)pstand Los Angeles
oont VS als kruitvat
BUITENLAND
Treurnicht
zwaait om
Kritiek Gorbatsjov op
VS als politieagent
gidóc
Qowumt
VRIJDAG 1 MEI 1992
jtsin wil referendum
>r afschaffen Congres
^ïKOU De Russische presi-
Boris Jeltsin wil het Congres
Volksafgevaardigden, waarin
conservatieven en communis-
sitting hebben, buiten werking
en door een referendum over de
dwet. Bij een bezoek aan de
<in drussische stad Tsjerepovez
hij de bevolking op handteke-
en te verzamelen voor de volks-
pleging. „Het is één grote klets-
m waar maar weinig besluiten
'anlen genomen", zei Jeltsin over
^a| 'ongres. Als president is hij niet
egd het Congres te ontbinden,
het referendum over deze
;tie kan doorgaan als er een mil-
handtekeningen voor zijn ver-
ke ;ld.
Honderden doden bij
etnische rellen Kenya
NAIROBI - Gevechten tussen etnische groe
pen in Kenya, in een gebied ten noordwesten
van Nairobi, hebben de afgelopen week aan
zeker tweehonderd mensen het leven gekost.
Duizenden mensen zijn de laatste maand de
streek in de Grote Rift Vallei ontvlucht. Dage
lijks worden hele dorpen platgebrand. Vol
gens parlementslid N. Mungai wordt het ge
weld tussen de stammen al sinds november
door speciale elitetroepen van president Da
niel Arap Moi stelselmatig aangewakkerd. Zij
verschaffen volgens Mungai een alibie voor de
president en zijn alleenheersende KANU-par-
tij om nog geen verkiezingen te houden. De
president heeft onder druk van Westerse do
norlanden nog voor dit jaar parlementsverkie
zingen aangekondigd, waaraan meerdere par
tijen mogen deelnemen.
President Sierra Leone
gevlucht na coup
CONAKRY President Joseph Momoh van Sierra
Leone is gisteren naar het buurland Guinee ge
vlucht. Luitenant-kolonel Yaya Kanu, een com
mandant van een eenheid die aan de grens met Li
beria rebellen uit dat land bestrijdt en gedoodverfd
leider van de coup, zegt dat het leger de volledige
controle over de hoofdstad Freetown heeft. De offi
cier zal naar eigen zeggen deel uitmaken van een
Voorlopige Nationale Defensie Raad (NPDC) die de
democratie zal herstellen. Momoh, sinds 1985 pre
sident, hield vorig jaar een referendum waarin de
bevolking zich uitsprak voor de invoering van een
meer-partijendemocratie. Een verkiezingsdatum
werd echter niet vastgesteld. Onder Momoh vierde
de corruptie hoogtij, terwijl de meerderheid van de
vier miljoen inwoners in armoede leeft. De verbin
dingen met het Westafrikaanse land zijn geheel
verbroken.
Vluchtelingenakkoord
Burma en Bangladesh
RANGOON - Burma en
Bangladesh zullen spoedig
een akkoord tekenen over de
terugkeer van 212.000 mos
limvluchtelingen die uit
Burma naar Bangladesh zijn
gevlucht. De moslims zeg
gen naar Bangladesh te zijn
gekomen omdat zij door het
Burmese leger werden ver
volgd. Volgens het te sluiten
akkoord verklaart Burma
zich thans bereid vluchtelin
gen uit de kampen van de
Verenigde Naties terug te
nemen van wie is vastge
steld dat zij een verblijfsver
gunning hebben voor Bur
ma.
Doodstraf voor blanke Zuidafrikaanse politieman
JOHANNESBURG Een Zuidafrikaanse
rechter heeft gisteren een blanke politie-offi-
cier ter dood veroordeeld wegens de moord in
volstrekt koelen bloede op elf zwarten. Vier
zwarte agenten werden veroordeeld tot vijf
tienjaar cel.
Het was de eerste keer dat een groep politie
mannen veroordeeld werd wegens massa
moord. Rechter Andrew Wilson, die de politie
beschuldigde van pogingen de zaak in de
doofpot te willen stoppen, zei dat de noodzaak
van vergelding voor politiekapitein Brian
Mitchell de strop onvermijdelijk maakt. Mit
chell werd veroordeeld omdat hij in december
1988 vier zwarte politiemannen opdracht had
gegeven een huis aan te vallen in het zwarte
woonoord Trust Feed nabij Pietermaritzburg
(provincie Natal). Hij meende dat de inwoners
terroristen waren en anti-regeringsactivisten
van het Verenigd Democratisch Front. Het
front opereerde indertijd als vertegenwoordi
ger van de verboden verzetsbeweging Afri
kaans Nationaal Congres (ANC). De politie
mannen. die elf mannen, vrouwen en kinde
ren doodschoten terwijl zij een wake hielden
in het huis, werden ook voor moord veroor
deeld en kregen elk 15 jaar gevangenisstraf.
Advocaten van Mitchell voerden aan dat de
politiekapitein zichzelf zag als strijder in een
oorlog tegen het communisme en noemden
de moord een politiek misdrijf. De rechter
verwierp dit argument en zei dat Mitchell in
koelen bloede handelde en geen berouw heeft
getoond. De massamoord zet kracht bij aan de
beschuldigingen van het ANC dat de door
blanken geleide veiligheidstroepen de hand
hebben in het geweld in zwarte woonoorden.
Daarbij zijn sinds 1984 meer dan 11.000 zwar
te Zuidafrikanen gedood.
KAAPSTAD - De extreem
rechtse Conservatieve Partij
(CP) van Andries Treurnicht
in Zuid-Afrika heeft alsnog
het aanbod van president De
Klerk geaccepteerd voor een
dialoog over deelname aan
de Conventie voor een Demo
cratisch Zuid-Afrika (Code-
sa).
De CP heeft een commissie
van drie afgevaardigden sa
mengesteld voor de ontmoe
ting met de regering. Aan het
Codesa-onderhandelingspro-
ces nemen zeventien partij
en deel. De CP van Andries
Treurnicht had tot nu toe ge
weigerd daaraan mee te
doen. Ook toen De Klerk aan
het begin van de week de CP
uitnodigde voor een gesprek
met de regering over moge
lijkheden om toe te treden
tot de Codesa, weigerde
Treurnicht.
Maandag heeft de CP zelfs
een parlementslid uit de par
tij gezet, omdat hij zich posi
tief had uitgelaten over de
Codesa.
Vluchtelingen
kunnen Bosnië
niet meer uit
SARAJEVO Gemasker
de commando's hebben
gisteren de laatste twee
bruggen die Bosnië-Her-
cegovina met Kroatië ver
bonden opgeblazen. Daar
bij zijn zeker tien doden
gevallen.
De bruggen vormden de enig
overgebleven doorgangen voor
vluchtelingen die de burger
oorlog proberen te ontkomen.
Ongeveer 400.000 Bosniërs
zijn hun woongebied inmid
dels ontvlucht.
Bij de ontploffing van een be
stelauto met explosieven in
het midden van de republiek
Bosnië-Hercegovina zijn don
derdagavond vijf personen ge
dood.
In de Bosnische hoofdstad Sa
rajevo namen de gevechten
gisteren af. nadat de stad de
nacht daarvoor zwaar te lijden
had onder de strijd tussen de
Servische militie enzerzijds en
de militie van moslims en
Kroaten anderzijds. Volgens
de Bosnische radio vielen bij
deze gevechten een dode en
zeven gewonden.
De Verenigde Naties sturen
volgende week Marrack Goul-
ding naar Bosnië. Hij zal de
mogelijkheid- onderzoeken
een VN-vredesmacht in te zet
ten. De EG-besprekingen over
Bosnië die onder leiding van
de Portugese diplomaat Jose
Cutilheiro in Portugal worden
gehouden richten zich voorna
melijk op een staakt-het-vuren
en nog niet op de constitutio
nele toekomst van Bosnië. In
Mostar in het zuidwesten en
Bosanska Krupa in het westen
zijn tengevolge van de be
schietingen nog doden zijn ge
vallen. De nieuwe Joegoslavi
sche bondsstaat, die eerder
deze week door Servië en Mon
tenegro jverd uitgeroepen, be
gon donderdag met het inrich
ten van douaneposten aan de
grens mef Kroatië en Macedo
nië. Alleen nog met een pas
poort kan men naar de afge
scheiden Joegoslavische repu
blieken reizen.
De guerrillastrijders verwij
derden zelfs vele van de con
troleposten die ze rond de stad
hadden opgezet. Groentever
kopers zetten hun verrijdbare
stalletje weer op de hoofdstra
ten. Geïmproviseerde winkels
openden hun deuren en inwo
ners waagden zich op de zonni
ge morgen weer op straat om
inkopen te doen. In de avond
ontploften bij het internationa
le vliegveld zeker twintig rak-
ketten op ongeveer vijf kilo
meter ten oosten van Kabul. Er
werden geen slachtoffers ge
meld. De Verenigde Staten
hebben hun waardering uitge
sproken voor de nieuwe rege
ring. maar erkennen deze nog
niet. Secretaris-generaal Bou
tros Boutros van de VN zei de
aankomst van de voorlopige
regeringsraad in Kabul afgelo
pen dinsdag te verwelkomen.
3HINGTON - Zo
l zijn sociale en racia-
•anningen in de VS ge
en en zo diep is het
lieke respect voor het
tieke en juridische sy-
m in het land gezon-
dat de kleinste aan-
ing tot een explosieve
ingreactie kan leiden.
jeslissing van een twaalf-
)ige blanke jury om vier
"""'ke politie-agenten on-
ildig te verklaren aan een
ideo-band vastgelegde af-
elijke afranseling met
ken van een hulpeloze
te automobilist, was zo on-
•ijpelijk dat het niet anders
of er moest een uit-
ting van woede en frustra-
olgen. In Los Angeles was
bepaald sprake van een
aanleiding.
•rika betaalt met Haar hui-
maatschappelijke span
de prijs voor twaalf jaren
•t het aantreden van het
in-Bush-team in het Wit
huis) van ultra-rechts eco-
evqüsch en cynisch sociaal be-
l Omdat de binnensteden
0:r zwarten, andere minder
en en arme blanken wor-
bevolkt, hebben de mach-
bbende Republikeinen in
Ihington de federale hulp
r die immers toch Demo-
psch stemmende bevol-
gscentra rigoureus afge-
tt. Stedelijk verval en diepe
ple ellende waren het ge-
k. Degenen die het in het
er-kapitalistische klimaat
redden, trokken naar nieu-
luxe buitenwijken en be
scentra en zagen hun ego-
che 'yuppie'-levensstijl
emoedigd door het Witte
De laatste twee jaar is bij
iroblemen in de steden de
st; ïomische recessie geko-
jko, die ook tot scherpe verar-
kl g in de landelijke gebieden
t geleid.
recent facet dat nog bij-
Zwarte betogers in Atlanta koelen hun woede op een blanke voorbij
ganger FOTO: AP
draagt tot maatschappelijke
instabiliteit is een algehele po
litieke gezagscrisis in Was
hington. Het Witte Huis en het
Congres zijn voorwerp gewor
den van brede weerzin en spot
in de bevolking, na allerlei
schandalen over machtsmis-
De 'anti-Washington'-bewe-
ging tast ook het gezag aan van
president Bush. Bush zei dat
los van de strafzaak tegen de
politie-agenten het ministerie
van Justitie met extra spoed
gaat proberen om een zoge
naamd burgerrechtelijk pro
ces te beginnen over de afran
seling van Rodney King. Maar
de president zei ook dat bur
gerlijk geweld onduldbaar is
en dat de Amerikaanse rechts
orde gerespecteerd moet blij
ven. Als de woorden van Bush
al invloed hebben, staat toch
vast dat de president in.dit ver
kiezingsjaar politieke schade
overhoudt aan de rellen in LA,
die zo duidelijk mede het re
sultaat zijn van het algemene
politieke klimaat in de VS.
Geen beroep
„Al is de bestaande wet toege-
past,.het is zonneklaar dat het
systeem kapot en oneerlijk is".
aldus gisteren Democratisch
presidentskandidaat Bill Clin
ton. Eerder had Bush ver
klaard dat ..het systeem ge
werkt heeft" en dat nu de zaak
in hoger beroep verder kan
worden uitgevochten. Maar de
president was blijkbaar
verkeerd voorgelicht want te
gen de jury-uitspraak in LA is
geen beroep mogelijk. Alleen
kan tegen één van de verdach
te politie-agenten, die op één
van de aanklachten niet werd
vrijgesproken als gevolg van
verdeeldheid op dat punt in de
jury, een nieuw proces worden
gestart.
Ondanks het schijnbare on
recht dat met de uitspraak in
LA is gedaan, heeft de rechts
zaak volgens de meeste Ameri
kaanse juristen toch een cor
rect vèrloop gehad. Heel Ame
rika (en de hele wereld) heeft
een jaar lang de beroemde vi
deo-opname van de 'King beat
ing' (op 3 maart 1991) kunnen
zien en het was voor bijna hón
derd procent van de bevolking
evident dat de politie-agenten
buitensporig geweld gebruik
ten. Maar de verdedigers van
de agenten hebben de jury er
toe weten te bewegen om niet
mee te kijken door het camera
oog van de amateur die het in
cident toevallig vastlegde,
maar om door de ogen te kij
ken van politie-agenten die 'in
de .jungle Los Angeles' dage
lijks hun leven riskeren.
In die ogen was de 110 kilo
zware en sterk gebouwde Rod
ney King een mogelijk gevaar
lijke klant, die tevoren had
verzuimd te stoppen voor een
(wegens te hard rijden) achter
volgende politie-auto. En King
was mogelijk onder invloed
van de agressieve drug PCP en
had mogelijk neergeschoten
moeten worden als hij niet
neergeknuppeld was.En al
lijken de video-beelden voor
zichzelf te spreken, zodra de
juryleden 'redelijke twijfel'
hebben over de vraag of de ver
dachte agenten wel criminele
handelingen verrichtten en
ook criminele bedoelingen
hadden, verplicht de Ameri
kaanse wet die jury-leden
Briljant
„De verdediging heeft onder
leiding van advocaat Michael
Stone briljant geopereerd. Ze
is erin geslaagd enige twijfel te
wekken bij de jury aan wat evi
dent leek. Dat zoiets tot vrij
spraak kan leiden, dat is de
verdienste, niet de zwakte van
de Amerikaanse rechtspraak",
aldus gisteren juridisch pro
fessor James O'Connor van de
Universiteit van Californië.
Dat de jury in deze rechtszaak
geen enkele zwarte burger be
vatte, is goeddeels het gevolg
van toeval. Juryleden worden
geselecteerd in onderhande
lingen tussen rechter, aankla
ger en Verdediger uit een 'pool'
van burgers die daartoe om de
vijf jaar door het lot kunnen
worden opgeroepen. Wel was
de kans op een 'all white' jury
vergroot toen vorig jaar werd
beslist om het proces te ver
huizen, wegens alle maat
schappelijke onrust erom
heen, van Los Angeles naar
een vooral blanke buurge
meente.
Uit talrijke reacties in het land
bleek gisteren dat ook blanke
Amerikanen in overgrote
MOSKOU - Michail Gor
batsjov. inmiddels alweer
een dikke vier maanden
ex-president van de even
eens ex-Sovjetunie, haal
de gisteren uit naar de
Verenigde Staten. Hij zei
dat dat land op moet hou
den met de rol van 'politie
agent' van de wereld te
spelen; in plaats hiervan
kunnen de VS zich beter
concentreren op de op
bouw van de democra
tieën in de wereld.
Gorbatsjov deed zijn uitspra
ken twee dagen voordat hij een
veertiendaags bezoek brengt
aan de VS. Gorbatsjov zal in de
VS toespraken houden en geld
inzamelen voor zijn politieke
onderzoeksstichting.
De 61-jarige Gorbatsjov lever
de ook kritiek op de Russische
president Boris Jeltsin en
noemde de snelheid van diens
economische hervormingen
een risico voor het ontstaan
van sociale explosies. .Als Jelt
sin een realistische politicus is
zal hij afremmen, zo niet dan
zal een golf hem wegvagen".
Plannën terug te keren in de
politiek heeft Gorbatsjov ech
ter niet. „Ik zie het meer als
mijn plicht als individu de her
vormingen te steunen en soms
kritiek hierop te leveren".
Zonder president George Bush
bij naam te noemen verklaar
de Gorbatsjov dat de regering
van de VS „een verwijt ge
maakt moet worden". Terwijl
miljarden dollars werden uit
gegeven aan de Golfoorlog,
„bleek het geld om de demo
cratische hervormingen te on
dersteunen die een nieuwe we
reld voor de komende honderd
jaar creëren moeilijker te vin
den". Gorbatsjov noemde dit
„beperkt denken" en zei dat
niet te kunnen begrijpen.
Nieuwe regering Afghanistan
overweegt offensief Hekmatyar
KABUL Guerrillastrijders
die de nieuwe regering van Af
ghanistan steunen hebben gis
teren hun laatste tegenstan
ders uit de hoofdstad Kabul
verdreven.
Generaal Nurul-Haq Uloomi,
een voormalige commandant
van de afgezette president Na-
jibullah die nu de rebellencoa-
litie steunt, zei dat de regering
een offensief overweegt tegen
de stellingen van de funda
mentalistische Hekmatyar. Al
leen nog stellingen ten zuiden
van Kabul zijn in handen van
de troepen van Hekmatyar.
Zijn troepen zijn echter ver in
de minderheid tegenover strij
ders die Massoud en de nieuwe
regering steunen.
De regering van president
Sigbhatullah Mojaddidi kwam
gisteren voor het eerst bijeen
in het gebouw van de minister
raad. De regering besloot het
commando over de guerrilla
groepen die Kabul zaterdag in
namen te centraliseren. Afge
vaardigden zeiden later dat
raad er niet in was geslaagd
een standpunt te bepalen over
het politieke lot van Hekmaty
ar en dat de voorlopige rege
ring vrijdag opnieuw bijeen
zou komen. De nieuwe rege
ring van Afghanistan bestaat
uit 20 guerrillaleiders die 14
jaar lang vochten tegen door
de Sovjetunie gesteunde rege
ringen in Kabul.
In de 1,5 miljoen inwoners tel
lende stad was het overwegend
rustig na vier dagen van felle
gevechten tussen aanhangers
van de machtigste, gematigde
rebellenleider Massoud en
strijders van de radicale funda
mentalist Hekmatyar.
Een inwoner van Los Angeles1
meerderheid de jury-uitspraak
afkeuren. „Ik kan me de woe
de van de betogers in LA goed
voorstellen. De video-beelden
laten niets te raden over. De
jury heeft in dat wekenlange
proces door de juridische spits-
na plunderingen weg met een i
vondigheden van de advocaat
het zicht verloren op het klaar
blijkelijke. Er is groot onrecht
gedaan", zei in een gegoede
voorstad van Washington een
blanke huisvrouw, die al haar
hele leven vol overtuiging Re
ling gestolen pantalons.
FOTO: AP
publikeins stemt. Om niet te
spreken van de miljoenen
zwarte Amerikanen, die de
stokslagen op Rodney King
nu. een jaar na de feiten, pas in
alle hevigheid op zichzelf voe
len neerkomen.
giirs voor
ck levenden'
ROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI Betogingen en
feest in Moskou
MOSKOU - In Moskou begon
vanochtend de 1 .mei-viering
met een betoging van enkele
honderden communisten in
het centrum van de stad. Later
op de dag werd op het Rode
Plein ter gelegenheid van 1
mei, die is herdoopt in de dag
van het Lentefeest en de ar
beid, een groot volksfeest en
een theatershow gehouden. In
het Gorki-park verzamelden
zich groepen van het onafhan
kelijke Verbond van vakbon
den in Moskou voor een bij
eenkomst, die werd gevolgd
door een volksfeest. Vanmid
dag werd het Rode Plein het
toneel van een grote theater
show. Op het plein zijn voor
het eerst grote reclameborden
aangebracht, uit de opbrengst
waarvan de feestelijkheden
worden bekostigd.
1 - Lupardi en zijn assistent gaan hard aan het werk. In de kra-
egel vinden zij een geschikte ruimte om als werkplaats in te rich-
en met het meegebrachte materiaal slaagt Lupardi er in, een pri
st laboratorium op te bouwen. Maar hij heeft werkkrachten nodig,
werkkrachten, die blindelings zijn bevelen uitvoeren. En waarom
hij niet weer proberen de pinguïns daarvoor te gebruiken? Yoto
vangt er een paar en Lupardi voorziet de vogels van kopatennes.
Deze pinguïns zijn weliswaar niet zo groot en zo sterk als de konings
pinguïns van de Zuidpool, maar ze zullen toch ook wel te gebruiken
zijn. En ja, de proeven slagen. Willoos doen de vogels, wat professor
Lupardi hen gebiedt. Ziezo, het werk kan beginnen
jizend joodse teenagers uit de
wereld laten de ijzeren hekken
het voormalige concentratie-
Auschwitz achter zich tijdens
Hars voor de levenden' naar de
andingsovens van Birkenau
ren werden onder meer in
;land en Israël de miljoenen jo-
1u. tijdens de Tweede
door de nazi's om het
van de holo-
3 dit jaar extra bijzonder om-
precies vijftig jaar geleden is
de massa-uitroeiing van jo-
werd in zes concen-
in Polen.
