Het circus moet je ruiken
Muziek: Culinair concert' voor drie personen
Expositie: Het lijnenspel van Michel Cardena
theater: Montezuma's Revenge slaat weer toe
Film: Sint Bernard verstoort alledaags gezin
'Het grootste verdriet dat ik mij kan indenken, is niet meer te mogen optreden.
Mijn grootste geluk is daarom in de piste te mogen sterven'.
Almere toont nieuwe kijk op wonen
UITGAVE LEIDSE COURANT. TELEFOON 071-122244 DONDERDAG 16 APRIL 1992
door Frank Hitzert
Circus: alleen het woord al laat
zich niet modern spellen. On
danks de snelheid van alledag
is het circus een onverganke
lijke klassieker, die het hoog
geëerd publiek blijvend boeit.
Met Circus Renz op het Malie
veld en Circus Aladdin in het
Westbroekpark, en daarna ge
durende twee maanden op nog
eens zeven locaties in andere wijken, is Den
Haag weer even circusstad.
„De televisie jaagt de mensen naar het circus.
Het begint met een b en staat in het bos: als je
die vraag goed hebt, win je een auto. Al die spel
letjes, ze zijn zo denigrerend, zo vals. Zoiets zou
ik eens in het circus moeten proberen. Het pu
bliek loopt gillend weg. De televisie houdt de
mensen niet langer thuis. Voor een dressuur
moetje de paardepoep kunnen ruiken, en niet de
koffie uit de keuken. Circus, dat is zaagsel, mest.
Eerlijk en heerlijk".
In de woonwagen van Ben Tertoole, algemeen
directeur van Circus Aladdin, staan op een
plank drie delen Dikke Van Dale. De geboren
Rotterdammer is 56, zit al 48 jaar 'in het vak' en
leidt thans tien jaar zijn eigen circus. Daarin
moet zijn spreekstalmeester, zegt de directeur,
beschaafd Nederlands spreken. Zelf praat Ter
toole zonder kak. Maar je ruikt de eerlijkheid.
Zijn taalgebruik is mooi en tegelijk van een zeld
zame toegankelijkheid. Niet academisch, maar
ambachtelijk. Met beschaafd Nederlands, zegt
hij, begint voor hem het respect voor de samen
leving.
DRUPPELTJES
Het lijkt misschien koddig en op z'n minst wei
nig gelukkig gepland: twee circussen tegelijk in
één stad. Maar waar je broodnijd zou verwach
ten, zegt Ben Tertoole: „Circus Renz is het enige
grote circus in Nederland waarop we zuinig
moeten zijn. Dan heb je ons eigen Aladdin, een
klein maar fijn familiecircus. En tenslotte noem
ik kindeïcircus Bongo. Over de rest zeg ik liever
niets".
„Renz heeft roofdieren, wij niet. Maar bij ons zit
je weer lekker dicht op de piste. Je ziet de drup
peltjes er aflopen".
„Ach nee, gelukkig gepland is het natuurlijk
niet, ik had zo nog een week in Zoetermeer kun
nen staan. Maar goed, als tien procent van Den
Haag straks naar het circus gaat, zitten we toch
mooi alletwee hartstikke vol".
Ben Tertoole is niet alleen directeur. Hij is ook
de illusionist 'Don Magicos' en de sterke man 'El
Hector', die een volwassen paard kan tillen.
Maar bovenal is Ben Tertoole clown, de domme
August in het muzikale clownstrio 'Bennie,
Freddie Company'. Jarenlang vormde Ter
toole een prachtduo met Frits de Vries, maar die
heeft het aan zijn rug gekregen. De tol van het
circusleven.
ZIEKELIJK VENTJE
Trits en ik waren in 1964 bij het wereldgooc-
helconcours in Barcelona. Er kwam een Ier op
ons af die ons wilde contracteren voor zijn cir
cus, Duffy's. Dat was onze eerste kennismaking
met het circus. Ik was in die tijd een ziekelijk
ventje met altijd maagklachten. De grootmoeder
van het circus, Granny, riep mij na een week op
het matje. Ik zie aan je bek, zei zij - ze sprak
plat, maar wel heerlijk recht door zee - datje
poedertjes en pilletjes gebruikt. Granny pakte
ze af, smeet ze zo de kachel in en voegde mij toe:
Vanaf vandaag slik je nooit meer een tabletje.
Sindsdien ben ik nooit meer ziek geweest. Als
fragiel ventje stapte ik binnen bij Duffy's, als
sterke man 'El Hector' stapte ik er jaren later
weer uit. En het is dat meneer Paisley die ge-
loofsoorlog is begonnen, anders hadden we er
waarschijnlijk nu nog gestaan".
Circus Aladdin: dat is aparte stoeltjes voor kleu
ters langs de piste, met gepoetste schoenen het
publiek begroeten, geen honden in jurkjes om
dat dat zo vernederend is, een beetje Beethoven
in de begeleiding en één show per dag. Om de ar
tiesten tijd te geven voor een training, een was
je, wat privé's. Zodat het plezier van hun gezicht
blijft stralen. En omdat een show ook wel eens
moet kunnen uitlopen. Geen superlatieven,
kortom, maar gewoon gezellig.
„Ik weet niet meer waar het was, in Den Haag of
Utrecht. Maar op een gegeven dag waren er tij
dens één voorstelling 24 kinderen jarig. Alle
maal kregen ze een beurt. Dan zie ik de ouders
genieten en dan denk ik: wat is het toch fijn om
van mensen te kunnen houden. Ik heb een zoon
en een dochter. Ben bij hun geboorte geweest. Ze
kwamen zo uit de moederschoot. Ik heb, geloof
ik, wel drie uur liggen huilen van geluk. Ach, nu
ja, ik spring van de hak op de tak"
STEEDS MINDER SCHMINK
Maar op welke hak of tak Ben Tertoole ook
springt, steeds spreekt er een hart. Dat maakt
ook zijn optreden als clown altijd weer tot een
lieflijk miniatuurtje. Schmink gebruikt hij
steeds minder. „Als kleine jongen had ik iets te
verbergen. Nu verberg ik niets meer. Een clown
is léven. Op mijn dertigste dacht ik clown te wor
den. Op mijn veertigste dacht ik clown te zijn.
En nu, op mijn 56ste, ben ik eindelijk clown. Ik
speel het niet meer, ik bén het. Het ene moment
super enthousiast, het andere intens verdrietig.
De Filmwijk in Almere met een nieuwe kijk op woningbouw.
foto Theo Böhmers
Nieuwbouw in Nederland is, zeker als het om
woningen gaat, synoniem aan saaiheid. Eento
nige rijen eengezinswoningen, waaraan je niet
kunt zien of ze nu in Spijkenisse, Hoogvliet of
Zoetermeer staan. In Almere proberen ze al eni
ge tijd in dat beeld verandering te brengen. En
kelejaren geleden bouwde men daar in samen
werking met een groot aantal vooraanstaande
architecten de Muziekwijk. Om aan te tonen dat
het ook anders kan.
De afgelopen jaren is met hart en ziel aan een
vervolg gewerkt: de Filmwijk. Bekende architec
ten als Herman Hertzberger, Aldo van Eyck,
Wim Quist en rijksbouwmeester Kees Rijnboutt
ontwierpen een complete wijk met woningen,
een school en andere voorzieningen.
In de Filmwijk zijn diverse thema's terug te vin
den zoals 'Het zuinige huis'. Hier hebben de
nutsbedrijven van Almere de nieuwste energie
zuinige snufjes toegepast. Bij 'Wonen op niveau'
is de gevel niet strak en recht, maar hol en bol.
De toegangen tot de woningen liggen verborgen
in zo'n holte. Bij het project 'Cayennepeper'
krijgen de toekomstige bewoners maximale in
spraak bij het indelen van hun woning.
Woningbouwvereniging Almere heeft hui
zen laten ontwerpen voor jongeren. Zij be
palen eveneens zelf de indeling van de wo
ning. Door middel van een glazen overkap
ping is een gemeenschappelijke ruimte
ontstaan waarover de bewoners naar be
lieven kunnen beschikken. Ook is er een
project voor 45-plussers. Wonen en slapen
gebeurt op de begane grond, zodat de be
woner later niet hoeft te verhuizen als hij
of zij minder goed ter been is.
De Filmwijk heeft de eerste tien dagen van
haar bestaan het karakter van een exposi
tie. Van elk project zijn tenminste twee
woningen opengesteld voor het publiek;
een woning is leeg, de andere is ingericht.
Bouwen en Wonen 92 is geopend van vrij
dag 17 tot en met zondag 26 april. Ope
ningstijden van 10 tot 17 uur. Vrijdag 24
april is de expositie van 10 tot 21 uur open.
Op het terrein is een looproute uitgestip
peld, terwijl een bus een vaste route rijdt.
Borika vanden Booren:
'Vioolspelen was voor mij
echt geen opoffering'.
Zanger Gavin Friday:
'Muziek is voor mij een
testament van het leven'.
VERDER OP DEZE PAGINA
Het overzicht van de
verwachte popconcerten
en de muziekagenda in
Leiden en omgeving en
ook in Den Haag.
foto Circus Aladdin
Het muzikale clownstrio 'Bennie, Freddie Company' van Circus Aladdin. Rechts, met de minste schmink, Ben Tertoole.
Ik heb heel veel geleerd van Toon Hermans,
een prachtclown. Die blik in de ogen... Alleen
die ogen, die vertellen alles. Dag en nacht kan
ik praten over de clown. Het is mijn hobby,
mijn vak, mijn roeping, mijn leven".
„Het grootste verdriet dat ik mij kan inden
ken, is niet meer te mogen optreden. Mijn
grootste geluk is daarom in de piste te mogen
sterven. Tommy Cooper heeft dat geluk ge
kend. Veel te jong overleden natuurlijk, dat
zeker, maar het was wel de bekroning op zijn
werk. Hij heeft dat grootste geluk mogen
meenemen. Al weet ik niet waarheen".
Malieveld, Den Haag: Circus Renz. Van 171J
m 26 april. Kaarten: 10 t/m 30. Informatie
over aanvangstijden: Bespreekburo Haag-
sche Courant/dagblad Het Binnenhof: 070 -
3.656.806. Westbroekpark, Den Haag: Circus
Aladdin. Van 16 t/m 26 april. Daarna op ze
ven andere locaties in Den Haag en Wasse
naar. Kaarten:/ 5 t/m 12,50. Informatie:
06 - 52.122.913.
La Cloche goed voor een
heerlijke maaltijd in een
beslist prettige ambiance.
VERDEROP DEZE PAGINA
Bassie en Adriaan op
tweede paasdag
tweemaal in sporthal in
Delft. Voorts de
theateragenda.
Sneeuwwitje, klassiek
meesterwerk van Walt
Disney, weer in roulatie.
VERDER OP DEZE PAGINA
Het overzicht van de
bioscopen in de Leidse
en Haagse regio. En
verder de exposities in
galeries en musea.