elsevief I Scepsis Club van Rome over milieuconferentie Uitvaartondernemers willen voorrang terug Kan Desi Bouterse justitieel worden aangepakt? 'Koningin Beatrix nauw betrokken bij de discussie' Paasparadox £«idóc Sommit BINNENLAND LAMBIK BABA Geweerschot doodt meisje "GeefMilamila de kans om weer te lopen GIRO 50500 Lepra is onze zorg UIT DE WEEKBLADEN DONDERDAG 16 APRIL 1992 door RIK IN T HOUT Desi Bouterse DEN HAAG - Minister Hirsch Ballin van justitie gaat maandag met een ambtelijke delegatie naar de Verenigde Saten om daar met zijn Amerikaan se collega Barr te bekijken of de Surinaamse drugs- mafia justitieel kan wor den aangepakt. De bewindsman is vooral be nieuwd te vernemen of de Amerikanen, nu zij de Pana mese ex-dictator Noriega met succes hebben vervolgd in hun eigen land. ook kans zien de Surinaamse legerleider Desi Bouterse in hun eigen land strafrechtelijk aan te pakken. De Amerikaanse wetgeving kent bijvoorbeeld de zogehe ten conspiracy-laws. Op grond daarvan kan ook een buiten landse verdachte worden ver oordeeld als hij alleen al plan nen heeft gemaakt om drugs of drugsgeld naar de VS te bren gen. Zelfs is het al voldoende dat hij betalingen via in Ameri ka gevestigde banken heeft la ten lopen. Na zo'n veroorde ling wegens conspiracy' is het mogelijk bezittingen van een verdachte in beslag te nemen. Doordat de VS met de meeste landen in de wereld verdragen hebben gesloten, kunnen zij vrijwel mondiaal optreden. Onderzoek van Amerikaanse en Nederlandse politiedien sten heeft de afgelopen maan den zeer veel informatie opge leverd over het financiële ver keer met betrekking tot de drugssmokkel vanuit Surina me. de Nederlandse Antillen en Aruba naar Europa en de Verenigde Staten. Ook bedrij ven in verscheidene landen die helpen bij het witwassen van zwarte drugsgelden zijn nauwkeurig in kaart gebracht. Zo zou zijn vastgesteld dat ver schillende Surinamers ver dachte betalingen hebben ge daan via banken in New York. De justitie in die staat is nu ge rechtigd tegen hen op te tre den. Dat de militaire leiders in Suri name betrokken zijn bij de smokkel van coacaïne en he roïne naar de VS en Europa, zou inmiddels zeker zijn. Er wordt ook op gewezen dat een aantal jaren geleden de kapi tein Boerenveen, de toenmali ge rechterhand van dictator Bouterse, in Florida op heter daad werd betrapt toen hij een partij 'coke' trachtte te verko pen. Boerenveen wist niet dat de 'kopers' Amerikaanse un dercover-agenten waren. Hij werd tot in de VS tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld. Toch is het nog de vraag of de Amerikanen inderdaad bereid zijn ook Bouterse justitieel aan te pakken. Tot dusver heeft Washington steeds gezegd dat Nederland de eerst aangewe zene is om justitiële actie te on dernemen. De Amerikanen dringen erop aan het opge schorte rechtshulpverdrag met Suriname weer in werking te doen treden. De Surinaamse minister van justitie Girjasing is momenteel in Nederland om met Hirsch Ballin te onderhan delen over herstel van de juri dische samenwerking tussen beide landen. Idoor KOOS VAN WEES DEN HAAG - De Club van Rome heeft gisteren een tweedaagse bijeen komst in Paleis Noordein de afgesloten met het uit brengen van een verkla ring. waarin wordt ge waarschuwd voor de nade lige gevolgen van een mis lukking van de wereldmi lieuconferentie in Rio de Janeiro. „Do Oost-West confrontatie in het verleden is niets vergele ken met het Noord-Zuid-con- flict dat ontstaat bij een mis lukking". aldus de verklaring, die is opgesteld door de uitvoe rende raad van de Club. Bij de opstelling van de verklaring was ook koningin Beatrix, ere lid van de raad, nauw betrok ken. De elf leden, onder wie mede-oprichter Alexander King en secretaris-generaal van de Unesco Federico May or. vergaderden op uitnodi ging van de koningin in Paleis Noordeinde. Doel van de vergadering was een standpunt te bepalen over de belangrijkste onderwerpen tijdens de Unced-eonferentie die in juni in Rio wordt gehou den. De United Nations Confe rence on Environment and De velopment (VN-conferentie over milieu en ontwikkeling) richt zich met name op de mo gelijkheden de economische ontwikkeling in de landen op het zuidelijk halfrond te bevor deren, zonder dat dit ten koste gaat van het milieu. Enkele tienduizenden vertegenwoor digers van alle VN-landen, waaronder regeringsleiders, ministers, vakbondsleiders, industriebaronnen en milieu activisten. komen er bijeen. Met name de zuidelijke landen rekenen op de conferentie op (financiële) steun van het rijke Noorden bij hun ontwikke- lings- en milieuproblematiek. Kloof Volgens de Club van Rome is de grootste bedreiging voor het welslagen van de Rio-con- ferentie dat er afspraken wor den gemaakt die te vrijblij vend zijn om landen er later ook aan te kunnen houden. Dat zou de kloof tussen het arme Zuiden en het rijke Noor den bijna onoverbrugbaar ma ken. De Club leeft wat dat be treft tussen hoop en angst, zo verklaarde Alexander King, tot voor kort voorzitter van de Club. Volgens hem moet ont wikkelingshulp onderhand af van het stigma van liefdadig heid. ..Hulp van het Noorden aan het Zuiden is niet langer een kwestie van liefdadigheid, maar van eigenbelang voor beide partijen. Gezamenlijk optrekken is een absolute noodzaak". Volgens King, die Idoor KOOS VAN WEES DEN HAAG - „Ik was erg onder de indruk. Niet al leen van haar betrokken heid, maar ook van de kennis die ze heeft over het milieu- en ontwikke lingsvraagstuk. Koningin Beatrix is erg nauw be trokken geweest bij het opstellen van deze verkla ring en bij de discussies die daaraan vooraf gin gen. Ik had al veel goede dingen over haar gehoord, maar was toch aangenaam verrast". De Amerikaanse Peggy Dula- ny is lid van de uitvoerende raad van de Club van Rome. die de afgelopen twee dagen op uitnodiging van koningin Bea trix vergaderde in Paleis Noordeinde. Voor het eerst werd door drie vrouwen in het elf mensen tellende gezel schap deelgenomen aan de be sprekingen Naast Dulany en de koningin overlegde een Ni- genaanse collega van Dulany in het elftal. De koningin is ere-lid van de raad. Tot voor kort telde de raad geen vrouwen in zijn gelede ren. Juist daarom werd Dulany gevraagd er zitting in te ne men. „Het gaat er natuurlijk in de eerste plaats om dat je de benodigde kennis hebt om goed te functioneren. Ik ben jarenlang in het onderwijs be zig geweest en leid nu een in ternationaal bureau voor mi lieuvraagstukken. Ik voel me allerminst beledigd dat ze me als vrouw hebben gevraagd zit ting te nemen, omdat ze al eni ge tijd zochten naar een capa bele vtouw. Het vraagstuk speelde al langer Het past in het beleid van de Club van Rome om meer jonge mensen, vrouwen en mensen uit ont wikkelingslanden in de raad op te nemen". Dulany is er van overtuigd dat ook zonder haar inbreng de passage over de rol van de vrouw in de eindverklaring van de Club van Rome zou zijn opgenomen. „De gedachte dat verbetering van de positie van de vrouw tot lagere geboorte cijfers en betere gezinsom standigheden leidt, leefde al langer bij de raad; ook voordat er vrouwen inzaten. Ik heb me wel laten horen bij het opstel len van dat deel van de verkla ring. maar niet meer dan welk ander lid van de raad ook". enkele jaren geleden de Eras musprijs ontving, moeten in Rio afspraken gemaakt wor den die enkele tientallen jaren stand houden. „Dat vraagt om aanzienlijke financiële bijdra gen uit het Noorden", meent King. In de verklaring van de Club wordt er op gewezen dat de groei van de economie als ge volg van het consumptiege drag in het Noorden hoe dan ook ten koste gaat van de „duurzame samenleving" en van de pogingen de armoede wereldwijd te bestrijden. „Dit vraagt om een beter evenwicht in de wereld-economie, en aan passing van onze houding ten behoeve van de kwaliteit van het leven, boven het streven naar nog meer bezit", aldus de verklaring. De Club van Rome wijst er ver der op dat ontwikkelingshulp niet alleen dient te bestaan uit het verplaatsen van de markt van Noord naar Zuid, maar uit een pakket van maatregelen, waarin sociale ontwikkeling en solidariteit zijn opgenomen. Overbevolking De Club uitte gisteren enige kritiek op het vrijwel ontbre ken van het overbevolkings- vraagstuk op de agenda van de Rio-conferentie. Juist de de mografische ontwikkeling heeft een enorme impact op het vraagstuk van ontwikke ling en milieu, en UNCED zou daarover ook in veel belangrij ker mate moeten gaan, aldus King. Hij pleitte in dat verband ook voor meer aandacht voor de vrouw. „Onderwijs aan vrouwen en een verbetering van hun economische status leidt tot lagere geboortecijfers en op betere vooruitzichten voor tal van families in onder ontwikkelde landen", betoog de King. Overigens heeft de Club van Rome wel hoge verwachtingen van het feit dat zoveel mensen in Rio het vraagstuk van ont wikkeling en milieu bespre ken. Huidig voorzitter Ricardo Diez Hochleitner meent dat dit in tal van landen het vizier weer zet op de eigen ontwikke ling, en dat dit kan leiden tot een verlichting van problemen ter plaatse. „Maar het is waar dat vooral belangrijk is wat er gebeurt na de UNCED. We hebben eerder bijeenkomsten gezien waar de prachtigste af spraken werden gemaakt zon der dat er daarna daadwerke lijk iets gebeurde". De Club pleit er daarom voor dat eerdere voorstellen van de Club van Rome worden gea dopteerd. Het belangrijkste voorstel is de instelling van een VN-veiligheidsraad voor het milieu, met daarin een be langrijke plaats voor weten schappers. Deze raad zou in elk land een onderafdeling moeten krijgen, zodat er een netwerk ontstaat dat overal kan toezien op de naleving van milieuregels. Een ander voor stel is het maken van afspra ken. wereldwijd, om te komen tot vergaande energiebespa ring. SUSKF.EN WISKE MMMf fMT Of iMTiTl HUMT MUI //TTMtMin MM Hf/S Holland made in Sevilla Prins Claus bekijkt het boek 'Holland made in Sevilla' waarin hij het voorwoord heeft geschreven. Het boek dat gisteren in Nieuwspoort werd gepresenteerd, gaat over de Nederlandse inzending aan de we reldtentoonstelling in Sevilla. Rechts van prins Claus zit de staatssecretaris van buitenlandse handel. Yvonne van Rooij. FOTO ANP Idoor JAN WITTING APELDOORN - Het zal je maar gebeuren. Je rijdt in een rouwstoet, plotse ling wringen enkele auto mobilisten zich in de stoet, een verkeerslicht lijkt voor de definitieve ontwrichting te zorgen, je denkt even later weer aan sluiting te hebben gevon den bij de groep, maar op de begraafplaats aangeko men blijkt er toch iets fout gegaan te zijn: het is de verkeerde uitvaart. Volgens het SGP-Kamerlid Van den Berg komen dit soort onverkwikkelijkheden af en toe voor als gevolg van de af schaffing van de voorrangsre geling voor de rouwstoet. Van den Berg liet deze week minis ter Maij-Weggen (verkeer en waterstaat) weten zich groen en geel te ergeren aan het toe nemende doorkruisen van rouwstoeten door het overige verkeer. Van den Berg stelt dat het nieuwe Reglement Ver keersregels en Verkeerstekens (RW) niet alleen gebrek aan eerbied voor rouwstoeten in de hand werkt, maar ook leidt tot verkeersgevaarlijke situaties. Volgens hem voegen steeds vaker vrachtwagens toeterend in achter de lijkwagen van een stoet. Ook andere personenau to's schieten, betoogt Van den Berg, bij tijd en wijle links en rechts door de stoet. Sinds op 1 november 1991 het nieuwe RW is ingevoerd, is het ge daan met de uitzonderingspo sitie voor rouwstoeten en doen zich hier en daar problemen voor. Pr-medewerker B. van Laatum van Monuta, een uit- vaartverzorgingsbedrijf met vijftig vestigingen in het hele land bevestigt dat. maar voegt er direct aan toe dat bij 'het grote publiek' het misverstand bestond dat voorheen de hele stoet voorrang zou hebben. Vóór de wetswijziging hadden alleen de lijkwagen, de even tuele bloemenwagen en de zwarte of grijze volgwagens voorrang. Particuliere auto's konden ook toen geen enkele aanspraak maken op een voor rangsregeling. „De afspraak is dat de particuliere auto's met dimlicht rijden. Maar onze mensen zeiden altijd nadruk kelijk: 'U hebt geen voorrang op het andere verkeer. U kunt hooguit voorrang krijgen' zegt Van Laatum. Formeel is er allemaal niet zo verschrik kelijk veel veranderd, vindt de Monuta-medewerker. De offi ciële uitvaartwagens worden bestuurd door mensen die de weg goed kennen en ook be dreven zijn in het bij elkaar houden van het gezelschap, meent Van Laatum. En de 'par ticuliere automobilist' had al geen rechten en heeft ze ook nu niet. Tegenwoordig worden er veel minder echte rouwwa- gens gebruikt en steeds meer mensen rijden nu ook overdag met dimlicht op. Het onder scheid tussen de stoet en het gewone verkeer wordt daar door dus minder duidelijk. Dat was ook het belangrijkste ar gument om de voorrangsrege ling af te schaffen". Bij de Ne derlandse Vereniging van Er kende Uitvaartondernemers (Nevu) maken ze zich wat drukker om de verdwijning van de voorrangsregeling. Vol gens secretariaatsmedewerker R.J. van Aalderen heeft de Nevu vorige zomer nog heftig geprotesteerd tegen het voor genomen besluit; de organisa tie heeft nog overleg gevoerd met de Raad voor de Verkeers veiligheid, maar toen bleek het al te laat te zijn om de beslis sing nog te beïnvloeden. De Nevu heeft inmiddels ook het ministerie van justitie een brief geschreven met het ver zoek om een 'soepel vervol gingsbeleid'. Want ook nu komt het nog wel voor dat an dere verkeersdeelnemers een (deel van de) rouwstoet voor rang verlenen, maar dat mooie gebaar kan soms nare gevol gen hebben. De Nevu-medewerker: „Ze kunnen de stoet bij een kruis punt met stoplichten wel voor laten gaan, maar als de radar de auto's vervolgens op de foto zet. dan is het toch heel verve lend. We hebben daarom de minister van justitie gevraagd wat soepelheid in acht te ne men". WEERSELO - Een 15-jarig meisje uit Weerselo is woens dag in de ouderlijke woning dodelijk getroffen door een schot dat per ongeluk is afge vuurd met een jachtgeweer. Spelenderwijs richtte de 17-ja- rige broer van het meisje het vuurwapen op haar, in de ver onderstelling dat het ongela den was. In het wapen zat toch. een kogel. Het meisjes werd geraakt in de hartstreek. Ambtenarenoverleg op 28 april hervat DEN HAAG - Minister Dales van binnenlandse zaken en de ambtenarenbonden zetten op 28 april de onderhandelingen over de nieuwe cao voort. Het overleg zou eigenlijk gisteren worden gepleegd, maar de mi nister stelde het uit omdat het voorbereidend overleg aan overheidszijde nog niet was af gerond. Half maart liep het overleg tussen Dales en de bonden vast. De minister bood toen 3 procent loonsverhoging, terwijl de bonden 4.5 eisten. Ook over de vut. het zieken geld en de ww-uitkeringen konden beide partijen het niet eens worden. Met 100 gulden helpt u hem op de been NEDERLANDSE STICHTING VOOR I-E PR ABES TRADING - AMSTERDAM Idoor CHRISTA VAN DER HOFF Door het paasreces wordt in de weekbladen van komen de week weinig aandacht ge schonken aan politiek Ne derland. De achtergrondver halen en de lekkere leesver halen voor na het paasontbijt geven de toon aan: hoe word je een televisiester (HN), kan een dolfijn de depressieve mens genezen? (HN). Else vier heeft het paasthema toe gespitst op een zelfbedachte paasparadox: er vindt in Ne derland een aanzienlijke ontkerkelijking plaats, maar toch neemt het aantal kerk gebouwen eerder toe dan af. De paasgedachte wordt in andere bladen uitgewerkt in verhalen over de sociale werkplaats („niet zielig maar zinnig", vindt HP/De Tijd) en aids. Waar komen de sterren van daan die de vaderlandse tele visieseries bevolken? HN ging op reportage in de we reld van de acteercursussen, modellenbureau's en toneel scholen. Figureren in een reclamespotje is vaak het be gin, maar de aspirant-ac teurs wachten allemaal op het 'echte' acteerwerk. Vaar digheden daarvoor kunnen ze opdoen bij bureau's, die zich daarvoor dik laten beta len. De 'Alexis van Almere', een gewone huisvrouw met Meryl-Streep-ambities, heeft al een dikke drieduizend gulden in het 'aanscherpen van haar talent' geïnves teerd. Of ze het er ooit uit haalt... Maar wie dringt er uiteindelijk wel door in de top? Margareta van Dam, casting-director van pro gramma's als 'Zeg eens Aa', 'Medisch Centrum West' en 'Spijkerhoek', vindt dat ta lent en discipline belangrijk zijn, maar niet per definitie uitmonden in nationale faam. „Iemand kan de ster ren van de hemel spelen. Maar als het publiek de ac teur niet op schoot wil, houdt het op". Allesbehalve centraal staat het vergaren van roem in de filosofie van de Amerikaan Francis Fukuyama. „Juist het menselijk gevoel van ei genwaarde is de drijfveer van ons handelen", vindt hij. Daarin schuilt volgens de fi losoof ook de diepste oor zaak van de triomf van de li berale democratie, overal ter wereld. Zijn stelling: in de wereld is er een opvallende eensgezindheid over de libe rale democratie als enige le gitieme regeringsvorm, nu zij andere maatschappijvor- men als fascisme en commu nisme heeft overwonnen. De liberale democratie is moge lijk het eindpunt van de ge schiedenis, aldus Fukuya ma. \touw zo onzichtbaar is q de affiche voor Eurodisne* land". VN ziet haar als eêi burgertrut om op te vreten', i H1>DETIJI De ruim tachtigduizend werknemers in de social) werkplaatsen zijn best wa gewend, maar schrokken vo rige maand flink toen de Ah vaKabo het bezuiniging! voorstel van het kabinet hj doorberekend: tussen c vier- en achtduizend mensc zouden hun baan moeU verliezen. De Tweede Kami wees het kortingsplan a maar de sociale werkplaa sen houden hun hart vas De volgende onheilstijdir zien ze al weer op zich afk men. HP/De Tijd onde streept de belangrijke fun tie die een sociale werl plaats voor een gehandica te heeft. Tenminste de voa oordelen van de buitenw reld zijn overwonnen. Bou\i vakker Bob Menzen, die zi( na een val van de steiger c een moeizame revalidatiep riode liet omscholen tot str temaker: „Ik heb dat ook g had, die vooroordelen. 'Wei jij bij die halve zolen?' Ma daar moet je je dus niets vj aantrekken. Want wij zi, wel wat langzamer dan and ren, maar we leveren goe werk". Willem van Weerde kok in een sociale wer plaats in Heerlen: „Dit mijn leven. Ik kan niet thui zitten. Ik dank Onze Liei Heer dat ik hier werk". N als Hervormd Nederlan laat ook HP/De Tijd een fili soof aan het woord over d ineenstorting van het con munisme. Karl Popper zi< een belangrijke nieuwe taa voor de overwinnende maa schappij vorm, de liberale di mocratie. Waar Fukuyarr de liberale democratie a eindpunt van de geschied* nis ziet, bestaat er volger Popper geen logisch eini punt. „Er is geen wet van c vooruitgang, er is geen l gisch eindpunt. Wat echt b staat, is onze eigen veran woordelijkheid. Wij moge niet wreed zijn. Wij'moge bijvoorbeeld niet toestaa dat er aids-kinderen op c wereld komen. Dat is onaai vaardbaar". Voor je het weet ben je een racist, meldt Freek de Jonge in VN. De cabaretier nam in Zuid-Afrika deel aan een cul tureel festival in Johannes burg en Kaapstad. Het motto van het festival: 'Breaking the barriers/breek af die mure'. Voor Vrij Nederland hield hij een dagboek bij van zijn ervaringen met zwarte en blanke mensen, met goed en fout en met de grote hun kering naar cultuur. „Ik ge loof stellig dat een culturele boycot eerder in het voordeel dan in het nadeel van de on derdrukkers speelt". En dat je racist bent voordat je het weet. De Jonge: „Je beoor deelt iedereen op zijn uiter lijk, bijvoorbeeld de ober: dat lijkt net een Indiër wiens Joodse moeder een vleugje gereformeerd Zoeloe-bloed door de aderen heeft vloei en". Terug naar ons eigen land, waar een tobberig ogende CDA-fractieleider Elco Brinkman zijn bezorgheid uit over de slaperigheid en de lamlendigheid van het kabinet. Volgens VN raakt het CDA een beetje in pa niek. Vertegenwoordigers van de partij spreken elkaar in het openbaar tegen. „Voor Lubbers is het financierings tekort niet langer heilig. Voor zijn gedoodverfde op volger Brinkman blijft het dat wel", schrijft het blad. Dit soort onduidelijkheden in de partij veroorzaken ver warring. „Het CDA wil nog wel even met de PvdA rege ren, maar zonder met de PvdA geassocieerd te wor den.... De christen-democra ten zouden wel van de PvdA af willen, maar weten niet hoe", aldus VN. Verder in het blad nog een leuk geïllu streerd verhaal over Katrien Duck: „Het is een raadsel waarom dit archetype van de (Jok De Groene gaat in et drietal artikelen uitgebre in op het aids-probleem. I snelst groeiende en meest een hoekje gezette groep s ropositieven zijn vrouwe In Nederland neemt ondi vrouwen aids tweemaal snel toe als onder manne Act Up!, een van oorspror Amerikaanse actiegroe heeft april uitgeroepen t actiemaand rond vrouwe en aids. Dat is volgens I Groene hard nodig. In N derland worden vrouwe met aids 'letterlijk doodge wegen', terwijl er meer da 130 vrouwelijke patiënte geregistreerd zijn. Vooral c voorlichting schiet tekoi Dat het nog veel erger ka dan doodzwijgen bewijst hi verhaal 'Wereldaids, het oi waardige sterven'. In De Groene wordt verdi een portret geschetst van A berto Fujimori, presidei van Peru. Begin april stuu de* Fujimori het pariemei naar huis, stelde de belani rijkste onder huisarrest e zette de rechterlijke macl buiten spel. Hij regeert n verder met steun van het li ger. „Zal de machtsgreep i Peru, als hij slaagt, niet c voorbode blijken van ee nieuwe golf van anti-demi cratische staatsgrepen in Li tijns Amerika?" De kerken in Nederland wc den steeds leger, nu al d cennia lang. Niet alleen pi testanten blijven zonda weg, ook tienduizenden k tholieken gaan niet me aan de kerk. Toch gaan I meer kerkgebouwen op( dan dicht. De te grote ker gebouwen worden voor e< ander doel bestemd en er k men kleine kerkjes voor.; de plaats, met een oecumej sche uitstraling. En wat' denken van de bouw vi moskeeën? Iedere maal komt er ergens in Nederlaj een moskee bij. Elsevier noemt dit de pai dox van Pasen 1992. Het bil schetst de komst van mfl keeën, die haaks staat opj ontkerkelijking. De aanhaj van de islam van de ortlj doxe, evangelische groepj zoals de pinksterbewegi| groeit. En wat er met al d leegstaande kerkgebouw gebeurt? Er worden mocM ne appartementen in g1 bouwd, zoals in een overll dig geworden kerk Utrecht. Er worden duik rustingen in verkocht, in een Amsterdamse kerk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 4