PvdA weigert onderzoek
naar onderwij ssalarissen
Kosto erkent nieuw
tekort aan cellen
I
Ciidae Sotigq/ni BINNENLAND
Parlementair onderzoek
naar sociale zekerheid
I
Kans op verlaging van btw-tarief neemt toe
Nieuwe fregatten in
Nederland gebouwd
Onenigheid ministers over toekonst leger
'Vertegenwoordiger'
naar Zuid-Afrika
Overleven
SUSKE EN WISKE
LAMBIK BABA
„Ziektekostenpremies kunnen ze; procent lager"
UW HULP
LEGT WEL DEGELIIK
GEWICHT
IN DE SCHAAL.
DEN HAAG - De twee nieuwe luchtverdedigings-
en commandofregatten voor de Koninklijke Marine
zullen in elk geval in Nederland worden gebouwd, zo
heeft staatssecretaris Van Voorst tot Voorst de Twee
de Kamer laten weten.
Voor de bouw van de twee schepen is in de defensie
nota 1342 miljoen gulden uitgetrokken. De beide fre
gatten moeten rond het jaar 2000 de Hr.Ms. Tromp
en de Hr.Ms.
De Ruyter vervangen. Nog niet duidelijk is volgens
welk ontwerp de schepen gebouwd zullen worden.
Er ligt een ontwerp van de marinewerf De Schelde in
Vlissingen en een Duits alternatief.
De uitkomsten van een onderzoek naar voor- en na
delen van beide ontwerpen wordt nog voor het eind
van dit jaar verwacht, waarna een keuze kan worden
gemaakt.
door
HILDEBRAND BIJLEVELD
DEN HAAG - Minister Van den
Broek van buitenlandse zaken
vindt niet dat het Nederlandse
en Wavo-leger zich uitsluitend
moeten richten op regionale con
flicten en vredesoperaties.
Nederland moet volgens de be
windsman ook zijn bijdrage leve
ren aan de klassieke verdedi
gingstaak. Hij wees gisteren in
de Eerste Kamer daarmee het
plan van minister Ter Beek van
defensie openlijk van de hand.
De laatste wil het Nederlandse
Minister Van den Broek leger in de toekomst vrijwel nog
FOTO: ANP uitsluitend inzetten voor vrede-
sactiviteiten in het kader van de
Verenigde Naties. Van den
Broek sprak gisteren in de Eer
ste Kamer opvallend genoeg wel
over zijn 'goede collega en
vriend' Ter Beek, hoewel hun vi
sies lijnrecht tegenover elkaar
staan. Ter Beek wil naar een klei
ner en Sneller leger toe. Hij
meent dat voor het verdedigings-
leger waaronder het eerste leger
korps van de landmacht in zijn
huidige omvang (39.000 man)
geen ruimte meer is. Met name
het wegvallen van de dreiging
uit Oost-Europa is reden om het
verdedigingsleger af te schaffen,
aldus Ter Beek.
Van den Broek sprak echter over
de hoofden van de senatoren
mirof meer zijn veto uit over de
planen van Ter Beek. „De eer
ste tak blijft de klassieke verde-
digigstaak, omdat er onv»oor-
spelare risico's in het Navo-ver-
drajgebied blijven bestaan. De
peackeeping (vredeslegers) en
veilifieidsoperaties zijn uitslui
tend ;xtra taken. De denkbeel
den an mijn goede collega en
vrien Ter Beek vind ik zeer
intertsant. Wij zullen daarover
te zijer tijd de degens kruisen al
vorsed naar de waarheid", al
dus \n den Broek. Zij zullen
hun tgenstrijdige standpunten
met ame bespreken in een
stuurfoep die zich onder meer
over c nieuwe taken van het le
ger gat buigen.
WOENSDAG 8 APRIL 1992
DEN HAAG Het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en visserij
stuurt nog dit jaar permanente verte
genwoordigers naar Zuid-Afrika. Oe
kraïne en Hongarije.
Het ministerie zegt daar mee in te spe
len op de recente politieke en economi
sche ontwikkelingen in het buiten
land.
Daarnaast roept het ministerie de di
plomatieke vertegenwoordiger uit Au
stralië terug vanwege de beëindiging
van de emigratie-activiteiten. Om die
zelfde reden wordt de openstaande va
cature in Canada niet opgevuld.
Ook de landbouwposten in Algerije en
Tunesië worden gesloten, zo heeft het
ministerie gisteren bekendgemaakt.
Jaarlijks 12 miljoen
doden door hartziekt
UTRECHT - Hart- en vaatzi
zijn de „nummer één vijand"
volksgezondheid. Jaarlijks v
zaken deze ziekten twaalf m
doden over de hele wereld. Dat
de Wereldgezondheidsorgan
(WHO) gisteren meegedeeld,
gens de WHO kan de helft van
sterfgevallen worden voork
door gezonder te leven. In de
terse wereld zijn hart- en vaa
ten de belangrijkste doodsoo
Zij veroorzaken de helft van
sterfgevallen. In ontwikkeling
den staan ze op de derde p
Maar de WHO vreest dat h
vaatziekten in deze landen bi
tien jaar infectieziekten van de
ste plaats hebben verdrongen.
k
I
1
Idoor
KOOS VAN WEES
DEN HAAG - Minister
Ritzen van onderwijs
(PvdA) weigert tegemoet
te komen aan de eis van
CDA en WD een nieuw
onderzoek naar de salari
sachterstand in het onder
wijs in te stellen.
De minister vindt dat de eis
van beide partijen, die samen
een kamermeerderheid vor
men, een nieuwe barrière vor
men voor het streven van het
kabinet de positie van onder
wijspersoneel te verbeteren.
Ritzen toonde zich gisteren in
een debat over de salarisach
terstand zeer verbolgen over
de handelwijze van coalitie
partner CDA. De christen-de
mocraten eisten niet alleen
een nieuw onderzoek, maar
wilden tevens dat dit uitge
voerd zou worden door een ex
tern bureau, en niet door Rit-
zens ministerie. Bovendien
dreigen CDA en WD de Twee
de Kamer zelf een onderzoek
naar de salarisachterstand te
laten instellen, als Ritzen wei
gert opdracht daartoe te geven.
„Dit kan van geen kant. Ik ben
behoorlijk kwaad", aldus de
minister gisteren. Hij kondig
de aan de handelwijze van het
CDA zowel binnen het kabinet
als bij de CDA-fractieleiding
aan de orde te zullen stellen.
Conflict
Het nieuwe conflict tussen de
coalitiepartners CDA en PvdA
draaide gisteren vooral om de
vraag of het rapport waaruit
blijkt dat het onderwijsperso
neel gemiddeld tien procent
minder verdient dan rijksamb
tenaren wel een juist beeld
geeft. Ritzen liet al eerder we
ten de conclusies uit het rap
port te delen. Maar zowel CDA
als WD kwamen met een was
lijst aan aanvullende vragen,
en het CDA-kamerlid Tuinstra
stelde zelfs dat het rapport „ze
ker vier pagina's telt die moei
teloos aan flarden geschoten
kunnen worden" en „gebouwd
is op drijfzand".
Tuinstra wil in ieder geval ant
woord op de gestelde vragen
en liet weten aan een extern
onderzoek de voorkeur te ge
ven. Dat schoot zowel minister
Ritzen als diens staatssecreta
ris Wallage volledig in het ver
keerde keelgat. „Tot nu toe
komt dergelijke informatie al
tijd van de regering. Nu wilt u
dat niet. Wat zit daar achter?",
zo vroeg Wallage aan Tuinstra.
De CDA'er volstond met de op
merking dat hem dat - ge
zien het feit dat ook het huidi
ge rapport extern is opge
steld - het meest logisch
leek, maar kreeg toch de wand
van voren van PvdA, D66 en
Groen Links. Die meenden dat
de wens van het CDA tot een
extern onderzoek voortkomt
uit wantrouwen over de objec
tiviteit van de PvdA-minister,
die evenals zijn partijgenoten
voorstander is van het snel op
trekken van de onderwijssala-
rissen.
Wantrouwen
„Dit lijkt in het beeld van de
laatste weken te passen, een
beeld van achterdocht en wan
trouwen van het CDA jegens
de coalitiepartner PvdA. Hier
is geen enkele sprake van een
zakelijke opstelling, maar van
partijpolitieke spelletjes", zo
liet Groen Links-woordvoer
der Lankhorst weten. „En dat
wantrouwen blijkt ook uit het
dreigement de Kamer zelf een
onderzoek te laten instellen",
voegde D66-woordvoerder
Nuis er nog aan toe.
Ritzen zegde toe de aanvullen
de CDA- en WD-vragen te wil
len onderzoeken, desnoods
met externe hulp, maar wei
gerde te wachten met een kabi
netsreactie op het rapport tot
de uitkomsten van dat nader
onderzoek bekend zijn. Daar
op stelde Tuinstra eerst bin
nen een week de antwoorden
te verwachten, en even later
binnen een dag. Wel nam hij
genoegen met de toezegging
dat de minister „zonodig" ex
terne hulp inroept. Dat bete
kende het einde van de tijdelij
ke samenwerking met de WD,
die bij monde van woordvoer
der Franssen liet weten alleen
geloof te hechten aan antwoor
den „waarop het keurmerk
van een externe organisatie
staat". Franssen, die als eerste
kwam met het voorstel voor
een nieuw onderzoek, meende
dat de Kamer geen andere weg
meer openstaat dan dat zelf te
doen. Als de Kamer dat inder
daad wil, zal daartoe nog deze
week besloten worden. Toen
de vraag kwam of het CDA het
verzoek om een onderzoek zal
steunen, nam Tuinstra's frac
tiegenoot Hermes de zaak
over. „We hebben behoefte aan
nader beraad", zo besloot Her
mes de CDA-bijdrage, waarop
Ritzen liet weten dat ook te
hebben, met de CDA-leiding
en binnen het kabinet.
Koningin Beatrix bracht gisterereen werkbezoek aan de Mijnen-
dienst van de Marine in Den Heldi. Samen met de commandant van
m 1
de Mijnendienst, B. Roetering (tweede van rechts) en hoofd duik-J
demonteerzaken L. van Hoorn (midden) bekeek ze onder meer a
mijn uit de Golfoorlog. I
FOTO: 4
door
HILDEBRAND BULEVELD
DEN HAAG - Een meer
derheid in de Tweede Ka
mer gaat toch akkoord
met een parlementair on
derzoek naar het toezicht
op de sociale zekerheid.
Het CDA heeft eerdere be
zwaren tegen dat onder
zoek ingeslikt. Bij het on
derzoek worden onder
meer oud-bewindslieden
en leden van de Sociale
Verzekeringsraad ge
hoord.
Het onderzoek is het gevolg
van een negatief rapport van
de Algemene Rekenkamer,
waarin bewindslieden en Soci
ale Verzekeringsraad worden
verweten afgelopen jaren geen
greep te hebben gehad op de
controle bij de uitvoering van
de sociale zekerheidswetten.
Het gaat daarbij om een be
drag van ruim tachtig miljard
gulden per jaar.
Het CDA zal morgen in een
commissievergadering eisen
dat het onderzoek van de Re
kenkamer niet wordt overge
daan. Uit dat rapport bleek dat
de verantwoordelijke CDA'ers
minister De Koning en staats
secretaris De Graaf van sociale
zaken onvoldoende zicht had
den op de groeiende stroom
uitgaven bij ww. wao, ziekte
wet en kinderbijslag.
De WD'er Linschoten vroeg
na uitkomst van het Rekenka
mer-rapport al om een parle
mentair onderzoek. De PvdA
hield totnogtoe echter een slag
om de arm en met name het
CDA zag aanvankehjk niets in
het onderzoek. Gisteren gaf
CDA'er Biesheuvel echter te
kennen het verzoek van de
WD niet tegen te houden. Hij
sluit niet uit dat de vroegere
CDA-bewindslieden kritiek
zullen krijgen, maar denkt ook
dat de Tweede Kamer wordt
bekritiseerd.
Een meerderheid in de Twee
de Kamer van PvdA, D66 en
WD besloot eind vorig jaar na
melijk al na zes weken ziekte
bij GAK en GMD een terug-
keerprocedure te starten.
Daarvoor was dat pas na zes
maanden noodzakelijk. Het
CDA was sterk tegen die mel
ding omdat het voor grote ad
ministratieve problemen zou
gaan zorgen bij de uitvoerings
organisaties. Het merendeel
van de degenen die na zes we
ken nog ziek zijn komen bin
nen zes maanden terug op het
werk. Het CDA wil nu laten be
kijken of die regeling terugge
draaid moet worden.
Echt blij ziet burgemeester Klaas Weide van het Groningse Haren er
niet uit. als hij opstaat na een vergadering van de gemeenteraad. Hij
overleefde gisteren een motie van wantrouwen. Weide reed onlangs
tegen een geparkeerde auto aan, reed door en bleek na opsporing
met enkele glazen alcohol op achter het stuur te hebben gezeten. De
raad verweet hem vooral dat Weide politieagenten die de zaak be
handelden dreigde met ontslag.
FOTO:ANP
EN HAAG - Staatssecreta-
s Kosto (justitie) heeft giste-
;n in de Tweede Kamer er
end dat het tekort aan cel-
limte weer in volle omvang
estaat. „We hadden verwacht
it jaar een evenwicht te berei-
en tussen behoefte en capaci-
ïit, maar de realiteit blijkt pit-
ger te zijn", aldus Kosto.
Iet ministerie had becijferd
at de behoefte aan celruimte
orig jaar met 300 plaatsen zou
oenemen. Achteraf bleek de
»ehoefte met ruim 600 plaat-
en te zijn toegenomen, nog af-
jezien van de celruimte die
'oor de bewaring van uit te zet-
en vreemdelingen is gereser
veerd.
/olgens Kosto is de stijging
/ooral veroorzaakt doordat de
•echterlijke macht langere ge-
/angenisstraffen oplegt. Hij
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG - De publica
tie van de economische
vooruitzichten van het
Centraal Planbureau
heeft de politieke discus
sie over lastenverlichting
in een stroomversnelling
gebracht. Na het CDA, de
WD en de werkgevers
organisaties pleit nu ook
de PvdA-fractie - welis
waar in voorzichtige be
woordingen - voor een ver
laging van het btw-tarief
in 1993. Daarmee tekent
zich een ruime kamer
meerderheid voor btw-
verlaging af.
PvdA-kamerlid en financieel
specialist Ad Melkert breekt in
een reactie op de CPB-cijfers
een lans voor maatregelen die
de inflatie dempen en de werk
gelegenheid bevorderen.
„Hierbij kan gedacht worden
aan een vermindering van de
voorziene lastenverzwaringen,
zoals de hogere benzineaccijns
en extra verhoging van de ta
rieven in het openbaar ver
voer, alsmede - zo mogelijk -
aan een verlaging van het
hoogste btw-tarief'.
CPB-directeur G. Zalm ver
klaarde gisteren in een toelich
ting op zijn rapporten dat een
btw-verlaging de beste metho
de is om de versnellende infla-
tie in te tomen. „Ervaring
heeft uitgewezen dat een btw-
verlaging een direct neer
waarts effect op de prijzen
heeft. Het is een fabeltje dat
winkeliers het voordeel niet
aan de klanten doorgeven".
Door drie miljard gulden voor
reductie van het btw-tarief vrij
te maken, aldus Zalm, kan het
kabinet de inflatie volgend
jaar op het huidige niveau van
3,5 procent houden.
Prioriteit
Premier Lubbers liet vorige
week vrijdag al weten dat hij
zelf hoge prioriteit geeft aan
het doorbreken van de zogehe
ten loon-prijsspiraal, bijvoor
beeld via een btw-verlaging.
De CDA-fractie steunt het ka
binet op dit punt. Woordvoer
der Gerrit Terpstra zegt zich
door de CPB-berekeningen
'gesterkt' te voelen. „Omwille
van de werkgelegenheid zou
het kabinet zich tot het uiter
ste moeten inspannen om
ruimte voor lastenverlichting
te vinden".
De oppositiepartij WD velt
naar aanleiding van de econo
mische vooruitzichten een ver
nietigend oordeel over het ge
voerde financieel-economi-
sche beleid. „Het jaar 1993, dat
voor het kabinet een oogstjaar
zou moeten zijn, wordt het jaar
van de misoogst", concludeert
kamerlid en oud-minister van
economische zaken Rudolf de
Korte. „Dankzij dit kabinets
beleid is de economie terug in
de greep van de fnuikende
loon-prijsspiraal van de jaren
zeventig. Hoofdschuldige is
het kabinet, dat de lasten heeft
verzwaard".
D66-kamerlid Gerrit Ybem;
noemt evenwel de roep om las
ten verlichting „voorbarig"
„Het zal al veel daadkrach
vergen om de financi"ele doe)
stellingen te realiseren zonde
dat moet worden overgegaa
tot bezuinigingen die maa'
schappelijk onverantwoor
zijn".
In het blad 'Onderneming' va
de werkgeversorganisati
VNO stelt topambtenaar Gee
hoed van het ministerie va
economische zaken deze week
dat met een eventuele btw-ver
laging niet moet worden ge-
kruidenierd. „Een daling van
één procent is echt het mini
mum, anderhalf zou nog mooi
er zijn", aldus Geelhoed. Hij
keert zich tegen het idee van
de PvdA om eventuele lasten
verlichting te betalen uit het
schrappen van de investe
ringsaftrek voor het midden-
en kleinbedrijf.
De werkgeversorganisaties
KNOV en NCW onderschrijven
de door het Planbureau aanbe
volen lastenverlichting. „De
overheid moet zich matigen,
zeker nu blijkt dat ze zelf mede
de veroorzaker van meer geld
ontwaarding is", aldus NCW-
woordvoerder Chris Breed-
veld. „Op de begroting voor
1993 moet het kabinet een be
hoorlijke ruimte voor lasten
verlichting scheppen". Het
KNOV noemt in zijn reactie
het PvdA-plan voor het schrap
pen van de investeringsaftrek
slecht. „Daarmee wordt het
paard volledig achter de wagen
gespannen".
c Standaard Uitgevarywavary Productions
DEN HAAG De particuliere
ziektekostenpremies kunnen -
dit jaar met 6 procent en in
1993 met 16 procent omlaag,
mits dat jaar de volgende stap
pen in het kader van het plan-
Simons worden doorgezet. Dat
heeft het Centraal Planbureau
(CPB) becijferd in een hoof-
stuk dat behoort bij het giste
ren in Den Haag verschenen
Centraal Economisch Plan
(CEP).
Ook de wtz-heffing, door parti
culieren betaald voor het o]
vangen van verliezen op poli
sen voor onder meer bejaarde
en studenten, kan naar ben
den.
Volgens het Planbureau is a
leen bij de vrije beroepsbeoef
naren sprake van een relati'
sterke stijging van de feitelij 1
kosten van de gezondheid
zorg. De belangrijke extra la
tenstijging bij de instelling»
(vooral ziekenhuizen) betrf
grotendeels een financiering
zei dat de geplande uitbreiding
van het gevangeniswezen
(waarvoor in het regeerak
koord 120 miljoen gulden extra
was uitgetrokken) niet vol
doende zal zijn.
Lelystad
„Ik heb niet de illusie dat na
het uitbreidingsplan geen
nieuw plan nodig is, zelfs niet
als er meer alternatieve sanc
ties worden opgelegd", aldus
de bewindsman. Hij herinner
de eraan dat hij inmiddels
heeft besloten de bouw van
een gevangenis in Lelystad te
vervroegen.
Dat gebeurde overigens na
sterke aandrang van de CDA-
fractie in de Tweede Kamer.
Kosto erkende dat het aantal
verdachten dat wegens cellen
tekort wordt heengezonden
vorig jaar weer is toegenomen.
Het aantal heenzendingen be
droeg in 1990 achthonderd ge
vallen. In 1991 kwam dit 1200
keer voor, vooral in het laatste
kwartaal.
Het ministerie van justitie be
schikt nog niet over de cijfers
van het eerste kwartaal in
1992, maar verwacht in elk ge
val geen daling. Volgens Kosto
legt ook het aangescherpte be
leid ten aanzien van de verwij
dering van illegale vreemde
lingen druk op de celcapaci
teit. De financiële kaders van
de overheid zijn nu eenmaal
beperkt, aldus de staatssee
taris.
Uitbreidingsplan
Kosto wees erop dat de capa
teit van het gevangeniswea
in de jaren tachtig al is uit{
breid van 3600 tot 7600 plai
sen nu. Het uitbreidingspl
van dit kabinet voorziet in e
groei met nog eens bijna i
venhonderd plaatsen.
Het debat in de Tweede Kam
was eigenlijk niet bedoeld c
het probleem van het cellen'
kort te bespreken, maar
werkdruk van het gevangen
personeel. Brouwer (Gro
Links) stelde zich op het star
punt dat investeringen in 1
personeel belangrijker z
dan in de celcapaciteit.
Zij werd daarin niet gesteu
door de andere fracties. 7
was de Kamer algemeen 1
zorgd over de werkdruk v(
de bewaarders. Een nacht-l
zetting van vier personeels
den op 240 gedetineerden vc
den de kamerleden, om W
kamerlid Korthals te citen
„haast niet te doen".
De Kamer vond het beter 1
onderzoek naar de werkdr
af te wachten, alvorens ven
deringen aan te brengen in
personele bezetting. Maar K
to hield vol dat de spanni
met de personele bezetting
dragen is.
inhaal: de verzekeringsexploi
taties tot en met 1990 vertoon
den een te rooskleurig beeld.
De voorlopige premiestelling
voor dit jaar vloeide voort uit
een eenmalige tegenvaller in
1991 en de grote onzekerheid
rond deze stijging van de fi
nancieringslasten en de stel
selwijziging. De tegenvaller en
de premiegevolgen daarvan
hebben met de stelselwijziging
zelf niets van doen, aldus het
Planbureau.
Honger is niet te verteren
MENSEN IN NOOD
Giro 1111.222 I)en Bosch
