Heineken
laait meer
yinst uit
ninder bier
ECONOMIE
Slechte timing is oorzaak
iran breuk tussen KLM en BA'
Madrid waarschuwt voor Noordafrikaanse 'tijdbom'
Computervirus Michelangelo besluipt Japan
Amerikanen laten luchtvaart-
tarieven Europa kelderen
helding aandelen zorgt niet voor opschudding
1
Uitlatingen Fokker
schieten DASA in
verkeerde keelgat
Hollandse
Signaal
mist order
in de VS
Elektrische fiets
van Clive Sinclair
NOKIA AUTOTELEFOON
jridaeSotncwt
VRIJDAG 6 MAART 1992
Idoor
JO WIJNEN
prkSTERDAM - „De
uiM heeft bij de mogelij-
j samenwerking met
Sitish Airways gepro-
0(erd om op de muziek
joruit te lopen en dat is
tt helemaal goed ge
iten. De tijd was er ge-
rekon nog niet rijp voor".
,ojt is volgens directielid drs.
»eM. van Wijk van de KLM de
girnaamste oorzaak voor het
afketsen vorige week van de
samenwerking. Van Wijk zei
dit gisteren tijdens een voor
dracht voor de Kamer van
Koophandel in Amsterdam.
Hij ontkende dat er nog achter
de deuren verder wordt onder
handeld met BA. Volgens hem
is KLM op Europees gebied
echter niet de boot gevallen..
„Er zijn 20 grote maatschappij
en, waarvan SAS en Sabena al
publiekelijk te kennen hebben
gegeven met ons te willen pra
ten".
De vliegtuigen van de KLM
zijn in februari minder gevuld
geweest dari in de vergelijkba
re maand in 1991. De bela
dingsgraad daalde van 69,7 tot
68,1 procent. Daarentegen
steeg de produktie met 23 pro
cent tot 566 miljoen tonkilome-
ter. Het totale vervoer nam
met 20 procent toe tot 385 mil
joen tonkilometer. Dit heeft de
maatschappij gisteren be
kendgemaakt.
BRUSSEL Sinds de val
van de Berlijnse Muur
heeft de Europese Ge
meenschap zich nagenoeg
uitsluitend bezig gehou
den met wat er op haar
oostflank gebeurt. Maar
Europa heeft ook een
zuidflank die mogelijk
nog minder stabiel en nog
explosiever is dan Oost-
Europa.
Dat vindt vooral Spanje dat
deze week voorstellen bij de
EG-ministers van buitenland
se zaken op tafel legde waarin
nauwere relaties en een vrij
handelsverkeer met drie van
de vier Maghreb-landen
Tunesië, Algerije en Ma
rokko - werden bepleit.
Volgens Spanje gaat het om
„de Arabische en Islamitische
Derde Wereld" die een „soci
aal-geografisch kruitvat"
vormt, bij een ontploffing
waarvan golven van immi
granten over de Europese lan
den zullen uitstromen. „Euro
pa kan niet voorbijzien aan het
feit dat binnen dertig jaar 130
miljoen mensen aan zijn zui
delijke deuren kloppen", aldus
het Spaanse stuk. Spanje
waarschuwt voor de gevaren
van het Islamitisch fundamen
talisme en de enorme bevol
kingsgroei in een gebied dat
slechts door de 14 kilometer
brede Straat van Gibraltar van
Europa is gescheiden.
„Als het electoraal succes van
de fundamentalistische FIS in
Algerije ergens toe heeft ge
diend, dan is het vooral omdat
het de aandacht op Noordelij
ke Afrika heeft gericht", aldus
Madrid. Onder verwijzing naar
het succes van de uiterst recht-
ste partijen in Europa die de
vreemdelingenhaat stelselma
tig aanwakkeren, zegt Spanje
dat de vloed van nieuwe immi
granten en dus nieuwe con
frontaties onontkoombaar
zijn. In een nog altijd betrek
kelijk arm land als Spanje be
draagt het gemiddelde inko
men ongeveer 20.000 gulden
per jaar, tegen goed 1800 gul
den in Marokko.
„De situatie in de Maghreb is
vergelijkbaar met die in Oost-
Europa. Maar de landen van de
Gemeenschap hebben met
Oost-Europa nog religieuze,
sociale en culturele banden en
niet met de Maghreb", aldus
Madrid. Spanje stelt „een
nieuw partnerschap" met de
Maghreb-landen voor. Daar-,
voor zijn honderden miljoenen
guldens aan leningen, giften
en kredieten nodig. Verder
moeten met de drie Maghreb-
landen vrijhandels-akkoorden
worden gesloten die vooral de
nu nog aan strenge restricti-
ties onderhevige exporten van
landbouwproducten en textiel
naar Europa mogelijk moeten
maken.
«^STERDAM - Heine-
n heeft vorig jaar een
ttowinst voor buitenge-
ine baten behaald van
9,7 miljoen gulden,
aalf procent meer dan
365,7 miljoen gulden
n 1990. Voorgesteld
irdt een onveranderd di-
lend uit te keren van
3,50 per aandeel.
lineken wil de aandeelhou-
•s verder één bonusaandeel
■strekken per vier aandelen,
dat het aandelenkapitaal
t een kwart wordt vergroot.
heeft Heineken gisteren
ieurs bekendgemaakt,
lineken verkocht vorig jaar
nder bier. De achterstand in
afzet ten opzichte van 1990
»rd in de eerste helft van vo-
jaar opgelopen als gevolg
n de Golfcrisis en slecht
g :er. In de resterende periode
I n dat niet meer worden
I edgemaakt. De verkoop van
ïineken-bier, dat in de mees-
Europese landen een top
merk is, liep minder terug dan
die van de lokale merken die
meestal wat lager in de markt
zitten. Daardoor kon Heineken
„een belangrijke verbetering
van de opbrengstprijzen reali
seren, terwijl de kostenstijgin
gen beperkt bleven".
Heineken wil de verstrekking
van de bonusaandelen ten las
te van de herwaarderingsre
serve laten komen. Tevens mo
gen de aandeelhouders reke
nen op een contant dividend
van 0,694 per aandeel, dat
gelijk is aan de bronbelasting
die over de herkapitalisatie
wordt ingehouden. Deze beta
ling komt ten laste van de alge
mene reserve. De nieuwe aan
delen zullen ten volle delen in
de winst over 1992.
Heineken boekte vorig jaar
een buitengewone bate van
netto 33,2 miljoen gulden, zo
dat de totale nettowinst uit
kwam op 442,9 miljoen. De net
to-omzet nam met 5,9 procent
toe tot 8696 miljoen gulden.
Het bedrijfsresultaat verbeter
de met 19,2 procent tot 729,9
miljoen.
i
De computer bij ICIM die elf virussen in twee maanden opspoorde
TOKYO/RIJSWIJK - Het computervirus
Michelangelo, dat zo is geprogrammeerd
dat het vandaag informatie op een harde
schijf aantast, is gevonden in de compu
tersystemen van ten minste vijf Japanse
bedrijven, aldus een Japans softwarebe
drijf. Het bedrijf, dat software ter bestrij
ding van het virus verkoopt, zei dat een
grote produktie-onderneming en een com
puterwinkel in het Tokyose Akihabara-
Het virus, een door grappenmakers ver
vaardigd computerprogramma, zou van
daag, de geboortedag van Michelangelo,
worden geactiveerd als computers waarin
het is geïnstalleerd werden aangezet.
Bij het Rijswijkse ICIM, Informatica Cen-
s van Heineken brachten dit jaar minder bier naar de klant.
FOTO: MILAN KONVALINKA
CHICAGO Een aantal
grote Amerikaanse lucht
vaartmaatschappijen
heeft de tarieven voor be
stemmingen in Europa
fors verlaagd. Woensdag
maakte American Airlines
bekend haar tarieven voor
elf Europese steden te ver
lagen met maximaal 33
procent. Trans World Air
lines (TWA), Delta Airli
nes en United Airlines
volgden donderdag, met
kortingen die weer net
iets groter waren.
Ook de Britse maatschappij
British Airways heeft de tarie
ven voor enkele vluchten van
uit de VS naar Europa ver
laagd. Volgens deskundigen is
het niet waarschijnlijk dat veel
andere Europese maatschap
pijen direct zullen volgen. Ver
moedelijk kijken ze eerst de
kat uit de boom.
De prijsverlagingen zijn niet
ongewoon voor de tijd van het
jaar. Het is gebruikelijk dat
luchtvaartmaatschappijen
meer klanten proberen te win
nen in voor de branche slappe
re tijden. Volgens een woord
voerder van American Airlines
kunnen er momenteel best wat
reizigers bij.
De prijsverlagingen voor het
hoogseizoen juni en juli zijn
ook geen nieuw fenomeen.
Alle tickets moeten vóór 31
maart worden gekocht. Ook
geldt dat er veertien dagen van
tevoren moet worden betaald.
„Dat zijn zogenoemde vroeg-
boektarieven, om alvast klan
ten voor de zomer te trekken",
aldus een woordvoerder bij
TWA.
De grootste kortingen gelden
voor vluchten buiten het sei
zoen, met name in april, mei
en september. American Airli
nes vraagt voor deze maanden
1000 gulden voor een ticket
New York-Parijs. Tevoren
kostte die reis bijna 1400 gul
den.
'EET VOGELS
tel 1STERDAM - Het ont-
da ?ken van nieuws bij het
°elden van grote belan-
in Nederlandse on-
,rï rnemingen was plots
ai t grote nieuws.
di een koninklijke belangen in
/ai ninklijke Olie", meldden
•ree kranten afgelopen dins-
rdg. De slechts 900 meldingen
de fi belangen van meer dan 5
'hifccent, waar gerekend was op
uk )0, was nog een fikse tegen-
ri lier. En van veel spectaculai-
meldingen was ook al geen
__rake. Vooraf het sfeertje
idom de meldingen van gro-
belangen in Nederlandse
935 dernemingen behoorlijk op-
1.46 klopt. En er viel links en
rits ook wel wat te genieten.
jjQD mmige beursfondsen wer-
3^80 n onaangenaam verrast toen
3.35 hoorden wie hun aandeel-
j-jj uders zijn. Bovendien geven
1 (g meldingen, en daar was het
Mi emaal om te doen, een aar-
»®g inzicht in de krachtsver
houdingen van het Nederlands
s'afpitaal; rin wie wie contro
leert.
grootste financiële spier-
2 0fillen toonde de Internationa-
5,2 Nederlanden Groep. Onver-
- acht was het niet, want ING
aat bekend als de grootste
tg utij op de Nederlandse
36 ïurs. In totaal meldde de
98 inkverzekeraar maar liefst 42
langen van 5 procent of
28 eer. Verrassende meldingen
larbij waren het belang van
ina 20 procent in Stad Rot
terdam, een collega-verzeke
raar, en de ruim 20 procent die
ING heeft in Unilever.
Banken en verzekeraars weten
elkaar trouwens toch opval
lend goed te vinden. Naast
ING heeft ook Amev een be
lang van bijna 20 procent in
Stad Rotterdam. Bestuurs
voorzitter van Stad Rotterdam
Van Leeuwen zei wel te weten
dat de verzekeraars een belang
in Stad Rotterdam hadden,
maar schrok wel van de grootte
van de pakketten. Mochten de
concurrenten hun belang uit
breiden, dan kan Stad Rotter
dam bij de Duitse verzeke
ringsmaatschappij Münche-
ner Rückversicherung prefe
rente aandelen plaatsen om
een overval af te wenden.
Kruisverbanden
Aegon heeft op haar beurt
weer 6,25 procent in ING en
12,85 procent in de ABN Amro.
ING neemt voor 16,57 procent
deel in ABN Amro en heeft ook
een belang van 8,87 procent in
Amev. De Rabobank op haar
beurt blijkt weer 5,64 procent
van de ABN Amro aandelen in
bezit te hebben. De Nederland
se banken en verzekeraars
hebben altijd om het hardst ge
roepen dat zij geen brood za
gen in belangen in eikaars on
dernemingen. In het buiten
land zijn dit soort kruisverban
den heel gebruikelijk. Daar
wordt het als een soort be
scherming tegen ongewenste
overvallers gebruikt. Blijkbaar
vonden de financiële instellin
gen in Nederland dat ook wel
een goed idee, maar hebben ze
het nooit publiek gemaakt.
De onaangename verrassin
gen kwamen vooralsnog uit
Duitsland. De Boer Winkelbe
drijven meldde dat de Duitse
supermarktketen Aldi een be
lang van 5,58 procent heeft.
Aldi meldde dat het belang als
een gewone belegging gezien
moet worden. Sinds Asko, de
grootste Duitse grutter, enige
jaren geleden stiekem 20 pro
cent van Ahold verwierf is men
niet.meer zo happig op Duitse
„beleggingen".' De tweede
Duitse verrassing kwam op
naam van August Storck, een
Duitse snoepjesfabrikant. Dit
bedrijf heeft bijna 29 procent
van de aandelen van de Neder
landse koek- en snoepfabri
kant Van-Melle in handen. Van
Melle is regelmatig onderwerp
van overnemingsgeruchten en
de laatste tijd werd er druk in
het fonds gehandeld. Nu is
duidelijk geworden waar die
aandelen heen gegaan zijn.
Onaangenaam nieuws moest
ook ABN Amro meldden, zij
het dat het vooral voor de bank
pijnlijk was. De bank meldde
een belang van 41,7 procent in
Helvoet, een producent van
kunststoffen en rubberen on
derdelen. Enige jaren geleden
bracht de ABN Amro ruim 42
procent van de aandelen Hel
voet naar de beurs. Twee jaar
later heeft de bank daar nog
maar 1 procent van weten te
slijten. Daarmee is het waar
schijnlijk de grootste misluk
king op het gebied van beur
sintroducties in de vaderland
se geschiedenis.
Particulieren
Naast de bedrijven zijn ook
vermogende particulieren ac
tief aan het beleggen, blijkens
de vele meldingen die er bin
nenkwamen. Opvallend was
de 15 procent die de familie
Lubbers in Nedschroef heeft.
Nedschroef is een Helmondse
fabrikant van moeren en bou
ten. Daarnaast heeft de familie
Lubbers nog ruim 77 procent
van Hollandia Kloos in han
den, het familiebedrijf van de
Lubbersen. Een andere familie
die actief is zijn de Hazewin-
kels, eigenaren van het
Nieuwsblad van het Noorden.
De familie heeft 9,7 procent in
uitgeverij Wegener Tijl en iets
meer dan 10 procent in Crown
van Gelder (CVG). CVG is een
papierfabriek die krantepapier
maakt. Daarnaast meldde de
familie nog belangen in han
delshuis Landré en Glinder-
man en Batenburg Beheer,
een technisch installatiebe
drijf.
Wegener Tijl en Batenburg Be
heer zijn beide populaire be
leggingsobjecten. Wegener
heeft maar liefst 70 procent
van de aandelen in vaste han
den zitten. Naast de Hazewin-
kels zijn dat Van der Loeff met
21 procent, een belang dat ver
kregen werd bij de verkoop
van ODC aan Wegener. De fa
milie Hazewinkel zit ook ach
ter de Fries Gronings Drentse
Pers, welke maatschappij 8
procent van de Wegener-aan-
delen in bezit heeft. De Tele
graaf heeft 16 procent van We
gener en de Perscombinatie,
uitgeefster van de Volkskrant,
Trouwen het Parool, heeft 14,7
procent. De uitgevers houden
het dus gezellig onder elkaar.
In Batenburg zitten de pensi-
oenfondsen van de KLM en
verrassend genoeg Getronics.
Die laatste melding zorgde
voor paniek bij Batenburg,
omdat een overval werd ge
vreesd. Batenburg is actief in
het segment van industriële
automatisering, een terrein
waarvoor Getronics ook grote
belangstelling koestert. Na
een gesprek tussen de twee di
recteuren kon Batenburg ech
ter melden dat het belang van
Getronics slechts defensief
van aard is. Door het belang
van 15 procent in Batenburg
weet Getronics zeker dat nie
mand het bedrijf over kan ne
men zonder toestemming van
Getronics.
Ook de Nederlandse overheid
heeft nog steeds wat in de
melk te brokkelen. De staat
heeft belangen gemeld in Fok
ker, KLM, DSM, ING, de
scheepswerf Van der Giessen
de Noord, de Koninklijke Ne
derlandse Springstoffen Fa
briek en Hoogovens. De staal
fabrikant blijkt ook nog voor
5,24 procent ijn handen te zijn
van de gemeente Amsterdam,
de enige gemeente die een
groot belang in een Neder
lands bedrijf houdt.
Ook nadat de officiële aanmel
dingsdatum verlopen is, ko
men er nog meldingen binnen.
Opvallend was het belang van
19 procent in Nedap van oud-
minister van defensie R. Krui-
singa. Uit Frankrijk kwam nog
een verrassing. Credit Lyon-
nais meldde een belang van 33
procent in het failliete Info-
.theek.
_Li
trum voor Infrastructuur en Milieu, is van
'infectie geen sprake. Een speciale perso
nal computer onderschepte in minder dan
twee maanden elf maal een virus voordat
hij de onderneming kon binnendringen.
Bij de controle aan de ingang van het be
drijf bleek vijf procent van de diskettes be
smet met een virus. Ook klanten van ICIM
krijgen volgens de firma smetvrije disket
tes.
AMSTERDAM - Deut
sche Aerospace is onaan
genaam verrast over de
berichtgeving van Fokker
over de gesprekken tus
sen de firma's over sa
menwerking.
Vooral de melding dat de plan
nen voor de ontwikkeling van
een eigen vliegtuig, in samen
werking met de Fransen en
Italianen, van de baan zouden
zijn, is de Duitsers in het ver
keerde keelgat geschoten.
Fokker maakte woensdag be
kend gesprekken te zijn be
gonnen met DASA. De Duit
sers zijn de beoogde partner in
de ontwikkeling en produktie
van de Fokker 70 en Fokker
130. DASA bevestigt deze be
richten, maar maakte meteen
duidelijk dat de ontwikkeling
van een eigen concurrent van
de Fokker hierdoor niet van de
baan is. Fokker reageerde
daarop met de opmerking dat
je niet kunt vrijen en vechten
tegelijk. „Het is natuurlijk lo
gisch dat DASA niet meteen
zegt de ontwikkeling van een
eigen vliegtuig op te schorten.
Dat zou hun onderhandelings
positie sterk uithollen", aldus
een woordvoerder van Fokker.
Mochten de Duitsers echter
doorgaan met de ontwikkeling
van een eigen vliegtuig, dan
zal Fokker de gesprekken met
andere gegadigden gaan voe
ren. Probleem daarbij is dat
DASA grote delen van de romp
voor de F 100 maakt.
HENGELO - Hollandse Sig
naal Apparaten is een order
van zevenhonderd miljoen
gulden voor de Amerikaanse
landmacht misgelopen. De op
dracht voor de levering van
een driedimensionale volg- en
zoekradar gaat naar de Ameri
kaanse concurrent Hughes. De
onderzoekers, die in Hengelo
aan het 'Forward Area Defence
System' (FAADS) hebben ge
werkt, zijn gisteren ingelicht
door de directie. Twee mede
werkers zijn onmiddelijk naar
Amerika afgereisd om te ver
nemen om welke reden Sig
naal buiten de boot is gevallen.
Signaal heeft tientallen miljoe
nen geïnvesteerd in de ontwik
keling van de geavanceerde ra
dar. Het is niet uitgesloten dat
het Pentagon, het Amerikaan
se ministerie om protectionis
tische redenen heeft gekozen
voor Hughes. De effecten op
de werkgelegenheid blijven
volgens Marseille beperkt.
Goede resultaten
bij Amro-fondsen
AMSTERDAM De waarde
van een aantal Amro-beleg-
gingsfondsen is in het afgelo
pen boekjaar aanzienlijk toe
genomen. Door het einde van
de Golfoorlog gaven veel effec
tenbeurzen vorig jaar een stij
ging te zien. De tweede helft
van de verslagperiode vertoon
de weer een wisselend beeld
onder invloed van de coup in
de voormalige Sovjetunie en
de economische berichten uit
de Verenigde Staten, zo
schrijft ABN Amro. De waarde
van een participatie Interna
tionaal Aandelen Fonds (IAF)
steeg 24,5 procent, terwijl het
fondsvermogen daalde tot
288,3 miljoen gulden door te
rugname van participaties.
Een participatie AMRO Aan
delen Kombinatie (AAK) steeg
17,7 procent en een in AMRO
Obligatie Kombinatie (AOK)
met 14,3 procent. De vermo
gens van deze fondsen stegen
tot respectievelijk 19,9 miljoen
en 21.2 miljoen gulden.
De uitkering per participatie
van IAF bedraagt 13,54 (was
12,22), van AAK/ 10,67 (was
10,11) en van AOK 10,37
(was 10,08)
De productie van de rompen van de Fokker 100 komt in de knel als
Fokker en Deutsche Aerospace ruzieënd uiteen zouden gaan
FOTO: FOKKER
LONDEN - De Britse uit
vinder sir Clive Sinclair
heeft gisteren zijn nieuw
ste vinding getoond. Dit
maal kwam hij met een
elektrisch aangedreven
fiets met oplaadbare bat
terijen, die de naam Zike
heeft gekregen.
Het rijwiel weegt slechts elf
kilo en heeft een topsnelheid
van 19 kilometer per uur. De
prijs is 1600 gulden. De fiets is
gemaakt van vliegtuigalumini-
um. Door nieuwe, krachtiger
magneten te gebruiken kon de
motor klein gehouden worden.
Met vol vermogen kan met een
set batterijen een half uur wor
den gereden. Door mee te trap
pen gaan de batterijen veel
langer mee. Volgens Sinclair is
de fiets een uitkomst voor ou
dere mensen of voor iemand
die een goedkoop en snel ver
voermiddel voor de stad wil.
Andy Dickson van het fiets-
tijdschrift London Cyclist zei
echter na een proefrit de Zike
niet voor druk stadsverkeer te
kunnen aanbevelen. „Je hebt
geen acceleratie en de stabili
teit is een probleem". Volgens
Dickson zou de elektrische
fiets beter geschikt zijn voor
gebruik in een grote fabriek,
magazijn of op een schip.
Handelsakkoord China en Rusland
PEKING Rusland en China
hebben gisteren een handels
akkoord gesloten, het eerste
tussen beide landen sinds het
uiteenvallen van de Sovjetu
nie. De overeenkomst werd in
Peking getekend door de Chi
nese minister van handel Li
Lanqing en diens Russische
collega Pjotr Aven. Volgens
Aven beschouwt Rusland Chi
na als een van zijn belangrijk
ste handelspartners. Li gaf aan
dat zijn land graag investerin
gen wil doen in Rusland. De
Chinese regering heeft het ei
gen bedrijfsleven de afgelopen
tijd opgeroepen de economi
sche contacten met Rusland
en andere GOS-republieken
onder meer via ruilhandel op
te voeren. Maar er wordt nu
ook gedacht aan andere vor
men van samenwerking, zoals
levering van arbeidskrachten
en uitvoering van bouwprojec
ten, aldus de Chinese pers.
ADVERTENTIE
PRIJSSENSATIE 2995,-!
Nokia Cityman 100 compact, de eerste gecombineerde
telefoon en portable De enige lichtgewicht telefoon
dashboard slede als uitbreidingsmogeli|kheid.
Maar ook met
Veilige handsfree
Makkeli|k( jaszak of koffer)op te bergen formaat
24 uur lang onbeperkt bereik
Aansluiting voor fax of computer
F 2995,- excl BTW
STATIONSWEG 2
2515 8N S-GRAVENHAGE TEL 070-38082M
CR0ESELAAN 260
for the best sound in car hifi 3521 CL UTRECHT TEL 030-932325