Medische experimenten alleen na toestemming van toetsingscommissie Joden in de Italiaanse leeuwenkuil GEESTELIJK LEVEN OPINIE COMMENTAAR £eidóe@ou?a/rit Heidóe Qowuvnt donderdag 7 mei 1992 „Feministische theologie serieus nemen" 'VATICAANSTAD - De pauselijke bijbelcommissie zal de inzichten van de feministische theologie niet langer als sönbruikbaar terzijde leggen, maar telkens onderzoeken, welke opvattingen voor een juist inzicht in de bijbeltek sten vruchtbaar zijn. Dat blijkt uit uitspraken van de se cretaris van de pauselijke bijbelcommissie, de jezuïet Al- bert Vanhoye. voor Radio Vaticana. Volgens Vanhoye zal «r in de toekomst in de Rooms-Katholieke Kerk ruimte zijn voor een „opener" interpretatie van de bijbel, waarbij niet alleen gebruik wordt gemaakt van de inzichten van de feministische theologie, maar ook van die van de in het Vaticaan eveneens omstreden bevrijdingstheologie. -Volgens Vanhoye is de feministische theologie in de An gelsaksische landen „zeer vitaal" en stuit zij daarom op kritiek. Maar deze theologie geeft uitdrukking aan een •nieuwe gevoeligheid die mensen helpt in de bijbelteksten dingen op te merken waaraan zij tot dusver te weinig aan dacht besteedden. Gereformeerde Bond wijst proces tegen Hervormde Kerk af Ik schilder neuzen de mensen te dwingen er naar te kijken. HUIZEN Het hoofdbestuur van de Gerefor meerde Bond voelt niets voor het plan om via de burgerlijke rechter de uniforme beheersre- met opzet scheef om geling binnen de Nederlandse Hervormde Kerk ongedaan te maken. Het brengen van de kerk voor de wereldlijke rechter moet als me thode principieel van de hand worden gewe zen, schrijft ir. J. van der Graaf. Een comité van veertien tegenstanders van de beheersre geling heeft onder de hervormde kerkvoog dijen een brief verspreid waarin om financië le steun voor een proces tegen de Hervormde Kerk wordt gevraagd. De beheersregeling, waarmee de hervormde synode in maart vorig jaar instemde, moet een einde maken aan de huidige situatie waarin er drie regelingen voor het beheer van de kerkelijke goederen bestaan. Conflict gereformeerden over hulp aan Israël LEERSUM/LEUSDEN Binnen de Gereformeerde Kerken in Nederland bestaat onenigheid over de hulp aan Israël. De depu- taten (deskundigen) Kerk en Israël is het een doorn in het oog dat zending en werelddiaconaat vooral projecten voor Palestij- nen steunen en nauwelijks geld over hebben voor het lenigen van de nood in joodse kring. Het gevolg is dat gereformeerden die projecten in Israël willen steunen, hun geld geven aan niet- kerkelijke organisaties of aan provinciale Kerk en Israël-werk- groepen. De deputaten zijn voor hulp aan projecten in Israël af hankelijk van zending en werelddiaconaat, omdat zij geen eigen budget hebben. Het moderamen (bestuur) van de gereformeerde synode hoopt op korte termijn via een gesprek met de direct betrokkenen een uitweg uit de problemen te vinden. De deputaten Kerk en Israël hebben er kritiek op dat zending en werelddiaconaat voor de tweede achtereenvolgende keer hebben geweigerd bij te dragen in de kosten van het psychiatrisch zie kenhuis Kfar Shaul in Israël, waar slachtoffers van het nazisme worden verpleegd. Ook waren zending en werelddiaconaat pas na lang aandringen bereid 100.000 gulden uit te trekken voor de opvang van Russische joden in Israël. DEN HAAG - Een medi sche experiment mag al leen worden uitgevoerd als een toesingscommis- sie het ethisch toelaatbaar tieeft gevonden. Boven dien moet de proefper soon een schriftelijke toe stemming geven, die op ieder moment zonder op gaaf van reden weer kan worden ingetrokken. De 'ó'nderzoeker moet een ctanspakelij kheidsverze- kering afsluiten voor eventuele schade aan de proefpersoon. Dat schrijven staatssecretaris Simons van WVC en minister Hirsch Ballin van justitie in "het wetsvoorstel Medische Ex perimenten, dat zij gisteren bij de Tweede Kamer hebben in- Het moet volgens hen aanne melijk zijn dat het experiment nieuwe inzichten zal opleveren op het terrein van de weten schap. Minder ingrijpend on derzoek moet onmogelijk zijn. Bovendien moet het aanneme lijk zijn dat het belang van het experiment in evenredige ver houding staat tot de bezwaren en het risico van de proefper soon. Omdat de onderzoeker zelf een belang bij het onder zoek heeft, moet een toetsings commissie bestaand uit artsen, een farmacoloog, verpleeg kundige, jurist en ethicus toe stemming geven. De huidige zogenoemde ethi sche commissies kunnen vol gens Simons en Hirsch Ballin als zodanig gaan functioneren en moeten worden erkend door een centrale commissie. Die commissie moet volgens de bewindslieden ook gaan ad viseren over experimenten die gediend. Door de toetsing op nieuwe technieken in de ethische toelaatbaarheid willen de bewindslieden voor komen dat patiënten of vrijwil- fi'gers worden betrokken in ex perimenten die niet aan de wettelijke criteria voldoen. neeskunde betreffen, zoals op het gebied van orgaantrans plantaties of kunstmatige be vruchting. Simons en Hirsch Ballin heb ben in het wetsvoorstel bijzon dere bescherming geboden aan personen die zelf geen toe stemming kunnen geven, zo als kinderen verstandelijk ge- handicapeten of patiënten die niet bij kennis zijn. In hun ge val moet het kind, de ouder, voogd of wettelijke echtgenoot toestemming geven. Ontkoppeld De wettelijk regeling met be trekking tot embryo's is losge koppeld van het wetsvoorstel inzake de medische experi menten. Daardoor kon het wetsvoorstel dat al lange tijd geleden is voorzien van een ad vies van de Raad van State naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Het advies van de Raad van State om de experi menten met embryo's niet in een algemene maatregel van bestuur, maar ook bij wet te re gelen, is door de staatsecreta ris en minister overgenomen. In het wetsvoorstel dat nu ter advies naar de Raad van State is gestuurd, is gekozen voor de lijn die werd bepleit door de CDA-fractie in de kamer. Ex perimenten met embryo's die zijn ontstaan als gevolg van re ageerbuisbevruchting moeten in beperkte mate worden toe gestaan, zo schrijven de be windslieden. Er moet toestem ming zijn van degenen van wie de eicel en zaadcel afkomstig zijn. Bij zaad van een onbeken de donor mag worden volstaan met toestemming van de vrouw. De experimenten zijn alleen toegestaan als zij onver mijdelijk zijn en de onder zoeksmethoden gericht zijn op een gezonde ontwikkeling van het kind en het tot stand bren gen van de beoogde zwanger schap, luiden de voorwaarden. Het wetsvoorstel verbiedt het kweken van embryo's speciaal voor onderzoek en het kweken van embryo's die zich langer dan veertien dagen buiten de baarmoeder hebben ontwik keld. Ook handelingen met embryo's of geslachtscellen die erop zijn gericht „een of andere mens-diercombinatie tot stand te brengen of mense lijke klonen te maken" en in grijpen in genetisch materiaal van ëicellen, zaadcellen en be vruchte eicellen zijn verboden. Feest van Sint-Joris in het Kremlin De Russische patriarch Alexei ging gisteren voor in een speciale dienst ter ere van Moskou's patroon Sint Joris in de kathedraal van het Kremlin. De viering had dit jaar voor het eerst binnen de muren van het Kremlin plaats. foto: epa BEROEPINGEN Paus aanvaardt ontslag mgr. Ernst als bisschop van Breda Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Schipluiden (toez.) T.H. van der Hoeven te Rijnsaterswoude. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Beroepbaarstelling A. Souman, Bos rand 53,8307 AE Ens, tel. 05275-1863. Nederlandse Hervormde Kerk ■Beroepen te Roden mevr. H. Postma te "ftiehove-Oldehove. Aangenomen naar Barendrecht (buitengewone wijkge- >meente) A Jonker te Stolwijk Christelijke Gereformeerde Kerken Intrede op vrijdag 15 mei te Delfzijl P.W. -Hulshof, kandidaat te Hasselt. UTRECHT - Paus Johannes Paulus II heeft het ontslag aanvaard van mgr. H.C.A. Ernst als bisschop van Breda. Dat heeft de tijdelijk zaakge lastigde van de apostolische nuntiatuur, mgr. Orlando An- tonini, gisteren bekendge maakt. Ernst bood overeenkomstig de regels van de Rooms-Katholie ke Kerk op 8 april, de dag dat hij 75 jaar werd, de paus zijn ontslag aan. De paus heeft Ernst tegelijker tijd benoemd tot apostolische administrator. Hij zal als zoda nig de leiding van het bisdom waarnemen totdat er een op volger is benoemd. Ernst werd in november 1967 tot bisschop van Breda be noemd als opvolger van mgr. G. de Vet, die in maart dat jaar plotseling was gestorven. Voor zijn benoeming tot bisschop was Ernst onder meer hoogle raar moraaltheologie aan het grootseminarie van het bis dom Breda en vicaris-generaal van het bisdom. Mgr. Ernst heeft de priesters en parochies per brief van het besluit van de paus op de hoog te gesteld. Hij erkent dat het besluit een grote verandering voor hem betekent, maar dat hij als apostolische admini strator „met volledige inzet zal blijven verder werken". De procedure voor de opvol ging is met het besluit van de paus op gang gekomen. Het hoogste adviesorgaan van het bisdom, het kathedraal kapit tel, zal zich de komende tijd beraden over een lijst van drie personen die als kandidaten voor de opvolging van Ernst aan het Vaticaan zullen wor den voorgelegd. Johannes Paulus II, die in oktober 1978 tot paus werd gekozen, hoeft deze lijst niet te volgen, zoals bij alle bisschopsbenoemingen in ons land sinds 1^78 is geble ken. Nu Ernst geen bisschop meer is, heeft vicaris-generaal drs. L.P.J.S. Aerden zijn functie moeten neerleggen. Hij is woensdag door Frnst benoemd tot algemeen gedelegeerde van de apostolische admini strator. De priesterraad en de diocesane pastorale raad zul len tot er een opvolger voor Ernst is benoemd, niet meer bijeenkomen. De taken van de priesterraad worden waarge nomen door het kapittel, waar in onder meer de zes dekens van het bisdom zijn vertegen woordigd. De geschiedenis van de Italiaanse joden onder het regime van Mussolini is er een van bittere tegenstel lingen. Hoe kon het gebeuren dat zoveel Italiaanse joden - in 1938 een op de drie vol wassenen - leden waren van de fascistische partij? De historicus Alexander Stille haalt ter verklaring een passage aan van de Romeinse geschiedschrij ver Suetonius dat Musso lini maar al te graag her haalde. Toen Julius Cae sar stierf, vroegen de jo den van Rome die daar toen al enkele honderden jaren gevestigd waren toestemming om te treu ren bij de baar van de overleden consul en de wacht te houden bij zijn graf. De behoefte om als patriot door te gaan zou een onaf scheidelijk kenmerk blijven van het Italiaanse jodendom. Het antwoord van de christe nen op hun houding getuigde van schizofrenie. Aan de ene kant benaderden de Italianen de joden met een tolerantie die zijn weerga elders niet kende. Deze broederlijke-aanvaarding ging echter gepaard met een stelsel van bovenaf opgelegde beperkingen. Uiteindelijk was het Italië dat ons het woord getto gaf en het duurde tot 1870 dat de muren van het Ro meinse getto die werden ge bouwd op de plaats waar Titus triomfantelijk marcheerde na de vernietiging van Jeruzalem, werden neergehaald. Toen het getto werd afgebro ken en de wettelijke beperkin gen werden opgeheven, kon den de joden vrij baan geven aan hun energie. Stille herin nert ons er aan hoe snel en op hoeveel manieren de Italiaan se joden gebruik maakten van de nieuw verworven vrijheid, hoe gauw zij op de voorgrond kwamen te staan in het open bare leven. Vijftig Italiaanse joodse generaals gaven leiding in de eerste wereldoorlog. Meer dan duizend joden - op een bevolking van 43.000 won nen medailles Hun aanwezigheid in'de poli tiek getuigde eveneens van joods talent en Italiaanse openheid. In 1910 bezat Italië een joodse eerste minister; in 1920 waren er negentien jood se senatoren benoemd door koning Victor Emmanuel. In burgerlijk en politiek opzicht getuigden zij van zoveel zelf bewustzijn dat het niet verras send is dat de joden zowel te vinden waren op de voorpos ten van de fascistische partij én van het anti-fascistische verzet. De geschiedenis van de wijze waarop de joden uiteindelijk door de fascisten verraden werden is genoegzaam be kend. Het is de geschiedenis van hoe Mussolini die lange tijd de spot had gedreven met de rassenverdwazing van de nazi's geleidelijk toegaf aan de druk van Hitler en in 1938 zijn eigen rassenwetten invoerde, al bleef hij notabene joodse vluchtelingen uit het oosten toelaten. De schrijver Alexander Stille, kind van Russische joden die in de jaren dertig hun heil zochten in Italië, kwam op het uitstekende idee hun geschie denis meer van binnen uit te vertellen. Hij onderzocht de le vensgeschiedenis van vijf Ita liaanse joodse families aan de hand van nagelaten brieven en vraagesprekken met de overle venden. Hij laat de veelheid van keuzes, ervaringen en lots bestemmingen zien in een kleine, bedreigde gemeen schap. De families die Stille uitkoos verschillen in plaats van her komst, klasse en politieke be trokkenheid. Hun geschiede nis vertoont de hoog gespan nen boog van emancipatie naar hun vernietiging in Benito Mussolini bij een bezoek aan Berlijn Auschwitz. Het resultaat van zijn .onderzoek is niet alleen leerzaam en verschrikkelijk maar ook verheffend. Stille's twee eerste families ko men uit Turijn, leden van clans die onderling talloze hu welijken sloten en via Frank rijk in Piemonte terecht kwa men na in 1492 uit Spanje te zijn verdreven. De eerste zijn de Ovazza's, bankiers en toe gewijde fascisten in wier huis de koninklijke familie van Sa- voye dineerde. Ettore Ovazza vocht samen met zijn vader van 1915 tot 1918 in de Eerste Wereldoorlog en werd zowel president van de Turijnse joodse gemeenschap als hoofd redacteur van La Nostra Band- ire, een joodse fascistisch or gaan dat zo heftig anti-zionis tisch was dat Mussulini aan de eigenaar vroeg of het wat rusti ger aan kon. Ovazza verdedig de de Italiaanse rassenweten als een „noodzakelijk offer" die hem uit de partij van Mus solini verdreven. Zijn laatste politieke daad was het plat branden van de kanto ren van een zionistische krant. Hij weigerde te vluchten toen het nog mogelijk was. Hij en zijn familie werden door de na zi's aan de Zwitserse grens neergeschoten. Stille die zich baseert op gesprekken met Ovazza's overlevende neefs en nichten laat hun rijke, sierlijke en en volstrekt apolitieke mi lieu zien „waarin ideeën wer den aanvaard, niet bediscus sieerd. De joodse patriarchale instelling en de militaire tradi tie van Piemonte vermengde zich op natuurlijke en onzicht bare wijze met de nieuwe blin de gehoorzaamheid aan het fascisme". De tweede familie uit Turijn zijn de Foa's, typische vaklui uit de middenklasse die uit de geschiedenis van Piemonte een andere les hadden overge houden. Zij waren niet loyaal aan leger en monarchie maar aan de idealen van de Franse revolutie die dank zij Napole on de joden van Piemonte voor korte tijd bevrijdde. Een zoon van de Foa's werd ingenieur en hield zich verre van de poli tiek, de andere, Vittorio, stu dent rechten, werd een van de leiders van de beweging Gius- tizia e Liberta (Rechtvaardig heid en Vrijheid). Deze beweging bleek voor de fascisten vrijwel onmogelijk te infiltreren omdat haar leden neven, broers en vrienden van kinds been af waren. Zoals Stille het stelt, indien de de Foa's, de Segre's en de Levi's naar de film gingen, kon de po litie niet vaststellen of ze praatten over Gary Cooper of over het smokkelen van anti fascistische propaganda. Uit eindelijk was het een lid van een andere familie die het stak dat hij door de leden van de be weging'werd geminacht en die bereid was op te treden als pro vocateur om de groep te verra den aan de politie. Stille brengt op bewonderens- waardigde wijze de levenswij ze over van de Noorditaliaanse joden. Het is een wereld die be kend is uit de boeken van on der meer Primo Levi en Nata lia Ginzburg: advocaten, pro fessoren en ingenieurs die vol ledig geassimileerd waren, sceptisch en ironisch, maar bij de sporen van een erfenis over bleven; die, zoals Primo Levi het stelde, een kleine amusan te afwijking hadden zoals een kromme neus of sproeten: een jood is soms iemand die met kerstmis geen boom heeft, die niet salami zou moeten eten maar het toch doet, die een beetje hebreeuws geleerd heeft en het vervolgens verge ten heeft". De derde familie die Stille be schrijft, de Di Veroli's zijn straathandelaren en winke liers die vierhonderd jaar ar- moed ehebben getrotseerd in het Romeinse getto. Ze zijn trots, devoot, sentimenteel, on dernemend - een van hen ging helemaal naar Astrakhan om verrekijkers voor de jacht te verkopen. Ze zaten in de val toen de Duitsers Rome bin nentrokken. Wat Stille laat zien is een verslag van ont snappingen, gevangenneming en overleving. Stille's vierde hoofdstuk speelt zich af in Genua. Het beschrijft een welhaast onwaarschijnlij ke verstrengeling van lotsbe stemmingen: een amateurvlie ger genaamd Massimo Teglio die zijn roeping vond in het redden van joden na de machtsovername door de na zi's, en twee geestelijken, een deftige jonge priester en een rabbijn die er voor kozen te sterven in plaats van hun kud de over te laten aan de Duit sers. Teglio is een van de meest innemende figuren uit dit boek, een zelfverzekerde humanist met stalen zenuwen. De Duitsers zetten een prijs op zijn hoofd, maar hij wist aan hun greep te ontsnappen. Zijn laatste klus was het verschaf fen van valse identiteitspapie ren voor enkele fascistische ambtenaren die na de oorlog aan hun proces wilden ontko men. Het boek eindigt in het kamp Buchenwald met de Schön- heits afkomstig uit Ferrara: een schooljuffrouw aan wie de nazi's concessies deden door dat zij ze uitschold, en haar rustiger optredende echtge noot en zoon. Intelligent, met tact en histo risch onderscheidingsvermo gen geschreven, confronteert dit boek ons met een kaste van mannen en vrouwen die hun plaatsen kunnen innemen in de rij van de grote helden van de joodse geschiedenis. N.a.v. Alexander Stille, Bene volence and Betrayal. Five Ita lian Jewish Families Under Fascism. Uitgave Jonathan Cape. The Times ~~aa 304. dei Turkije als bruggenbouwefc t\ aan UE Turkse premier Suleyman Demirel is als een gelukk een man teruggekeerd van een zesdaagse rondreis door de Ce en traalaziatische republieken Oezbekistan, Kazachstan, Tur r menistan, Kirgistan en de Kaukasische republiek Azerbqj P* zjan. In alle republieken islamitisch en Turks vielD mirel een geestdriftig onthaal te beurt. Voortgedreven da ,euj zijn eigen enthousiasme verklaarde Demirel bij zijn teru gea keer in Ankara dat de tijd rijp was voor een associatie van al van Turkse volkeren. Hij liet zich zelfs een zinnetje ontvallend dnj hier en daar wel enige wenkbrauwen zal doen fronsen: „Ni mand kan ontkennen dat er een Turkse wereld ligt tusseni j Adriatische Zee en de Chinese Muur". Dat wil dus zegge van de kusten van Albanië tot en met Mongolië, inclusief Cl nees Turkestan, in het Chinees Xinkiang. Maar om alle bijg dachten weg te vegen, voegde hij daar onmiddellijk aan dat Turkije in geen geval een hegemonierol nastreeft in dei Turkse wereld, maar slechts wil optreden als bruggenbouw tussen al deze repubieken onderling en de rest van de werel SEDERT de val van het communistische Sovjet-wereld^ zijn tal van landen op zoek naar hun nieuwe positie en rol de wereld. Turkije was tot dan toe uitsluitend de Wester voorpost in het oosten tegen de Sovjetunie. Nu ziet Turki de kans om opnieuw de oude banden aan te knopen met cultureel verwante Turkse volkeren in Midden-Azië en Kaukasus. Turkije treedt hiermee in competitie met Iran d eveneens zijn oude rol van regionale grootmacht opnieuwb gint te spelen. Op ten minste één punt heeft Turkije de Iraai se ajatollahs al verslagen, op dat van de propaganda: sede 27 april worden de programma's van de Turkse televisie satelliet verspreid over geheel Midden-Azië en een groot de f1' van Europa, een publiek van om en bij de honderd miljo< cd De pogingen van Turkije om invloed te verwerven in Mil?0' den-Azië wordt met belangstelling gadegeslagen in het We ten. Voor het eerst sedert vele decennia is Turkije niet langi v.0( een soort buitenpost, maar een centraal gelegen land dat tS1S gelijkertijd naar het westen en het oosten kijkt. Voor h eerst heeft het ook verscheidene opties: het kan zijn west-p litiek zoals in het verleden voortzetten, maar Turkije hee zich wat dat betreft van de Westeuropeanen een aantal vern gev deringen moeten laten welgevallen; het kan van de andeiop kant helemaal de oosterse kaart trekken een sterke tei Eer dens in Turkije werkt daarfnaar toe en het kan tenslot lari de bruggenbouwer worden, zoals premier Demirel zelf zegt a' g Dat is ook de rol die het Westen het liefst Turkije zou toebijt delen. Maar voor het eerst staat Turkije sterker tegenover h sch Westen: het hoeft niet meer te bedelen of genoegen te neme iri met wat het Westen het wil toeschuiven; het kan nu integi deel als zelfbewuste staat met vele echte en potentiële vriei den in Azië als eisende partij optreden.Ook in de nieuwe coi stellatie blijft Turkije immers een onmisbare hoeksteen va jj] de westelijke politiek. Tijdens de Koude Oorlog was Turkij de verste oostelijke borstwering. Die rol blijft ook nu nog a misbaar, zoals duidelijk gebleken is tijdens de Golfoorlog gen Irak. Als bruggenbouwer blijft Turkije een op h Westen gerichte lekenstaat onmisbaar voor het Weste De voormalige Sovjet-republieken in de Kaukasus en in M den-Azië behoren immers allen tot de Conferentie voor 'V ligheid en Samenwerking in Europa (CVSE). Europa heeft dus belang bij dat ook deze republieken zich op het Westi richten en niet onder invloed komen van een islamitische h weging die teruggaat in de tijd. Turkije kan daarbij een hulp zijn. ZO Wij geloven. Maar niet in: "eigen schuld dikke bult;' Uitgave Kantoor redactie Kantoor advertentie- en abonnementenafdeling Stationsweg 37, Leiden 071 -122 244. 071 - 134 941 Postbus 112300 AA Leiden Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk 070 -3190 933 070-3906 717 Postbus 9, 2501 CA Den Haag Telefoon Postadres Hoofdkantoor Telefoon Postadres Alle kantoren zijn op maandag tot en met vrijdag geopend van 08 30 tot 17 00 uur Directeur/hoofdredacteur: J Leune Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers. Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070 - 3190 8 Binnen- en buitenland, financién en economie (tel. 070 - 3190815): A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs R Edens, drs. Chr van der Hoff, A Holstein, E Huisman, H Jansen, drs. J van Leeuwen - Voorbij. R de Roo Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B Jansma, H Piet Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L Kooistra, drs. P van Velthoven. Foto (tel. 070 - 3190 838) M Konvalinka (chef) en S. Evenhuis Opmaak (tel: 070 - 3190 831). Ch. Bels (chef), A. J. Hofmeester, C de Kier, H. Nieuwmans, H. Sch Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van: - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied, - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een re dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland en België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs K Swiers, M van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout (chef), H. Bijleveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees. - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; - de volgende correspondenten in het buitenland: drs D J van den Bergh (Peking), drs H Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R Hasselerharm (Johannesburg), drs A Heering (Rome), B van Huet (Londen), M de Koninck (Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W Voordouw (Londen), drs R Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G van Wijland (Belgrado), F Wijnands (Bonn), J Wijnen (Brussel). De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- en publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalster drs M de Cocq n 08 30 tot 17 00 u Nabezorging Telefoon: 071 - 122 248 op m£ 15.00 uur Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling per maand per kwartaal per jaar Bij betaling per acceptgirokaart per maand per kwartaal per jaar n 18.00 tot 19.00 u 27,00 79,80 312,65 28,20 82,80 318,65 Het abonnementsgeld dient vi e worden voldaan Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel 071 -141 905. Voor uitsluitend h geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680 Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2