Nieuw onderzoek naar restauratie schilderij Newman Rotterdams orkest verhoogt toegangsprijzen drastisch Nieuwe krant met televisieverslag van gisteren Beeld van Nederland' op video voltooifé KUNST/RTV fa Achtjarige winnaar pleegt plagiaat bij poëziewedstrijd Joodse organisatie wil maatregelen tegen racistische muziek Salman Rushdie vreest afname van belangstelling Barok in de spiege Ccidóc Goma/nt DONDERDAG 26 MAART 1992 Ierse president naar Haags Beckett Festival DEN HAAG De Ierse president Mary Robinson gaat het Samuel Bec kett Festival in Den Haag met haar aanwezigheid opluisteren. Op woensdag 15 april brengt zij in de Koninklijke Schouwburg een bezoek aan een tentoonstelling over haar in 1989 overleden landgenoot. Robinson komt overigens niet alleen voor Bec kett naar Nederland. Ze is op ge noemde datum toch hier om de Euro pese Media Prijs in ontvanst te ne men. Het Beckett Festival wordt van 8 tot en met 18 april gehouden. In bijna alle Haagse zalen wordt er door gezel schappen uit binnen- en buitenland aandacht aan de Nobelprijswinnaar besteed. Idoor KARIN SWIERS DEN HAAG Stefan de Koning (8) uit Schiedam, de winnaar van de poëziewedstrijd van de Stichting Werelddag Kinderen en Poëzie, heeft plagiaat gepleegd. Hij leidde de professionele jury om de tuin met een vers van de dichteres Nannie Kuiper. Afgelopen zondag werden de prijzen uitgereikt aan de 150 bes te jeugddichters. Diezelfde dag kreeg voorzitter M. Westbroek van de stichting al een telefoontje van „een meisje" met de mededeling dat het gedicht overgeschreven zou zijn. Een dag later belden „een school en een Zeeuwse krant met dezelfde boodschap, mijn haren gin gen recht overeind staan. We heb ben juist alles gedaan om dit te voor komen. We vonden het wel een mooi gedicht voor zo'n jong kind, maar uit ervaring weten we dat kinderen dit kunnen", vertelt Westbroek. Ste fan moet zijn boekenpakket inleve ren bij zijn schoolbibliotheek en zijn oorkonde bij de stichting. Een nieu we prijswinnaar wordt niet aange wezen. „We hebben 20.000 gedich ten gekregen, die kunnen we niet opnieuw gaan selecteren. Boven dien verschillen de eerste en tweede prijs niet qua geschenken. Het gaat alleen om de eer". Nederlandse fans Milli Vanilli krijgen geen schadevergoeding HILVERSUM - Kopers van de platen van de popgroep Milli Vanilli kunnen in Nederland geen aanspraak maken op een schadevergoeding. In Verenigde Staten is dat wel het geval. Daar bepaalde een rechter in Chicago dat Arista, de platen maatschappij van de groep, een schadeclaim ingediend door zo'n 80.000 mensen, moet uitkeren. Het gaat om een bedrag van bijna 750.000 gulden. Een woordvoerster van Ariola, Milli Vanilli's platenmaat schappij in Nederland, stelt dat er in ons land geen vergoe ding zal worden uitgekeerd, omdat er ook geen schadeclaim is ingediend. De rechtbank in Chicago heeft nu bepaald dat de kopers voor elke gekochte compact disc drie dollar, voor elke cassette en elpee twee dollar en elke single een dollar kunnen terugkrijgen. Bezoekers van concerten kunnen vijf procent vaft de toegangsprijs opeisen. Fab Morvan en Rob Pilatus vielen twee jaar geleden door de mand, toen bleek dat zij de platen van Milli Vanilli niet zelf hadden ingezon gen. Het duo had een hit met 'Girl you know it's true'. NEW YORK - De Joodse organisatie B'nai Birth heeft de Duitse regering gisteren gevraagd om „drastische maatregelen" tegen racistische en antisemitische popmuziek. Volgens de organisatie is er sprake van een „stroom" van dergelijke muziek die in Duits land wordt gemaakt en naar de Verenigde Sta ten wordt geëxporteerd. In een brief aan de Duitse Bondskanselier Hel mut Kohl vraagt de Joodse organisatie om meer neo-nazistische muziek in beslag te laten ne men, die door skinheads in de Verenigde Staten voor propaganda zou worden gebruikt. Extra treinen 1 concert van Hesj UTRECHT - De Nede| Spoorwegen hebben voor de concerten van del Hessel komende vrijdag e[ dag in het Thialfstadion 3 enveen extra treinen in ta Voor het begin van de ui| gen stoppen er tussen hal half acht treinen uit Z\J Leeuwarden op het statioJ ijsstadion. Na afloop vertrekken er var. station vier treinen naar warden en twee treinej Zwolle. Lpi Ook zetten de NS om 2a een extra trein in naar Utnj3 aansluiting geeft op de nalop J nen. rfarla [def AMSTERDAM - Het ge rechtelijk laboratorium in Rijswijk moet een ver volgonderzoek instellen naar de omstreden restau ratie van het schilderij 'Who's Afraid of Red, Yel low and Blue III' van de Amerikaanse kunstenaar Barnett Newman. Dat schrijft het college van B en W van Amsterdam in voorstel brief aan de hoofdstedelijke gemeen teraad, dat op 1 april wordt besproken. Reden van het vervolgonder zoek is dat het onderzoeksrap port van het gerechtelijk labo ratorium dat eind november verscheen, nog een aantal vra gen onbeantwoord laat. Uit dat onderzoek bleek dat de Ameri kaanse restaurateur Daniel Goldreyer het schilderij had overschilderd met een verf soort op alkyde-basis, die zeer moeilijk verwijderbaar is. Het laboratorium had al laten weten dat het zich niet compe tent voelt om de vraag over de duurzaamheid van het slotver nis en de rode „bovenlaag" te beantwoorden. Inmiddels heeft directeur W. Beeren van het Stedelijk Museum, waar het schilderij hangt, in overleg met deskundigen van het Ge rechtelijk Laboratorium en de hoofdconservator en de hoofd restaurateur van het museum besloten van welke delen van het schilderij opniew verfmon sters moeten worden geno men. De restauratie van het schilde rij, dat in 1986 werd vernield, kwam vrijwel direct na terug keer van het werk in het Stede lijk Museum, in opspraak. Res taurateur Goldreyer zou het doek niet gerestaureerd heb ben, maar simpelweg hebben overschilderd. Dat laatste werd in het al genoemde rap port van het Gerechtelijk La boratorium onderschreven. Niet gewenst B en W van Amsterdam stellen dat verder uitstel van de gang van zaken rond de restauratie niet gewenst is. Hoewel het college erkent dat de raadsbe- handeling een zeker risico in houdt voor de vier gemeente lijke medewerkers die Gol dreyer in januari dagvaardde, menen zij toch dat uitstel van een openbare behandeling „niet aanvaardbaar" is. „De consequentie, dat een openbaar raadsdebat mogelijk eerst jaren na heden zou kun nen plaatsvinden omdat juridi sche procedures zo lang kun nen duren, achten wij niet aan- Danlel Goldreyer. de restaurateur van het schilderij 'Who's Afraid of Red, Yellow and Blue III'. FOTO: ANP vaardbaar", aldus het Amster damse college. Goldreyer heeft onder andere van gemeentelijke medewer kers een schadevergoeding ge ëist van in totaal 125 miljoen dollar. Dat de uitkomst van het raadsdebat een effect kan heb ben op het proces, moet „der halve worden aanvaard", aldus B en W. Wat de status van het gerestaureerde schilderij op dit ogenblik is, is volgens het Amsterdamse college nog niet „volledig zeker". Directeur Beeren van het Ste delijk Museum, huldigt het standput dat het doek met de geschiedenis van vernietiging en herstel zijn plaats in de col lectie van het museum moet behouden. B en W volgen de museumdirecteur in dat standpunt, omdat de directie van het Stedelijk bij uitstek is aangewezen om alle artistieke en museale afwegingen te ma ken. Geen eindoordeel Maar omdat nog niet alle vra gen rondom de restauratie zijn beantwoord (bijvoorbeeld over de houdbaarheid van het doek in de huidige staat) wensen B en W van de hoofdstad voorals-, nog geen definitief eindoor deel te vellen. De mogelijk ju ridische stappen die de ge meente-advocaat tegen Gol dreyer kan nemen, zullen tij dens een besloten vergadering van de commissie Cultuur aan de orde komen. ARLINGTON - De Brits- Indiase schrijver Salman Rushdie is gisteren in het openbaar getreden ter gele genheid van de verschijning van zijn 'Satansverzen' in pa perback-uitgave. Het was de tweede maal dat Rushdie de VS bezocht sinds de inmiddels overleden Iraanse ayatollah Ruhollah Khomeini in 1989 zijn boek in de ban deed en een miljoen dollar uitloofde voor degene die de schrijver zou vermoorden. Rushdie, die sindsdien onder bewaking van de Britse politie van het ene naar het andere onderduikadres verhuist, sprak tijdens een bijeenkomst van het Freedom Forum over beperking van vrije menings uiting. Hij zei te vrezen dat de wereld haar interesse in hem verliest en dat de Britse rege ring haar taak om hem te be schermen minder ernstig neemt dan voorheen. „Ik zeg dat niet zomaar", zei Rushdie, zonder te verklaren waardoor hij tot die overtuiging was ge komen. HILVERSUM - Met het op video verschijnen van het vijfde deel van 'Beeld van Nederland' is de vi suele vastlegging van de geschiedenis tussen 1945 en 1970 voltooid. Een aan tal prominente Nederlan ders kreeg gisteren in Hil versum uit handen van NOS-voorzitter Ed van Westerloo symbolisch een video-cassette uitgereikt om dat feit te vieren. De serie, waarvan tweeënhalf jaar geleden, het eerste deel (1945-1950) verscheen, is een indrukwekkende verzameling nieuwsfeiten, die op een intri gerende wijze een beeld van de eerste vijfentwintig jaar na de oorlog geeft. Dat is voor een groot deel te danken aan Phi lip Bloemendal, de stem van het Polygoon-journaal. Hij is, zo'n beetje sinds mensenheu genis, in de weer geweest om de bioscoopbezoeker de laatste nationale en internationale nieuwsfeiten voor te schote len. Philip selecteerde niet al leen het nieuws, maar redi geerde het en schreef er de teksten voor. Op die manier bepaalde hij gedeeltelijk hoe de geschiedenis werd geschre ven. Samensteller Wil de Jong „plunderde" voor 'Beeld van Nederland' het Polygoon-ar chief, waar zestig jaar filmjour- nalistiek ligt opgeslagen. En wie de beelden nu terugziet, krijgt niet alleen een zoete heimwee naar de geur van de bioscoop, maar kan ook vast stellen dat Philip Bloemendal weloverwogen selecteerde en het nieuws met humor bracht. Zo is er in deel drie (1955-1960) een onderwerp over Corine Rotschafer die Miss World werd en horen we Bloemdal zeggen, terwijl de deelnemers de plankier bewandelen: „en in het laatste rechte stuk ging ze alle concurrenten voorbij". Voor Wil de Jong was het een behoorlijke klus om deze „ge schiedenis in bewegende beel den" samen te stellen. Voor de vijf videobanden, die elk an derhalf uur duren en vijf jaar beslaan, had hij de keuze uit 17.000 bewaard gebleven on derwerpen. Ed van Westerloo rekende even snel voor dat het ging om 350 uur film, bij elkaar zo'n 630 kilometer, ofwel de af stand tussen Amsterdam en Kopenhagen. „Er is dus maar twee procent van al het materi aal voor 25 jaar geschiedenis gebruikt". Fiets Bij het gedempt feestelijke ge beuren waren dirigent Theo Olof en atlete Fanny Blankers- Koen aanwezig. De laatste won tijdens de Olympische Spelen (1948) vier gouden medailles. Dat was goed voor de moraal van de Nederlander, die net na de oorlog, bezig was een nieuw bestaan op te bouwen. Van de )d is gemeente Amsterdanjrige Fanny een fiets cadejers. haar prestaties. „Daarbese toen heel erg blij mee'p NC gisteren weten. „WantHeFI< tijd had ik altijd op eeilove fiets moeten rijden". L-y Andere bekende Nedef1-4 1 op het 'feestje' waren dfl de genoemde Corine Rot|)e s' Bert Haanstra, die in T Zli' Oscar kreeg voor 'Gla# hc tuurlijk Philip BloeP13 Uitgever Polygoon Tdg[= International boekt or sen goede resultaten I reeks. Per cassette (def.sp^ deel is 49,95 gulden) z|V dj middels ruim vijfduizc de toonbank van wareij_F|i platenzaken en boeta^ i gegaan. En dat is boveitgj. wachting. „We wisteif belangstelling voor A-|-N2 maar hoe groot die preirL4 r konden we aan het b9L+C de reeks niet zeggen'^— een woordvoerder. „I dat een deel van het sl danken is aan de vidp V die volwassen is geworpT 1 maand geleden nog eens be krachtigd. De schrijver zei te beseffen dat veel moslims in de wereld hem dood wensen. De houding van de Iraanse re gering kwam volgens hem ech ter neer op „professioneel, door de staat gesteund terro risme" en hij riep de Ameri kaanse regering op meer te doen om Iran ertoe te brengen- het vonnis in te trekken. Oud-Polygoon nieuwslezer Philip Bloemendal ontving gisteren van NOS-direkteur Ed van Westerloo deo-cassette met oude Polygoon-journaalbeelden. (rechts) het eerste exemplaar #ctuai e Bernard Haitink leidt zeven concerten van het Rotterdams Philhar- monisch Orkest. FOTO: PHILIPS ROTTERDAM - Met nauwelijks verholen trots maakte de directie van het Rotterdams Philharmo- nisch Orkest gistermid dag bij de presentatie van de plannen voor het nieu we seizoen bekend, dat Bernard Haitink niet min der dan zeven Doelen concerten voor zijn reke ning zal nemen. Op zijn programma de zeven de symfonie van Mahler en de vijfde symfonie van Tsjai- kowski. Nieuws dat minder en thousiast door het publiek ont vangen zal worden is, dat na de prijsverhoging van tien pro cent die dit seizoen is inge voerd, in het komende seizoen de eerste en tweede rang nog eens met vijftien procent ver hoogd zullen worden. De direc tie van het orkest wil duidelijk geld zien. Zo is bij de Neder landse Opera bedongen, dat begeleiding van opera's in het vervolg uitsluitend kan plaats vinden op basis van uitkoopbe- dinging. De Nederlandse Opera lijkt vooralsnog niet bereid die uit koopsommen te betalen, maar volgens directeur Wendela Sandberg komen wij daar wel uit'. Het is duidelijk, concerten met Mstislav Rostropovitsj (18 april 1992), met Jessye Nor man en Edo de Waart (30 okto ber), met Haitink, met orkest en koor van het Kirov Theater onder leiding van Valery Ger- gjev (23 april 1993): dat zijn kostbare produkties. Sandwichformule Het Rotterdamse orkest kan zich weliswaar verheugen in de steun van sponsors, maar de directie heeft vele plannen zoals bij voorbeeld het geven van opera- concerten en van opera-opvoeringen. Het orkest houdt bij de programmering vast aan de zogenoemde sand- wich-formule: hedendaagse composities „verpakt" tussen bekendé werken. Na onder zoek is gebleken, dat van het publiek de helft ouder is dan zestig jaar en dat tien procent jonger is dan vierenveertig jaar Of die cijfers in gunstige zin zijn om te buigen door mid del van die sandwich-formule staat'te bezien. Het publiek zal in ieder geval niet worden ge- .confronteerd met hedendaag se Nederlandse componisten. Noch artistiek leider Kees Hil- len noch chefdirigent Jeffrey Tate waren in staat om de pers vertegenwoordigers gisteren afdoende antwoord te geven op de vraag waarom die Neder landers niet worden gespeeld. „Wij zijn de Nederlandse com ponisten niet vergeten, maar ach, zij kunnen volgend sei zoen wel weer aan bod ko- Solisten Ook op het terrein van de solis ten zijn de Nederlanders met een kaarsje te zoeken. Enige namen uit de „solisten-stal": de pianisten Bruno Leonardo Gelber, Dezsö Ranki, Jerome Rose, Nikhail Lidski, de violis ten Maxim Vengerov, Kèes Hülsmann, Kaja Danczowska, Joshua Bell, Frank Peter Zim- mermann, Nikolaj Madoyan, Kyung Wha Chung en de voca listen Sylvia McNair, Susan Graham en Marjana Lipovsek. Naast concerten onder leiding van Tate, Gergjev en Rattle zal het Rotterdamse orkest wor den geleid door onder anderen Claus Peter Flor, Alexander Lazarjev, Libor Pesek, Gilbert Varga en Hans Vonk. Het or kest maakt zich op voor de vie ring van het vijfenzeventigja rig bestaan in het seizoen 1993/94. Het zal geen feest worden om lijst door nieuwe glanzende cd- produkties, zowel de platen maatschappij EMI als Chan- dos hebben laten weten, dat zij om .macro-economische' rede nen afzien van het produceren van nieuwe opnamen met het orkest uit de Maasstad. Het doet merkwaardig aan, dat Chandos voor opnamen onder leiding van Hans Vonk al con tracten had getekend, maar dat die contracten op korte ter mijn zijn geannuleerd. Idoor ROY T0UKER AMSTERDAM - In de krant van gisteren wordt vandaag de oude vis verpakt. Maar wat doe je eigenlijk met de televisie programma's van een dag gele den? „Verslaan en/of recense ren in een nieuwe krant: de Prime Times", zegt Geke van Dijk van Asnsterdam Culturele Studies. Haar journalistieke bureau komt in april met een krant, die in Nederland nog niet zou bestaan. „Er wordt veel over televisie geschreven. Programma-aan kondigingen, interviews met tv-persoonlijkheden, maar nooit over wat er gisteren op de televisie was. Volgens ons is er grote behoefte aan dergelijke verhalen. Er is te weinig aan dacht voor de diversiteit op teevee, de actuele ontwikke lingen", zegt Van Dijk. Haar krant wil zich op dat ter rein storten. Op 2 april ver schijnt een nulnummer. Daar in staan verslagen en recensies van programma's, die een dag eerder op tv te zien waren. Met veel foto's, „want er zijn televi sie-beelden, die je zou willen bewaren of nog eens zou willen zien. En die beelden zullen ge varieerd zijn: van Saddam Hu- sayn tot Arnie uit 'Goede tij den, slechte tijden"'. Van Dijk, die zelf als hoofdre dacteur gaat optreden, heeft een staf van twintig journalis tieke medewerkers tot haar be schikking. Die redactie gaat de programma's van de Neder landse omroepen 'en RTL4 in prime time recenseren. Van de nachtelijke programma's ko men verslagen, zodat de lezer een dag later weet of hij iets ge mist heeft. Volgens Van Dijk is daaraan behoefte. „In Nederland is op wat columns na vrijwel geen televisie-journalistiek. Films en muziek worden wel beoor deeld, waarom de televisie dan ook niet? Aan aankondigingen en programmagegevens wordt genoeg gedaan. Daar zullen we ons dan ook niet op richten. Er zijn wel bladen over televisie, maar dat zijn vakbladen. Met vooral veel achtergrondverha len. Wij richten ons op het tv- kijkend publiek. Prime Times neemt het medi um en d^ kijkers serieus. Het blad is een provocatie, een op roep aan iedereen, die zich aangesproken voelt om wat creatiever om te springen met tv". Subsidie Van Dijk verwacht dat het blad aanslaat. Haar bureau beperkt zich tot de uitgave van het nul nummer. „Daarna moet een uitgever het overnemen. Dank zij een subsidie van zesdui zend gulden van de stichting Kunststation Amsterdam kun nen we het eerste nummer in een oplage van dertigduizend stuks op de markt brengen. Middelen voor een tweede nummer hebben we niet. Dat is ook niet onze opzet. De be doeling is dat een uitgever het overneemt en ermee doorgaat. Het liefst zien we Prime Times als dagblad, maar dat is slechts een streven. Eén keer in de week is voorlopig al heel wat". Contacten met uitgeverijen heeft Van Dijk nog niet. „We richten ons helemaal op het eerste nummer. Dan kunnen we tenminste iets laten zien. Een uitgever moet het blad dan maar echt gaan lanceren". Carol Pharo (klavecimbel), Marianne Hund (mezzo-sopraan), Barbara Se gal en Frank Perenboom (dans): 'Mu ziek en dans uit de Franse barok). Ge hoord en gezien in de Taffehzaal in Leiden, woensdag 25 maart. Reusachtige dia op expo Sevi AMSTERDAM - 'Bridge over Europe 1992' is de naam 75 meter lang panoramadia, gemaakt door de Nec^mJ kunstfotografen Trudy Nijman en Paul Gofferje. Dit kbcroc is te zien van 20 april tot en met 20 oktober tijdens de Wo '92 in het Spaanse Sevilla. Vanaf januari 1993 gaat het kt op tournee langs de musea van de twaalf landen van de Gemeenschap. De twee fotografen maakten van een ajeiag langrijke Europese bruggen een panorama-opname var den, waardoor het oorspronkelijke beeld surrealistic kwam. P™ Vfe Êrken zangstem. Het venferema verslag van de bijen} ooo: Amor iets laat voele hartepijn die hij an< zorgt, kwam er wat uit. De door Hund uit stuurde barokgestiel meer dan zo nu en obligaat handgebaar* zang was onvast. In I nes' bezong zij triomf over deze vé schepselen echter md^_^ De barokdansen dj§£^ deze louter muzikgf_ mers door waren gföp hebben iets doddig van lijf en hups \1 draaien de pruiken fl heen. Frans PerenfccHTlN zijn bewegingen met fige blik iets kankhQi zonder afbreuk te do'^^ oorspronkelijke cLft fieën overigens. De v> 1 at ke blik van Barbara rt om Perenboom helïan5 als een lustige buun1rekt, 'Neighbours', leek er} Daa maal bij te passen. jafm, woordeloze 'episodaj kan scènes' met de titel' Spiegelingen verteld het verhaal van eenl De barokhausse is nog niet voorbij, integendeel. Steeds meer krijgt het publiek de ge legenheid kennis te nemen van de resultaten van jarenlan ge studie naar de muziek en dans van de decennia rond 1700 Carol Pharo, Marianne Hund, Barbara Segal en Frank Perenboom houden zich alle maal bezig met de verschillen de aspecten van de barokke muziekcultuur, en hebben op dat gebied stuk voor stuk een imposante staat van dienst. Met de bedoeling de sfeer op te roepen van een genoeglijk en welbesteed avondje in de bete re Franse kringen van die tijd, brachten zij gisteravond in de Taffehzaal werken voor klave cimbel, dansen, cantates en zelfs een kort muziekdrama over een kouseband. Carol Pharo speelde drie delen uit de Eerste suite voor klave cimbel van Antoine Forqueray (1671-1745). Zeker voor deze vederlichte periode expressie ve muziek. Pharo speelde aan vankelijk nogal mat, maar in het derde deel, dat zij na zang en dans uitvoerde, had zij het juiste evenwicht tussen stijl en interpretatie gevonden. Ook Marianne Hund had even tijd nodig om erin te komen. Zij zong twee Franse cantates, korte vertellingen voor één de wat al te vooiW tenties van een heer stond centraal, het diende slechts tot Voor de rest van de i die verhouding ec echt duidelijk. Het een aardige verzame Ui tjes. Voor een echte van een avondje ann de afstand tot het p groot. Bovendien v koele zaal met de1 tempel daarbij wel eij de verbeeldingskracU

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 16