkertijd een
eigen vliegtuig voor de korte
en de middellange afstand ont
wikkelt dat een concurrent is
voor de Fokker-produkten.
Dasa-dochter MBB bouwt al de
rompen voor de Fokker 100.
Dasa wil echter de eigen pro
jecten voor een straalvliegtuig
met 92 stoelen en een met 122
stoelen niet voorgoed laten
vallen.
Fokker heeft er nooit een ge
heim van gemaakt niet op ei
gen kracht de financiële risi
co's te kunnen torsen die zijn
gemoeid met het ontwikkelen
van een generatie geheel nieu
we straalverkeersvliegtuigen.
Voorlopig echter is de genera
tie waartoe de Fokker 100 be
hoort nog niet verouderd. Dat
komt volgens Fokker doordat
er op het gebied van vliegtuig
bouw geen revolutionaire uit
vindingen in het verschiet lig
gen die een heel nieuw vlieg
tuig een voorsprong zouden
geven op bestaande vliegtui
gen. Daarom heeft volgens
Fokker het starten van een
heel nieuw vliegtuigprogram
ma op dit moment geen zin.
