kamervragen over
Ivolgen kernramp
Spek slecht voor het hart
maar goed voor de ziel
BUITENLAND
Brown succesvol met simpele
'anti-Washington'-boodschap
Weer aanslagen in Turkije
VN: nog duizenden chemische wapens in Irak
Breuk in coalitie Antillen
WOENSDAG 25 MAART 1992
nistratief Onderwijs (HEAO)^Z9aterdag 28 maar
ndal een HEAO-opleiding van de Haagse Hogesc.hoo
WASHINGTON - Uit opi
niepeilingen bij de stem
lokalen in Connecticut
bleek dat minder dan 50
procent van de kiezers
Bill Clinton 'te betrouw
baar vindt om president
van de Verenigde Staten
te mogen worden'.
Tegelijk denkt liefst 80 pro
cent dat de winnaar van giste
ren, Jerry Brown, vanwege zijn
voor Amerikaanse begrippen
weinig traditionele levenswan
del uiteindelijk geen enkele
kans maakt op het Witte Huis.
De 53-jarige presidentsgega
digde is een verstokte vrijgezel
met een gevarieerd liefdesle
ven en actieve belangstelling
voor de leer van Zen. Browns
stembuscampagne wil „het po
litiek establishment in Ameri
ka een vernietigende klap toe
brengen", omdat het corrupt
zou zijn als gevolg van de fi
nanciële contributies die kapi
taalkrachtige individuen, be
drijven en organisaties aan de
twee partijen en hun kandida
ten plegen te geven. Verder wil
Brown het hele ingewikkelde
belastingstelsel in de VS ver
vangen door één 'platte' schaal
van 13 procent op ieders inko
men, met afschaffing van alle
aftrekposten behalve voor de
hypotheek.
Zijn simpele 'anti-Washing-
ton'-boodschap had Brown
eerder al winst bezorgd in de
voorverkiezingen in Maine,
Colorado en Nevada. Hij laat
geen gelegenheid voorbijgaan
om zijn partijgenoot en rivaal
Clinton hard aan te vallen op
dienst traditionele politieke
stellingnamen en op de 'schan
dalen' waarvan Clinton er vol
gens Brown één per week weet
te produceren. „Wat ik Clinton
aandoe is nog maar een licht
opwarmertje voor wat Bush
hem gaat aandoen, indien Bill
de uiteindelijke Democrati
sche kandidaat gaat worden",
aldus Brown gisteren.
Debacle
Clinton noemde zijn nederlaag
in Connecticut 'een kleine te
genvaller', die echter zijn ver
overing van de nominatie door
zijn partij niet zou dwarsbo-
Peiling: Bush
verslaat Clinton
HARTFORD - Als er nu presi
dentsverkiezingen gehouden
worden in de VS, zal George
Bush zijn Democratische op
ponent Bill Clinton met 52 te
gen 43 procent verslaan. Dat
heeft een opinie-onderzoek
van de krant USA Today, de te
levisiezender CNN en Gallup
uitgewezen. Uit hetzelfde on
derzoek blijkt dat Bush met 59
tegen 35 procent zal winnen als
de Democraten de voormalige
Californische gouverneur Jer
ry Brown als presidentskandi
daat naar voren schuiven.
men. Er moeten nog twintig
van de in totaal 50 voorverkie
zingen (in evenveel deelstaten)
worden gehouden. De eerst
volgende primary van groot
gewicht is die in New York
over twee weken. Clinton heeft
tot dusverre ongeveer de helft
(ruim duizend) van het aantal
gedelegeerden vergaard dat
hij op de Democratische Partij
conventie in juli nodig heeft
om van de aanwijzing tot uit
dager van Bush verzekerd te
zijn.
Clinton is daarom moeilijk nog
in te halen door Brown, die nog
maar 160 gedelegeerden heeft.
Maar als Clinton nog meer
'kleine tegenvallers' moet in
casseren en strompelend een
meerderheid bereikt, lijkt de
kans aanzienlijk dat de partij
conventie toch nog een beroep
zal doen op een ander, die de
partij voor een debacle op 3 no
vember (verkiezingsdag) moet
behoeden. Die 'redder' zou
Paul Tsongas kunnen zijn of
New Yorks gouverneurs Mario
Cuomo.
Namen die ook hardnekkig ge
noemd blijven worden zijn: Al
Gore (senator uit Tennessee),
Lloyd Bentson (senator uit
Texas) en Jay Rockefeller (se
nator uit West-Virginia). Bill
Clinton echter zou voorlopig
weer aan alle twijfels een eind
kunnen maken door met name
in de primary in New York op 7
april een klinkende overwin
ning te behalen.
ISTANBUL - In de plaats
Batman in het zuidoosten van
Turkije is gisteren een politie
man om het leven gekomen en
zijn twee anderen gewond ge
raakt bij een aanslag met auto
matische wapens op een poli
tieauto. Vijf minuten eerder
was op de plaats van de aan
slag een konvooi met vier kabi
netsleden gepasseerd. De be
windslieden deden onderzoek
naar de uitbarsting van geweld
in de regio. Eerder op de dag
openden twee gewapende
mannen in het centrum van Is
tanbul het vuur op een perso-
nenbusje dat medewerkers
van de nationale veiligheids
dienst vervoerde. Döarfe^'vie
len twee doden en zeyen ge
wonden. De linkse beweging
Dev Sol stelde zich in anonie
me telefoontjes aan Turkse
kranten verantwoordelijk voor
de aanslag in Istanbul. Een
van de doden was een majoor
van het Turkse leger. De afge
lopen maanden zijn in Istan
bul aanslagen gepleegd door
linkse extremisten en door
Kurdische terroristen.
De Economisch-Juridische Algemene Management
-« HEAO. Een HBO-opleiding met een
brede" p?»
Idoor
JEREMY LAURANCE
LONDEN Vetrijke voe
ding kan de kans op hart
ziekten vergroten - een
vetarm dieet zou evenwel
tot iets veel ergers kun
nen leiden.
Wetenschappers hebben zich
gebogen over de vraag waarom
mensen die gebakken eieren
met spek als ontbijt vervangen
door müsli vaak ongelukkiger
worden.
Het onderzoek is voortge
vloeid uit een Amerikaanse
studie van anderhalf jaar gele
den, waarbij 25.000 mannen
betrokken waren. De studie
toonde aan dat onder de man
nen dier hun cholestorol-inna-
me verminderden minder
hartaanvallen voorkwamen.
Het aantal zelfmoorden, moor
den en geweldsdelicten nam
evenwel toe.
Eerdere studies hebben uitge
wezen dat criminelen, mensen
met gewelddadige of agressie
ve stoornissen en mensen die
een poging tot zelfmoord heb
ben gedaan een lager cholesto-
rolgehalte hebben dan gemid
deld. Dr. Hyman Engelberg
van de California Arterioscle
rosis Research Foundation
stelt nu dat een verlaagd cho
lesterolgehalte een verminder
de opname van serotonine
door de hersencellen tot ge
volg zou kunnen hebben.
Serotonine, een 'overbreng-
stof in het centrale zenuwstel
sel, beïnvloedt de gemoedstoe
stand en speelt een belangrij
ke rol bij het remmen van
schadelijke impulsen. In het
medische tijschrift The Lancet
schrijft Engelberg dat wan
neer het cholestorolgehalte in
de membranen van hersencel
len laag is, de serotonine-re-
ceptoren minder serotonine
uit het bloed opnemen. Bij in
dividuen die hier gevoelig voor
zijn zou dit kunnen leiden tot
dwangmatig geweld als zelf
moord.
De verminderde serotonine-
opname zou ook op bevol
kingsniveau gevolgen kunnen
hebben. „Het op grote schaal
nastreven van een verminde
ring van het cholestorolgehal
te zou kunnen leiden tot een
verschuiving naar een geweld
dadiger gedragspatroon, met
meer agressie op het werk en
thuis, meer kindermishande
ling en mishandeling van part
ners en in het algemeen tot
meer misère", aldus Engel
berg.
Artsen en voedingsdeskundi
gen pleiten al jaren voor een
cholestorol-arm dieet. Engel
berg gelooft evenwel dat we
tenschappers eerst meer
moeten weten over de relatie
tussen het cholestorolgehalte
in de hersencelmembranen en
de werking van de serotonine
receptoren.
Ondanks uitgebreid onder
zoek van de farmaceutische in
dustrie is er maar weinig be
kend over de werking van se
rotonine op de hersens. Een
van de vreemdste bevindingen
is dat het serotoninegehalte
van mensen die een zelf
moordpoging doen laag is,
maar juist hoog bij mensen die
daadwerkelijk zelfmoord ple
gen.
Het aantal zelfmoorden onder
mannen - de belangrijkste
doelgroep van de campagnes
voor gezonde voeding omdat
zij meer kans hebben op hart
ziekten dan vrouwen - is de
laatste jaren flink gestegen.
Dit zou een gevolg kunnen zijn
van een verminderd cholesto
rolgehalte en dus een vermin
derde serotonine-opname.
Maar het zou natuurlijk ook
goed kunnen dat het strenge
verbod op geliefde kostjes als
hamburgers, patat en ijs hen
tot wanhoop drijft.
The Times
BAGHDAD - De Vere
nigde Naties moeten in
Irak waarschijnlijk nog
duizenden chemische wa
pens vernietigen.
Dat heeft het hoofd van een
groep VN-deskundigen, de
Fransman Michel Desgranges,
gisteren'gezegd in Manamah,
de hoofdstad van Bahrayn.
Desgranges maakte bekend
dat zijn groep van 26 deskun
digen de afgelopen maand 463
raketten met chemische kop
pen onschadelijk heeft ge
maakt. Dat gebeurde in Kha-
massiyah, 400 kilometer ten
zuiden van Baghdad. De raket
ten hadden een reikwijdte van
25 tot 30 kilometer en de ver
nietigde lading had een ge
wicht van in totaal drie ton.
Een andere groep van 35 VN-
inspecteurs, die zich nog in
Irak bevindt, heeft de resten
ontdekt van een twintigtal ra
ketten die volgens Irakezen
door henzelf zijn vernietigd, zo
is gisteren bekendgemaakt
door de leider van de groep, de
Brit Derek Boothby. Hij deed
zijn mededelingen na een ver-
rassingsbezoek aan Takrit, de
geboorteplaats van de Iraakse
president Saddam Husayn,
170 kilometer ten noorden van
Baghdad. In Takrit werden
geen chemische, biologische of
nucleaire wapens noch raket
ten gevonden die hadden
moeten worden vernietigd, al
dus Boothby.
Laatste Punch
LONDEN - Het 150 jaar oude
Britse satirische weekblad
Punch verschijnt volgende
maand voor het laatst. Het tot
35.000 teruggelopen aantal le
zers en het beeld van een ou
derwets, stoffig blad dwingen
de uitgevers, United Newspa
pers, de uitgave te beëindigen.
Het blad, dat een om
zijn politieke sketches en car
toons bekend instituut werd in
Groot-Brittannië, vierde vorig
jaar nog zijn 150-jarig bestaan.
Illustere auteurs als William
Thackeray en A. A. Milne (Win
nie de Pooh) en de dichter
John Betjeman kerfden als
medewerker hun naam in de
houten tafel in het Punch-kan-
toor tijdens de fameuze weke
lijkse vergaderlunches. De be
roemdste blunder beging
Punch toen Charles Dickens
niet waardig werd bevonden
voor het blad te schrijven.
dode bij brand
ejotel Amman
r«N - Tijdens een banket ter gelegen-
m de ramadan is gisteravond brand uit-
:n in het Intercontinental Hotel in de
ise hoofdstad Amman. Hierbij kwam
;oon door verstikking om het leven en
mensen een medische behande-
lergaan omdat ze teveel rook hadden
imd. Volgens functionarissen begon
ilajid om 7 uur 's avonds in een tent die
(tt banket in het souterrain was opgezet.
ah trok 's avonds veel gelovige mos-
in de Ramadan alleen tussen zonson-
j; en zonsopgang mogen eten. Sommi-
de in totaal 36 gasten zaten vast op
1SÜ en de hoger gelegen verdiepinge'n.
ngjiemedewerker zei te vermoeden dat
p het gevolg was van kortsluiting.
ste-.
Nederlaag
Roh-Tae-woo
SEOUL - De regerende Zuid-
koreaanse Democratische Li
berale Partij (DLP) is er niet in
geslaagd de absolute meerder
heid in het parlement te be
houden. Het centrale kiesco-
mité maakte vandaag bekend
dat volgens de voorlopige
einduitslag de DLP 149 van de
299 zetels mag bezetten. Tot
nu toe had de LDP 215 afge
vaardigden in het parlement.
De uitslag is een vernederende
tegenslag voor de partij van
president Roh Tae-woo, die er
zelf van was uitgegaan dat zij
60% van de zetels zou behalen.
WILLEMSTAD - Het bestuur van de Nationale Volkspartij
(NVP) van premier Maria Liberia praat met de 25 wijkleiders
op Curasao over de situatie die is ontstaan door het uittreden
van de partij SI/FOL uit de regeringscoalitie en het bestuurs
college. Tijdens de bijeenkomst zou ook worden bekeken met
welke nieuwe partners de NVP gaat samenwerken. Maria Li
beria zei dat het bestuur eerst naar de wijkleiders zal luiste
ren en dan conclusies zal trekken. SI/FOL-leider George
Hueck zei gisteren dat niet alleen de ontwikkelingen rond de
ambtenarensalarissen een rol hebben gespeeld bij het besluit
uit de coalitie te treden maar dat er al langer problemen zijn.
De centrale regering blijft dank zij de huidige zetelverdeling
In stand. De NVP kan rekenen op de steun van drie zetels van
Bonaire en vier van de Bovenwinden. In het bestuurscollege
van Curasao verliest de NVP haar meerderheid. Ze bezit daar
10 van de 21 zetels en kan zonder SI/FOL niet verder. Waarne
mers verwachten dat de Democratische Partij (DP) en Nos
Patria de nieuwe partners van de NVP zullen worden in zowel
de centrale regering als in het eilandsbestuur.
Doden in Bosnië en Kroatië
ZAGREB - Zeker elf mensen zijn gisteren gedood en
tientallen anderen raakten gewond bij gevechten in
Kroatië en Bosnië-Hercegovina. Kolonel-generaal Sa-
tish Nambiar, de Indiase commandant van de vrede
stroepen van de VN waarschuwde dat de komst van de
rest van de beoogde 14.000 vredesbewaarders vertraagd
kan worden door de gevechten. Volgens het persbureau
Tanjug was de waarschuwing vervat in een oproep aan
niet bij naam genoemde autoriteiten.
Getuige overlijdt tijdens nazi-proces
STUTTGART - Een getuige in het proces tegen de van
nazi-misdaden verdachte Josef Schwammberger is gis
teren tijdens het afleggen van zijn verklaring overle
den. De 79-jarige Erich Scharf zou over zijn werkzaam
heden bij het SS-hoofdkwartier in het Poolse Krakow
verteld hebben. Begin jaren veertig werkte hij daar sa
men met Schwammberger.
lucht in
AG/ST. PETERS-
Het Tweede-Ka-
Villems van Groen
Ivil met spoed van
ring weten of er ge-
voor ons land te
eizijn van het onge-
5t de kerncentrale
Petersburg in Rus-
irge<Jee'<J op 4 m óe schaal van 7 van het IAEC
1 Ce centrale van hetzelfde type ais
kerrcentraJe in TsjerroOyi.
'DerampvanTsjernobyl had waarde 7.
aer Jstelde dit gisteren aan
ge bij de opening van de
lar rfrgadering. In de wan-
wees hij op het feit
vorige week tij-
mondeling overleg
gdacht had gevraagd
ongelooflijk slechte
en. prin veel kerncentra-
de lprmalige Sovjet-repu-
eten Oosteuropese lan-
en
;uwe zich bevinden. Bij
te ^enheid sprak minis-
lde riessen (economische
voorspellende
Hij zei het niet uitge-
rj| o achten dat zich op-
ji ramp zou voordoen
ai 1986 met de centrale in
L/ilyl. „Er staan er een
ist-Europa waarvoor
vasthoudt", merkte
worA-kamerlid Feenstra
t vermoeden uit dat
ulpprogramma voor
n of oplappen van de
Con rèse centrales niet
uit cbnd komt door vooral
ien geruzie. Andriessen
n mde Kamer hierover in
1 tapheldering te vragen.
e liter, zelf een fervent
"k- van (veilige) kern
verder te vrezen
ramp in het
Oostblok de in ons
een beetje op
discussie over
tax2ie zal terugwerpen
scc(n het regeerakkoord
Meting naar radioactiviteit in de lucht bij de kerncentrale bij St. Petersburg.
ruimteveer Atlantis, met aan boord de (zwaaiende) Belgische astronaut Dirk Frimout en
astronauten, is gisteren vanaf de lanceerbasis in Florida vertrokken voor een achtdaag-
was de lancering niet doorgegaan vanwege een brandstoflek. Het is de eerste vlucht
NASA voor milieu-onderzoek vanuit de ruimte.
FOTO: AP
ROB
- HET GEHEIM VAN DE VLIEGENDE HOLLANDER
hebben CDA en PvdA afge
sproken deze kabinetsperiode
geen besluit te nemen over het
al dan niet bouwen van meer
kerncentrales.
De Europese Commissie in
Brussel heeft gisteren bezorgd
gereageerd op het ongeluk.
Een woordvoerder van ener
giecommissaris Cordosa E
Cunha zevdat Brussel niet al
leen voortdurend in contact
staat met het Atoomagent
schap in Wenen, maar ook met
de autoriteiten in Moskou. De
woordvoerer liet weten dat de
EG mogelijk technische en fi
nanciële hulp beschikbaar
stelt voor het oplossen van de
problemen in de lekkende cen
trale aan de Finse Golf.
Uit informatie van het LAEA
bfijkt dat het ongeluk zich in
de nacht van maandag op dins
dag om 02.37 uur heeft voorge
daan. Uit de centrale zijn via
filters edelgassen en jodium
gassen ontsnapt. Inmiddels is
de koeling van de centrale
weer onder controle. Van een
poging tot verzwijgen van het
ongeluk op de kerncentrale,
zoals dat aanvankelijk gebeur
de bij de ramp in Tsjernobyl,
was ditmaal geen sprake. In
1986 sloeg Zweden alarm toen
dat land verhoogde straling
wist te meten op eigen grond
gebied. Ondanks het feit dat er
nu in Scandinavië niets te me
ten viel, meldde Moskou het
lek onverwijld aan het IEAE in
Wenen.
Op de internationale schaal
(INES) die voor ongelukken
met kerncentrales wordt ge
hanteerd heeft het ongeluk
een waarde drie. De ramp met
de kerncentrale in Tsjernobyl
had een waarde zeven, die met
de kerncentrale in het Ameri
kaanse Harrisburg een vijf.
Hoe onbelangrijk de Russi
sche media het incident von
den, blijkt uit het feit dat het
gezaghebbende avondblad Iz-
vestia gisteren volstond met
de plaatsing van een kort be
richt van persbureau Interfax.
Het hoofdjournaal van de cen
trale televisie opende met
nieuws over een ontmoeting
tussen president Jeltsin en de
leiders van verschillende poli
tieke partijen, aan de voora
vond van een zitting van het
uitgebreide Russische parle
ment. Dit journaal bracht de
averij pas als vierde bericht.
-ertig, veertig, vijftig jaren glijden voorbij en op zekere
«r de „Hollander" ter hoogte van Kaap de Goede
it, komt een thuisvarend schip van de Oost-Indische
U. in 't zicht. Die dag is de wind juist wat afgezakt en de
yan de „Hollander" strijkt een sloep. De schipper van
ormatii Swaen" kijkt zeer verwonderd naar dat vreemde
;3 93f zo ouderwets en verwaarloosd uitziet. Het moet ze
ker een halve eeuw oud zijnl Jan Robertsz roeit naar de Oostin-
je-vaarder en geeft een brief af. Maar het spreken heeft hij bijna
verleerd. „Hoe heet uw schip en waarheen koerst gij?" vraagt de
schipper van „De Swarte Swaen", maar hij krijgt geen antwoord.
Huiverend ziet de matrozen, hoe die sombere zeeman terugroeit
en traag weer aan boord klimt.
