Herstel Los Angeles
onbegonnen werk
,Izetbegovic heeft
anschappen niet
neer in de hand"
Mogelijk ook stakingen
bij Duitse televisie
BUITENLAND
Jesterse burgers
iruggehaald
t Sierra Leone
Griekenland blijft
erkenning van
Macedonië blokkeren
Gomatit
MAANDAG 4 MEI 1992
ÈETOWN Wegens de aanhoudende onrust in Sierra
bne, waar president Joseph Momo vorige week door
staatsgreep werd afgezet, zijn de VS en Frankrijk be-
hnen met het evacueren van burgers. Gisteren zijn 270
[erikanen geëvacueerd. Frankrijk stuurt een vliegtuig
160 toeristen terug te halen. De leider van de na de
ktsgreep aangetreden militaire staatsraad, luitenant-
lonel Yayah Kanu, is gevangengezet en vervangen door
('tweede man van de junta, de 27-jarige kapitein Valenti-
Strasser. Kanu zou zich de woede op de hals hebben ge-
'S kid van de 22 leden tellende militaire staatsraad door te
Hdaren niet te zullen samenwerken met politici van de
positie, omdat het merendeel van hen tot de partij van
Jafgezette president Joseph Momoh had behoord.
Mafiabestrijder
in parlement
PALERMO - Leoluca Orlando (44),
de voormalige burgemeester van Pa
lermo die uitgroeide tot de bekendste
Italiaanse mafiabestrijder, wordt lid
van het nationale parlement. Zijn
anti-mafiapartij, La Rete, heeft tij
dens de in april gehouden parle
mentsverkiezingen 25 procent van de
stemmen in Palermo gehaald. Orlan
do liet weten de strijd tegen de mafia
voort te zettèn. Hij wil ondermeer de
parlementaire onschendbaarheid op
heffen en een ontwikkelingspro
gramma voor Sicilië tegenhouden. De
miljoenen die hiermee gemoeid zijn
verdwijnen volgens Orlando in de
zakken van corrupte politici en verrij
ken de mafia.
Ziekten eisen jaarlijks
vijftig miljoen levens
GENÈVE - Ieder jaar sterven er door ziekte
bijna 50 miljoen mensen over de hele we
reld. Driekwart van de slachtoffers valt in de
ontwikkelingslanden. Als de gezondheids
zorg beter zou zijn, hadden zeker 20 miljoen
levens kunnen worden gered, zo meldt de
Wereldgezondheidsorganisatie van de Vere
nigde Naties (WHO) vandaag. Eénvijfde van
de wereldbevolking, één miljard mensen,
lijdt aan een ziekte. Ziekten aan hart en
bloedsomloop veroorzaken de meeste
slachtoffers, gevolgd door zware ademha
lingsproblemen, kanker en diarree. De
WHO verwacht dat tussen nu en het jaar
2000 tussen de 30 en 40 miljoen mensen be
smet zullen worden met het HIV-virus dat
aids kan veroorzaken.
Aanval op
Stepanakert
STEPANAKERT - Azerbajd-
jaanse troepen hebben gisteren
een grootscheepse aanval op de
hoofdstad Stepanakert van de Ar
meense enclave Nagorno-Kara-
bach geopend. Naar schatting
1500 Azerbajdzjaanse troepen,
ondersteund door Mi-24 helikop
ters en pantservoertuigen, na
men vanuit de omgeving de stad
onder vuur. Als gevolg van de be
schietingen zouden al zeker der
tien mensen om het leven zijn ge
komen. Het Azerbajdzjaanse of
fensief werd zaterdag ingeluid
met langdurige artilleriebeschie
tingen. Vier vrouwen en twee ba
by's werden gedood toen een ra
ket insloeg in een kliniek.
Man bij Burmaanse
oppositieleidster
RANGOON - De Britse echtgenoot van
de Burmaanse oppositieleidster en No
belprijswinnares Aung San Suu Kyi
heeft zaterdag voor de eerste keer sinds
bijna driejaar een bezoek aan zijn vrouw
gebacht. De militaire junta van Burma
gaf hiervoor vorige maand toestem
ming. De Brit Michael Aris arriveerde
zaterdag in Rangoon en reisde direct
door naar de woning van Suu Kyi.
De toestemming voor Aris' bezoek aan
zijn vrouw is een van de verrassendste
ontwikkelingen sinds het aantreden van
generaal Than Shwe als junta-leider en
premier ruim een week geleden. Sinds
dien zijn 48 politieke gevangenen vrijge
laten.
Rechts parlementslid
bekent bomaanslag
JOHANNESBURG - Het recht-
se Zuidafrikaanse parlementslid
Koos Botha heeft bekend vorig
jaar de bomaanslag gepleegd te
hebben op een zwarte basisschool
in Pretoria. Botha deed dit nadat
bekend werd dat de gesloten
school de deuren zou openen
voor het geven van onderwijs aan
zwarte kinderen. Er vielen geen
slachtoffers. Botha zegt dat hij
gefrustreerd was over de verdwij
ning van de apartheid en de op
komst van zwarte politieke groe
peringen. Nu zegt hij zijn mening
veranderd te hebben en verklaar
de tegen het gebruik van geweld
te zijn. Hij is onafhankelijk parle
mentslid.
ill Vervolg van de voorpagina)
)S ANGELES - Burge-
eester Tom Bradley van
>s Angeles heeft evene-
entenorganisator Peter
ïberroth, dezelfde die
>k de Olympische Spe-
n van 1984 in Los Ange-
opzette, aangesteld om
it herstel van de stad te
ordineren.
taak leek gisteren
legonnen werk. Hier en
ar werden wat glasscherven
n het trottoir geveegd, ter-
1 langs de kilometerslange
kaarsrechte straten en la-
n van South Central de rava-
tot aan de horizon reikte. In
;aal zijn in LA vijftig doden
2100 gewonden gevallen in
ie dagen van onlusten,
rechtbanken van Los Ange-
hebben het hele weekeinde
lorgewerkt om de meer dan
gearresteerde burgers
rmeel in staat van beschuldi-
ng te stellen - en vervol-
'ns over het algemeen weer
ij te laten. De massa's goede
ren die door plunderaars uit
winkels zijn geroofd, begon
nen in het weekeinde beetje
bij beetje tevoorschijn te ko
men op geïmproviseerde
marktjes die door de rovers op
de trottoirs werden gehouden.
Een 'koopman' bezwoer zijn
klant dat hij het aangeboden
kleuren-tv-toGstel niet zelf had
gestolen. Maar hij erkende dat
het van een plundering afkom
stig moest zijn en deed het
daarom voor slechts 30 dollar
van de hand.
De orde in LA wordt nog steeds
gehandhaafd door zwaar bewa
pende politie en door troepen
van de Nationale Garde. Fede
rale soldaten zijn niet ingezet.
Wel heeft president Bush de
zwaarst getroffen delen van
Los Angeles tot federaal ramp
gebied verklaard. Daardoor
komen winkeliers in aanmer
king voor rente-vrije leningen
om hun zaak weer op te bou
wen. De meesten van de gedu
peerde middenstanders zijn
Aziatische en Latijns-Ameri
kaanse immigranten. In hun
kring zijn de verslagenheid en
de wrok tegen de zwarte buurt
genoten groot. „Alles wat we
door jarenlang keihard werken
met het hele gezin hadden op
gebouwd, is in een half uur
door een bende losgeslagen
jongens vernield. Ik begrijp
hun woede om de vrijspraak
van die agenten die Rodney
King hebben afgeranseld.
Maar waarom moesten ze ons
straffen?", zei een huilende ei
genares van een uitgebrande
wasserette. Veel inwoners van
Los Angeles, die de stad uit wa
ren gevlucht, zijn gisteren
weer naar hun huizen terugge
keerd. Velen hadden enkele
nachten doorgebracht op de
stranden benoorden en bezui
den de stad. Grote delen van
het strand van Los Angeles
zelf waren als gevolg van de
avondklok verboden gebied.
Toerisme
Veel zwarte leiders in LA en el
ders in het land vrezen dat hun
bevolkingsdeel als geheel ex
tra discriminatie zal ondervin
den als gevolg van de nu voor
bije rellen. Zij beklemtonen
dat een relatief gering aantal
zwarten heeft deelgenomen
aan de vernielingen, dat ook
Latino's en blanken zich heb
ben misdragen en dat de over
grote meerderheid van zwart
Amerika ondanks enorme eco
nomische problemen geweld
afwijst. Het gemeentebestuur
van LA en de regering van de
staat Californië op hun beurt
zijn bang dat hun regio blij
vende schade ondervindt van
het gebeurde, omdat buiten
landse toeristen weg zouden
kunnen blijven en midden
standers zouden willen weg
trekken naar andere delen van
de VS. Veel vakantiereizen van
Japanners naar Californië (een
van de grootste inkomsten
bronnen van de regio Los An
geles) zijn in de afgelopen da
gen afgelast. Reisbureaus
voorzien dat het toerisme van
uit Azië (naar onder meer
Hoolywood en Disney World)
langdurig op een laag pitje zal
blijven. Er was al maanden
lang sprake van een anti-Ja
panse atmosfeer in de VS als
gevolg van handelsconflicten.
De tv-beelden van Aziaten die
zich binnen Amerika met
vuurwapens moesten verdedi
gen tegen Amerikanen, heb
ben daarom extra diepe indruk
gemaakt in Japan.
Met een tuinslang probeert deze Amerikaan de smeulende resten te doven van één van de vele uitge
brande gebouwen in Los Angeles.
FOTO: EPA
Iran en China: VS
schenden
mensenrechten
TEHERAN - Iran, China en
Israël hebben de rellen in de
VS ernstig veroordeeld. „De
wereld is getuige van een vol
ledige schending van de men
senrechten in de Verenigde
Staten. Vandaag zijn de VS ge
dwongen het gordijn op te ha
len dat ze zich hadden aange
matigd en dat ze gebruikten
om onze natie aan te vallen",
aldus de Iraanse president Ali
Akbar Rafsanjani.
China, dat net als Iran vaak
kritiek krijgt van de VS vanwe
ge de slechte toestand van de
mensenrechten, noemt de rel
len het gevolg van ernstige ras-
sendisriminatie en wangedrag
van de politie in de VS. „Het
raciale conflict in Los Angeles
is iets ongelukkigs, maar niet
toevallig. Het onthult dat
schendingen van mensenrech
ten zoals ernstige rassendiscri
minatie en misbruik van ge
weld door de politie bestaan in
de VS", stelt het Chinese mi
nisterie.
Links en rechts in Israël verge
lijken de rellen in Los Angeles
met de opstand van de Palestij-
nen in de bezette gebieden.
„Intifadah in Los Angeles",
luidde gisteren de kop van de
grootste krant van Israël, Ye-
dioth Ahronoth.
;EN:
2 Vervolg van de voorpagina)
jkRAJEVO - Bosnische
rijders hebben gisteren
!gen federale legervoer
tuigen veroverd, zo heeft
6 G-gezant Colm Doyle
3 ?rnomen.
oyle liet weten nog niet uit
2i ïafhankelijke bron een be-
093 jstiging te hebben gekregen
i 'er de gebeurtenissen, maar
oeg zich af of de Bosnische
•esident Izetbegovic zijn
Manschappen in de hand
;eft.
105 eneraal Milutin Kukanjac, de
Jlevelhebber van de federale
oepen in Bosnië, leidde het
teren aangevallen konvooi,
Kiaar wist te ontsnappen. „Ik
eet niet wat er verder gaat ko-
ien. Meer dan de helft van de
aertuigen werd (van het kon-
ooi) afgescheiden en omsin-
13 eld. Mensen werden ver-
ïoord, geheel ontkleed, het
verschrikkelijk", aldus,
en geëmotioneerde Kukan-
!ac. Kukanjac en de naar schat-
7 ing 500 militairen die deel uit
naakten van het konvooi, za-
en het afgelopen weekeinde
'ast in hun hoofdkwartier in
Sarajevo dat door Bosnische
noslim-milities werd omsin-
eld.
SG-waarnemers besloten gis-
eren hun werkzaamheden
'oor onbepaalde tijd op te
ihorten na de dood van de
lelgische EG-waarnemer Ber-
rand Borrey. Deze kwam za
terdag om in een vuurgevecht
bij Mostar. De Belgische waar
nemer begeleidde een Bosni
sche elektromonteur die een
beschadigde elektrische in
stallatie in het zuiden van de
republiek moest repareren.
Zijn stoffelijke resten zijn in
middels overgebracht naar
Split voor autopsie.
De EG heeft een onderzoek ge
opend naar zijn dood. Volgens
een plaatselijke onderzoeks
rechter werd de waarnemer ge
troffen door een groot stuk ge
schut dat werd afgevuurd van
de kant van het Joegoslavische
leger en Servische eenheden.
Het Belgische ministerie van
buitenlandse zaken zei zondag
over de doodsoorzaak nog in
het duister te tasten. Het Joe
goslavische leger meldde dat
Borrey werd getroffen bij een
aanval door een federale heli
kopter. Het federale ministerie
van defensie liet weten de
dood van Borrey te betreuren.
Al eerder schortten de EG-
waarnemers de controle op het
staakt-het-vuren op toen in ja
nuari in Kroatië een van hun
helikopters werd neergescho-
ten door de Joegoslavische
luchtmacht waarbij de vijf in
zittenden omkwamen.
De speciale VN-afgezant voor
Joegoslavië, Marrack Goul-
ding, is vandaag in Belgrado
gearriveerd om de mogelijkhe-'
den na te gaan voor een statio
nering van een VN-vredes-
macht in Bosnië-Hercegovina.
Goulding reist ook naar Sara
jevo en Zagreb.
Een moslim-strijder in Sarajevo schreeuwt het uit van de pijn.
GUIMARAES - Dè
twaalf machteloze, maar
zeer geïrriteerde EG-lan-
den hebben het afgelopen
weekeinde hun bereid
heid uitgesproken om de
afgescheiden Joegoslavi
sche republiek Macedonië
op termijn te erkennen.
Zij stellen daarbij echter
als voorwaarde dat Mace
donië pas formeel erkend
wordt, als het de naam wij
zigt.
Die formele erkenning werd
door de Griekse premier Mit-
sotakis, die op dit ogenblik ook
als minister van buitenlandse
zaken optreedt, onmogelijk ge
maakt omdat Athene vindt dat
de voormalige Joegoslavische
republiek niet de naam Mace
donië mag dragen. De EG is
overigens bereid elke naam
die aanvaardbaar is voor beide
partijen te accepteren.
Minister Van den Broek zei
eergisteren in Guimaraes dat
als er geen oplossing voor het
vraagstuk van de naamgeving
komt, de individuele leden van
de EG zich over dat probleem
moeten gaan beraden. Dat be
tekent dat het overgrote deel
van de EG-landen overweegt
buiten het verband van de Ge
meenschap tot afzonderlijke
erkenning van Macedonië over
te gaan. Dat kan tot grote span
ningen met Griekenland lei
den, waar de emoties over de
Macedonische kwestie zo hoog
zijn opgelopen dat ook premier
Mitsotakis niet bij machte is
iets te doen. Twee weken gele
den ontsloeg de premier zijn
minister van buitenlandse za
ken Samaras.
Bosnië
De EG-ministers spraken ook
hun grote zorg uit over het toe
nemend geweld in Bosnië-
Hercegowina. Ze besloten
evenwel met het nemen van
verdere stappen te wachten
totdat de speciale VN-afgezant
Goulding zijn missie naar Bos
nië heeft voltooid. Ofschoon
veel EG-ministers bijzonder
geïrriteerd zijn over de hou
ding van Servië en het federale
leger in het conflict, besloten
ze de relaties met Belgrado
vooralsnog gaande te houden.
„We moeten met Servië blijven
praten, omdat dat de enige mo
gelijkheid is om tot een poli
tiek akkoord te komen", aldus
minister Van den Broek. Zijn
Duitse ambtgenoot Genscher
maakte het Servisch leider
schap ernstige verwijten, om
dat dat het federale leger op
leidt, bewapent en betaalt, en
daardoor de agressie in Bos-
nië-Hercegowina in de hand
werkt.
De nieuwe door Servië en
Montenegro uitgeroepen Joe
goslavische ï-epubliek zal voor
lopig niet door de EG-landen
worden erkend als opvolger-
staat van het voormalige Joe
goslavië. Volgens de EG-mi-
nisters moeten alle republie
ken van het vroegere Joegosla
vië samen beslissen welke de
opvolger-staat zal zijn. Dat kan
volgens Van den Broek gebeu
ren in het kader van de Joego
slavische vredesconferentie
die door de EG in gang is gezet.
l\ (APITEIN ROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI
1136 - De mannen staan stomverbaasd, wanneer ze de wonder-
j baarlijke instrumenten zien, die in het laboratorium van Lupardi staan
opgesteld. Ze begrijpen er niets van en erg op hun gemak voelen ze
']j zich niet. "Uw voorouders komen immers uit Frankrijk, nietwaar?",
!7 vraagt Lupardi, wanneer ze voor het televisietoestel staan. De man-
7 nen knikken. "Dan zal ik u eens laten zien, hoe het er daar uitziet",
7 zegt Lupardi en draait aan een paar knoppen. Even later verschijnen
6
l
beelden van Parijs op het scherm. De mannen raken nu helemaal
van streek en zouden het liefst zo snel mogelijk willen vluchten. Maar
dat moet Lupardi voorkomen. Hij geeft Yoto een sein; de kleine Ja
panner richt een lamp op de mannen, die ultrantichagrinstralen uit
zendt. Wie daarmee wordt bestraald, wordt bijzonder vrolijk gestemd
en verliest bovendien tijdelijk zijn geheugen.
(vervolg van voorpagina)
FRANKFURT - De Duitse
vakbond van het post- en tele-
communicatiepersoneel over
weegt acties bij de nationale
radio enHelevisie. Een woord
voerder van de vakbond waar
schuwde er gisteren in Bild am
Sonntag voor, dat als de werk
gevers blijven weigeren te on
derhandelen over de geëiste
loonsverhoging, „de televisie
schermen wel eens zwart kun
nen worden".
De vakbond ÖTV heeft voor
vandaag meer dan 220.000 le
den opgeroepen het werk neer
te leggen. Aan het begin van de
tweede stakingsweek verdub
belt de bond hiermee het aan
tal stakenden. Het openbare
leven in Duitsland wordt al een
week lang getroffen door de
stakinger) van het overheids
personeel. Vandaag ging het
personeel op een groot aantal
vliegvelden in staking. In een
groot aantal steden ligt het
streekvervoer stil en wordt er
geen huisvuil opgehaald. Ook
het personeel van sluizen in ri
vieren en kanalen blijft in sta
king. Terwijl in de eerste sta
kingsweek het gezondheids
wezen, nuts- en verzorgingsbe-
drijven zwaartepunten vorm
den in het arbeidsconflict, wil
de ÖTV nu de staking uitbrei
den naar de verpleegafdelin-
gen in ongeveer 90 ziekenhui
zen. De bond legt er overigens
de nadruk op dat geen patiënt
bang hoeft te zijn dat hij of zij
als gevolg van de staking ver
waarloosd wordt. De vakbond
ÖTV eist een loonsverhoging
van 9,5 procent,' terwijl de
werkgevers niet verder willen
gaan dan 4,7 procent. De stad
Aken akkoord is gegaan met
een loonsverhoging van 5,8
procent voor zijn ambtenaren
De stakingen in de stad wer
den afgeblazen. Onderhande
laars namens de federale over
heid, de deelstaten en de
meentelijke overheden en ver
tegenwoordigers van de vak
bonden zouden vandaag wee
rond de tafel gaan zitten.
Bijeenkomst
mensenrechten
verboden
JAKARTA De Indonesische
politie heeft dit weekeinde een
bijeenkomst over mensen
rechten verboden die belegd
was door islamitische intellec
tuelen. De politie beval de In
donesische Associatie van Isla
mitische Intellectuelen (ICMI)
de vergadering zaterdag af te
gelasten omdat de organisatie
geen vergunning had. „Wij
hebben in het verleden soort
gelijke bijeenkomsten gehou
den, maar toen deden de auto
riteiten niets. Ik weet niet
waarom deze keer wel", aldus
een zegsman. Hij zei dat de be
weging niets wist van een ver
bod van de regering op verga
deringen van meer dan 50
mensen tussen 2 mei en 16
juni met het oog op de aan
staande verkiezingen.
