rinal
Ie
WEEKPUZZEL
SCHAKEN
BRIDGEN
STERRENHEMEL
i
T
1
i
i
8
I
8
i
DAMMEN
ËeidóeCouAont
ZATERDAG 29 FEFRUARI1992
PAGINA 34
Oplossing vorige puzzel
De winnaars van puzzel 8 zijn:
P.Koek, Noordeinde 21,2371 CM Roe-
lofarendsveen.
Mevr. Versseur, Gerbrand Swartslaan
24,2431 AN Woubrugge.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
op hun bank- of girorekening bijge
schreven of een cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 9 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11,2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blok-
letters vermelden.
Nr.9
Kruiswoordpuzzel
HORIZONTAAL:
1. Hemelvuur.
7. Droombeeld.
8. Slaginstrument.
10. Ten naaste bij.
12. Wreedaard.
14. Chem. symbool.
15. Beroep.
18. Pers. vnw..
20. Treksluiting.
22. Waterscheiding.
23. Vogel.
25. Lichaamsholte.
27. Laag.
28. Dans.
29. Trekdier.
30. Raadgeving.
32. Heldere kleur.
33. Waterstand.
35. Telwoord.
39. Staaf goud.
42. Op dit ogenblik.
43. Muzieknoot.
44. Tweetal.
46. Hevige storm.
47. Drassig land.
48. Militaire overval.
49. Pers. vnw..
51. Zangnoot.
52. Bak.
53. Slordig werker.
56. Televisie.
58. Etmaal.
59. Stoot.
61. Gewicht.
62. Speelkaart.
64. Europeaan.
66. Uitblinker.
68. Bezieldheid.
69. Nederlands eiland.
71. Roofvogel.
72. Lengtemaat.
73. Kinderziekte.
75. Oude lengtemaat.
76. Wortel.
78. Plaats in
Gelderland.
80. Onbep. vnw..
82. Insekt.
83. Jaargetijde.
VERTICAAL:
1. Ceintuur.
2. Schoeisel.
3. Voorzetsel.
4. Sint.
5. Oprechtheid.
6. Indruksel.
7. Pers. vnw..
9. Titel.
10. Ronde schop.
11. Zelfzuchtige.
13. Gas.
14. Rijksdaalder.
16. Boom.
17. Splitsingsprodukt
19. Echtgenoot.
20. Zangvogeltje.
21. Tennisterm.
23. Knaagdier.
24. Beroep.
26. Deelgenoot.
28. Metaal.
31. Munt.
32. Treurige
stemming.
34. Hindoes
kluizenaar.
36. Chem. symbool.
37. Titel.
38. Hoofddeksel.
40. Papegaai.
41. Strafwerktuig.
44. Hoofddeksel.
45. Streling.
50. Boksterm.
51. Dat is.
53. Voertuig.
54. Drank.
55. Achterkant.
57. Natie.
58. Naaldboom.
60. Verdwenen.
61. Deel van de voet.
63. Legerplaats.
64. Hoofddeksel.
65. Troefkaart.
67. Hechtmiddel.
69. Familielid.
70. Bloem.
73. Zangvogel.
74. Ontkenning.
77. Vogelprodukt.
79. Nummer.
81. Muzieknoot.
82. Soort onderwijs.
Welk woord kunt u maken met de opgegeven letters: 61 -40-65-58-5-70-21
-57- 13-46-55-7-45-33-20-35-11-74?
Het woord luidt:1
Naam
Adres
PostcodeWoonplaats
De opmars van talentvolle jongeren is
noodzakelijk om de positie van ons
land in de schaakwereld op zijn minst te
handhaven. In Jeroen Piket en Loek
van Wely hebben we momenteel twee
sterke jonge spelers die moeten uitma
ken wie Timman eventueel kan opvol
gen als topman. Voor de gevestigde
grootmeesters in ons land, met name
John van der Wiel en Paul van der Ster
ren, betekent deze opkomst een extra
stimulans om te presteren, want zij zien
zichzelf langzaam zakken op de rang
lijst. Paul van der Sterren meed dit jaar
het Hoogovenstoernooi om twee geslo
ten toernooien in het buitenland te spe
len. In deze tijd van open toernooien en
snelschaakevenementen moet het een
verademing zijn om weer eens een rus
tig 'All-play-alP-toernooi te kunnen
spelen. Van der Sterren speelde in
Praag redelijk (6,5 uit 12, tegen ELO-
gemiddelde van 2500). Hij bleek goed
op gang gekomen te zijn, want in het
Duitse Nettetal won hij de eerste prijs.
In het laatste toernooi kreeg Van der
Sterren te maken met een nieuw Hon
gaars talent: de twaalfjarige Peter
Leko. Het jongetje heeft de afgelopen
maanden de meestertitel veroverd en
lijkt een grote schaaktoekomst tege
moet te gaan. Tegen onze landgenoot
was hij (nog) niet opgewassen, maar zo
als we zien had hij met iets meer erva
ring de volgende partij zeker niet verlo
ren.
P. LEKO-P. v.d. STERREN
Schots.
I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.d4 exd4 4.Pxd4 Lc5
5.Le3
Bekend is dat 5.Pxc6 Df6! 6.De2 bxc6
7.Pc3 Pe7 wit niets oplevert.
5...Df6 6.c3 Pge7 7.Lc4 0-0.
Een betere mogelijkheid is misschien
7...Pe5 8.Lb3 d6 9.f3 P7g6, waarna
zwart meer dreigingen tegen de witte
koningsvleugel heeft.
Het is niet alles halen in een bridgele-
ven. Af en toe moetje ook wat brengen.
Bekijk zuids positie in onderstaand spel
maar eens:
OOST
4» HB95
64
7
B 8 6 4 3 2
ZUID
4» V 106
V 1032
H 5 4
HV10
Het bieden ging zo (W/OW):
WEST NOORD OOST ZUID
pas pas pas
Partner noord start met 4P7 (vierde van
boven) en de leider wint met 4PA. Hij
steekt over naar H in de dummy
(oost), waarop partner noord V5 bij-
speelt, en speelt 7 voor: +4-+ V-+B
en op A (partner +2) verdwijnt in
oost een harten. Het loopt allemaal
voorspoedig voor de leider! West speelt
nun +7 na - «fr5 - 4*2 - voor onze ÏO.
Onze eerste slag en voor down hebben
we er nog twee nodig. Hadden we maar
niet gedoubleerd!
Dit is de zichtbare situatie nu:
OOST
4» B 9 5
-
-
4* B8643
ZUID
vio
1032
H
4» HV
Wat heeft de leider nog?
Wat is hij van plan en wat spelen we na?
De leider is begonnen met zes schop
pens, twee harten en gezien partners
ruitensignaal (hoog-laag): een vierkaart
ruiten en een singleton klaver. Die
heeft dus een cross-ruff op het oog,
waarin voor ons nog maar één slag is
weggelegd. Die cross-ruff kunnen we
ten dele verijdelen door troef na te spe
len. Niet 4* 10 maar Vü
Het hele spel lag zo:
W/OW
NOORD
-
HB975
B 10 8 6 2
A95
WEST
OOST
A87432
HB95
A 8
64
A V 9 3
7
7
B86432
ZUID
V 106
V 1032
H 5 4
H V 10,
en de bewuste figuur ziet er zo uit:
NOORD
-
HB9
1086
4» A9
WEST
4» A8743
93
4* -
OOST
4» B 9 5
ZUID
V10
1032
H
4* HV
Geen troef naspelen leidt zonder pro
blemen tot 11 slagen voor de leider.
4»10 na geeft een entree te veel aan
oost, waarna de klaverboer kan worden
vrijgetroefd. Met V na wordt het le
ven van de leider uiterst zuur gemaakt,
want hij kan in dummy slechts 2 van zijn
3 verliezers introeven en op het mo
ment dat hij dat doet, promoveert onze
10 alsnog tot slag. We maken dus
kortom naast de kTaverslag nog een
rode slag en 10, voor 1 down. Voor
zo'n manoeuvre hoef je niet helder
ziend te zijn, maar moetje wel een vol
ledig beeld van de hand van de leider
hebben. Partner noord kan daarbij zeer
nuttig zijn door een distributiesignaal
in ruiten te geven. Op het moment dat
zuid de leider op een doubleton klaver
taxeert en dus 4»H naspeelt, is het te
laat.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Tijdens de Landelijke Sterrenkijkda
gen, die op 13 en 14 maart a.s. alweer
voor de zestiende maal in successie zul
len plaatsvinden, zijn 's avonds tal van
bezienswaardigheden aan de hemel
zichtbaar. Het meest opvallende 'ster
achtig' object is de planeet Jupiter, die
prominent in het sterrenbeeld Leeuw
staat te schitteren. Maar ook de man
(ongeveer half verlicht) staat er fraai
bij. De sterrenhemel van deze maand
wordt gedomineerd door de typische
wintersterrenbeelden Orion en Twee
lingen. Tussen de Tweelingen en de
Leeuw is verder nog het onopvallende
sterrenbeeld Kreeft te zien.
Saturnus verschijnt deze maand weer
aan de ochtendhemel. Maar het is een
moeizaam begin: de planeet met de rin
gen blijft laag boven de zuidoostelijke
horizon. De omstandigheden voor het
waarnemen van Saturnus zijn daardoor
nog verre van ideaal, maar dat wordt de
komende maanden beter. In de vroege
ochtend van 7 maart kan men eens pro
beren om met behulp van een verre
kijker de nauwe samenstand van Sa
turnus en Mars te bekijken. Dit zal ze
ker de nodige moeite kosten, want de
twee planeten komen slechts één uur
voor de zon op. Betere gelegenheden
om Saturnus te vinden, zijn die van 28,
29 en 30 maart. In die periode staat de
maansikkel niet ver van de planeet. Wie
een wat 'exotischer' hemelobject wil
zien, moet deze maand eens kijken
naar de planetoïde Vesta. Dit kleine
planeetje is op 9 maart in oppositie met
de zon. Vesta is dan van magnitude 5,9
(dat wil zeggen nét niet met het blote
oog te zien) en de gehele nacht zicht
baar. Met een verrekijker kunt u hem
gemakkelijk vinden in het sterrenbeeld
Leeuw. Een opzoekkaartje vindt men
in de Sterrengids 1992 en de Kleine Gids
van de Sterrenhemel 1992 of kan men
aanvragen bij Stichting 'De Koepel'
(Zonnenburg 2, 3512 NL Utrecht; op
werkdagen geopend van 9.30 tot 16.30
uur).
SMALLE MAANSIKKEL
Liefhebbers van smalle maansikkels
komen deze maand ruim aan hun trek
ken. Niet alleen zijn er samenstanden
van de smalle maansikkel en enkele
planeten, maar men krijgt ook de gele
genheid om een slechts 29 uur 'oude'
maan te bewonderen. Op donderdag 5
maart staat de maan omstreeks 19.10
uur laag boven de westelijke horizon.
Ruim een dag eerder was het nog Nieu
we Maan!
LENTE
Maart is voor de weerkundigen de eer
ste lentemaand. De lente begint per de
finitie (dus volgens afspraak!) op 1
maart, ongeacht het feitelijke weer'. De
astronomen hebben ook zo'n afspraak.
De sterrenkundige lente begint, als de
Zon weer precies recht boven de eve
naar staat, nadat ze eerst zuidelijk daar
van in het zenit stond. Op het moment
dat de Zon de evenaar kruist zijn tevens
dag en nacht overal op aarde even lang.
De Zon is dan 12 uur per etmaal op en
12 uur onder. Men noemt dit het mo
ment van dag- en nachtevening of equi
nox. Dit jaar begint de sterrenkundige
lente op 20 maart. Om 9.48 uur onze
tijd trekt de Zon van zuid naar noord
door het vlak van de evenaar.
ZOMERTIJD
De laatste zondag in maart is traditio
neel de dag waarop bij ons de zomertijd
ingaat. Nu is dat ook weer zo. Op 29
maart, 's ochtends om 2 uur wintertijd
wordt de klok op 3 uur zomertijd gezet.
De zomertijd eindigt de laatste zondag
in september.
8.0-0 Lb6 9.Pa3 Dg6 lO.Pxcó bxc6.
10...Pxc6 houdt de pionnenstelling be
ter intact, maar de tekstzet geeft, door
de mogelijkheid ....d5, zwart meer te-
genkansen.
ll.Tel d6 12.Dd2 Lb7 13.Tadl h6
14.Pc2 Tad8 15.Dcl Tfe8 16.0 Df6
17.Khl Pg6 18.Ld4 Dh4 19.Lfl d5
20.exd5 cxd5 21.b4 c6 22.Txe8+ Txe8
23.Tel Ta8?!
Van der Sterren wil de stelling gecom
pliceerd houden tegen zijn onervaren
tegenstander. Tegen een sterkere
speler had hij ongetwijfeld met
23...Txel 24.Dxel Dxel 25.Pxel, waar
na wit iets gemakkelijker staat, op remi
se aangestuurd.
24.g3 Dd8 25.De3 Pf8 26.De7! Dc8
27.Lh3?
M
n
M
-
Na 27.a4 zou Van der Sterren spijt heb
ben gekregen van zijn 23ste zet, nu
krijgt hij gelijk. De jonge Leko overziet
een simpele taktische mogelijkheid,
waarmee zwart het initiatief over
neemt.
27...Dxh3 28.Dxb7Te8! 29.Tdl.
Wit moet de e-lijn prijsgeven, want na
29.Kgl Txel 30.Pxel De6 31.Kf2
Df6! 32.Lxb6 axbó 33.Dxb6 Dxc3 heeft
zwart, door de slechte positie van de
witte koning, goede winstkansen.
29...Lxd4 30.Pxd4 Te3 31.Dxc6?
Overziet een zelfde soort mogelijkheid
als eerder, na 31Kg 1Txc3 32. Dxa7
staat zwart natuurlijk beter maar niet
gewonnen. Nu is het snel uit.
31...Td3!32.Da4Td2!
Wit gaf het op. Als er een prijs bestond
voor de beste miniatuur .(winst binnen
twintig zetten), dan zou de winnaar van
het Praagse toernooi, de Engelse groot
meester William Watson, daarvoor in
aanmerking komen.
W. WATSON-E. MEDUNA
Caro-Kann.
I.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Pd7
5.Pg5 Pgf6 6.Ld3 g6?! Deze verzwak
king wordt hardhandig afgestraft. Beter
was het de theorie met 6...e6 7.Plf3 Ld6
te volgen.
7.Plf3 Lg7 8.De2 0-0.
Hier blijken de nadelen al van 6...g6:
8...h6 faalt nu op 9.Pe6! fxe6 10.Lxg6+
Kf8 ll.Dxeó enz.
9.h4 h6 10.h5! Pxh5.
10...hxg5 ll.hxgó 12.Pb6 gxf7+ 13.Txf7
Pxg5 leidt tot een snelle ineenstorting.
II.g4! Phfó.
12.Pe6! fxeó 13.Dxe6+ Tf7
Ook na 13...Kh7 14.Lxh6! Lxh6 15.gf
ontsnapt de zwarte koning niet.
14.Lxg6 Df8 15.g5 Pd5 16.gxh6 Pel
17.Lh7+!
Zwart gaf het op, na 17...Kxh'
18.hxg7+ Kxg7 19.Dh6 is het mat.
Correspondentie-adres: Leo Hofland
C.Fockstraat 113, DE Delft.
door
WIM VAN DER K00IJ
De halve finales zijn op het moment dat
ik deze regels schrijf afgelopen, alleen
moeten er wel nog verschillende her
kampen worden gespeeld. In groep één
plaatsten zich Van der Pal en Jansen,
die beiden 14 punten scoorden. Krajen-
brink die op 13 eindigde miste hier juist
de finale, terwijl Linssen en Wiering,
die op 10 punten uitkwamen, een her
kamp moeten spelen voor de vierde
plaats: die klassering geeft recht op
deelname aan de voorrondes in 1993.
Winnaar in groep 2 werd met 13 punten
Scholma, die samen met Van Berkel,
die 12 punten scoorde, naar de finale
door gaat. Als derde eindigde Goede-
moed met 11 punten, terwijl ook hier
nog om de vierde plaats moet worden,
gestreden: Bronstring en Oudshoorn
kwamen beiden op 10 uit.
In de derde groep plaatste zich heel
overtuigend Van Aalten, die maar liefst
15 uit 9 scoorde. Tweede werd Heus-
dens met 11, derde Bor met 10, terwijl
Teer en Rigterink nog moeten uitma
ken wie er definitief vierde is: beiden
scoorden 9 punten.
Groep vier werd royaal gewonnen door
Wesselink met 14 punten, drie meer
dan Van der Stap en Van der Kooij die
om de tweede plaats moeten gaan her-
kampen. Verder moet er ook in deze
groep nog om de vierde plaats worden
gespeeld daar Van der Tak, Budé en
Drent allen op 9 punten uitkwamen.
In de afgelopen weken hebt u al diverse
partijen uit het toernooi gezien. Hier
van enkele finalisten nog een winst
partij. De anderen hoop ik later nog
aan bod te kunnen laten komen.
De Friese speler Van der Pal plaatste
zich, na lange tijd ook alleen aan kop te
hebben gestaan, overtuigend. Zijn
winst op Van Zeist, was zeker niet zijn
beste partij, maar door het spectaculai
re slot mag dit duel niet in deze selectie
ontbreken:
R. VAN ZELST-R. VAN DER PAL
Zevende ronde HF 1992.
1.34-29 17-22; 2.32-28 11-17; 3.37-32 6-
11; 4.41-37 19-23; 5.28x19 14x34;
6.39x30 13-19; 7.44-39 8-13; 8.46-41 1-6;
9.31-27.
Lijkt voorzichtig, maar is zeker niet be
doeld om de strijd uit de weg te gaan
zoals al snel zal blijken.
22x31; 10.37x27 20-25; 11.39-34.
Agressief gespeeld. Wit wil aanvallen
en als gevolg daarvan ontstaat een boei
end gevecht.
15-20; 12.43-39 20-24; 13.50-44 3-8;
14.48-43 10-14; 15.41-36 5-10; 16.33-29
24x33; 17.38x29 17-21; 18.43-38 11-17;
19.49-43 7-11; 20.47-41 17-22; 21.38-33
22x31; 22.37x17 12x21; 23.30-24 19x30;
24.35x24 21-26; 25.43-38 16-21; 26.41-
37 11-17; 27.33-28 17-22; 28.28x17
21x12; 29.38-33 6-11; 30.33-28 12-17;
31.39-33 11-16; 32.42-38 18-22; 33.44-
39 13-18; 34.24-20 16-21; 35.20-15 8-12;
36.40-35 14-19; 37.45-40 19-24;
38.29x20 25x14; 39.34-29 14-19; 40.29-
24 19x30; 41.35x24 10-14; 42.40-34 9-
13; 43.34-29 14-20; 44/28-23 2-7; 45.23-
19 20-25; 46.19x8 12x3; 47.24-19.
De omsingeling is mislukt en wit is als
overwinnaar uit de strategische strijd
tevoorschijn gekomen.
3-9; 48.29-23 18x29; 49.33x24 22-27;
50.39-33 7-12; 51.33-29 17-22
52.29-23.
Deze winstpoging zal averechts blijken
te werken. Beter was achteraf 51.38-33
27x38; 52.33x42, al heeft zwart dan na
22-28 niet echt meer iets te vrezen.
22-28; 53.24-20 25x14; 54.19x10 28x19;
55.10-5 9-14; 56.32-28 19-23!
Zwart wint met behulp van een in de
praktijk zelden voorkomend opslui
tingsmotief. 57.28x10 12-18 en wit gaf
op.
Op gelijke hoogte met Van de Pal ein
digde Jansen. Van de vijf winstpartijen
die ook hij boekte, hier die op Wiering.
M. WIER1NG-H. JANSEN
Vijfde ronde HF 1992.
I.32-28 17-21; 2.33-29 21-26; 3.39-33
16-21; 4.44-39 20-24; 5.29x20 15x24;
6.34-29 10-15; 7.29x20 15x24; 8.39-34 5-
10; 9.49-44 12-17; 10.34-29 17-22;
II.28x17 21x12; 12.29x20 14x25; 13.31-
27 10-14; 14.44-39 11-17; 15.37-31
26x37; 16.41x32 6-11; 17.46-41 19-23;
18.41-37 17-22; 19.37-31.
Een ernstige fout in deze laveerope-
ning: met de nu komende 2-om-2
plaatst zwart de formatie 36/31/27 bui
ten spel. Beter was 19.40-34 22x31 en
bij voorbeeld 20.37x26 geweest.
23-29! 20.33x24 22-28; 21.32x23 18x20;
22.38-33 14-19; 23.42-38 12-18; 24.47-
42 7-12; 25.42-37 11-17; 26.37-32 1-7;
27.39-34 7-11; 28.32-28 2-7; 29.50-44
18-22!; 30.27x18 12x32; 31.38x27 8-12;
32.43-38 12-18; 33.44-39 3-8; 34.31-26
19-23; 35.35-30.
De spanningen die wit nu oproept zul
len niet goed blijken, maar zijn stand
was al heel lastig te hanteren.
7-12; 36.33-29 11-16.
Forceert de winst! 37.48-43. Op 38.38-
32 volgt 23-28; 39.32x23 20-24; 40.29x20
18x29 enz. 17-21; 38.26x17 12x32;
39.38x27 20-24; 40.30x28 18-23;
41.28x1913x35 en wit gaf op.
De Groningse grootmeester Scholma
speelde een opmerkelijk toernooi. Hij
remiseerde slechts eenmaal, verloor
twee duels en kwam, evenals Van Aal
ten, zes maal tot winst. Eén van zijn
fraaiste winstpartijen was die tegen
Bronstring:
E. BRONSTRING-A. SCHOLMA
Vijfde ronde HF 1992
1.31-27 17-21; 2.33-28 21-26; 3.39-33
19-23.
Gaat op wits aanbod om half-open klas
siek te spelen in.
4.28x19 14x23; 5.44-39 10-14; 6.33-28 5-
10; 7.28x19 14x23; 8.38-33 9-14; 9.42-38
11-17; 10.47-42 14-19; 11.34-30 10-14;
12.30-25 4-9; 13.40-34 7-11; 14.45-40
17-21; 15.34-30 1-7; 16.30-24 19x30;
17.25x34 14-19; 18.34-30 12-17; 19.30-
25 7-12; 20.25x14 19x10; 21.35-30 10-
14; 22.40-35 14-19; 23.49-44 9-14; 24.33-
28. Wit schakelt op klassiek spel over.
17-22; 25.28x17 11x31; 26.36x27 2-7;
27.39-33 15-20; 28.44-39 20-24; 29.39-
34
24-29!; 30.33x24 7-11 Met dit mooie ol
fer, dat vooral bekend is van de klassie
ke 10-om-10 positie Ricou-Garoute
trekt zwart het voordeel naar zich tot
31.24-20 14x25 32.41-36 Wits probleer
is dat steeds 38-33 niet kan. 11-1'
33.46-41 17-22; 34.34-29 25x3'
35.29x40 22x31; 36.36x27 6-11; 37.35-3
11-17; 38.40-35 17-22; 39.30-24 22x31
40.32-28 23x32; 41.38x36 19x3(
42.35x24 3-9; 43.37-32 Mogelijk ha
43.24-20 meer verdediging gegeven, i
14; 44.43-38 18-23; 45.38-33 Dit klof
niet, maar ook na 45.48-43 12-18 en b
voorbeeld 46.42-37 18-22 lijkt de zwart
winst zeker. 23-29!; 46.24-20 29x4'
47.20x7 26-31 en wit gaf op.
Correspondentie: W. van der Kooi
Maaspoortweg 137, 5235 KC De
Bosch.
