Opera Forum en Forum Filharmonisch opheffen
Nieuwe subsidiëring kunstinstellingen
EeidaeSouotmt
KUNST/RTV
ll
World Service TV Picasso gestolen
ligt voor op schema
Advies Raad voor de Kunst aan minister:
„Advies Raad voor de Kunst
barst van ondeskundigheid"
Rotterdamse kunststichting wil
meer rijksgeld voor filmfestival
Koninklijke
Schouwburg
toont zijn
opknapbeurt
Extra bijdrage voor
instituut Vormgeving
Peekei maakt
met strikje
ziekenhuis
onveilig
DINSDAG 3 MAART 1992
Prince nu vijf keer in Ahoy'
ROTTERDAM - De kaarten van de vier juli-concer-
ten die de Amerikaanse mega-ster Prince in het
Maastrichtse MECC (een keer) en het Rotterdamse
Ahoy' (drie keer) geeft, zijn in zo'n snel tempo over de
toonbank gegaan, dat concertpromotor Mojo in over
leg met het muzikale genie uit Minneapolis heeft be
sloten extra concerten in te lassen.
Dat betekent, dat de primeur voor de Europese con
certtournee plotseling is weggelegd voor Nederland.
De enige data die Prince nog niet in zijn agenda had
ingevuld waren 26 en 27 mei. Deze worden nu benut
voor twee extra concerten in Ahoy', waardoor Neder
land en niet het in Olympische stemming verkeren
de Barcelona de opening van de Europese tournee
voor zijn rekening neemt. Eerder had Prince al be
paald dat hij zijn concertreeks in Nederland zou af
sluiten. Dat blijft zo. De kaartverkoop voor de twee
extra Ahoy'-concerten begint zaterdag. Zo kunnen
alle teleurgestelde fans alsnog een kaartje bemachti
gen.
Prince ...begin en einde Europese tournee...
LONDEN - De televisiezender van de BBC,
World Service Television, is in de eerste vier
maanden van haar bestaan sneller gegroeid
dan was verwacht, zo heeft directeur John Tusa
bekend gemaakt.
Uit onderzoek van het bedrijf Star TV, dat de
BBC-zender in Azië verkoopt, blijkt dat nu al
1,8 miljoen huishoudens de zender kunnen
ontvangen. „Dat is veel meer dan was ver
wacht", verklaarde Tusa tijdens de jaarlijkse
bijeenkomst van de Britse Royal Television So
ciety. Tusa zei dat World Service Television
aangepast zal worden om ook in Groot-Brittan-
nië doorlopend nieuws te verzorgen, maar hij
zei niet wanneer. Wereldwijd is er volgens hem
genoeg vraag om zowel de BBC als CNN te la
ten bestaan.
NICE Twee alarmsystemen en
een 24-uurs bewaking hebben
niet kunnen voorkomen dat een
schilderij van de Spaanse schil
der Pablo Picasso uit een kan
toorgebouw in Zuid-Frankrijk is
gestolen.
De Franse politie verklaarde gis
teren niet te weten hoe de dieven
hun slag konden slaan.
Het olieverf-schilderij, 'Hidalgo
met duiven', dat Picasso's wedu
we Jacqueline twaalf jaar geleden
schonk aan de Sophia Antipolis
Stichting, is naar schatting 1,8
miljoen gulden waard.
De diefstal werd volgens de poli
tie afgelopen vrijdag in het kan
toor bij Antibes ontdekt.
DEN HAAG Forum Fil
harmonisch, Opera Fo
rum en het Limburgs
Symfonie-orkest zijn en
kele van de gezelschap
pen die volgens de Raad
voor de Kunst met ingang
van 1993 kunnen worden
opgeheven. Dit blijkt uit
het meer dan duizend pa
gina's tellende Advies
Kunstenplan 1993-1996,
dat vandaag aan minister
D'Ancona van wvc werd
overhandigd.
Volgens de Raad voor de
Kunst is er straks in Neder
land nog plaats voor drie grote
regionale orkesten. In dat ver
band werden eerder al eens de
namen genoemd van het
Noord Nederlands Orkest
(NNO), het Gelders Orkest
(HGO) en het Brabants Orkest
(HBO). Twee van die orkesten
krijgen in de plannen van de
Raad een veel grotere bezet
ting. Het door de opheffing
van Forum Filharmonisch en
het Limburgs Symfonie-orkest
kleinere concert-aanbod in de
provincie wordt volgens de
Raad gecompenseerd door de
opdracht aan de randstedelij
ke orkesten vaker de regio in
te trekken. Ook de kleinere en
sembles die gespecialiseerd
zijn in oude en nieuwe muziek
krijgen die opdracht. De Raad
wil dat daarvoor drie miljoen
gulden extra wordt uitgetrok
ken.
Opera Forum moet plaats ma
ken voor eén beter toegerust
reisoperagezelschap, dat moet
samenwerken met de Neder
landse Opera. De Raad hoopt
dat die samenwerking leidt tot
betere voorstellingen en avon
tuurlijkere regies. Het nieuwe
gezelschap zou net als Forum
in Enschede kunnen worden
gevestigd. Naast dit gezel
schap is er in de optiek van de
Raad voor de Kunst ook nog
ruimte voor een operastudio
en een extra bedrag van drie
miljoen gulden voor eenmali
ge opera-produkties. Daarvan
zal onder andere de in Lim
burg gevestigde Opera Zuid
gebruik kunnen maken.
Met de maatregelen wordt vier
miljoen gulden bezuinigd. Mi
nister D'Ancona stelde eerder
een bezuiniging van negen tot
zestien miljoen gulden voor,
maar dat noemt de Raad „on
acceptabel groot".
Theater
In het Advies Kunstenplan
krijgt twintig procent van het
theaterbudget een andere be
stemming. De subsidies aan
onder meer de Dog Troep, Stu
dio Hindrik en theatergroep
De Nieuw Amsterdam worden
vanwege tegenvallende presta
ties ingetrokken. Het Noord
Nederlands Toneel krijgt aan
merkelijk minder subsidie,
maar de in het Noorden geves
tigde toneelwerkplaats Grand
Theatre en de jeugdtheater
groep De Citadel komen voor
het eerst in aanmerking voor
subsidie. Verder is er een
meerjarige subsidie voor De
Trust en De Toneelschuur in
Haarlem. Het Griftheater
(mime) krijgt minder subsidie,
Bewth verdwijnt helemaal van
de subsidielijst.
In het advies aan de minister
wordt 3,5 miljoen gulden extra
uitgetrokken voor film. Dat
geld is bestemd voor het op
een hoger peil brengen van
Nederlandse filmprodukties
Minister D'Ancona van wvc kreeg vandaag het Advies Kunstenplan
1993-1996 aangeboden.
en voorde Nederlandse Film
dagen, het Filmfestival in Rot
terdam en het International
Documentary Festival in Am
sterdam.
Wat het dansbudget betreft zal
Het Nationale Ballet iets
moeten inleveren, ten gunste
van nieuwe initiatieven van
dansgroepen. Eén, niet nader
genoemd, dansgezelschap zal
worden opgeheven.
In het plan wordt verder meer
geld uitgetrokken voor het Ne
derlands Architectuur Insti
tuut, het vormgevingsinstituut
en voor een nieuw fonds voor
kunstpresentaties in onder
meer het buitenland. Van dat
laatste fonds had, als het
eerder had bestaan, de Neder
landse presentatie op de
Frankfurter Buchmesse
jaar kunnen profiteren.
Pijn
Voor opneming in het Kun
stenplan waren bij de Raad
voor de Kunst 316 aanvragen
ingediend. Honorering van
zo'n aanvraég betekent, als de
minister het Plan overneemt,
in ieder geval voor vier jaar fi
nanciële zekerheid. De Raad
klaagde bij de presentatie van
daag opnieuw over het te lage
bedrag dat voor de kunsten be
schikbaar is, waardoor „we
gens geldgebrek en met pijn in
het hart" op zich waardevolle
initiatieven niet konden wor
den gehonoreerd. Waren alle
HENGELO - „Er stond meer in dan we hadden gedacht", rea
geert hoofd publiciteit van Opera Forum Filharmonisch, Menno
van Duuren, namens het gezelschap. „Het hele gezelschap op
heffen? Daar wordt het advies alleen maar minder serieus van".
Hij ligt er namens de directie kortom niet wakker van: „Het hele
advies is gefundeerd op aantoonbare fouten en veronderstellin
gen. Het barst van de ondeskundigheid ten aanzien van het reali
seren van operaprodukties. We voelden het al aankomen en we
hebben daarom gezegd: de mensen die er echt verstand van heb
ben moeten zelf maar eens met een plan komen".
Dat wordt dan een plan van de Vereniging van Schouwburg en
Concertgebouw Directeuren (VSCD) samen met de Nederlandse
Opera en Opera Forum. „Omdat die hebben aangetoond die
combinatie van taken efficiënt te kunnen uitvoeren".
Maar de Raad voor de Kunst noemt de kwaliteit zowel als organi
satiestructuur van Opera Forum de reden om het gezelschap op
te heffen. „De vraag is waar zij hun oordeel op baseren wat de
kwaliteit betreft. Wat de organisatie betreft zitten we in een fase
waarin de leiding veranderd in de richting van het verzoek. Als
WVC geen onrust had gestookt, had die nieuw gestructureerde
leiding er al gezeten. Ons idee gaat uit van een tweehoofdige lei
ding, een zakelijke en een artistieke. Wat de samenwerking be
treft, wij willen zeker naar samenwerking met de Nederlandse
Opera". „Natuurlijk zijn we geschrokken, dat kun je wel zeggen
ja. Verbijsterd waren we. Maar ook verwonderd over de ondes
kundige en onrealistische argumentatie. Ze zeggen dus: wel een
reisopera in Enschede maar geen orkest. Wel samenwerken met
drie tot vijf orkesten uit het land. In de praktijk werkt dat niet. In
het advies staat verder dat het operadeel moet verdwijnen, blij
ven mogen het koor en de ateliers. Maar wat heb je dan opgehe
ven? De administratie? De staf? Wat ze eigenlijk willen zeggen
is: er moet een nieuwe artistieke leiding komen! Maar daarvoor
hoefje het hele gezelschap toch niet op te heffen
aanvragen die aan de normen
van kwaliteit en diversiteit vol
doen gehonoreerd, dan zou
een verhoging van het kun
stenbudget met tien procent
(veertig miljoen gulden) nodig
zijn. De Raad noemt het daar
om „extra gevoelig" dat de zes
miljoen gulden extra die
eerder door het kabinet waren
toegezegd, weer zijn ingetrok
ken. De enige instantie die dat
weer teniet kan doen is de
Tweede Kamer. Die buigt zich
dit voorjaar over het Kunsten
plan dat minister D'Ancona op
grond van het advies van de
Raad in mei zal uitbrengen.
Warren Beatty krijgt onderscheiding
De Amerikaanse acteur Warren Beatty wordt gefeliciteerd door zijn metgezelin Annette Benning, nadat hij
door de Franse minister van cultuur Jack Lang in de Franse hoofdstad was benoemd tot Commandeur in
de orde van Franse Kunst en Letteren.
FOTO: AP
ROTTERDAM - De Rot
terdamse Kunststichting
(RKS) wil dat minister
D'Ancona van cultuur
haar bijdrage aan het
Filmfestival Rotterdam
met 400.000 gulden ver
hoogt. Dat blijkt uit het
advies dat de RKS heeft
uitgebracht voor het Kun
stenplan 1993-1996.
De kunststichting vindt dat
het festival een internationale
uitstraling heeft en adviseert
daarom de subsidieverhou
ding tussen Rijk en gemeente
te wijzigen. Bovendien heeft
de minister zelf film aangewe
zen als beleidsprioriteit. Nu
betaalt Rotterdam zestig pro
cent van de totale overheids
subsidie en WVC de resterende
veertig procent. De RKS wil
dat omdraaien zonder dat Rot
terdam haar bijdrage
dert. Per saldo betaalt het Rijk
dan vier ton meer.
De RKS heeft haar advies te
vens benut om nog eens te be
pleiten dat het Rijk meer geld
uittrekt voor opera in Rotter
dam. De Maasstad wordt zowel
wat de spreiding als de toewij
zing van geld betreft stiefmoe
derlijk bedeeld door WVC, zo
luidt het verwijt van de kunst
stichting. Zij roept D'Ancona
dan ook nogmaals op om één
miljoen gulden te steken in het
operaproduktieplan dat de
Rotterdamse Schouwburg sa
men met het Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest heeft ont
wikkeld.
Het RKS-advies heeft betrek
king op instellingen en festi
vals die zowel door het Rijk als
de gemeente worden gesubsi
dieerd. Rotterdam spendeert
ruim twintig miljoen gulden
per jaar aan deze kunstuitin
gen. In het advies van de
kunststichting is ervan uitge
gaan dat dat bedrag gelijk
blijft. Het Rijk spekt de Rotter
damse aktiviteiten jaarlijks
met vijftien miljoen gulden.
Dat bedrag staat in geen ver
houding tot de bijdrage van
100 miljoen gulden die Am
sterdam jaarlijks ontvangt, zo
meent de kunststichting.
Rotterdamse kunststichting
wil meer rijksgeld voor film
festival
De Rotterdamse politiek
spreekt zich over ruim een
week uit over het advies van
haar ambtenaren. Het Rotter
damse advies weegt waar het
de Maasstad betreft even
zwaar als dat van de (landelij
ke) Raad voor de Kunst. Die
adviseert dinsdag over het
Kunstenplan.
DEN HAAG - De Ko
ninklijke Schouwburg or
ganiseert een open dag
waarin de nieuwe hal en
kassa naar een ontwerp
van de Belgischè architect
Charles Vandenhove en
de beeldend kunstenaar
Sol LeWitt (muurschilde
ringen) aan nieuwsgieri
gen worden gepresen
teerd. Dat gebeurt op zon
dag acht maart van twaalf
tot vijf uur's middags.
Het programma bestaat onder
andere uit korte causerieën,
jeugdtheater, toelichtingen
over de verbouwing, dia-pre
sentatie en video's van werk
van architect en beeldend kun
stenaar.
In de 'Caroussel van cause
rieën' in de grote zaal komen
onderwerpen aan de orde als
'Taal toneel Europa 1993' door
Hans van Westreenen, direc
teur van de Koninklijke
Schouwburg, 'De architectura
le schilderkunst van Sol Le
Witt' door J.B.M. Janssen, con
servator van het Haags Ge
meentemuseum en 'Program
mering als praktijk van de cul
turele spreiding' door Oscar
Wibaut, adjunct-directeur Ko
ninklijke Schouwburg. Peter
Wanders, conservator bij het
Gemeente-archief, zet het
Haagse leven in historisch per
spectief, terwijl Hans Croiset,
artistiek leider van Het Natio
nale Toneel over theater-archi
tectuur praat onder de titel
'Ruimte'.
Herman Frank van Het Natio
nale Toneel speelt tweemaal
(om 12 uur en half twee) de
voorstelling 'Gordel van Sma
ragd' in het Paradijs. Elk uur is
in de hal een korte toelichting
op de verbouwing te volgen.
Hierin worden de geschiede
nis van de hal en de uitgangs
punten van architect Charles
Vandenhove belicht.
Een dia-presentatie toont de
verbouwing in al zijn stadia.»
Verder worden video's getoond
van het werk van Sol LeWitt en
Charles Vandenhove.
AMSTERDAM - De gemeente Amsterdam wil het Nederlands
Instituut voor de Vormgeving gedurende vier jaar een extra bij
drage bieden van 150.000 gulden voor de inrichting van het
nieuw op te richten instituut. Daarnaast wil het de huisvesting
voor eenzelfde periode gratis ter beschikking stellen. Het insti
tuut zou tijdelijk dan wel permanent in de hoofdstedelijke Beurs
van Berlage kunnen worden gevestigd. Het college van B en W
van Amsterdam schrijft dit in een brief aan minister D'Ancona
van welzijn, volksgezondheid en cultuur. De Raad voor de Kunst
adviseerde de minister onlangs de hoofdstad als vestigings
plaats voor het Vormgevingsinstituut te kiezen. De raad stelde
echter als voorwaarde dat Amsterdam met een duidelijk finan
cieel aanbod moest komen. Wanneer dat onder de maat is, moet
het nieuwe instituut wat de raad betreft in Rotterdam komen. Of
het nu gedane voorstel voldoende is voor de minister moet bin
nenkort blijken. Naast het huisvestingsaanbod voor het insti
tuut wordt mogelijk een fonds opgericht dat financiële middelen
uit het bedrijfsleven kan aantrekken. Op hoeveel financiële
steun uit het bedrijfsleven kan worden gerekend, is niet duide
lijk.
door RENE DE COCQ
Als de media het niet over de media hebbendan
hebben ze het wel over gezondheid zo lijkt het wel
eens. De medische, semi-medische en pseudo-
medische programma's vullen in elk geval samen
heel wat zendtijd. Deze week kwamen er weer
twee nieuwe bij, keurig in de pas met het
voorlopige, want volgend seizoen weer
terugkerende, werd er geruststellend bijgezegd)
afscheid, van Medisch Centrum West'.
Eerst zagen we 'De Mankementenshow'
binnenkomen bij de NOS, en zondagmiddag
begon bij RTL4 een nieuw wekelijks magazine
dat de toepasselijke naam 'Gezondheid!' voert.
Dat laatste programma xoordt gepresenteerd door
Loretta Schrijver (die daarvoor tusèen haar
nieuwslezerij door kennelijk tijd genoeg heeft), en
dat is'niet het ergste.
Erger is dat het programma wordt vervaardigd
door het bureautje van Peekei Stips u weet wel,
die vorig jaar niet wisten datje ook een
bijverdienste moet opgeven aan de belasting en
daardoor het begrip 'Wordt vervolgd' een n ieuwe
lading gaven). Dat betekent dat Han Peekei zelf
weer eens de kans schoon zag zichzelf
beeldvullend in te schakelen.
Zo zien we hem, de machtige tors gestoken in een
oogverblindend helgroen colbert, gewapend met
een koket strikje en een microfoon, het ziekenhuis
onveilig maken om daar het item 'het mooiste bed'
te maken, waarin een mevrouw, geïmponeerd
door de camera, bereidwillig een lieve kaart van
haar man toonde. Dit soort voyeurisme zou toch
eigenlijk moeten worden verboden. En die ijdele
Peekei ook. Die is trouwens veel te omvangrijk om
als presentator geloofwaardig te kunnen zijn in
een gezondheidsmagazine.
Verder is het programmaatje redelijk
onschadelijk, er valt geen onvertogen woord,
maar het lijkt wel allemaal nogal overbodig en
oppervlakkig. Er was een goedbedoelende
apotheker die ging uitleggen wat het
medicijnenvergoedingensysteem nou eigenlijk
was en dat zó monotoon deed dat ivij na twee
zinnen het spoor al bijster waren. De makers
lijden, dat was bij de eerste aflevering al wel
duidelijk, in elk geval niet aan een overdreven
vorm van zelfkritiek.
Maar we zijn al blij dat er nu eens bij RTL4 een
inf o-programma is dat even niet wordt geteisterd
door de oh zo integere en goed geïnformeerde,
maar supersaaie Jaap van Meekren, bij wie we
altijd ontzettend worden afgeleid doorzijn
spreekmimiek we hebben steeds het bange
vermoeden dat hij heeft vergeten die toffee uit zijn
mond te halen voordat de camera ging lopen).
Dan 'De Mankementenshow' van de NOS,
gemaakt door Frans Boelen, met in het produktie-
en spelteam weeral die schrijvers en acteurs die
hem al omringen sinds de mooie dagen van 'De
Stratemaker-op-Zee-Show'. Dit nieuwe medische
programma brengt derhalve een onbedwingbaar
aha-gevoel teweeg, het speelt zich allemaal af
ergens tussen 'Het Klokhuis'en 'J.J. de Bom'.
Dat mag, graag zelfs, want we krijgen niet gauw
genoeg van Aart Staartjes (althans buiten het
STER-blok) en Wieteke van Dort. Ze moeten bij de
NOS alleen niet net doen of het iets nieuws is.
Maar het is natuurlijk prachtig als er eens
gewóón wordt gedaan over meestal met smoezelig
gegrinnik omgeven medische problemen als
hinderlijke gasvorming (zei hij plechtig, terwijl
hij gewoon scheten bedoelde). Die liedjes hoeven
trouwens niet van ons, we vinden de sketches
leuker.
Een van de mooiste televisiemomenten van de
afgelopen week was in onze ogen de reportage die
het NÓS-Jourjladl wijdde aan de plannen voor
uitzending,V(m een paar honderd Nederlandse
soldaatjes nalibr Kroatië, teneinde daar de
gewapende vrede te helpen bewaren.
Reporter Betty Lamers kwam in beeld, staande
voor de poort van de Generaal Spoorkazerne in 't
Harde. Maar ze stond daar min of meer
'onverrichter zake', want, meldde ze blijmoedig,
het merendeel van de krijgsmacht ter plekke was
met ATV, dus niet aanspreekbaar.
Kijk, dat doet ons deugd, dat de ATV ook geldt
voor onze jongens in de kazerne. Die hebben
tussen het uitputtende gevulde-koeken-eten in de
kantine en het zenuwslopende geweerpoetsen
natuurlijk ook recht op arbeidstijdverkorting, dat
spreekt voor zich. Geheel gerustgesteld gingen we
het weekend in: met zo'n leger winnen we straks
de oorlog wel.
AMSTERDAM - De ge
meente Amsterdam en
het Rijk moeten tot een
andere verdeling komen
bij de subsidiëring van de
kunstinstellingen in de
hoofdstad. Het Rijk mo^J
gaan zorgen voor alles wat
internationaal en natio
naal van belang is, terwijl
Amsterdam de verant
woordelijkheid moet ne
men voor de kleinere
groepen. Tevens dient de
gemeente te zorgen voor
huisvesting van alle
kunstinstellingen.
De Commissie Kunstenplan
van de Amsterdamse Kunst-
raad schrijft dit in haar Eind
advies, het zogenoemde Twee
de Rapport, dat gisteren be
kend werd gemaakt. Uitvoe
ring van het advies zou de ge
meente 3 miljoen gulden extra
gaan kosten.
De nieuwe rolverdeling tussen
Rijk en Amsterdam houdt in
dat de zorg voor onder meer
Het Nationale Ballet, het Con
certgebouworkest en Toneel
groep Amsterdam in handen
komt van het Rijk, terwijl de
gemeente als huiseigenaar op
treedt via Het Muziektheater,
het Concertgebouw en het
nieuwe toneeltheater. De ge
meente krijgt daardoor de
„volledige zorg op zich voor
vernieuwende, spraakmaken
de groepen en ensembles", zo
staat te lezen in het rapport.
De commissie stelt verder dat
er bij Het Muziektheater één
inhoudelijk directeur moet ko
men, in plaats van de huidige
zeskoppige directie. Door het
veelhoofdige directeurschap'
wordt het Muziektheater niet
efficiënt bespeeld en zijn er
veel voorstellingsloze dagen.
Wanneer de verantwoordelijk
heid voor Het Nationale Ballet,
één van de bespelers van het
theater, zoals voorgesteld naar
het Rijk wordt overgeheveld,
dan zit het balletgezelschap in
dezelfde positie als De Neder
landse Opera, de andere vaste
bespeler. Een logische stap is
dan om de twee onder één be
stuur samen te brengen, aldus
het rapport.
Over de toekomst van de
Stadsschouwburg en de vaste
bespeler Toneelgroep Amster
dam (TGA), meent de Commi-
sie dat TGA een nieuw theater
complex moet krijgen. Dat the
ater moet dan een grote en een
kleine zaal bevatten, en mag
niet slechts huistheater zijn
van TGA.
Het moet ook een speelplek
zijn voor het andere heden
daagse repertoiretoneel en mo
derne dans. De artistiek leider
van TGA zou de éénhoofdig
leiding moeten krijgen. Het
nieuwe theater moet volgens
de commissie bij voorkeur a
het Museumplein worden j
realiseerd.
Over de toekomst van het O
certgebouworkest is de co
missie vol lof. De inhoudelij
plannen worden echter ov
schaduwd door de financii
positie van het orkest. De co
missie meent dat het orki
structureel over een aantal v
115 musici moet kunnen 1
schikken, en niet over het hl
dige aantal van 106. Voor
negen musici die nu word
gefinancierd door de spons
bijdragen, moet extra gf
.worden vrijgemaakt, zo ad
seert de commissie.
r