p
1
1
mal
Ie
WEEKPUZZEL
SCHAKEN
DAMMEN
BRIDGEN
POSTZEGELS
1
CeidócSouratit
Nr. 16 Cryptogram
I
i
1
4
4
4
4
4
g
0
lyf
1
NEDERLAND
to
fa
to
to
fe
ZATERDAG 25 APRIL 1992 PAGINA 28
HORIZONTAAL:
4. Toen hij er af viel, ging een deel
van hei been kapot (8).
7. Niet klein maar dapper en nobel
(II)
10. Overdreven overkomen (10).
11. Dal sletje aan het water is erg
koket (4).
12. Dat dolgedraaide beestje kan zich
niet meer bewegen (3).
13. Stromen gereedschap (6).
14. Tier je uit gewoonte? (4).
16. Op dat moment ging het snel tegen
de vlakte (7).
19. Een muziekcassette van die groep
(6).
20. Dat lood kwam uit de lucht vallen
(II).
21. Lekangst 10).
23. Trapper en hefboom (6).
VERTICAAL:
1. Delegeren en naar de andere kant
tillen (10).
2. Medeklinker op rantsoen (8).
3. Bellen ophijsen (5).
5. Een opgave van vennen gelasten
(8).
6. T(r)ouw (10).
8. Luchtreis (9).
9. Op bepaalde gronden laten vallen
(7).
10. Verpletterende dans (4).
15. Zij verzamelden bongerds (7).
17. Werk voor een half uur? (7).
18. Zoveel flessen houden het schip op
z'n plaats (5).
21. Eventjes in de speeltuin (3).
22. Vlakte voor een loper of paard (4).
Oplossing Paaspuzzel
De gevraagde spreuk luidt: De eerste zonnestralen in de lente verwarmen meer
dan een hittegolf in de zomer.
De winnaars van de Paaspuzzel zijn:
Th. Wisse, Telderskade 12,2321 TD Leiden.
C.C. van Gerven. Meerkoetstraat 8, 2162 GX Lisse.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken op hun bank- of girorekening bijge
schreven of een cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 16 moeten uiterlijk woensdagmid
dag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT. Postbus 210.2300 AE Leiden.
Blunders
Idoor
LEO HOFLAND
De halve finale van het kandidatentoer
nooi wordt ontsierd door vele ernstige
blunders. De spanning is deze keer zo
hoog. dat de spelers niet in hun norma
le doen komen. Timman zal vermoeden
dat dit zijn laatste kans is om de wereld
kampioen te kunnen uitdagen; deze ex
tra druk heeft hem in de eerste fase van
de match van zijn normale spel afge
houden. Ook voor zijn tegenstander
Joesoepov is de spanning wel eens te
veel. Dit bleek in de vierde matchpartij,
toen hij de ernstigste blunder uit de ge
schiedenis van het kandidatentoernooi
maakte.
J. TIMMAN-A. JOESOEPOV
Stelling na de 31e zet van wit.
Uiteraard was Joesoepov in hoge tijd
nood toen hij de volgende afgrijselijke
zet speelde: 31...De4???
Na 31 ...Df6 zou de stelling in evenwicht
zijn. In een flits meende Joesoepov op
winst te kunnen spelen. Timman zat
verbouwereerd naar de stelling te kij
ken en nog voor hij 32.Dxf8 mat kon
spelen, had i ■T-'
al omgelegd.
elen, had de Oekraiener zijn koning
Bij het zien van deze vorm van schaak
blindheid gaan de gedachten onmiddel
lijk terug naar het kandidatentoernooi
van 1956. Hier was de vroegere wereld
kampioen Petrosjan verantwoordelijk
voor een soortgelijke blunder:
Naam
AdresI
Postcode Woonplaats
Lezersreacties
Op het moment dat ik deze regels
schrijf is het aan het toernooifront even
rustig. Het eerstvolgende evenement,
het dameskampioenschap, staat van 15
tot en met 24 april in Lent op het pro
gramma, terwijl het kampioenschap
van de heren, zoals bekend, naar achte
ren is verschoven en 28 mei in het Frie-
sche Sushuisterveen van start moet
gaan. Een goede gelegenheid dus om
aandacht te schenken aan een enkele
lezersreacties die ik nog had liggen.
Dan begin ik met een reaktie op de ru
briek van enkele weken geleden waarin
een aantal partijen van Valneris wer
den besproken.
Zo kreeg de nieuwe Europesche kam
pioen in zijn partij tegen de Belg Hub-
ner na 29...4x13 de volgende positie op
het bord: zwart (Hubner): 2, 8, 10, 11,
13, 15, 16, 17, 21, 25. 26 en 27; wit (Val
neris): 24, 32. 34,36. 37, 38, 39. 40, 42,
44,45 en 48.
In deze stelling plaatste wit het tijdelij
ke offer 30.24-19 13x24 31.34-29 24x33
32.39x28 wat na een heel spannende
strijd uiteindelijk een overwinning voor
Valneris zou opleveren. De reden dat
wit voor deze scherpe variant koos, en
niet bijvoorbeeld 30.39-33 deed, was
me niet helemaal duidelijk. Bondstrai-
ner Nikhilananda wees me er echter op
dat wit die zet niet mocht spelen vanwe
ge 30...27-31! 31.36x27 15-20 32.24x4
13-18 33.4x22 en 17x50 met dam.
Op de volgende stand had ik reeds
eerder reacties ontvangen. Het betreft
een positie uit de partij L. Faber-V.
Boelatov uit het vorig jaar zomer ge
houden toernooi in Minsk.
T. PETROSJAN-D. BRONSTEIN
Stelling na de 35e zet van zwart.
Bronstein was volledig overspeeld en
zou na bij voorbeeld 36.Dc7 snel verlo
ren hebben. Petrosjan speelde echter:
36....Pg5??? en gaf na 37.Pxd6 ontgoo
cheld op.
Toch hoeven we niet zo ver terug te
gaan in de geschiedenis, want in de an
dere halve finale knoeit Karpov er ook
lustig op los. De terugval op de wereld
ranglijst valt hem kennelijk zwaar, want
van enige ontspanning in zijn spel is ab
soluut geen sprake. Zijn tegenstander
Short weet niet wat hem overkomt. De
volgende fragmenten spreken voor
zich.
N. SHORT-A. KARPOV
Vierde matchpartij, stelling na de 41e
zet van wit.
De tijdnoodfase is voorbij. Karpov
heeft een moeilijke stelling goed verde
digd en zou nu remise maken met
41...Dc6. In het eindspel kan wit dan
nog wel enige problemen scheppen,
maar de techniek van Karpov moet vol
doende zijn voor het halve punt. Ken
nelijk is het zelfvertrouwen van de ex-
wereldkampioen al zo diep weggezakt,
dat hij deze mogelijkheid ontwijkt. Hij
speelde:
41...Dh5? 42,Td7!
Karpov zag nu tot zijn schrik, dat zowel
42...e5 43.Lc4 als 42...De5 43.Dxg6+
snel zou verliezen, zodat er niets anders
op zat dan met 42...Pf5 43.Dxe6 een vi
tale pion op te geven.
Short won daarna zonder al te veel pro
blemen. Een ongelukje dat een keer
kan gebeuren, maar in de zesde partij
werd duidelijk dat Karpov echt niet
meerde oude is.
N. SHORT-A. KARPOV
Spaans.
I.e4 e5 2.Pf3 Pcó 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6
5.0-0 Le76.De2?!
Al eerder in de match had Short een
ongebruikelijke variant gekozen. Niet
de manier om tegen een wereldtopper
te spelen, behalve als die niet op dreef
is.
6...b5 7.Lb3 0-0 8.c3?!
Normaal is hier 8.d4 dó 9.dxe5 dxe5
met ongeveer gelijk spel. De tekstzet
geeft zwart de gelegenheid tot een gun
stige vorm van het Marshall-gambiet.
8...d5! 9.d3.
Na 9.exd5 Pxd5 10.Pxe5 Pf4! ll.De4
Pxe5 12.Dxf4 Ld6 krijgt zwart een te
sterke aanval.
9...d4.
Een andere goede mogelijkheid is
9...Te8, gevolgd door ...Lb7, om de
druk op het witte centrum vast te hou
den 10.Pbd2 Lc5 1 l.Lc2 Lb6 12.Pb3
Lg4 13.h3 LxO 14.Dxf3 a5 15.a3 a4
16.Pd2 La5 17.c4! Lxd2 18.Lxd2 bxc4
19.Tfcl!
Na 19.dxc4 Dd6! gevolgd door Tfb8 en
Pd7-c5 zou wit volledig opgerold wor
den. De tekstzet geeft wit goede tegen-
kansen.
19...DÖ6 20.Ddl c3! 21.bxc3 dxc3
22.Lxc3 Pd4 23,Ta2.
Natuurlijk niet 23.Lxa4? Txa4! 24.Dxa4
Pe2+ enz.
23...Pxc2 24.Taxc2 Tfd8 25.Lb4
w
Tot hier een prima partij! Nu zou
25...Da6 26.Txc7 Txd3 27.Dxd3 Dxd3
28.Tc8+ Dd8! tot remise hebben ge
leid. In plaats daarvan produceert Kar
pov een nieuwe historische blunder, die
niet onder doet voor de getoonde
'kunststukjes'.
25...I)xd3??? 26.Td2 Dxd2 27.Lxd2
Pxe4 28,Tc2. Zwart gaf het op.
Correspondentie-adres: Leo Hofland,
C. Fockstraat 113,2613 DE Delft.
Klaversqueeze
Idoor
JAN KELDER
Onlangs speelden wij een wedstrijd in
Belgic en van tevoren waren we inge
seind dat de z.g. Klaversqueeze in die
contreien zeer populair is. Wat een
woord... klaversqueeze. Het enige dat
je eraan kunt zien. is dat het Vlaams is,
want er komt geen woord Frans aan te
pas.
Klaversqueeze is een biedsysteem dat
op twee pijlers rust: een sterke 1
16+) en puntenkul. want de antwoor
den op zo n I tonen punten: I 0-
5. W 6-8 enzovoort. Zo'n biedsys
teem moetje niet ongestoord laten pas
seren, want na 3 tot 4 biedrondes weten
ze te veel van elkaar. Na 1 biedronde
weten ze nog niks over eikaars verde
ling en die situatie moet je uitbuiten.
Uit de tijd dat er ook te onzent nog veel
Precisie werd gespeeld, hadden we nog
de Garozzo-verdediging tegen de ster
ke klaver op de plank liggen en die
werd dus ingezet. Die werkt zo:
doublet hoge kleuren (vanaf 7 pun
ten!)
ISA lage kleuren
klaver
1 14= normaal
24 24 zwak
De overige biedingen tonen tweekleu-
renspellcn (24 rood. 2SA zwart.
34 klaver Varten en 34 ruiten
schoppen).
Zeker die laatste biedingen kosten wel
eens wat. maar de kost gaat nu eenmaal
voor de baat uit.
Het was al snel raak. met deze zuid
hand:
en deze bieding (Z/OW):
ZUID WEST NOORD OOST
pas
pas
pas
pas
14
24
16+
klavers
Een dilemma. Wordt er nog iets van
deze zuid verwacht? Of... had noord de
bieding bijvoorbeeld ook met een dou
blet kunnen openhouden?
NZ hadden daar kennelijk geen gelijk
gerichte ideeën over. want 24 werd
rondgepast en met drie overslagen ge
maakt en dat is duidelijk te veel van het
goede.
Z/OW
NOORD
A B 8 6 3
H V
AH V
A92
WEST
OOST
V 5 4
H7
IOK75
A92
104 3
^75
VBh
108543
ZUID
1092
B 64 3
B 8 6 2
H 7
Ten eerste: het was voor NZ een stuk
simpeler geweest om 24 3 down (of
meer) te spelen. Ten tweede: de man
che dient natuurlijk bereikt te worden,
dus moet noord anders bieden:
ZUID WESTNOORD OOST
pas pas 14 24
pas pas dhl. pas
24 pas 24 pas
Nu zal zuid alleen met helemaal niets in
handen passen, want noord heeft nu
overwaarde aangegeven en met een
16+ is dat over het algemeen een stevi
ge verzameling. Na 34 van zuid zal in
ieder geval 44 bereikt worden en zo
hoort het ook.
Normaal zal het zo gaan:
ZUID WEST NOORD OOST
?4-
34'
44
pas
pas
pas
pas
2SA
34
pas
pas
pas
pas
mancheforcing
relay
Niemeyer
Ook in Nederland zijn nog steeds pun-
tenkulsystemen in omloop, waar de
opening en het eerste antwoord een
aantal punten aangeven, b.v. 14 12-
13, 14 14-15. IV 16-17 enz. Dat
zijn bij ons 'rode systemen', d.w.z. dat
ze alleen op hoog niveau gespeeld mo
gen worden, tenzij het regionaal heel
veel voorkomt. Zoveel althans, dat men
er aan gewend is en niet meer al te zeer
door 'gestoord' wordt. Op zo'n moment
kunnen de regelende instanties een uit
zondering maken en zo'n biedsysteem
tolereren, maar... met bridge heeft het
weinig tot niets te maken. Bij het bic
den wordt normaal gesproken eerst
naar een fit gezocht en vervolgens
wordt over de kracht onderhandeld om
te zien of het bij een deelscore moet
blijven of dat het hogerop moet worden
gezocht.
Op het moment dat je andersom gaat
werken en met biedingen die in geen
enkele relatie staan tot de gemelde
kleur(en) speel je een spel dat alleen ui
terlijk overeenkomsten vertoont met
bridge.
Wanneer je zoiets tegen je aan tafel
krijgt en dat is de moraal van dit ver
haaltje moet je snel en zo hoog mo
gelijk tussenbieden, want de tegenpartij
weet alleen nog maar iets van de kracht
van (een van) beiden. Over een moge
lijke fit weten ze nog niks en het is slim
ervoor te zorgen dat dat zo blijft.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
PTT Post geeft twee
Columbuszegels uit
PTT Post geeft twee postzegels uit van
60 en 80 cent ter gelegenheid van het
Columbusjaar. De zegels zijn vanaf
dinsdag 12 mei a.s. te koop.
De twee zegels maken deel uit van de
jaarlijkse serie Europa-CEPT postze
gels. De CEPT is een Europese organi
satie van samenwerkende PTT's. De
Columbuszegels zijn ontworpen door
de Italiaanse ontwerper Italo Lupi. In
het kader van de Europese eenwording
heeft de Nederlandse PTT besloten
buitenlandse postzegelontwerpers aan
te trekken.
Op de zegel van 60 cent staat Columbus
zelf afgebeeld, op die van 80 cent het
schip van de ontdekkingsreiziger. De
zegels zijn respectievelijk in een oplage
van ruim 10 miljoen en 16 miljoen stuks
gedrukt.
MUNT- EN PENNINGKUNDE
Op dinsdag 19 mei a.s. geeft PTT Post
een postzegel van 70 cent uit gewijd aan
het 100-jarig bestaan van het Konink
lijk Nederlands Genootschap voor
Munt- en Penningkunde.
De nieuwe postzegel is ontworpen door
de Ierse grafisch ontwerper Conor
NEDERLAND
1892 ,932 70c
,0 A!4
EUROf*^
Clarke uit Dublin. Op de postzegel
staat de afbeelding van de Romeinse
godin van het geld Moneta. Deze af
beelding is afkomstig van een oude Ro
meinse munt. Verder staan op de post
zegel de oude alchimistische symbolen
voor goud, zilver en nikkel.De jaartal
len op de zegel verwijzen naar de op
richting van het Nederlandsch Genoot
schap voor Munt- en Penningkunde in
1892 te Amsterdam. Dit genootschap
ontving later het predikaat Koninklijk,
omdat dit genootschap als enige weten
schappelijk onderzoek verricht op het
terrein van munt- en penningkunde.
De postzegel is gedrukt in de kleuren
geel, zeeblauw, zwart, zeegroen en vio
let. De gebruikte druktechniek is rota
tiediepdruk en de oplage bedraagt
11.600.000.
f
r—j—
O
t
O
p
u
u
a
O
O
rp
In deze stelling zette zwart voort met
32... 18-23 waarop wit na 33.48-43 23x32
34.31-27 22x31 35.26x28 prachtig spel
had en de partij later won.
Ik schreef toen niet te begrijpen waar
op zwart in de diagramstand niet
32...21-27 deed. Daarop kreeg ik toen
tertijd een reaktie van bondsdirecteur
Haijtink: op 32...21-27 kan wit eenvou
dig 33.42-38 27x36 en 34.28-23 doen.
Op dit laatste komt evenwel de heer
Boog uit Zoetermeer terug. Deze oud-
topspeler van R.D.G., die bekend is van
de Teleac-cursus dammen van een
twintigtal jaren geleden, geeft aan dat
zwart in deze variant na 34.28-23 kan
vervolgen met 18x29 35.34x23 19x28
36.30x8 en nu 28-32! 37.38x18 17-21
38.26x17 11x2.
Wel wijst hij erop dat wit na deze afwik
keling aanvalsmogelijkheden heeft op
zwarts lange vleugel. En inderdaad ziet
een zet als 39.33-29 er heel gevaarlijk
uit. Omdat een en ander misschien nog
niet (direkt) gewonnen is. lijkt na
32...21-27 de spelgang 33.42-38 27x36
34.34-29 een belangrijk alternatief. Dit
idee is afkomstig van de in Curacao
woonachtige P. van Harten die in zijn in
de rubriek van 4 januari geplaatste ana
lyse tot winst concludeerde voor wit.
De heer Boog is het hier mee eens, zij
het dat hij op één van de varianten wel
een correctie aanbrengt: na 34...22-27
35.29x20 15x24 36.28-23! 18x29 37.39-
34 27-32 38.34x23 19x39 moet wit niet
slaan met 39.30x10? 32x43 40.40-34
39x30 41.48x39 wegens 9-14 42.10x19
18-23 43.19x28 17-21 enz. en de kansen
zijn aan zwart, maar 39.30x8 waarna wit
wel wint.
Zijn tweede opmerking betreft een mo
ment uit de competitiepartij Alofs-Kei-
sels die in de rubriek van 12 oktober be
sproken is.
l
t
J
a
s
O
Q
O,
Dj
O
O
O
o
0
a
F
O.
Hier vervolgde wit met 18.44-40 waar
op hij na 23-28 helemaal werd over
speeld.
Ikg
gaf toen aan dat wit maar de 'vreem-
de' ruil 18.33-28 23x32 19.37x28 22x33
20.39x28 had moeten proberen. Niet al-
leeen is deze ruil vreemd, zoals de heer
Boog aangeeft kan zwart bovendien di
rekt winnen door het verraderlijke 17-
22! 21,28x 19 25-30! 22.31 x 13 en 30x46.
Tot besluit een inhoudrijk partijfrag
ment van L. de Rooij. Deze Limburgse
problemist, uitkomend voor Schaes-
berg, had in zijn partij tegen S. Bae-
rends (De Eendracht Tholen) de vol
gende positie op het bord gekregen.
1
6
M
t
iU
5
10
11
„Mi
•-
15
16
j.:,U
20
21
MUv
25
26
OP
O
30
31
36
F;-
d
E02
P Jq P
r~. r=:
Ml Mi
35
40
41
M
O
Oi
O
45
46
50
De Rooij, met zwart spelend, zag dat
16...8-12 niet ging vanwege 17.28-23
19x28 18.32x23 21x41 19.34-30 25x34
20.39x17 11x22 21.42-37 enz.
En daar zwart aan 16...7-12 niets heeft
wegens 17.37-31 26x37 18.32x41 enz.,
kwam zo 16...10-15 in beeld. Als wit
daarop met 17.28-23 19x28 18.32x23
21x41 19.34-30 25x34 20.39x10 zou ver
der gaan, zo berekende de Rooij fraai,
kan zwart goed met 20-24! 21.29x20
15x24 vervolgen, daar hij na 22.10-5?
(A) middels 4-10! 23.5x30 26-31
24.36x27 9-14 25.47x36 16-21! 26.27x16
13-19 27.30x13 en 8x50 kansrijk dam
neemt.
Hij liet 16...10-15 echter na omdat wit
in deze variant bij (A) met 22.36-31
26x37 23.47x36 4x15 24.42x31 het spel
gelijk kan houden. Toch had hij beslist
voor 16...10-15 moeten kiezen. Want
niet alleen geeft in deze laatste variant
na 24.41x3fde zet 9-14 interessant spel,
bovendien levert het uiteindelijk in de
partij gespeelde 16...11-17 helemaal
niets positiefs op.
Na 17.28-23 19x28 18.33x11 sloeg zwart
zelfs nog fout met 6x17? waardoor wit
met 19.37-31 26x28 20.38-33 21x32
21.33x11 24x33 22.39x37 goede winst
kansen kreeg, al zou de partij tenslotte
toch nog in remise eindigen. Dank voor
al deze reakties!
