Het nieuwe testament
van Jopie Huisman
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Tien
anglicaanse
vrouwen
priester
gewijd
Erkenning ondergrondse
priesters onzeker
Grote belangstelling voor vrouwenviering in Haarlem
HELP
HELPEN
Ceidóc Qowvcmt
MAANDAG 9 MAART 1992
'Het Boek'
groot succes
j DOORN Van 'Het
i Boek', de bijbelverta-
Jling in alledaags Ne-
derlands, is het
150.000ste exemplaar
3?£rschenen, in de
zachtste druk. 'Het
Soek' is een initiatief
de internationale
^organisatie Living Bi-
bles. De organisatie
legt zich toe op het ver-
talen van de bijbel in
zo eenvoudig mogelij-
ke taal, gericht op be-
ginnende bijbellezers,
voor wie andere verta-
i lingen te hoogdrempe-
lig zijn.
Eugen Drewermann uitgenodigd voor
Katholikentag in Karlsruhe
BONN De omstreden theoloog en psychotherapeut Eugen Drewermann is
uitgenodigd deel te nemen aan de Katholikentag, die in juni in Karlsruhe
wordt gehouden. Dat heeft voorzitter Rita Waschbüsch van het Centraal Comi
té van Duitse Katholieken (ZDK) meegedeeld. Drewermann is gevraagd deel
Ieder soort fanatis me te nemen aan een „discussie over centrale waarheden van de christelijke ge-
is Vluchten voor de loofsbelijdenis". Als hij de uitnodiging aanneemt zal het ZDK zorgen voor een
Werkelijkheid ..deskundige vertegenwoordiger van de Katholieke Kerk" als gesprekspart
ner. Het ZDK was aanvankelijk van plan tijdens de Katholikentag theologen
in een forum te laten discussiëren over de opvattingen van Drewermann. Maar
h R Lewis daarvan werd afgezien, nadat de theoloog in het weekblad 'Der Spiegel' een
felle aanval had gedaan op de opvattingen van de Rooms-Katholieke Kerk
over onder meer de maagdelijke geboorte van Christus en abortus. Volgens
het ZDK had een discussie tussen theologen geen zin meer, nu Drewermann
leerstellingen die in het rooms-katholieke geloof van essentieel belang zijn, in
het geding had gebracht. Drewermann heeft nog niet gereageerd. Hem werd
begin dit jaar na het interview in 'Der Spiegel' een preekverbod opgelegd. In
oktober vorig jaar ontnam aartsbisschop Johannes Degenhardt hem de leerbe
voegdheid aan de katholieke theologische hogeschool van Paderborn.
Kerk stelt corruptie
Brazilië aan de kaak
RIO DE JANEIRO De Braziliaanse Nationale Bisschop
penconferentie (CNBB) stelt zich te weer tegen de verre
gaande corruptieschandalen in haar land. De bisschoppen
van het grootste katholieke land ter wereld zullen een 'op
helderingscampagne' starten om de publieke opinie tegen
de corruptiepraktijken in Brazilië te mobiliseren. Dat blijkt
uit berichten in de Braziliaanse zondagskranten. „De con
crete gevallen van corruptie in de regering moeten onverbid
delijk opgehelderd worden en de schuldigen moeten worden
bestraft", verklaarde voorzitter van de bisschoppenconfe
rentie Luciano Mendes de Almeida. Op dit moment zijn twee
ex-ministers uit de regering van Fernando Collor en de fami
lie van de presidentsvrouw Rosane Malta Collor verwikkeld
in corruptieschandalen. In Brazilië is op dit ogenblik een
„festival van straffeloosheid" aan de gang, waarbij slechts
weinige schuldigen verantwoordelijk worden gesteld voor
hun daden, meent Mendes de Almeida. Dat heeft geleid tot
toename van de corruptie op alle terreinen.
Idoor
GERRIT GEERDS
WORKUM Het oude
testament van Jopie Huis
man is voltooid, nu is hij
begonnen met zijn nieuwe
•testament. De schilder,
voor wiens werk vorige
week een nieuw museum
is geopend, schildert geen
oude rotzooi meer, maar
oude huisjes, vissersboot-
ijes, bomen. Want: „het
beetje liefde dat er nog om
me heen is, leg ik vast".
Vlak buiten Workum staat de
boerderij waar Jopie Huisman
69 jaar geleden geboren is. Nu
woont hij er, na lange tijd in
Herbaijum te hebben ge-
woond, weer. „Van huis uit ben
ik rooms-katholiek", vertelt de
pchilder. „De pastoor stond
aan het roer. Hij zei: Stap maar
pan boord, dan vaar ik je de he
mel in. Ik heb toen bij mijzelf
gedacht: Dat moetje maar ge-
loven, dacht ik en dat kon ik
piet. Ik ben in mijn eigen boot
je gestapt. Daardoor raakte ik
|mijn roer kwijt. Ik raakte ont
roerd. Ik ging leven vanuit on-
zekerheden, vanuit mijn ge
voel. Ik vecht het zelf uit. Dat
is een levenslange strijd, maar
God laat mij niet naar de ver
dommenis gaan".
De schilder uit Workum voert
in zijn binnenste een strijd tus
sen goed en kwaad. „God en
duivel ben je zelf. Goed en
kwaad ben je zelf. Het slagveld
ben ik zelf. Niet iedereen er
vaart dit zo. Ik wel. Het is
beestachtig". Over die tegen
krachten: „Bijvoorbeeld het zo
individualistisch, zo op jezelf
gericht zijn. Bepaalde dingen
in je leven kun je niet verande
ren. Op de zwakheden die je in
jezelf hebt, wordt geloerd om
die te versterken".
Liefde
De liefde staat voor Huisman
centraal. „Wat niet de liefde als
basis heeft, is surrogaat, to
neelspel. onecht". Hij noemt
Rembrandt als .voorbeeld bij
uitstek van een schilder die de
liefde in zijn schilderijen tot
uitdrukking heeft weten te
brengen. Het schilderij van
Hendrickje Stoffels, de vrouw
met wie Rembrandt jarenlang
lief en leed deelde, en het
schilderij van zijn zoon Titus
grijpen hem emotioneel sterk
aan. „Dat is God uitgedrukt in
verf. Wat ik zeg is geen veraf
goding. Deze schilderijen zijn
uitdrukking van een universe
le liefde".
Dat er soms een miljoen voor
een schilderij van Van Gogh
wordt betaald, noemt hij 'heb
zucht' en 'hoogmoed'. „Het is
al verkeerd als je 100 miljoen
gulden bezit, terwijl tweederde
van de wereld verrekt van de
honger".
Beeld
De schilder vindt dat elk mens
een beeld van God is. „De eni
ge God die je tegenkomt, vind
je in jezelf en in de medemens.
In het schepsel zie ik God. Als
er een schepsel is, is er een
schepping. Dit raadsel kun je
niet oplossen". Hij wijst naar
een pas gemaakte aquarel
waarop een bomengroep staat
afgebeeld. „Dat zijn niet 'zo
maar' een paar boompjes....
Waarom ik die schilder? Om
dat ik er verschikkelijk van
houd".
Roem heeft geen invloed op de
Workumer schilder: „Als ik
dood ga. verdwijn ik. Wat blijft
er van mij over? In dit perspec
tief ben ik een klein kereltje.
Schilderen is een gift. Dat
krijg je cadeau. Daar kun je je
niet op beroemen. Je blijft die
zelfde kleine mens die zijn ei
gen leven niet in handen
heeft".
Er zit voor Jopie Huisman een
andere kant aan roem: „Ter
wijl de hele wereld je aanbidt,
kun je je toch de eenzaamste
in het heelal voelen".
De Workumer schilder vindt
datje als menë alleen maar on
volkomen over God kunt pra
ten. „Hoe zal nu een onvol
maakt mens een zuiver begrip
hebben over iets volmaakts?
Ik leef vanuit gevoel. Van het
onvolmaakte, die mislukkelin
gen, ben ik gaan houden, heel
erg gaan houden. Ik houd zo
van deze aarde dat ik de grond
om dit huis heen wel zou wil
len opeten".
Hij voelt zich een werktuig dat
gebruikt wordt om iets door te
geven. „Ik vertel een verhaal,
gevoelsmatig, dat op heel veel
mensen overkomt
Hij vertelt van een wonderlijke
gebeurtenis. Tijdens de laatste
verhuizing kwamen er toeval
lig mensen bij hem over de
vloer. Ze hielpen en nodigden
de schilder uit voor een etentje
in Workum. In het hotel zat
een vrouw die na een bezoek
aan het Jopie Huisman Mu-
Jopie Huisman voor een van zijn schilderijen.
seum naar het hotel was ge- tig minuten met haar. Ze leed
gaan in de vaste overtuiging onder het verlies van haar
dat Jopie Huisman zou komen overleden zoon en Huisman
(terwijl de schilder daar nooit vertelde zijn gedachten over
komt). Huisman praatte twin- leven en dood en zei daarbij:
I FOTO: PERS UNIE
'Uw zoon heeft een goed plek
je'. Er viel een last van haar
schouders. „Dat besef vormt
voor mij briefjes van duizend
gulden", zo besluit de schilder.
PERTH De Anglicaan
se Kerk in Australië heeft
sinds zaterdag tien vrou
welijke priesters.
Dè vrouwen werden in een
kerk in Perth tot priester ge
wijd, nog geen dag nadat een
rechter had geweigerd deze
hïechtige wijding te verbieden.
Samen met de tien vrouwen
werd overigens ook nog een
man door de aartsbisschop van
Përth, Peter Carnley, tot het
priesterambt verheven.
De wijding van de vrouwen
Was mogelijk gemaakt door op
perrechter Kerry White van
het Hooggerechtshof van Wes
tern Australia, die vrijdag de
stelling dat de wijding in strijd
zou zijn met de 'grondwet' van
dè Anglicaanse kerk in Austra
lië verwierp.
Dè Australische Anglicaanse
Kérk kent officieel geen beleid
inzake vrouwelijke priesters.
Het ontbreken van een officië
le'richtlijn heeft verscheidene
aartsbisschoppen doen conclu
deren dat het dus geoorloofd
was om vrouwen tot priester te
Vtfijden. Eerder dit jaar kwa
men leden van de kerk echter
met succes in verzet tegen de
vóorgenomen wijding van 11
vrouwen door de bisschop van
Canberra en Goulburn, Owen
Döwling. Het Hof van Beroep
van New South Wales verbood
dé wijding.
Vfer kerkleden dachten dit
succes in Perth te kunnen pro-
WENEN Bisschoppen
en priesters die onder het
communistische regime
in Tsjecho-Slowakije in
het geheim zijn gewijd,
moeten voor Palmzondag
(12 april) de kerkleiding
laten weten of zij voor er
kenning in aanmerking
willen komen.
Dat blijkt volgens het Oosten
rijkse weekblad 'Die Furche'
uit een nog vertrouwelijk do
cument van de Tsjechoslo-
waakse bisschoppenconferen
tie waarin de richtlijnen voor
de erkenning van de onder
gronds gewijde priesters en
bisschoppen worden opge
somd.
De aartsbisschop van Praag,
Miroslav Vlk, was het afgelo
pen weekeinde in het Vaticaan
om met de congregatie voor de
geloofsleer over de erkenning
te overleggen. Deze week zul
len de door paus Johannes
Paulus II goedgekeurde richt
lijnen officieel bekend worden
gemaakt. Veel ondergrondse
priesters hebben zich nog niet
bij hun meerderen gemeld uit
Drastisch herziene Willibrord-
vertaling Nieuwe Testament
Beeld van de wijdingen door aartsbisschop Canley (rechts)
longeren en eisten dat de wij
ding verboden zou worden.
Opperrechter Carnley oordeel
de echter dat de wijding door
gang kon vinden, omdat het
bisdom Perth in eigen richtlij
nen het priesterambt officieel
voor vrouwen heeft openge
steld.
HAARLEM „Er is geen ander land dan dit". Dat was
het motto van de liturgische vrouwenviering in de St.
Bavo-basiliek, ter ere van internationale vrouwendag
én de zevende verjaardag van de Vrouw en Geloofgroep
Miriam in het bisdom Haarlem.
Meer dan duizend vrouwen en mannen vulden zondagmiddag
orh vijf uur het middenschip van de Haarlemse kerk, om in
„woord, gebed en zang alle vrouwen die ons voorgingen in het
verzet tegen onrecht in herinnering te roepen".
Tijdens het Miriam-lied brak een aantal vrouwen de tent af, die
in de kerk was opgebouwd. „Daarmee wilden wij aangeven dat
we onderweg zijn", aldus Jannie Koers, coördinator van de orga
niserende werkgroep Miriam.
„In dit land moeten we het doen. Hier en nu moet het gebeuren",
klonk het tijdens de overweging. Tijdens de voorbeden werden
vrouwen in herinnering gebracht die in het verleden strijd tegen
onrecht hebben gevoerd.
Mannen maakten ongeveer 20 procent van het gezelschap uit.
„Meer dan we hadden verwacht", zegt Koers. In allerlei opzich
ten was het publiek heel divers. „Er was alleen geen enkele zwar
te vrouw", constateert Koers tot haar spijt. „Dat maakt wel iets
duidelijk over de Vrouw en Geloofbeweging van dit moment en
daar moeten we van leren"
BOXTEL In september
brengt de Katholieke Bij
belstichting een herziene
versie van het Nieuwe
Testament op de markt.
Deze nieuwe uitgave wijkt
sterk af van de oorspron
kelijke Willibrordverta-
ling van het Nieuwe Tes
tament uit 1961.
De nieuwe vertaling van de
Evangelieën en de Handelin
gen van de Apostelen, die in
1987 door de KBS werd gepu
bliceerd, zal enigszins gewij
zigd opgenomen worden in
de nieuwe uitgave. Deze verta
ling beoogde beter aan te slui
ten bij de hedendaagse manier
van denken, spreken en schrij
ven. Dit leidde vooral tot een
zuinig gebruik van beleefd
heidsvormen.
Opname van deze vertaling in
de nieuwe uitgave maakte ook
een herziening van de overige
boeken van het Nieuwe Testa
ment, de Brieven en de de Apo
calyps, noodzakelijk. Deze
boeken waren immers 26 jaar
eerder en op hele andere wijze
vertaald en moesten daarom
worden afgestemd op de verta
ling van de Evangelieën en de
Handelingen van de Apostelen
uit 1987. Een groot aantal bij-
belgeleerden en taalkundigen
uit Nederland en Vlaanderen
hebben de afgelopen jaren
meegewerkt aan de herziening
van de tekst.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Bussum C. Bergström,
predikant voor buitengewone werk
zaamheden (secretaris Raad voor het
jeugdwerk), wonende te Doorn; te 's-
Gravenhage-Loosduinen mevr. H.Th,
Vollebregtte Okkenbroek(part-time); te
COMMENTAAR
Samenwerking
AMPER drie maanden na de formele openingsronde
Brussel, komt de Noordatlantische Samenwerkingsn
morgen weer samen op het NAVO-hoofdkwartier voor wal
feite niets anders is dan een nieuwe poging om uit de st<
blokken te schieten. De tweede zitting moest de blauwdi
uittekenen van het ambitieuze programma dat de NASR
streeft, maar zij zal vooral gewijd zijn aan het opnemen
de tien nieuwe leden van het GOS. Die uitbreiding tot 35 1;
den betekent dat de NASR wel een groter deel van het 'nii
we Europa' vertegenwoordigt, maar anderzijds blijft 1
daardoor nog onzeker wat de raad precies kan doen.
LiANG mogen die procedures niet meer voortduren, and'
worden de mogelijkheden van de NASR al voor de start i
gehold. Opgericht in de nasleep van de NAVO-top in Ror
moest de NASR de voormalige tegenstanders van het W
schaupact een oplossing bieden voor hun enorm veilighei
vacuum. Het formele uiteenvallen van de Sovjetunie en 1
escalerende conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan hebt
inmiddels duidelijk gemaakt hoe belangrijk de NASR daa
kan zijn.
AlS contactforum tussen NAVO en ex-Warschaupact kan
NASR een noodzakelijke aanvulling zijn van de Conferen
over Veiligheid en Samenwerking in Europa. De CVSE mi
de echte basis worden voor de toekomstige samenwerki
tussen alle Europese staten, maar in de huidige context b
ven vele kwesties over die alleen de NAVO en de ex-W
schaupact-landen aangaan. Het waren die landen die al in i
vember 1990 in Parijs het CFE-verdrag over de beperki
van de conventionele bewapening ondertekenden, maar
ontwikkelingen in de vroegere Sovjetunie hebben de uitvi
ring van dat cruciale akkoord aanzienlijk vertraagd. Een
actualiseerd CFE waarin rekening wordt gehouden met
nieuwe situatie is daarom dringend nodig. Dat verondersl
echter dat de deelnemende landen elkaar vertrouwen en di
kan de NASR helpen. Via de NASR kan de NAVO de GOS-
publieken (financieel) opvangen in hun pogingen een eig
buitenlands beleid uit te bouwen. De NASR zou dan de eer
stap kunnen worden naar volledige integratie van de GOS-
publieken in het CVSE-proces.
De nasr mag echter onder geen enkele voorwaarde een
rum worden dat de CVSE zou verdringen. Dat zou de relat
in Europa ernstig verstoren omdat die Noordatlantische
menwerkingsraad veel te beperkt is. De vroegere 'neutn
landen maken geen deel uit van de NASR, maar geen en|
ontwapeningsakkoord, in de eerste plaats een even dringe
noodzakelijk CFE-2 dat de troepensterkte in heel Europa v
der zou verlagen, zal in de toekomst nog zonder die lanc
kunnen worden gesloten. Dat betekent dat die akkoorden
leen nog kunnen worden afgesloten in het CVSE-kader.
de CVSE trouwens ooit werkelijk functioneert, heeft een
ganisme als de NASR nog weinig formeel nut.
ZOVER is het helaas nog niet. Rivalen als Rusland en de
kraïne, zeker Armenië en Azerbeidzjan, zullen niet gene
zijn hun geschillen voor te leggen aan de CVSE, waar 48 1
den beslissingen moeten treffen. De NASR heeft niet alle
het voordeel dat de NAVO haar ervaring inzake veilighei
beleid ter beschikking stelt, het is ook een kanaal naar ree
streekse economische hulp —en dat blijft de beste remei
tegen heel wat oplaaiend nationalisme.
angst voor een 'terugval in het
communisme' na de fluwelen
revolutie van 1989.
De gehuwde priesters zijn
vooral te vinden onder de zoge-,
heten bi-ritualisten, priesters
die zowel in de Rooms-Katho
lieke Kerk als in de Grieks-Ka
tholieke Kerk actief zijn. In te
genstelling tot de Rooms-Ka
tholieke Kerk kent in de
Grieks-Katholieke Kerk, die
een byzantijnse ritus volgt en
de paus als hoofd van de kerk
erkent, geen koppeling tussen
priesterambt en celibaat.
Weinig kans
De gehuwde priesters maken
weinig kans hun ambt verder
te kunnen uitoefenen. Zij zul
len worden teruggezet tot het
ambt van diaken, waarvoor de
celibaatsverplichting niet
geldt. Aanvankelijk werd er
door het Vaticaan en de
Tsjechoslowaakse kerkleiding
over gedacht de gehuwde
priesters te laten werken in de
Grieks-Katholieke Kerk, die
vooral in Oost-Slowakije veel
aanhang heeft, maar deze op
lossing bleek in de praktijk te
veel problemen op te roepen.
RODE KRUIS.
DEN HAAG GIRO 6868'
Zoetermeer M. Treuren te 't Woudt; te
Melissant J. Beider te Loon op Zand; te
Nijmegen (toez.)(SoW) mevr. drs. P.J.
van der Linden, vicaris te Utrecht, wo
nende te Houten
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Smilde J. Knol te
Sneek.
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
Beroepen te Kantens G.F. Overweg,
kandidaat te Lelystad.
«5* CéidöéSotnarit
Uitgave
Kantoor
Telefoon: 071 -122 244
Telefax. 071 -134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon: 070-3190 933
Telefax: 070-3906 717
Postadres: Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur J Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070-3190 808): I
g (tel. 071 - 144 046/047/48/49) G - J
Kesteren, R. Kleijn, drs R Koldenhof, M. Kroft, T. Pieters e
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815): p.
A van Rijn (chef), W, Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A van Holstein, i
E. Huisman, H Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K Veraart^
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piët.
Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835): L Kooistra, drs P van Velthoven.
Foto (tel 070 - 3190 838) M Konvalinka (chef) en S Evenhuis.
Opmaak (tel 070 - 3190 831) Ch Bels (chef), A de Bruijn, W Diekstra, L Hennfl
J Hofmeester, C. de Kier, H Nieuwmans, H Schneider
Redactie-secretaresse (tel 070 - 3190 819) T Kors. U
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied,
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, eenl
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland D
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K Swiers»
M van de Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Houtf
(chef), H. Bijleveld, D Hofland. P. Koopman, D van Rietschoten en K. van Wel.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; ii
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs D J van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A Courant (Athene), R Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B van Huët (Londen), M de Komndfil
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel), W Voordojji
(Londen), drs. R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G. van Wijlafr
(Belgrado), F Wijnands (Bonn), J Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- i
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalster
M de Cocq. i
Nabezorging
Telefoon 071 -122 248 op ma t/m v
15 00 uur.
n 18.00 tot 19 00 uur, op z,
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart
per maand 28.20
per kwartaal 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vi
e worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 -122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -134 941J
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 7024
Bankiers 4
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
