Veinig hoop bij EG op snel GATT-akkoord
Boeren niet
verzekerd tegen
schade staking
plossing voor
ersoneelsgebrek
bollenseizoen
Gist-brocades wil
in nog beter 1993
vleugels uitslaan
Beleggers willen
beeldschermhandel
ECONOMIE
CLM wil Transavia
yeren uit Zuid-Afrika
Einde suikerstaking
gbladjournalisten
len 5 procent Aieer
jdacGou/tcwit
CSM wil Hak overnemen
Forse lagere winst
Peugeot-Citroën
KLM biedt personeel
3,75 procent meer
Hardere acties
bij tankopslag
Hoofdredacteur
Meijer weg
bij het ANP
merika en
iiropa aan
rand
n nieuwe
jaaloorlog
■■KI2ËPI
Asperges
1
IJpo/ec
J [ECHT De Nederlandse Vereni-
van Journalisten (NVJ) wil dat de
n van dagbladjournalisten in de
Dl ende cao met 5 procent worden
aa ,0ogd.
tj maast eist de journalistenvakbond
'dringing van het „structurele en
j' nmatige" overwerk en herziening
e de salarisstructuur.
Va ooneis van 5 procent baseert de
,0° op de steeds hogere eisen die aan
ÏSj ialisten worden gesteld. Boven-
staan de dagbladen voor een
iliteitsslag", die volgens de vak
een goede salariëring van hun
nemers noodzakelijk maakt. De
'ej mderhandelingen beginnen in de
/(x ide week van mei.
donderdag 16 april 1992
AMSTERDAM Het voeding- en bioche-
miebedrijf CSM neemt zo goed als zeker de
groenteconservenonderneming Hak over.
Over het met de transactie gemoeide be
drag zijn geen mededelingen gedaan. De
vakbonden reageerden gisteren positief op
de overnameplannen. Hak houdt zich be
zig met produktie en verkoop van houdba
re groenten en vruchten in glazen potten.
Op haar omzet van 155 miljoen van verle
den jaar heeft Hak winst geboekt. Het be
drijf biedt werk aan 355 mensen, van wie
ongeveer 60 tijdelijk werk verrichten. Hak
produceert in Giessen (bij Gorinchem) en
verkoopt van daaruit in Nederland; verder
heeft zij een verkooporganisatie in Duits
land en België.
Bekende merken in de huidige stal van
CSM zijn Honig, California, Euryza en
Anco.
PARIJS - De sterke vermindering van de per
sonenautoverkoop in met name Frankrijk,
Groot-Brittannië en Spanje heeft bij de Franse
autoproducent PSA (Peugeot-Citroën) een
winstdaling van veertig procent veroorzaakt.
PSA, na Volkswagen en Fiat het grootste auto
concern van Europa, boekte vorig jaar een net
towinst van 5,53 miljard frank 1,82 miljard)
tegenover een winst van 9,26 miljard frank
3,05 miljard) in 1990. PSA verkocht vorig jaar
2,06 miljoen auto's, 6,2 procent minder dan in
1990. De omzet was met 160,17 miljard frank
52,8 miljard) vrijwel onveranderd. In de
tweede helft van vorig jaar was er sprake van
een opleving in de verkoop, mede dank zij de
introduktie van de Citroën ZX en de Peugeot
106.
NOORDWIJK - De KLM biedt de
werknemers per 1 april van dit jaar een
salarisverhoging van 3,75 procent, ge
volgd door een salarisverhoging van
1,5 procent per 1 januari 1993 en 2,5
procent per 1 juli 1993. De KLM wil, zo
zegt een woordvoerder van het bedrijf,
een tweejarige cao afsluiten met de
vakbonden waarmee gisteren is ge
praat in Noordwijk. De KLM biedt te
vens aan een aantal onderwerpen ge
durende de looptijd van de cao met de
bonden te bespreken in werkgroepen.
Extra vrije tijd wil de KLM hoe dan ook
niet geven omdat dit volgens het be
drijf op gespannen voet staat met de
doelstelling om de produktiviteit van
de werknemers te verhogen.
ROTTERDAM De acties bij de
tankopslagbedrijven in de Rotter
damse haven worden harder.
Vanochtend legde het personeel op
de lokatie van Matex in de Botlek
'spontaan' het werk neer. De sta
kers hebben de poort van het be
drijf geblokkeerd. Zij proberen op
deze wijze iedereen te beletten het
terrein op te gaan. De staking bij
Matex is inmiddels overgenomen
door de vervoersbond FNV. De
bond staat evenwel niet achter de
poortblokkade.
In het kader van de estafette-sta
king ligt het werk bij Paktank in
Pernis sinds gistermiddag drie uur
ook stil.
DEN HAAG - Hoofdredacteur R.H.G. Meijer
van het Algemeen Nederlands Persbureau ANP
zal met ingang van 1 oktober zijn functie neer
leggen, Dit heeft de directie van het persbureau
vanmorgen meegedeeld. Tussen de directie en
Meijer was verschil van inzicht ontstaan over de
toekomstige positie van de hoofdredacteur.
Door dit verschil van inzicht is besloten dat
Meijer zijn dienstverband zal beëindigen, zo
blijkt uit de verklaring. Meijer was al enige we
ken afwezig. Hij komt niet meer terug op zijn
werk. Vorig jaar moest de toenmalige directeur
C.N.F. van Ditshuizen na een conflict met het
personeel van het ANP het veld ruimen.
JSSEL Amerika en
dfopa staan aan de rand
een nieuwe staaloor-
zo blijkt uit de drei-
jj de taal van de EG-
nmissie in Brussel,
woordvoerder van de
imissie verklaarde
eren dat als Washing-
een poging doet om de
jinvoer uit Europa te
erken, de EG tegen-
itregelen zal nemen.
tia
he Amerikanen zijn op 31
)e' rt weggelopen bij de on-
andelingen over een in-
n itionaal staalakkoord.
betreuren dat zeer", aldus
oordvoerder in Brussel. In
EG-hoofdkwartier vreest
dat de regering in Was-
i'e ton zal zwichten voor de
kc 'an de Amerikaanse staal-
ucenten om de staalin-
uit Europa te beperken.
ywrtheffingen
industrie heeft gisteren
iale importheffingen ge-
[u jp de invoer van staafstaal
>r( eEG.
Imerikaanse producenten
sr ijten hun Europese con-
intën dat ze hun produk-
cxfcp de Amerikaanse markt
12 pen. Daarom willen ze een
ei lumpingheffing van niet
Ier dan 79 procent op
staal dat in Duitse onder
ingen wordt vervaardigd,
bovenop eisen ze nog
een heffing van 25 pro
ter compensatie van sub
die aan de Duitse staal-
strie gegeven zouden wor-
De Amerikaanse bedrij-
willen dat er ook strafhef-
in komen op de invoer van
uit het Verenigd Konink-
en Frankrijk.
DEN HAAG - Veehou
ders zijn niet verzekerd
voor de financiële schade
die zij lijden door de sta
king in de zuivelindustrie.
„Schade door staking kun je
niet verzekeren", verklaart W.
Klinkenberg van Interpolis, de
grootste boeren- en tuinders
verzekeraar in Nederland.
„Dat is gewoon een onderne
mingsrisico. De premies hier
voor zouden veel te hoog wor
den. Bovendien zou een verze
kerde boer een ideaal melk
koetje worden voor de vakbon
den. Het is gemakkelijk sta
ken als de schade gedekt is".
Boeren kunnen wel via hun
rechtsbijstandsverzekering de
schade beperken. Maar weinig
boeren durven in hun eentje
de strijd tegen de vakbond
aan. „Wij zijn verbaasd dat de
standsorganisaties van de boe
ren deze taak niet op zich ne
men", aldus directeur J. van
den Oever van de Stichting
Rechtsbijstand. Volgens Van
den Oever maken de standsor
ganisaties een gerede kans een
kort geding tegen de Voe
dingsbond FNV te winnen.
Kort geding
„Vakbonden hebben het recht
te staken, maar wanneer bij
voorbeeld de volksgezondheid
in het gedrang komt kan de
rechter beperkingen opleg
gen", aldus Van den Oever. Zo
als bekend hebben de Unie
van Waterschappen en de Ne
derlandse Melkhandelaren Or
ganisatie (NMO) al kort gedin
gen aangekondigd. De belan
genbehartigers van de boeren
staan in de startblokken. Voor
zitter M. Varekamp van de Col
lectieve Landbouw Organisa
ties: „Bij medewerking van de
boeren kon alle melk tot nu toe
worden opgehaald, dus er is
nog geen schade. Maar de rek
is er bijna uit. In de loop van
vandaag verwachten we pro
blemen in het noorden van het
land en zullen we tot juridi
sche stappen moeten over
gaan".
Melklozingen
Tot melklozingen op heel gro
te schaal is het nog niet geko
men. De werkgevers hebben
de Voedingsbond FNV aange
boden het dreigende melk
overschot weg te werken via de
produktie van lang houdbare
melkpoeder en boter. Een deel
van de stakers zou daarvoor
weer aan het werk moeten.
Volgens de werkgevers zijn
dergelijke produkten nauwe
lijks winstgevend, terwijl bo
vendien extra kosten moeten
worden gemaakt voor produk-
tieverschuiving en transport.
Daarmee zou de niet-verwerk-
bare melk in ieder geval onder
beheer van de zuivelwerkge-
vers blijven en niet in handen
komen van de Voedingsbond
FNV, zoals een werkgevers
woordvoerder het uitdrukte.
De bond heeft voorgesteld de
overtollig geworden melk tot
kaas te verwerken die naar Al
banië moest worden ver
scheept. De bond wijst het
voorstel van de FNZ af. „De
werkgevers willen kennelijk
verdienen aan het beperken
van de schade aan het milieu,"
aldus een woordvoerder. Voor
de bond mogen eventuele
maatregelen niet leiden tot
verkleining van de financiële
schade die de zuivelwerkge-
vers door de staking treft.
oor
:rt schampers
JSSEL Bij, de Europese
neenschap betaat weinig
dat er spoedig een ak-
rd komt over de vrije we-
handel.
teren verliep de zoveelste
idline' in de onderhande
en binnen de GATT, de al-
nene overeenkomst voor
del en tarieven.
ds 1986 wordt in de zoge-
mde Uruguay-Ronde on
derhandeld over maatregelen
voor onder meer landbouw, te
lecommunicatie, grondstoffen
en diensten. De onderhande
lingen liepen in 1990 vast op de
EG-steun aan de landbouw.
Met name de Amerikanen ver
zetten zich fel tegen de Euro
pese landbouwsubdisies.
Eerder deze maand liet de di
recteur-generaal van de GATT,
Arthur Dunkel, zich in Parijs
gematigd positief uit over de
kansen voor een akkoord. Hij
verwachtte midden april een
doorbraak. Maar dinsdag werd
in Londen door onderhande
laars van de EG en de Verenig
de Staten alvast geen compro
mis bereikt op het punt van de
landbouwsubsidies, zo werd
gisteren in Brussel duidelijk.
Woensdag na Pasen reist EG-
voorzitter Jacques Delors sa
men met commissaris Frans
Andriessen naar Washington
voor het jaarlijkse transatlanti
sche overleg met president
Bush. Hoog op de agenda staat
de GATT. Het is echter weinig
waarschijnlijk dat Delors de
Amerikanen over de streep
kan trekken. Andere gespreks
onderwerpen in Washington
zijn de hulp aan de GOS-sta-
ten, Joegoslavië. Oost-Europa
en de milieuconferentie die in
juni in Rio de Janeiro moet be
ginnen.
Ondanks het pessimisme wor
den de regeringsleiders en
staatshoofden aangespoord
om de GATT-onderhandelin-
gen tot een goed einde te bren
gen. Gisteren verscheen in de
Financial Times een open brief
die ondertekend was door en
kele tientallen grote onderne
mingen. Het mislukken van de
onderhandelingen zou volgens
de ondernemingen, waaronder
Akzo, ABN-Amro en SHV, een
negatief effect hebben op de
landen in Oost-Europa, die
moeizaam overschakelen naar
een markteconomie.
De GATT was ooit het onder
onsje tussen een aantal geïn
dustrialiseerde landen. Inmid
dels zijn er 108 deelnemende
partijen, en een veelvoud aan
gespreksonderwerpen Dat al
les maakt een akkoord over
handel en tarieven zo moeilijk.
Maar het grootste knelpunt
blijft wel de door de EG gesub
sidieerde landbouw. Daarover
is Europa trouwens zelf ook
verdeeld, Duitsland en Frank
rijk voorop.
Mocht een akkoord voor de
vrije wereldhandel er niet ko
men, dan zal dat ongetwijfeld
leiden tot een verregaand pro
tectionisme en handelsconflic
ten, vooral tussen de VS, de
Europese Gemeenschap en Ja
pan.
ÉMAAR Het Regionaal
eau Arbeidsvoorziening
IA) in Alkmaar heeft met de
kgevers in de Noordhol-
dse bollensector een over
komst gesloten die het
rlijks terugkerende pro-
im van personeelsgebrek
legale werknemers tijdens
oogstseizoen moet uitban-
RBA garandeert de helft
de circa 1800 vacatures te
len vervullen en zal daartoe
st in Ierland werven. De
Revers, die de andere
ft p eigen kracht zullen
fven, staan garant voor ver-
Pr en volwaardige huisves-
6 van de EG-arbeidskrach-
Mocht het RBA niet aan de
afspraak kunnen voldoen, dan
mogen de werkgevers perso
neel van buiten de EG aanne
men. Die zullen dan een werk
vergunning krijgen. Tot nu toe
wierven de arbeidsbureaus
eerst in de eigen regio bollen-
pellers. Omdat dat elk jaar te
weinig personeel dreigde op te
leveren gingen de bureaus op
het laatste moment over op
werving in EG-landen. Vaak
leverde dit problemen op met
de werkgevers, die het vervoer
ën de volwaardige huisvesting
van de buitenlandse werkne
mers niet meer tijdig konden
regelen. De bollentelers zagen
zich dan genoodzaakt via net
werken illegale Polen in dienst
te nemen.
hiphol KLM wil Transavia uit Zuid-Afrika weren. Ze
°gt te voorkomen dat Transavia een vergunning krijgt voor
"uitvoeren van chartervluchten op Durban.
KLM geeft er de voorkeur aan dat een dergelijke vergunning,
door de Zuidafrikaanse luchtvaartautoriteiten wordt ver-
rekt, naar Martinair gaatv
!'de chartermaatschappijen dingen om die vergunning en heb-
11 vandaag hun standpunten kenbaar gemaakt op een hoorzit-
'6 in Kaapstad.
^savia is voor tachtig procent eigendom van de KLM, in Mar-
«if heeft ze een aandeel van bijna dertig procent.
Het steken van asperges in de volle grond komt door het koude weer maar langzaam op gang. Alleen bij de bedden die voorzien zijn van
plastic kunnen asperges gestoken worden. Volgens aspergesteker Peter Gradussen is dat ruim twee weken later dan vorig jaar.
Idoor
peet vogels
DELFT - Gist-brocades, bio
technologie. verwacht dit jaar
ongeveer 100 miljoen gulden
nettowinst te behalen.
„Het eerste kwartaal was al
volgens verwachting", aldus
bestuursvoorzitter H.C. Schef-
fer gisteren tijdens de presen
tatie van het jaarverslag. In
1993 wil het concern een netto
winst van 126 miljoen gulden
behalen. Gist-brocades zit in
de tweede fase van een reorga
nisatieproces. „Eerst hebben
we de bedrijfsonderdelen ver
kocht die niet in de kernactivi
teiten pasten. Het afgelopen
jaar zijn we begonnen met het
efficiënter en effectiever ma
ken van de onderneming. De
eerste resultaten zijn bemoedi
gend", aldus Scheffer. Gist is
de goedkoopste producent van
bakkerij-ingrediënten en peni
cilline in de wereld geworden
en wil dat blijven. „In deze
markten is het van belang de
goedkoopste te zijn, omdat ie
dereen gelijkwaardige produk
ten aanbiedt. Je kunt je dus
niet onderscheiden met het
produkt, alleen met de prijs".
Daarnaast wil Gist de komen
de jaren meer nieuwe produk
ten met een hogere toegevoeg
de waarde op de markt bren
gen. Een voorbeeld daarvan is
chymosine, een kaasstremsel.
Chymosine wordt gewonnen
uit kalvermagen, maar Gist
heeft nu via genetische mani
pulatie een synthetische ver
vanger. Ook op het gebied van
enzymen voor wasmiddelen
wordt aan veel nieuwe produk
ten gewerkt. „Voorop staat dat
we nu produkten ontwikkelen
waar de markt op zit te wach
ten", merkte de bestuursvoor
zitter op. Een van de proble
men bij Gist was dat de labora
toria wel zeer hoogwaardige
nieuwe produkten ontwikkel
den, maar dat ze commercieel
niet toepasbaar waren, hetzelf
de euvel waar Philips mee
kampte. De research is daarom
op een andere leest geschoeid,
zodat de kennis ook tot com
mercieel succesvolle produk
ten leidt. „De verandering in
de mentaliteit is een langdurig
proces, maar we gaan de goede
kant op", meende Scheffer.
Vanaf 1993 wil Gist zijn vleu
gels weer uitslaan. „In de toe
komst willen we verder groei
en door acquisities en samen
werkingen met derden. Daar
naast blijft autonome groei be
langrijk. Tot nu toe hebben we
de doelstellingen van ons busi
nessplan gehaald en we kijken
dan ook vol vertrouwen naar
de toekomst".
door
peet vogels
Actievoerende boeren lozen hier hun melk op het marktplein in Meppel. De gemeente had de pompen in
het riool op tijd uitgeschakeld om de zuiveringsinstallatie niet te veel te belasten.
FOTO:ANP
AMSTERDAM - De gou
den tijd voor de hoeklie-
den lijkt voorbij op de Am
sterdamse effectenbeurs.
Tijdens een door accoun
tantskantoor Touche Ross
Nederland (TRN) georga
niseerd seminar over de
Amsterdamse effecten
beurs bleek brede steun
voor een nieuwe opzet van
de beurshandel.
Zowel banken als grote institu
tionele beleggers willen in aan
delen van Nederlandse inter
nationale bedrijven handelen
via beeldschermen, zonder
tussenkomst van hoeklieden.
Hoeklieden moeten zich maar
bezig houden met de handel in
lokale aandelen. Beursvoorzit-
ter baron B. van Ittersum wil
de niet zover gaan, maar het is
duidelijk dat hij steeds eenza
mer komt te staan.
Het seminar was door TRN ge
organiseerd naar aanleiding
van een studie die het accoun
tantskantoor had gedaan naar
de toekomst van de Amster
damse effectenbeurs. Een van
de belangrijkste conclusies uit
het rapport is dat voor de grote
institutionele beleggers, pensi
oenfondsen en verzekeraars,
een aparte markt gecreëerd
moet worden. Op die markt
zouden partijen grote pakket
ten aandelen moeten kunnen
kopen en verkopen op elk ge
wenst tijdstip. Dit om een deel
van de aandelen- en obligatie-
handel terug te halen die nu
naar Londen is gegaan.
Tijdens het seminar bleek dat
zowel de banken als de institu
tionele beleggers achter het
plan staan. De hoeklieden zijn
fel tegen, omdat zij in de nieu
we opzet overbodig worden.
Beursvoorzitter Van Ittersum
had ook zijn bedenkingen te
gen het plan, maar gaf toe dat
er maatregelen genomen
moeten worden. De beurs wil
daarvoor eerst een eigen stu
die laten maken door organisa
tiebureau McKinsey. Dat rap
port wordt niet voor het najaar
verwacht.
De institutionele beleggers, bij
monde van Ph. Lambert, de
voorzitter van het Unilever
pensioenfonds, gaven echter al
een schot voor de boeg. „De
uitkomst van die studie kan
niet anders luiden dan de con
clusie uit het TRN-rapport".
Lambert zei dat als de nieuwe
markt er niet komt de beleg
gers voortaan alle zaken in
Londen afhandelen. Aange
zien institutionele beleggers
goed zijn voor ongeveer 85 pro
cent van de omzet op de Am
sterdamse effectenbeurs, is de
boodschap duidelijk.
G. Kroon, een Amsterdamse
hoekman, was niet overtuigd
van de noodzaak tot beeld
schermhandel. „In Londen
blijkt dat die markt helemaal
niet zo goed werkt. De Londen-
se marketmakers, de handela
ren die moeten zorgen voor
aan- en verkoop van effecten,
klagen steen en been. Nie
mand verdient er geld aan.
Men wil het systeem liefst zo
snel mogelijk afschaffen. En
dan willen ze het hier in Am
sterdam juist in gaan voeren".
De grote banken, vertegen
woordigd door de bestuurs
voorzitter van Bank Mees en
Hope, D. van Wensveen, hiel
den echter hun poot stijf. „De
handel in Nederlandse aande
len in Amsterdam stagneert,
terwijl die in Londen stijgt.
Dan is duidelijk dat er pijnlij
ke maar noodzakelijke conse
quenties getrokken moeten
worden uit het onderzoek naar
de beurshandel in Amster
dam".
(ADVERTENTIE)
NOG 1 DAG POLEC RIJSWIJK.
ENGINEERING OP PROJECTBASIS
UTRECHT Na een staking van drie weken en drie dagen zijn
de negentig stakers bij twee bedrijven van General Biscuits Ne
derland, Victoria in Dordrecht en Liga in Roosendaal, weer aan
het werk gegaan. Daarmee is een einde gekomen aan de stakin
gen in de suikerverwerkende industrie die de Voedingsbond
FNV vorige maand begon om de automatische prijscompensatie.
