olfson-ruzie
ïkenend voor
jechtere sfeer
i de coalitie
li
Qou/umt
OPINIE
Initiatiefwet nodig
voor minderheden
een sanering vloot kan visserijfraude tegengaan
Thijs en
Janmaat
BRIEVEN VAN LEZERS
ZATERDAG 29 FEBRUARI 1992
'T HOUT
kabinet-Lubbers/Kok
ilieubescherming heel
in het vaandel geschre-
ials blijkt uit het Natio-
[ilieubeleids Plan Plus
juni 1990 met veel fanfa-
d uitgebracht. Vrijwel ie-
i zal zich nog herinneren
vdA-minister Hans Al-
ij de presentatie van dat
plechtig verklaarde
r au daadwerkelijk een
gemaakt zou worden
le aanpak van kwalijke
als het broeikaseffect.
It wel: door de uitstoot
ioldioxyde (gas dat vrij-
iij de verbranding van
is, olie, kolen, benzine
[gelijkewordt de atmos-
igewarmd en dreigen de
;en desastreus te veran-
Dat bracht het kabinet
je beloven dat de uitstoot
ioldioxyde drastisch zou
teruggedrongen. In
2000 moet er zo'n vijf a
miljoen ton minder van
jas in de lucht komen
het geval is.
iductie lijkt misschien
n krachttoer maar is
il. De economische be-
jheid groeit immers nog
hetgeen automatisch
;ot meer verbruik van
Je en dus tot meer kool-
je. Bij ongewijzigd be
de uitstoot in 2000 met
joen ton per jaar zijn
en.
il het kabinet de geplan-
irmindering bereiken?
meer door de samenle-
;oe te bewegen aanzien-
iniger met energie om te
Daartoe publiceerde
ninister Andriessen van
inische zaken tegelijk
et 'NMP+' de Nota Ener-
jparing. Daarin wordt on-
£er gewezen op de moge
nd van het invoeren van
j^ten regulerende ener-
Fingen. Dat is een mooie
foor het zoveel duurder
kj van aardgas, benzine
efa dat Nederland vanzelf
;r]r gaat verbruiken.
:e
"ijk
e, J
■tl zoiets natuurlijk ui-
pijnlijk is voor burgers en
bedrijfsleven, stelde Andries
sen een commissie in. Hoe zou
zo'n regeling er het best kun
nen uitzien? Deze week bracht
de commissie, die onder lei
ding staat van de PvdA-eco-
noom Dik Wolfson, rapport uit.
Haar advies: voer de heffingen
alleen in voor de kleinverbrui
kers. Daarmee worden super
verbruikers als Shell en Akzo
gespaard en wordt voorkomen
dat deze ondernemingen naar
het buitenland vertrekken. De
bittere pil voor de kleinverv-
bruikers kan de regering ver
gulden door de inkomstenbe
lasting en/of de BTW te verla
gen.
Een mooi plan, nietwaar. Toch
is het nu al zeker dat het niet
uitgevoerd zal worden, althans
niet in deze kabinetsperiode.
„Het rapport-Wolfson gaat on
middellijk de boekenkast in",
zei het CDA-kamerlid Terpstra
zelfs nog voor Wolfson het do
cument had gepresenteerd.
Terpstra kon deze opmerkelij
ke uitspraak doen, omdat bijna
de gehele CDA-top tevoren al
had vastgesteld dat een ecotax
a la Wolfson momenteel niet
wenselijk is.
Dezelfde minister Andriessen
die in 1990 de Nota Energiebe
sparing uitbracht, speelde een
belangrijke rol bij het formule
ren van dit afwijzende stand
punt. Onder druk van het
bedrijfsleven, dat als de dood
is voor energieheffingen, ver
klaarde hij al een maand gele
den openlijk dat hij alleen ak
koord zou gaan met de uit
komst van het rapport-Wolfson
als de andere EG-landen soort
gelijke maatregelen zouden
treffen.
Dat laatste was niet helemaal
een loze kreet. In Brussel stu
deert men inderdaad op een
plan om een heffing te gaan
leggen op ruwe olie, waardoor
de prijs van deze grondstof in
het jaar 2000 zou verdubbelen.
Daarom ook kon PvdA-leider
Kok, die een fervent voorstan
der is van energieheffingen,
zich zo verrassend snel aan de
zijde van Andriessen opstel
len.
Maar tegelijkertijd weet iedere
ingewijde dat de Europese Ge
meenschap vaak grote moeite
heeft met het nemen van dit
soort ingrijpende besluiten en
ik verwacht dat we met
de scharrel-asielzoeker
het CDA toch een flink stuk
tegemoet komen....
maar oormerken
- en muilkorven
-/_jjjpkan natuurlijk
dok noq....
dat er dus waarschijnlijk nog
zeer veel water door de Rijn zal
stromen voordat er daadwer
kelijk iets verandert aan de
Europese prijs van ruwe olie.
In werkelijkheid zijn Andries
sen en de CDA-fractie dan ook
gewoon tegen 'Wolfson'.
Lastenverzwaring
Is het CDA opeens een stuk
milieu-onvriendelijker gewor
den dan in 1989 bij de start van
het kabinet? Ach nee, de chris
ten-democraten vinden het al
leen niet leuk dat ook zij de
laatste tijd kiezers kwijtraken.
Zo'n kwart miljoen is al over
gestapt naar de WD.
Die afkalving is naar de me
ning van de christen-democra
ten vrijwel uitsluitend het ge
volg van het feit dat de libera
len-leider Bolkestein steeds
harder kan tamboureren op de
trom van de lastenverzwarin
gen. En als een Nederlander
ergens niet tegen kan, is tegen
pijn in z'n portemonnee. Voor
lopig nog maar geen regule
rende energieheffingen dus,
concludeerde het CDA.
Maar hoe begrijpelijk die hou
ding ook is, de christen-demo
craten komen daardoor na
tuurlijk wel in botsing met coa
litiepartner PvdA. Dat blijkt
ook al uit de verontwaardigde
uitlatingen van PvdA-milieus-
pecialist Feenstra. Het lijkt
echter wel of de christen-de
mocraten dat soort verwijten
als water langs een oliejas la
ten afdruipen. Zijn zij niet
meer geïnteresseerd in samen
werking met de sociaal-demo
craten?
Toch wel, er is nog niemand in
de CDA-fractie die openlijk
aanstuurt op een andere coali
tie. Wat is er dan aan de hand?
Heel eenvoudig dit: het CDA
kampt met een leiderspro
bleem. Nu Lubbers heeft aan
gekondigd er na deze kabi
netsperiode mee op te houden
beseft fractieleider Brinkman
steeds meer dat hij straks de
kar zal moeten gaan trekken
en dat het dus hoog tijd is voor
enige 'profilering'.
En net zoals Lubbers zich in
1981/1982 steeds meer ging af
zetten tegen premier Van Agt,
net zo begint Brinkman zich
nu te verwijderen van de hui
dige minister-president. De
fractieleider voelt er niets voor
„straks al het vuil op te ruimen
dat door het kabinet onder het
tapijt is geveegd", legt een
CDA'er uit.
Dat is volgens hem ook de ver
klaring van de 'Texelse rede'
van zijn fractieleider, waarin
het kabinet werd gemaand pas
op de plaats maken met alle
plannen die de lasten van de
burgers en het bedrijfsleven
nog verder zouden verzwaren.
Brinkman vindt juist dat het
kabinet uitvoering moet gaan
geven aan ae lastenveriicmmfc
die in het regeerakkoord is be
loofd voor de jaren '93 en '94.
Als daarvoor weer harde bezui
nigingen moeten worden ge
troffen, zoals het ook materieel
ontkoppelen van de lonen en
de uitkeringen, ziet de CDA-
voorman niet als een bezwaar.
Gevaarlijk
Die houding van Brinkman
kan de coalitie in gevaar bren
gen. Nogmaals, niet omdat het
CDA uit is op de val van het ka
binet, maar omdat de PvdA te
gen begint te stribbelen. Deze
partij heeft hoe langer hoe
minder zin om mee te werken
aan het soort maatregelen dat
haar al de helft van haar kie
zers heeft gekost. De sociaal
democraten hebben alleen nog
behoefte aan rust en eenheid.
Zelfs de superrealist Wim Kok
is tot de slotsom gekomen dat
voor alles de rijen gesloten
moeten worden. Wanneer hij
straks als minister van finan
ciën constateert dat er ook in
1993 weer een gat dreigt te on-
staan (waarschijnlijk van zo'n
4,5 miljard gulden) zal hij ze
ker in de verleiding komen
een deel van deze problema
tiek op te lossen door verdere
lastenverzwaringen. Zijn aan
bod in een interview met het
dagblad Trouw om in 1993 de
belastingen te verlagen kan
moeilijk serieus genomen wor
den, omdat hij een tegenpres
tatie vraagt die vrijwel onmo
gelijk geleverd kan worden:
loonmatiging en extra banen.
Men behoeft geen kristallen
bol te bezitten om te kunnen
voorspellen dat bij een voor
stel van Kok voor belasting- of
premieverhoging het leven
van het kabinet dan aan een
zijden draadje komt te hangen.
En als premier Lubbers tegen
die tijd ook nog 'ns zou horen
dat 'Brussel' ofwel het voorzit
terschap van de Europese
Commissie vacant komt (door
dat Delors wordt teruggeroe
pen om premier te worden van
Frankrijk), is er helemaal geen
redden meer aan.
(Rik in 't Hout is chef van onze
parlementaire redactie
■VAN OOSTEN
>erijproblematiek dreigt
gzamerhand een gebed
J einde te worden. Een
eij terugkerend refrein:
zouden massaal de
is)egewezen quota over-
en, waardoor een grote
jlheid marktverstoren-
jze' en 'zwarte' vis aan
:atnt.
oapen week was het weer
>n* waren de zogenaamde
;nJe handel en de politici
;lde kippen bij om te ver-
Eïat er nu eindelijk eens
mtraffen moeten worden
tfeld om de vissers tot de
dé roepen. Met name de
mink in Zwolle zou te slap
s getreden.
ie? zoveelste maal worden
ijlijallerlei zaken door el-
riÊgooid. De Zwolse eco-
b^he politierechter, mr. J.
oprde, heeft keer op keer
ezgd dat hij zich niet ge-
;k. voelt om een falend en
icgevoelig systeem met
hoge boetes te corrigeren. Van
daar dat er van de door de offi
cier van justitie geëiste hoge
boetes meestal niet veel over
bleef.
Geconstateerd moet worden
dat de overheid tot nu toe alle
adviezen van deskundigen,
bonden en rechters in de wind
heeft geslagen. De nu door po
litici gekritiseerde rechter
heeft er namelijk telkenmale
blijk van gegeven wel te luiste
ren naar de praktijk. Bij de mo
tivering van zijn - lage -
vonnissen gaf hij steevast aan
dat de overheid de overcapaci
teit diende aan te pakken en
een eenvoudige, doelmatige
quoteringsregeling zou
moeten ontwerpen. Als aan die
voorwaarden was voldaan, zei
hij genegen zijn de forse eisen
van het openbaar ministerie
over te nemen. Die woorden
waren echter tegen dovemans
oren gericht. De vloot is nog
steeds niet gesaneerd, omdat
er nog altijd gewacht wordt op
een saneringsregeling.
Het verleden heeft trouwens
bewezen dat met een sane
ringsregeling op vrijwillige ba
sis geen enkel resultaat wordt
behaald. Ook hoge geldboetes
sorteren nauwelijks effect, om
dat er altijd mazen in het net
zitten. Vergeten wordt name
lijk dat vissers gedreven wor
den door eigenbelang. Afspra
ken om op basis van solidari
teit te komen tot vermindering
van het motorvermogen en
dus minder intensieve bevis
sing leden om die reden schip
breuk. Pas toen de overheid
een 'pk-stop' invoerde, kwam
er een einde aan de pk-race.
Diezelfde vissers, althans een
deel daarvan, zullen zich ook
niks aantrekken van quota, zo
lang ze de capaciteit hebben
om veel meer tong en schol te
vangen dan is toegestaan.
Meer ambtenaren (AID'ers)
hebben geen zin. Het is een
publiek geheim dat de inspec
teurs op alle mogelijke manie
ren voor de gek worden gehou
den. Ze kennen het 'wereldje'
niet en worden waar ze bij
staan om de tuin geleid.
En de oplossing is zo eenvou
dig: sanering van de vloot en
visserijdagen in plaats van qu
ota. Met zo'n regeling kun je
volstaan met enkele in plaats
van tientallen controleurs.
Bovendien zou een dergelijk
beleid ook door de vissers wor
den gedragen. Een dergelijke
aanpak is namelijk in het be
lang van alle partijen, inclusief
de biologen. De zee wordt niet
meer leeg gevist en de omzet-
derving zal meer dan goed ge
maakt worden, omdat de prijs,
die door vraag en aanbod
wordt bepaald, omhoog zal
gaan. En daarnaast zullen het
grijze en zwarte circuit ver
dwijnen.
In de eenvoud herkent men de
meester. En dat geldt ook voor
de visserij.
(De auteur is redacteur van
deze krant.)
Heeft het incidentele geweld
van de laatste weken tegen
vooral moslims iets te maken
met de hoge werkloosheid on
der minderheden? Ik denk
van wel, omdat werkloosheid
een voedingsbodem is voor
vormen van racisme die zich
blijkbaar ook hier kunnen ui
ten in geweld. Steeds luider
klinken de geluiden dat de po
litiek moet ingrijpen.
Natuurlijk, de politiek kan iets
doen. Lubbers had allang sa
men met Stekelenburg, Hofs
tede, Rinnooy Kan en de lei
ders van de landelijke minder
heden een keihard signaal
moeten afgeven dat hier een
grens overschreden wordt. Dat
we dat niet accepteren in Ne
derland. Daarnaast kan de po
litiek vooral de tolerantie ver
hogen door concrete maatrege
len te nemen. Op het terrein
van onderwijs, huisvesting en
werkgelegenheid. Want juist
dat gebrek aan werk - dat
veroorzaakt wordt door ge
brekkig onderwijs en discrimi
natie in het personeelsbeleid
van werkgevers - leidt weer
tot slechte huisvesting en
maakt het cirkeltje rond.
Al bijna tien jaar wordt er ge
praat over het terugdringen
van de werkloosheid onder al
lochtonen. De resultaten zijn
bedroevend. Onder dreiging
van wettelijke maatregelen ko
zen werkgevers en werkne
mers eind '90 het hazepad. Ze
spraken af dat in zo'n vier a vijf
jaar zestigduizend banen voor
allochtonen zouden worden
gereserveerd.
Maar na ruim een jaar blijkt
dat van die afspraak niets te
recht is gekomen. Twee cijfers:
uit een uitgebreid onderzoek
blijkt dat slechts drie procent
van de bedrijven zich actief in
spant om de werkgelegenheid
van minderheden te bevorde
ren. Niet minder dan 94 pro
cent heeft z'n beleid na deze af
spraak niet aangepast.
Hoe belangrijk het ook is dat
werkgevers en werknemers
hun inspanningen voortzetten
en versterken, de hoge werk
loosheid onder Turken, Ma
rokkanen, Surinamers en An-
tillianen is zo'n groot maat
schappelijk probleem dat de
politiek niet achterover in de
leunstoel kan afwachten. Dus
wettelijke maatregelen, want
dat instrument kunnen wij als
politici inzetten. Wij willen nu
zo spoedig mogelijk wetgeving
hebben die erop gericht is alle
bedrijven te dwingen zich bij
wijze van spreken bij elke va
cature bewust te zijn van de
vraag: neem ik een allochtoon
of niet? Deze wetgeving waar
ook de WD en D66 voorstan
der van zijn, is in Canada be
proefd en redelijk succesvol.
Het gaat in hoofdzaak om het
volgende:
Alle werkgevers moeten
jaarlijks rapporteren over hun
personeelsbeleid. Dus over het
aannemen, promoveren of ont
slaan van mensen. Wie weigert
krijgt een sanctie (forse boete
bijvoorbeeld).
De rapportages zijn open
baar, zodat mensen die menen
gediscrimineerd te worden de
handel en wandel van het be
treffende bedrijf kunnen door
nemen en klachten kunnen in
dienen. Bovendien vallen be
drijven die er echt met de pet
naar gooien gauw door de
mand. Zo zou onder meer
angst voor een slechte naam
een mentaliteitsverandering
teweeg kunnen brengen.
Bedrijven moeten doelstel
lingen formuleren die ze bin
nen een bepaalde periode wil
len bereiken.
Hete adem
De regering treuzelt, wacht
weer op adviezen van de Soci
aal-Economische Raad, maar
voelt de hete adem van de Ka
mer in haar nek. Groen Links,
D66 en de WD zijn het wach
ten zat. Wij hebben aangekon
digd zelf een initiatiefWet te
maken, om nu echt stappen
voorwaarts te zetten en de poli
tieke druk maximaal op te voe
ren. De PvdA is het inhoude
lijk met ons eens, van het CDA
is dat onduidelijk, maar beide
partijen houden vertrouwen in
hun regering. Zo'n initiatief-
wet komt niet dagelijks voor,
maar het minderhedenbeleid
schreeuwt om concrete maat
regelen. Zo'n idee om als
Groen Links met WD en D66
de handen ineen te slaan is
daarom prima. Ons geduld
raakt op. Ook in de Kamer is
uiteindelijk de aanval de beste
verdediging.
Paul Rosenmöller is lid van de
Tweede Kamer voor Groen
Links)
door DICK HOFLAND
Als je uit Limburg komt en je werkt in Den Haag,
dan vind je jezelf al snel de kampioen van de
lange afstand. Thijs Wöltgens is zo iemand. Hij
vergelijkt zich graag met de Nederlandse
schaatsers. Tijdens de Winterspelen gingen de
korte-baanrijders onderuit, maar de echte kracht
lag op de tien kilometer.
„Kijk, ik ben bescheidener dan Wim Kok. Die gaat
voor goud op de marathon. Ik rook wel eens een
sigaartje, ik ga voorde tien kilometer", zei
Wöltgens deze week in Rotterdam.
Begrijp me goed, ik mag Thijs wel. Hij heeft
gevoel voor humoren dan heb je het als politicus
bij mij al snel gemaakt. Thijs rookt niet alleen
graag een sigaartje, hij heeft ook een buik, spuugt
niet in een goed glas cognac en loopt 's zomers
graag in korte broek en slippers. Thijs, zou
olympisch kampioen Bart Veldkamp zeggen, is
best een 'gauwe gozur'.
Maar helaas. Thijs is ook, en vooral,
fractievoorzitter van de PvdA. En dan vergaat het
lachen je snel. De kiezers lopen massaa l weg.
Afgaand op de laatste opiniepeiling is de
aanhang van de partij ongeveer gehalveerd: van
49 naar 25 zetels. De PvdA is op papier de vierde
partij van Nederland.
Daar sta je dan. In Rotterdam. Oo it een PvdA-
bolwerk. Ooit. Wiens idee het precies was, weet ik
niet, maar de fractie had het plan opgevat de
havenstad een hele dag te bezoeken. Een héle dag
tussen de gewone mensen, kan 't d'raf? Gekozen
was vooreen bezoek aan een oude wijk: Spangen.
Sparta, Jules Deélder, die sfeer. Nou, dat viel
tegen. Er wonen voornamelijk buitenlanders, die
er met veel te veel tegelijk in te kleine huizen zijn
gepropt. De Rotterdammers die er zijn blijven
wonen, moeten niets van die mensen hebben. Ze
durven nauwelijks nog over straat, zeggen ze.
Terwijl er een schattig meisje in traditionele
Turkse kledij voorbijliep, zei een man,
ontspannen in de deuropening, tegen Thijs:
„Buitenlanders, hè. Daarom is het hier allemaal
verziekt. Ach ja, vroeger stemde ik links, zeker
weten. Maar tegenwoordig Centrumdemocraten".
Thijs zei niets. Zou-ie 'm op z'n bek slaan?, dacht
ik. Wat zou dat mooi zijn geweest. Zelfben ik daar
te laf voor, dus als een ander het doet, graag. Ik
zweer 't, als Thijs een linkse hoek had uitgedeeld,
had ik zeker tien jaar op zijn partij gestemd.
Maar nee. De bewoner zei nog iets overeen
wijkpost de agent stond erbij - die vanafvier
uur 's middags dicht was. „Wat hebbie daar nou
an, daar moetje als bewoner 24 uur per dag
terecht kunnen". Zit wat in, zag je Thijs denken.
En ja hoor, 's avonds tijdens de spreekbeurt
herhaalde hij letterlijk wat de man had gezegd.
Het stond niet in de oorspronkelijke tekst die ik
tevoren keurig op papier had gekregen. Met
andere woorden: één man is erin geslaagd de tekst
van Thijs ingrijpend te wijzigen. Wat moet ik
daar nou weer mee? Iemand die
Centrumdemocraten stemt, bepaalt straks mede
het veiligheidsbeleid van de PvdA?'.
Begrijp me goed, ik heb niets tegen Thijs. Hij doet
wat-ie kan. Als je de spanning een beetje van de
ketel haalt, de Nederlanders hun zin geeft, dan
verdwijnt de vreemdelingenhaat wel weer, denkt
hij waarschijnlijk. Ik wil niet zo vergaan door
daar achteraan te zeggen: en dan gaan ze
misschien ook weer PvdA stemmen. Thijs heeft
mijn steun als hij weet te voorkomen dat mensen
CD stemmen. En als hij zegt dat het, net als met de
PvdA, alleen op de lange duur goed komt, klinkt
het gemeend. Maar ik geloof het niet meer. Het is
te laat.
Ach, ik ben ook geen politicus en de 1500 meter
ging mij altijd beter af dan de tien kilometer. Als
ik partijleider was, zou ik in elk geval helemaal
niet lekker meer slapen als ik wist dat ik het moest
hebben van mensen die bij tegenslag als een haas
op Janmaat gaan stemmen.
L)e redactie behoudt zich het recht
voor ingezonden brieven en bijdragen
(maximaal 250 woorden) eventueel
in te korten dan wel te weigeren. Ano
nieme inzendingen verdwijnen in de
prullenbak. Brieven dienen te worden
ondertekend en voorzien van naam,
adres en telefoonnummer. Ze dienen
geadresseerd te worden aan de hoofd
redactie van deze krant, postbus 9,
2501 CA Den Haag.
Broodzuiloffer
Voordat mensen wezenlijk mo
gen beslissen of het offeren
van duizenden broden in de
zee wel dan niet gewenst is,
moet er mijns inziens eerst in
zicht ontstaan in de vraag of
deze actie 'enkel' een symboli
sche verwijdende waarde heeft
of wellicht wérkelijk een offer
is: heeft het offer al 'benen om
op te staan'? Als er hiertussen
een verbinding, een levende
brug is, dan betekent dit mijns
inziens allereerst dat het offer
(h)erkenning nodig heeft, alvo
rens een definitieve beslissing
genomen kan worden.
F.Sannes,
DEN HAAG.
Sava
De Sava gaat een juridische
procedure aanspannen tegen
de gemeente Voorburg. Aan-
Het omstreden
'brodenproject'
bestaat uit
hoogspannings
masten
opgevuld met
20.000 broden.
Ze zullen als
'monument van
de
dankbaarheid' te
water worden
gelaten.
FOTO: ANP
leiding is de afwijzende hou
ding van deze gemeente t.a.v.
het afvoerplan afvoer van het
afvalwater van de te bouwen
verbrandingsinstallatie op
Ypenburg. De achterliggende
gedachte is naar ik begrijp Sa
va's angst om grote sommen
geld te moeten betalen aan de
bouwfirma, als compensatie
voor het niet doorgaan van de
bouw. Simpele vraag lijkt mij:
hadden niet tevoren deze af
valwaterkwestie en vele ande
re bestuurlijke zaken in princi
pe geregeld dienen te zijn? De
Sava is, lijkt mij, op drammeri
ge wijze te voortvarend te werk
gegaan. De dreigende finan
ciële strop wordt nu als pres
siemiddel aangewend, om als
nog de overbodige Gavi te bou
wen. „Denk er om, wanneer je
niet bouwt dan kost het miljoe
nen!". Eén troost hebben we
met z'n allen: bouwen we de
overbodige Gavi toch, dan kost
het vele miljoenen meer! Het
bouwen van de door de rechter
verplicht gestelde rookgasrei
niger zou wellicht de druk op
de politieke heksenketel ver
minderen. Bij een selectief ge
bruik van de vuilverbrander
aan de Gaslaan, binnen een
goed provinciaal afvalverwer
kingsplan, is het geld mijn in
ziens goed besteed.
C. J.J. van Soest,
NOOTDORP.
