In China is
popmuziek
nog rebels
m
Oeuvre Van Gogh verkleurd
liidócGotvumt
KUNST/RTV
15
Collectie Rembrandttekeningen van
het British Museum slinkt fors
ekenfout'
aad voor
"ie Kunst
- Les, i i
msérables'
Mozart, authentiek en eigentijds uitgevoerd door Nederlandse Opera
I
Een kwartet
kwaliteit
VRIJDAG 6 MAART 1992
—ik museumboot in Utrecht Verrassing
HAAG De gemeente Utrecht krijgt
ivolging van Amsterdam een museum-
Dit heeft een woordvoerder van rede-
overs die in de hoofdstad de boottoch-
exploiteert, gisteren bekendgemaakt in
Haag tijdens een persconferentie van
Nederlands Bureau voor Toerisme,
'i l Museumboot Amsterdam biedt toeris-
(een route door de Amsterdamse grach-
met zeven verschillende op- en uitstap-
I tsen in de omgeving van de hoofdstede
musea. Na gesprekken met het college
burgemeester en wethouders van
cht is besloten ook een museumboot
de Utrechtse grachten te laten varen,
ens de woordvoerder van Lovers zal
enkort een aantal 'milieuvriendelijke'
n worden aangeschaft. Over een half
wil Lovers in Utrecht starten met de
vaarten.
„Het wordt een opera
vol verrassingen". Dat
zei cellist en dirigent
Mstislav Rostropovich
gisteren tijdens een
persconferentie over
'Life with an idiot'. Deze
allereerste opera van
Alfred Schnittke, die
bestaat uit twee
bedrijven en vier
scènes, beleeft op 13
april zijn
wereldpremière in het
Amsterdams
Muziektheater. Als
regisseur is Boris A.
Pokrovski
aangetrokken.
FOTO:ANP
AMSTERDAM - Het British
Museum in Londen, waar van
af 26 maart een tentoonstelling
is te zien van tekeningen van
Rembrandt en zijn tijdgeno
ten, heeft vierentwintig teke
ningen, die tot nu toe aan de
17de eeuwse schilder waren
toegeschreven, afgewezen als
zijnde niet-authentiek. Dat
schrijft de conservator van het
museum, Martin Royalton-
Kisch in The Art Newspaper
van 16 maart.
Het gaat om de tekeningen uit
de eigen collectie van het mu
seum. Bijna twintig jaar gele
den, in 1973, beschreef de cata
logus nog 110 Rembrandt-te-
keningen. Nu deze vierentwin
tig tekeningen zijn afgeschre
ven, heeft het museum nog ze
sentachtig authentieke Rem-
brandts in bezit.
Peter Schatborn, hoofd Rijks
prentenkabinet van het Rijks
museum in Amsterdam, is niet
onder de indruk van de publi-
katie. Ook het Rijksmuseum
heeft een aantal tekeningen
van Rembrandt in de loop der
tijd aan leerlingen toegeschre
ven. „Zoiets is niet ongewoon
te noemen", aldus Schatborn.
De tentoonstelling in het Bri
tish Museum loopt parallel aan
de Rembrandt-tentoonstelling
in de Nationale Gallery in Lon
den, die op 26 maart wordt geo
pend. Deze expositie was
eerder te zien in Berlijn en
Amsterdam.
NHEM - Het Gelders
test, het Limburgs
nphonie Orkest, Het
tbants Orkest en het
jrd Nederlands Orkest
an|vijten de Raad voor de
p list een 'rekenfout' van
Vjlstens zeventien mil-
1 li gulden te hebben ge-
ur\kt ten nadele van de
jonale muziekgezel-
ippen.
ed^
lebben de orkestdirecteu-
eiglgisteren tijdens een pers-
irentie in Arnhem gezegd,
aanleiding van het dins-
aan minister D'Ancona
aaJtuur) uitgebrachte Advies
gpjstenplan. Aan de orkesten,
^iajsief Opera Forum en Ope-
juid, wordt in het huidige
iidiebeleid 53,8 miljoen
len uitbetaald. In het ad-
van de Raad van de Kunst
j^eplgens Hans Hierck, direc
ts van Het Gelders Orkest,
essBtens zeventien miljoen
nkeen terug te vinden,
shödat geld wel betaald zou
:j)n^en, kan de muziekvoor-
X stPS buiten de regio op het
0]r^ige peil blijven. Ook de
rl jjakern van Opera Forum
rthpPera Zuid kunnen dan
a) jien bestaan. „De Raad voor
1>eKunst heeft echter een
lamteloze graai in de cij-
otegedaan", zegt Hierck.
je jjjlaad voor de Kunst stelt
Opera Forum en Opera
UZ|Awegens gebrek aan kwali-
at tfP te heffen. Ook het Lim-
aor^ Symphonie Orkest zou
H^en verdwijnen. De vier or-
j hjUrecteuren hebben zich
xnhem officieel solidair
laard en vinden het advies
steeds onaanvaardbaar".
n^ck zei overigens ook posi-
Ve# dingen in het plan van de
ze van de Kunst te zien:
>voé is elk geval beter dan
stelen van de minister, want
i n Jelang van een hoogstaand
tdef°d van symfonische mu-
'in de regio wordt tenmin-
dopderschreven"
;eftorkestdirecteuren vinden
kofr het nieuwe plan nog
stu<$s een „aantasting van de
•zwpirvoorziening buiten de
en istad".
e Tfnuari hebben de provin-
shofstnren van de negen niet-
,ok ^stedelijke provincies al
de minister laten weten
tij het Kunstenplan „hele
nd vinden voor de 8,5 mil-
Nederlanders die buiten
,eblandstad wonen. Cultuur-
cHjd is niet hetzelfde als
gicfjistadbeleid", schrijven de
^njinciebesturen in hun ge-
ne cinlijke brief.
ADVERTENTIE
Uw
illerlaatste
kans
aieJRCUSTHEATER
cetl Schoveningen
er d:dagelijks 20.00 uur
httl' behalve maandag
pIjook matinee 14.00 uur
Mkassa 070-355 88 00
ooaot/n, z0.10-18 uur; tel. 11-18 uur;
vohiia. 10-16 uur; lel. 11-16 uur)
n^ohooldkantoren Veramgde Spaarbank
orcJtbut Haagsche Crt. 070-365 68 06;
e TWilke Reservwrtijn 070-361 7710;
"J °fcnul Besprookburo 02153-12344;
e S hiWheaterbespreokburo's
BEIJING Het publiek
ging uit zijn dak, toen Hei
Bao begon te spelen. De
jongeren, die gewend zijn
zich in het openbaar zeer
terughoudend te gedra
gen, dansten op hun stoe
len en zongen luidkeels
mee. Na afloop van het
concert werden de muzi
kanten bestormd door
fans die een handteke
ningwilden.
Hei Bao (Zwarte Luipaarden)
is een Chinese popgroep. „De
meeste jongeren in Beijing
houden erg van rock, het is
prikkelende muziek", zegt de
sologitarist van Hei Bao, Li
Tong. Hij geeft daarmee pre
cies aan wat het probleem is.
In de ogen van de Chinese re
gering kan een dergelijk soort
prikkeling tot niets goeds lei
den en dus weigert ze de onge
veer 25 popgroepen die Beijng
telt te registreren of hun mu
ziek via radio of televisie te la
ten horen. De meeste platen
maatschappijen willen ook
niets van popmuziek weten,
waardoor groepen met ambi
ties naar Hongkong of Taiwan
moeten om de studio in te kun
nen. Maar het vervelendste is
dat het geven van een concert
een illegale bezigheid is".
Vergunning
„Als je niet staat geregistreerd,
Icrijg je geen vergunning en
zonder vergunning mag je niet
optreden. Dus we zijn eigenlijk
ondergronds", zegt Xu Tian,
een 30-jarige impresario.
Andere muziekgezelschappen
laten zich registreren bij plaat
selijke cultuurbureaus, die zo
wel muziek als teksten aan
censuur onderwerpen. Wat
popmuziek betreft, daarvan
hebben de hoogbejaarde Chi
nese leiders al lang geleden be
dacht dat het verderfelijke mu
ziek is, die leidt tot drankmis
bruik, druggebruik, geweld en
homoseksualiteit.
Het is niet zo dat de popgroe
pen die de laatste vijf, zes jaar
in Beijing en andere grote ste
den zijn opgericht verboden
zijn, maar wel wordt het ze zo
moeilijk mogelijk gemaakt.
Op de kaartjes voor het concert
van Hei Bao staat slechts 'uit
nodiging', plus de naam van
een sponsor, een organisatie
voor culturele uitwisselingen.
De meeste concerten worden
gegeven onder het mom van
een besloten feestje of een
'vertoning van moderne mu
ziek', of worden gegeven in
restaurants of hotels. Informa
tie over plaats en datum van
een concert wordt van mond
tot mond verspreid. Het zijn
meestal dezelfde paar honderd
rockfans die de concerten be
zoeken.
Onofficieel
Persoonlijke contacten kun
nen er wel eens toe leiden dat
de politie onofficieel toestem
ming geeft voor een optreden,
maar ook komt het geregeld
voor dat de politie een concert
op het laatste moment verhin
dert.
Vaak is het zo dat groepen res-
Jimi Hendrix is het grote voorbeeld voor Chinese rocksterren. Zijn video's worden langzaam afgedraaid om de gitaargrepen te leren.
FOTO: POLYDOR
taurants en hotels betalen om
er te mogen optreden, in plaats
van andersom. „Geld is een
groot probleem", zegt Xiao Yi-
ping, een gitarist wiens groep,
Avondnieuws, onlangs om fi
nanciële redenen uit elkaar
ging. Ook een probleem vor
men pesterijen door de politie.
Ooit zette de politie de schaar
in het schouderlange haar van
Xiao, toen hij met zijn groep
optrad in een cafe.
De 21-jarige Xiao heeft nu kort
haar, maar de politie houdt
hem nog steeds in de gaten,
omdat hij niet behoort tot een
werkeenheid die dat doet. Ze
beschouwen hem als een zwer
ver en hebben hem ook ver
schillende keren opgepakt om
hem dat duidelijk te maken.
Ook door hun ouders worden
popmuzikanten onder druk
gezet om 'echt werk' te zoeken.
„Dat begint al op het moment
dat ik opsta", zegt de 18-jarige
Ta Le, die zijn opleiding aan de
koksschool niet heeft afge
maakt en zanger was van
Avondnieuws.
De meeste popmuzikanten
hebben nooit les gehad. Van
buitenlandse vrienden geleen
de cassettes met recente wes
terse popmuziek gaan van
hand tot hand. Xiao heeft ge
probeerd iets op te steken van
Jimi Hendrix met behulp van
de video 'Great Guitar Licks',
die hij had geleend van Li van
Hei Bao.
Levensstijl
Sommigen proberen ook de le
vensstijl van de stereotiepe
westerse popartiest te kopië
ren. Ze halen nachten door
met steeds een ander vriendin
netje en dragen stoere leren
jacks. Ta heeft een klein zil
veren ringetje in zijn linke
roor. De teksten van de num
mers gaan bijna nooit over po
litiek. Veel eerder wordt in de
teksten uiting gegeven aan ge
voelens van rusteloosheid en
vervreemding of aan een in de
ogen van de regering anti-soci
alistische visie op de liefde. „Ik
vind het moeilijk om weg te
gaan, ik vind het moeilijk om
te leven, ik vind het moeilijk
om eerlijk te blijven", zingt Cui
Jian, de grootste rockster van
het land. Hij is de enige popar
tiest die in China studio-opna
men heeft mogen maken,
maar ook degene bij wiens
concerten de politie het vaakst
ingrijpt, juist vanwege zijn po
pulariteit. „We zouden graag
legaal willen worden", zegt Li.
„Daardoor zouden we meer
kunnen optreden en meer
mensen onze muziek kunnen
laten horen".
Zoveelste
Een prijzenkast houdt
Michael Jackson er al
lang niet meer op na.
Daarvoor is de lading
onderscheidingen die
hij in de loop van zijn
lange carrière mocht
ontvangen inmiddels
veel te omvangrijk. Hij
bouwt gewoon een
stukje aan zijn riante
villa als na enige tijd
blijkt, dat er weer een
kamer is gevuld. Toch
straalt de broer van La
Toya, die momenteel
Parijs op stelten zet in
de Moulin Rouge,
elke keer weer volop
als hij moet komen
opdraven voor een
zoveelste erkenning
van zijn creativiteit. Zo
stond hij gisteren
naast Jackie Jackson,
de dochter van
dominee Jesse
Jackson, om een prijs
in ontvangst te nemen
van de National
Association of Black-
owned Broadcasters.
Deze disc-jockeys,
nieuwslezers en
andersinds met hun
stem werkende,
zwarte mensen
hebben Michael maar
gelijk bedeeld met
een onderscheiding
voor zijn hele oeuvre.
Zijn ze er gelijk
voorgoed vanaf.
FOTO: AP
AMSTERDAM - De 1
kleurcomposities van de
schilderijen van Vincent
van Gogh zijn in de loop
der tij d verschoven.
Vooral een bepaalde kleur
schakering rood, het zoge
noemde geranium rood, is ver
kleurd. Wat nu wit lijkt, is
waarschijnlijk voor een groot
gedeelte roze geweest. Dat
concludeert Cornelia Peres, de
restauratrice van het Van
Goghmuseum in Amsterdam,
naar aanleiding van de restau
ratie van drie schilderijen van
Van Gogh. Ze overhandigde
gisteren de resultaten van de
restauratie, vervat in het 'Ca
hier Vincent 3' aan minister
d'Ancona van Cultuur. Naast
de Van Goghs, werd ook een
schilderij van Paul Gauguin
gerestaureerd.
De verkleuringen bij de drie
gerestaureerde schilderijen
'De roze boomgaard', 'Perzik-
bomen in bloei' en 'De witte
boomgaard' uit 1888, zijn vol
gens Peres geen geïsoleerde
gevallen. Uit de brieven die
Vincent aan zijn broer Theo
zond, blijkt dat hij de rode
kleur veelvuldig gebruikte.
Naast de verkleuring van het
rood is ook het geel in de loop
der tijd veranderd in een bijna
bruine kleur.
en in de brieven die Vincent
aan zijn broer Theo stuurde.
Peres: „Vincent schrijft bij
voorbeeld dat een bepaald veld
op een schilderij paars is, ter
wijl wij nu een heel andere
kleur zien. Dat betekent niet
dat de beschrijving in de brie
ven niet klopt, maar onder
schrijft de stelling dat de verf
is verkleurd".
Waarom Van Gogh zoveel ge
bruikt maakte van de rode
Première van Mozarts 'Mitridate, re di
Ponte' in het Amsterdamse Muziek
theater door de Nederlandse Opera
en het Nederlands Kamerorkest on
der leiding van H. Haenchen. Gister
avond, 9 herhalingen in maart.
Idoor
ERIK BESIER
De première gisteravond in
het Amsterdamse Muziekthea
ter van de opera 'Mitridate, re
di Ponte', die Mozart op 14-jari-,
ge leeftijd schreef, werd een
succes. Natuurlijk kreeg de
jonge componist raad en steun
van zijn vader, zijn leraar Pa-
maar het resultaat draagt toch
reeds onmiskenbaar een eigen
stempel. Deze opera seria met
meer dan twintig aria's voor de
zeven zangers, een duet en een
slotkwintet schreef Mozart uit
sluitend voor hoge stemmen,
twee sopranen, drie castraten
en twee tenoren. In deze pro-
duktie werden de castraatrol-
len gezongen door twee teno
ren en een countertenor. Ver
der werd de authenticiteit zo
veel mogelijk nagestreefd, dat
wil zeggen de opera duurde
zijn volle drie en een half uur
en werd met moderne instru
menten - 56 in getal net als bij
de première in 1770 - licht en
stijlgetrouw gespeeld.
Het verhaal speelt in de Ro
meinse tijd. De twee zonen van
koning Mitridate begeren zo
wel zijn troon als zijn jonge
verloofde. Voordat de koning
zich op het ontrouwe drietal
kan wreken, vallen de Romei
nen/zijn rijk binnen en leidt de
gezamenlijke strijd tot een uit
eindelijke verzoening. Het is
een verhaal zonder grote cli
maxen dat in de strakke
opeenvolging van recitatieven
en lange da capo aria's, eindi
gend met een virtuoze cadens,
gemakkelijk kan gaan verve
len. De regie van Pierre Audi
en de muzikale uitvoering
door het orkest onder leiding
van Hartmut Haenchen en de
uitstekende zangers binnen
een strak en tijdloos decor,
wisten echter de aandacht van
het publiek vast te houden.
Het statische karakter van de
opera seria liet Audi intact. Hij
concentreerde al zijn aandacht
op de personenregie en liet de
zangers in houding en bewe
ging hun gevoelens en motie
ven effectief illustreren. De rij
ke gewaden waarin Jorge Jara
hen stak, contrasteerden
prachtig met de strakke speel-
vloer - een verhoogd hellend
vlak dat met een punt de zaal
instak en aan één zijde met
een houten stellage werd afge
sloten. Binnen een drietal
schuivende panelen én een
grillig rotsblok als altaar en zi-
telement, speelde het hele dra
ma rond de heerszuchtige ko
ning zich af. Stromend water,
vuur en rookwolken, drie van
de basiselementen, begeleid
den elk een van de drie actes.
De zangers, Bruce Ford, Susan
Little Village. Met John Hiatt (zang, gi
taar), Nick Lowe (zang, basgitaar), Ry
Cooder (zang, gitaar) en Jim Keltner
(drums). Ahoy', Rotterdam. Gister-
Het plezier waarmee John Hi
att, Nick Lowe, Ry Cooder en
Jim Keltner op het podium
musiceren, doet iedereen even
vergeten dat de muziek-indus-
trie eigenlijk gewoon een pres
tatie-gerichte onderneming is,
die zijn geldverslindende aard
omgezet wil zien in winstge
vende munt. Little Village is
daar een mooi voorbeeld van:
zet vier kwalitatief hoog aan
geschreven musici bij elkaar
en de dollars stromen binnen.
Het blijft een gok natuurlijk,
maar in dit geval niet echt.
Proeftuin voor dit experiment
vormde in 1986 de elpee 'Bring
the familie' van John Hiatt.
Het werd een juweel, die gretig
aftrek vond bij het publiek.
Nu, zes jaar later, heeft het
viertal - gelukkig op eigen
initiatief - zich verenigd in
Little Village. Gisteravond
kreeg een uitverkocht Ahoy' in
Rotterdam, na een overtuigen
de debuut-elpee, de kans de
groep op het podium te beoor
delen. Hoewel er behoorlijk
koel werd gereageerd, bleek
Little Village te staan voor een
kwartet kwaliteit.
Het had natuurlijk heel anders
kunnen uitpakken. Stel je voor
dat ze allemaal het ego van bij
voorbeeld een David Lee Roth
hadden gehad, dan was het na
de eerste concerten al fout ge
gaan. Hiatt, Cooder, Lowe en
Keltner kiezen echter primair
voor het plezier in musiceren.
Bovendien kent ieder zijn ei
gen beperkingen, maar weet
tegelijkertijd ook waar zijn
kracht ligt en buit dat voor de
volle honderd procent uit. Dat
levert weliswaar geen echte
verrassingen op, zeker niet
voor degenen die de individue
le escapades van de vier muzi
kanten kent, maar zorgt tege
lijkertijd wel voor wonderscho
ne muziek. John Hiatt, in top
conditie, vormde de spreek
buis van de groep. Zijn soms
nasale stem weerklonk door
leeft en met passie in num
mers over auto's en vrouwen
en huilde in de ballades als
'She runs hot'. Nick Lowe, die
duidelijk voor de tweede stem
had gekozen, al mocht hij
soms in het volle licht duelle
ren met de mircrofoon, baste
er op de fantasievolle drum
partijen van Jim Keltner. lek
ker op los. Ry Cooder, nooit
een echt sterke zanger ge
weest, maar wel een fabelach
tig gitarist, kreeg alle ruimte
om hemels te soleren. Zijn sli
des zorgden voor koude rillin
gen en kregen uiteindelijk het
publiek op de stoelen tijdens
'Borderline'.
Dat publiek was echt van het
soort dat inmiddels is verleerd
hoe je je tijdens concerten ge
draagt. Meezingen was er, on
danks pogingen van Hiatt, niet
bij en het echte applaus kwam
pas toen er, na anderhalf uur,
toegiften moesten worden af
gedwongen.
Het was overigens jammer dat
Ry Cooder op het podium niet
wat meer tegengas kreeg, want
dan straalt hij extra. John Hi
att is er echter technisch de gi
tarist niet naar om die span
ning teweeg te brengen. Toch
was de ongecompliceerde ma
nier van werken, de (soms
heerlijke) samenzang, waarin
de sterkte en tevens zwakte
van de groep verenigd was, en
het gemak waarmee de mu
ziek uit de luidsprekers rolde,
een aparte ervaring. Little Vil
lage is geen dorp in aanbouw,
maar een zeer exclusieve wijk.
Cornelia Peres, restauratrice van het Van Goghmuseum ..het zoge
naamde geraniumrood is verkleurd...
FOTO: ANP
De conclusie van Peres wordt kleur, is moeilijk te zeggen,
onderschreven door de be- Het 'romantische verhaal', als
schrijvingen van de schilderij- zou de arme schilder over c
voldoende geld beschikken,
waardoor hij inferieure verf
gebruikte, wijst Peres resoluut
van de hand. Het meest waar
schijnlijke acht zij het dat Van
Gogh de kleur bijzonder mooi
vond. De kunstschilder ging
volgens haar heel specifiek en
zorgvuldig met zijn kleuren
om. Hij schilderde met verf uit
tubes, waarop meestal niet
stond vermeld wat de samen
stelling was.
Patterson, Richard Croft, Jo-
chen Kowalski, Alexandra
Coku en Charles Workman
kweetten zich op bewonde
renswaardige wijze van'hun,
door de vele versieringen,
vaak bijzonder moeilijke rol
len. De enige Nederlander die
meezong, Hein Meens bleef
enigszins onder de maat in zijn
aria en was bovendien weinig
flatteus aangekleed. Audi had
voor de laatste scène toch nog
voor een pakkend effect ge
zorgd, waardoor het muzikaal
wat magere slotkwintet een ex
tra oppepper kreeg.
'BAVA i
design
halogeenverlichting
T homion laan 79 locsd
Hooldslraat 66
Den Haag
Informatie over deze
ruonek kunt u
verknjgen onder
telefoonnummer
070-3190792
Puck-prijs - Het jeugdtheater
heeft zijn Puck-prijs. Deze
nieuwe onderscheiding zal
naast de reeds bestaande Hans
Snoek Jeugdtheater Prijs,
jaarlijks worden uitgereikt.
Het aardige is dat hij wordt uit
gedeeld door kinderen, die op
deze manier hun mening over
jeugdtheater kunnen geven.
De eerste Puckpnjs wordt 20
september uitgereikt.
