Samenwerking met China krijgt vorm Nederlanders gokken op effectenbeurs Winstgevendheid bedrijfsleven afgebrokkeld jidócSoivumt ECONOMIE Akkoord over cao ANP-journalisten I ivartaalwinst Deing gestegen rme landen sen meer ld en chnologie or schoner ilieu ippelverkoop irke drank egestaan Fabriek dicht, toch nieuwe cao Rusland wil roebel koppelen aan dollar EG-wcrktijden- regeling zint werkgevers niet DINSDAG 28 APRIL 1992 If 1TTLE - De Amerikaanse vliegtuigproducent I- ing heeft in het eerste kwartaal van dit jaar een st behaald van 441 miljoen dollar tegen een >t van 309 miljoen dollar in dezelfde periode 1991. De omzet nam toe van 6,09 miljard tot miljard dollar, zo heeft Boeing gisteren bc- dgemaakt. Het concern schrijft de winststij- n toe aan de toeneming van de verkoop van V etuigen voor de commerciële luchtvaart en aan e r winst in de defensie- en ruimtevaartsector, ii ing blijft bij zijn eerder uitgesproken omzetver- it hting voor 1992 van 29.5 miljard dollar. Meer g Loop van commerciële vliegtuigen vangt daar- i-sde achteruitgang van de defensie-activiteiten b Joeing-topman Frank Schrontz verwacht in het ?de kwartaal van dit jaar even veel toestellen te ejnen afleveren als in het tweede kwartaal van gjaar. DEN HAAG De journalistenvakbond NVJ en de directie van het Algemeen Nederlands Persbureau hebben gisteravond een principe-akkoord gesloten over een nieuwe cao voor de ongeveer 130 journa listen van het ANP. Volgens de nieuwe cao gaan de lonen met terugwerkende kracht tot 1 januari dit jaar met 4,5 procent omhoog. Dit hebben de onder handelingsdelegaties bekendgemaakt. Over het te rugdringen van bovenmatig en structureel over werk is afgesproken dat eventuele uitbetaling van compensatiedagen na 1993 niet bij voorbaat wordt uitgesloten. Verder zijn afspraken gemaakt over kinderopvang. De nieuwe cao loopt tot en met 31 december dit jaar. De NVJ-leden moeten zich nog uitspreken over het onderhandelingsresultaat. 'Industrie uitsluiten van overleg geneesmiddelen' 'Martinair is teveel op route naar Durban' AMSTERDAM - De Vereniging van Nederlandse Zorgverzekeraars (zieken fondsen) vindt dat er in het farmaco-the- rapeutisch overleg (FTO) geen plaats is voor de geneesmiddelenindustrie. De farmaceutisch adviseur van de VNZ, M. Bos, verklaarde dit vandaag in Amster dam op een congres over het FTO, het plaatselijk en regionaal overleg tussen huisartsen en apothekers over het zo goed en zo goedkoop mogelijk voor schrijven van medicijnen. Bos ziet het FTO als een inhoudelijke ondersteuning van het geneesmidde lenvergoedingssysteem (GVS) dat een verlaging van de prijzen van medicijnen tot doel heeft. Hij zei dat de industrie al tijd met hetzelfde verhaal komt: een nieuw geregistreerd geneesmiddel is al tijd beter dan de reeds bestaande en de prijs is zo hoog omdat de researchkosten moeten worden gecompenseerd. Apo thekers, artsen en zorgverzekeraars zijn het daar volgens hem niet mee eens. Veel van de kosten van het geneesmid del zitten in het promoten ervan bij de voorschrijvende artsen, aldus Bos. Hoewel de Nederlandse huisarts verge leken met collega's in andere Europese landen weinig recepten uitschrijft, zijn het er dagelijks in totaal toch nog 400.000. Dat kan en moet veel minder, stelde Bos. Huisartsen hebben daarbij wel steun nodig, zodat ze bestand zijn te gen de toenemende druk om tóch maar een receptje te schrijven. Oudkerk ver wacht ook steun van de apotheker in de vorm van onafhankelijke informatie over „alle zin en onzin" in de berg papier die de industrie de huisartsen wekelijks toestuurt. SCHIPHOL - Als ook Martinair t gaat vliegen naar de Zuidafri- kaanse stad Durban, wordt de route voor Martinair en Trans- avia Airlines verliesgevend. Door naar Durban te gaan vliegen schendt Martinair bovendien een al jarenlang bestaande onge schreven afspraak tussen Neder landse luchtvaartmaatschappijen om niet doelbewust in eikaars vaarwater te gaan zitten. Trans- avia-directeur Peter Legro heeft dat gisteren gezegd. Volgens hem heeft Transavia de oudste rech ten op de bestemming Durban omdat de plannen voor toeris tisch vervoer naar deze stad bij Transavia al dateren uit 1990 ter wijl Martinair volgens Legro na dien pas belangstelling begon te vertonen voor Durban. Volgens Legro is ontwikkeling van bestemmingen ten zuiden van de evenaar voor Transavia erg belangrijk met het oog op de continuïteit van het bedrijf op de lange termijn. Het vervoer door het bedrijf naar de bestemmin gen rond de Middellandse Zee schommelt enorm tussen zomer en winter. Om de vliegtuigen 's winters ook aan het werk te hou den wil Transavia vliegen naar bestemmingen ten zuiden van de evenaar waar het dan immers zo mer is. Transavia heeft niet, zoals Martinair. veel vrachtvervoer waarmee seizoensschommelin gen in het vakantievervoer kun nen worden opgevangen. ALA LUMPUR - De e geïndustrialiseerde den moeten de schuld de wereldwijde mi- iproblemen op zich ne- n. Ook moeten ze beta- voor de modernisering in de Derde Wereld no- om daar milieu- indelijke economische ei mogelijk te maken, ■ertegenwoordigers van 53 rikkelingslanden die in de ysische hoofdstad Kuala ipur bijeen zijn nemen dat idpunt in. Ze zijn bijeen ter bereiding op de conferen- >ver milieu en ontwikke- die in juni in Rio de Janei- ordt gehouden. De 53 lan- die hun gezamenlijke punt morgen officieel interen, vinden ook dat [ijke noorden de eigen bos- moet uitbreiden en niet icht heeft de arme landen te schrijven hoe zij met bossen moeten omgaan, het rijke noorden ver- ht dat de armen de reke- betalen voor een schoner Jeu, dan wordt Rio een nut- ze onderneming", zei de 2 aysische premier Mahathir lamad. ens Mahathir dreigt de in Rio op een mislukking e lopen. Tot nu toe zijn er oorbereidende besprekin- over de belangrijke onder- - pen geen knopen doorge- Omdat een dergelijke top alleen succesvol kan als de aanwezige rege- Sleiders slechts de laatste hoeven leggen aan voor- >okte afspraken, ziet het er lopig naar uit dat de top ng kans van slagen heeft, Mahathir. De top kan leeltelijk worden gered" ie ontwikkelingslanden in r geval met een duidelijk ensluidend standpunt ko- ,zei hij. Aardetop' in Rio heeft tot afspraken te maken over herming van het milieu 'oortschrijdende economi- ontwikkeling. Tegenstel- in tussen" het noorden en zuiden spelen daarbij een ngnjke rol. Het zuiden wil [rote schaal hulp van de dustnaliseerde landen om iure technologie aan te ffen die nodig is voor eco- ische ontwikkeling zon- het milieu ernstig aan te Volgens Mahathir is istantiële materiële hulp" ïtbeerlijk voor milieu- idelijke ontwikkeling in )erde Wereld. VN-functio- ssen schatten dat de ont- ;elingslanden 125 miljard ir nodig hebben om ver- ng op te ruimen en inves- igen te doen in milieu- ïdelijke produktiemetho- Mahathir zei dat het noor- geneigd is de ontwikke- ilanden te laten opdraaien de vervuiling die de in- rielanden hebben veroor- t. Hij noemde als voor- i de westerse kritiek op cappen van regenwouden alaysia. HAAG Het verbod op >elverkoop van gedistil- e dranken bij de slijter t ingetrokken. Het pro schap voor gedistilleerde ken zal dat op 22 mei be- ;n, zo blijkt uit de verga- tukken voor de leden. Het od dateert van eind jaren g toen slijters, gedwongen een scherpe prijsconcur- e, stuntten met kortingen terke drank bij aankoop bijvoorbeeld enkele fles- rijn. Het verbod is achter- door de stabiele prijzen sector gedistilleerd. Al- voor relatiegeschenken incidenteel ontheffing lagd van het verbod op de ilverkoop. Andere Neder- se verordeningen die door iroduktschap zullen wor- ingetrokken betreffen de lerming van de benaming cognac en de verwerking agrarische alcohol. Dat mogelijk door Europese geving die de Nederland- orschriften vervangen. PEKING Baggeraar Boskalis uit Papendrecht heeft vandaag in Peking een samenwerkingsove reenkomst voor drie jaar getekend met het Chinese staatsbaggerbedrijf Chi nese Harbour and Engi neering Company (CHEC). CHEC is de grootste baggeraar ter wereld met honderddui zend werknemers en een jaar omzet van vierhonderd mil joen dollar. Bestuurslid Lub berhuizen van Boskalis ver wacht voor de samenwerking met het internationaal opere rende CHEC de komende ja ren voor enkele honderden miljoenen guldens aan werken buiten China te krijgen. Op zijn beurt betrekt Boskalis CHEC bij projecten. Ook in China zelf, dat met onder meer geld van de Wereldbank en an dere ontwikkelingsfondsen werkt aan verbetering van zijn infrastructuur, zal de samen werking Boskalis werk en geld opleveren. Minister Andries- sen, die deze week met een handelsmissie in Peking ver blijft, constateerde „de entree van een Nederlandse bagge raar op die grote, gesloten, Chi nese markt". Lubberhuizen is de afgelopen anderhalf jaar acht keer naar Peking afge reisd om de zaak op de rails te zetten en spreekt thans van een „vertrouwensrelatie" met zijn CHEC-partners. Beide vullen elkaar aan waar het gaat om deskundigheid en ge schiktheid van hun bagger schepen voor bepaalde soorten werk. Het Hilversumse telecommu nicatiebedrijf AT&T-NSI kan, samen met een Spaanse part ner 200.000 (met mogelijk later nog eens 170.000) schakelin gen voor telefoonverbindingen leveren aan de centrale Chine se provincie Hubei. De Neder landse overheid moet dan wel bijspringen met een „zachte lening", een lening onder gun stige voorwaarden zoals bij voorbeeld een zeer lage of geen rente. De Chinese autoriteiten zullen naar verwachting om zo'n lening vragen, aldus P. Liefkens, vice-president van AT&T-NSI. Andriessen's topambtenaar voor buitenlandse economi sche betrekkingen, F. Enge- ring, liet doorschemeren dat zo'n lening erin zit. In Den Haag moet er dan nog overeen stemming tussen Ontwikke lingssamenwerking en Econo mische Zaken worden bereikt, aangezien het om een lening gaat met een ontwikkelings- en een exportkarakter. Met de order is honderd miljoen gul den gemoeid. door PEET VOGELS DNB-president W. Duisenberg wijst met 'het typisch Hollands vinger tje' richting kabinet tijdens de presentatie van het jaarverslag. FOTO:ANP (Vervolg van de voorpagina) AMSTERDAM Het bedrijfs leven zag, aldus het vandaag gepresenteerde jaarverslag van De Nederlandse Bank, zijn winstgevendheid vorig jaar af brokkelen, maar wist door een scherpere prijsstelling meer terrein op de exportmarkten te veroveren. In volume gemeten steeg de uitvoer met 5.9 procent terwijl de voor ons land relevante we reldhandel veel minder sterk groeide (4,7 procent). De 'goed kopere' gulden ten opzichte van yen en dollar zorgde er mede voor dat Nederlandse produkten in het buitenland gemiddeld drie procent voor deliger werden. Het overschot op de betalingsbalans bleef daarom ook vorig jaar comfor tabel groot: 18,4 miljard tegen over 19,5 miljard in 1990. De Nederlandse consument gaf vorig jaar 3 procent meer uit, waarmee een eind kwam aan de forse consumptiegroei in de jaren '88, '89 en '90. Ook trad er een niet onaanzienlijke ontsparing op: de vrije bespa ringen van gezinnen daalden met ruim 2 procent naar 2,7 procent van het beschikbare inkomen. Hoewel Duisenberg vorig jaar nog waarschuwde voor het uit de hand lopen van de over heidsuitgaven, toont hij zich dit jaar tevredener. Hij signa leert dat vice-premier Kok er blijkbaar in is geslaagd de rijksbestedingen beter onder controle te krijgen. Het ver loop van het financieringste kort is nog steeds grillig als ge volg van allerlei boekhoud kundige trucs, maar er zit vol gens de bankpresident een duidelijke dalende lijn in. AMSTERDAM - Ze lus ten wel pap van aandelen, ppties en 'futures', de Ne derlanders. Als de beurs het gespreksonderwerp is, dan verschijnen de gul denstekens in de ogen van menig gesprekspartner. Verhalen over tonnen die bin nen een dag te verdienen zijn doen het altijd goed. Voor die genen die niet een paar ton op de bank hebben staan om mee te speculeren is er een goed al ternatief: de beurscompetitie. Enige weken geleden startte er weer een en liefst 60.000 land genoten doen mee. De beurs ondersteunt het initiatief van harte, want de kleine belegger moet weer terug naar de aan delen. Beleggen in aandelen bereikte zijn grootste populariteit on der het publiek in 1986 en '87. Jaren van onophoudelijke koersstijgingen deden menig zuinig Nederlander de over stap van spaarrekening naar aandelen maken. Jaarlijkse rendementen van vijftien pro cent en meer en ook nog belas tingvrij, wie wil dat niet? De vreugde was echter van korte duur. De minikrach van okto ber 1987 en de Golfoorlog haal den een lelijke streep door de rekening. Teleurgesteld ver lieten de kleine beleggers de markt om hun overgebleven spaarcenten op de bank te zet ten of in een beleggingsfonds te stoppen. Nu het alweer eni ge tijd opwaarts gaat met de beurskoersen neemt de be langstelling echter weer toe. Voorzichtigheid Door schade en schande wijs geworden is de belegger wel voorzichtiger geworden. Be leggen is geen loterij zonder nieten en men wil het spel voorzichtig leren zonder met een geld te verspelen. „De meeste deelnemers zien deel nemen als een oefening voor het echte werk", aldus Roland 'Notermans, een van de oprich ters van ESEC. ESEC staat voor European Stock Exchan ge Competition, de organisator van de beurscompetitie in Ne derland. „Dat European staat voor onze ambities om een gro te Europese beurscompetitie op poten te gaan zetten". ESEC organiseert sinds 1988 beurscompetities. „We zijn be gonnen met een competitie in Groningen tussen studenten. In die tijd hield de Rabobank net een actie onder studenten en zo zijn we met elkaar in con tact gekomen. De Rabo vroeg ons of we de competitie niet landelijk konden opzetten en dat hebben we gedaan. Naast steun van de Rabobank heb ben we nog een paar andere sponsors. Ook de effecten beurs en de optiebeurs steu nen ons. Wij zijn een perfect pr-instrument voor de beur zen". De beurscompetitie van ESEC werkt heel eenvoudig. Deelne mers betalen een klein in- schrijfbedrag, maximaal 75 gulden, en krijgen daarvoor een fictief bedrag van 300.000 gulden voor om mee te spelen. Daarnaast ontvangen de deel nemers, die meestal in groep jes spelen, een cursusboek, tien weken het beleggersblad Beursplein 5 en kunnen ze deelnemen aan een workshop. „Ze kunnen hun geld beleg gen in obligaties, aandelen, op ties, futures en warrants. Ook een aantal buitenlandse aan delen kan gekocht worden. De deelnemers hebben allemaal een lijst met de beschikbare ef fecten en een bijbehorend co denummer. In de loop van de dag geven de deelnemers via een telefoonlijn aan de compu ter door wat ze willen kopen of verkopen. De computer ver werkt die transacties en de deelnemers krijgen een lijst met al hun transacties daarop. De computer berekent hun portefeuille en de waarde daar van". Rendement Notermans heeft gemerkt dat de deelnemers vooral leergie rig zijn. „De workshops wor den goed bezocht en het cur susboek gretig gelezen. Vooral over futures en warrants wil len de mensen meer weten. Lo gisch, want dat zijn financiële instrumenten waarmee nau welijks door particuliere beleg gers gewerkt wordt". De deelnemers vormen een ge mêleerd gezelschap. „Onze jongste deelnemer is elf jaar en de oudste is 88. Opvallend is dat er veel vrouwen meedoen. Beleggen is onder vrouwen de laatste jaren steeds populair der aan het worden. Daarnaast doen er 2500 teams mee van Rabobankmedewefkers en 5000 studententeams. Studen ten zijn sterk vertegenwoor digd omdat dat de groep is waar we mee begonnen. In de studentenwereld hebben we onze beste contacten". Toch zijn het allang niet meer de studenten die de dienst uitma ken. In 1988 begon de beurs competitie onder 500 studen tenteams. maar in 1990 deden al 4500 teams mee aan de strijd. „Dit jaar zijn het 13.000 teams, ongeveer 60.000 men sen". Hoewel de meesten het beleg gen zeer serieus ter hand ne men wordt er ook gegokt bij het leven. „Dat blijkt wel uit de stand. Een aantal mensen heeft het kapitaal van 300.000 gulden in ruim een maand op weten te voeren tot meer dan één miljoen gulden. De hoog ste stand is nu 1.65 miljoen gulden. Overigens moet je je niet blindstaren op die bedra gen. Van de 13.000 teams die meespelen zitten er 3.500 op een positief resultaat. De rest heeft alleen maar geld verlo ren". Gokkers De beleggers die het goed doen 'handelen' voornamelijk in op ties. Daar is nu eenmaal het hoogste rendement uit te ha len, maar de risico's zijn nave nant. Veel beleggers die de top-tien binnenstormen met een geslaagde gok, tuimelen ei- even hard weer uil na een ver keerde beslissing. De mensen die van het begin af aan op ver lies staan hebben een slechte neus voor beleggen. De beurs is de afgelopen weken alleen maar omhooggegaan. Het vergt toch enig talent om dan geld te verliezen. Naast talent is onnadenkendheid ook een belangrijke reden voor verlies. „Per dag verwerken we 5000 transacties. Sommige deelne mers geven enorme lijsten met aan- en verkooporders door. Over die transacties worden wel de kosten berekend, zoals dat op de beurs gebruikelijk is. Die mensen moeten dus al een enorm rendement halen om al leen de kosten al goed te ma ken". Hoe hoog de winst uiteindelijk ook mag zijn, meer dan 20.000 gulden zal de winnaar niet op strijken. Dat is namelijk de hoofdprijs. „We kunnen na tuurlijk niet iedereen drie ton geven om mee te gokken. Onze totale begroting bedraagt één miljoen gulden en daar moeten we het mee doen. Het geld staat ook niet voorop. Het belangrijkste is dat de mensen spelenderwijs vertrouwd ra ken met beleggen". AMSTERDAM Er wordt vanaf eind juni geen sigaret meer ge maakt bij sigarettenfabriek BAT in Amsterdam. Maar de 120 man productiepersoneel heeft wél een nieuwe cao, die een loop tijd heeft van een jaar. In november van het vorig jaar gaf de on dernemingskamer van de rechtbank in Amsterdam de directie van BAT toestemming om de (winstgevende) fabriek te sluiten. Het verlenen van ontslag gaat voorlopig niet makkelijk, vooral omdat het Arbeidsbureau in Amsterdam in veel gevallen nog geen vergunning heeft verleend voor ontslag. „En zolang de mensen in dienst zijn, moetje zorgen voor een goede cao en voor een goede uitgangspositie waarmee ze het sociaal plan ingaan", aldus FNV-woordvoerster K. Hagelstein. Eerste vice-premier van Rusland Gajdar (midden) op weg naar de lente-vergadering van het IMF, waar Rusland het groene licht kreeg voor toetreding. FOTOEPA WASHINGTON - Rusland overweegt de koers van de roe bel te koppelen aan de Ameri kaanse dollar. Van de nog vast te stellen koers verhouding zou maximaal 7,5 procent naar bo ven of naar beneden mogen worden afgeweken. De eerste vice-premier van Rusland, Je- gor Gajdar, verklaarde dit gis teren tijdens de voorjaarsver gadering van het Internationa le Monetaire Fonds (IMF). Wat precies de positie van de roe bel in het internationale mone taire stelsel zal worden is vol gens Gajdar nog onderwerp van discussie met het IMF. De Britse minister van financiën. Norman Lamont, heeft ver geefs gesuggereerd de roebel te koppelen aan de ecu. Gaj dar, de architect van de econo mische hervormingen in Rus land. erkende dat het moeilijk is een realistische koers vast te stellen. Op het ogenblik is de roebel volgens hem sterk on dergewaardeerd. Een juiste waardebepaling wordt bemoei lijkt door de hoge inflatie. Buidel capsule Hans Simons, de veelgeplaagde staatssecretaris voor Volksge zondheid, kan soms nog lachen. Zoals gisteren, toen hij in de Am sterdamse RAI tijdens Farmavi- sie '92 - de eerste farmaceuti sche vakbeurs in Nederland voor apothekers - aanliep tegen een levensgrote 'buidelcapsule' BRUSSEL De Europe se werkgeversorganisatie UNICE heeft de EG-mi- nisters van sociale zaken gisteren opgeroepen een ontwerp-richtlijn voor een werktijdenregeling te ver werpen of „drastisch" aan te passen. Volgens UNICE bevat het voorstel, dat donderdag door de minis ters wordt besproken, „veel ongerechtvaardigde beperkingen". Het voorstel voorziet in voor schriften voor een maximale werktijd van 48 uur (waarbij op zondag niet mag worden ge werkt). een nachtdienst die niet meer dan acht uur mag duren en een volgens UNICE strenge rusttijdcnregeling. Volgens de werkgeversclub wordt met de richtlijn de in voering of voortzetting van „flexibele en innoverende" ar beidspatronen sterk beperkt, de concurrentiepositie van de Europese industrie geschaad en banen vernietigd, terwijl „zij niet tegemoetkomt aan de persoonlijke behoefte van veel werknemers". UNICE zit er verder mee dat de richtlijn wordt gepresen teerd ter bescherming van ge zondheid en veiligheid van de werknemers. Volgens haar reikt zij veel verder. Voor be paalde sectoren wordt onthef fing verleend maar de criteria zijn zeer vaag. Bepaalde secto ren die op hoge kosten zouden worden gejaagd, worden niet specifiek uitgezonderd. Zo zouden bakkerijen veel geld extra kwijt zijn als ze 's och tends vers brood willen blijven verkopen. De EG doet er, aldus UNICE, „speciaal onder de huidige moeilijke economische om standigheden" verkeerd aan „onnodige maatregelen" te ne men die de internationale con currentiepositie van Europa verzwakken. Daarom zou de richtlijn als zij niet wordt ver worpen dan zeker sterk moeten worden aangepast, zo dat zij zowel recht doet aan de principes van gezondheid en veiligheid als strookt met het beginsel van subsidiariteit. Daarbij maken lidstaten zelf uit wat zij zelf regelen dan wel aan de EG overlaten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 7