Gastanks voor bijbelsmokkel naar museum Alternatief platform van islamitische organisaties Gereformeerden blijven voorlopig in SILA unicef Kerken voeren samen actie tegen honger in Afrika CetdóG Soman! GEESTELIJK LEVEN OPINIE Jeugdwerk bovenaan gereformeerde lijstje I COMMENTAAR Te gek voor woorden rj* Ceidóe (Sou/tont Yad Vashem Afrikaanse kritiek op westerse zending DONDERDAG 30 APRIL 1992 LUNTEREN - Jeugd en jongeren hebben in het kader van de gemeente-opbouw in de Gereformeerde Kerken 'de hoogste prio riteit'. De generale synode (landelijke kerkvergadering) heeft dit gisteren in Lunteren nog eens duidelijk uitgesproken. Zij nam het besluit na de aanvaarding van het rapport 'Gemeente-op bouw vandaag en morgen', dat is opgesteld door deputaten (des kundigen). Het jeugdwerk moet de volle aandacht krijgen van de plaatselijke kerken, vindt de synode. Zij besloot dat er een coör dinatiepunt moet komen voor wat er in het land op dit gebied al lemaal al gebeurt. Er wordt geld beschikbaar gesteld voor één functionaris De commissie die de bespreking van het rapport voorbereidde, maakte melding van het feit dat de gereformeer den. net als hervormden te maken hebben met bepaalde groepen die zich aan de rand of buiten de georganiseerde kerk bevinden, „maar die op een zinvolle wijze bezig zijn en vaak vernieuwend werken". Ook zij behoren tot de doelgroep van de kerken. Een intelligent mens begaat geen kleine flaters. door frieda pruim LUNTEREN - De Gerefor meerde Kerken in Nederland blijven in ieder geval tot eind 1993 deelnemen in de Stich ting Interkerkelijke Ledenad ministratie (SILA). Dat heeft de gereformeerde synode woensdag met algehele stem men te Lunteren besloten. Voor het eind van het volgend jaar moeten de deputaten voor personele zaken, financiën en organisatie antwoord geven op de vraag of de Gereformeerden na 1993 nog in de SILA moeten blijven. Daarbij moeten de par ticipatie binnen de GKN, de kwaliteit van de SILA-dienst- verlening, de kosten en de wij ze van financiering in overwe ging worden genomen. Van de 847 plaatselijke kerken reageerde 85 procent op een enquete over SILA na 1991. Daarvan was driekwart ervoor met SILA door te gaan. Bezwa ren van tegenstanders zijn on bekendheid met SILA. geen behoefte en de kosten. Sommi ge kerken twijfelen aan de kwaliteit van het SILA-pro- duct. De Nederlandse Her vormde Kerk is. onder voor waarden. al definitief in zee ge gaan met SILA. De Rooms-Ka- tholieke Kerk heeft enkele ja ren geleden besloten niet aan SILA deel te nemen. Kleinere kerkgenootschappen als de Lutherse Kerk. de Remon strantse Broederschap en de Oud-Katholieke Kerk doen wel mee. Idoor HENK JAN KARSTEN ZWOLLE Voor het Zwolse echtpaar Arend en Dineke Rohaan hebben de dubbelwandige gas tanks afgedaan. Deze week worden de laatste exemplaren bijgezet in het Kerkhistorisch Mu seum in de Hongaarse stad Sarospatak. De tanks zijn jarenlang gebruikt als beproefde smokkelme thode voor het smokkelen van voornamlijk bijbels, liedboeken en medicijnen over de grenzen van het voormalige Oost Europa Honderden Nederlandse smokkelaars van meestal christelijke huize moeten zich de afgelopen jaren bezig hebben gehouden met het verspreiden van evangelische lectuur en medicijnen, getuige de vele kerkelijke organisa ties die na de omwentelin gen in Oost Europa aan het daglicht kwamen. Voor de familie Rohaan begon dit werk midden ja ren zeventig na een be zoek 'uit belangstelling' aan Polen en Tjechoslo- Wakijke. ..Een Tjechische predikant vroeg ons of we een bijbels Bij honderden tegelijk werden deze Russische mmiatuurbijbels van uit onder andere Zwolle naar Oost Europa gesmokkeld FOTO FRANS PAALMAN commentaar wilden meene men. In het begin ging het heel primitief. We plaatsten dozen vol verboden lectuur onder een deken in de caravan. Het wachten aan de grens was het spannendste moment, omdat we vijf uur moesten wachten voordat we konden tanken. Toen heb ik hem uren zitten knijpen." Nieuwe reizen volgden en het smokkelwerk groeide uit tot een organisatie van de Em- maüskerk in Berkum van rond de vijftig medewerkers, die sa men jaarlijks zo'n zestig keer met smokkelwaar naar Oost Europa reisden. Ook de kinderen van Rohaan werden van meet af aan bij het smokkelwerk betrokken. „Vanaf het moment dat ze twee jaar oud waren, waren ze op de hoogte", lacht Rohaan. „Toen ze ouder werden, hiel pen ze daadwerkelijk mee. Mijn zoons Gijsbert en Jan Harmen hebben vaak de gas tanks klaar gemaakt voor ge bruik. Ondanks hun jonge leeftijd hebben ze nooit een kick over het werk gegeven, al was dat wel even onze angst.' ..De Sovjet unie en Roemenië hadden de moeilijkste gren zen". vervolgt Rohaan. Zijn vrouw: „De psychologische drempel was het grootst aan de Russische grens, want daar waren de douaniers niet zo cor rupt. Ze waren heel correct, in telligenter ook. Roemenië was voor ons het belangrijkste, want daar gingen maar weinig mensen heen. Je moest je er al tijd over de grens kopen.' Risico Het echtpaar benadrukt dat hetgeen heldendaden wil ver tellen, want ondanks de risi co's die het nam liep hetzelf geen werkelijk gevaar. „Wat het risico precies was wist je niet. Westerlingen wer den wel eens een aantal maan den gevangen genomen. Maar je wist: Als je gesnapt wordt, laten ze na enige tijd wel weer los. De Securitate wist precies waarvoor we kwamen. Dus onze grootste angst betrof de mensen waar we afleverden. Die moesten regelmatig op het matje komen, hebben we pas achteraf gehoord. Als er bij hen iets zou worden gevonden, zouden ze naar de Donaudelta worden gestuurd, werd hen te verstaan gegeven.' Niettemin was ook voor de Zwolse smokkelaars de span ning groot, want bijvoorbeeld aan de Roemeense grenzen stonden uitgebrande caravans als waarschuwing voor over moedige westerlingen. En het besef bestond dat de Securita te wel degelijk begreep dat er gesmokkeld werd. „We wisten alleen nooit wat de Securitate wist. Wat dat betreft was het een spelletje schaken in het donker. Steeds als we aan de grens stonden zeiden we ook tegen elkaar: Dit is de laatste keer. Maar direct over de grens waren we al weer be zig met het volgende trans port. Wat hadden we fout ge daan en hoe kon het beter?', al dus Rohaan. „Het is nooit fout gegaan, al was het wel eens op het nipper tje. Want de 'buitengewoon fa natieke' douaniers waren slim. De autogastank en de cam- pinggascylinder moesten bij voorbeeld wel gas bevatten en mochten niet hol klinken. De holle ruimte was buitenge woon moeilijk te vinden. Het luik werd steeds dichtgepla- muurd en overgespoten. Roe menië is het land van de onbe grensde onmogelijkheden. Of ficieel kon helemaal niets, maar als je er onderdoor kon kruipen, dan kon alles. Eigen lijk is het toch te gek dat we met elkaar honderden bezoe ken hebben kunnen afleggen.' Gewetensnood Het smokkelwerk bracht het Zwolse echtpaar in gewetens nood. Liegen wilden ze aan vankelijk niet, hooguit schip peren met de waarheid, totdat een Oostduitse predikant de Zwollenaren vierkant uitlacht- te. „Zitten jullie nog in dat stadi um". zei hij. .Als jullie niet hadden gelogen, hadden wij niet kunnen overleven." Nu de omwentelingen in Oost Europa een eind hebben ge maakt aan het smokkelwerk („Behalve in de Sovjet Unie is er geen tekort meer aan evan gelisch lectuur") „is er wel wat weggevallen" voor het Zwolse echtpaar. Ze hebben hun be vindingen opgeschreven en het manuscript ligt inmiddels bij de Kamper uitgeverij Kok ligt. „We moeten goed voor de geest houden dat het voorbij is. Ik kan me voorstellen dat mensen die in het verzet zitten zeiden dat ze de oorlog misten toen het vrede werd. Die saam horigheid krijg je nooit meer terug. Maar het vertrouwen en de banden in Oost Europa zijn natuurlijk gebleven. Daar zijn ze beslist niet vergeten, wat we met z'n allen hebben gedaan." Inmiddels is er bijna geen dorp zo klein of het heeft wel een Oost Europa-comité, waartus sen nauwelijks coördinatie be staat. „Eigenlijk heel tra gisch". vindt Rohaan. die met het uitbrengen van een gids lijn in de hulpcomité's pro beerde te brengen. „Dat mensen ginds niet kunnn organiseren, kun je ze niet kwalijk nemen, maar hier zou den we dat toch moeten kun nen. In de praktijk zou veel hulp beter gegeven kunnen worden en eerlijker verdeeld. Maar dat lukt niet, want ieder een wil graag zijn eigen kraampje hebben. Zelf hebben we een aantal zeer goede con tacten, waarvoor we nog veel kunnen doen. Het zou niet ver antwoord zijn er nu mee te kappen. Zodra deze basis weg valt. houden we er mee op.' Wat was er de afgelopen dagen op het Binnenhof aan hand? Niets, als we premier Lubbers, vice-premier Kok en fractieleiders Brinkman en Wöltgens gisteren moesten gel ven. De kabinetsbrief van maandag zou geen andere infc matie bevat hebben dan Lubbers vrijdag al had verstrekt zijn wekelijkse persconferentie. Dat wil zeggen: als de reg ring niet ingrijpt, dreigen de minima volgend jaar één pr cent koopkracht te verliezen terwijl de maxima er 1,25 pr cent bij krijgen; het kabinet wil echter wel iets doen: het z zich tot het uiterste inspannen om dat inkomensbeeld te v« beteren. Maar waar is dan alle heisa voor nodig geweest? Waara moest Kok in het weekeind afstand nemen van Lubben Waarom moest Wöltgens zondag dreigen met een kabinet crisis? Die terechte vragen van de oppositie werden in de K mer door de coalitiepartners niet beantwoord. Met nan Lubbers volstond met steeds maar te herhalen dat de pe het allemaal verkeerd had begrepen. Het kabinet was en eensgezind in zijn streven naar een evenwichtig inkomen beeld. Alle opwinding was veroorzaakt door een misverstam TOEN mevrouw Beckers van Groen Links begon te snuive van verontwaardiging („Dit is toch te gek voor woorden!' had premier Lubbers een beetje moeten lachen, vertelde h Wat had Groen Links dan verwacht? Het zou toch wel ei heel raar gezicht geweest zijn als CDA en PvdA het deb hadden afgesloten met te zeggen dat ze elkaar inderdaad h vig wantrouwden. Of niets soms? Het was natuurlijk niet c bedoeling van de minister-president, maar op die manii wekte hij sterk de indruk dat zijn derde kabinet daadwerk lijk, zoals de oppositie en de media eensgezind hebben g constateerd, op zijn laatste benen loopt. Die indruk werd nt versterkt doordat vice-premier Kok in het debat „ruiterlijk zijn excuses aanbood voor de gang van zaken in het weekei] de. Achteraf bezien was het veel beter geweest, vond c PvdA-leider, als er vrijdag al (in plaats van maandag) ee brief van het kabinet naar de Tweede Kamer was gegaa Dan was alle verwarrring waarschijnlijk voorkomen. VERWARRING? Maar wie had er dan verwarring veroo zaakt? Daarop gaf Kok geen antwoord. „Die is ontstaan doi allerlei factoren die ik niet helemaal kan overzien", zei hij. werkelijkheid bedoelde hij natuurlijk: Lubbers is de schulc ge doordat hij vrijdagmiddag op zijn wekelijkse persconf rentie een voordracht hield van drie kwartier over de nooi zaak en wenselijkheid van grotere inkomensverschillen e deed alsof het hele kabinet het met hem eens was. En dat he inderdaad voorkomen kunnen worden als de PvdA-ministei hadden geëist dat de minister-president vrijdag niet voor c vuist weg maar van papier (brief aan de Kamer) had gespr ken. MAAR ook dat kon Kok gisteren in de Tweede Kamer n tuurlijk niet zeggen, want dan had hij openlijk twijfel geu aan Lubbers' goede bedoelingen. En dan was er opnieuw ee crisis geweest. Nu blijft het misschien nog tot de zomer rust op het Binnenhof. Het moment waarop het kabinet nie meer voor zich uit kan schuiven en er echt besloten ma worden of er volgend jaar gekoppeld of ontkoppeld Wordt, i de minima daarbij hun koopkracht kunnen behouden en i de BTW met een vol punt kan worden verlaagd. Ter voork ming van nog een misverstand: wij wensen het kabinet daa bij alle sterkte toe, want een crisis is wel het laatste waar h land op zit te wachten. i Kinderen Rekenen op Ons. Wij Rekenen op U. Bel voor me 070- informatie of folder 333 93 00 Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Per: Kantoor redactie Apothekersdijk 34. Leiden Kantoor advertentie- en abonnementenafdeling Stationsweg 37, Leiden Telefoon: 071 - 122 244 Telefax 071 - 134 941 Postadres Postbus 112300 AA Leiden Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk 070-3190 933 070-3906 717 Postbus 9, 2501 CA Den Haag Hoofdkantoor Telefoon Telefax Postadres Alle kantoren zijn op maandag tot en met vrijdag geopend van 08.30 tot 17.00 uur. Directeur/hoofdredacteur: J. Leune Adjunct-hoofdredacteur J Timmers Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L van Koot. Leiden en omgeving (tel 071 - 144 046/047/48/.49) G - J Onvlee (chef-redacteur). F Buurman. K van Kesteren, R Kleijn. drs R Koldenhof. M Kroft, T Pieters en Binnen- en buitenland, financièn en economie (tel 070 - 3190815) A van Rijn (chef). W Bunschoten, drs R Edens, drs Chr van der Hoff. A van Hoistem. E Huisman. H Jansen, drs J van Leeuwen - Voorbij. R de Roo Sport (tel 070 - 3190 826) F Werkman (chef). P Alleblas. D Dijkhuizen. R Langeveld. drs H -F Ruijl Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834) G Ansems (coördinator). B Jansma, H Piët Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835) L Kooistra, drs P van Velthoven. Foto (tel. 070 - 3190 838): M Konvalinka (chef) en S Evenhuis Opmaak (tel: 070 - 3190 831) Ch Bels (chef), A. de Bruijn, W Diekstra, L. Henny, J Hofmeester, C. de Kier, H Nieuwmans, H Schneider Redactie-secretaresse (tel 070 - 3190 819) T Kors De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied; - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie. een re dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland er Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H Leber, drs K Swiers. M van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout (chef). H Bijleveld. D Hofland. P Koopman. D van Rietschoten en K van Wees - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus. - de volgende correspondenten in het buitenland drs D J van den Bergh (Peking), drs H Bot|e (Tunis). A Courant (Athene). R Hasselerharm (Johannesburg), drs A Heenng (Rome) B van Huët (Londen). M de Koninck (Washington). F Undenkamp (Sao Paulo). B Schampers (Brussel). W Voordou* (Londen), drs R Vunderink (Moskou). W Werkman (Jeruzalem). G vanWijland (Belgrado). F Wijnands (Bonn). J Wijnen (Brussel) De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- ei publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalster drs M deCocq 7 08.30 tot 17 00 uur van 18 00 tot 19 00 uur. op z; Abonnee-service Telefoon 071 - 313 677 op ma. t/m vr v Nabezorging Telefoon 071 -122 248 op ma. t/m v 15.00 uur Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling p>er maand 27,00 p>er kwartaal 79,80 p>er jaar 312.65 Bij betaling per acceptgirokaart p>er maand 28.20 pier kwartaal 82.80 p>er jaar 318.65 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan r advertenties tei 071 antoor Rijswijk 070 - 2 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050 141 905 Voor uitsluitend het dool DEN HAAG - Voorzitter E. Ates van de Turks-Isla mitische Culturele Fede- fatie (TICF). de grootste koepel van Turkse mosli- fnorganisaties in Neder land, is uit de Islamitische Baad gestapt. Hij meent dat de raad zich alleen als belangenbehartiger van de moslims kan opwer pen, als het draagvlak van (ie raad breder wordt en de leden democratisch gorden gekozen. Organi saties die bij de oprichting Buiten de Raad werden gehouden, zijn van plan in )uni een alternatief plat form op te richten. De Islamitische Raad werd be gin dit jaar na veel problemen opgericht. Hij moet de ge sprekspartner van de overheid zijn over de zaken die de 400.000 moslims in Nederland aangaan, zoals de geestelijke verzorging in de krijgsmacht en de gevangenissen. Nadat besprekingen tussen verschei dene moslimorganisaties wa ren mislukt, besloten de (Turk se) Islamitische Stichting Ne derland. de (Marokkaanse) UMMON en de (Surinaamse) World Islamic Mission resp. 10. 8 en 3 vertegenwoordigers in de raad te benoemen. Zes mos limorganisaties zetten direct al vraagtekens bij het represen tatieve karakter van de raad. Ook minister Dales van bin nenlandse zaken toonde zich er niet van overtuigd dat de raad de islamitische gemeen schap m Nederland in vol doende mate vertegenwoor digt. Alternatief De islamitische organisaties die buiten de Islamitische Raad zijn gehouden, verwach ten in juni een alternatief Plat form op te richten. Met het hui dige „geharrewar" van de lei ders is niemand gediend, aldus Abdulwahid van Bommel van het Moslim Informatie Cen trum te Den Haag. een van de deelnemende instanties. Moslims die religieuze of soci ale problemen hebben, moeten weten waarheen ze zich kun nen wenden. Daarvoor is een heel breed platform nodig waarin elke moslim zich in praktische zin vertegenwoor digd weet. Van Bommel heeft de hoop dat ook de drie grote organisaties die de Islamiti sche Raad hebben opgericht, zich op den duur bij het plat form zullen aansluiten. Als zou blijken dat het plat form op te veel moeilijkheden stuit, dan willen de deelne mende organisaties het prakti sche werk overdragen aan de Stichting Platform Islamiti sche Organisaties Rotterdam (SPIOR) Deze instantie heeft in de regio Rotterdam reeds veel ervaring met het aanpak ken van dagelijkse problemen, zoals het godsdienstonderwijs op openbare basisscholen en de geestelijke verzorging in zieken- en bejaardenhuizen. Ook de besnijdenis van mos- lirqjongetjes afgelopen zater dag geschiedde op initiatief van de SPIOR De Israëlische ambassadeur M N. Bavly heeft gisteren in Amsterdam aan enkele Nederlanders de Yad Vashem onderscheiding uitgereikt. Een van hen was Adriaan Berghout uit Amsterdam (r). Hij gaf onderdak aan de joodse Marianne Sachs, die tijdens de uitreikingsplechtigheid in de synagoge van de Liberaal Joodse Gemeente naast haar beschermer zat. FOTO:ANP door DIRK VISSER UTRECHT - De Neder landse kerken houden van 16 tot 24 mei een geza menlijke actie tegen de honger in Afrika. In totaal worden veertig miljoen Afrikanen door honger be dreigd. Twintig mfljoen in Zuidelijk Afrika, dat te lij den heeft onder de 'droog te van de eeuw' en twintig miljoen in de Hoorn van Afrika, die voor het derde achtereeenvolgende jaar door ernstige droogte wordt getroffen. Met de actie, een initiatief van protestantse en katholieke in stanties, worden via de plaat selijke gemeenten en paro chies ongeveer 2.5 miljoen mensen bereikt. Voor het laatst hebben de Nederlandse kerken in 1972 gezamenlijk ac tie gevoerd onder het motto Kom over de Brug. Met deze actie (Honger in Afrika - Ker ken helpen nvi) willen de ker ken duidelijk maken dat „het vergeten continent" Afrika juist niet mag worden verge ten. Voor de actie is een geza menlijk gironummeropenge- steld: 107 in Utrecht. De deelnemende organisaties, onder meer Stichting Oecume nische Hulp en Mensen in Nood. hebben vanuit Afrika WH EATON - Westerse ker ken moeten hun zendings werk in Afrika op een andere manier organiseren. Teveel nog wordt het christendom er varen als de 'godsdienst van de blanke' en daarom kan het niet voldoende doorwerken in veel Afrikaanse culturen. Die boodschap had Julius La- wal van het Theologisch Semi narie van de Evangelische Kerk van West-Afrika (ECWA) op een conferentie m Wheaton (VS). De islam is veel dieper geworteld in het Afrikaanse continent, aldus Lawal. omdat deze godsdienst veel positie ver stond tegenover de Afri kaanse cultuur De westerse christenen hebben eigenlijk altijd de Afrikaanse culturen geringschattend behandeld en zich daarmee vervreemd van de mensen die ze juist wilden bereiken. Lawal, een bekeerde moslim, vindt dat de kerken van het westen zich moeten realiseren dat de presentatie van het Evangelie in de Afrika zo moet zijn dat de sociale en culturele betekenis ervan duidelijk wordt. Daardoor zullen Afrika ners ontdekken dat het chris tendom ook voor hen een be langrijke godsdienst is. dringende en grote aanvragen voor noodhulp ontvangen. De opbrengst van de actie wordt besteed aan directe voedsel hulp en aan programma's die de voedselvoorziening op lan ge termijn veilig moet stellen. De hulp is bestemd voor ieder een die te lijden heeft onder de gevolgen van de droogte -- on geacht geloof politieke over tuiging of ras. De deelnemende kerken zijn Rooms-Katholieke Kerk, Ne derlandse Hervormde Kerk, Gereformeerde Kerken. Alge mene Doopsgezinde Sociëteit, Bond van Vrije Evangelische Gemeenten. Evangelisch-Lu- therse Kerk. Genootschap der Vrienden. Leger des Heils. Ne derlandse Protestantenbond. Oud-Katholieke Kerk, Remon strantse Broederschap. Unie van Baptistengemeenten. Ver eniging van Orthodoxen. Kerkgenootschap der Zevende Dags Adventisten alsmede het Christelijk Jongeren Verbond. Onrust De voedselschaarste in bepaal de delen van Afrika dreigt tot onrust te leiden, aldus de orga niserende instanties. Het op gang komende democratise ringsproces in Namibië. Zam bia en Etiopië wordt hierdoor bedreigd. Noodhulp en structurele hulp moeten hand in hand gaan. Er moet voedselhulp worden ge boden in landen die dit nodig hebben om de tijd tot de vol gende oogst door te komen. Tegelijkertijd moeten de Afri kaanse landen geholpen wor den zich te wapenen tegen rampen zoals deze droogte. Gedacht wordt aan verbete ring van de landbouw, goede watervoorziening en herbebos sing. Tijdens de actieweek worden de gelovigen over de situatie in Afrika, geïnformeerd. Behalve actiemateriaal wordt ook een bon met een eenmalige mach tiging verspreid, die later weer worden opgehaald. Verder moet er via collectes of de ge bruikelijke rommelmarkt en dergelijke evenementen geld worden ingezameld. De orga nisatoren doen een beroep op de gemeenten en parochies om zoveel mogelijk plaatselijk sa men te werken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2