Bisschop Gij sen: 22 middelbare
scholen niet langer katholiek
Hervormden gaan praten over racisme
L
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
li
COMMENTAAR
PvdA-list
Haidóc Gouocuit
dinsdag 10 maart 1992
Uitwisseling voorgangers
EKD en Anglicanen
HANNOVER - De twee grootste protestantse kerken in
Europa, de Evangelische Kerk in Duitsland en de Angli
caanse Kerk, willen hun samenwerking verdiepen.
Hiertoe is maandag besloten tijdens het eerste bezoek van
de nieuwe anglicaanse primaat, aartsbisschop George Ca
rey, aan de EKD te Hannover.
Met zijn bezoek wil Carey de betekenis onderstrepen van
de Verklaring van Meissen uit 1988, waarin beide kerken
een principe-afspraak over samenwerking vastlegden.
Carey en EKD-voorzitter bisdschop Klaus Engelhardt
kwamen nu overeen dat er een uitwisseling van voorgan
gers komt en een nauwere samenwerking van de theolo-
gieopleidingen.
Vrouwelijke EKD-predikanten zijn weliswaar welkom in
Engeland, maar krijgen niet de bevoegdheid de sacra
menten te verdelen, aldus een toelichting van bisschop
Gordon Roe van Huntingdon met het oog op de discussie
in de Anglicaanse Kerk over vrouwelijke priesters.
Vaklieden zijn altijd
kwaad als een leek
een idee heeft
waarop zij niet
gekomen zijn
John Steinbeck
Discrete hervatting dialoog N.-Ierland
BELFAST - Protestantse en roomskatholieke leiders in Noord-
Ierland hebben maandag discreet de dialoog over de politieke
toekomst hervat. De besprekingen werden acht maanden gele
den afgebroken. De vier belangrijkste partijen in de provincie
zoeken naar een formule om het plaatselijke zelfbestuur, na 18
jaar direct bestuur door Londen, terug te halen naar Noord-Ier-
land. De Noordierse dialoog wordt verdaagd op het moment dat
de verkiezingsdatum in Groot-Brittannië wordt bekendgemaakt
en dat zal volgens politieke kringen in Westminster woensdag of
donderdag het geval zal zijn. De besprekingen worden gevoerd
door ds. Ian Paisley en Jim Molyneaux nafnens de protestantse
unionisten, John Hume namens de katholieke nationalisten en
dr. John Alderdice voor de interconfessionele Alliantie.
De Sinn Fein, de politieke tak van de guerrillabeweging IRA, die
35 procent van de katholieke bevolkingsgroep achter zich heeft
staan, is van het overleg uitgesloten omdat zij weigerde het ge
weld af te wijzen.
De hervatting van de dialoog was vooral de wens van premier
Major, die het dossier-Ulster zelf in beheer heeft genomen.
Acten Nederlandse
vluchtelingengemeente
toegankelijk gemaakt
WESEL In het Duitse Wesel is een
boek gepresenteerd waarin de acten
en protocollen van de Nederlandse
reformatorische vluchtelingenge
meente toegankelijk zijn gemaakt.
Het gaat om documenten van de ja
ren 1573 - 1582 (in die periode woedde
in ons land de tachtigjarige oorlog).
De documenten zijn van grote kerk
historische betekenis, temeer omdat
veel vergelijkbaar materiaal van Ne
derlandse bodem uit dezelfde tijd
verloren is gegaan. De uitgave is ver
vaardigd in opdracht van de Lutherse
gemeente Wesel door twee gespeciali
seerde Nederlandse archivarissen:
J.G.J, van Booma en dr. L.J. van der
Gouw.
Drewermann
vraagt Duitse
bisschoppen
verboden in te
trekken
PADERBORN - De Duitse
theoloog Eugen Drewermann
heeft de bisschoppenconferen
tie gevraagd met onmiddellij
ke ingang de tegen hem uitge
vaardigde verboden in te trek
ken.
Aartsbisschop Johannes De-
genhardt van Paderborn heeft
de omstreden priester en psy
chotherapeut zowel een do
ceer- als een preekverbod op
gelegd. De Duitse bisschop
penconferentie is maandag jn
Freising aan haar voorjaars
vergadering begonnen.
Het is volgens Drewermann te
gen elk rechtsgevoel dat de
kerk voorstelt om hem, het
liefst in het geheim, gesprek
ken met theologen te laten
voeren zoals zijn promotor,
prof. Heribert Mühlen, heeft
voorgesteld. Zonder bisschop
pelijke opdracht heeft zo'n ge
spreksronde geen gevolgen
voor een eventuele opheffing
van de tuchtmaatregelen.
Werknemers
Vaticaan mogen
geen lid van
vakbond zijn
VATICAANSTAD - Paus Leo
XIII erkende in 1891 in zijn en
cycliek Rerum Novarum het
recht van de arbeiders zich in
vakbonden te verenigen, maar
ruim honderd jaar later blijven
de werknemers van het Vati
caan van dit recht verstoken.
Evenmin hebben zij het recht
te staken.
Een en ander blijkt uit de alge
mene voorschriften voor de
medewerkers van de Curie, het
centrale bestuursapparaat van
de Rooms-Katholieke Kerk,
die na het eerste congres van
de 'vereniging van leke-mede-
werkers in het Vaticaan' zijn
gepubliceerd.
De vereniging, waarbij 1400
van de 3400 werknemers van
het Vaticaan zijn aangesloten,
heeft erkenning als vakbond
geëist. „Al te vaak worden de
werknemers van de Curie te
leurgesteld in hun verwach
ting dat hun recht wordt ge
daan". De vereniging klaagt
onder meer over de slechte
pensioenvoorzieningen
Het Vaticaan meent dat de nor
men voor de medewerkers
„anders moeten worden geïn
terpreteerd en toegepast dan
bij een niet-kerkelijke instel
ling". Werken bij het centrale
bestuursapparaat van de kerk
is een „delicate zaak", die van
de medewerkers deugdzaam
heid, wijsheid en een voorbeel
dig christelijk leven vereist.
Bovendien moeten de werkne
mers in hun privé-leven de
normen van de kerk respecte
ren. Van de gezinsleden wordt
eveneens verwacht dat zij zich
aan de kerkelijke leer houden.
Wie bij het Vaticaan werkt,
mag geen lid zijn van „instel
lingen en bewegingen waar
van de inrichting niet in over
eenstemming is met de leer en
de discipline van de kerk".
Ook moeten de werknemers
zich onthouden van deelne
ming aan activiteiten of de
monstraties die niet passen bij
hun werk voor de paus.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Bedankt voor Woudenberg (toez.) A.
Visser te Putten.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Naaldwijk drs. ing. G. Ven
huizen te Heerhugowaard. Aangeno
men naar Pijnacker en Nootdorp R
Klijnsmate Zoetermeer.
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
Beroepen te Franeker-Sexbierum S. de
Jong, kandidaat te Kampen.
MAASTRICHT - De 22
scholen in Limburg die bij
het Middelbaar Onderwijs
Limburg (MOL) zijn aan
gesloten, mogen zich niet
langer katholiek noemen,
zo heeft bisschop dr. J.M.
Gij sen bepaald.
De scholen hebben geweigerd
in hun statuten het reglement
van de bisschop voor het ka
tholieke onderwijs (ARKOR)
over te nemen, waarmee „het
predikaat katholiek geacht
moet worden te zijn verval
len", heeft de bisschop eind
vorige week aan het bestuur
van het MOL laten weten.
Het MOL is de grootste organi
satie van katholieke middelba
re scholen in de provincie Lim
burg. In de oude statuten, die
tot vorig najaar golden, werd
de band van de scholen met de
Rooms-Katholieke Kerk min
of meer expliciet vermeld. In
de nieuwe statuten staat dat de
scholen onderwijs op katholie-
ke grondslag beogen. Het
MOL-bestuur heeft op deze
manier rekening willen hou
den met de pluriformiteit van
de leerlingen die de scholen
bevolken.
De overneming van het door
bisschop Gij sen opgestelde re
glement was voor de aangeslo
ten scholen onaanvaardbaar,
aldus MOL-voorzitter J. van 't
Hooft, oud-burgemeester van
Helden-Panningen. De scho
len verwierpen de „ridicule"
eis van de bisschop, dat het
door hem benoemde «lid van
het schoolbestuur een veto
recht zou krijgen. Ook gaat het
reglement van mgr. Gij sen er
aan voorbij dat er naast katho
lieke leerlingen velen met een
andere levensbeschouwing
zijn.
Van 't Hooft is niet bang dat
scholen die nu bij de MOL zijn
aangesloten, zijn organisatie
zullen verlaten, of dat de scho
len veel leerlingen zullen ver
liezen. De besturen en ouder
raden van deze scholen heb
ben unaniem de voorwaarden
van de bisschop verworpen.
„Er is geen voedingsbodem
aanwezig voor scholen die het
model van Gijsen volgen".
meent Van 't Hooft.
De woordvoerder van het bis
dom Roermond bevestigt dat
de scholen zich niet meer ka
tholiek mogen noemen. Hij
spreekt tegen dat mgr. Gijsen
het predikaat katholiek aan de
scholen heeft ontnomen. De
bisschop constateerde slechts
dat zij niet aan de normen van
zijn reglement wilden voldoen.
Mgr. Gijsen heeft de scholen in
Limburg tot 1 januari 1993 de
tijd gegeven hun statuten aan
te passen aan het ARKOR. Dit
reglement geeft niet alleen de
bisschoppelijke afgevaardigde
een veto-recht in het bestuur,
maar ontneemt ook de bestu
ren de zeggenschap over het
benoemen of ontslaan van
godsdienstleraren. Deze lera
ren mogen niet aan katholieke
PABO's worden opgeleid,
maar aan speciale instituten
van de bisschop van Roer
mond. Ook wordt de zeggen
schap van het schoolbestuur
beperkt doordat van de leer
krachten wordt geëist dat hun
levenswandel in overeenstem
ming is met de bepalingen van
het ARKOR.
Met zijn eigen reglement week
bisschop Gijsen af van het
minder strikte reglement van
de overige zes Nederlandse
bisschoppen. Een beroep van
mgr. Gijsen op het Vaticaan
om uit te spreken welk regle
ment aan de normen van
Rome voldeed, haalde niets
uit. Het Vaticaan sprak uit dat
beide reglementen acceptabel
zijn.
Avondgebed
Over de hele wereld wordt het dezer dagen drukker in de moskeeën: in verband met de vastentijd gaan steeds meer moslims naar hun mos
kee om te bidden. Zo ook in Jakarta, waar het in de Al Aazhar-moskee erg druk is. De foto werd genomen vlak voor 'tarawh', het
FOTO: AFP
LEIDSCHENDAM - Ra
cisme is een 'normaal' ver
schijnsel in de Nederland
se samenleving en anti-ra-
cisme is een uitzondering.
Die constatering wordt gedaan
in de nota: 'racisme, is zonde',
samengesteld door de (her
vormde) Generale Raad en de
Raad voor Zaken van Over
heid en Samenleving. De nota
wordt tijdens de voorjaarszit
ting van de hervormde synode
19 en 20 maart as.) besproken.
De samenstellers bieden de sy
node een aantal concrete be-
leidsbevelingen aan. Zo wordt
gesuggereerd een bijscho
lingscursus voor ambtsdragers
op het punt van racisme te or
ganiseren; in de cursus Theo
logische Vorming van Ge
meenteleden zou speciaal
ruimte moeten worden ge-
maakt voor theologische in
zichten vanuit zwarte gemeen
schappen en het moderamen
van de synode zou een brief
moeten schrijven aan al die ge
meenteleden die zich druk ma
ken in de strijd tegen racisme.
Tenslotte wordt nog gezegd
dat ervoor gezorgd moet wor
den dat het personeelsbeleid
van de Hervormde Kerk 'raci
aal rechtvaardig' is.
Racisme wordt in de nota ge
definieerd als 'maatschappe
lijk georganiseerd gezichtsbe
drog', ontstaan ten tijde van de
kolonisatie, de periode waarin
de westerse beschaving als
centrum van de wereld werd
gezien. „Racisme is een ver
beelding van de werkelijkheid
die wordt uigedrukt in bijvoor
beeld de inrichting van de sa
menleving, de economische
machtsverhoudingen, wetge
ving, onderwijs of de wijze
waarop geschiedenis wordt ge
schreven".
Racisme (waarin uiteraard be
grepen ant-semitisme) is vol
gens de nota altijd te herleiden
op de behoefte van mensen om
zich de 'meerdere' van ande
ren te voelen die als 'minder'
worden aangeduid en dit zoda
nig te bevestigen dat eigen su
perioriteit wordt bevestigd en
voortgezet.
De geschiedenis tot op de
dag van vandaag - van de re
latie tussen het 'witte' westen
en de 'zwarte landen' bijvoor
beeld laat zien hoe de 'witte
mens' zich superieur voelt; de
zwarte mensen waren 'wezens'
met nauwelijks enige bescha
ving en cultuur, ze waren on
betrouwbaar en niet efficiënt.
Theologie
Volgens de opstellers zitten er
in de traditionele theologie al
lerlei elementen die racisme
bevorderend zijn. Er wordt ge
wezen op de verschillende ma
nieren waarop onderdrukking
en slavernij zijn gerechtvaar
digd, onder meer via de zoge
heten Cham-theologie. Deze
behelst de uitleg van het bij
belverhaal over de vervloeking
van Cham. In deze uitleg wordt
Cham gezien als de voorvader
van de zwarte volken. In brede
kringen en gedurende lange
tijd heeft deze uitleg gefunc
tioneerd als rechtvaardiging
van een racistische ideologie
en praktijk.
Tegelijkertijd worden missie
en zending genoemd als bewe
gingen waarin „hier en daar
ook in de theologie een duide
lijke verbinding is gelegd tus
sen het christelijk belijden van
de eenheid van mensenge
slacht en de consequenties
daarvan voor de verhouding
tussen mensen van verschil
lende rassen". Voorts is er in
de kerken geprotesteerd tegen
uitwassen van de racistische
ideologie. Bepalend voor het
wereldbeeld bleef echter, ook
in de kerken, „het besef van
superioriteit van het witte ras
en de westerse cultuur waarin
voor mensen van een ander ras
alleen plaats was als mensen
die verheven zouden moéten
worden tot de ontwikkeling
van de blanke cultuur".
Schuldbelijdenis
Racisme is een belangrijke uit
daging voor kerk en theologie,
zo staat in de nota te lezen. Het
is een rechtstreekse ontkèn-
ning van Gods schepping en
verlossing. Want in het racis
me wordt ontkend dat alle
mensen naar het beeld van
God zijn geschapen.
Racisme is in de afgelopen ja
ren in diverse kerkelijke docu
menten beschreven en veroor
deeld, bijvoorbeeld vorig jaar
nog door de Assemblée van de
Wereldraad van Kerken in
Canberra. In die verklaring
wordt racisme omschreven als
'een van de verschrikkelijke
zonden van de mensheid en
onverenigbaar met het Evan
gelie van Christus'.
In 1962 stelde de hervormde,
synode een herderlijk schrij
ven vast over 'het rassenvraag
stuk'. De schaduwen van de
rassenwaan van vórór de twee
de wereldoorlog zijn zichtbaar
in dit rapport evenals die van
het kolonialisme. De context
waarin racisme in onze tijd
vooral zichtbaar wordt is een
heel andere, zo blijkt bijvoor
beeld uit het statistisch mate
riaal dat bij 'racisme is zonde'
is gevoegd: daarin gaat het
vooral over aantallen migran
ten en over de lotgevallen van
deze mensen in de Nederland
se samenleving.
Bestrijding van racisme is vol
gens de nota wezenlijk voor de
kerk: „Juist omdat racisme,
rassewaan, een anti-goddelijk
en antimenselijk gezichtsbe
drog is, omdat het getuigenis
van het Evangelie en de een
heid van de kerk erdoor be
dreigd wordt, is bestrijding
van racisme een zaak van le
vensbelang voor de kerk zelf'.
Omdat racisme zonde is, zul
len bij het kerkelijk gesprek
daarover ook schuldbelijdenis
en herstel aan de orde moeten
komen. Daarbij staat heel wat
op het spel: „Wanneer de pijn
van heden en verleden niet
wordt gezien, erkend, meege
dragen en weggenomen, gaat
dat niet alleen ten koste van de
slachtoffers, maar van een ge
hele samenleving".
Vicaris speelt
bal terug naar
minister
DELFT - Identiteitsgebon
den organisaties worden
steeds meer door de overheid
in hun zelfstandig functione
ren belemmerd. In het onder
wijs vindt steeds meer schaal
vergroting plaats ten koste van
katholieke scholen, levensbe
schouwelijke organisaties als
het Service Centrum voor Le
vensvorming en ouderenbon
den worden in hun subsidië
ring sterk gekort.
Als minister Hirsch Ballin van
justitie de kerken vraagt of ze
meer invloed wil uitoefenen
bij het bestrijden van de crimi
naliteit, moet de overheid op
houden met het nemen van ni
vellerende maatregelen.
Dit stelde vicaris J. Zuidgeest
van het bisdom Rotterdam gis
teren op een vergadering van
de Diocesane Pastorale Raad
(DPR). De vicaris ging in op
een suggestie van het DPR-lid
dr. J. Cornelissen die zich af
vroeg op welke manier de loka
le kerk van Roterdam zou kun
nen reageren op het recente
pleidooi van minister Hirsch
Ballin voor meer actieve mede
werking van de kerken bij de
bewustmaking van morele
normen.
Weerklank
De DPR stelde in deze verga
dering haar eigen functione
ren aan de orde. Secretaris van
het Diocesaan Pastoraal Cen
trum C. van Ruyven had zijn
twijfels over de weerklank van
het werk van dé raad bij de de
kenaten en parochies. Me
vrouw M. van den Broek uit
Gouda bevestigde dat de DPR
ondanks het feit dat de raad al
vijfentwintig jaar bestaat - dit
was de aanleiding voor bespre
king van het onderwerp - veel
parochies nauwelijks weet
hebben van haar bestaan.
Vicaris Zuidgeest stelde -dat
verbetering van het functione
ren alleen mogelijk is als zij
zich niet begeeft in al te brede
en gecompliceerde onderwer
pen die nationaal en interna
tionaal spelen, maar concrete
zaken aanpakt die plaats heb
ben in het bisdom. „Zowel in
onderwerpen als in de groepen
waartoe je je richt, moet je je
beperken", aldus de vicaris.
Naar aanleiding van de finan
ciële rapportage van de DPR
werd voorgesteld om in lijn
met de aanbevelingen van het
Landelijk Pastoraal Overleg
meer geld vrij te maken voor
katecheseprojecten. Vicaris
Zuidgeest deelde mee dat het
Kaski een onderzoek heeft ge
daan naar de mogelijkheid om
katechese beter mogelijk te
maken in de parochies. Er is
een lijst van dertig boeken op
gesteld met behulp waarvan
parochies aan de slag kunnen
voor projecten op dit terrein.
Bisschop Bar liet weten dat de
aanstelling van een nieuwe de
ken voor Leiden na het vertrek
van deken Banning naar Den
Haag het bisdom voor de nodi
ge problemen stelt. Wellicht
kan de dekenale functie over
meerdere mensen worden ge
spreid, aldus vicaris Zuid
geest.
ad Melkert, de financieel specialist van de PvdA-fracti
heeft een opmerkelijk voorstel gedaan. Hij wil de zogeheti
bovenwettelijke kosten van ziektewet en wao niet langer 1
ten meetellen bij de berekening van de hoogte van de colle
tieve-lastendruk (belastingen en sociale premies). In navc
ging van CDA-minister De Vries wijst Melkert erop dat hi
kabinet de wettelijke mogelijkheid heeft geschapen om h
ziekteverzuim en de arbeidsongeschiktheid terug te dringe
Als werkgevers en werknemers daar bewust geen gebrui
van maken, is dat hun eigen beslissing en behoeven de c
uit voortvloeiende kosten niet meer als collectief (wetteli
verplicht) te worden aangemerkt.
Een zinnige redenering die het kabinet echter toch maj
niet moet overnemen. Want Melkert redeneert waarschijnli
niet, zoals De Vries, uit de wens werkgevers en werkneme
te straffen voor hun 'onverantwoordelijk' gedrag. De PvdA'i
streeft er vermoedelijk naar zijn politiek leider Wim Kok.l
vens minister van financiën, de mogelijkheid te bieden v
een verdere lastenverzwaring. Het is een publiek geheim d
Kok in grote moeilijkheden dreigt te komen bij het opstelli
van de rijksbegroting voor 1993. De kosten stijgen dat ja
(vooral door een groter beslag van de sociale uitkeringen i
de salarissen van ambtenaren en trendvolgers) en de bati
(belastingopbrengsten) dalen. Wil Kok onder die omstandi
heden het financieringstekort verder kunnen terugdringt
en dat wil hij dan dient er bezuinigd te worden op di
zelfde uitkeringstrekkers en de ambtenaren, bijvoorbee
door hun inkomen te ontkoppelen van de inkomens in h
bedrijfsleven.
MAAR de PvdA-fractie voelt daar niets voor, uit angst m
meer kiezers te verliezen. Dus heeft Melkert een list bedacl
waarmee zijn partij onder de afspraak met het CDA kan u
komen 4at de collectieve-lastendruk niet mag'stijgen bovi
de 53,6 procent. Dat cijfer ligt nu al een fractie hoger en dus
er in 1993 helemaal geen ruimte voor lastenverzwaring. Ma
door de definitie van de collectieve-lastendruk te wijzigi
weet Melkert een ruinte te creëren van maar liefst vier m
jard gulden. Die wil hij benutten voor onder meer het o
nieuw schrappen van de inflatiecorrectie (lees: vèrhogii
loon- en inkomstenbelasting) en het invoeren van een t
perkte milieuheffing voor kleinverbruikers van i
(lees: de huishoudens).
als doekje voor het bloeden verklaart Melkert zich bere
de btw enigszins te verlagen. Van een 'werkelijke lastenvi
lichting' kan volgens hem echter pas sprake zijn als de econ
mie weer aantrekt. Het is echter zeer de vraag of het Nede
landse bedrijfsleven de klap van een verzwaring van de toi
al torenhoge lasten, hoe knap die ook verpakt wordt, kan ve
werken.
MEDISCHE HULP
IN
ONTWIKKELINGSLANDEN
Simavi steunt vele gezondheidsprojecten in 35 ontwik
kelingslanden. Zonder uw steun kunnen wij echter
niets doen. Help ons a.u.b.
300100
giro
Spruitenbosstraat ft. 2012 LK Haarlem
rj* Zaidóz Sou/tont
Uitgave:
Kantoor
Telefoon:
Telefax
Postadres
Westerpers bv (maakt deel uit v
Apothekersdijk 34, Leiden
071 -122 244.
071 -134 941
Postbus 112300 AA Leiden
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070-3190 933
Telefax 070-3906 717.
Postadres Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070 - 3190 808). L. van Koot.
Leiden en omgeving (tel. 071 - 144 046/047/48/49): G.- J. Onvlee (chef-redacte
F. Buurman, K. van Kesteren, R. Kleijn, drs. R. Koldenhot, M. Kroft, T. Pieters e
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van Holstein,
E. Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K Veraart.
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piët.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S Evenhuis.
Opmaak (tel: 070 - 3190 831). Ch. Bels (chef), A. de E
J. Hofmeester, C. de Kier, H Nieuwmans, H Schneic
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied,
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland e'
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swiers,
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout
(chef), H Bijleveld, D. Hofland, P. Koopman, D van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland drs D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs A. Heering (Rome). B van Huét (Londen), M de Koninck
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W Voordouv
(Londen), drs. R Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G van Wijland
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal-
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: drt|(
M.de Cocq
n 08.30 tot 17.00 uur.
n 18 00 tot 19.00 uur, op za. van 14.00 tf"
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart
per maand
per kwartaal
per jaar
27,00
79,80
312,65
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
