Ziekenhuiswezen klaar voor acties
jt
HP*
iaidóeOowvamt
BINNENLAND
Glaucoom eerder
opgespoord met test
li
Alexander Dubcek
naar Nederland
Supermarktwerkgevers
verontwaardigd over
advertentie van FNV
De vulkaan
van Amerika
„China-orders afzeggen
zou onverstandig zijn"
PvdA: Ontzien huidige
wao'ers in wetswijziging
ZATERDAG 2 MEI 1992
Meisje onder
trein gezogen
LTLAARDINGEN - Een 13-
arige meisje uit Vlaardin-
gen is gistermiddag om het
A-kaijeven gekomen, nadat ze
)ken^ij Vlaardingen onder een
n op passerende trein was gezo
et hel>en- Het slachtoffer maak-
nme^ <^ee^ uit van een 6roeP
tinderen die in de buurt
yan de spoorbaan aan het
ipelen was, zo deelde de
vice-ylaardingse politie mee.
lorenMs gevolg van het ongeval
gevonden er gisteren voor eni-
abin$e ^jd geen treinen op het
oen Jraject Hoek van Holland-
"Schiedam,
het ki
AMSTERDAM - Het Glaucoom Centrum van
het Academisch Medisch Centrum (AMC) in
Amsterdam is vergevorderd met een test waar
mee glaucoom, een oogziekte die' tot blindheid
kan leiden, eerder kan worden opgespoord. In
Nederland hebben meer dan 100.000 mensen
glaucoom, een aantasting van de oogzenuw. Tij
dige ontdekking van de ziekte is cruciaal omdat
de aantasting van de oogzenuw wel kan worden
gestopt maar de schade niet kan worden her
steld. Volgens prof. dr. E.L.Greve, hoofd van het
Glaucoom Centrum, het grootste onderzoeks
centrum in Europa, is het met de nieuwe test
mogelijk glaucoom jaren eerder te kunnen aan
tonen. Greve praat over de test op het congres
dat het Glaucoom Centrum AMC van 20 tot 24
mei in Amsterdam organiseert.
Kamervragen over dood asielzoekster
DEN HAAG - De fractie van
Groen Links wil opheldering over
het overlijden van een asielzoek
ster die zeven maanden zwanger
was. Volgens de vereniging
Vluchtelingenwerk is de dood
van de vrouw te wijten aan tekort
schietende hulp van het ministe
rie van justitie. De vrouw uit Zaï
re heeft begin april vijf dagen ge
vangen gezeten in de transi
truimte van Schiphol, waar ze on
danks klachten nauwelijks ver
zorging zou hebben gekregen.
Daarna heeft ze nog negen dagen
vastgezeten in de grensgevange
nis in Amsterdam Zuid-Oost. Van
daaruit werd ze overgebracht
naar een onderzoekscentrum in
het Drentse Nijeveen. Op advies
van onder anderen een huisarts
kwam ze in het ziekenhuis van
Meppel terecht, waar ze een dag
later overleed. Vluchtelingen-
Werk heeft direct daarna fel ge
protesteerd bij staatssecretaris
Kosto van justitie. De stichting
wil een onderzoek, naar de „on
menselijke behandeling" van de
vrouw, die met haar man en drie
kinderen (onder wie een baby)
wel dekens kreeg, maar geen ma
tras om te kunnen liggen, terwijl
ze daar regelmatig om had ge
vraagd.
NAARDEN Alexander Dubcek komt naar
ons land. De voorzitter van het Tsjechoslo-
waakse federale parlement woont op 16 mei
de opening bij van het Comenius Museum
in Naarden. Dat heeft de Stichting Comeni
us Museum gisteren gemeld. Naast de bij
zijn leven al legendarische Dubcek komen
Tsjechische kopstukken over als vice-presi
dent Miklosko en de cultuurministers Uhde
en Snopko. De cultuurministers openen sa
men met ministère D'Ancona van WVC het
museum over de Tsjechische geleerde Jan
Amos Comenius (1592-1670). Comenius
zwierf door heel Europa en deed aan het ein
de van zijn leven Groningen, Amsterdam en
Naarden aan. Naarden werd ook zijn laatste
rustplaats.
huic
'gene
ggeALMERE-HAVEN - De
aan yakbond voor verpleeg
kundigen en verzorgen
den Nu '91 verwacht dat
•logsjte organisatie van zieken-
;ns vguizen door de acties van-
et ir^f aanstaande woensdag
w incompleet wordt ontwricht.
worcPat zei vice-voorzitter K.
de (de Jong van Nu '91 giste-
vanfen tijdens een bijeen-
frack°mst in Almere-Haven.
baar
De vakbond liet in een aparte
hoedje gezondheidszorg. Dit naar
amefeanleiding van de nieuwsuit-
inet pending van RTL4, waarin een
tie. jvoordvoerster van de bond
arênrerklaarde dat er m°ge'i)k do"
den kunnen vallen als gevolg
van de acties. De bond stelde
gen5daarbij de werkgever verant-
ne «woordelijk voor die proble
men.
.Hoewel de vakbond de werk-
n niéSeversorgan'sa^ie *n het zie-
>e V1jcenhuiswezen NZf tot aan
staande maandag de tijd geeft
oudfom in te gaan op de eisen voor
t nu een nieuwe cao, zijn de voorbe-
vegiilreidingen voor de acties al in
Bchijvolle gang. Met een ludieke
manifestatie „De zorg gaat
voor Pampus, keer de uit-
stroom" gaf de vakbond aan
dat in zijn ogen de jaarlijkse
uitstroom van 16.000 verpleeg-
reisde een groepje ver
pleegkundigen naar het eiland
Pampus om te benadrukken
L. dat de kwaliteit van de zorg-
I verlening met die hoge uit
stroom niet is gediend.
Het protest op Pampus lijkt
het laatste jolige protest van de
OD vakbond. Volgens Nu '91 is de
■■nftijd voorbij dat verpleegkundi-
öiflgen hun eisen met ludieke ac
ties kracht willen bijzetten. In
een speciaal draaiboek Actie
'92 staan diverse actievormen
opgesomd, waarmee de bond
ide werkgevers in het zieken
huiswezen de duimschroeven
denkt aan te draaien.
Verpleegkundigen rollen op het eiland Pampus hun spandoeken uit. Volgens de vakbond Nu'91 was dit de laatste jolige actie. Vanaf aan
staande woensdag volgen acties die het werk in ziekenhuizen zullen ontwrichten.
FOTO ANP
In feite komt het er volgens De
Jong op neer dat verpleegkun
digen voortaan hun eigen
agenda zullen bepalen en die
niet meer laten afhangen van
de agenda van andere discipli
nes in de zorgsector. Dat bete
kent bijvoorbeeld dat opera
ties moeten worden uitgesteld,
of dat psychiatrische patiënten
niet worden geïsoleerd, omdat
verpleegkundigen weigeren
een daarvoor noodzakelijk ge
achte diagnose te stellen. „Dat
valt immers buiten hun ver
antwoordelijkheid, ook al doen
ze het doorgaans wel", aldus
De Jong.
De eerste acties volgens deze
strategie verwacht de bond in
instellingen in Den Haag,
Nootdorp, Emmen, Rosmalen,
Etten-Leur en Zuid-Laren.
Steeds weer - zal de bond na
gaan of het protest Juridisch"
door de beugel kan. Bovendien
moeten acties vijf dagen van
tevoren bij een centraal punt
worden aangemeld.
Hoewel Nu '91 een aparte posi
tie inneemt in het vakbonds
front, zullen de bonden op het
niveau van de instellingen ge
lijk optrekken, zo verwachtte
De Jong. Er is echter geen ge
zamenlijke regie van bovenaf.
Mocht in het najaar blijken dat
er nog weinig is bereikt voor de
140.000 verpleegkundigen in
het ziekenhuiswezen en het
kruiswerk, dan zal de bond
zich sterk maken voor een
aparte cao voor verpleegkundi
gen en verzorgenden. Dat
komt neer op een oorlogsver
klaring aan het adres van de
andere bonden AbvaKabo en
CFO. Die maken zich namelijk
sterk voor de belangen van het
voltallige ziekenhuisperso
neel.
De cao-eisen van Nu '91 in het
ziekenhuiswezen zijn onder
meer een loonsverhoging van
vijf procent en een ander sy
steem van functiewaardering.
Tot nu toe boden de werkge
vers niet meer dan 3,5 procent
per 1 juli wat op jaarbasis neer
komt op 2,6 procent en hebben
de ideeën van Nu '91 voor een
ander systeem van functie
waardering nog weinig gehoor
gevonden.
CFO
Bij de CFO, de CNV-bond in de
zorgsector, zijn inmiddels 45
acties aangemeld. Vooral op de
eerste actiedag (6 mei) zullen
CFO-leden zich roeren. Dan
worden er in 24 instellingen in
het land werkonderbrekingen
gehouden, aldus CFO-woord-
voerder D. de Geus.
De CFO vindt dat de patiënten
zo weinig mogelijk last moeten
ondervinden van de acties. Om
moeilijkheden te voorkomen
heeft de vakbond contact op
genomen met het Landelijk
Patiënten/Consumenten Plat
form (LPCP). „Toch sluiten wij
escalatie niet uit. Wij hopen
dat het niet zover komt, maar
het kabinet heeft de verant
woordelijkheid om dergelijke
„wilde" acties te voorkomen",
aldus De Geus.
De CFO zal tijdens de komen
de actieperiode in het zieken
huiswezen proberen om indi
viduele instellingen over de
streep te trekken. Die moeten
dan een eigen instellings-cao
afsluiten, waarin zij tegemoet
komen aan de looneis van de
bond van 4,5 procent. Boven
dien moeten ze daarbij garan
deren dat die loonsverhoging
niet leidt tot gedwongen ont
slagen. Deze garantie vinden
de bonden nodig, omdat de in
stellingen het benodigde extra
geld uit de eigen budgetten
moeten halen.
De FNV-bond in de gezond
heidszorg AbvaKabo was giste
ren onbereikbaar wegens de 1
mei-viering.
Niveau kleuter
onderwijs te
laag op pabo's
Idoor
WIM SCHEER
DEN HAAG - De kwaliteit
van het onderwijs dat voorbe
reidt op het werken met kleu-
i ters, heeft op veel pabo's te
weinig niveau. Dit stellen on
derzoekers van de Universiteit
van Amsterdam op grond van
een onderzoek naar dit soort
onderwijs op alle veertig pa
bo's die Nederland kent. Be
langrijkste achtergrond van
het gebrek aan kwaliteit is vol
gens hen de geringe deskun
digheid op het gebied van
kleuteronderwijs bij docenten
die afkomstig zijn van de vroe
gere Pedagogische Academies.
Van invloed is ook geweest de
snelle achteruitgang van het
aantal methodiekdocenten.
Aan dit proces is inmiddels wel
een eind gekomen, aldus de
onderzoekers. Zo'n tien pro
cent van de pabo's werkte vori
ge jaar nog zonder methodiek
docent. Waardering hebben de
onderzoekers voor de toene
mende aandacht op de pabo's
voor het kleuteronderwijs.
Vooral de mogelijkheid van
een specialisatie en de uitbrei
ding van de stagetijd verhogen
de kwaliteit van toekomstige
leraren in de onderbouw. Als
probleem signaleren de onder
zoekers daarentegen het te
kort aan aandacht voor de the
orie van het kleuteronderwijs
en de gebrekkige aansluiting
tussen theorie en praktijk.
UTRECHT De super
marktwerkgevers hebben
verontwaardigd gerea
geerd op de advertentie
van de Dienstenbond FNV
gisteren in een landelijk
ochtendblad.
Daarin doet de bond de werk
gevers in een open brief het
aanbod om te praten over een
tweejarige cao in plaats van
een éénjarig contract. Volgens
algemeen directeur F.J.
Schoolenaar van de werkge
versvereniging Vakcentrum
bevat het aanbod van de bond
echter niets nieuws.
De supermarkten worden al
een maand geteisterd door ac
ties. De dienstenbonden FNV
en CNV proberen de werkge-
vers.over te halen om tegemoet
te komen aan hun looneis van
6,5 procent. Daarmee zou een
forse stap worden gezet om de
loonachterstand, die het su-
permarktpersoneel in de ogen
van de bonden heeft, in te lo
pen.
De werkgevers zijn totaal niet
onder de indruk van de acties
en houden vast aan hun loon-
bod van 4,5 procent. Ze ont
kennen bovendien stelselma
tig dat hun werknemers min
der zouden verdienen dan in
vergelijkbare branches.
De FNV-bond wil nu alsnog
het gesprek op gang brengen.
In de open brief houdt de bond
weliswaar vast aan zijn eis om
de vermeende loonachter
stand in te halen, maar geeft
hij de werkgevers de tijd om
dat in een tweejarige cao te
doen. Dat zou de werkgevers
wat meer ruimte geven om de
betere lonen geleidelijk in te
voeren, aldus de bond.
Volgens Schoolenaar zijn de
werkgevers altijd al bereid ge
weest om over een tweejarige
cao te praten. Het zijn juist de
bonden geweest die daar bij
het begin van de cao-onder-
handelingen een stokje voor
staken, herinnert Schoolenaar
zich.
De werkgeversonderhande
laar ziet de advertentie daarom
meer als een poging van de
bond om leden te winnen. „Ze
hadden de brief ook gewoon
kunnen opsturen. Een postze
gel is goedkoper", aldus
Schoolenaar.
Aan de andere kant sluit
Schoolenaar het niet uit dat de
bond via de advertentie pro
beert om gezichtsverlies te
voorkomen. Het is inmiddels
duidelijk dat de leiding van de
Dienstenbond FNV alles doet
om de acties te beëindigen,
Woonwagenbewoners Den Bosch mogen voorlopig blijven
den uitgenodigd voor overleg.
DEN BOSCH Het college
van burgemeester en wethou
ders van Den Bosch heeft gis
teravond besloten de bewoners
van het woonwagencentrum
aan de Vlijmenseweg die
moeten verhuizen voorlopig
niet weg te slepen.
Aanvankelijk was het de be
doeling de wagens van de be
woners die niet willen verkas
sen na 1 september met ge
weld te verslepen. Het college
is hierop teruggekomen onder
druk van de acties die de
woonwagenbewoners de afge
lopen week hebben gevoerd.
Volgens een woordvoerder van
de gemeente zullen de woon
wagenbewoners opnieuw wor-
CASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
PE HEIA RAG U6T VOOR
OMS M6T ONPfPpRICTf
/MO&fUdKHEPPXJ
fkllMT IS EEM0U HEEEHJ-
KER PAXl Al PIE M0&BVJJC-
HEPEN Ti VERICNAUEig EX) VI
WEU PAG VOOR PE TV TE WAWÓEM!
door BERT JANSMA
Zou de politieke discussie rond de komende
Amerikaanse presidentsverkiezingen nu echt
ergens overgaan? Met de afschuwelijke rellen in
Los Angeles en elders zou je zeggen dat 't haast wel
móet. Maar democratisch kandidaat Bill Clinton
zei al, met die eeuwige glimlach die hem wat mij
betreft bij voorbaat onverkieslijk maakt, dat hij
geen misbruik van de rellen wil maken. Dank je
de koekoek. Hij wil gewoon geen dingen zeggen
waardoor hij kiezers aan blanke of aan zwarte
zijde verliest. Want hoe je 't wendt of keert: de
zwarte Piet kan twee kanten op. Wanneer je
zwarte mensen hun auto uit en via het gebroken
raam een winkel in ziet stappen en met een
nieuwe tv-set weerziet gas gevenkan je moeiljk
roepen: kijk 's, wat een honger ze hebben.
Aan de andere kant: hoe kan je na die verfoeilijke
mishandeling van die zwarte automobilist alleen
een blanke j ury uitspraak laten doen? Het is
duidelijk dat het nog lang niet goed zit met blank
en met zwart in Amerika. Kijk naar de weinige
zwarte filmers die er zijn en je weet 't. Spike Lee
liet in 'Do the right thing' de tegenstellingen
tussen Italianen en zwarten in een Harlemse
straat zo escaleren dat de pizzeria van de eersten
in de fik ging. John Singleton pleit in zijn film
'Boyz n the hood'bij zijn zwarte achterban voor
opvoeding en nóg eens opvoeding. Op school en
dooreen autoriteit thuis, want die ontbreekt in
miljoenen zwarte gezinnen waarvan de vaders
elders zijn ingetrokken of daar ook al geen vader
meer zijn.
Houd als toerist in Amerika je ogen en oren open
en je hebt een ongemakkelijk verhaal. Ik denk aan
de zwarte ex-soldaat die me in Washington vlak
onder Capitol Hill vertelde dat hij zich pas tijdens
zijn stationering in Europa - nota bene in
Duitsland - voor het eerst Echt Mens voelde. Ik
denk aan die blanke man die me in Hollywood
een bar binnenloodste en vervolgens begon te
schelden op de aan wezige zwarten. Ik denk aan
die zwarte jongedame die we voor een (te) laat
afzakkertje in de hotelbar uitnodigden en die wel
wilde maar met een schichtige blik op de portier
niet duif de. Ik denk aan dat zwarte soul-café in
Boston waar ik bekeken werd alsof ik Malle Eppie
was, omdat er nooit van z'n leven een blanke was
binnengeweest. En ik zie die tv-beelden van
gisteravond uit de VS voor me, waar ik talloze
mensen, wit, geel en zwart, zomaar een pistool te
voorschijn zie trekken. En de Amerikanen maar
helpen om de Etna te bedwingen. Hun eigen
vulkaan is gevaarlijker.
(Vervolg van
de voorpagina)
DEN HAAG - Het CDA-ka-
merlid Van Iersel geeft minis
ter Andriessen na terugkeer
van zijn China-reis het voor
deel van de twijfel. Hij vindt
het te vroeg om conclusies te
trekken.
Van Iersel: „Het kabinet heeft
besloten niet aan Taiwan te le
veren, en op die beslissing
komt het niet terug. Als we nu
dus zouden zeggen: 'laat die
China-orders maar zitten', dan
staan we helemaal met lege
handen. Dat is dus zeer onver
standig. Je hebt daarnaast toch
op z'n minst een aantal maan
den nodig voordat duidelijk is
wat er van die 1,8 miljard wer
kelijk aan orders wordt afge
sloten. Nu kun je over het wer
kelijke resultaat nog niet goed
oordelen".
PvdA
Ook de PvdA ziet ook liever
dat er nog geen overleg met de
minister komt. Woordvoerder
Lonink: „We moeten niet al
leen naar deze orders kijken,
maar ook naar de effecten van
de reis op de lange termijn.
Want Andriessens bezoek zal
zondermeer gunstige effecten
hebben voor investeringen
van bedrijven als Shell, Akzo
en Philips, alsmede voor de
baggerbedrijven. Dan heb je
het over voordelen die nu nog
niet in cijfers zijn uit te druk
ken. Als we nu zeggen: de or
ders zijn niet voldoende om de
Taiwan-order te compenseren,
dan bedrijfje politiek op basis
van een te simpel rekensom
metje. Ik heb daarom ook ei
genlijk helemaal nog geen zin
in een debat hierover".
De houding van de PvdA is be
grijpelijk, aangezien de soci
aal-democraten destijds fel
hebben bepleit dat Nederland
geen duikboten aan Taiwan
zou leveren. De partij is daar
om niet gebaat bij een debat,
waarin het terugdraaien van
dat besluit ongetwijfeld aan de
orde komt.
De Industriebond CNV vindt
het resultaat van de reis onvol
doende. Het bedrag van 350
miljoen aan zekere orders
staat volgens de bond in geen
enkele verhouding tot het ak
koord dat China en Nederland
eerder overeen kwamen. „De
orders die de minister heeft
binnengehaald zijn hooguit te
beschouwen als een eerste
stap op de goede weg. Het is
zaak dat het parlement de vin
ger aan de pols houdt en de na
leving van het akkoord scherp
in de gaten houdt", aldus voor
zitter Hanko.
Gisteren zochten naar schat
ting 60 bewoners van het
woonwagencentrum hun toe
vlucht tot de Sint Jan kathe
draal in Den Bosch. Na een
kort gesprek met bisschop Ter
Schure verlieten de woonwa-
genbewonders de kathedraal.
Eerste Europese bouwdiploma's uitgereikt
ENSCHEDE - Europarlementariër Van Velzen heeft gisteren
de eerste Europese diploma's in het bouwonderwijs uitgereikt.
Vier leerlingen van de Stichting Vakopleiding Bouwbedrijf in
Enschede kregen het diploma waarmee zij in elk land van de Eu
ropese Gemeenschap aan het werk kunnen. Op de diploma's
staat in alle talen van de EG welke opleiding gevolgd is en wat
het diploma waard is.
Voorzitter Wet Uitkering Vervolgingsslachtoffers
AMSTERDAM - De Amsterdamse persrechter mr. S. Slagter
(67) wordt de nieuwe voorzitter van de raadkamer Wet Uitkerin
gen Vervolgingsslachtoffers '40-'45. Slagter wordt per 1 septem
ber dit jaar eervol ontslagen als vice-president van de Amster
damse rechtbank en begint dan zijn nieuwe werk in Leiden. Hij
volgt daar dr. A. J. van der Leeuw op.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG - Volgens de
PvdA-fractiewoordvoerder zal
de PvdA het ontzien van de
huidige wao'ers als wetswijzi
ging voorstellen. Die wordt
niet voor half juni verwacht.
Deze wet Terugdringing
Beroep Arbeidsongeschikt
heidsregelingen (TBA) moet
nog naar de Raad van State.
De wet bevat een bevriezing
van de wao-uitkeringen voor
de huidige wao'ers onder de
vijftig. Dat betekent dat de uit
kering wat het aantal guldens
betreft gelijk blijft. Maar door
de geldontwaarding neemt de
koopkracht met enkele pro
centen per jaar af. De koop
krachtdaling gaat door tot het
moment waarop de uitkering
even hoog is als die van de
werknemers die na juli 1993 ar
beidsongeschikt worden. Hun
uitkering is gebaseerd op het
bijstandsniveau plus 1,75 pro
cent van het laatstverdiende
loon voor ieder jaar dat de
werknemer ouder is dan acht
tien. Het huidige niveau ligt
nog op zeventig procent van
het laatstverdiende loon.
Volgens de fractiewoordvoer
der is het verwijt van het CDA
onterecht als zou de PvdA te
rugkomen op een eerder geno
men toezegging de wao voor de
huidige groep te verlagen. „Wij
hebben uitdrukkelijk gezegd
eerst te willen kijken naar de
mogelijkheid de onomkeerba
re gevallen te ontzien. Nu die
groep niet valt te onderschei
den van de andere arbeidson
geschikten met een wao-uitke-
ring moeten we ons aan de mo
tie van het PvdA-congres hou
den", aldus de woordvoerder.
In deze motie wordt de kamer
fractieopgedragen „alsnog een
uiterste inspanning te doen
om een bevredigende oplos
sing te vinden voor de zoge
naamde onomkeerbare geval
len".
Overigens gaat de PvdA-frac-
tie akkoord met het op grote
schaal herkeuren van de huidi
ge wao'ers en is bovendien be
reid het begrip passende ar
beid aanzienlijk te verruimen.
Dat betekent dat iemand ver
plicht kan worden 'gangbaar
werk' te accepteren dat van ge
heel andere aard is dan de
werkzaamheden in het oude
beroep.
Bisschop Ter Schure in gebed met woonwagenbewoners in de Sint Jan kathedraal. Kort hierna verlieten
de actievoerende woonwagenbewoners de kathedraal.
FOTO: ANP
