Verlaging btw volstrekt onzeker
Verdachte moorden probeerde
nog een meisje te ontvoeren
Kamerleden CDA hebben meeste bijbaantjes
Êcidóc Soivumt
BINNENLAND
iRitzen geeft vier 'jonge'
universiteiten extra geld
„Afspraken ziekenfondsen in strijd met EG-wet"
Palmolie kleurt
strand Texel oranje
Vuistgetrommel en gemurmel in nieuwe Kamer
Dales wil
doorgaan met
herziening
decoratiestelsel
Peiling: CDA
herstelt,
PvdA blijft
kwakkelen
iüSür'K 1 -"11S
CASPER EN HOBBES
r \KMBMV f&M~
PAZACHVTB Nier
Lijst WD nog niet ingediend
DONDERDAG 30 APRIL 1992
ZOETERMEER - Vier jonge universiteiten die
om de jaren tachtig snel gegroeid zijn, krijgen ex
tra geld voor onderzoek. Minister Ritzen (Onder-
vrijs) wil de universiteiten van Rotterdam, Til-
burg, Maastricht en Enschede samen dertig mil-
joen geven boven hun normale budget. Het be-
o irag moet door de andere universiteiten samen
g opgebracht worden. Dat heeft Ritzen aan de be-
r trokken universiteiten laten weten. De vier jon-
r ge universiteiten werden in de jaren tachtig door
een stroom studenten overspoeld. Zo is het aan-
z tal studenten in Rotterdam in tien jaar meer dan
e verdubbeld. Voor het onderwijs aan die studen
ten kregen die universiteiten wel meer geld. Het
budget voor onderzoek bleef echter ongeveer
31 even groot als tevoren. Dat heeft geleid tot een
r, scheve situatie die ook Ritzens voorganger Deet-
man al onderkende
Minister Ritzen
FOTO: DIJKSTRA
UTRECHT - Het ministerie
van economische zaken
vindt vooralsnog dat de zorg
verzekeraars (voorheen zie
kenfondsen) hun kartelaf
spraken die ze per 1 januari
hebben gemaakt moeten
schrappen omdat ze in strijd
zijn met de Wet op de Econo
mische Mededinging en de
Europese kartelbepalingen.
Dat staat in een brief die het
ministerie deze week heeft
verstuurd naar de Vereni
ging van Nederlandse Zorg
verzekeraars (NZF).
Volgens algemeen directeur N.
de Jong van de NZF is er op dit
ogenblik nog helemaal niets
aan de hand. Begin juni wordt
er overleg gevoerd tussen eco
nomische zaken en de NZF.
Dan worden definitieve beslui
ten verwacht over dit onder
werp. Maar voor de NZF is het
geen uitgemaakte zaak dat de
zorgverzekeraars hun kartelaf
spraken vanaf juni moeten in
trekken. aldus De Jong.
Begin dit jaar spraken de zorg
verzekeraars af dat ze geen
verzekerden zullen werven in
eikaars werkgebied, ook al zijn
die gebieden vanaf 1 januari
opgeheven. Ook zullen ze niet
met elkaar concurreren met de
nominale premie die per fonds
verschillend mag zijn. Nu be
taalt iedere verzekerde dezelf
de premie, ongeacht bij welk
fonds hjj is verzekerd. Tenslot
te beconcurreren de fondsen
elkaar ook niet door verzeker
den de kans te bieden een ei
gen risico te nemen in ruil voor
een lagere premie.
Die concurrentievrijheid is
een belangrijk onderdeel van
de stelselherziening in de ge
zondheidszorg, het plan Si
mons. De staatssecretaris van
volksgezondheid verwacht na
melijk dat de kosten van de ge
zondheidszorg omlaag gaan
doordat de zorgverzekeraars
elkaar onderling kunnen be
concurreren. Het maken van
kartelafspraken tussen de
voormalige ziekenfondsen
staat haaks op die gedachte.
Volgens De Jong zullen bij het
overleg met Economische Za
ken vooral de rol van de zie
kenfondsraad en het ministe
rie van WVC aan de orde
moeten komen. Zo houdt de
ziekenfondsraad toezicht op
de ziekenfondsen. Ik begrijp
dat het ministerie van econo
mische zaken dan direct kijkt
naar de Wet op de Economi
sche Mededinging, maar wat
ons betreft hoeft die rol niet in
strijd te zijn met die wet", al
dus De Jong.
TEXEL - Op twee plaatsen op het strand van
Texel is palmolie aangespoeld. De twintig ton
plantaardige olie is vermoedelijk afkomstig van
de tanker 'Sunny Blossum' die onder de vlag
van de Bahama s vaart De 'Sunny Blossum'
kwam op 15 april in de Straat van Dover in aan
varing met een Belgische vissersschip. Daarbij
werd een groot gat geslagen in één van de la
dingtanks van de 'Sunnv Blossum'. Een deel
van de oranje palmolie. 150 ton. kwam in zee. De
vlek werd enkele dagen later door de Kustwacht
gesignaleerd. De restanten van de plantaardige
olie zijn aangespoeld op de stranden van Texel,
bij Den Hoorn en bij De Koog. Volgens een
woordvoerder van het ministerie van verkeer en
waterstaat is er geen gevaar voor mens en milieu
maar is de oranje olie hinderlijk voor de strand-
gangers.
DEN HAAG - De verla-
■eiging van de btw van 18,5
o, tot 17,5 procent is nog vol-
h strekt onzeker. Volgens
premier Lubbers is nog
iigeen enkele dekking ge
le vonden en zal deze wens
gtvan het CDA ongetwijfeld
o problemen opleveren, om
dat daardoor een gat van
,7 miljard gulden op de
dlbegroting ontstaat.
e CDA-fractievoorzitter Brink-
31 man kreeg gisteren tijdens het
debat over het inkomensbeleid
dan ook geen enkele garantie
o over het doorgaan van deze
3i lastenverlichting. De christen-
j democraten hechten sterk aan
de btw-verlaging net als minis
ter De Vries van sociale zaken.
De verlaging zou de inflatie
31 kunnen beperken.
door
HILDEBRAND BIJLEVELD
Afgelopen weekeinde werd de
indruk gewekt dat over de btw-
verlaging al was beslist in het
kabinet, maar dat werd giste
ren in de Tweede Kamer aan
merkelijk afgezwakt. Het kabi
net wil voor de btw-verlaging
namelijk geen extra bezuini
gingen doorvoeren, terwijl de
CDA-fractie duidelijk denkt
aan kortingen op de studiefi
nanciering en de huursubsi
dies.
Premier Lubbers verwacht dat
eventuele nieuwe mogelijkhe
den voor bezuinigingen aller
eerst aangewend moeten wor
den voor tegenvallers. Te den
ken valt aan de salarisverho
gingen voor ambtenaren en
werknemers in de gezond
heidszorg. Het gaat hierbij om
een structurele tegenvaller
van rond de zeshonderd mil
joen gulden per jaar. Daar
naast wil het kabinet niet tor
nen aan het terugdringen van
het financieringstekort of een
btw-verlaging betalen uit ver
hoging van andere belastin
gen.
Minima
Overigens kreeg de PvdA
evenmin de garantie dat de mi
nima minder dan één procent
koopkrachtverlies zullen lij
den. Fractievoorzitter Wölt-
gens dreigde afgelopen week
einde nog met een kabinetscri
sis als naast de verlaging van
de inkomens voor de minima
een inkomensstijging van
maximaal 1,25 procent voor de
hogere inkomens zou plaats
vinden. Volgens premier Lub
bers kan echter geen enkele
garantie gegeven worden dat
het kabinet de laagste inko
mens voldoende kan compen
seren om de voorspelde koop
krachtdaling te voorkomen.
De PvdA wilde geen steun ge
ven aan een motie van Groen
Links waarin de regering werd
verzocht de laagste inkomens
koopkrachtbehoud te garande
ren. Premier Lubbers ontraad
de de motie, omdat deze te gro
te verwachtingen zou wekken.
Tijdens het debat, gehouden
op aanvraag van de oppositie,
werd duidelijk dat voor de
PvdA niet vaststaat dat de kop
peling tussen lonen en' uitke
ringen losgelaten moet wor
den. Volgens PvdA-fractie
voorzitter Wöltgens moet ge
keken worden naar voldoende
compensatie voor de uitke
ringsgerechtigden alvorens de
sociaal-democraten met de
ontkoppeling akkoord gaan.
Het kabinet stelt in de brief die
gisteren werd behandeld dat
de uitkeringen volgend jaar
ten hoogste twee procent om
hoog gaan, ongeacht de gemid
delde loonstijging.
Vice-premier Kok weet de on
rust van de afgelopen dagen
aan het feit dat het kabinet
vrijdag niet met een brief naar
buiten is gekomen. Hij bood
zijn verontschuldigingen aan
over de onduidelijkheid die af
gelopen dagen rees. maar hij
nam geen afstand van zijn
eerder gedane uitspraken. De
PvdA-leider nam afstand van
het beeld dat Lubbers had op
geroepen rond de laagste inko
mens die een procent achteruit
zouden gaan. terwijl de hogere
inkomens zullen groeien met
royaal één procent. Kok meen
de het beeld van de premier
vrijdag te moeten bijstellen.
Volgens de vice-premier zijn er
namelijk geen besluiten geval
len. maar is uitsluitend een ka
der vastgesteld dat als uit
gangspunt dient. Premier Lub
bers sprak gisteren overigens
wel degelijk van een genomen
besluit. Maar de minister-pre
sident noemde het een besluit
dat vervangen kan worden
door een beter besluit. Dat zal
gebeuren in het kader van de
vaststelling van de Miljoenen
nota die op Prinsjesdag ver
schijnt.
't AID-
fractieleider
e Bolkestein
a achter het
spreek
gestoelte
k (links) irt de
l£* nieuwe Tweede
Kamer
Rechtsboven
op de foto
ninister Kok,
iremier
.ubbers en
minister De
Vries. In de
Kamer werd
gisteren een
^spoeddebat
- gehouden naar
aanleiding van
brief van het
<abinet over de
inkomens
ontwikkeling.
FOTO ANP
door
KOOS VAN WEES
DEN HAAG - Het klonk
nog wat vreemd in de
oren, en de kamerleden
zelf keken erbij als kleine
kinderen die kattekwaad
uithalen: het met de ge
balde vuist op tafel bon
zen als blijk van instem
ming met wat zojuist ge
zegd is. De Tweede Kamer
heeft niet alleen een
nieuw jasje, maar ook de
dragers van dat jasje blij
ken zich een nieuwe per
soonlijkheid te hebben
aangemeten.
De eerste vergadering in de
nieuwe Tweede Kamer werd
gisteren in elk geval geken
merkt door een verfrissende
spontaniteit. Want de kamerle
den zochten niet alleen hun
toevlucht tot vuistgetrommel,
ook het gemurmel als blijk van
afkeuring nam bijna Engelse
vormen aan. overigens zonder
;s dat de Nederlandse ..Mr. Spea
ker" Deetman de Kamer tot de
orde riep. En gelukig maar.
De levendigheid van de debat-
ten in de Tweede Kamer moet
worden vergroot, zo bleek deze
week uit een onderzoekje van
NOS-Laat onder televisiekij
kers. gedaan naar aanleiding
ran de ingebruikneming van
de nieuwe zaal. Kamerleden,
gevraagd naar hun reactie,
konden het niet anders dan be
amen. Want, zo bleek uit het
onderzoek, de helft van de tv-
kijkers vindt het maar een
saaie bedoening, die politiek.
Alleen, wat moet je daar aan
doen? Richt je eens meer op
hoofdlijnen en minder op de
details, vond 43 procent van de
ondervraagden. Laat eens wat
meer blijken van je instem
ming of afkeuring, vond ze
ventien procent. En warempel,
de Kamer, die nog wel eens
verweten wordt nauwelijks te
luisteren naar wat „het volk"
er van vindt, blijkt met name
die laatste aanbeveling goed in
de oren te hebben geknoopt.
Winstpunt
Is dat al een winstpunt op weg
naar verlevendiging van de de
batten, de nieuwe Kamer zelf
is dat ook. Want waar vanaf de
publieke tribune in de oude
Kamer maximaal de helft van
het aantal kamerleden goed
kon worden bekeken (de ande
re helft zat onder de tribune),
in het nieuwe amfitheatersge-
wijze ingedeelde strijdtoneel
zie je iedereen. Dus ook hoe
CDA-fractievoorzitter Brink
man tijdens het debat over het
inkomensbeleid onmiddellijk
een briefje schrijft voor pre
mier Lubbers, nadat zijn
PvdA-collega Wöltgens zei het
onaanvaardbaar te vinden als
de laagste inkomens inleveren
en twee keer modaal er een
paar tientjes beter van wordt.
En hoe Lubbers het briefje ver
volgens ook laat lezèn aan
CDA-minister De Vries, maar
(uiteraard) niet aan vice-pre-
mier Kok. Niet ongebruikelijk,
met dit verschil dat het nu alle
maal veel duidelijker zicht
baar is. De nieuwe openheid
die de nieuwe Kamer met zich
mee moest brengen blijkt op
dat punt dus inderdaad te wer
ken.
Opvallend tijdens deze eerste
vergadering in de nieuwe zaal
is de veel geringere bereidheid
van de kamerleden hun stoel
te verlaten. Die kobaltblauwe
stoel, links- en rechtsdraaiend,
van leer en bekroond met het
wapen van de Staten-Gepe-
raal, zit dus blijkbaar lekker
der dan de groene en krappe
kamerbankjes in de oude zaal.
Misschien dat dat leidt tot een
grotere bezetting van de Ka
mer, iets wat de televisiekij
ker, die toch al gauw het idee
heeft dat die kamerleden niks
uitvoeren, zeker deugd zal
doen.
Storm
Daarnaast is het opmerkelijk
hoeveel belangstelling er is om
de debatten zelf bij te wonen.
Waar de nog geen honderd
plaatsen op de publieke tribu
ne in de oude zaal slechts zel
den volledig bezet waren, loopt
het in de nieuwe zaal storm.
Op de 230 plaatsen tellende tri
bune is het een komen en gaan
van mensen, terwijl zich voor
de kameringang grote groepen
verzamelen in afwachting van
het moment tot zij naar binnen
kunnen. Uiteraard heeft dit al
les te maken met de aard van
het debat, maar het is duidelijk
dat de ingebruikneming van
de nieuwe zaal een grote im
puls betekent voor de belang
stelling voor en het bezoek aan
de Tweede Kamer.
Nadelen heeft de nieuwe zaal
uiteraard ook. De afstand van
de publieke tribune tot de re
geringstafel is vrij groot, zodat
de mimiek van de dames en
heren achter de regeringstafel
de toeschouwers geheel ont
gaat. En de interruptiemicro
foons zijn zo geplaatst dat de
meeste bezoekers alleen de
achterhoofden zien van de ka
merleden die interrumperen.
De televisie-camera's staan er
veel beter voor. zodat gezegd
moet worden dat wie echt wil
genieten van het Tweede Ka
mer-gebeuren het best voor de
tv plaats kan nemen. Tenzij
ook in de nieuwe zaal de geur
van wilde beesten te ruiken
valt in tijden van crisis, iets
wat volgens D66-fractieleider
Van Mierlo altijd gebeurde in
de oude zaal. -En als de voorte
kenen niet bedriegen, moet
die geur toch zo rond juli-au-
gustus goed te ruiken zijn.
DEN HAAG De regering wil
in grote lijnen ongewijzigd
doorgaan met de hervorming
van het Nederlandse decora
tiestelsel.
Dat blijkt uit de Memorie van
Antwoord die minister Dales
(binnenlandse zaken) gisteren
mede namens haar collega Van
den Broek (buitenlandse za
ken) naar de Tweede Kamer
heeft gestuurd. Zo wil de rege
ring de ere-medailles verbon
den aan de Orde van Oranje-
Nassau afschaffen en tegelij
kertijd een nieuwe graad voor
deze orde instellen, die van Lid
van de Orde van Oranje-Nas-
sau. De met de herziening be
oogde democratisering van het
Nederlandse decoratiestelsel
moet vooral gestalte krijgen
door de instelling van een
Raad voor de civiele orden.
Ook wordt in het voorgestelde
nieuwe stelsel een centrale rol
aan de burgermeesters toege
kend bij de procedure die kan
leiden tot een onderscheiding.
DEN HAAG - Het CDA lijkt
als enige partij garen te heb
ben gesponnen bij de onenig
heid in de coalitie dit weekein
de over de inkomensontwikke
ling voor 1993. Het CDA zou,
als er nu verkiezingen zijn,
goed zijn voor 49 zetels. Dit
zijn er zes meer dan enkele we
ken geleden.
Voor de PvdA blijft het aan
modderen met slechts 24 ze
tels, een verlies van 25 in ver
gelijking met de 49 bij de ver
kiezingen van 1989. Dit blijkt
uit de jongste opiniepeiling
van bureau Interview. De
WD blijft het goed doen in de
enquêtes. De liberalen weten
de opgaande lijn vast te hou
den en scoren nu met een
winst van vijf rond de 27 zetels.
D66 gaat het nog steeds voor
de wind. met 33 zetels een
winst van 21 en in grootte ver
uit de tweede partij. Groen
Links staat bij Inter/View op 9
zetels, een winst van 3. De klei
ne rechtse fracties vertonen in
het jongste onderzoek geen
noemenswaardige wijzigin
gen.
Feestelingen
al vroeg
op pad
Het Rotterdamse
Overschie was
maar wat blij dat
koningin Beatrix
vanmorgen daar
haar toernee door
de stad begon. De
eerste
feestelingen zaten
vanmorgen (foto
links) om acht uur
al in de
Dorpsstraat op
haar, prins Claus
en de prinsen te
wachten, terwijl zij
pas bijna twee uur
later arriveerden
Even verderop in
de straat oefende
mevrouw T. LutZ-
Kranenborg op
haar clavecimbel
(foto boven) een
menuet uit de
pruikentijd. Al
beperkt de
koningin zich tot
Rotterdam dan wil
dat nog niet
zeggen dat men
het feest elders
wat kalmer aan
zou vieren. Al
vroeg in de avond
hielden gisteren
mensen hun
plaatsje bezet op
de beroemde
vrijmarkt (foto
linksonder) in
Amsterdam Maar
de wedstrijd
Torino-Ajax wilde
men niet missen.
FOTO'S: ANP
BREDA De verdachte
van de moord op en ver
krachting van twee Belgi
sche meisjes heeft in okto
ber van het vorig jaar in
het Belgische Wuustwezel
ook een 18-jarig meisje
proberen te ontvoeren.
De 33-jarige verdachte is giste
ren voorgeleid aan de rechter
commissaris in Breda. Die
heeft de gevangenhouding
voor zes dagen gelast. Justitie
legt de verdachte twee maal
moord en twee maal verkrach
ting ten laste, alsmede ontvoe
ring van een derde meisje.
De identiteit van de 14-jarige
Inge Breugelmans uit Wuust-
weezel is gistermiddag offi
cieel vastgesteld. Van de 17-ja-
rige Ines van Muyldert uit Es
sen-Hoek is dit nog niet ge
beurd. Familieleden van de
twee slachtoffers hebben van
de Nederlandse justitie geen
toestemming gekregen de
stoffelijke resten nog te zien
Naar nu blijkt verdacht de Bel
gische politie de aangehouden
man al eerder van misdrijven.
Op 21 april kreeg het parket in
Breda het verzoek om een on
derzoekscommissie van de
procureur des konings uit Ant
werpen foestemming te geven
hem te mogen horen Volgens
mr. Koops van het parket in
Breda heeft hij dit verzoek de
zelfde dag nog doorgespeeld
aan de rijkspolitie van Hoger-
heide. Waarom die hieraan
niet direct gevolg heeft gege
ven. is niet bekend.
Volgens Koops had deze ver
denking overigens geen be
trekking op Inge Breugel
mans Mogelijk hield ze wel
verband met een andere ze
denzaak. want de Belgische
politie heeft de laatste maan
den vaker klachten gehad over
de bestuurder van een beige
Mercedes met Nederlands
kenteken, die meisjes lastig
viel.
In samenwerking met de Bel
gische politie onderzoekt de
Bredase justitie of de verdach
te mogelijk iets te maken heeft
gehad met twee andere ver
dwijningen van meisjes uit
Leefdaal en Brasschaat in Bel
gië.
1 KLAS ÉE&ÉKJS PAT 'KJ
CHÉÉTAH 90 KM Pf R UUfZ
fcAW KÉNNÉN. ICUKJNEkJ
DOOR BILLWATERSON
DEN HAAG - Het CDA in de
Tweede Kamer spant de kroon
als het gaat om de vraag welke
parlementariërs de meeste be
taalde nevenfuncties hebben.
De PvdA-kamerleden hebben
ook veel bezigheden buitens
huis. maar verreweg de meeste
functies zijn daar onbetaald.
Bij D66 heeft niemand een be
taalde bijbaan, terwijl in de
fractie van Groen Links alleen
het kamerlid Willems betaald
krijgt voor een bijbaantje. Hoe
de WD'ers zich buiten de ka
mergebouwen financieel-
maatschappelijk manifeste
ren. was gisteren nog niet be
kend. Als enige fractie hadden
de liberalen nog geen lijst in
gediend met hun nevenfunc
ties.
De Tweede-Kamerleden zijn
verplicht eens per jaar op te ge
ven of en voor wie zij werk
zaamheden buiten de politiek
verrichten. Zij mogen ruim
13.000 gulden per jaar vrij bij
verdienen; van het meerdere
trekt de Kamer de helft af. dat
in mindering wordt gebracht
op hun schadeloosstelling
(ruim 100.000 gulden), zoals
het salaris van een kamerlid
deftig wordt genoemd.
Absolute topscorer is het CDA-
kamerlid Gerritse, die vijf be
taalde functies in het bedrijfs
leven heeft. Een goede num
mer twee in de Kamer is de
CDA'er Vreugdenhil met vier
betaalde bijbanen. Zijn collega
Van Iersel staat op de derde
plaats met drie betaalde bijba
nen.
Van de fractievoorzitters heeft
alleen Brinkman een betaalde
nevenfunctie. Ook (CDA-)ka-
mervoorzitter Deetman vindt
nog ruimte voor een beloonde
bijbaan. De voorzitter lijkt ove
rigens over zeeën van tijd te
beschikken, want hij bekleedt
nog twaalf andere - onbetaal
de - bestuursfuncties.
De WD maakt volgende week
bekend welke fractieleden ac
tief zijn buiten de Kamer. Door
de verhuizing van de fractie
naar de nieuwbouw is-dat er
even bij ingeschoten.
