Franse dokwerkers
vechten voor privileges
Milanese burgemeesters aangeklaagd
Zwanezang van Genscher
Afghanen vrezen vrede onder Hekmatyar
I
Eeklóe Somcwt
BUITENLAND
'Aldo Moro werd bewust opgeofferd'
Cambodjaanse vluchtelingen per trein gerepatrieerd
MAANDAG 4 MEI
Enver Hoxha opgegraven voor
herbegrafenis
TIRANA Albanese arbeiders hebben zich gisteren een weg ge
baand door zand, beton en ijzer om het lichaam op te graven van
de voormalige Albanese communistische leider Enver Hoxha.
Hoxha en ongeveer tien andere voormalige communistische
kopstukken worden herbegraven op een gewoon kerkhof in Ti
rana. Hoxha wist tijdens zijn regime een persoonlijkheidscultus
op te bouwen. Hij lag tot gisteren begraven op een heuvel vlak
buiten de stad. Inmiddels verachten de meeste Albanezen hun
voormalige leider en geven ze hem de schuld van de economi
sche rampspoed waaronder hun land gebukt gaat. Hysny Millos-
hi. leider van de communistische splinterpartij die als enige aan
Hoxha's denkbeelden is trouwgebleven, noemde de herbegrafe
nis een „anti-humane en anti-nationale daad". Dit voorjaar ver
loor de Socialistische Partij, de opvolger van de Communistische
Partij, de meerderheid in het parlement aan de Democratische
Partij. De huidige president Sali Berisha ziet als een van zijn eer
ste taken de rechtsorde in Albanië te herstellen. Door de armoe
de en het wegvallen van het autoritaire communistische regime
is de misdaad enorm toegenomen in Albanië.
Wegens corruptie
Idoor
AART HEARING
ROME - Twee voormalige burgemees
ters van Milaan, Carlo Tognoli en Paolo
Pilliteri. zijn zaterdag voor een Milanese
rechtbank gedaagd op beschuldiging van
heling en corruptie.
De beschuldiging vloeit voort uit de be
kentenis van Mario Chiesa, een hoge ge
meentelijke functionaris die twee maan
den geleden op heterdaad werd betrapt bij
het aannemen van steekpenningen. Chie
sa werkt sinds zijn arrestatie samen met
de politie. Hij heeft verklaard dat de voor
malige burgervaders tijdens hun ambts
periode respectievelijk 750.000 en 1,5
miljoen aan steekpenningen van Milanese
ondernemers hebben ontvangen. De soci
alist Tognoli, burgemeester van 1976 tot
1986 en zijn partijgenoot en opvolger Pilli
teri, die tot 1991 burgemeester was, heb
ben de beschuldigingen tijdens een emo
tionele persconferentie verontwaardigd
van de hand gewezen.
Volgens onderzoeksrechter Antonio Di
Pietro hebben Milanese politici van vrij
wel alle partijen in de afgelopen jaren in
totaal een kwart miljard gulden aan
smeergeld geïncasseerd. Door de aan
klacht tegen de beide oud-burgemeesters
wordt nu ook de landelijke politiek be
trokken bij het schandaal. Zowel Tognoli
als Pilliteri zijn kamerlid en de eerste is
bovendien minister van toerisme en cul
tuur in de demissionaire regering Andre-
otti. Pilliteri is de zwager en naaste ver
trouweling van de eveneens uit Milaan af
komstige socialistische partijleider Betti-
no Craxi. De positie van deze laatste, die
tot voor kort gold als de meest waarschijn
lijke opvolger van Andreotti, is door de af
faire beduidend verzwakt. Craxi heeft in
middels toegegeven dat zijn partij door
corruptie is 'geïnfecteerd' en grondig uit
gemest dient te worden.
PARIJS Het werk in de
Franse havens ligt op
nieuw stil. De 8300 haven
arbeiders volharden in
hun strijd tegen de wijzi
ging van hun statuut. De
Franse regering wil van
de dokwerkers gewone
werknemers maken en de
oude regeling, de uit 1947
dateert en die de havenar
beiders een aantal specia
le voorrechten geeft, af
breken.
Binnenkort neemt de Franse
Tweede Kamer de wet aan die
de nieuwe positie van de dok
werkers regelt. In afwachting
daarvan voeren de arbeiders,
gesteund door de vakbond
CGT, sinds november vorig
jaar verbeten actie. De havens
van Antwerpen en Rotterdam
profiteren het meest van de si
tuatie. Veel vervoerders heb
ben besloten om de Franse ha
vens te mijden. Het werk ligt
nu nog twee dagen per week
stil. Maar het gevaar is niet
denkbeeldig, dat een totale
staking wordt uitgeroepen. De
acties zouden tot nu toe aan de
Franse havens 350 miljoen gul
den hebben gekost.
De Franse dokwerkers moeten
net zulke werknemers worden
als iedere andere, vindt de
Franse regering. Er zijn er op
dit moment te veel, ze krijgen
te veel salaris uitbetaald, en
vaak ook nog om niets te doen,
aldus Jean-Yves le Drian,
staatssecretaris voor zeezaken
uit de inmiddels verdwenen
regering van Edith Cresson. Le
Drian zag de hoeveelheid aan
geboden containers en stuk
goed in de Franse havens te
ruglopen. Reders prefereerden
vooral Antwerpen en Rotter
dam. Het overladen zou daar
een stuk goedkoper zijn en het
aantal stakingsdagen ligt er la
ger. Dat alles zou het gevolg
zijn van het in Frankrijk in
middels beruchte 'statuut uit
1947'. dat de rechtspositie van
de dokwerkers regelt. De ha
venarbeiders, allen verplicht
lid van de communistische
CGT, presenteren zich iedere
dag op een beurs, waar de
stukgoed- en containerbedrij-
ven het benodigde aantal
werknemers contracteert. De
overblijvende arbeiders gaan
daarop met behoud van sa
laris - weer naar huis terug.
Zo is het in de Franse havens
niet ongebruikelijk, dat een ar
beider 60.000 gulden per jaar
verdient voor 140 gewerkte da
gen. Het beroep van havenar
beider was verder gesloten,
want volledig gecontroleerd
door de communistische vak
centrale.
Volgens Le Drian moet daar
een einde aan worden ge
maakt, willen de Franse ha
vens niet volledig worden
overspoeld door de Rotterdam
se en Antwerpse concurrentie.
De cijfers stellen hem in het
gelijk. „De kosten voor het uit
laden van een ton fruit in Mar
seille bedragen honderd gul
den. In Antwerpen is dat 63
gulden. Er zijn negentien per
sonen nodig om een container
schip te legen in Le Havre, tien
slechts in Antwerpen", aldus
de voormalige staatssecretaris.
Hij stelt dan ook voor, dat de
dokwerkers in vaste dienst ko
men bij de stukgoed- en con-
tainerbedrijven. Concreet
houdt dit in dat 3600 van de
8300 havenarbeiders op straat
komen te staan. Verder zouden
de 'vaste' dokwerkers een
maandsalaris ontvangen, iets
dat ze nu niet hebben. Le Dri
an denkt zo de rechtspositie
van de overblijvende havenar
beiders te verbeteren. Per ha
venstad zouden de onderhan
delingen met de overslagbe
drijven worden gevoerd.
Toen hij zijn plannen in no
vember vorig jaar presenteer
de, besloot de CGT om twee da
gen per week het werk neer te
leggen. Alleen in Saint-Nazai-
re was een meerderheid over
tuigd van de zin van de plan
nen van Le Drian. De rest voert
sindsdien actie. Toen de
staatssecretaris begin april
werd vervangen door Charles
Josselin dacht de CGT dat ze
het pleit had gewonnen. Maar
de nieuwe bewindsman is net
zo vastbesloten om een einde
te maken aan de voorrechten
van de havenarbeiders. Het
ziet er dus naar uit dat de pro
testerende havenarbeiders aan
het kortste eind trekken. De
publieke opinie heeft zich te
gen hen gekeerd en de opposi
tiepartijen zijn eveneens voor
de invoering van een nieuw
statuut. Ook in een ander op
zicht is de zaak rond de Franse
havens een duel dat met veel
aandacht wordt gevolgd. Als
de hervorming wordt doorge
zet, verliest de ooit almachtige
CGT een nieuw stukje van zijn
prestige.
GUIMARAES - Hans-Die-
trich Genscher, de scheidende
Duitse minister van buiten
landse zaken, genoot zicht
baar. Met een glas wijn in de
hand drentelde hij zaterdag
middag over de binnenplaats
van het middeleeuwse kasteel
van Guimaraes in Noord-Por-
tugal.
Voor de laatste keer was hij
voor een informeel gesprek
met zijn elf EG-collega's bij
een. die hij, met ettelijke tien
tallen tv-camera's op zich ge
richt, als zijn „familie" zei te
beschouwen. De vertrekkende
minister maakte zelfs oprecht
gewag van zijn ontroering. Hij
zei zich te koesteren aan „het
mooiste gevoel op dit soort bij
eenkomsten echte vrienden te
mogen ontmoeten".
Achttien jaar heeft Genscher
de Europese zaak gediend en
zijn collega's wensten zijn af
scheid dan ook niet onopge
merkt voorbij te laten gaan. Na
het diner van afgelopen vrij
dagavond zongen ze hem toe,
aangevoerd door de Portugese
minister Deus de Pinheiro, die
zich bij die gelegenheid ont
popte als een vaardig bariton.
„Eigenlijk neem ik geen af
scheid van Europa", aldus
Genscher op het binnenplein
van het 'Castelo' van Guima
raes. „Ik ga in de Bondsdag op
nieuw de Europese zaak die
nen op een wijze een Duits-Eu
ropeaan waardig". Terwijl de
senior van de Europese poli
tiek zijn zwanezang zong.
hield minister Van den Broek
zich enigszins op de achter
grond. Niettemin wordt hij, na
het vertrek van Hans-Dietrich
Genscher, de langst dienende
minister in de Europese club
van twaalf. Tijdens zijn laatste
bezoek aan Bonn, twee weken
geleden, kwam Van den Broek
trouwens nog indringend met
Genscher op het Joegoslavisch
conflict, dat tot vele misver
standen tussen beide mannen
heeft geleid, te spreken. Van
den Broek hield Genscher
voor, dat grote haast in die
kwestie niet geboden was. Of
dacht Genscher dat de wereld
in een maand tijd ingrijpend
zou veranderen?, vroeg Van
den Broek. „Jazeker, zelfs in
minder dan een maand", ant
woordde Genscher. Toen die
laatste enkele dagen later zijn
vertrek aankondigde, begreep
Van den Broek pas wat zijn
Duitse collega precies had be
doeld.
ROME - Aldo Moro, de voor
zitter van de Italiaanse chris
ten-democratische partij (DC)
die in 1978 na een gevangen
schap van 55 dagen door de
Rode Brigades werd vermoord,
is bewust geslachtofferd door
zijn eigen partijgenoten. Dat
zegt ex-president Francesco
Cossiga in het eerste interview
na zijn aftreden. Het interview
verscheen gisteren in de Cor-
riere della Sera. De uitspraak
van Cossiga, die ten tijde van
het drama minister van bin
nenlandse zaken was, staat
loodrecht op het officiële
standpunt, dat zegt dat de DC
al het mogelijke heeft gedaan
om Moro te redden. De affaire-
Moro is nog steeds een zwart
gat in zijn eigen verleden en
dat van de DC. Cossiga, die tij
dens het gesprek in tranen uit
barstte, liet als bewijs daarvan
de witte vlekken op zijn han
den en gelaat zien, de sympto
men van een psychosomati
sche ziekte waaraan hij sinds
het Moro-drama lijdt. Uit late
re getuigenissen van leden van
de Rode Brigades is inderdaad
gebleken dat een symbolisch
gebaar voldoende was geweest
om het leven van Moro te red
den.
De DC-leiding weigerde echter
principieel iedere concessie
aan het terrorisme. Tegelijk is
het geen geheim dat Moro als
theoreticus van de kort daar
voor tot stand gekomen sa
menwerking met de commu
nisten binnen zijn partij veel
vijanden had.
Politie Luik blijft hongeren voor loon
LUIK De politie van Luik is na een week hongeren
van plan haar actie vooT meer loon en betere
den op te geverft
Een bod van de burgemeester van de „vurige stede",
Schlitz, voor een loonsverhoging van 4,3 procent, werd
ge week van de hand gewezen. De bonden van de
eisen een verhoging van 20 procent. Door de
Luik nu alleen het hoofdcommissariaat nog open. De
agenten hebben inmiddels een medische
dat zij niet in staat zijn te werken. Vorige week
den de attesten door de Luikse onderzoeksrechter in
nomen. De magistraat wil nagaan of de medische
niet ten onrechte zijn ingediend. De politieagenten van
begin vorige week in hongerstaking gingen, zeggen de
ge bevriezing van hun inkomen beu te zijn. Luik staat
nancieel wanbeheer al enkele jaren onder curatele van het
se gewest. Om de financiën weer op orde te brengen zijn
pende bezuinigingsmaatregelen ingevoerd. Voor het
personeel van de stad betekent dat dat zij steeds
gaan verdienen.
PESHAWAR Een zwar
te tulband om zijn hoofd
en een woeste baard vor
men zijn handelsmerken.
Hij spreekt zacht en glim
lacht daarbij.
De beschuldigingen tegen
hem liegen er echter niet om.
Zo zou hij vrouwen die weiger
den een sluier te dragen, zoals
de strenge islamitische regels
voorschrijven, zuur in het ge
zicht gegooid hebben en werd
hij in de jaren zeventig van de
universiteit van Kabul verwij
derd wègens zijn vermeende
betrokkenheid bij de moord op
een medestudent.
Gulbuddin Hekmatyar, de lei
der van de fundamentalisti
sche guerrillabeweging Hezb-
i-Islami (Partij van God), is de
meest gevreesde rebellenlei
der uit de oorlog in Afghanis
tan. In de straten van Kabul
wordt hij evenzeer gehaat als
Najibullah in de vluchtelin
genkampen in Pakistan. En
veel Afghanen zijn van me
ning dat er in hun land geen
vrede mogelijk is zolang Hek
matyar niet van het toneel ver
dwijnt.
Hekmatyar is een sluwe en
ambitieuze leider. Zijn fanatie
ke volgelingen staan rondom
Kabul opgesteld en Hekmaty
ar eist dat de strijders van Ah
med Shah Massoud de samen
werking staken met de militie
van Rashid Dostum, die door
de gevluchte president Naji
bullah in het leven werd geroe
pen. De militie van Dostum be
staat uit leden van de Oez-
beekse en Toerkmeense bevol
king in het noorden en werd
door Najibullah ingezet tegen
de Pathanen, de bevolkings
groep uit het zuiden waartoe
Hekmatyar behoort. De militie
sloot zich bij de rebellen van
Hekmatyars rivaal Massoud
aan, wat de val van Najibullah
bewerkstelligde. Massouds re
bellen en de militie namen de
afgelopen week de hoofdstad
in. Als de militie niet binnen
een paar dagen' vertrekt,
wordt Kabul aangevallen, zei
Hekmatyar.
Weinigen geloven echter dat
zijn guerrillalegertje hiertoe in
staat is, maar de vuurkracht
van Hezb-i-Islami is krachtig
genoeg om Kabul met de
grond gelijk te maken.
Droom
Talloze malen verwierp Hek
matyar de vredesvoorstellen
om een einde te maken aan de
veertien jaar durende oorlog.
De voorstellen kwamen niet
tegemoet aan zijn eis de door
de Sovjets geïnstalleerde rege
ring van Najibullah te vervan
gen door een fundamentalisti
sche islamitische macht. Bo
vendien zaten er volgens Hek
matyar steeds buitenlanders
achter. In de jaren zeventig
vocht hij tegen de socialisti
sche regering van Mohammed
Daoud, die in 1973 de monar
chie in Afghanistan om zeep
had geholpen en regeerde tot
dat hij zelf tijdens een commu
nistische militaire coup ge
dood werd in 1978. Vanaf 1974
In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn gisteren meer dan honderd vrachtauto's met meel, suiker, medicij
nen en bakolie gearriveerd. Er is nu voor de komende twee of drie maanden brood. Ook de electriciteits-
voorziening werd hersteld. fotclepa
rbeelt
voerde Hekmatyar zijn jiGoed
(heilige oorlog) vanuit PajHey
tan. Hij werd een trouwe bcpr d
genoot van de Pakistaanse|—
litaire leider generaal Moh^_
med Zia ul-Haq, die met
matyar de droom deelde
een pan-islamitische conf^H
ratie die zich uitstrekt van
kije tot aan westelijk China^^B
Nadat 115.000 Sovjèt-troe^^B
in 1979 Afghanistan bin^H
stroomden, werd Pakistan
frontlijnstaat in de oorlog
het westen tegen het comi^H
nisme. Honderden miljoe^H
dollars aan wapens en voo^H
den werden naar de guerri^H
strijders gesluisd. Het groo^H
deel hiervan kwam bij Heki^H
tyar terecht omdat deze I
Hezb-i-Islami tot de meest
disciplineerde en fanati^H
strijdmacht wist te mak^H
Lange tijd werd aangenon^H
dat Hekmatyar de enige
die de regering in Kabul om^
kon werpen.
Maar na de terugtrekking
het Rode Leger in
1989 kwam hier
in, niet in de laatste plaats dij de
toedoen van Hekmatyar z(jn n,
die zich meer en meer - -
het westen en in het
de Verenigde Staten,
te zetten. Twee jaar
werd in een rapport van
Amerikaanse congres
geuit op de steun aan de
cale leider die werd
ven als niets ontziend en
logisch onhoudbaar.
Afghaanse
brandmerkten hem als
moordenaar. Yunis Khalis,
fundamentalistische geest
ke die met Hekmatyar bral
zijn eigen Hezb-i-
vormde. beschuldigde
tyar ervan veel rebellen
moord te hebben die het
eens waren met zijn
van de islam.
SISOPHON/PHNOM
PENH Toen de aftand
se, negen wagons tellende
trein met de blauwe vlag
van de Verenigde Naties
tot stilstand kwam aan de
rand van de Cambodjaan
se hoofdstad Pnomh
Penh, riep de 59-jarige
Mon Phoun: „Heeft ie
mand mijn zoon Van en
mijn dochter Semean ge
zien? Mijn zoon heeft een
donkere huid en mijn
dochter een schoonheids
vlekje. Ik heb al dertien
jaar niets van ze gehoord".
De 38-jarige Sin Voeurig, voor
de eerste keer sinds haar
vlucht in 1979 terug in haar ge
boorteland, had misschien
nieuws: „Ik ken twee mensen
die ze waarschijnlijk in het
kamp hebben gezien, maar ze
zitten niet in de trein". Deze
keer had ze geen geluk, maar
Mon Phoun blijft het proberen.
De treinreis van Sisophon bij
de Thaise grens naar Phnom
Penh roept beelden op van de
terugkeer van de Duitse
krijgsgevangenen uit Siberië.
Ook toen stonden moeders
met foto's van hun geliefde zo
nen op de stations. De inwo
ners van Phnom Penh onthaal
den de trein met angstige maar
optimistische reizigers.
De treinreis was een primeur
op Cambodja's moeizame weg
naar de vrede, een twaalf uur
en 360 kilometer lange rit
dwars door Cambodja. Ruim
zeshonderd vluchtelingen die
sinds 1979 in Thailand in kam
pen hebben gewoond keerden
terug naar huis. Het was de
eerste repatriëring per trein
sinds de operatie om 370.000
vluchtelingen terug naar Cam
bodja te brengen vorige maand
van start ging.
Ik reed twee uur mee in de
trein en stapte in in het dorpje
Krai Lovea, waar twee jaar ge
leden een groot aantal treinrei
zigers werd vermoord bij een
hinderlaag van de Rode
Khmer. De dorpelingen liepen
uit om de 'sneltrein', die met
niet meer dan zo'n 35 kilome
ter per uur voorttufte, te zien.
Naast de vluchtelingen waren
twintig soldaten aan boord en
een medisch team van de Ma-
laysische troepen die deel uit
maken van de vredesmacht
van de VN in Cambodja. De
operatie was op touw gezet
door hel Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen van de
Verenigde Naties.
Sommige van de passagiers,
afkomstig uit groepen die het
regime van Phnom Penh be
streden hebben, hadden niet
echt vertrouwen in hun terug
keer. „Ik ben erg bang", zei
Van Chom, vijftig jaar en moe
der van zeven kinderen. „Hoe
wel ik me als vrijwilliger heb
aangemeld, wil ik nu eigenlijk
niet meer terug".
„Er wordt gezegd dat er nog
steeds Vietnamese troepen
zijn in Cambodja. Ik heb alleen
maar besloten om terug te ke
ren omdat de vredesmacht
hier is. Maar nu ben ik erg
bang". De Rode Khmer zeggen
in hun propaganda-uitzendin-
gen dat er nog steeds Vietna
mese troepen in Cambodja
zijn, alhoewel deze zich in 1989
hebben teruggetrokken.
Het merendeel van de terugke
rende vluchtelingen kwam uit
een kamp van de Rode Khm
in Thailand. „De mensen vt 1
Pol Pot komen terugar 1
schreeuwden sommige Cark v
bodjanen toen de vluchteli
gen de grens over gebrac
werden om in Sisophon op
trein te stappen. Óp het ve
woestte platteland waren 1
mensen evenwel niet vijandi
En in Phnom Penh wartmu:
spandoeken te zien met te 'rd°
sten als: ,,De grote Khmer-f Jet
milie eindelijk herenigd". di
Bij hun aankomst buitt
Phnom Penh werden de vluc en<I
telingen naar een opvangce^ve'
trum gebracht. Vandaar zulltdri
zij verder reizen naar Kor ,rJc
pong Speu, vijftig kilometre
ten zuiden van de hoofdsta "ng
waar de meesten hopen ee1 aa
stukje mijnenvrij land te kr Min
gen om te bewerken.
npo
(c) The Timfeeu\
