Geel en oranje komen er aan BEKIJKEN OF BESTELLEN? BEL 06-0403 ptt telecom zien in Zweden met Pocketline zaktelefoons van PTT Telecom 1.490,- t I GRATIS 06-0403 Even een stukje geschiedenis om aan te tonen dat er inderdaad weinig is veranderd op het gebied van auto- kleuren. De eerste auto's waren ge motoriseerde rijtuigen en die werd dus met glimmende rijtuiglak be handeld. En zo is het gebleven. „Denk niet", zegt De Greef, „dat we met de metallic lakken iets nieuws onder de zon hebben. Die dateren al uit 1934 en toen werden ze bij toeval populair". In dat jaar was Mercedes niet erg succesvol op de racebanen, maar men had alle hoop gevestigd op Oranje komt er aan, voorspelt men bij Akzo. En bij Opel heeft men het prototype van de Twin al in die klei voerd. Een auto, waarin naar keuze een benzine- of een elektromotor kan worden geschoven. tfQ Foto General door ED HOOIRING We hebben zo'n honderd jaar auto's en ongeveer vijftig jaar kleuren voor auto's. Maar in feite is er niks veran derd'. Een vreemde opmerking'van iemand die zich intens bezig houdt met kleuren en van wie mag worden verld dat hij weet te voorspellen wel ke kleur voor auto's in zal zijn over zo'n jaar of vier, vijf. Geel en oranje zijn in opkomst, zoveel is zeker. Chief styling D. de Greef van Akzo Coatings (het voormalige Sikkens) heeft uitgesproken meningen over het gebruik van kleuren op automo bielen. Niet alleen maar om bij te willen blijven, maar vooral omdat zijn werkgever aan veel grote auto mobielfabrikanten de lakken levert voor standaard-modellen. Maar ook omdat hij in intens overleg met auto ontwerpers meedenkt over de moge lijke kleuren van nieuwe modellen, die uiteindelijk pas over een jaar of vier op de markt zullen verschijnen. Waarbij ook meetelt dat in iedere nieuwe kleur zo'n miljoen gulden ge stoken. De Greef heeft een kleurrijke kijk op de toekomst. Maar maakt gelijk dui delijk dat hij niet een van de weini gen is die op de hoogte is van de nieu we modellen waarmee de autofabri kanten de markt hopen te verove ren. „Als ze naar kleuren vragen vertellen ze mij ook heus niet meer dan ze kwijt willen. Dat beperkt zich tot losse opmerkingen: 'Hij wordt ongeveer zo groot als de Golf, krijgt het neusje van die-en-die auto, en het kontje van een andere'. Belang rijk voor ons is wel of de nieuwe auto ronde vormen krijgt of niet. Sommi ge kleuren passen nu eenmaal niet bij ronde vormen, andere weer niet bij strakke lijnen". Misverstand Hij lacht en vervolgt: „Ja, en dan moet je natuurlijk enig inzicht heb ben welke kleuren in trek zullen zijn op het moment dat de auto op de markt komt. Nou, daér ben ik dan voor". Voordat hij zijn werkwijze uit de doeken doet ('Daar is niks ge heimzinnigs aan') wil de colorist eerst een algemeen misverstand uit de weg ruimen. „Watje nu op straat ziet rijden is niet de smaak van het publiek. Die eenheidskleur wordt bepaald door de dealer, die nu een maal niet alle kleurversies van alle modellen en uitvoeringen in voor raad kan hebben. De klant in de showroom kiest eerst voor de techni sche uitvoering van de auto, daarbij geleid door net bedrag dat hij te be steden heeft en gaat niet zelden een ietsje daar boven. De beslissing is ge nomen en de klant zou het allerliefst direct in zijn nieuwe aanwinst weg rijden. Maar als hij of zij dan hoort dat voor die mooie kleur een lange levertijd geldt, wordt toch gekozen voor de uitvoering die uit voorraad leverbaar is. En dus met een algeme ne, misschien wat saaie kleur. De dealer immers neemt geen risico". Toch zijn ook die (saaie) kleuren vol gens De Greef aan mode onderhevig. Een nieuwe kleurontwikkeling be gint namelijk al sinds jaar en dag bij de damesmode, de high fashion. „Dat houdt ik dus in de gaten. Om dat daar ook onmiddellijk een soort natuurlijke schifting begint. In de eerste plaats moet je constateren welke ldeuren er over blijven bij de confectie. En dan, heel belangrijk, welke kleuren de heren durven te dragen". Hij noemt een voorbeeld: een paar jaar geleden reageerden de meeste mannen nogal afwijzend op de lichte pasteltinten voor bijvoorbeeld swea ters. Die mannen zweerden bij wijze van spreken nooit lichtrose te zullen dragen. „En moetje nu zien". „Om van zeegroene broeken maar te zwijgen. Blauw en groen is nu een combinatie die best kan. Daar had je een paar jaar geleden niet mee aan hoeven komen". Binnenhuis Daarna volgt volgens De Greef de belangrijkste schifting. Welke kleu- ADVERTENTIE Donkergroen gebruik je bij een BMW, bij een Golf staat dat niet. ren blijven er over voor het interieur van onze huizen? Dat zijn immers kleuren waar de consument het langst over nadenkt. De kleur van je muur kun je nu eenmaal niet iedere dag veranderen; een jurkje draag je een dag en hangt het dan weer voor een tijdje in de kast. De kleuren van het interieur blijven Oranje Bij aankoop* van een Pocketline van PTT Telecom maakt u tijdelijk kans op één van de 25 fantastische hoofdprijzen: met twee personen naar een wedstrijd van het Nederlands Elftal tijdens het EK Voetbal in Zweden. Of één van de 2e prijzen, t.w. kaartjes voor een oefenwedstrijd van het Nederlands Elftal tegen Joegoslavië, Oostenrijk of Argentinië. Maak kennis met het brede assortiment Pocketline zaktelefoons, dat nu is uitgebreid met het allernieuwste model 'Jules Verne' met een aantrekke lijke prijs van: (excl. B. T. W.) 'Jules Verne'. Het allernieuwste model uil de serie Pocketline zaktelefoons voor gebruik op hel autotelefoonnet. Bel voor meer. informatie of sprint naar uw dichtstbijzijnde Primafoon. Aankoop incl. aansluiting op het autotelefoon- net; deze aktie duurt t/m 9 mei 1992. dus ook een tijdje. De Greef verwijst naar de paarse en oranjebruine pe riode van jaren geleden en zegt: „Daar moet ik mijn conclusies uit trekken. De kleur van vloerbedek king is daarbij het onderste seg ment". Hij legt uit: „Op het moment dat zich in de binnenhuiskleuren een duidelijke tendens ontwikkeld ben ik precies op tijd om autokleu- ren vast te stellen. Ik controleer dat dan overigens nog eens in de leerin dustrie. De styling van de betreffen de auto is dan immers nog in volle gang. Hoewel ook de ontwikkeling van high fashion naar interieur ge ruime tijd heeft genomen. Neem al leen maar de ontwikkeling van tex- tielkleuren in de massafabricage.Je zou kunnen zeggen dat zo'n hele cy clus een jaar of vier, vijf in beslag neemt. Inclusief de periode dat we de lak geheel volgens Europese, zeg maar internationale, afspraken naar Florida sturen om ze daar aan weer en wind bloot te stellen. Het klimaat is daar zodanig dat als een kleur het daar overleeft hij dat overal ter we reld wel zal doen". Beurzen „Dat is dan ook de reden dat je mij veel op stoffen- en interieurbeurzen zult aantreffen. Zodat ik op tijd ben om de verschillende autofabrikan ten een volledig kleurenscala aan te bieden en daarover met de auto-ont werpers van gedachten kan gaan wisselen. En natuurlijk zijn dan ook al die kleuren niet geschikt voor ge bruik op auto's, in ieder geval niet op alle auto's. Per slot van rekening zijn het uiteindelijk ook de mensen van marketing en verkoop, die be slissen. En zo'n directie heeft ook nog wel bepaalde voorkeuren, mede afhankelijk van de grootte van hun auto's, het marktsegment waarin ze opereren en het publiek dat ze willen bedienen". Hij glimlacht en verdui delijkt: „Donkergroen zie je wel bij BMW, maar nooit bij Volkswagen". Dat die gouden wet altijd is ook niet waar. „Er zijn natuurlijk uitzonde ringen op de regel. Periodes met een slechte zomer of een economische re cessie betekenen dat de trend hikt. Dan kijk ik in de rekken met uitver- koopjes om te zien wat er is blijven hangen. In mijn vak krijg je dan een mix van het oude en de nieuwe trend. Dan zijn wij coloristen stuur loos". Niet dat De Greef dan in paniek raakt, want fijnstjes wijst hij er op dat we ook nog zoiets hebben als een kleurbioklok. „In een zeker ritme willen we kleuren terugzien. Bij rood verloopt dat heel langzaam, groene perioden duren meestal maar heel kort. Een violet zie je maar eens in de tien jaar. En daarbij moet je niet vergeten dat in een of andere variatie rood, groen, blauw, wit en zwart is er altijd". En hij voorspelt dan: „Er zit nu veel geel in de fashion, dan is het dus een moderne kleur. En dat zul je net als oranje ook in de autokleuren terug vinden, tezijnertijd". En meent de heer De Greef, dan zal die lak wel weer glimmen ook, want 'Hoe krijg je op zaterdag die poetser bij zijn auto vandaan?' Metallic de op de Nürburgring. Maar ook toen had je ook al reglementen. Bij weging bleek de auto (zonder ban den en vloeistoffen) ongeveer een kilo te zwaar te zijn. Dus besloot men ten einde raad maar een nacht door te werken en alle verf van de auto te strippen. Dat werd toen nog in een laag of acht aangebracht dus dat tikte aan. De auto verscheen de volgende dag in zijn aluminium na kie aan de start en won. Plotseling wilde iedereen zo'n mooie zilveren Mercedes hebben. Dus werd een metallic lak ontwikkeld, niet met aluminium-deeltjes zoals tegen woordig, maar met visschubben. „En techniek die men ook alweer van de mode had afgekeken, parel moeren knoopjes werden zo ge maakt". Rond die tijd werd oolj afgerekend met het principe dat elk merk zijn ei gen kleur had, waarvan alleen op aanvraag en dus alleen bij de duurdere modellen werd afgewe ken. Met de bewerkelijke lakken van toen was dat eigenlijk de enige mo gelijkheid. Zeker nog na de opkomst van de door Olds (van de Oldsmobi- le) ontwikkelde en door Ford vervol maakte lopende band. Toen was de verfspuit er overigens ook al afge keken van medische instrumen ten maar de droogtijd was zo lang, dat iemand eens heeft uitgerekend dat de lopende band meer dan hon derd kilometer lang zou moeten zijn als men verschillende kleuren zou toepassen. En dus zei Ford: „Ze kun nen mijn auto in elke kleur krijgen, als die maar zwart is". Ton-sur-ton Daarna kwam de oorlogsindustrie te hulp. In en voor de Eerste Wereld oorlog waren enorme hoeveelheden nitro-cellulose gemaakt als spring stof. Dat spul bleek een ontzettend goed bindmiddel voor autolakken te zijn, zodat in de jaren dertig de mof- fellakken werden ontwikkeld. Waar- ne men met kleur kon 'spelen'. In 1936 verrastte Peugeot vriend en vijand door op de wereldtentoonstel ling in Parijs een serie auto's te to nen in ton-sur-ton. „En ook de nu als het allernieuwste aangeprezen mica-lakken betekent alleen maar een nieuwe naam voor iets ouds", zegt De Greef. „Voor industrieel ge bruik is dat al lang gemaakt en ge markt. Voor de consument is het nu een uitdaging omdat de aluminium- fabrikanten hun omzet zagen dalen en op zoek moesten naar iets an ders". Voor het maken van mica-lak wordt mica heel fijn gemalen en daar wordt kleuroxyde aangehecht. Doordat het licht door een kleurlaag op het mica valt en ook weer door een kleurlaag in verschillende richtingen wordt te ruggekaatst, krijg je een diep, rijk ef fect. Met brokjes aluminium, die niet altijd even mooie vlakken heb ben, krijg je een grover, grijzer beeld. De aluminium-fabrikanten proberen het nu wel met de zoge naamde silver dollar, een dikker en ronder plaatje in de verf, maar ook dat mist soms wat diepte. Dergelijke procédé's zijn aanzienlijk duurder dan de conventionele lak ken en de vraag is dan ook maar of het grote publiek daar extra voor wil betalen. „Vergis je niet", zegt De Greef. „Ook bij de dure merken besparen ze ook wel eens vijf cent op de lak. Het lijkt niet veel, maar het loopt op. Het zou neerkomen op zo'n veertig gulden op de kostprijs van een auto". Two-tones Daarom ziet hij ook nog geen grote toekomst weggelegd voor de 'two-to- nes', lakken die vanuit verschillend gezichtshoeken een andere kleur hebben. Hij toont een sprekend voorbeeld: een goudgele (met de na druk op goud) plaat, die door ver draaien en buigen in het licht plotse ling dieprood wordt. „We bieden het aan. Maar de merken durven het nog niet aan. En de consument in een tijd van recessie ook niet". Het zal dus nog wel enige een behou dende trend blijven. Sterker nog, volgens De Greef zitten we nu zelfs in een periode van revival. Jute, schelpen, touw en stenen zijn de ma terialen van deze tijd. Niet meer te rug naar de zestiger jaren, maar veel verder, naar de Middeleeuwen. Dat zie je ook in het kleurgebruik, de flu welen middeleeuwse kleuren komen terug, de koningskleuren-. Zo zullen we volgens de colorist wel doorsukkelen tot rond het jaar 1997. Dan komen we tot ontdekking dat de 21ste eeuw wel heel dichtbij komt en dan zullen we ons pas futuristisch gaan gedragen. Tot die tijd heeft hij werk genoeg. Vreemd genoeg mede omdat echt goed gaat in de auto-ii De Greef geeft weer een vo I „In 1973 werd bij Opel de di t)3 het matje geroepen. Als ge de oliecrisis vielen de verki nig tegen. Men besloot derl - tie-modellen op de markt te met uitzonderlijke kleuren pen. Akzo werd erbij gehaah iTEL dat we hier vooruit denken -nl lei lakken ook al op de voor ;NIj ven wijze hadden getest, ko |S ze binnen een halfjaar he ook nu weer komen allerlei met dergelijke actiemodellei ipQ( Daarnaast is er natuurlijk e fr... re ontwikkeling die Akzo in moet houden: de vraag naa vriendelijker lakken met schadelijke oplosmiddelen, door water gedragen lakkjet a nog maar te zwijgen van d< tielakken. Een auto van enl oud heeft echt niet meer #eer spronkelijk kleur of glans.Ps'c ten in de oorspronkelijke dan op het eerste gezicht ken, maar dat valt bitter zo'n auto 's avonds ondër renpaal staat. De Greef benadrukt ook dl bruik van dure, vernieuw» ken, zoals mica of two-tom reparatiebedrijven in moeil brengt. En dat merkt de aflen kant in zijn after sales, speciale auto's in een kleinel dat al het geval. Veiligheid Tenslotte de veiligheid. In ïw den hebben onderzoeksinsl eens bepaalde kleuren (geel bij voorbeeld) als ziji«-p „In Duitsland worden daar' onderzoekingen naar gedai autofabrikanten hebben er geloofd. Zij gaan uit van het dat iedere auto die opvalt in lanj geving veilig is. Dus een w d te in een groen Duits landsch 'erk in de Zweedse sneeuw slaat *en gens op. Dus zouden we na r tuurlijke kleuren moeten, iedereen daarmee gaat rijd en effect zoek. Alweer een red njn£ zeggen dat ons geen grote ringen te wachten staan. Ese dien is de consument in deg zij lopende economie meer dal 'tille mening dat hij door ge woo 6en al gek genoeg doet". afzet erzee het oce

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 28