Ondernemers slecht
voorbereid op '1993'
1
II
inal
Ie
Ondernemers worstelen met
'eigenaardigheden' buitenland
I
ËatdócGouttmt1
EURO INFO CENTRE
ADVISEERT BEDRIJFSLEVEN
VRAGEN AAN
DE EUROLIJN
Seks-lingerie
verkopen
in België?
Op weg naar 1993 (4)
VERVAGENDE
GRENZEN
ZATERDAG 23 APRIL 1992 PAGINA 23
Directeur M. Rooderkerk:I 'oor het vesti
gen van een bedrijf kent elke lidstaat zijn
eigen vergunningen
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
mogelijkheden in Nederland. Daar is
de Kamer van Koophandel voor. Hel is
overigens wel de bedoeling dat onder
nemers bij de Kamers zelf zo veel mo
gelijk informatie over Europa kunnen
krijgen. Daar zijn speciale contactper
sonen voor aangesteld. Voorvragen die
de Kamer niet kan beantwoorden
wordt doorverwezen naar het aangeslo
ten Euro Info Centre.
Iedere ondernemer die is aangesloten
bij de Kamer van Koophandel kan te
recht bij een regionale EIC. De infor
matie is in principe gratis, hoewel voor
uitgebreidere klussen een kleine bijdra
ge wordt gevraagd. Het EIC beschikt
over uitgebreide documentatie en heeft
toegang tot meer dan tweehonderd da
tabanken. Het Euro Info Centre geeft
zelf geen informatiebrochures uit. Wel
is kort geleden een speciale Europa
Wijzer uitgebracht als gemeenschappe
lijke bijlage bij de informatiekrant van
de Kamers van Koophandel van Delft,
Den Haag, Dordrecht en Leiden.
Netwerk
Het grote voordeel van de regionale
EIC's is volgens Rooderkerk dat /ij on
derling nauw met elkaar in contact
slaan en zo een fijnmazig netwerk vor
men binnen Europa. Dit netwerk stelt
elke EIC in staat om zeer specifieke re
gionale informatie in elke EG-lidstaat
te krijgen. Rooderkerk: „Neem bij
voorbeeld het plan van een Nederland
se campinghouder die met plannen
rondloopt om een goedlopende cam
ping aan de Loire in Frankrijk over te
nemen. Van de plaatselijke bevolking
hoort hij dat er in het bestemmingsplan
sprake is van een autoweg. Die man wil
graag weten of die weg ook over z'n
camping komt te lopen. In Frankrijk
zelf kon hij niet aan de informatie ko
men en dus heeft hij contact met ons
gezocht. Wij hebben daarop onze colle
ga's in de buurt ingeschakeld en zo heb
ben we de gegevens boven water gekre
gen".
„I Iet advies dal ik wil meegeven aan ie
dereen die erover denkt om zich in het
buitenland als ondernemer of zelfstan
dige te vestigen is: je moet jezelf infor
meren, informeren en nog eens infor
meren. Niet alleen bij ons. maar ook bij
de Kamers van Koophandel, de twee-
landen Kamers (bijvoorbeeld de Ne
derlands-Duitse Kamer), diplomatieke
vestigingen, het ministerie van econo
mische zaken en ook de Eurolijn. Elke
dag verbazen we ons er namelijk weer
over hoe slecht geïnformeerd sommige
ondernemers aan het Europese avon
tuur beginnen. En geloof me, dat is niet
nodig".
door
ANDRE VAN DER WATEREN
DEN HAAG Misschien loopt
u wel met plannen rond om een
goedlopende camping aan de
Cöte iTAzur over te nemen.
Maar u weet niet precies hoe zo
iets aangepakt moet worden.
Goede raad is duur, maar niet bij
het Euro Info Centre (EIC). Het
EIC, een initiatief van de Euro
pese Commissie en de kamers
van koophandel, grossiert in
- gratis informatie voor on
dernemende Europeanen.
Zo op het oog lijkt Europa onderne
mers geen strobreed in de weg te leg
gen. Er is immers een vrij verkeer van
personen, waarbij iedereen zich zonder
veel administratieve rompslomp in elke
lidstaat kan vestigen. Maar deze vrij
heid-blijheid is een stuk beperkter als
de vrije vestiging van bedrijven in het
geding is. „Er bestaat nog geen Euro
pees vestigingsbeleid en voor het vesti
gen van een bedrijf kent elke lidstaat
zijn eigen vergunningen", vertelt M.
Rooderkerk, directeur van het Euro
Info Centre Zuid-Holland.
De voorwaarden voor een vestigings
vergunning kunnen per land sterk ver
schillen. In Griekenland is op dit ter
rein heel weinig geregeld, maar in Bel
gië is de wetgeving weer strenger dan in
Nederland. Rooderkerk: „De Europe
se Commissie streeft ernaar de regels in
de nabije toekomst zoveel mogelijk te
harmoniseren. Maar. daarvóór is het
nodig dat er eerst overeenstemming
komt over de wederzijdse erkenning
van diploma's en opleidingen. Want
veel vestigingseisen zijn weer gekop
peld aan een bepaalde minimale vakbe
kwaamheid". Bij wijze van overgangs
maatregel, zet Rooderkerk uiteen, is
bepaald dat lidstaten op onderdanen
van een ander EG-land dezelfde proce
dures moet toepassen als op zijn eigen
burgers.
Brussel
Als de binnengrenzen straks wegvallen
dan wordt het voor Nederlandse onder
nemingen wel makkelijker zich in een
van de lidstaten te vestigen. Hetzelfde
geldt uiteraard voor buitenlandse on
dernemers die zich op de Nederlandse
markt willen begeven. Een eldorado
wordt het voor beide categorieën on
dernemers niet. Volgens Rooderkerk
wordt do regelgeving per saldo een stuk
ingewikkelder omdat in 'Brussel' (waar
de commissie resideert) strenger en ge
detailleerder wet- en regelgeving is ont
wikkeld dan ondernemers in Nederland
gewend zijn.
Rooderkerk is bezorgd over het feit dat
veel Nederlandse ondernemers zeer
slecht zijn geïnformeerd over wat hen
straks te wachten staat. Als voorbeeld
noemt hij de zelf-slachtende slagers.
Rooderkerk: „Al in 1987 heeft de Eu
ropese Commissie strenge richtlijnen
opgesteld voor de inrichting van slach
terijen. Omdat ze zich onvoldoende
hebben geïnformeerd, zijn er tol nu toe
maar weinig slagers die hun bedrijf ook
werkelijk aan de nieuwe regels hebben
aangepast. Volgend jaar wordt de richt
lijn echt van kracht en dan zullen de sla
gers een enorme inhaalslag moeten ma
ken, willen ze niet op de bon geslingerd
worden".
Eurolijn
Om vooral hel midden- en kleinbedrijf
voldoende te informeren ontstond al in
1988 het idee bij de Kamer van Koop
handel om iets aan Europese informa
tievoorziening te doen. Op hetzelfde
moment was Brussel bezig met een ge
lijksoortig proefproject. Verspreid over
alle lidstaten werden in 39 steden zoge
naamde Euroloketten voor onderne
mers opgezet. Het initiatief sloeg bij
het bedrijsleven aan en inmiddels zijn
er zo'n 210 EIC's, waarvan acht in Ne
derland. De meeste zijn ondergebracht.
bij een regionale vestiging van de Ka
mervan Koophandel.
Volgens Rooderkerk is het Euro Info
Centre niet te vergelijken met de Euro
lijn. Dit speciale ()6-nummer begon in
1989 op initiatief van het ministerie van
economische zaken met het geven van
informatie over alles wat met '1993' te
maken heeft. In de zomer van 1991
volgden de Postbus-51-spotjes om de
Eurolijn meer bekendheid te geven.
„Het nummer is niet specifiek bedoeld
voor bedrijven en ondernemers", bena
drukt Rooderkerk. „De vragen die aan
de Eurolijn worden gesteld, dekken
vaak ook niet de problemen waar een
bedrijf mee zit. De gevolgen van '1993'
zijn namelijk voor elke branche weer
anders. Het heeft dus ook eeen zin om
algemene en dus laagdrempelige infor
matie te geven. Een goede inschatting
van de gevolgen van '1993' kan alleen
gebeuren op basis van een gedegen
analyse per bedrijf. Dat is iets dat de
Eurolijn niet kan. maar wij wel".
Wat het Euro Info Centre niet doet is
bedrijven informeren over vestigings-
Idoor
MONIQUE VAN DE VEN
DEN HAAG Pikante lingerie
in Vlaanderen is gouden handel,
de grondprijs in Duitsland soms
aantrekkelijk, zaken doen met
Polen een zaak van heel veel ge
duld. Bezint eer gij begint, is het
advies aan ondernemers voor
wie het buitenland lokt.
Het leek zo eenvoudig. Een tweede
kantoor openen in Warschau. Vol
doende geld in kas en volop Poolse op
drachtgevers. Maar de Poolse tegen-
rking bleek groter dan de medewer
ing. „Onvoorstelbaar", zegt H. van
'phuizen van het gelijknamige trans-
Orthedrijf in het Gelderse Gov. „De
'oolse manier van denken en handelen
zó anders dan die van ons".
Van Ophuizen vervoert voornamelijk
hoogwaardige produkten zoals chips,
farmaceutische produkten en goederen
voor ziekenhuizen. Aan de soms dagen
lange wachttijden aan de Poolse grens
is de transporteur inmiddels gewend.
Ook van het spoorloos verdwijnen van
ladingen sterke drank kijkt Van Ophui
zen niet meer op. Maar de moeilijkhe
den bij het vestigen van een simpel kan
toortje in Warschau slaan alles.
..Omdat wij veel opdrachtgevers in Po
len hebben, dachten we sneller en ade
quater te kunnen werken met een eigen
vestiging in Warschau. Bemand door
een Pool. omdat die de taal kent. de re
gels, gewoonten en gebruiken. Hij zou
een kantoor krijgen, een auto, een fax,
nou ja, alles wat het werk vergemakke
lijkt", De Pool is er, maar daarmee
stopt het ondernemersplan voorlopig.
Van Ophuizen wordt gehinderd door
wantrouwen. „Alsof je produkten ver
voerd die bestemd zijn voor spionage,
zó achterdochtig zijn ze daar. Erfenis
van het regime En corruptie. „Omdat
ons bedrijf niet Pools is. vragen ze vijf
honderd gulden per vierkante meter
voor een kantoor in een achterbuurt
van Warschau. Voor een advertentie in
een Poolse krant moeten we evenveel
betalen als voor een advertentie in de
Telegraaf. Onze Pool vraagt twintig
gulden per uur, terwijl een uurloon van
vier gulden heel normaal is in War
schau. En als ie nu prestaties levert
voor die twintig gulden, maar hij doet
niets. Ze denken daar dat alle Neder
landers een kelder hebben met een
berggeld
De Pool van Van Ophuizen heeft welis
waar internationale betrekkingen ge
studeerd, maar mist volgens de onder
nemer de broodnodige contacten. „Als
je wat wilt in Polen, moet je contacten
hebben met hoge mannen in de partij,
veel praten en nog meer geduld heb
ben". Van Ophuizen heeft miljoene
norders aan zijn neus voorbij zien gaan
omdat de overheid de transactie niet-
zag zitten. „Bij grote orders moet de
bank de overheid vragen of zoveel geld
in westerse valuta mag worden omge
zet. Afhankelijk van de lading geeft de
overheid haar goedkeuring. Strategi
sche wapens vinden ze interessant,
maar thermopeen dus niet".
Doordraverij
De hindernissen in een niet-EG land
zoals Polen, zijn vele malen hoger dan
bijvoorbeeld in België. Een jaar gele
den opende Anja van den Berg in
Maas-Mecheien een winkel en groot
handel in lingerie. Al snel leerde de
Rotterdamse dat Vlamingen niet zijn
gediend van veel praatjes en doordra
verij. „Morgen is er weer een dag in
Vlaanderen".
Zo werd kennelijk ook gedacht over de
telefoonaansluiting die een halfjaar op
zich liet wachten. „Overal moet je zelf
achteraan. Er is ook bijna geen voor
lichting voor startende ondernemers. Je
moet het gewoon zelf allemaal maar
uitzoeken", aldus Van den Berg. Maar
nu al wil ze niet meer weg uit België.
Omdat het er prettig leven is, maar
vooral omdat de zaken goed gaan. Uit
dagende lingerie blijkt een gat in de
markt. „De Belgen liggen achter in het
dragen van sexy lingerie. Enkele jaren
geleden nog reisden veel Vlamingen
naar Nederland voor aankoop van een
extravagant bh'tje of broekje". De lin
gerie-pendel bracht Van den Berg op
het idee een groothandel te openen in
Vlaanderen. Het uit Nederland afkom
stige assortiment vindt gretig aftrek.
„Want de Belgen geven gemakkelijk
geld uit en hebben nog wat in te halen.
Volgens prognoses zal de verkoop van
lingerie in België de komende dertien
•jaar alleen maar stijgen, terwijl in Ne
derland de rek er over vier jaar uit is",
weet Van den Berg.
Humorloos
Buurland Duitsland geniet grote be
langstelling van Nederlandse onderne
mers. In de grensstreek durven veel on
dernemers voor het eerst een cirkel te
trekken om hun bedrijf. „Vroeger wa
ren het halve cirkels, hield je onderne
mingsdrift op bij de grens", vertelt
Frans Gigengack, van het gelijknamige
amusementsbedrijf in Hengelo. Net als
twintig andere ondernemers uit Henge
lo en omgeving heeft Gigengack een
bedrijf gebouwd in het Duitse Gilde-
haus. even over de grens. De grondprijs
is er met tien Duitse marken per vier
kante meter véél goedkoper dan in
Hengelo, waar ondernemers op een to-
plokatte 120 gulden betalen. Het over
stapje over de grens heeft Gigengack
een besparing van zeshonderdduizend
gulden opgeleverd. „En dan moet je in
Hengelo nog bedelen om een bouwver
gunning, terwijl ik in Gildehaus met
open armen werd ontvangen en binnen
tien dagen mijn bouwvergunning bin
nen had". Gigengack verhuurt speelau
tomaten, tapkasten en materiaal voor
pretparken en kermissen. De komende
jaren verwacht hij uitbreiding van zijn
markt in Duitsland. „Ik heb me nog
niet georiënteerd op de Duitse markt,
maar ben hoopvol gestemd".
Gigengack doet er verstandig aan zich
goed te informeren, want volgens het
Euro Info Centre Oost-Nederland zul
len Nederlandse ondernemers met al
lerlei Duitse regels worden-geconfron-
teerd waar ze nu absoluut geen weet
van hebben. Dat advertentieteksten
vooral serieus, vormelijk en humorloos
moeten zijn. is een nuttig advies. Abso
luut noodzakelijk is de kennis over de
BTW die ingrijpend gaat veranderen
(grensdocumenten vervallen), de Duit
se veiligheidsnormen (veel produkten
moeten worden voorzien van een CE-
merk) en de nieuwe verpakkingsregels.
Bedrijven in Duitsland worden ver
plicht bepaalde verpakkingen terug te
nemen om ze vervolgens verantwoord
te verwerken. Maar ook de sociale con
sequenties van werken in Duitsland
moeten niet worden onderschat. „Ie
mand die in Nederland woont en in
Duitsland werkt kan geen aanspraak
maken op sociale voorzieningen, ook al
heeft hij die rechten in Duitsland opge
bouwd. In tegenstelling tot Nederland
zijn de sociale verzekeringen in Duits
land gekoppeld aan de woonplek", ver
klaart M. Diepmaat van het Euro Info
Centre Oost-Nederland. „Onderne
mers zijn over het algemeen slecht ge
ïnformeerd over de gevolgen van vesti
ging in het buitenland. Ze worden pas
wakker geschud als er iets gebeurt".
door
RIK IN 'T HOUT
In het arme Warschau moeten westerse ondernemers peperdure huren betalen.
m FOTO: AP
„Mag ik straks een lingeriezaak begin
nen in België?" Dat is de tot dusver
meest curieuze vraag die bij tie Eurolijn
is binnengekomen van de zijde van on
dernemers. Deze lijn is ingesteld door
het ministerie van economische zaken
en geeft informatie over de gevolgen
van de Europese Gemeenschap voor de
Nederlandse burgers.
Lingerie verkopen in België, waarom
zou dat niet mogen? Wat een gekke
vraag. Diana Klever, die vanuit een
kantoortje in Leiden de Eurolijn be
mant, legt uit dat de betreffende beller
niet alleen gewone maar ook seks-lin-
gerie wilde gaan slijten. Daarbij hoorde
naar zijn mening het inrichten van een
pikante etalage, compleet met welge
schapen en wellustige dames, althans in
de vorm van foto's of etalagepoppen.
„Meneer wilde toen van ons graag we
ten of de Belgische zedelijkheidswetge
ving dat toestaat", vertelt Diana Klever.
Wat heeft zij geantwoord? „Ik heb hem
naar de plaatselijke Kamer van Koop
handel in België verwezen. Daar beho
ren ze al dit soort specifieke informatie
paraat te hebben'Diana benadrukt
dat de Eurolijn er in eerste instantie is
voor het verstrekken van algemene in
formatie met betrekking tot de Europe
se integratie.
Juist de kleine ondernemers blijken het
meest geïnteresseerd in hetgeen Diana
te bieden heeft. „Zij vormen de groot
ste categorie bellers. Van grotere on
dernemers horen we niets. Die weten
kennelijk zelfde weg wel".
Wat die kleine zakenmensen het meest
willen weten? „Ze denken soms dat in
het Europa van '92 alles geoorloofd is.
Dat is natuurlijk niet zo. Het enige wat
echt veranderd is. is het vestigingsbe
leid. Binnen de EG is het verboden te
discrimineren naar herkomst. Een Ne
derlander behoort in Spanje dezelfde
rechten te hebben als een Spanjaard.
Hij mag dus ook een patatzaak begin
nen aan de Middellandse Zee als hij
daar zin in heeft. Maar hij zal dan wel
aan precies dezelfde eisen moeten vol
doen als zijn Spaanse collega's, op het
gebied van vakbekwaamheid, hygiëne
enzvoort".
Voor meer Europese vragen, de Eurolijn:
06-R392
Door middel van een maandelijkse 'Europagina'
in Finale besteedt onze krant dit jaar aandacht aan
het Europa zonder grenzen dat op 1 januari 1993
van kracht moet worden. Op deze consument-ge
richte pagina's wordt ingegaan op wat de mensen
in Nederland in het gewone leven op een twaalftal
terreinen gaan merken (of niet) van het wegvallen
van de grenzen binnen de Europese Gemeen
schap (EG). Over de voortgang van Europa in de
praktijk ditmaal een gesprek met M. Rooderkerk,
directeur van Euro Info Centre Zuid-Holland, dat
de „slecht voorbereide" ondernemers van advies
dient. De heel bijzondere eigenaardigheden van
het buitenland vormen weer een verhaal apart.
De maandelijks terugkerende rubriek 'Vragen aan
de Eurolijn' komt met pregnante voorbeelden van
een vraag over de grenzen van de interne markt.