Nederland helpt Oost-Europa
bij beveiliging luchtruim
ÜD^nker
'HO, HO.'
TA AM
Rechters gaan vaak onzorgvuldig te werk
ELSEVIER
Visite
EeidaeGouoant
BINNENLAND
Zorgverzekeraars zoeken
alternatief plan-Simons
I
Eis tien jaar wegens
verkrachting 9-jarige
|H
Kamer dwingt
Ter Veld
tot behoud
werkplaatsen
Huisartsen
tegen plan
Boorsma
Greenpeace-activisten blokkeren spoorrails
WDM wil van dienstplicht af
HI>DETIJD
DONDERDAG 2 APRIL 1992
door
KOOS VAN WEES
DEN HAAG - De verzekeraars in
de gezondheidszorg, zowel de parti
culiere ziektekostenverzekeraars
als de ziekenfondsen, proberen zelf
te komen met een alternatief voor
het plan- Simons. Ze hebben het Bu
reau voor Economische Argumenta
tie opdracht gegeven een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheden
daartoe-. De KLOZ. de vereniging
van particuliere ziektekostenverze-
raars. en de VNZ, waarin de zieken
fondsen verenigd zijn, menen dat de
onzekerheid over de verdere vorm
geving van de verzekering als ge
volg van het plan-Simons momen
teel veel te groot is. Al sinds oktober,
toen het plan-Simons in de Eerste
Kamer behandeld werd, zijn groe
pen verzekeraars op zoek naar alter
natieven gegaan. Het Bureau voor
Economische Argumentatie moet
nu de verschillende denkrichtingen
die bij de bij de KLOZ en VNZ aan
gesloten verzekeraars leven, in
kaart brengen en zo mogelijk op een
lijn brengen. Dat moet uiteindelijk
leiden tot een gemeenschappelijk
voorstel dat aan de overheid zal wor
den voorgelegd. De bevindingen
van het onderzoeksbureau worden
binnen enkele wekei\verwacht.
Staatssecretaris Simons
FOTO ANP
Bossen Noordoostpolder
rijk aan flora en fauna
LUTTELGEEST - De bossen in de Noord
oostpolder, in totaal 2100 hectare, hebben
een opvallend gevarieerde vegetatie. Ook
broeden er vogelsoorten die men elders in
het land niet aantreft. Dat werd gisteren
gezegd op een symposium in Luttelgeest
over 40 jaar bosbeheer in de Noordoostpol
der. Het symposium was georganiseerd
door Staatsbosbeheer. De rijkdom van de
bossen is opvallend omdat het volgens A.
van Maaren. hoogleraar aan de Landbouw
universiteit. typische produkten zijn van
de menselijke cultuurdrang. De Noord
oostpolder viel in 1942 droog en werd ver
volgens in cultuur gebracht. De bossen
werden in de Noordoostpolder, in tegen
stelling tot in Oostelijk en Zuidelijk Flevo
land. verdreven naar die gronden die onge
schikt waren voor landbouw.
BREDA - De officier van justitie bij de recht
bank in Breda mr. H. Bolhaar heeft gisteren te
gen een 33-jarige Belg wegens verkrachting
van een 9-jarig meisje tien jaar gevangenisstraf
geëist.
De man wordt ervan verdacht in april 1989 het
kind in Breda te hebben verkracht, nadat hij
haar in zijn auto had ontvoerd. De Belg ontkent
de verkrachting, maar volgens Bolhaar is er
voldoende bewijs.
De officier wees op de gedetailleerde verkla
ring van het slachtoffertje en op medische rap
porten van een kinderarts en een gynaecoloog.
Ook een DNA-test wijst uit dat de Belg de ver
krachter is.
De Belg is meermalen in aanraking geweest
met justitie in verband met seksueel misbruik
van kinderen. Vonnis op 15 april.
Idoor
BERT SCHAMPERS
BRUSSEL - De Konink
lijke Luchtmacht zal de
landen van het voormali
ge Warschau Pact zijn des
kundigheid aanbieden bij
de beveiliging van hun
luchtruim. Dat heeft mi
nister Relus ter Beek van
defensie gisteren gezegd
in Brussel, waar de Noord-
atlantishe Samenwer
kingsraad vergaderde.
Dc NAVO-ministers van de
fensie waren in Brussel voor
het eerst bijeen met hun Oost-
europese collega's. Bij die ge
legenheid heeft Nederland
drie initiatieven op tafel ge
legd om de landen van het
vroegere Warschau Pact op de
fensie-gebied te helpen. Zo
moet de Luchtmacht de gaten
gaan dichten die in het lucht
ruim zijn ontstaan nadat het
Rode Leger zich uit die landen
heeft teruggetrokken. Minis
ter Ter Beek heeft de Oosteu-
ropese collega's verder toege
zegd te zullen helpen bij het
schoonmaken van zwaar ver
ontreinigde defensieterreinen.
Volgende week reist Ter Beek
naar Hongarije, in juni gaat hij
naar Tsjechoslowakije. Het is
de bedoeling dat in een later
stadium ook de andere landen
van de Noordatlantische Sa
menwerkingsraad kunnen
profiteren van de inventarisa
tie van de milieuproblemen en
de oplossingen die daarvoor
worden aangedragen. Met dat
doel wil Ter Beek later dit jaar
een workshop organiseren. De
sanering van vervuilde defen
sieterreinen kost miljarden.
Die kosten moeten de Oosteu-
ropeanen zelf op zich nemen.
Ypenburg
De Luchtmachtstafschool op
de vliegbasis Ypenburg zal
binnenkort bezoek krijgen van
24 officieren uit Hongarije,
Tsjechoslowakije en Polen. In
een drie maanden durende
cursus wordt de officieren dui
delijk gemaakt hoe de krijgs
macht binnen een democratie
functioneert. Ter Beek voegde
er aan toe dat ook het omge
keerde aan de orde zal zijn: de
democratie binnen de krijgs
macht-
De minister noemde de bijeen
komst in Brussel van gisteren
een historische ontmoeting.
„Het is een uitbundige illustra
tie van de radicale veranderin
gen die zich in.Europa voltrok
ken hebben. De confrontatie is
definitief vervangen door
coöperatie", zei Ter Beek. De
samenwerking moet volgens
hem bijdragen tot meer stabili
teit in Europa. In dat kader
moeten ook zijn voorstellen
voor de inkrimping van de Ne
derlandse strijdkrachten wor
den gezien. Op de vraag of hij,
wat de stabiliteit in Europa be
treft, niet te optimistisch is, zei
Ter Beek dat hij zich juist een
realist toont. Hij acht de moge
lijkheid van een grootschalig
conflict in Eurpa niet langer
aanwezig.
Volgens Relus ter Beek. die
zijn voorstellen nog moet voor
leggen aan de NAVO, is het af
slanken van de strijdkrachten
niet louter een exclusief Ne
derlandse discussie.
DEN HAAG - Staatsse
cretaris Ter Veld (sociale
zaken) heeft gisteren de
Tweede Kamer moeten
toezeggen dat zij het geld
voor de sociale werkplaat
sen niet overhevelt naar
het fonds Sociale Vernieu
wing dat in 1994 wordt in
gesteld.
De Kamer is bang dat er an
ders banen verloren gaan in de
sociale werkplaatsen. De be
windsvrouw bestreed dat wel
iswaar, maar kon de Kamer
niet overtuigen Alleen de
PvdA stelde zich achter haar
op. In het kader van de overhe
veling van rijkstaken naar pro
vincies en gemeenten wilde
Ter Veld ook de financiering
van de werkplaatsen vanuit de
gemeentelijke fondsen voor
sociale vernieuwing laten ver
lopen. De_gemeenten mogen
straks met dat geld van alles
doen, zolang het maar onder
de noemer sociale vernieu
wing valt. De Kamer is bang
dat gemeenten dan voorrang
gaan geven aan andere zaken.
UTRECHT - De Landelijke
Huisartsen Vereniging heeft
gisteren negatief gereageerd
op het idee van CDA-senator
Boorsma de huisartsenhulp
buiten de verplichte verzeke
ring té laten vallen. Boorsma,
die indertijd deel uitmaakte
van de commissie-Dekker,
heeft deze gedachte onlangs in
een rede in Westerbork gelan
ceerd als alternatief voor het
plan-Sunons De LHV voor
spelt medicalisering en hogere
kosten als dit idee zou worden
uitgevoerd. Mensen zullen een
groter beroep gaan doen op
duurdere vormen van zorg dan
nodig en wenselijk is.
DORDRECHT - Zo'n dertig
leden van de milieu-actiegroep
Greenpeace hebben gisteren
een groot deel van de dag de
toegang tot het chemisch con
cern Du pont de Nemours in
Dordrecht geblokkeerd. Zij de
den dat door zich vast te kete
nen aan een trein en aan de
rails. Rond 17 uur maakte de
ME een einde aan de blokkade.
Volgens de actiegroep met
„verrassend veel geweld", vol
gens de politie „op een rustige
wijze". De activisten werden
na de actie voor verhoor mee-
genomen naar het bureau.
Hun werd „zowel vernieling en
beschadiging als overtreding
van de spoorwegwet ten laste
gelegd". De actie richtte zich
tegen Dupont omdat het Ame
rikaanse moederbedrijf de
grootste CFK-producent ter
wereld is.
Dwaze vader
Een 'dwaze vader' aan de galg demonstreerde gisteren op het Bin
nenhof in Den Haag, terwijl lotgenoten binnen een petitie overhan
digden aan voorzitter Kohnstamm (D66) van de vaste kamercommis
sie voor justitie. In de petitie vragen de vaders of de wetgever bereid
is sancties, en in het uiterste geval gevangenisstraf, in te voeren om
ex-vrouwen te dwingen de door de rechter vastgestelde omgangsre
geling voor de kinderen te respecteren?
FOTO:ANP
De actievoerders wachten een trein met chloor op
DEN HAAG - De soldaten-
vakbond WDM wil van de
dienstplicht af. Dat blijkt uit
een advies, dat een commissie
van de bond vandaag heeft uit
gebracht en waarin afscheid
wordt genomen van het dogma
dat de dienstplicht een nood
zakelijke voorwaarde is voor
de maatschappelijke oriënta
tie en democratie in de krijgs
macht. Er wordt op vertrouwd
dat de beroepsbonden de de
mocratisering ook in de gaten
kunnen houden. Tijdens een
algemene ledenvergadering
op 22 april in Utrecht wil de
WDM definitief knopen door
hakken. De vergadering wordt
vlak voor de hoorzitting van de
commissie Meijer gehouden
de commissie die het ministe
rie van defensie adviseert over
de dienstplicht. De vakbond
wil. als de ledenvergadering
toestemming geeft, tijdens de
hoorzitting een warm pleidooi
houden voor afschaffing van
de dienstplicht.
DEN HAAG - De rechterlijke
macht gaat nogal vaak onzorg
vuldig en onnadenkend te
werk bij de beslissing over
schuld of onschuld van een
verdachte.
Dat concluderen de auteurs
prof. W. A. Wagenaar, prof.
H. F. M. Crombag en drs.
P. J. van Koppen aan de hand
van 35 strafzaken die zij heb
ben onderzocht in het boek
„Dubieuze Zaken. De psycho
logie van strafrechtelijk be
wijs". Het boek is vandaag ver
schenen b(j uitgeverij Contact
uit Amsterdam.
De auteurs constateren dat het
gemak waarmee zij ernstige
bewijsproblemen hebben kun
nen verzamelen, erop duidt
dat aanvechtbare veroordelin
gen door rechters geen uitzon
dering vormen. De bewijspro
blemen zijn weliswaar niet re
presentatief voor het meren
deel van de strafzaken, maar
zijn evenmin een te verwaarlo
zen randverschijnsel, stellen
Wagenaar, Crombag en Van
Koppen.
Zij vinden dat de controle op
het bewijsrecht door de Hoge
Raad vanaf 1926 ernstig is be
schadigd. Het verbod op „be
wijs van horen zeggen" is op
geheven. Delen van het bewijs
van de tenlastelegging mogen
op de verklaring van slechts
één getuige steunen en de ano
nieme getuigen mogen van de
Hoge Raad bewijskrachtige
verklaringen leveren. Volgens
de drie auteurs heeft de licht
zinnigheid van de Hoge Raad
zich als een golf voortgeplant
in heel het gerechtelijke sy
steem via de gerechtshoven.
rechtbanken en rechter-com
missarissen naar het openbaar
ministerie en de opsporings
ambtenaren.
De drie deskundigen menen
dat het risico van ernstige fou
ten systematisch in de straf
rechtelijke regels ligt besloten.
Zij pleiten dan ook voor de ver
andering van een deel van de
regels en gewoonten in het
strafprocesrecht.
SUSKE EN WISKE - LAMBIK BABA
Standaard U<g»v«n|/W«v«ry Productions
Nucleaire geneeskunde
steeds belangrijker
UTRECHT - Nucleaire ge
neeskunde - een onderschat
specialisme - wordt steeds be
langrijker bij de opsporing van
verschillende soorten kanker.
Prof.dr. E. Krenning zei dat
vandaag in zijn oratie die hij
hield twee jaar na aanvaarding
van het bijzonder hoogleraar
schap aan de Erasmus Univer
siteit Rotterdam. Zo is een
hoog percentage borstkanker-
tumoren met deze methode
zichtbaar te maken. Heel re
cent blijkt ook 90 procent van
de patiënten met lymfeklier-
kanker goed getest te kunnen
worden. Dat is belangrijk om
dat naar schatting 5 tot 10 pro
cent van de aidspatiënten deze
vorm van kanker zal ontwikke
len. Het werken met radioac
tieve stoffen is niet echt nieuw.
Veel mensen lijken er een
soort natuurlijke angst voor te
hebben. Volkomen ten onrech
te, vindt Krenning, omdat de
stralingsdoses in dc genees
kunde ongevaarlijk zijn.
.ADVERTENTIE
In apnl niet één pnjs van 5 ton. maar twee pn/zen van
5 ton netto m de Staatsloten/ Koop dus snel loten, het kan t/m
dinsdag 14 apnl bij de bekende adressen.
Die staan in de Gouden Gids onder het kopje 'Staatsloten/
Of bel 06 -9595 (50 a p/ml
GEEN MOOIER LOT DAN 'N STAATSLOT.
Idoor
ERIK HUISMAN
De 'musts' blijken bij een be
zoek aan de kiosk niet te ont
breken in de weekbladen.
Maar Turkije. Amerikaanse
en Britse verkiezingen, het
verloren Indië en de gebrui
kelijke snippers politiek
overheersen (gelukkig) niet
in de ditmaal erg van elkaar
verschillende weekbladen.
Elsevier pakt stevig uit met
'Dossier ABP'. Vrij Neder
land onderscheidt zich met
kickboksen, De Groene roert
de tamtam over de komst van
de Messias, terwijl Hervormd
Nederland op visite gaat bij
hel paar Kuhr/De Boer en
HPIDe Tijd Herman Vuijsje
over anti-kerkelijkheid laat
praten.
De sociale diensten worden
harder. Het gaat zakelijker
toe, de werknemers blijken
on verzettel ijker jegens
cliënten. Er mag ook meer:
kortingen op de uitkering
voor de echte eigenwijzen,
geen bijstand voor school
verlatende Hagenaars, kort
om voelen voor wie weigert
te horen. Dat vraagt om een
uitleg. VN laat de directeu
ren van sociale diensten in
Den Haag. Amsterdam. Rot
terdam. Breda. Utrecht en
Leeuwarden drie pagina's
lang aan het woord over het
gevoel belazerd te worden,
bijklussen, cultuuromslagen
en voldoening. Als er een
omaatje aan de balie staat,
dan kruipt echter de barm
hartigheid weer omhoog.
VN nam verder een duik in
een vanouds harde wereld,
die van het thaiboksen. Kor
te samenvatting van deze
sport: zolang spugen, bijten,
schelden, kopstoten en vin
gers in de ogen steken wor
den vermeden, is alles toege
staan, niet alleen binnen de
ring, maar ook erbuiten. De
'sport' wordt bedreven door
mannen en vrouwen. Deze
hardste vorm van kickbok
sen heeft een slechte naam
te verliezen, zo blijkt. „Ook
knie- en elleboogtechnieken
naar het hoofd zijn toege
staan". Desondanks heeft
VN het over 'De Nieuwe Gla
diatoren'. Je kan met thai
boksen „alles blesseren wat
je blesseren kunt", geld win
nen met wedstrijden, al
wordt er soms mee gesjoe
meld door trainers die hun
pupillen soms „verrot schop
pen". Het 'foute' imago zit de
toppers echter dwars.
HN ging op visite bij Lenny
Kuhr en haar levenspartner
Herman Pieter de Boer. Len
ny werd joods en ging zich
verdiepen in de kabbala, de
geheime joodse leer. De Boer
heeft ooit in een klooster ge
zeten. Hij stak er elke dag
een kaarsje aan. Het geloof
en de kerk speelden bij het
gesprek dus een belangrijke
rol. Kuhr gelooft heilig in
reïncarnatie. Lenny: „Joodse
ingewijden geloven erin. Ik
ook. Alleen hoe en wat er
nou gereïncarneerd wordt,
daar kan ik niet direct ant
woord op vinden". Volgens
haar is het ingewikkelder
dan mensen zich vaak voor
stellen. „Het wordt te ge
makkelijk geloofd. Dieren
reïncarneren weer als dieren
bijvoorbeeld, omdat die een
groepsziel hebben. Mensen
hebben een individuele ziel
en staan dus hoger". De Boer
toont zich van een gevoeli
ger kant. „Kerken zijn leeg
op hun mooist. Die serene
stilte die je ook wel eens aan
treft bij een vredige dode".
Hans Jansen verhaalt over
de magnifieke cultuurhisto
rische expositie 'Jüdische
Lebensweiten', die thans in
Berlijn wordt gehouden.
Niet de jood als slachtoffer
staat centraal, maar als dra
ger van de Europese cultuur.
„Het wordt de bezoeker dui
delijk dat de Europese be
schaving door de genocide
op zes miljoen joden ernstig
werd verminkt". Na Ausch
witz schijnt Europa Europa
niet meer geweest te zijn.
Liefhebbers van Old Shat-
terhand en Winnetou wor
den in HN bijgepraat over
wat je zoal kunt oplopen van
veel Karl May lezen.
Adriaan van Dis wilde on
langs van Bill Bruford
(schrijver en hoofdredacteur
van het literaire non-fictie
blad Granta) weten of schrij
vers over het 'echte leven'
mogen liegen. Bart Rijs
dacht meteen: jaja, moet Van
Dis nodig vragen Van Dis
loog dus ergens in zijn non-
fictioneel oeuvre? Oordeel
zelf. Pater Hans en pater
Dik. die figureren in Van
Dis' roman 'In Afrika', weten
inmiddels hoe de waarheid
liegt.
Ook pater, maar dan anders:
Pronks paternalisme. J.A.A.
van Doorn wijst de minister
van ontwikkelingssamen
werking er even op dat hij
misschien wel gelijk heeft,
maar dat dat niet hetzelfde is
als gelijk krijgen. Dat was
het niet in de jaren 1945-
1949, niet in 1962 en ook
thans niet.
Herman Vuijsje - ex-HP-ver-
slaggever, socioloog, sociaal
democraat en ook nog at
heïst - zei de laatste tijd alle
maal positieve dingen over
kerk en godsdienst. Volgens
hem is er in de steeds harde
re en individualistischer sa
menleving „natuurlijk" nog
een rol weggelegd voor kerk
en godsdienst. „Wat is er in
Herman Vuijsje gevaren? Is
hij op zijn oude dag be
keerd? Heeft de pelgrim
stocht die hij onlangs maak
te hem van streek gemaakt?
Of is hij gewoon het spoor
bijster geraakt na de val van
het communisme?", vroeg
Bert Bukman zich af. Tijd
om daar in een Amsterdams
café met Vuijsje zelf over te
gaan bomen, meende Buk
man. „Anti-kerkelijkheid is
inopportuun", tekende Buk
man onder meer op tijdens
het verder in minder hoog
dravende taal verlopen inter-
Op 14 april is het zover. Dan
arriveert de Messias. En wel
te Brooklyn in de Ameri
kaanse stad New York. De
Lubawitschers in Brooklyn,
een stroming van orthodoxe
joden, geloven het vast en
zeker. En als iedereen nou
maar zijn mitswes doet (een
God welvallige daad of ge
bod dat wordt nageleefd) dan
wordt het steeds zekerder.
Max Arian, die een kijkje bij
de bebaarde en in het zwart
geklede Lubawitschers nam,
hoopt het met hen; hij gunt
ze de komst van de Masjie-
ach alias de Moshiach van
harte. Maar elk geloof ver
toont wel een twijfeltje. Ne
derlander Shmuel op de
vraag of hij na zijn studie in
Brooklyn terugkeert naar
hier: „Geen idee. Ik hoop dat
de Masjieach morgen komt,
dan gaan we allemaal naar
Israël. Maar je moet het al
tijd van twee kanten bekij
ken. Je moet altijd willen dat
de Masjieach elke seconde
kan komen en daarop voor
bereid zijn, maar ik heb toch
een vliegtuigticket gekocht
om met Pesach naar mijn ou
ders in Nederland te gaan".
Ronduit schitterend is het
essay over 'waarom willen
zwarte schrijvers zo ontzet
tend slim zijn'. Vind ik. Anil
Ramdas neemt zichzelf, de
boeken 'De kleur paars' en
'Slavenroute' en de schrij
vers ervan. Alice Walker en
Carles Johnson, onder de
loep.
Onder de kop 'Welkom. Het
architectonische* wonder
kind van Aad Kosto' wordt
het grenshospitium voor
kansloze asielzoekers in Am
sterdam Zuidoost door Eve
line Brandt en Anil Ramdas
steen voor steen afgebroken
in een gesprek met onder
meer de architecten. „Men
sen zitten niet meer als mui
zen in een kooitje". Zoals op
Schiphol-Oost. Maar een
kooitje blijft het wel.
In 'Dossier ABP' recon
strueert Elsevier de nieuw
ste ABP-affaire. Het zand dat
ABP-hoofddirecteur Gos
lings het bestuur, de beleg
gingscommissie en de bui
tenwacht in de ogen strooide
wordt met forse streken ver
wijderd. Voor de smullers
van tragisch verlopende
groot-geld-geschiedenissen.
Bij een ander verlies, Indië
dat andermaal verloren ging,
wordt ook stil gestaan. Niet
overigens op pagina 28, maar
zes kantjes verderop. Pronk
krijgt er van Elsevier onge
zouten van langs met als
trefwoorden: naïviteit, op
straat gezet, inspecteur-ge
neraal en vingers op de zere
plek. Hoogleraar compara-
tieve (vergelijkende) sociolo
gie Jan Breman verklaart in
een kadertje dat het 'nu'
sterk verband houdt met het
'toen'. „De geprikkelde ver
houding tussen Nederland
en Indonesië komt voort uit
het onverwerkte verleden
van beide landen".
Jan van Houwelingen steekt
de hand in eigen CDA-boe-
zem. De C van de afkorting
heeft volgens hem nu de
functie van broodzak, terwijl
het de werking moet hebben
van zuurdesem Hij wil een
herzuiling van het politieke
bestel.
