ongaarse fluitiste Anna Garzuly
ünnares internationaal concours
Jan Cremer wint geding
om afbeelding schilderij
Beveiling musea volstrekt onvoldoende
Amati kwartet,
een frisse wind
,iAaQowianl
KUNST/RTV
15
Kitty Courbois centraal op Nederlandse Filmdagen
Schilderij 'Who's afraid'
blijft voorlopig in depot
[ffllip Tayhr veroverde de ruimte
Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!
VRIJDAG 27 MAART 1992
nflr Walker overleden
GELES - De Amerikaanse actrice
/alker is woensdag op 69-jarige leeftijd
[gkanker in haar woonplaats Los Ange
leden.
vooral bekend door de vertolking van
in joodse moeder in de de televisieserie
>lours' en haar optreden als de huis-
Mildred in 'McMillan and Wife'. Voor
in Mcmillan and Wife werd ze drie keer
neerd voor een Emmy Award (in 1973,
1975). Haar rol in de in de VS populaire
>serie 'Rhoda' leverde haar in 1975
is een Emmy-nominatie op. Ook in
Ie, rie speelde de kleine actrice de rol van
joodse moeder. Walker regisseerde
'halve een aantal toneelstukken regis-
Fnze afleveringen van onder andere 'The
yler Moore Show' en 'Rhoda'. Ze speel-
en aantal films, waaronder 'Murder by
e bfcit 1976.
din
Kitty Cjurbois
UTRECHT Het film-oeuvre van
de actrice Kitty Courbois staat cen
traal in één van de speciale pro
gramma's van de Nederlands
Filmdagen, die van 24 september
tot en met 2 oktober in Utrecht
plaatsvinden.
Courbois debuteerde in 1963 in 'Hel
den in een Schommelstoel' van
Frans Weisz. De Nederlandse Film
dagen heeft dit gisteren bekendge
maakt.
Het hoofdprogramma van de Neder
landse Filmdagen bestaat uit 25 pre
mière-films en hoogtepunten uit het
afgelopen filmseizoen. In totaal wor
den 160 Nederlandse speelfilms, kor
te films, documentaires en animatie
films vertoond die de afgelopen
twaalf maanden verschenen.
Ook zal er een thematisch retrospec
tief Theater Film zijn, waarbij aan
dacht wordt besteed aan de verbin
dingen tussen acteurs bij theaterge
zelschappen en films. Centrale films
zijn onder meer afkomstig uit de in
vloedssfeer van Hauser Orkater ('En
tree Brussel' en 'Abel'), het Werkthe
ater ('Opname' en 'Een zwoele zo
meravond') en Toneelgroep Amster
dam ('Afzien' en 'Leedvermaak').
Verder staat een retrospectief op het
programma dat is gewijd aan de cine
ast Adriaan Ditvoorst die vijf jaar ge
leden overleed. Hij heeft films ge
maakt als 'De blinde fotograaf, 'Pa
ranoia', 'De mantel der liefde' en 'De
witte waan', waarin de acteur Thom
Hoffman een hoofdrol speelt. Hoff
man maakt op dit moment een docu
mentaire over Ditvoorst, die tijdens
de Filmdagen haar première zal bele
ven.
De Vakprijs wordt dit jaar toegekend
in de sector montage. Daaraan zal
ook een driedaags seminar worden
gewijd, waarbij aan de hand van re
cente praktijkvoorbeelden de mon
tagestijl van zes Nederlandse cutters
onder de loep wordt genomen. Het
seminar heeft de titel 'Snijden in Ne
derlandse speelfilms' meegekregen.
AMSTERDAM - Het omstreden schilderij 'Who's Afraid of Red.
Yellow and Blue III' van de Amerikaanse kunstenaar Barnett
Newman, blijft voorlopig in het depot van het Stedelijk Museum
in Amsterdam. Een woordvoerster van de gemeente heeft dit gis
teren meegedeeld.
Het schilderij dat na de restauratie door de Amerikaan Daniel
Goldreyer in opspraak raakte, werd half november uit één van de
zalen van het museum verwijderd wegens de tentoonstelling
'Wanderlieder'. Na afloop van deze expositie zou het doek weer
in het museum terugkeren. Volgens de woordvoerster blijft de
Newman voorlopig in het depót, in verband met het onderzoek
van het Gerechtelijk Laboratorium naar de restauratiewerk
zaamheden. Woensdag stelde het hoofdstedelijke college voor
het laboratorium een vervolgonderzoek te laten uitvoeren. Op 1
april moeten de raadsfracties zich over deze raadsvoordracht van
B en W uitspreken. Hoelang het schilderij nog in het depót blijft
is onbekend.
nde
.t e
>r ti i
an het Scheveningen Inter-
1 Fluitconcours met vijf fina-
•geleiding door het Noord-
philharmonisch Orkest on-
van Lucas Vis. Woensdag-
i Tjavond, Circustheater, Sche-
Jor
Ianhager
JNINGEN - Na
ontvangst nemen
?t minder dan vier
en na het maken
i reeks foto's en in-
rs werd het de 21-ja-
[ongaarse fluitiste
Jarzuly gisteravond
Scheveningse Cir-
ÜCI1 ater even te mach-
Deifanen van vreugde
Eujotie stroomden over
ei^nge meisjesgezich-
het snikken
tei ze: „Ik wil nu
ouders in Hon-
v Dellen".
uitb iders kregen te horen
3rcj na de tweede finale-
sec van het Scheveningen
tionaal Fluitconcours
leelde tweede prijs in
jn jst mocht nemen, plus
geelde persprijs, plus de
ei or de beste uitvoering
t door Loevendie ge-
ons n verplichte werk
r ons'> Plus prijs voor de
Ma'rtolking van Sequenza
ten rio. De tweede prijs
marl eerste prijs werd dus
aldu gereikt - en de pers-
lest zij delen met de Is-
Eyal Ein-Habar.
;k doorgestoken kaart:
vaP. ^nationale jury komt na
1Q p
cha
Anr Garzuly won met vier prijzen het Internationaal Fluitconcours. Op de oorkonde die zij toont staat ten
onichte 'First Prize', want er werd geen eerste prijs uitgereikt.
FOTO: FREDERIK COENRAAD
de'oorrondes, de halve finales
eide finales tot de beslissing
d. Anna Garzuly en Eyal Ein-
Ebar niet in aanmerking ko-
isn voor de eerste prijs, maar
at zij de tweede prijs moeten
alen. De vijf vertegenwoordi-
ers van Nederlandse dagbla-
len die gezamenlijk de mu-
riekpers-jury vormen (een jury
waarvan uw scribent voorzitter
mocht zijn) komen na lang be
raad tot de beslissing, dat de
persprijs niet toekomt aan één,
maar aan twee kandidaten:
Anna Garzuly en Eyal Ein-Ha
bar.
Het is een goede zaak, dat de
jury besloot de eerste prijs niet
toe te kennen. Anna Garzuly
speelde in de halve finales de
engeltjes uit de hemel, in de fi
nale reikte zij echter niet zo
hoog. Het niet toekennen van
die eerste prijs betekent niet,
dat het niveau van het totale
concours onvoldoende was, in
tegendeel, het betekent dat de
eerste prijs uitsluitend en al
leen toegekend moet worden
als één van de kandidaten de
absolute uitblinker is. Die uit
blinker was er niet, maar dat
neemt niet weg dat Garzuly en
Ein-Habar voortreffelijk werk
hebben geleverd.
Finalist teveel
Zoals in deze kolommen al
eerder is betoogd: het aantal
van vijf finalisten is om meer
dan één reden teveel. Zoals ik
na de halve finales reeds heb
geschreven verdiende het spel
van San Qing Chen geen fina
leplaats. Het wekte dan ook
verbazing dat de jury hem toe
liet, het was teveel eer. Wat ge
beurde in de finale? San Qing
Chen speelde woensdagavond
met name de werken van Mo
zart (het verplichte concert KV
314) en het gedateerde concert
van Reinecke spanningsloos,
droog en saai. De jury kreeg nu
een koekje van eigen deeg,
San Qing Chen zat gisteravond
met lege handeh op het Circus
theater-podium. Niet helemaal
met lege handen, hij kreeg een
oorkonde. Maar toch! Dat pro
bleem is simpel te voorkomen:
kies vier finalisten want er zijn
vier hoofdprijzen (afkomstig
van de vier hoofdsponsors: de
Nationale-Nederlanden, Ar
thur Andersen en Co, NCR Ne
derland en Gestetner) en iede
re finalist is dus verzekerd van
een prijs.
Nerveus
De Duitse Verena Lutz (22) was
woensdagavond wel bijzonder
nerveus, maar zij liet het pu
bliek genieten van levendig en
spontaan spel. 'Strands' speel
de zij verrassend, in Mozart
liet zij teveel nootjes vallen en
een deel uit het Reinecke-con-
cert speelde zij onderhoudend
maar zij was niet in staat het
De vijf prijswinnaars (met bloemen) van het Internationaal Fluitconcours werden na afloop uitvoerig ge-
filmd en gefotografeerd.
FOTO: FREDERIK COENRAAD
gespeeld, al was het aantal ha-
chelijké momenten niet gering
en de begeleiding te fors. Na
tuurlijk hoort bij een concours
in Scheveningen het Residen
tie Orkest te begeleiden. Naar
verluidt zullen hierover bin
nenkort de eerste besprekin
gen tussen het RO en de Ada-
ma Zijlstra Stichting plaats
vinden.
Morgenavond wordt in het Cir-
qustheater het slotconcert ge
geven. Op het programma: 'Le
Tombeau de Couperin' van Ra-
vel, het fluitconcert van Ibert
door Eyal Ein-Habar, 'Strands'
door Anna Garzuly die de
avond zal besluiten met het
concert KV 314 van Mozart. Dit
concert is overigens alleen toe
gankelijk voor genodigden.
zwakke werk te redden. Haar
aandeel werd beloond met de
vierde prijs. De derde solist op
deze avond was Eyal Ein-Ha
bar (20) die met zijn spel tot
luisteren dwong. Het deel uit
het Ibert-concert dat hij ver
tolkte klonk lichtvoetig, vir
tuoos en stralend, Mozart
kwam muzikaal over het voet
licht en Loevendie's werk
kreeg bij hem een enigszins
mysterieus karakter. Gister
avond trad als eerste de Rus
Evgeny Brokmiller (21) op.
Fluitbouwer Eva Kingma zegt
over zijn instrument: „Het is
werkelijk brandhout. Het is
echt een wonder dat die jongen
op dat instrument nog zo onge
looflijk mooi kan spelen". Zijn
spel in de finale bleef achter bij
de prestaties die hij leverde in
de halve finales. Hij kreeg van
de jury de derde prijs. Tenslot
te Anna Garzuly die in de hal
ve finale iedereen op de knieën
kreeg met haar Bach- en Bor-
ne-vertolkingen. 'Strands'
werd door haar ritmisch vrij
gespeeld, maar zij wist de juis
te sfeer op te roepen. Zij maak
te het werk tot een boeiende
belevenis. Mozart speelde zij
elegant en in het Nielsen-werk
leverde zij een knappe en mu
zikaal welsprekende prestatie.
Hachelijke momenten
De vijf finalisten werden bege
leid door het Noordhollands
Philharmonisch Orkest onder
leiding van Lucas Vis. Geen
eenvoudige opgave. Over het
algemeen werd redelijk goed
jeest
i0-12.|ylor 'Flying Solo'. Korz>
gisteravond. Herhaling»
ikfjotert'"
u
0 er
delboy
lischfianser leeft de wen£>s
(behaarde te komen ejzo
algelijk door het hht-
ver)0p zweven. Uiteflrd
imatufd de wet van de z^ar-
lie is i' deze plastischellu-
techek
soorten sprcgen,
Me best getrainddan-
net een balknetje
<en «bijna bedriegli, lang
i, kiejht blijft. SlaagtU erin
ook de ondPenen
meer malen tegen elkaar te
slaan, dan begint hij op een vo
gel te lijken. Maar zelfs bij een
achtvoudige kuitenflikker is
zijn terugkeer op de aarde
even nabij als onafwendbaar.
De danser Philip Taylor, mo
dern geschoold en reeds de
maker van enkele goed ge
structureerde balletten, heeft
het Nederlands Danstheater
verlaten. Hij wil op eigen be
nen staan, de vleugels uit
slaan, het luchtruim, d.w.z. een
nieuw artistiek leven kiezen.
Zijn 'Flying Solo' is daartoe
een eerste, lichtvoetige ver
kenning. Het Haagse Korzo
was zijn eerste startplaats en
een vernuftig ingerichte hut-
idieiiet welkom op Witte Huis
rsHUi
De Britse schrijver Salman Rushdie is woens-
tenbuLj-jg, door Amerikaanse senatoren nadat hij de VS had
!,ing toen jn zaak beter te bepleiten. Het Witte Huis liet ech-
mo# R'hdie niet te zullen ontvangen omdat dat „misver-
diens" zokunnen wekken.
k vani, oiergedoken sinds wijlen de Iraanse ayatollah Ruhol-
rjnei in 1989 een doodvonnis over hem uitriep en een
loir op zijn hoofd zette, dook dinsdag op in de VS ter
van de verschijning van zijn omstreden 'Duivels-
i iperback.
de schrijver door de Senaatscommissie voor bui-
voor de lunch uitgenodigd. Dat gebeur-
AMBltij in een redevoering had geklaagd over tanende be-
voor zijn lot en had gezegd dat een ontmoeting met
Iers zonder opgaaf van overtuigende redenen was af-
1 174, roep de Amerikaanse regering op zich te laten zien,
:N „Tiend van de vrijheid te zijn", zei Rushdie. De senato-
3nifn vervolgens Rushdie alsnog uit te nodigen. „We kun-
nbuitenlandse politiek bedrijven", zei senator Patrick
'iar we kunnen wel voor onze eigen grondwet opko-
- St>c
Marlin Fitzwater van het Witte Huis zei dat presi-
Rushdie niet zou ontvangen en noemde de Brit „ge-
torijver die interviews houdt en rondreist zoals schrij-
koffer, lange sjaals aan zijn
handen en een golvende man
tel om zijn schouders onder
steunden zijn narcistische po
gingen. Het belangrijkst was
echter, dat Taylor zijn perfect
danserslichaam volledig onder
controle heeft, waardoor hij
erin slaagt het publiek zijn il
lusie van het overwinnen van
de zwaartekracht te laten mee
beleven.
Het fraaie decorontwerp van
Norman Perryman droeg ertoe
bij dat dit debuut ten dele als
magisch kon worden onder
gaan. Dat zal de liefhebber zelf
moeten gaan zien, want dans-
taal laat zich vrijwel niet om
zetten in krantetaai.
D'Ancona versoepelt
eisen voor
commerciële omroep
RIJSWIJK Binnenlandse
commerciële omroepen hoe
ven pas na een periode van ne
gen maanden tot een jaar te
voldoen aan de eis dat het pro
gramma bij zestig procent van
de kabelaansluitingen per pro
vincie kan worden ontvangen.
Dat heeft minister D'Ancona
van WVC gisteren de Tweede
Kamer in een brief laten we
ten.
Een commerciële omroep kan
nu alleen met uitzendingen
beginnen als aan die norm
wordt voldaan. Volgens D'An
cona hebben Radio Noordzee
Nationaal (Nederlandstalige
muziek) en Free Choice TV
(commerciële omroep en abon-
nee-tv ineen met overwegend
aandacht voor speelfims) grote
moeite aan die verplichting te
voldoen. Kabelbeheerders ne
men een afwachtende houding
aan. Verder moeten voor Free
Choice TV de kabelnetten ge
schikt worden gemaakt voor
breedbeeld-televisie. Om in
troductie van binnenlandse
commerciële omroep daadwer
kelijk mogelijk te maken,
moet volgens D'Ancona de im
passe worden doorbroken. De
spreidingseis treedt dan ook
pas een jaar later in werking.
Voldoet een omroep op dat mo
ment niet aan de norm, dan
kan het Commissariaat voor de
Media de toestemming intrek
ken. Voor de uitzending moet
een omroep wel kunnen aanto
nen
dat het daadwerkelijk een pro
gramma
voor de landelijke omroep be
treft.
I FOTO: PERS UNIE
ASSEN - De firma Reproscan
BV uit Meppel moet de pro-
duktie en verspreiding van
stropdassen waarop het schil
derij Tulips '90 van Jan Cre
mer staat afgebeeld met on
middellijke ingang staken. Bo
vendien moet het bedrijf zor
gen dat tussenhandelaren en
fabrikant alle dassen bij Cre
mer afleveren. Voor iedere
stropdas die in de handel blijft
moet Reproscan een dwang
som aan de ontwerper betalen.
Dit heeft de president van de
rechtbank in Assen mr. E.J.
Anneveldt gisteren in een kort
geding bepaald. Cremer had
het geding tegen Reproscan
aangespannen omdat het be
drijf weigerde de produktie te
staken na een sommatie daar
toe.
Cremer stelt dat Reproscan het
ontwerp qua kleurstelling en
compositie heeft verminkt.
Met name het rood zou afwij
ken van het oorspronkelijke
ontwerp. Eind 1990 sloot de
kunstenaar een overeenkomst
met Reproscan waarbij hij toe
stemming gaf Tulips '90 als
ontwerp te gebruiken voor een
beperkt aantal als relatiege-,
schenk bedoelde stropdassen.
De president van de Assense
rechtbank is van oordeel dat
de handelwijze van Reproscan
niet door de beugel kan. Het
bedrijf mocht niet zonder
goedkeuring van de ontwerper
tot produktie overgaan
Het Amati Kwartet met werk van Ver
di, Szymanowsky en Beethoven. In
Diligentia Den Haag, gisteravond.
De Stichting voor Kamermu
ziek had voor zijn laatste con
cert in de A serie een verras
sing in petto met een kwartet
dat nog niet eerder in Diligen
tia optrad, het Amati Kwartet.
Dit nog vrij jonge Duitse kwar
tet begon zijn carrière in 1981
en heeft sindsdien snel inter
nationaal naam gemaakt, met
name op het gebied van de ver
tolking van hedendaagse en
zelden gespeelde muziek. Hoe
wel velen het strijkkwartet van
Verdi in e waarmee het concert
gisteravond werd geopend,
niet bleken te kennen, wordt
het toch wel regelmatig ge
speeld en was diezelfde och
tend nog via de klassieke ra
diozender uitgezonden. Het
Amati Kwartet heeft de nuch
tere aanpak van de muziek
mens van deze jaren. De war
me melodieën met reminis
centies aan onder andere Aïda
zongen dus wat minder maar
de structuur van deze vitale
muziek en al zijn contrasten
werden haarfijn blootgelegd.
Interessant en vooral prettig
was de kennismaking met Szy-
manowsky's tweede kwartet
op.56 met in het snelle mid
dendeel een geweldig samen
gebalde kracht en heftige te
genstellingen waarin ineens
een stukje Poolse folklore kon
doorklinken. Daar, meer dan
in beide langzame hoekdelen
deed deze muziek aan die van
Bartok denken. De enige die er
in solistische passages wel
eens uitsprong was de cellist
die daarin meer persoonlijk
heid legde dan de primarius.
Aan de andere kant was hij in
zijn attaque in heftige passa
ges weieens wat al te direct.
Dat kwam enige malen tot ui
ting in Beethovens lange
kwartet in F op.54/1. Ook voor
dit eerste kwartet van de vijf
die Beethovens zogenaamde
middenperiode uitmaken en
die onder meer door een zeer
persoonlijke dialoog worden
gekenmerkt gold dat de uit
voering fris en vitaal was en in
technische zin perfekt afge
werkt. In de snelle delen wer
den de tegenstellingen tussen
de stemmen onderling en tus
sen de verschillende passages
stevig aangescherpt. In het
edele adagio miste ik echter de
diepgang in de frasering en
een zekere verhevenheid. Dat
laatste lijkt niet helemaal te
passen bij deze vier hoogbe
gaafde jonge musici van de ja
ren tachtig, drie mannen en
(een wouw, driemaal raden
ja natuurlijk in de rol van twee
de violiste! Met hun prachtige
Italiaanse instrumenten en
hun frisse aanpak zijn zij be
paald een aanwinst voor de
naar steeds nieuwe ervaringen
zoekende kwartetliefhebber.
DEN HAAG - De Neder
landse musea moeten hun
collecties beter registre
ren. Vaak staan waarde
volle stukken niet goed
omschreven. Dit blijkt uit
het rapport 'Veiligheids
zorg in Nederlandse mu
sea', een inventarisatie
van de afdeling criminali
teitspreventie van het mi
nisterie van justitie.
Volgens directeur H.W. Brink
man van de Nederlandse Mu
seumvereniging, die betrok
ken was bij het onderzoek,
moet dit verbeteren: „Als je
niet weet wat je hebt, weet je
ook niet wat er weg is". Brink
man stelt echter dat de duur
dere collectiestukken wel goed
zijn geregistreerd. „Maar za
ken die minder duur zijn, kun
nen wel een grote cultuur-his
torische waarde hebben".
De Nederlandse musea wor
den volgens het rapport overi
gens niet extreem vaak en
hard getroffen door vernieling
en diefstal. Toch valt er aan de
zorg voor de veiligheid nogal
wat te verbeteren. De laatste
jaren is, mede door een aantal
geruchtmakende kunstroven,
de ongerustheid van de autori
teiten over de veiligheid in de
musea gegroeid. Dit heeft ge
leid tot aanpassingen van de
beveiliging in de getroffen mu
sea. De meerderheid van de
musea schat echter, blijkens
de inventarisatie, dat de kans
op incidenten de afgelopen vijf
jaar gelijk is gebleven.
Slachtofferschap
Zestig procent van de musea
heeft de afgelopen vijf jaar in
cidenten gemeld, maar dat be
trof voornamelijk onopzettelij
ke gebeurtenissen als techni
sche problemen. Als opzettelij
ke incidenten worden diefstal
uit de expositieruimte en ver
nieling het meest genoemd. De
onderzoekers achten het slach
tofferschap van musea echter
niet extreem hoog.
De zorg voor de veiligheid is
onvoldoende in het beleid van
de museumdirecties opgeno
men, stelt het rapport. Zo heeft
slechts een klein deel van de
musea personeel dat zich in de
eerste plaats bezighoudt met
veiligheid. Van dat personeel
heeft maar weer een enkeling
een passende opleiding. De lei-
ding van de musea ontbeert
overigens zelf vaak de beno
digde kennis. Volgens Brink
man van de Nederlandse Mu
seumvereniging is dit niet „op
merkelijk" vanwege de krappe
budgetten waarmee veel mu
sea werken.
Volgens de onderzoekers ver
dient het aanbeveling te ko
men tot een nationale, maar
nog liever internationale, risi
cokwalificatie voor musea.
Daaraan kunnen minimumei
sen worden verbonden. Pas als
die er zijn, kan een objectief
oordeel over de veiligheid van
de mu^ea worden geveld.
