„Economie is godsdienst geworden"
Vaticaan wil gehoorzame én bijdetijdse priesters
£eidóe Souoant
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Grafstenen
vernield op
joodse
begraafplaats
Moskovieten maken stad schoon
voor verrijzenis van Christus
STUDENTENPASTOR JAN DE JONGH IN GELOOFSBRIEF
Gemeentebibliotheek R'dam
krijgt oud-katholieke collectie
COMMENTAAR
Economie heeft panne
#5" CcidócSoutant
WOENSDAG 8 APRIL 1992
Ruim dertig doden
bij moord in moskee
DHAKA - Burmaanse solda
ten hebben handgranaten ge
gooid in een groep moslims die
in een moskee bijeen was ge
komen ter gelegenheid van het
moshmfeest Eid-el-Fitr. Daar
bij zijn zeker 34 mensen om
het leven gekomen. Dit is gis
teren bekend gemaakt door
het persbureau United News of
Bangladesh. De gemelde
moordpartij had afgelopen
zondag plaats in een moskee in
Maungdaw. een Burmaanse
grensplaats De stad ligt in de
overwegend door moslims be
woonde Burmaanse provincie
Arakan.
Wie een aalmoes
waagt bloost
eenmaal; wie weigert
haar te geven
tweemaal.
TwkM zagawlgM
WARSCHAU - In de Poolse
stad Wroclaw is de politie giste
ren begonnen met een onder
zoek naar de ontheiliging van 40
grafstenen op een joodse be
graafplaats. De vernielingen
vonden vorige week vrijdag
plaats en volgden op een op
stootje veroorzaakt door „skin
heads" die voorbijgangers lastig
vielen. De politie arresteerde
ongeveer 20 van de 80 jongeren
en onderzoekt of er enig ver
band is tussen beide voorvallen.
Rabbijnen:
jurken tien
centimeter onder
de knie
JERUZALEM - Derabbij-
nen in Israël hebben giste
ren bepaald dat vrouwen
hun jurken tot minstens 10
centimeter onder de knie
moeten dragen. De knie
moet namelijk ook bedekt
zjjn als men zit. De rabbij
nen richten zich tot alle re
ligieuze meisjes in Israël
die in verband met Pesach
hun garderobe willen ver
nieuwen. Zij willen voor
komen dat de meisjes „de
verderflijke mini-mode"
volgen.
MOSKOU (RTR) - Het bestuur van Moskou heeft besloten de al
oude traditie van 'Soebotnik' (werken op zaterdag) in stand te
houden, maar de burgers offeren hun vrije tijd niet langer op
voor de opbouw van de communistische staat, maar ter ere van
de verrijzenis van Christus.
'Soebitnik* houdt in dat de inwoners van Moskou een vrije zater
dag opofferen om de door de winter beschadigde stad schoon te
maken. Vroeger spanden zij zich in voor het „internationale pro
letariaat" ter herdenking van de geboortedag van de stichter van
de Sovjetunie, Vladimir Lenin (22 april). Het communisme heeft
de macht verloren en de Moskovieten wordt nu gevraagd hun
stad schoon te maken ter ere van het Paasfeest, waarop christe
nen de verrijzenis van Christus herdenken. De burgers kunnen
tussen 10 en 24 april van hun burgerzin blijk geven, meldt het
persbureau.
De orthodoxe kerken vieren het Paasfeest dit jaar op 26 april, een
week na de andere kerken. Onder het communisme was het de
kerken verboden het feest te vieren.
Idoor
THEO KRABBE
HENGELO - „Onze eco
nomie is een godsdienst
geworden. Mensen erva
ren economie als een
macht waarvoor ze buigen
moeten. Als door de radio
klinkt dat de economie
ons vraagt de broekriem
aan te halen, dan halen we
de broekriem aan. Be
leidsmakers willen ons
doen geloven dat de eco
nomie jaarlijks flink moet
groeien om alle proble
men op te lossen. We
moeten er zelfs offers voor
brengen. Economie is
geen politiek of moreel
vraagstuk, maar het raakt
het hart van ons christe
lijk geloof. In wezen gaat
het in de economie om de
strijd tussen de God van
Israël en de Geest van de
Mammon."
Twee jaar lang heeft de gere
formeerde studentenpastor
van de Universiteit TWente
Jan de Jongh met een groepje
theologen en economen ge
werkt aan een geloofsbrief
over de de economie. Vanmid
dag heeft de Hengelose stu
dentenpastor het eerste exem
plaar aangeboden aan domi
nee Wim van der Zee. de secre
taris van de Nederlandse Raad
van Kerken. Met het dringen
de verzoek dat de Raad van
Kerken zich achter deze ge
loofsbrief schaart en hem door
stuurt naar de lidkerken.
„Onze brief is niet gericht te
gen de instituties en doet ook
geen beroep op de overheid",
verduidelijkt Jan de Jongh.
„De brief is op de eerste plaats
geadresseerd aan de gewone
gelovigen in de kerken. We ho-
pen te bereiken dat er in de
kerken een brede beweging op
gang komt van mensen die
zich kritisch opstellen tegen
over onze huidige economi
sche orde"
Afgoden
Voor de Hengelose studenten-
Jan de Jongh, gebogen over economieboeken en de bijbel: „De begeerte is het eerste gebod van de
STER-reclame"
FOTO: HENK VOORTMAN
pastor staat het buiten kijf dat
kerken en christelijke geloofs
gemeenschappen zich kritisch
dienen te bezinnen op het eco
nomische stelsel. Een profeti
sche opdracht van de eerste
orde, in de lijn van de beste bij
belse tradities, vindt de grijs-
gebaarde en gebrilde predi
kant. Zoals de profeten uit het
oude Israël de afgoden achter
het oorlogsgeweld, het sociale
onrecht en de onderdrukking
ontmaskerden, zo moeten
anno 1992 de afgoden ontmas
kerd worden die zich schuil
houden achter de economische
uitbuiting, de economische
wreedheid en de aanspraak op
algemene geldigheid van eco
nomische uitspraken. „We ge
loven het allemaal, als er ge
zegd wordt dat de economie
groei vereist. Maar niemand
legt je dat uit. Ik vraag me dan
altijd af: wiens economie, die
van de rijken of die van de ar
men."
Maar een kritische bezinning
op de economie is niet alleen
een profetische opdracht, ook
de evangelische moraliteit zelf
staat op het spel. „Deze afgod
vraagt van ons ook dat alle
evangelische moraliteit 180
graden draait. Solidariteit is in
de economie concurrentie ge
worden. De begeerte is het eer
ste gebod van de STER-recla
me. En de bijbelse notie van
het samen delen is verkeerd in
de noodzaak van de schaarste.
Ons wordt door economen de
schaarste opgelegd, omdat
mijn buurman een nog grotere
boot wil hebben dan ik."
De Jongh verwijst in dat ver
band zelfs naar de grondlegger
van de economische weten
schap en het liberalisme, de
Schotse moraaltheoloog en fi
losoof Adam Smith. Die stelde
dat wanneer ieder zijn welbe
grepen eigenbelang nastreeft,
via de 'onzichtbare hand' van
zelf op de markt de welvaart
van de volkeren ontstaat. „Vol
gens de economie moeten we
ons eigenbelang nastreven,
terwijl de bijbel ons juist op
roept het belang van de ander
te zoeken", aldus De Jongh. In
de geloofsbrief heeft hij het al
dus verwoord. „De bijbelse
vrijheidsopvatting is totaal
verschillend van de vrijheid
sopvatting, die in onze samen
leving opgeld doet. Deze leert,
dat als ieder zijn welbegrepen
eigenbelang nastreeft, dit ten
goede komt aan allen. Dat is
feitelijk de vrijheid van de
sterken, die ten koste gaat van
de zwakken, de 'survival of the
fittest'. Bijbelse vrijheid is
daarentegen vrij zijn van een
zijdige gerichtheid op het ei
genbelang, van de dienst aan
de Mammon, van de drang van
het consumentisme en vrijge
maakt zijn tot de dienst aan de
naaste, de vreemdeling, de we
duwe en de wees, tot het doen
van gerechtigheid."
Grondfouten
Volgens de geloofsbrief is de
economie niet een natuurver
schijnsel, dat als een onveran
derlijk noodlot mensen over
komt en bestaat er ook niet zo
iets als een 'objectieve' beoor
deling of de economie 'gezond'
is. Het westerse economische
wereldsysteem blijkt een keer
zijde te hebben, een onbarm
hartige schaduwkant, die mis
schien wel eens het ware ge
zicht ervan zou kunnen zijn.
Er kleven ernstige grondfou
ten aan, die tot uiting komen
in de toenemende armoede in
de arme landen, de groeiende
schuldenlast van de arme lan
den. de tweedeling tussen rij
ken en middengroepen ener
zijds en de „nieuwe armen"
anderzijds in de rijke indus
trielanden, de wijze waarop ar
beid functioneert, en de ver
nietiging van het milieu. De
opstellers van de brief pleiten
daarentegen voor een „houd
bare en rechtvaardige" econo
mie, waarvan ze de omtrekken
schetsen, vanuit de bijbelse
criteria van gerechtigheid voor
de armen en het verantwoor
delijk omgaan met de schep
ping voor de huidige en toe
komstige generaties. Christe
nen worden opgeroepen op de
kant van de armen en het be
dreigde milieu te kiezen.
Christen zouden zich moeten
verplichten „de drijfveren en
praktijk van onze economi
sche orde kritisch aan de orde
te stellen binnen onze kerken
en samenleving" en „het doen
van concrete stappen die lei
den naar de omvorming van
deze orde naar één die meer
rechtvaardig en houdbaar is",
aldus de geloofsbrief over de
economie.
Visioen
Jan de Jongh heeft hoge ver
wachtingen van zijn initiatief,
dat hij heeft genomen samen
met Greetje Witte-Rang, staf
medewerkster van het Oecu
menisch Studie voor Actie en
Onderzoek. Hem staat zelfs
het visioen van een toekomsti
ge belijdenisuitspraak van de
kerken over de economie voor
ogen. Een belijdenisuitspraak
zoals gedaan door de 'Beken
nende Kirche' in Duitsland ten
tijde van het nazisme of zoals
de synode van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
de apartheid in Zuid-Afrika als
'ketterij' veroordeeld heeft.
Een zeventig organisaties en
instellingen, waaronder in
Twente het Ariënscomité, het
Bedrijfspastoraat, en het Der
de Wereldberaad Religieuzen,
hebben de afgelopen maanden
zich reeds als medeonderteke
naar geschaard achter geloofs
brief. De brief „De keerzijde
van de economische medaille"
is geschreven door een project
groep van mensen afkomstig
uit het DISK (Dienst aan de In
dustriële Samenleving vanwe
ge de kerken), de werkge
meenschap van economen en
theologen van het Multidisci
plinair Centrum voor Kerk en
Samenleving, de werkgroep
'de arme kant van Nederland'
en de Zevenbergse Conferen
tie van gelovige Arbeiders. Bij
zonder te spreken is Jan de
Jongh over het feit dat de Ma-
riënburgvereniging, de ver
nieuwingsbeweging in de r.k.
Kerk, de brief als een uitgave
van haar eigen brochurereeks
'Zingeving' in 6000-voud onder
haar leden heeft laten ver
spreiden. Maar als gerefor
meerde predikant verdriet het
hem zo weinig bijval uit de gro
te protestantse kerken gekre
gen te hebben. Zijn „roomse
broeders in het geloof' hebben
zich van een betere kant laten
zien, vindt hij. „Die grote af
stand tot de arbeiders en de on
derkant van de samenleving
verontrust me. Dat roept voor
mij de vraag op of de kerken
van de reformatie niet al te
zeer kerken van de midden
klasse zijn geworden."
De geloofsbrief over de econo
mie is te verkrijgen bij het
DISK. Noordermarkt 26. 1015
MZ Amsterdam. Tel. 020-
6228505
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Vianen J Plante le Dtnx-
perlo, te Oen Helder G J van Herk te
Diever. te Veenendaal (deelgemeente
Sola Fide) W L Andei te Hoornster
/waag
Aangenomen het beroep tot predikant
voor buitengewone werkzaamheden
(herder en leraar aan de Theologische
School te Beirout) J Broekhuis te
Voorlhuizen, naar Boornbergum-Korte
hemmen (part time) Mevr F Bergsma
Haverschmidt te Tzummarum-Fird-
gum. naar Wemeidinge en Kattendijke
GJ Gardenier te Uithuizermeeden
Bedankt voor Maarssen J W Arends
horst te Vroomshoop.
voor Stavemsse J van de Kettenj te
Wezep
voor Rijnsburg E Bouman te Scheve
ningen
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Leeuwarden drs W M Ie
Cointre te Amsterdam-Zuid Aangeno
men naar Veenwoudsterwal drs DJ
Deuzeman te Hoogvliet
VATICAANSTAD - De
Rooms-Katholieke Kerk wil
celibataire priesters, die trouw
zijn aan paus en bisschoppen
en die in armoede leven. De
priesteropleiding moet meer
op de problemen van de huidi
ge samenleving worden ge
richt. De theologiedocenten
moeten „volstrekt trouw aan
het leergezag (paus en bis
schoppen) zijn.
Dit schrijft paus Johannes
Paulus II in het document
'Pastores dabo vobis' (Herders
zal ik jullie geven), dat dinsdag
is gepubliceerd. Daarin vat hij
de resultaten samen van de
bisschoppensynode over de
priestervorming, die in het na
jaar van 1990 in het Vaticaan is
gehouden. De priesteroplei
ding is volgens het document
„een van de moeilijkste en be
langrijkste taken voor de evan
gelisatie van de mensheid."
De RK Kerk is vastbesloten de
wet te handhaven dat een
priester uit vrije wil voor het
celibaat kiest, schrijft de paus.
Maar het celibaat moet niet als
negatief of geïsoleerd element
worden gezien. Het is meer
dan een toelatingsnorm voor
het priesterwijding. Tijdens de
opleiding moet het celibaat
..duidelijk, ondubbelzinnig en
positief worden gepropa
geerd, zodat het als een verrij
king van het priester-zijn kan
worden gezien. Wel is er een
zekere mate van psychische en
seksuele rijpheid voor nodig.
De gehoorzaamheid van de
priester aan paus en bisschop
pen is geen slaafse onderwor
penheid. De priester moet
veeleer de hiërarchische struc
tuur van de kerk erkennen,
liefhebben en dienen, zo wil de
paus. De gemotiveerde christe
lijke gehoorzaamheid helpt de
priester „zonder autoritair ge
drag en zonder demagogie"
zijn ambt uit te oefenen.
De paus onderstreept verder
de noodzaak van een weten
schappelijke opleiding. De
huidige kritiek op de kerk en
de nieuwe uitdagingen vragen
„een bijzonder hoog intellec
tueel niveau" van de oplei
ding.
Daarbij moeten de priester
kandidaten oog hebben voor
de juiste verhouding tussen
het leergezag van de RK Kerk
en de theologische discussie.
Er is volgens de paus op dit ge
bied niet altijd sprake van een
goede samenwerking. „Er is
geen alternatief leergezag. Het
enige leergezag is dat van Pe
trus en de apostelen, van paus
en bisschoppen."
Ook wijst de paus erop dat de
docenten van de priesteroplei
ding zorgvuldig moeten wor
den geselecteerd. Van theolo
giedocenten moet „vollledige
trouw aan het leerambt" wor
den geëist. Zij moeten zich er
van bewust zijn dat hij bij zijn
doceeropdracht geen volmacht
uit zichzelf heeft gekregen.
Tenslotte moeten op een ver
standige wijze, afhankelijk
van de omstandigheden, le
ken, zowel mannen als vrou
wen, bij de priesteropleiding
worden betrokken.
Aan de synode namen de Ne
derlanders kardinaal Simonis
namens de bisschoppenconfe
rentie, dr. Hans-Peter Kolven-
bach, generaal-opverste van de
Jezuïetenorde, en drs. M. van
de Ven. generaal-abt van de
orde der Norbertijnen, deel.
Ook de Indonesische bisschop
M.C. Coomans, geboren in
Loon op Zand, behoorde tot de
'synodevaders'.
Vermoorde Russische tsaar krijgt kroon
Idoor
BRUCE CLARK
MOSKOU - De Russische Or
thodoxe Kerk heeft de schoon
zuster van tsaar Nicholaas II
heilig verklaard en heeft te
vens de eerste stappen gezet
om ook de vermoorde tsaar
zelf, en zyn naaste familie, te
canoniseren.
Dit is de eerste van de naar ver
wachting vele nog te volgen
heiligverklaringen van marte
laars die zyn vermoord door de
bolsjewieken De Orthodoxe
Kerk in Rusland is jarenlang
terughoudend geweest wat be
treft het heilig verklaren van
zulke martelaars uit angst zich
daarmee de woede van de com
munistische autoriteiten op de
hals te halen.
Als de stap daadwerkelijk
wordt genomen, kan dat mis
schien de diepe kloof dichten
tussen het Moskou's patriar
chaat en de Orthodoxe Kerk in
Ballingschap, die de religieuze
hiërarchie in de Sovjetunie
lange tijd heeft beschouwd als
een stroman van de commu
nistische autoriteiten. De Kerk
in Ballingschap had de
schoonzuster van de tsaar al
enkele jaren geleden heilig
verklaard, samen met de rest
van de keizerlijke familie en
andere martelaars.
Nu heeft dus ook het Moskou's
patriarchaat, aan het einde van
een vijfdaagse bijeenkomst
van bischoppen, prinses Eliza
beth. de zuster van keizerin
Alexandra, alsmede zeven an
dere slachtoffers van de bolsje
wieken, erkend als heiligen en
martelaars.
Prinses Elizabeth, die was be
keerd tot het orthodoxe geloof
en lid was geworden van een
religieuze orde, werd in een
mijn gegooid samen niet haar
metgezel zuster Varvara, die
nu ook heilig is verklaard.
Het verhaal gaat dat het li
chaam van de prinses op-won
derbaarlijke wijze nog volko
men in tact was toen het vier
maanden na de moord in de
mijn werd gevonden.
Het proces van heiligverkla
ring van de Russisch Ortho
doxe Kerk is minder ingewik
keld dan dat van de Katholieke
kerk De kandidaten worden
onmiddellijk heilig verklaard
als overeenstemming is be
reikt over hun kwalificaties
BRUCECLARK
The Times. Londen
Franse
joden bij
Auschwitz
Franse joden
bedekken met
protestborden
het kruis bij het
nonnenklooster
in Auschwitz
Zo n duizend
Franse joden
kwamen deze
week naar Polen
om het eerste
transport - vijftig
jaar geleden -
van Franse
joden te
herdenken
FOTO AP
ROTTERDAM - Op 13 april
wordt een verzameling boeken
uit de Rotterdamse oud-katho
lieke Paradijskerk overgedra
gen aan de Gemeentebiblio
theek Rotterdam. De collectie
geeft een gedetailleerd beeld
van de oud-katholieke kerkge
schiedenis in ons land.
Onder de 5000 banden, met
een geschatte waarde van 3 a 4
miljoen gulden, bevinden zich
antiquarische werken uit de
17e, 18e en 19e eeuw in het La
tijn, Frans, Duits en Neder
lands. Een deel van de boeken
en schotschriften handelen
over de strijd rond Jansenius.
De collectie wordt voor 15 jaar
in bruikleen gegeven met een
stilzwijgende verlenging erna.
De boeken worden overgedra
gen in verband met de slechte
De Nederlandse economie heeft panne. Met die mededelij
kwam directeur Zalm van het Centraal Planbureau CPB g
teren, terwijl de treinmachinisten staakten en op de snehj
gen de files zich aaneenregen. De werkloosheid neemt
toe en de economische groei stagneert, zo meldde de rijks-l
kenmeester in zijn jaarlijks overzicht van de economie: lf
Centraal Economisch Plan en Economisch Beeld 1993.
1993 gloort volgens het CPB een onzeker en vooralsnog a
zeiend herstel. Voorwaarde is wel dat het kwakkelenll"
bedrijfsleven in Groot-Brittannië en de VS tijdig weer p1
stoom komt. Meer export naar deze gebieden kan vervolg#2
fungeren als locomotief voor Nederland. Met een beetje*,
luk trekt de economische groei weer aan tot ruim twee
cent in dat jaar.
Zo op het oog is er weinig reden voor pessimisme. Een kaL
talistische economie, hoe deskundig geleid ook, ontkomt iM
mers niet aan het bioritme van perioden van opleving, af^,
wisseld door kortere of langere recessies. Na de relatief zej
langdurige en forse groei in de jaren tachtig werd het
schien ook weer eens tijd voor enkele magere jaren. BovelJ
dien kan een open economie als de Nederlandse zich nu ea
maal' niet onttrekken aan het wel en wee van de veel grot»
buurlanden. Het bovenstaande mag dan allemaal waar ziiJ
toch is een afwachtende houding tegenover de economist*
conjunctuur niet op zijn plaats. Daarvoor is het afgelopi,
jaar, zo blijkt zonneklaar uit de CPB-rapporten, te hard jr|
knaagd aan de wortels van onze economie. Of, om bij lf
beeld van de auto met panne te blijven: de accu is al zover Ier
gelopen dat een vlotte start straks ook bij een gerepareerd
motor niet gegarandeerd is. F|
Het kabinet zélf is overigens niet geheel zonder schuld. IP
de Tussenbalans-oparatie werd vorig jaar niet alleen fors hf
zuinigd, maar werden ook de lasten voor de burgers aanzief
lijk verhoogd. Daarvoor moet, zo wordt steeds meer duidF
lijk, een hoge prijs worden betaald. De inflatie loopt op, werf
nemers wentelen de hogere lasten af op hun werkgevers
als gevolg daarvan stagneert de groei van de werkgelegef
heid. Dit jaar, zo voorziet het CPB, zal de winstpositie van hf
bedrijfsleven voor het derde achtereenvolgende jaar veP
slechteren. Dat vertaalt zich in lagere investeringen en mii(
der groeipotentieel voor de toekomst. Ook de werkelijft
loonkosten lopen steeds meer uit de pas met de produkt*
groei in de bedrijven. Omdat een soortgelijk proces zich f
onze buurlanden afspeelt, wordt de Nederlandse concurre#
tiepositie nog niet aangetast. Maar dat is, zo merkt het CPf
terecht op, een geluk bij een ongeluk.
STEEDS luider wordt in deze context de roep om lastenva
lichting. Een bittere en moeilijke pil voor schatkistbewaardi
Wim Kok die én de begroting op koers wil houden én het pt>
van de overheidsvoorzieningen niet te veel wil aantasten to
gunste van meer particuliere consumptie. Zijn twijfel overt!
bereidheid van de ministersploeg om nog één keer het mesi
de eigen uitgaven te zetten groeit met de dag en het anstijj
stilzwijgen van bewindslieden over aanvullende bezuinigi^
gen lijkt hem gelijk te geven. Moet het kabinet, zich beroj
pend op overmacht, dan maar met de armen over elkaar blij
ven zitten en wachten op betere tijden? Dat zou onverstand!
en al te gemakkelijk zijn. De marges mogen in 1993 krap zijl
voor een Financiële stroomstoot in de vorm van een btw-vej
laging hoeft nu ook weer geen wonder verricht te wordej
Om de inflatie te beteugelen en loonmatiging te ondersteJ
nen is in 1993 niet meer dan drie miljard gulden nodig. 0|
een totale rijksbegroting van ruim 200 miljard kan dat ged
onmogelijkheid genoemd worden.
ALS het kabinet er in zou slagen deze inspanning te leverei
zegt dat niet alleen iets over de vitaliteit van de regeerploe
zelf. Het vergroot ook de kans dat het economische autootji
voorzien van een volle accu, volgend jaar weer vlot aan c
praat geholpen kan worden.
toegankelijkheid in de koude
en vochtige bibliotheek van de
Paradijskerk. Raadpleging
was tot op heden alleen moge
lijk na het maken van een af
spraak. De Gemeentebiblio
theek krijgt de banden in be
heer op voorwaarde dat de boe
ken worden bewaard onder
gunstige klimatologische om
standigheden en toegankelijk
zijn voor geïnteresseerden. De
boeken worden opgeslagen in
de kluis van de afdeling zeld
zame en kostbare werken.
Volgens de voorlichter van de
Gemeentebibliotheek werd
niet gekozen voor opslag van
de boeken in het Catharijne-
convent te Utrecht, waar vele
oud-katholieke kunstschatten
te bewonderen zijn, „om de
collectie voor Rotterdam te be
houden."
Bisschoppen pleiten voor wilsonbekwamen
AMERSFOORT - De rechtsstaat moet volgens de rk bisschop
penconferentie de bescherming van het menselijk leven garan
deren. Dit geldt zeker waar het de zwaksten van de samenleving,
de wilsonbekwamen. betreft. Dit zeggen de bisschoppen in een
gisteren uitgegeven verklaring na afloop van de bisschoppenver
gadering.
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv)
Kantoor redactie Apothekersdijk 34. Leiden
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
071 - 122 244.
071 -134 941
Postbus 112300 AA Leiden
Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk
070 - 3190 933
070 - 3906 717
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Telefoon
Telefax
Postadres
Hoofdkantoor
Telefoon
Telefax
Postadres
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08 30 tot 17 00 uur
Directeur/hoofdredacteur J Leune
Adjunct-hoofdredacteur J Timmers
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L van Koot.
Leiden en omgeving (tel 071 - 144 046/047/48/49) G -J Onvlee (chef-redacteur).
F Buurman, K van Kesteren, R Kleijn. drs R Koldenhof, M Kroft. T Pieters en
M Roso
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs C van Haersma Buma, A van Holstein.
E Huisman. H Jansen, drs J van Leeuwen - Voorbij, R de Roo, drs K Veraart
Sport (tel 070 - 3190 826) F Werkman (chef). P Alleblas. D Dijkhuizen,
R Langeveld, drs H.-F Ruijl
Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piët.
Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835) L. Kooistra, drs. P van Velthoven
Foto (tel 070 - 3190 838) M Konvalinka (chef) en S Evenhuis
Opmaak (tel 070 - 3190 831) Ch Bels (chef). A de Bruijn, W Diekstra. L Henny.
J Hofmeester, C de Kier. H Nieuwmans, H Schneider
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819) T Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie. een re
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland en
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H Leber, drs K Swiers.
M van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout
(chef), H Bijleveld, D Hofland, P Koopman, D van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland drs D J van den Bergh
(Peking), drs H Botje (Tunis). A Courant (Athene). R Hasselerharm
(Johannesburg), drs A Heering (Rome). B van Huet (Londen). M de Koninck
(Washington). F Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel). W Voordouw
(Londen), drs R Vunderink (Moskou). W Werkman (Jeruzalem). G vanWijland
(Belgrado). F Wijnands (Bonn). J Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- en
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalster drs
M de Cocq
Abonnee-service
Telefoon 071 - 313 677 op ma t/m vr van 08 30 tot 17 00 uur
n 18 00 tot 19 00 uur, op za van 14.00 tot
Nabezorging
Telefoon 071 -122 248 op ma t/m vr va
15 00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand
pier kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
pier maand
pier kwartaal
pier jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 141 905
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 140 680
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
27.00
79,80
312,65
28.20
82.80
318.65
